درخت حوزه‌های تخصصی

"ظهور رادیو و تلویزیون در قرن بیستم امکان انتقال پیام به گروه های کثیری از مخاطبان را فراهم آورد و کلیسا در سال های آغازین این تحول توانایی واهمیت رسانه ها را در تبلیغ و ترویج آیین مسیحیت و تقویت ایمان مذهبی پیروان خود به خوبی درک کرد . جریان انجیل گرایی ( ) اولین نهاد مذهبی بود که بو طور رسمی در نوامبر 1920 نخستین برنامه رادیویی مذهبی را پخش کرد و پس از آن واکنش دیگر فرقه های مذهبی به واقعیت نوظهور رادیو ، خرید و تاسیس ایستگاه های متعدد بود . در فاصله سالهای 1940 تا 1950 گسترش و تنوع نسبی برنامه های رادیویی مذهبی افزایش یافت و بخش های خبری و برنامه های دینی خاص کودکان نیز پیش بینی و تهیه شد . با گسترش تلویزیون ، فرقه های بزرگ مسیحی در آستانه دهه 1950 به پخش برنامه های دینی از تلویزیون روی آوردندو در نهایت عوامل اجتماعی به همراه بهره گیری چند رسانه ای با هدف تبلیغ دین به ظهور پدیده کلیسای الکترونیک انجامید. نتایج پژوهش های انجام شده نشان می دهد که از نظر مخاطبان هدف اصلی کلیسای الکترونیک ارائه خدمات دینی به افرادی است که امکان حضور در کلیسا را ندارند. فراهم ساختن زمینه درک بیشتر مردم ارتباط دادن دین با زندگی روزمره و آموزش بیشتر ادیان نیز از دیگر اهداف کلیسای الکترونیک به شمار می آید. در این مقاله سیر تکاملی برنامه های رادیویی و تلویزیونی مذهبی به تفصیل مورد بررسی قرار گرفته و گونه شناسی برنامه های دینی تلویزیونی از رویکرد های مختلف ارائه شده است . در پایان نیز سعی شده است با بهره گیری از تجارب ارتباطات مذهبی در جهان الگویی کارآمد برای برنامه سازی دینی در صدا و سیما ارائه شود. "

"رسانه دینی صرف نظر از این که با آن موافق باشیم یا مخالف هم اکنون وجود دارد و به سختی در تلاش است تا به اهداف خود نایل آید. رسانه دینی می کوشد تا در جهان پر آشوب و رو به انحطاط امروز غرب ، مرهمی بر زخم های عمیق روحی مخاطبان بگذارد. ترس از مرگ ، نگرانی از تربیت وآینده فرزندان خسته و اشباع شدن از برنامه های معمول تلویزیون های غربی ، تلاش برای یافتن راه رهایی از بمباران تبلیغاتی تلویزیون ها ، سرگردانی و پرسشگری روح جستجو برای یافتن آرامش و تسکین وصدها عامل دیگر همگی دست به دست هم داده اند تا تلویزیون های دینی در غرب و بسیاری دیگر از کشورهای دنیا ، پر مخاطب و پر بیننده باشند . همچنان که به مرور بر تعداد رسانه های دینی افزوده می شود ، تعداد علاقه مندان به استفاده از رسانه های دینی نیز افزایش می یابد. بر اساس گزارش sydney morning herald تحقیقات جدید استفاده از اینترنت در ایالات متحده نشان می دهد یک سوم از امریکایی های on line از اینترنت برای نزدیک شدن به خدا بهره می برند .این تحقیقات از رفتارهای 126 میلیون کاربر در ماه آگوست 2003 برداشت شده است. در این تحقیق همچنین آمده است تعداد جستجو گران مطالب مذهبی از 18 میلیون به 35 میلیون رسیده است .در همین حال تعداد افرادی از این دست که از وب برای دست یافتن به مطالب مذهبی استفاده می کنند با رشد 60 درصدی از 3 میلیون نفر در سال 2000 به 5 میلیون نفر در سال 2003 افزایش پیدا کرده است. بر اساس گزارش مرکز تحقیقات pew در واشنگتن دی سی تنها در فاصله میان مارس 2000 تا سپتامبر 2001 تعداد کاربران علاقه مند از 18 میلیون به 28 میلیون رسیده است به خصوص در جریان واقعه یازدهم سپتامبر بیش از چهل درصد از کاربران جهان حتی از این طریق به ارسال ودریافت دعا و نیایش می پرداختند که 23 درصد آنها از مطالب مربوط به دین اسلام بوده است ( بخش خبر آی .تی ایران) می بینید که رسانه های دینی وجود دارند. صدها شبکه رادیو و تلویزیونی دینی نه فقط با وعظ و نصیحت بلکه با انواع برنامه های آرامش دهنده و به دور از روش های تجاری مرسوم .که آمیزه ای از سکس و خشونت و هیجان کاذب است . تاکنون مخاطبان خود را راضی نگه داشته اند . مقاله زیر بحثی در مورد این رسانه ها است. "

تتبعات نویسنده نشان می دهد عنوان کتب ضلال در منابع فقهی مصداقی است برای هر گونه پیام که تولید وانتشار آن از نظر عقل یا نقل ممنوع باشد. دراین مقاله درصدد آنیم محورهای کلی و یا مصادیق اصلی پیام های ممنوع را از منابع اسلامی شناسایی کرده تا راه تشخیص مصادیق جزیی را هموار نماییم. با استقرایی که انجام شد هشت محور کلی را به عنوان مصادیق اصلی پیام ممنوع معرفی می کنیم: 1. افتراء و کذب بر خدا و پیامبران و امامان (علیهم السلام) افتراء و کذب بر افراد عادی و تحریف کلام هر دو گروه 2. ایجاد یاس و نومیدی از رحمت خدا و نیز اطمینان خاطر بخشیدن نسبت به مکر و عذاب الهی 3. افشای اسرار فردی و جمعی و حکومتی 4. تحریک جنسی و تحریض بر بی بند و باری شهوانی....

در این مقاله پس از بحثی کوتاه درباره منابع و واژگان تبلیغی، فعالیتهای تبلیغی پیامبر (ص) در عهد مکی حول سه محور الف: مراحل دعوت، ب: روشهای دعوت و جهت گیری ها و ج: دستاوردها مورد بررسی قرار گرفته است. مراحل دعوت پیامبر (ص) در مکه عبارت بودند از: 1. مرحله آغاز رسات 2. مرحله دعوت محدود و ارتباط فردی و چهره به چهره 3. مرحله دعوت گسترده و شروع ارتباط گروهی تا هجرت به حبشه 4. مرحله پس از هجرت گروهی مسلمانان به حبشه تا هجرت عمومی به مدینه. مهم ترین ابزارها و روشهای فرهنگی - ارتباطی پیامبر (ص) در مراحل یاد شده عبارت بود از قرآن کریم، ابداع نهادها و نمادهای جدید ارتباطی و معرفی منطقی استدلالی دین جدید، بهره گیری از ایام حج و تماس با تازه واردان به مکه و عرضه دعوت بر قبائل مختلف، خطابه و ....

مقاله حاضر، با نگاه به ارتباطات و رسانه‎های جمعی در هند نگاشته شده اما بخش اعظم آن به بررسی تعاریف ارائه شده از مفهوم ارتباطات در دو بعد فرایند ارتباطی و وسائل و ابزار فنی انتقال پیام اختصاص یافته است. در این جهت نگارنده به مفاهیم کلیدی ارتباطات و وسائل ارتباط جمعی نظیر «پیام»، «وسائل ارتباط جمعی به مثابه ابزار منعکس‎کننده ویژگی‎های پیام»، تأثیر اجتماع در رسانه‎های جمعی و سپس تأثیر رسانه‎های جمعی در اجتماع اشاره کرده است. این اشارت با ذکر منابع متعددی همراه است که به ارزش مقاله مزبور می‎افزاید و امکان پیگیری مطلب را برای خواننده فراهم می‎آورد. در پایان مقاله، نویسنده با ذکر دو نمونه از تحقیقات صورت گرفته در زمینه ارتباطات جمعی در هند که از اهمیت خاصی برخوردار است این نکته مهم را یادآور می‎شود که در این گونه پژوهش‎ها می‎بایست به خصوصیات اجتماعی جوامع مزبور با نظر به فرایند ارتباطات توجه شود.

دفتر مبادلات بین‎المللی کودکان و خشونت در رسانه‎ها در سال 1997 میلادی، با حمایت‎های مالی دولت سوئد و سازمان یونسکو پایه‎گذاری شد. یکی از مهم‎ترین وظایف این دفتر که با هدف افزایش آگاهی و دانش در زمینه کودکان و خشونت‎های رسانه‎ای به ویژه رسانه‎های جدید ارتباطی نظیر تلویزیون‎های ماهواره‎ای و اینترنت به فعالیت می‎پردازد، انتشار کتابِ سال است. برخی از عناوین کتاب‎های سال منتشر شده در این دفتر عبارتند از: کودکان و خشونت رسانه‎ای 1998، کودکان و رسانه‎ها 1999 و کودکان در چشم‎انداز رسانه‎های جدید 2000. کتاب سال 2001 این دفتر به کودکان و رسانه‎ها، دیدگاه‎ها و چشم‎اندازها اختصاص یافته است. در بخش اول مقاله زیر ابتدا به معرفی این کتاب (در دست ترجمه و انتشار) و فصل‎های مختلف آن پرداخته می‎شود. هدف کتاب سال 2001، به ویژه ارائه خطوط کلی و گسترده در زمینه کودکان و رسانه‎ها در جهان با نقطه توجه و کانونی سواد رسانه‎ای و جهات مختلف آن است. بخش دوم مقاله نیز به ارائه دیدگاه نویسنده در زمینه از بین رفتن دنیای کودکی به بهانه حمایت از کودکان اختصاص دارد.

در نظام‌های سنتی، شکل‌گیری هویت بر مبنای اطلاعات و درونشدهایی است که فرد از خانواده، مدرسه، گروه همسالان و دیگر عوامل مهم دریافت می‌کند. بدین دلیل در طول قرون و اعصار گذشته، هویت فرهنگی و اجتماعی افراد باعث تشخص آنها شده و با بازنمایی ویژگی‌های فرهنگی همگن در یک چهارچوب و مرزبندی معین به شکل‌گیری جوامع متمایز انجامیده است. همگرایی مرزهای جغرافیایی و فرهنگی، به تنوع فرهنگ‌ها و تمدن‌های بشری کمک شایانی کرده و تبادلات فرهنگی رشد و بالندگی جوامع مختلف را تضمین کرده است. اما امروزه در جهان معاصر، رشد روزافزون فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات (ICT) از جهات گوناگون موجب شده است هویت فردی و فرهنگی جوامع تحت تأثیر قرار گیرد. ورود اطلاعات و درونشدهای فرافرهنگی و فراملی به نظام هویتی افراد، با ایجاد تعارض در این نظام مشکلاتی را فرا راه جوامع مختلف به ویژه جوامع سنتی و در حال توسعه قرار داده است. بهره‌جویی قدرت‌ها و کشورهای سلطه‌جو از این ابزار برای تأمین اهداف و مقاصد خود، ابعاد این مسئله را گسترده‌تر کرده و نگرانی‌های عمده‌ای را در سطح جوامع مختلف برانگیخته است. آشنایی با ساز و کار تأثیر این فناوری‌ها و به ویژه ماهواره بر نظام‌های هویتی می‌تواند نقش مؤثری در پیشگیری از آثار و پیامدهای آنها داشته باشد.