فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۸۱ تا ۱۰۰ مورد از کل ۱۳۳ مورد.
۸۲.

مجازها در زبان و ادبیات آلمانی و فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تشبیه استعاره مجاز کنایه مجاز مرسل وارونه گویی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری معنی شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری رده شناسی زبان
  3. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی میان رشته ای ها نشانه شناسی
تعداد بازدید : ۲۷۷۹ تعداد دانلود : ۱۳۴۵
مجاز به معنای به کارگیری کلمه و کلام در معنای غیرحقیقی، از جمله مقولاتی است که در زبان و ادبیات همه ملل دیده می شود؛ اما تمامی شیوه های به کارگیری واژه و سخن که در یک زبان و ادبیات به عنوان مجاز تلقی می گردند، در زبان و ادبیات دیگر الزاماً به عنوان مجاز شناخته نمی شوند و در مواردی میان مجاز های شناخته شده نیز شباهت ها و تفاوت هایی وجود دارد. در زبان و ادبیات آلمانی ?? گونه مجاز تمیز داده می شود: استعاره، مجاز مرسل [کیفی]، مجاز مرسل علی، مجاز مرسل کمی، دگرگویی، دگرگویی خاص و عام، وارونه گویی، بزرگ نمایی، کوچک نمایی، تأکید [روی معنای نهفته] ؛ درحالیکه در زبان و ادبیات فارسی از 2 تا ? مجاز: تشبیه، استعاره، مجاز مرسل، کنایه سخن گفته می شود. در این مقاله به بررسی مجازها در زبان و ادبیات آلمانی و فارسی پرداخته می شود که در حقیقت به شکلی نیز بررسی مجاز ها در زبان و ادبیات مغرب زمین و مشرق زمین خواهد بود.
۸۴.

نماد پرنده در آثار شاعران فرانسوی قرن نوزدهم میلادی، با نگاهی به ادب فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: تعالی ادبیات فرانسه شعر حافظ بودلر رمانتیسم نماد، پرنده ادب فارسی،

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی میان رشته ای ها نشانه شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی علوم مرتبط زبان شناسی در هنر و ادبیات
تعداد بازدید : ۲۲۲۹ تعداد دانلود : ۹۹۹
جهان اسطوره ای، جهانی است که نمادهای سازنده آن از بسیاری جهات مشترکند و همواره چهره ای متفاوت از جهان رئالیستی را به تصویر می کشند. البته همین نگرش شگفت انگیز به جهان پیرامون، موجب غنای ادبیات می گردد و اشتراکات جهان استعاری نمادها، سبب سهولت پژوهش در آثار نویسندگان و شاعران نامدار با رویکردی تطبیقی می شود. آنچه در این مقاله مورد توجه نگارنده قرار گرفته، پژوهش در اشعار برجسته نویسندگان شهیر فرانسوی در عصر طلایی رمانتیسم، یعنی در سده نوزدهم میلادی است، که در آن به بازسازی نماد پرنده پرداخته اند. در این زمینه، توجه نگارنده به اشعار ارزشمند ادب پارسی، در جهت غنابخشی به مفاهیم عمیق استعاری نماد پرنده، گامی برای شناخت اشتراکات و تفاوت های موجود در عرصه ادب فرانسه و فارسی است.
۸۵.

ارتباطات غیرکلامی و نشانه شناسی حرکات بدنی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ارتباطات غیرکلامی نشانه شناسی فرازبان زبان بدن حرکت شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۸۰ تعداد دانلود : ۱۵۲۲
این مقاله به بررسی ارتباطات غیرکلامی و نقش حرکات بدنی در برقراری ارتباط در فرهنگ ایرانی و زبان فارسی می پردازد. نگارنده در این مقاله به این نتیجه می رسد که حرکات بدنی نقش بسزایی در برقراری ارتباط دارند و حتّی جنبه هایی از این حرکات می توانند نقشی اساسی تر از مهارت های کلامی در برقراری ارتباط ایفا کنند. به طور کلی، این حرکات از سه طریق عمل می کنند: 1- جایگزین پیام های کلامی می شوند. 2- پیام های کلامی را تقویت می کنند. 3- در جهت خلاف و رد پیام های کلامی عمل می کنند. در این بررسی حرکات مختلف اندام های سر، صورت (که خود به اشارات ابروان، چشم، بینی، دهان و لب تقسیم می شود)، دست، پا و همچنین حرکت اندام های دیگر مانند حرکت شانه ها و معنی هر کدام از آن ها در زبان فارسی پرداخته می شود.
۸۷.

تشریح دوگانگی نماد آتش در آیین زرتشتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: سنت نماد آتش دوگانگی آیین زرتشت باشلار

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی میان رشته ای ها نشانه شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی علوم مرتبط زبان شناسی در هنر و ادبیات
تعداد بازدید : ۲۳۹۳ تعداد دانلود : ۱۲۱۵
بررسی جایگاه متمایز آتش و تاثیر ژرف آن بر زندگی روزمره و تاریخ جوامع بشری، آن چنان که مد نظر گاستون باشلار و دیگر نظریه پردازان نقد مضمونی است مستلزم این است که از گستره های مختلف دانش مدد بجوییم. تاریخ، روانشناسی، جامعه شناسی، شاخه های مختلف علم فیزیک، قوم شناسی و مردم شناسی تاریخی، هر یک بخشی از این گستره هستند. مقاله حاضر بدون بهره گیری از همه این زمینه ها به این نکته می پردازد که آتش به صورت بالقوه می تواند طیف گسترده ای از معانی را به همراه داشته باشد. همین امر، این عنصر را به مجموعه ای معنایی و به دنبال آن مجموعه ای از مفاهیم نمادین مبدل می سازد. از ورای این ویژگی های نمادین است که ما به بررسی این پدیده خواهیم پرداخت و توصیفات و تحلیل های خود را بر پیرامون محور دوگانگی و تناقض بزرگ این پدیده پیش خواهیم برد (آتش مخرب / بارور کننده؛ نماد زندگی / نماد مرگ). در این راستا، اساس کار خود را بر پایه آیین زرتشت بنا می نهیم که بیش از دیگر آیین ها و سنن، ویژگی های نمادین آتش را بارز و ارزشمند می سازد.
۸۹.

نام، ظهور و نقش شخصیت ها در سووشون اثر سیمین دانشور(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۱۲
"همه شخصیتهای رمانها نامی دارند که ممکن است با نگاهی اجمالی ارزش واقعی آن نام تجلی پیدا نکند. شخصیت همچنین در نخستین ظهور خود در داستان، بر خواننده تاثیر ویژه ای می گذارد که فقط با تحلیلی دقیق می توان به ارزش واقعی آن پی برد. هر چند نویسندگان نقشهای مختلفی به هر یک از شخصیتهای خود در قسمتهای مختلف رمان می دهند، با این همه، نخستین ظهور شخصیت در اثر، از همه مهمتر است زیرا ممکن است بر درک خواننده از این شخصیت تاثیر به سزایی بگذارد. هدف از ارایه این مقاله که با مطالعه بر شخصیتهای سووشون اثر سیمین دانشور شکل گرفته، یافتن ارتباطهای احتمالی میان نام و نقش شخصیت از یک سو و نخستین ظهور و نقش آن از سوی دیگر است.
۹۰.

بررسی نظام متنی نمایش رادیویی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: گفتار موسیقی متن رادیو نمایش رادیویی صداهای محیطی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۵ تعداد دانلود : ۴۲۰
در این مقاله به بررسی امکانات متنی و نشانه شناختی نمایش رادیویی پرداخته شده است. هدف از این تحقیق توصیفی که از نوع مطالعة میان موردی است این است که بدانیم چگونه شخصیت های دراماتیک در قالب گفتار عینیت می یابند؛ چگونه موسیقی فضا آفرینی می کند و چگونه صداهای محیطی موقعیت را مشخص می کنند. پس از بررسی پنج نمایش رادیویی که به روش نمونه گیری تصادفی ساده و به شیوة قرعه کشی انتخاب شدند (و در پیوست به آنها اشاره شده است) به نمودارهایی دست یافتیم که نشان دادند لایه های صوتی گفتار، موسیقی و صداهای محیطی در متن چند لایه ای نمایش رادیویی، امکانات متنی و نشانه شناختی نمایش رادیویی هستند و در تحقق دنیای درام از اهمیت فوق العاده ای برخوردارند.
۹۱.

تحول مفهوم زیبایی در متون زیبایی‌شناختی فریدریش شیلر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: زیبایی آرمانگرا بی آلایش تفکر تاریخ گرایانه ملاحت وقار

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی میان رشته ای ها نشانه شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی علوم مرتبط زبان شناسی در هنر و ادبیات
تعداد بازدید : ۱۹۰۵ تعداد دانلود : ۱۰۱۹
اندیشه فریدریش شیلر بر بستر تفکرات کلاسیک در دورانی تبلور می یابد که عنصر زیبایی به مثابه نیروی محرکه ای در مسیر تحقق آرمانشهر انسان متعالی تلقی می شود. جستار حاضر به سیر تحول مفهوم زیبایی در نوشته های زیبایی شناختی شیلر می پردازد و نشان می دهد که چگونه زیبایی های طبیعی و حسیات در فرآیندی تدریجی اعتبار خود را از دست می دهند و دو مؤلفه ی «خرد» و «آرمان» گستره تفکر زیبایی شناسانه را فتح می کنند. شیلر در متون متأخر خود به وضوح از نگاه کانت مآبانه به مباحث زیبایی شناسانه فاصله می گیرد و به تأویل هگلی هنر نزدیک می شود که آفرینش هنری انسان را برتر از پرداخته های طبیعت می پندارد.
۹۴.

فرضیات کاسیرر در بارة اسطوره و فرهنگ و تأثیرات آن بر نظریات فرای در نقد ادبی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: نماد فرهنگ اسطوره فرای کاسیرر

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی میان رشته ای ها نشانه شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی علوم مرتبط زبان شناسی در هنر و ادبیات
تعداد بازدید : ۱۹۲۷ تعداد دانلود : ۹۰۲
هدف از نگارش این مقاله توصیفی - تحلیلی، ارتباط ایده ها و عقاید کاسیرر با نورتروپ فرای در زمینه اسطوره است. فرای کوشید تا نظریات خود را درباره تاثیر اسطوره بر ادبیات، با کمک نظریه پردازان قبل از خود بیان کند. با توجه به آرای نظریه پردازان معروف اسطوره، نظیر فریزر، فروید، یونگ، اشپنگلر و کاسیرر، به نظر می رسد که فلسفه، آرا و باورهای کاسیرر، تاثیرات بیشتری بر اندیشه هـای فرای داشته اند. ساختار فکری کاسیـرر درباره قالب های نمادین و چندین قانون او در ارتباط با اسطوره که در این مقاله مورد بررسی و مقایسه قرار گرفته اند، باعث تجلی اندیشه های فرای در مهم ترین اثر او «تشریح نقد» شد. هر چند وی با نظریه پردازان اسطوره سر و کار دارد، اما تلاش می کند تا به نظریات بنیادین موروثی رونقی دوباره ببخشد، فرض این مقاله بر این است که یکی از جدیدترین قالب های نمادین در صحنه ادبیات، نقد ادبی است که با بررسی مجدد نقش اطلاع رسانی اسطوره، نقد جدید ظهور می یابد.
۹۷.

زبان جادو در فرهنگ عامه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ایران فرانسه جادو فرهنگ عامه آداب و رسوم سحر علوم خفیه

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی میان رشته ای ها نشانه شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی علوم مرتبط زبان شناسی در هنر و ادبیات
تعداد بازدید : ۲۰۵۲ تعداد دانلود : ۱۱۹۳
جادو“ به معنی عام واژه، به مجموعه گسترده ای از آداب و کنش های زبانی اطلاق می شود که بخشی از جامعه با توسل به آن ها به طور مستقیم یا به واسطه عاملان می کوشند برای دغدغه های زندگی خود پاسخی بیابند. ارزش بررسی مجموعه آثار عامیانه ای که از دوره صفوی به زبان فارسی منتشر شده است، در این است که ما را با عوامل هراس و نگرانی های بخش وسیعی از جامعه ما آشنا می سازد. چاره جویی های غریب برای رویارویی با طیف وسیعی از موارد استیصال فردی و گروهی، از آفت و بیماری گرفته تا جنگ و صلح، بیانگر شیوه ای است که برای مقابله با دشواری ها در پیش گرفته می شود. مطالعاتی که از قرن نوزدهم تا امروز در فرانسه در این باره انجام گرفته است، نشان می دهد که ”سحر“، به عنوان زیر مجموعه ”جادو“، در گروه های روستایی غرب اروپا رواج داشته و دارد که عامل اساسی آن، فقر و فلاکت است. این پدیده ها را به شکل های مختلف در همه جوامع بشری می یابیم، اما شاید بتوان در چشم اندازی کلی چنین گفت که آداب و کنش ها در جایی بیشتر پرخاشگرانه و خشونت آمیزند (جادوی سیاه) و در جای دیگر، بیشتر به منزله تمهیداتی است برای حفاظت و حراست و مصونیت از بلایا (جادوی سفید).
۹۸.

مارسل پروست و زبان افشاگر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: زبان نحو واژگان لهجه گویش شخصی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی میان رشته ای ها گفتمان انتقادی
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی میان رشته ای ها نشانه شناسی
تعداد بازدید : ۱۸۴۳ تعداد دانلود : ۹۳۴
آنچه نام مارسل پروست را بلند آوازه کرد، تحلیل های روانشناختی او بود که در رمان ماندگار در جستجوی زمان از دست رفته می خورند. با این همه، غنای زبان شناختی این اثر کمتر مورد توجه ناقدان قرار گرفته است. در واقع پروست به گوناگونی های زبان توجه ویژه ای داشت تا آنجا که وی نیز در نوشتن از سبک نویسندگان بزرگ دیگر تقلید می کرد. در عین حال او اولین داستان پرداز فرانسوی است که به هر یک از شخصیت های رمان شگفت انگیزش زبانی خاص بخشیده: لحن، لهجه ،واژه ها و شیوه صرف و نحوی که می تواند محل تولد، موقعیت اجتماعی و طرز تفکر آن ها را بارز گرداند و نیز خصلت های اخلاقیشان را آشکار سازد. وانگهی پروست مشاهدات و بررسی های خود را درباره زبان، با توضیحات و اندیشه هایی همراه می سازد که به صورتبندی قوانینی کلی گرایش دارند. به همین سبب می توان مارسل پروست را زبان شناسی - البته نه حرفه ای - تلقی کرد که می کوشد از خلال گفتار اشخاص به روحیه و ذهنیت آن ها پی ببرد. و از این نقطه نظر، زبان شناسی این نویسنده بزرگ، با تحلیل های روان شناختی او در هم می آمیزد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان