سابقه مصرف مواد مخدر به حدود 10000 سال پیش باز می گردد. اما به نظر می رسد معضل اعتیاد و وابستگی به مواد مخدر پدیده ای است که طی قرن اخیر مسئله ساز شده و مورد توجه قرار گرفته است. در ابتدای قرن جهان شاهد افزایش مصرف ترکیبات افیونی و مشتقات 1960 کاهش قابل توجه مصرف به وقوع پیوست و بعد از اوج مصرف در سالهای 1980، طی دهه اخیر تا حدی تعدیل گردید . برای توضیح نوسانات مصرف مواد مخدر در سطح جهان نظریات گوناگونی ارائه شده است که در این میان فراموشی نسلی، تاثیر مداخلات درمانی و قانونی و تغییر در جهان بینی ها و احساس خوشبختی در نسلها قابل ذکر است.
وابستگی به مواد یک اختلال مزمن و عود کننده استا که هزینه سنگینی بر افراد، خانواده ها، اجتماعات و ملل تحمیل می کند. معتادان توانایی خود را برای مقاومت در برابر مواد از دست می دهند و این مساله اغلب منجز به رفتارهای خود تخریبی و خود انهدامی می گردد. جنایت ها و خشونت های ناشی از سوء مصرف مواد نیز یکی دیگر از ابعاد منفی این موضوع می باشد. اما سوء مصرف مواد قابل پیشگیری است امروزه طیف وسیعی از برنامه ها پیشگیری با مخاطبان و پیام های مختلف در سطح جهان طراحی و اعمال می شوند که کارایی آنها توسط مطالعات متعددی تایید شده است. این برنامه در موقعیتهای مختلف تحصیلی -آموزشی ، اجتماعات عمومی، باشگاههای ورزشی و حتی زندانها قابل اجرا می باشند. این مقاله ضمن تعریف مفاهیم، با مروری بر تاریخچه ایجاد برنامه های پبشگیری به توصیف چند نمونه از این برنامه ها که نتایج مثبت قابل توجهی داشته اند می پردازد.