مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...)

نمایش ۳۴۱ تا ۳۶۰ مورد از کل ۳۹۷ مورد.

۳۴۱.

سنجش میزان همسرآزاری و عوامل مؤثر بر آن با تأکید بر سرمایة اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمد عباس زاده موسی سعادتی نصیبه دلیر هروی

منبع: مسائل اجتماعی ایران سال سوم پاییز و زمستان ۱۳۹۱ شماره ۲

کلید واژه ها: همسرآزاری حمایت اجتماعی مدل ساختاری اعتماد بین شخصی زنان متأهل

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۸۷ تعداد دانلود : ۸۴۳

خانواده جایی است که در صورت وجود روابط صمیمی در درون آن می تواند بهترین مکان برای رشد و شکوفایی عاطفی و جسمانی اعضای خانواده تلقی گردد، اما گاه در همین مکان انواع خشونت ها در مورد زنان اعمال می شود. به همین دلیل، مقالة حاضر با هدف سنجش همسرآزاری و عوامل مرتبط با آن نگاشته شده است. روش تحقیق از نوع پیمایش بوده و جامعة آماری مورد مطالعه شامل کلیة زنان متأهل شهر تبریز به تعداد 378460 نفر بود که از این تعداد 384 نفر با استفاده از فرمول کوکران و به روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی انتخاب شدند. نتایج حاصل از تحلیل مسیر نشان می دهد 58 درصد از تغییرات متغیر همسرآزاری روانی، 29 درصد از تغییرات متغیر همسرآزاری جسمی، 11 درصد از تغییرات متغیر همسرآزاری جنسی و 33 درصد از تغییرات متغیر همسرآزاری اقتصادی به وسیلة متغیرهای اعتماد بین زوجین، حمایت دوستان، حمایت خانوادة همسر زن و حمایت خانوادة پدری زن تبیین شده اند.

۳۴۲.

تحلیل رابطه سرمایه اجتماعی با خشونت خانگی علیه زنان (مطالعه موردی: شهرستان کهکیلویه)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده: حلیمه عنایت عبدالرحیم دهقانی

منبع: علوم اجتماعی (آزاد شوشتر) سال ششم پاییز ۱۳۹۱ شماره ۱۸

کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی خشونت اعتماد مشارکت ،قابلیت ارتباط پذیری

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۶۷۰ تعداد دانلود : ۷۶۷

خانواده به عنوان یک نهاد اجتماعی همواره با آفت هایی روبروست. که یکی از این آفتها خشونت شوهران علیه زنان است. تحقیقات انجام شده در این حوزه نشان میدهد که عوامل موثر بر خشونت شوهران علیه زنان در چرخه ای از عوامل فرهنگی، اجتماعی تمرکز یافته در میان خانواده ها جریان دارد. در این تحقیق عوامل مذکور تحت عنوان سرمایه های اجتماعی مطرح گردیده است. اولین نظریه ها و تعاریف سرمایه اجتماعی به صورت علمی و جدی توسط کلمن و پاتنام به کار گرفته شد و آنها از طراحان اولیه نظریه سرمایه اجتماعی هستند. داده های این پژوهش از مناطق مختلف شهرستان کهگیلویه جمع آوری شده است که نمونه آن شامل 306 نفر از زنان متاهل شهرستان است. تحلیل ها و نتایج این پژوهش مبین این واقعیت است که سرمایه اجتماعی وشاخص های آن نقش تعیین کنده ای در خشونت شوهران علیه زنان در خانواده دارند.

۳۴۳.

بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی بر سلامت روانی دانشجویان (مطالعه ای در بین دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده: نصرالله پورافکاری کبری شکری

منبع: علوم اجتماعی آزاد شوشتر سال ششم بهار ۱۳۹۱ شماره ۱۶

کلید واژه ها: افسردگی اختلال اضطراب سلامت روانی دانشجویان سرمایه اجتماعی اختلالات شبه جسمانی اختلال در کارکرد اجتماعی طبقه اقتصادی- اجتماعی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۸۶ تعداد دانلود : ۱۲۹۹

در هر جامعه ای، علاوه بر سرمایه های فیزیکی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، انسانی و نمادین، با گونه ها و میزانی از سرمایه اجتماعی هم سر و کار داریم که با دیگر انواع سرمایه ها، رابطه متقابل دارد. فرسایش سرمایه اجتماعی و نابسامانی در سطوح کلان و خرد ایران امروز، منبع اصلی زایش و افزایش انواع مسائل و آسیب های اجتماعی و روانی است. طبق گزارش های سازمان بهداشت جهانی، جهان در طول دو دهه ی آینده، شاهد تغییرات عمده ای در زمینه ی همه گیرشناسی بیماری ها و نیازهای بهداشتی افراد است، به گونه ای که بیماری های غیرِ واگیر دار همچون بیماری های روانی به سرعت جایگزین بیماری های عفونی و واگیردار گردیده و در صدر عوامل ایجاد کننده ی ناتوانی و مرگ های زود رس قرار می گیرد.از این رو، تحقیق حاضر با هدف شناسایی میزان سرمایه اجتماعی و سلامت روانی در بین دانشجویان و نیز تعیین نحوه ارتباط بین این دو متغیّر صورت گرفته است. در تحقیق حاضر برای سنجش سلامت روانی از پرسشنامه سلامت عمومی (GHQ-28) گلدبرگ و پرسشنامه محقق ساخته سرمایه اجتماعی استفاده شد. این تحقیق که بر مبنای یک پیمایش 370 نفره در بین دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی شوشتر انجام گرفته، نشان می دهد که بین میزان سرمایه اجتماعی و وضعیت سلامت روانی دانشجویان، ارتباط معناداری وجود دارد.

۳۴۴.

بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و میزان خودکشی در استان های کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حبیب احمدی فاطمه ابوترابی زارچی

منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال اول بهار ۱۳۹۱ شماره ۲

کلید واژه ها: خودکشی سرمایه اجتماعی انحرافات اجتماعی و کج رفتاری

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۱۳ تعداد دانلود : ۶۹۰

امروزه بسیاری از صاحب نظران علوم اجتماعی، به اهمیت شبکه های ارتباطی میان انسان ها و نحوه تعاملات آنها با یکدیگر پی برده اند و در بررسی مشکلات اجتماعی، از جمله خودکشی، این شبکه های ارتباطی را در نظر گرفته اند. این تحقیق به منظور بررسی رابطه بین خودکشی و سرمایه اجتماعی در استان های کشور در سال 1379 از روش تحلیل ثانوی استفاده کرده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که متغیرهای سرمایه اجتماعی تعمیم یافته ساختاری (میزان شرکت در انجمن ها و گروه های داوطلبانه) و سرمایه اجتماعی نهادی ساختاری (میزان شرکت در انتخابات) با خودکشی رابطه منفی دارند، ولی دیگر ابعاد سرمایه اجتماعی و سرمایه اجتماعی کلی با خودکشی رابطه معناداری ندارد.

۳۴۵.

واکاوی مفهومی دلبستگی ملی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید علی هاشمیان فر رضا اسماعیلی سید ضیاء هاشمی مینا جلالی

منبع: مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران دوره اول پاییز ۱۳۹۱ شماره ۳

کلید واژه ها: هویت ملی ناسیونالیسم میهن دوستی دلبستگی ملی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...)

تعداد بازدید : ۱۲۶۶ تعداد دانلود : ۶۸۶

میهن دوستی و ناسیونالیسم در دو سر طیف دلبستگی ملی با تعاریف، جهتگیریها و پیامدهای متفاوت قرار میگیرند. در این مقاله سعی شده است با توجه به نظریههایی که در زمینه دلبستگی ملی مطرح است، این مفهوم از منظر دیگری مورد بررسی قرار گیرد. هدف اصلی این مقاله توضیح دلبستگی ملی به معنای پیامد ارزیابی مثبت افراد از هویت ملیشان و مفهومسازی آن در دو شکل ناسیونالیستی و میهن دوستانه است. شکل ناسیونالیستی دلبستگی ملی احساس مثبت افراد به همراه پیشداوری، اتخاذ دیدگاههای غیر انتقادی و احساسی نسبت به کشور را نشان می دهد و در مقابل، شکل میهن دوستانه دلبستگی ملی احساس مثبت افراد بدون قضاوتهای پیشداورانه نسبت به سایر گروه ها و ملت هاست که اتخاذ دیدگاههای انتقادی و جهتگیریهای عاقلانه نسبت به ارزیابی کشور را در پی دارد. در این پژوهش از روش اسنادی و تحلیلی استفاده کردهایم و با استفاده از کتب و اسناد معتبر در این زمینه به تبیین موضوع مورد بررسی پرداختهایم.همچنین جهت مستند سازی مطالب مطرح شده مبنی بر این که دلبستگی ملی در دو شکل میتواند تجلی کند، نظریههای مربوط به این حیطه را در قالب سه رویکرد نظری ناسیونالیستی، میهن دوستانه و دیدگاههایی که هر دو شکل را در خود می گنجانند و مورد بررسی قرار دادهایم.

۳۴۶.

بررسی عوامل مؤثر بر فرهنگ سیاسی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی مطالعة موردی: دانشجویان واحد پارس آباد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدرضا حاتمی مرتضی فرجیان حامد روشن چشم علی جمشیدی

منبع: تحقیقات فرهنگی ایران دوره پنجم زمستان ۱۳۹۱ شماره ۴ (پیاپی ۲۰)

کلید واژه ها: فرهنگ سیاسی پایگاه اجتماعی اقتصادی قوم گرایی مذهب گرایی دانشجویان دانشگاه آزاد واحد پارس آباد انگیزة سیاسی نوع شخصیت افراد

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۱۴۰ تعداد دانلود : ۸۹۳

فرهنگ سیاسی در عصر حاضر، یکی از پدیده های مهم زندگی اجتماعی به شمار می رود و نفوذی انکار ناپذیر بر کردار سیاسی اعضای جامعه دارد. همچنین یکی از ارکان و محورهای اصلی رشد و توسعه جامعه به شمار می رود؛ به طوری که اعتقاد به برابری سیاسی، اعتماد، احساس امنیت و وفاداری ملی یا قومی، ازجمله مواردی است که با فرهنگ سیاسی و درنتیجه با الگوی توسعة جامعه ارتباط دارد. هدف از این پژوهش، بررسی عوامل تأثیر گذار بر فرهنگ سیاسی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی، واحد پارس آباد می باشد. پرسش اساسی که این پژوهش به دنبال پاسخ آن است، «عوامل مؤثر بر فرهنگ سیاسی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی، واحد پارس آباد» است. مفروضات پژوهش، حاکی از آن است که متغیرهای قوم گرایی، مذهب گرایی، انگیزة سیاسی، شخصیت و پایگاه اجتماعی اقتصادی، رابطه ای معنی دار با فرهنگ سیاسی دارند. در پژوهش حاضر، از روش پیمایشی (از نوع همبستگی بین متغیرها) و از مصاحبة کتبی (پرسش نامه) به عنوان ابزار گردآوری اطلاعات برای پاسخ گویی به پرسش ها استفاده شده است؛ همچنین از روش آماری و نرم افزار SPSS، برای تجزیه و تحلیل داده ها بهره گرفته شده است. نتایج پژوهش، حاکی از آن است که به جز وجود رابطه بین انگیزة سیاسی و فرهنگ سیاسی پاسخ گویان، هیچ کدام از فرضیات تحقیق، تأیید نشد. این مسئله نشان دهندة این مطلب است که موقعیت زمانی و مکانی حاکم بر بوم شناسی منطقة پارس آباد و به تبع، دانشجویان، متفاوت از موقعیت مکانی و زمانی نظریه هایی است که در این زمینه ارائه شده است

۳۴۷.

بررسی سبک زندگی جوانان در شهر تهران و عوامل مؤثر بر آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: بیژن زارع مهدی فلاح

منبع: تحقیقات فرهنگی ایران دوره پنجم زمستان ۱۳۹۱ شماره ۴ (پیاپی ۲۰)

کلید واژه ها: سبک زندگی سبک زندگی زیبایی شناختی - لذت جویانه سبک زندگی کارکردگرایانه سبک زندگی خرده فرهنگی سبک زندگی انفعالی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۴۳۰۲ تعداد دانلود : ۱۶۶۱

این مقاله به گونه شناسی سبک زندگی جوانان در شهر تهران و عوامل مؤثر بر شکل گیری آن می پردازد. شیوه نمونه گیری خوشه ای بوده و حجم نمونه، با استفاده از فرمول کوکران، 400 نفر برآورد شده است. در کنار تبین تئوریک مسئله به واسطه طیف متنوعی از نظریه های کلاسیک و متأخر، نظریه ساخت گرایی تکوینی بوردیو برای تدوین چهارچوب تئوریک مبنای کار قرار گرفته است. بر مبنای تحقیقات تجربی و تئوری های موجود، سبک های زیبایی شناختی - لذت جویانه، کارکردگرایانه، خرده فرهنگی و انفعالی زمینهیابی و شناسایی شده اند. بر اساس نمرات میانگین انواع سبک زندگی، بیشترین میانگین در سبک زندگی لذت جویانه و کمترین میانگین مربوط به سبک زندگی منفعلانه است. با توجه به ضریب همبستگی پیرسون، رابطه بین سرمایه اجتماعی و فرهنگی با انواع سبک زندگی مثبت و معنادار است. این ضریب معناداری رابطه بین سرمایه اقتصادی و سبک های زندگی کارکردگرایانه، لذت جویانه و منفعلانه را نیز تأیید می کند. با استفاده از روش رگرسیون گام به گام، ترتیب اثر متغیرها عبارت اند از: سرمایه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی. نکته قابل ملاحظه، برتری نقش سرمایه اقتصادی نسبت به سایر متغیرها است. با توجه به ضریب همبستگی تعدیل شده سه متغیر سرمایه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، در مجموع 19% از واریانس متغیر وابسته را تبیین می کنند

۳۴۸.

بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی بر شادکامی (مطالعه موردی: شهر کرمان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مهدی امیرکافی بهنام زارع

منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال دوم زمستان ۱۳۹۱ شماره ۵

کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی واژگان کلیدی: شادکامی بهزیستی (خوشبختی) ذهنی حمایت اجتماعی و اعتماد نهادی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۹۲ تعداد دانلود : ۷۳۵

شادکامی یکی از مهم ترین هیجان های مثبت و احساسات خوشایند است که سلامت جسمی و روانی اعضای جامعه را متأثر می سازد. این مقاله ضمن توصیف شادکامی، عوامل مؤثر بر آن را مورد بررسی قرار می دهد. در این راستا، با رویکردی جامعه شناختی، رابطة سرمایه اجتماعی به عنوان مفهومی (سازه ای) چند بعدی با شادکامی مورد بررسی قرار می گیرد. این تحقیق از نوع پیمایشی است که در آن با استفاده از شیوه نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای با 384 نفر از افراد بالای هجده سال، ساکن در مناطق مسکونی شهر کرمان مصاحبه شده است که از بین آنها، اطلاعات 376 پرسشنامه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافته ها نشان می دهد که متغیرهای شبکه اجتماعی قوی، شبکه های مشارکت مدنی (عضویت انجمنی)، حمایت اجتماعی، اعتماد نهادی و احساس تعلق (دلبستگی اجتماعی)، اثرات معنی داری بر شادکامی دارند. در مجموع نتایج تحلیل رگرسیون نشان می دهد که اشکال سرمایه اجتماعی (ساختاری و شناختی) 38 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین می کنند.

۳۴۹.

بررسی رابطه احساس امنیت و اعتماد اجتماعی در میان شهروندان(مطالعه موردی ساکنان شهر کرمانشاه)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حامد یاری جعفر هزارجریبی

منبع: پژوهش های راهبردی امنیت و نظم اجتماعی سال اول زمستان ۱۳۹۱ شماره ۴

کلید واژه ها: احساس امنیت اعتماد اجتماعی ابعاد احساس امنیت ابعاد اعتماد اجتماعی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۳۵ تعداد دانلود : ۷۶۵

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه احساس امنیت در چهار بعد (احساس امنیت اقتصادی، احساس امنیت سیاسی، احساس امنیت قضایی و احساس امنیت عمومی) و اعتماد اجتماعی در سه بعد (اعتماد بنیادین، اعتماد بین فردی و اعتماد تعمیم یافته) در میان ساکنان شهر کرمانشاه به انجام رسید. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از انواع تحقیقات توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری شهروندان بالای 18 سال شهر کرمانشاه بود که با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای 390 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از روش پیمایشی و پرسشنامه های استاندارد و محقق ساخته استفاده شده است که پایایی آن با آلفای کرونباخ تأیید گردید. نتایج به دست آمده گویای آن است که بین ابعاد مختلف احساس امنیت و ابعاد اعتماد اجتماعی همبستگی مستقیم وجود دارد که در این میان احساس امنیت اقتصادی با مقدار 542/0 بیشترین همبستگی را با اعتماد بین فردی نشان داد. دیاگرام تحلیل مسیر نیز تأثیر مستقیم همه متغیرهای وارد شده را بر اعتماد اجتماعی نشان داد که در این میان احساس امنیت اقتصادی با مقدار 211/0 بیشترین تأثیر مستقیم را بر اعتماد اجتماعی داشت.

۳۵۰.

خانواده و هویت ملی؛ بررسی موردی دانش آموزان شهر یزد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: اکبر زارع شاه آبادی شیوا صادقی

منبع: تحقیقات فرهنگی ایران دوره پنجم تابستان ۱۳۹۱ شماره ۲ (پیاپی ۱۸)

کلید واژه ها: خانواده دانش آموزان هویت ملی یزد

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۶۱۲ تعداد دانلود : ۶۸۲

مسئله هویت ملی نوجوانان با توجه به نقش سازنده آنان در سرنوشت آینده کشور اهمیت زیادی دارد. هویت ملی از این نظر اهمیت دارد که بر تمامی حوزه ها از جمله فرهنگ، اجتماع و سیاست و حتی اقتصاد سایه افکنده و خانواده به سبب الگوگیری نوجوانان از والدین، می تواند از عوامل مؤثر در این زمینه باشد. هدف از این مقاله بررسی تأثیر خانواده در شکل گیری هویت ملی دانش آموزان شهرستان یزد است. روش پژوهش در این مطالعه، پیمایش و به لحاظ زمانی مقطعی است. جامعه آماری دانش آموزان مقطع متوسطه است که تعداد 120 نفر از آنها از طریق فرمول کوکران و به روش نمونه گیری طبقه ای مورد بررسی قرار گرفته اند. ابزار مورد استفاده در این مطالعه، پرسشنامه است. پرسشنامه پس از احراز اعتبار و پایایی در مرحله مقدماتی، برای جمع آوری داده ها در مرحله نهایی مورد استفاده قرار گرفت. در این تحقیق، از اعتبار صوری استفاده شده است. بدین ترتیب که پیش آزمون با تعداد 40 پرسشنامه انجام گرفت و برخی گویه ها و پرسش ها، پس از مشورت و نظرخواهی از کارشناسان و اساتید دانشگاه که دارای اشکال و ابهام بودند، اصلاح شدند. به منظور برآورد پایایی سنجه های مهم در پژوهش حاضر، از ضریب آلفای کرونباخ[1] استفاده شد و بر اساس امکانات بسته نرم افزاری خاص علوم اجتماعی(SPSS) داده ها توصیف و تحلیل شده اند. بر اساس یافته های این پژوهش، رابطه متغیرهای هویت ملی والدین، جنس، بهره مندی از وسایل ارتباط جمعی، روابط صمیمی والدین با هویت ملی تأیید ولی رابطه متغیرهای سن، بُعد خانوار، مقطع تحصیلی، پایگاه اقتصادی ـ اجتماعی والدین، انسجام خانواده، همدلی خانواده و گفت و شنود با این متغیر، تأیید نشد. نتایج تحلیل رگرسیون چندمتغیره نشان داد که جنس و هویت ملی والدین بیشترین تأثیر مستقیم را بر میزان هویت ملی دانش آموزان داشته است. همچنین متغیرهای جنس و هویت ملی والدین با متغیر وابسته رابطه مستقیم داشته اند.

۳۵۱.

بررسی عوامل موثر بر سلامت اجتماعی در شهرستان پاوه(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده: نصرالله پورافکاری

منبع: علوم اجتماعی (آزاد شوشتر) سال ششم پاییز ۱۳۹۱ شماره ۱۸

کلید واژه ها: مشارکت حمایت اجتماعی انسجام اعتماد اجتماعی پذیرش اجتماعی سلامت اجتماعی شکوفایی اجتماعی و انطباق اجتماعی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...)

تعداد بازدید : ۳۳۱۳ تعداد دانلود : ۱۱۴۵

انسان سالم، محور توسعه اجتماعی است و فرایند توسعه بدون توجه به این بعد مهم ناممکن است. سلامت اجتماعی در جامعه متاثر از دلایل فراوانی است که بیشتر آنها نه در حوزه پزشکی، بلکه در حوزه علوم اجتماعی و جامعه شناسی قابلیت تحلیل و بررسی دارند. بیشتر متغیرهایی که دراین پژوهش مورد تأکید قرار گرفته است، متغیرهایی اجتماعی است. اخیراً مطالعه سلامت اجتماعینزد دانمشمدان علوم اجتماعی و انسانی مورد توجه زیادی قرار گرفته است و حتی محققان رشته های گوناگون و مرتبط از جمله؛روانشناسی، مدیریت، اقتصاد، علوم تربیتی و علوم سیاسی در این عرصه مشارکت داشته اند. سلامت، اساسی ترین شاخص رفاه جوامع امروزی به شمار می رود و بیش از آنکه متاثر از موارد پزشکی باشد، به عوامل اجتماعی وابسته است. در واقع سلامت اجتماعی به نوعی بهداشت روانی، فردی و اجتماعی گفته می شود که تئوری های متعددی در این زمینه بررسی شده است.این پژوهش از نوع پیمایش مقطعی و با استفاده از ابزار پرسش نامه در میانمردم شهرستان پاوه از توابع استان کرمانشاه در سال 1390 صورت گرفته است. در این بررسی رابطه سلامت اجتماعی با انسجاماجتماعی، پذیرشاجتماعی،مشارکتاجتماعی،شکوفاییاجتماعیوانطباقاجتماعی که شاخص های اصلی این مفهوم هستند به کمک ضرایب همبستگی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.نتایج بدست آمده حاکی از آن است که رابطه بین جنسیت و سلامت رابطه معناداری نبوده اما در بررسی رابطه بین تحصیلات، انسجام اجتماعی، پذیرش اجتماعی، مشارکت اجتماعی، شکوفایی اجتماعی و انطباق اجتماعی با سلامت اجتماعی به وسیله ضریب همبستگی پیرسون رابطه مثبت ومعناداری مشاهده شد.

۳۵۲.

شناسایی و اولویت بندی موانع توسعه گردشگری روستایی در حوزه امنیت با استفاده از تکنیک دلفی (مورد مطالعه: استان چهارمحال و بختیاری)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مهدی کرمی دهکردی خلیل کلانتری آرزو باباجانی

منبع: پژوهش های راهبردی امنیت و نظم اجتماعی سال اول زمستان ۱۳۹۱ شماره ۴

کلید واژه ها: امنیت موانع گردشگری استان چهارمحال و بختیاری تکنیک دلفی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۴۸۵ تعداد دانلود : ۱۰۵۶

به استناد گزارش های ارائه شده سازمان جهانی گردشگری، درآمد حاصل از توریسم با سرعت در حال گسترش است و این موضوع می تواند گامی بزرگ برای مناطقی با جاذبه های طبیعی و توریستی باشد. استان کوهستانی چهارمحال و بختیاری نیز به علت برخورداری از موقعیت ممتاز گردشگری و استراحتگاهی و همچنین، شرایط متناسب جغرافیایی، در مقوله گردشگری مورد توجه شایانی قرار گرفته است. اکنون یکی از عوامل تأثیرگذار در توسعه گردشگری، توجه به مقوله امنیت گردشگر، امنیت سرمایه گذار، امنیت قانونی، امنیت جانی و امنیت اداری در این حوزه است. هدف از انجام پژوهش حاضر، شناسایی و اولویت بندی موانع توسعه گردشگری روستایی در حوزه امنیت است. پژوهش حاضر با استفاده از تکنیک دلفی (تکنیکی در روش های تحقیق کیفی) انجام شده و جامعه آماری تحقیق شامل کلیه متخصصان حوزه گردشگری بوده که 25 نفر از متخصصان در حوزه گردشگری به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. نمونه گیری به صورت کاملا هدفمند بوده، برای شناسایی متخصصان از شیوه نمونه گیری گلوله برفی استفاده شد. بر اساس یافته های این پژوهش، اعضای پانل دلفی در مجموع 9 گویه را به عنوان مهمترین موانع امنیتی موجود توسعه گردشگری روستایی در استان چهارمحال وبختیاری معرفی کردند ، گویه ""امنیت سرمایه گذار، به منظور سرمایه گذاری در توسعه گردشگری به حد کافی فراهم نگردیده است"" به عنوان نخستین اولویت، با بالاترین میانگین و با موافقت 88 درصد از متخصصان، دارای بیشترین اهمیت بوده است و گویه "" بروز درگیری بین گردشگران و افراد بومی به علت وجود فضاهای فکری و فرهنگی حاکم در بین افراد بومی"" با کمترین میانگین و با موافقت 40 درصد از متخصصان، دارای کمترین اهمیت از دیدگاه متخصصین در حوزه امنیت گردشگری روستایی در استان چهارمحال و بختیاری بوده است. همچنین، به طور کلی 10 گویه شناسایی و استخراج گردید که در نهایت پس از چهار مرحله اجرای تکنیک دلفی، یک گویه به علت کم بودن میانگین (کمتر از 50/2) و همچنین، کمتر بودن میزان موافقت متخصصان پس از مرحله چهارم تکنیک دلفی (40 درصد موافق گویه بوده اند)، در نهایت 9 گویه با بیشترین درصد موافقت (بیش از 50%) از دیدگاه متخصصان به عنوان موانع امنیت در گردشگری روستایی استان چهارمحال و بختیاری معرفی گردید.

۳۵۳.

تحلیل جامعه شناختیِ هویت حرفه ای دانشجویان مطالعه موردی: دانشجویان دانشگاه مازندران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حمید حیدری احمد رضایی

منبع: تحقیقات فرهنگی ایران دوره پنجم تابستان ۱۳۹۱ شماره ۲ (پیاپی ۱۸)

کلید واژه ها: هویت اجتماعی هویت شخصی نظریه مبنایی هویت حرفه ای زندگی دانشجویی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...)

تعداد بازدید : ۲۱۹۲ تعداد دانلود : ۹۲۱

این مقاله با مطالعة وضعیت امروز دانشگاه های ایران از طریق تحقیق درباره احوالات زندگی دانشجویی، سعی دارد ابعاد هویت حرفه ای دانشجویان را بررسی نماید. هویت حرفه ای یک هویت اجتماعی است و در ارتباط با دیگران و از طریق یادگیری و آموزش عملی و تجارب حرفه ای ایجاد می شود. برای دانشجویان، آغاز رسمی حرفه اجتماعی، همزمان است با آغاز مطالعات که از طریق آموزش های عملی مربوط به رشته تحصیلی، شکل گیری هویت حرفه ای آنها تشدید و تقویت می شود. یافته های پژوهش نشان می دهد، هویت حرفه ای دانشجویان دارای دو بعدِ هویت علمی و هویت شخصی است. هویت علمیِ دانشجویان از طریق گرایش ها و نگرش ها و نیز تلاش ها و کنش های علمیِ دانشجویان شکل می گیرد. هویت شخصی نیز درک و تصوری است که دانشجو ازخودش به عنوان یک کنشگر علمی و در محیط دانشگاهی به دست می آورد. همچنین توسعه هویت حرفه ای با موقعیت فرد در درون جامعه در ارتباط است؛ ازاین رو، جنس، پایگاه اجتماعی و اقتصادی، حمایت های خانواده و دوستان، محیط و شبکه های اجتماعیِ فرد در شکل گیری هویت حرفه ای وی مؤثرند

۳۵۴.

بررسی عوامل مؤثر بر کسب مهارت های اجتماعی دانش آموزان دختر مقطع متوسطه در شهر اصفهان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده: فریدون وحیدا اسماعیل جهانبخش زهرا فرنیا

منبع: علوم اجتماعی آزاد شوشتر سال ششم بهار ۱۳۹۱ شماره ۱۶

کلید واژه ها: خانواده مهارت های اجتماعی تربیت اجتماعی مدرسه رشد اجتماعی گروه دوستان

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۳۱۱۵ تعداد دانلود : ۳۷۰۹

مهارت های اجتماعی از عناصر و اجزای اصلی اجتماعی شدن افراد در همه جوامع انسانی و فرهنگ هاست. مهارت های اجتماعی مجموعه رفتارهای آموخته شده و مورد پذیرشی است که فرد را توانا می سازد با دیگران رابطه مؤثر و مفید داشته باشد و از رفتار های نامعقول اجتماعی خودداری کند. این پژوهش از میان عوامل متعدد مؤثر برکسب مهارت های اجتماعی دانش آموزان دختر مقطع متوسطه در شهر اصفهان، به بررسی نقش خانواده و گروه دوستان و مدرسه پرداخته است. همچنین میزان تاثیر گذاری هر کدام از عوامل فوق در مقایسه با یکدیگر را به بوته آزمون گذاشته است. روش تحقیق از نوع پیمایشیبا استفاده از ابزار پرسشنامه می باشد. جامعه آماری، کلیه دانش آموزان دختر مقطع متوسطه شهر اصفهان در نظر گرفته شدهکه با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه 384نفر بودهو به شیوه نمونه گیری خوشه ای- تصادفی انتخاب گردیدند. جهت بررسی ارتباط متغیرهااز آزمون تحلیل واریانس (آنوا) و آزمون تحلیل رگرسیون استفاده شده کهنتایج حاصل نشان دهنده وجود ارتباط معنی دارمیانمتغیرهای خانواده، مدرسه، گروه دوستان و مهارت های اجتماعیمی باشد همچنین تحلیل رگرسیون بیانگر آن است که هر سه متغیر بر کسب مهارت های اجتماعی دختران تأثیر دارند.

۳۵۵.

هویت جمعی غالب در نشریات دانشجوییِ کُرد زبان دکتر امید قادرزاده*(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: امید قادرزاده

منبع: علوم اجتماعی (علامه طباطبایی) بهار ۱۳۹۱ شماره ۵۶

کلید واژه ها: هویت ملی تحلیل محتوا هویت قومی نشریات دانشجویی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۶۱۲ تعداد دانلود : ۳۸۳

این پژوهش با هدف شناسایی رویکرد نشریات دانشجویی به هویت های قومی و ملی، به تحلیل محتوای تصاویر و مطالب نشریات کُرد زبان دانشگاه کردستان می پردازد. نمونه آماری این پژوهش، شامل 145 نشریه می باشد که در فواصل زمانی 1377-1389 انتشار یافته اند. روش بکار رفته در این پژوهش «تحلیل محتوا» است. برای بررسی نحوه بازنمایی مقوله های هویت ملی و قومی در محتوای نشریات از نرم افزار spss استفاده شد. در این پژوهش، به بررسی 10 مقوله سبک، هدف و لحن مطلب، محل رویداد مطلب، هویت بارز در متن، نوع جهت گیری نسبت به هویت های قومی و ملی، ابعاد، مؤلفه ها و نشانگان هویت های ملی و قومی، و اقدام به تحریکات قومی پرداخته شد. یافته های تحقیق نشان داد که در نشریات مورد بررسی در سه دوره زمانی، تمام مقوله ها جز مقوله اقدام به تحریکات قومی از تفاوت معناداری برخوردار بودند. یافته های برخی مقوله ها عبارتند از: بیش ترین سبک مطلب مورد استفاده با4/43 درصد مربوط به سبک مقاله، لحن مسلط بر نشریات دانشجویی با 9/39 درصد انتقادی و بیش ترین هدف مطلب با 5/45 درصد مربوط به اطلاع رسانی بوده است. از مجموع 2507 مطلب مورد بررسی فقط در 1046 مطلب، هویت جمعی در ابعاد ملی و قومی بازنمایی شده است که از این تعداد، نشانگان هویت قومی دو برابر و نیم نشانگان هویت ملی بازنمایی شده است. یافته ها نشان از آن دارد که نشریات دانشجویی کُردزبان در ایفای نقش اصلی خود در تقویت مشارکت اجتماعی عام، تلطیف محلی گرایی و محلی نگری و بسط و تعمیم دلبستگی های جمعی به ماورای مرزهای قومی ضعیف هستند.

۳۵۶.

جایگاه نمادهای هویت ملی در زبان و ادب فارسی؛ مطالعه موردی: آثار داستانی جمال زاده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فاطمه رضایی خیرآبادی رضوان حکیم زاده محمدحسین محمدی علی خالقی نژاد

منبع: تحقیقات فرهنگی ایران دوره پنجم تابستان ۱۳۹۱ شماره ۲ (پیاپی ۱۸)

کلید واژه ها: هویت هویت ملی تحلیل محتوا داستان های جمال زاده

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۱۲۴ تعداد دانلود : ۹۰۷

توجه به مسئله هویت ملی در عصر مشروطه از اهمیت زیادی برخوردار شد؛ دغدغه هویت ملی در آثار بسیاری از نویسندگان این عصر، گویای جایگاه این مسئله در این دوره تاریخی است. از جمله این نویسندگان، پدر داستان نویسی کوتاه ایران، سید محمدعلی جمال زاده است. براین اساس، پژوهش حاضر با هدف تشریح جایگاه نمادهای هویت ملی در آثار این نویسنده (یکی بودیکی نبود؛ تلخ وشیرین؛ کهنه و نو؛ قصّه مابه سر رسید) درمراحل مختلف زندگی ادبی او صورت گرفته است .پژوهش حاضر از نوع پژوهش های توصیفی، کیفی است که با استفاده از روش تحلیل محتوا صورت گرفته است. بدین منظور با مطالعه ابعاد هویت ملی، مباحث نظری و ادبیات پژوهش دربارة هویت ملی، مؤلفه هایی برای این هویت تعیین و سازه تحلیل محتوا تهیه شد و بر مبنای آن، میزان و نوع توجه به هویت ملی مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان می دهد که از بین مؤلفه های هویت ملی در داستان های جمال زاده، بیشترین فراوانی متعلق به نمادهای زبان فارسی است. در مراحل بعدی این واکاوی نمادهای جغرافیایی، تاریخی، ادبیات، و مشاهیر و فرهنگ از بیشترین فراوانی ها برخوردارند. تعمق در آثار جمال زاده نشان می دهد این نویسنده در اوایل داستان نویسی، به ساختار عینی و مادی هویت توجه بیشتری کرده و در اواخر دوره داستان نویسی به ساختار معرفتی هویت بها داده است. تحلیل کیفی محتوای داستان های جمال زاده نشان می دهد عناصر هویت ملی در آثار وی بسیار پُررنگ و تقریباً تمام جنبه ها در آن مورد توجه قرار گرفته است. آثار او وابسته به زمینه بوده واز این حیث حال و هوای ایرانی دارند به نحوی که می توان گفت هر چند جمالزاده خود در ایران نمیزیسته است اما در دنیای داستانهایش درایران وهمراه با ایرانیان زیسته است

۳۵۷.

بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و احساس امنیت اجتماعی (مطالعه موردی شهرستان کاشان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: عباس بحری پور ابوالفضل ذوالفقاری امیر رستگار خالد

منبع: پژوهش های راهبردی امنیت و نظم اجتماعی سال اول زمستان ۱۳۹۱ شماره ۴

کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی آگاهی اجتماعی اعتماد اجتماعی احساس امنیت اجتماعی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...)

تعداد بازدید : ۳۰۴۲ تعداد دانلود : ۱۵۳۰

احساس امنیت اجتماعی در مقاله حاضر به چهار بعد امنیت فردی، امنیت اقتصادی، امنیت سیاسی و امنیت جامعه ای تقسیم شده و تأثیر سرمایه اجتماعی افراد با مؤلفه های شبکه مشارکت اجتماعی، هنجار اعتماد، هنجارعمل متقابل و آگاهی اجتماعی بر آن، بررسی شده است. تحقیق به روش پیمایشی و با استفاده از ابزار پرسشنامه، در بین ساکنان 18 سال و بالاتر شهرستان کاشان، در سال 1391 به انجام رسیده است. در این تحقیق از شیوه نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای استفاده شده و حجم نمونه مورد مطالعه 362 نفر است. مهمترین نتایج حاصل از آزمون رابطه بین متغیرهای تحقیق نشان داد که سرمایه اجتماعی شهروندان بر احساس امنیت اجتماعی آنها تأثیرگذار است. همچنین، بین سه بعد از چهار بعد اندازه گیری شده از سرمایه اجتماعی در این تحقیق؛ یعنی اعتماد اجتماعی، شبکه مشارکت اجتماعی و آگاهی اجتماعی با احساس امنیت اجتماعی تفاوت معناداری مشاهده شده و این تفاوت در بعد هنجار عمل متقابل مشاهده نشده است؛ ضمن اینکه بین متغیرهای زمینه ای جنس، سن، وضعیت تأهل، شغل، مقطع تحصیلی و میزان هزینه خانواده با احساس امنیت اجتماعی هیچ گونه رابطه معناداری وجود ندارد. نتایج حاصل از تحلیل مسیر در این تحقیق نیز نشان داد که متغیرهای مستقل آگاهی، اعتماد و مشارکت اجتماعی دارای اثرگذاری مثبت و همچنین، متغیرهای مستقل سن و هنجار عمل متقابل دارای اثرگذاری منفی بر روی متغیر وابسته احساس امنیت اجتماعی هستند.

۳۵۸.

تحلیلی بر رابطه طبقه اجتماعی وساختار قدرت خانواده در شهر اصفهان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده: عباس عسکری ندوشن نرجس جهانگیر محمد نوریان نجف آبادی

منبع: علوم اجتماعی آزاد شوشتر سال ششم بهار ۱۳۹۱ شماره ۱۶

کلید واژه ها: قدرت زنان طبقه اجتماعی تقسیم کار جنسیتی شهر اصفهان ساختار قدرت در خانواده

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۱۵۸ تعداد دانلود : ۱۲۴۹

برابری جنسیتی و نابرابری های طبقاتی همواره دو نمود بارز تمایزات اجتماعی در جوامع مختلف بوده اند. هدف تحقیق حاضر، براساس یک رویکرد منسجم، رابطه متقابل ساختار قدرت در خانواده و پایگاه اقتصادی- اجتماعی را مورد کنکاش و بررسی قرار میدهد.این تحقیق حاصل یک پژوهش پیمایشی است که در بینزنان همسردار ساکن در مناطق منتخبی شهر اصفهان با نمونه ای342 نفری که با شیوه طبقه ای متناسب انتخاب شده بودند انجام شده است. ابزار تحقیق، پرسشنامه محقق ساخته ای است که به روش محتوایی، اعتبار آن و با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ، پایایی آن به دست آمده است. متغیرهای اصلی این پژوهش، ساختار قدرت در خانواده با پایگاهاقتصادی –اجتماعی، میزان استفاده از رسانه های جمعی و میزانمهریه سن بوده است. یافته های تحقیق حاکی از آن بود که خانواده از شکل سنتی پدر سالار خارج شده و زنان قدرت بیشتری نسبت به گذشته به دست آوردهاند وخانواده شکل متعادل تری به خود گرفته استهمچنینبا توجه به مجموع نمرات گویه های سه بعدساختار قدرت درخانواده های ساکن درشهر اصفهان 7/22 درصد زن سالار، 3/74 درصد متعادل، 3 درصد مردسالار هسنتد. از طرفی دیگربرحسب نتایج می توان اذعان داشت کهخانواده های اصفهانی بیشتر دموکراتیک هستند وازالگوهای تصمیم گیری دوسویه بهره می گیرند تایک سویه.به طور کلی می توان گفت نتایج تحقیق حاضر با تئوری تضاد (نظریه رندال کالینز)ونظریه منابع (بلاد وولف)منطبق است.

۳۵۹.

بررسی رابطه میان الگوی استفاده ازاینترنت وهویت ملی دانشجویان (مطالعه موردی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی اراک)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده: سید کمال الدین موسوی محیا شعیبی هابیل حیدرخانی

منبع: علوم اجتماعی (آزاد شوشتر) سال ششم تابستان ۱۳۹۱ شماره ۱۷

کلید واژه ها: هویت اینترنت هویت ملی الگوی استفاده از اینترنت وبلاگ هویت مقاومت محیط تعاملی اینترنتی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۸۲ تعداد دانلود : ۱۱۷۳

هویت ملی یکی ازمولفه های بنیادین شکل گیری و بقاء جامعه است که می تواند مجموعه ای از گرایش ها و نگرش های مثبت را نسبت به عوامل، عناصر و الگوهای هویت بخش و یکپارچه ساز در سطح یک کشور، آن هم به عنوان یک واحد سیاسی فراهم آورد. تحقیقات متعدد نشان دهنده آن است که عوامل مختلفی در نگرش و احساس تعلق افراد به ویژه جوانان نسبت به هویت ملی خود مؤثرند که از آن جمله میتوان به مواردی چون: خانواده، همسالان، گروه های مرجع، جهانی شدن، اینترنت، ماهواره و. . .اشاره کرد. در این راستا با توجه به اینکه اینترنت گذشته از فواید آن همراه با مخاطرات و آسیب هایی است که فرد، جامعه و حکومت را مورد تهدید قرار می دهد در پژوهش حاضر بررسی رابطه میان الگوی استفاده ازاینترنت و هویت ملی در دستورکار قرار گرفته است.در این مقاله با استناد به نظریات کاستلز، هابرماس و وِلمن، سعی می کنیم رابطه میان الگوی استفاده از اینترنت و هویت ملی دانشجویان (مطالعه موردی دانشجویان دانشگاه آزاد اراک) را مورد مطالعه قرار دهیم. از این رو به دنبال پاسخ به این سؤال هستیم که میان الگوهای متفاوت استفاده از اینترنت و هویت ملی دانشجویان چه رابطه ای وجود دارد؟ لازم به ذکر است روش تحقیق در مقاله حاضر، پیمایش و ابزار گردآوریِ اطلاعات، پرسشنامه استو با استفاده از شیوه نمونه گیری دو مرحله ای و با استفاده از نمونه گیری تصادفی و سپس نمونه گیری سهمیه ای متناسب،یک جمعیت نمونه 380 نفری از دانشجویان دانشگاه آزاد اراک مورد بررسی قرار گرفته است.

۳۶۰.

همسازی هویت ملی و قومی در ایران و رویکرد اقوام ایرانی به وحدت ملی و حق تعیین سرنوشت دکتر علی اصغر قاسمی* مجید خورشیدی حسین حیدری*(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علی اصغر قاسمی مجید خورشیدی حسین حیدری

منبع: علوم اجتماعی (علامه طباطبایی) زمستان ۱۳۹۰ شماره ۵۵

کلید واژه ها: ایران هویت ملی هویت قومی وحدت ملی حق تعیین سرنوشتر

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۱۸ تعداد دانلود : ۶۸۰

از سال های پس از جنگ جهانی دوم موضوع وحدت ملی و حق تعیین سرنوشت به یکی از موضوعات مهم دولت ها، اقوام و صاحب نظران و اندیشمندان مسائل سیاسی و اجتماعی جهان تبدیل شده است. در ایران نیز در این مقطع زمانی موضوع وحدت ملی و حق تعیین سرنوشت یکی از موضوعات اساسی و مهم عرصه سیاسی بوده است. پیگیری این حق از طرف اقوام ایرانی که با سوء تفاهمات و تنش هایی نیز همراه بوده، مبتنی بر نگرش ها و کنش هایی بوده که آنها را از جنبش های تجزیه طلب کشورهای مستعمره در نیمه دوم قرن بیستم متمایز می کند چرا که به لحاظ تاریخی کشور ایران هیچ گاه مستعمره کشور دیگری نبوده و همه اقوام در دوره های گوناگون تاریخی نقش پررنگی در اداره نظام سیاسی کشور داشته اند. افزون بر این، اقوام ایرانی به دلیل همسازی عناصر هویت ملی و قومی، اهداف تجزیه طلبانه و معطوف به تضعیف وحدت ملی را دنبال نکرده اند. این مقاله با بهره گیری از روش مصاحبه عمیق با تعدادی از نخبگان قومی و نیز تحلیل ثانویه یافته های مطالعات صورت گرفته در زمینه هویت ملی و قومی، درصدد تبیین همسازی هویت قومی و ملی در ایران و تاثیر آن بر نگرش ها و کنش های معطوف به پیگیری حق تعیین سرنوشت از طرف اقوام ایرانی می باشد.

درخت حوزه‌های تخصصی