علوم اجتماعی

آن طور که شایع است عموم جامعه شناسان دین را "نهاد اجتماعی'' می دانند. برخی از صاحب نظراناسلامی معتقدند که دین فرانهادی است و در قالب یک "نهاد اجتماعی" نمی گنجد. در این مقاله بحث می شود که چرا دو دسته فوق به پاسخهای متفاوتی رسیده اند. نویسنده در جستجوی یافتن خطای یکی از دو قضیه 1. "دین نهاد اجتماعی است" و 2. "دین نهاد اجتماعی نیست" از یک بحث شناخت شناسی که مبتکر آن مرحوم علامه طباطبایی است بهره جسته است. در این مقاله جامعه شناسان به دو دسته تقسیم شده اند: دسته اول جامعه شناسانی مانند دروکیم که معتقدند منشأ همه نهادها منجمله نهاد دین خود جامعه است و دسته دوم جامعه شناسانی که به منشأ نهادها و منجمله منشأ نهاد دین کاری ندارند و در نزد آنان نهادها و منجمله دین صرفاً از آن جهت که در جامعه استقرار و ثبات می یابند و بر رفتار انسانها کنترل دارند نهاد نامیده می شوند. نویسنده در پایان نتیجه می گیرد که علت آنکه برخی صاحب نظران اسلامی در قضاوت خود به پاسخ متفاوت رسیده اند آن است که در تعریف "نهاد اجتماعی" از تعریف جامعه شناسان دسته اول چون دورکیم سود جسته اند و در تعریف دین از جامعه شناسان دسته دوم‘ لذا به قضاوتی از قضاوت جامعه شناسان رسیده ا

۲۹۲۵۵.

تکنولوژی: چاپ همزمان؛ پدیده ای که در عصر الکترونیک ممکن شد (مروری بر پیشینه و چگونگی چاپ همزامان مطبوعات در ایران و جهان)

منبع: رسانه پاییز ۱۳۷۸ شماره ۳۹

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات فضای مجازی، جهانی شدن و تکنولوژی های نوین ارتباطاتی

تعداد بازدید : ۷۵۲ تعداد دانلود : ۴۵۱

۲۹۲۵۶.

روزنامه نگار قرن آینده کیست ؟

نویسنده: دیوید ویور مترجم: حسن نورایی بیدخت

منبع: رسانه بهار ۱۳۷۸ شماره ۳۷

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات

تعداد بازدید : ۷۹۹ تعداد دانلود : ۴۵۲

۲۹۲۵۷.

تمرکز زدایی سیاسی و تأسیس نهادهای منطقه ای: تثبیت یا تغییر دولت؟

نویسنده: کیان تاجبخش

منبع: گفتگو زمستان ۱۳۷۸ شماره ۲۶

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۸۷ تعداد دانلود : ۷۰۱

۲۹۲۵۸.

عوامل زمینه ساز جذب مشارکت جوانان در امور اجتماعی

نویسنده: احمد به پژوه

منبع: مددکاری اجتماعی پاییز ۱۳۷۸ شماره ۱

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی مددکاری اجتماعی

تعداد بازدید : ۹۴۹ تعداد دانلود : ۵۲۸

۲۹۲۵۹.

بررسی تحول الگوی استقرار جمعیت روستایی (علل و پیامدها) مطالعه موردی استان سمنان

نویسنده: محمدرضا رضوانی

منبع: دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران تابستان ۱۳۷۸ شماره ۱۵۰

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جمعیت شناسی

تعداد بازدید : ۱۱۵۸ تعداد دانلود : ۶۰۳

الگوی استقرار جمعیت و سکونتگاهها برآیند فضایی- مکانی شرایط محیط طبیعی و اوضاع اقتصادی‘اجتماعی-فرهنگی و سیاسی یک ناحیه در طول زمان است که با توجه به تغییر این عوامل ‘ الگوی استقرار نیز متحول ودگرگون می شود. با بررسی الگوی استقرار جمعیت روستایی استان سمنان در طی سالها75-1345 معلوم شد که در این الگو تحولاتی شامل؛تحول در تعداد آبادیهای دارای سکنه‘تحول در انواع و ماهیت آبادیها‘تحول در طبقه بندی و سلسله مراتب جمعیتی آبادیها‘ تحول در ثبات جمعیتی و جمعیت پذیری آبادیها و تحول در پراکندگی و توزیع مکانی جمعیت و آبادیها بوجود آمده است . این تحولات علل متعددی داشته که برخی از آنها مستقیم و در سطح ناحیه ای و منطقه ای و برخی نیز غیر مستقیم و در سطح ملی بوده اند . بطور کلی مجموعه ای از عوامل سیاسی‘اقتصادی‘اجتماعی-فرهنگی وتکنولوژیک در این تحولات مؤثر می باشد. همچنین ازآنجا که این تحولات خودبخود و بدون برنامه ای از پیش تعیین شده بوجود آمده‘آثار و پیامدهای عمدتأ نامطلوبی در زمینه های زیست محیطی‘اقتصادی‘اجتماعی‘فرهنگی و فضائی-کالبدی ایجاد کرده است .

۲۹۲۶۰.

گفتگو/ استاد رندال کالینز

نویسنده: تقی آزاد ارمکی

منبع: نامه علوم اجتماعی ۱۳۷۸ شماره ۱۴

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی نظری

تعداد بازدید : ۱۸۶۳

استاد رندال کالینز‘ جامعه شناس بزرگ آمریکایی است که به عنوان نظریه پرداز جدید و نوآور و خلاق پیرامون پارادیم ترکیبی تعریف اجتماعی و نظریه تقابل از شهرت پایداری برخوردار است. از طرف دیگر‘ مفسران و منتقدان آثارش بر این نکته تأکید دارند که او آغازگر فعالیتهای نظریه پردازی؛ در چارچوب نظریه کارکردگرایی ساختاری و نظریه کنش گرایی را مورد نقد عالمانه خود قرار داده است. با تأکید بر اهمیت اصول و مفاهیم نظریه پدیدارشناسی و کنش متقابل نمادین‘ نظریه خاص خود را مطرح کرده است. او با انتخاب قسربندی اجتماعی به عنوان اصلی ترین موضوع در جامعه شناسی‘ به چهره ای مدرن و نوآور در میان نظریه پردازان جدید مبدل شده است. علاوه بر شرح و توضیح کارکردهای عناصر و مؤلفه های طرح شده به وسیله مارکس‘ وبر‘ دورکیم‘ اوجنسیت‘ گروه های سنی و روابطشان را به منظور توصیف قشربندی اجتماعی مورد توجه خاص خود قرار داده است. برای اینکه با این چهره برجسته و شاخص در جامعه شناسی نو‘ بیشتر و دقیقتر آشنا شویم‘ همراه با مطالعه جامعی از اثر برجسته اش تحت عنوان "نظریه تقابل" که به شناخت ما کمک می کند‘ گفتگویی با ایشان شده است. از آنجایی که مصاحبه کننده با علاقه استاد در زمینه شرکت در مباحث علمی آشناست‘ در اینجا ضرورت دارد که از این استاد دانشنمند‘ برا ی خاطر حضور دراین گفتگوی گرم و عالمانه‘ تشکر کنیم.

درخت حوزه‌های تخصصی