فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۶۰۱ تا ۶۲۰ مورد از کل ۴٬۱۸۲ مورد.
۶۰۱.

اصول و ارزش های اخلاقی در نهاد خانواده بر اساس آموزه های وحیانی و سیره اهل بیت(ع)

کلید واژه ها: حقوق خانواده اخلاق آموزه های وحیانی سیره اهل بیت (ع)

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن اخلاق و تربیت در قرآن
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی اخلاق اسلامی کلیات فلسفه‌ اخلاق
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث معارف حدیثی اخلاق و تربیت در روایات
تعداد بازدید : ۴۲۲۰ تعداد دانلود : ۱۰۶۶
چکیده مقوله اخلاق یکی از بدیهی ترین و مهم ترین و کاربردی ترین مقولات، در مباحث مرتبط باعلوم انسانی به شمار می رود. دین اسلام به مقوله اخلاق نگاه بنیادی و سیستمی دارد و ارزش های اخلاقی پیوندی ناگسستنی با دین دارند. در نظام اخلاقی اسلام، آموزه های وحیانی غایتمند و مبتنی برعمل گرایی و واقع نگری هستند؛ چون نقش سازنده ای در تزکیه و تربیت انسانی دارند. همچنین این آموزه ها مدعی یک نظام وارده معرفتی و اخلاقی هستند که در موضوع و روش و غایت بی بدیل و یکتاست. مقوله اخلاق در اندیشه اسلامی، ازدواج و نهاد خانواده را تابع نیازها و استعدادها و غایات خلقت و امری ضروری و مبتنی بر اراده و خواست الهی می داند؛ همچنین جایگاه حیاتی آن را در فرایند تکوینی و تربیتی بشری به رسمیت می شناسد. در اسلام، ارزش های اخلاقی دارای مراتب و اولویت هستند. این مهم، به ویژه در حیطه ارزش های اخلاقی خانواده، از بزرگ ترین وجوه تمایز نظام اخلاقی اسلام به شمار می رود. اصول اخلاقی خانواده همسو با نظام معرفتی و گزاره های دینی و فقهی بوده و ضامن اجرا و تحقق اهداف شریعت است. خانواده کانون عواطف و تربیت بوده و بهترین ابزار تحقق رسالت آن اخلاق است. از این منظر، اصول و گزاره های اخلاقی در طیف فرایندی دوسویه و پویا، سبب نهادینه کردن ارزش ها و رشد اخلاقی می شوند. در آموزه های اسلامی، توصیه های اخلاقی به بهترشدن روابط و استحکام خانواده کمک می کند و مقوّم و مصلح آن خواهد بود. حال این مقاله برآن است تا با استفاده از معارف الهی که در آموزه های وحیانی و سیره اهل بیت(ع) آمده است، این موضوع را بررسی کند. واژه های کلیدی اخلاق، خانواده، حقوق، آموزه های وحیانی، سیره اهل بیت(ع).
۶۰۲.

اصول اخلاقی برخورد با متهم در سیره قضایی امام علی (ع)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اصول اخلاقی متهم امام علی (ع) مجرم بزه سیره قضایی اخلاق قضایی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ و سیره اهل بیت(ع)
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی اخلاق اسلامی اخلاق کاربردی اخلاق حرفه ای
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی اخلاق اسلامی اخلاق کاربردی اخلاق دینی
  4. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث معارف حدیثی احکام فقهی و حقوقی در روایات
تعداد بازدید : ۴۰۸۷ تعداد دانلود : ۱۰۸۱
امور کیفری جنبه عمومی دارند و حداقل یک طرف ماجرا حکومت است و حتی در مواردی که شاکی خصوصی وجود دارد، این حکومت است که حق و وظیفه خود می داند که با مداخله و اعمال حاکمیت، به محاکمه متهمان و مجازات مجرمان بپردازد. بنابراین نوعی رابطه بین متهم و حکومت وجود خواهد شد. در سیره قضایی امیرالمؤمنین(ع)، شاهد رعایت اموری درباره متهمان هستیم که می توان آنها را در زمره حقوق متهمان در سیره قضایی امام علی(ع) برشمرد و در قالب اصول (مطلق، نسبی و سلبی)، اخلاق و شیوه برخورد با متهمان در سیره ایشان مطرح ساخت. البته در مواردی نیز شاهد نقض اصولی مثل اصل عدم تجسس، با هدف کسب مصلحت بزرگ تری مانند تجسس امام از عُمال و کارگزاران خود به قصد کنترل آنها و کشف خیانت و خطای احتمالی ایشان بوده ایم.
۶۰۳.

واکاوی حدیث «اَلغِیبَةُ اَشَدُّ مِنَ الزِّنا...»(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: متن اخلاق اسلامی سند گناهان کبیره نسبت غیبت و زنا اسباب صدور حدیث

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات تاریخ حدیث رواه و محدثان
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات فقه الحدیث نقد الحدیث
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات فقه الحدیث حدیث شناسی
تعداد بازدید : ۱۵۷۶۸ تعداد دانلود : ۸۰۱
حدیث «الغیة اشدّ من الزنا...» به نقل از چهار صحابی: ابوذر غِفاری، ابوسعید خُدری، جابر بن عبدالله انصاری و انس بن مالک از رسول خدا(ص) در منابع شیعه و اهل سنّت غیر از کتب اربعه و صحاح ستّه گزارش شده است. این نوشتار ضمن تحلیل و تبیین متن، کوشیده است که دریابد آیا از طریق ملاک های سندی و رجالی می توان به صحّت صدور این حدیث از رسول خدا دست یافت، یا نه؟ و اگر پاسخ منفی باشد، چه عواملی سبب صدور آن شده است؟ در خصوص متن خبر، این مسأله که علّت شدّت گناه غیبت نسبت به زنا در چیست؟ و چرا شخص غیبت کننده باید از شخص غیبت شونده حلالیّت بطلبد تا بخشوده شود، حائز اهمیّت است؛ زیرا اگر طلب حلالیّت به صورت زبانی و رو در رو انجام گیرد، احتمال بروز برخی مفاسد هم چون ریختن آبرو یا اختلاف و درگیری وجود دارد؛ از سوی دیگر به چنین فرایندی برای بخشایش غیبت در قرآن کریم اشاره نشده، و با احادیث دیگر که صرف استغفار را کافی می دانند، ناسازگار است.
۶۰۴.

درآمدی بر سبک شناسی کلام نبوی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سبک شناسی سبک دوره بسامد سبک فردی مختصات سطح معنا سطح لفظ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۳۷ تعداد دانلود : ۸۰۲
دانش سبک شناسی با بررسی متون و مقاله ها و کشف مختصات سبکی، در فهم و ارزیابی اصالت آن ها کارایی زیادی دارد. این دانش، چه به صورت سنتی چه با روش های نوین، همواره مورد استفاده متن شناسان و ناقدان ادبی بوده است. این دانش با سبک شناسی متون احادیث می تواند ما را به سبک کلام معصومان و ارزیابی روایات منسوب به ایشان رهنمون شود. در این مقاله سعی شده است با استفاده از اصول و روش های سبک شناسی نوین و عنایت به آثار سبک شناسانه حدیث پژوهان، روایت های منسوب به پیامبر اکرم (ص) بررسی، و برخی از مختصات سبکی آن شناخته شود؛ زیرا تحقیق درباره صحت انتساب روایات براساس معیارهای متنی، از جمله مختصات سبکی در مطالعات حدیثی امری ضروری است. دانش سبک شناسی با استفاده از راهکارهای مکاتب سبک شناسی، به عنوان یک روش در ارزیابی متن محور، با هر روایت به مثابه یک «متن» مواجه می شود. نتیجه به دست آمده از آن در حکم یک قرینه درون متنی به اصالت داشتن یا نداشتن روایت های منسوب به پیامبر (ص) دلالت می کند. همچنین، کشف مختصات کلام نبوی مانند سادگی، بی پیرایگی و بی تکلف بودن و در عین حال فصیح، بلیغ و جامع بودن از نتایج این بررسی است. نیز بیان تعامل سبک فردی کلام آن حضرت با سبک دوره مربوط بر اساس مختصات سبکی، مانند تأثیر معارف وحیانی و سنت نبوی در فرهنگ دوره و استفاده پیامبر (ص) از فن خطابه و سایر اسلوب های رایج در عصر نزول از مباحث این مقاله است. کلیدواژه ها: سبک شناسی، سبک فردی، سبک دوره، مختصات، بسامد، سطح معنا، سطح لفظ.
۶۰۵.

بررسی مقامات معرفتی امام علی علیه السلام در توحید و خداشناسی

کلید واژه ها: توحید نهج البلاغه خداشناسی اندیشمندان اسلامی حضرت علی علیه السلام

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام دین پژوهی فلسفه دین
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث معارف حدیثی توحید و اوصاف الهی در روایات
تعداد بازدید : ۱۳۲۸ تعداد دانلود : ۵۶۴
توحید، اصطلاحی مهم در فرهنگ و معارف اسلام است. انبوهی از یادکردهای قرآنی که مستقیم یا غیر مستقیم به موضوع توحید و یگانگی اشاره دارند، نشان دهنده میزان ارزشمندی این مبحث در نگاه قرآنی است. این مقاله با رویکردی توصیفی، تحلیلی و چهار محورِ اساسی همچون: اصل توحید، نقش قرآن در معرفت توحیدی امام علی علیه السلام، جایگاه حضرت علی علیه السلام در فلسفه الهی، تفاوت مقامات معرفتی امام علی علیه السلام با سایر صحابه مورد بررسی قرار داده است. از بررسی محورهای یاد شده این نتیجه حاصل شد که آیات قرآن خصوصاً در معارف توحیدی همواره الهام بخش حضرت علی علیه السلام بوده است و بیانات حضرت علیه السلام در باب توحید از اهمیّت ویژه ای برخوردار است و این بی همتایی و بی نظیری سخنان حضرت علی علیه السلام در باب توحید و خداشناسی در حدی است که برخی گفته اند این سخنان از ایشان نیست. در این پژوهش به این شبهه نیز پاسخ داده شده است.
۶۰۶.

تحلیل خطبه حضرت زینب سلام الله علیها در کوفه براساس نظریه کنش گفتار سرل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تحلیل گفتمان کنش گفتار خطبه کوفه جان سرل حضرت زینب (س)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۳۱ تعداد دانلود : ۱۰۲۰
نظریه کنش گفتار یکی از رویکردهایی است که در حوزه تحلیل گفتمان مطرح شده است. این نظریه در آغاز توسط آستین مطرح شد و سپس به کوشش جان سرل توسعه و تکامل یافت. سرل کنش های گفتاری را به پنج دسته اظهاری، اعلامی، عاطفی، ترغیبی و تعهدی تقسیم بندی نمود. مقاله حاضر براساس نظریه کنش گفتار سرل، خطبه حضرت زینب سلام الله علیها را در کوفه بررسی کرده و به این نتیجه رسیده است که کنش های اظهاری، عاطفی و ترغیبی به ترتیب بیشترین کاربرد را در این خطبه داشته و در مقابل کنش های اعلامی و تعهدی به هیچ وجه به کار نرفته است. تطابق بافت موقعیتی خطبه با انواع کنش های به کار رفته در متن و بسامد آن ها، نشان از قدرت بالای مخاطب شناسی و درک عمیق آن حضرت از بافت موقعیتی است. روش استفاده شده در این بررسی، تحلیل محتوا (یا گفتمان) است و واحد تحلیل، مضمون در نظر گرفته شده است.
۶۰۷.

ویژگی ها و مصداق روح القدس در قرآن و حدیث(مقاله ترویجی حوزه)

کلید واژه ها: قرآن جبرئیل حدیث روح القدس مراتب روح انسانی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام دین پژوهی فلسفه دین
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام پیامبرشناسی
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام امام شناسی
  4. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن وحی ونبوت در قرآن
  5. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن موارد دیگر قرآن وعترت
  6. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث معارف حدیثی وحی و نبوت و امامت در روایات
تعداد بازدید : ۱۹۱۲ تعداد دانلود : ۵۹۳
در قرآن کریم و روایات اهل بیت: از حقیقتی به نام «روح القدس» سخن رفته است. مفسّران و شارحان حدیث، هرکدام بر اساس استدلال های مختلف، دیدگاه های متعددی پیرامون ویژگی ها و مصادیق آن بیان داشته اند. مقاله حاضر با هدف بررسی این دیدگاه ها و نمایاندن دیدگاه جامع پیرامون مصداق روح القدس در آیات و روایات و آثار بهره مندی از آن به نگارش درآمده و به این نتیجه دست یافته است که روح القدس در آیات و روایات بر دو مصداق: جبرئیل امین7 و روح قدسی انبیا و معصومان: اطلاق شده است که در صورت مصداق اول، فرشته اعظم خدای متعال و نازل کننده قرآن بر پیامبر اکرم 9است و در صورت دوم، مرتبه ای از مراتب روح انسانی است که مبدأ علم، عصمت و انجام معجزات در انبیا و معصومان7 است.
۶۰۸.

تحلیل آثار مادی حسادت در کلام امیر المؤمنان علیه السلام(مقاله ترویجی حوزه)

کلید واژه ها: اثرات اجتماعی حسادت حضرت علی علیه السلام اثرات فردی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی اخلاق اسلامی اخلاق کاربردی اخلاق دینی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث معارف حدیثی اخلاق و تربیت در روایات
تعداد بازدید : ۱۲۵۷ تعداد دانلود : ۶۴۶
هدف این پژوهش، تحلیل آثار مادی حسادت در کلام حضرت علی علیه السلام است. روش پژوهش کتابخانه ای و تحلیل محتواست. یافته های این پژوهش در زمینة آثار حسادت، تحلیل و چگونگی تأثیر این یافته هاست. یافته های پژوهش شامل آثار جسمانی، روحی - روانی، ذهنی- فکری و اجتماعی در کلام حضرت علی علیه السلام است که با توجه به کلام حضرت علی علیه السلام و علوم روز بررسی شده است. یافته ها شامل تأثیر متقابل پیامدهای حسادت است. به این شکل که فکر اشتباه و ذهنیت نادرست شخص حسود، اثرات روحی- روانی بر شخص دارد و تأثیرات روحی- روانی بر جسم شخص حسود نیز اثر می گذارد. همه این موارد به محیط پیرامون شخص حسود سرایت می کند و گسترة آن وسیع تر می شود. نتیجه اینکه حسد و گناهانی مانند آن آثار متفاوت و وسیعی دارند؛ به طوری که سلامت فردی و اجتماعی شخص حسود در معرض خطر خواهد بود.
۶۰۹.

اصول مخاطب شناسی از دیدگاه امام علی(ع)در نهج البلاغه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نهج البلاغه امام علی (ع) مخاطب متکلم ارتباطات اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۳۵ تعداد دانلود : ۱۲۲۰
ارتباط میان انسان ها سنگ بنای جامعة انسانی است و هر ارتباطی حدّاقل از سه مؤلّفة متکلّم (ارسال کنندة پیام)، پیام (متن/ کلام)، مخاطب (دریافت کنندة پیام) تشکیل می شود. هدف از برقراری ارتباط نیز نقل و انتقال پیام است. هر متکلّم برای اینکه پیام خود را به بهترین شکل به مخاطب ارایه کند، نیازمند آن است که اطّلاعاتی در مورد مخاطب داشته باشد و بر مبنای آن اطّلاعات، به محتوایی که در دست دارد، شکل و ساختاری منطقی و اثربخش بدهد. کتاب نهج البلاغه مجموعه ای متشکّل از پیام هایی دینی و اخلاقی است که خطاب به مردمی با ویژگی های گوناگون بسیار بیان شده است، با وجود گوناگونی پیام ها و مخاطبانِ این کتاب، همة سخنوران بزرگ ادبیّات عربی و پارسی برآنند که انتقال پیام در این کتاب به شکلی تحسین برانگیز صورت گرفته، به گونه ای که آن را بزرگترین شاهکار ادبیّات عربی پس از قرآن قرار داده است، چرا که شاخصه ها و معیارهایی صحیح و مؤثّر را برای تقسیم بندی مخاطبان به کار برده است. این پژوهش با سیری در نهج البلاغه به جستجوی این شاخصه ها می پردازد. شاخصه هایی که از نظر جامعیّت و روش مندی در تمامی ادوار قابل استفاده و با حذف مواردی که با نقش سنّتی مخاطب در دورة اوّلیّة اسلام در تضاد است کاملاً بر اصول علمی مبحث مخاطب شناسی در علم ارتباطات قابل تطبیق است.
۶۱۰.

ساختارشناسی زیارات مأثور اهل بیت علیهم السلام

کلید واژه ها: محتوا زیارت اهل بیت علیهم السلام زیارت مأثوره زیارتنامه

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی اخلاق اسلامی اخلاق کاربردی اخلاق دینی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث معارف حدیثی اخلاق و تربیت در روایات
تعداد بازدید : ۱۱۳۲ تعداد دانلود : ۳۹۳
اتصال و ارتباط با اهل بیت(ع) ضرورتی انسانی و الهی و راهگشای دستیابی به کمال و سعادت در دنیا و آخرت است. یکی از راه های این اتصال و ارتباط، از ناحیه زیارت محقق می شود؛ زیارت رمز حضور و شهادت عینی ائمه(ع) بر حیات جامعه اسلامی است و موجب تذکر و تعهد زائر، به حضور این بزرگواران در همه شؤون جامعه اسلامی می شود. «زیارتنامه های مأثور»، متنی که هنگام زیارت معصومان، به عنوان تشرف باطنی خطاب به آنان خوانده می شود و امامان صادر کرده اند، تعلیم دهنده کیفیت برقراری ارتباط و ابراز ارادت و محبت و مودت زائر به ایشان هستند؛ در عین حال، گنجینه ای از تعالیم عمیق معرفتی و اخلاقی معصومان(ع) را در اختیار انسان قرار می دهند. زیارتنامه های مأثور در واقع متون آموزشی هستند که روح کلی و ساختار واحدی دارند و ائمه اطهار(ع) در آن ها، مباحثی از اصول دین همچون توحید و صفات الهی، نبوت و پیامبر شناسی و نیز امامت و رهبری مطرح کرده اند. در کنار اصول دین، مباحثی از فروع دین همچون جهاد، تولی و تبری و نیز امر به معروف و نهی از منکر و همچنین تعالیم اخلاقی مانند صبر، تقوا، وفای به عهد و سایر ارزش های اخلاقی را مطرح کرده اند.
۶۱۱.

اصول حاکم بر سیره پیامبر (ص) در خانواده(مقاله ترویجی حوزه)

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ و سیره‌ حضرت محمد(ص)
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی اخلاق اسلامی کلیات فلسفه‌ اخلاق
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی اخلاق اسلامی اخلاق کاربردی اخلاق دینی
  4. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی کلیات فلسفه‌ تعلیم و تربیت
  5. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت نظری تعلیم و تربیت و خانواده
  6. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث معارف حدیثی اخلاق و تربیت در روایات
تعداد بازدید : ۱۳۲۵ تعداد دانلود : ۷۱۹
سیره پیامبر خاتم (ص) در عرصه های مختلف زندگی از جمله «عرصه خانوادگی» و ارتباط های درونی آن، الگویی برای رفتار همگان است. در این پژوهش کوشیده ایم تا با گزینش کلید ترین گزارش ها از زندگانی خانوادگی پیامبر (ص)، به بازشناسی اصولی بپردازیم که آن حضرت در رفتار با اعضای خانواده خود داشته اند. در این مقاله، به چند اصل مهم از جمله: «اهتمام به خانواده»، «توجّه به معنویات»، «اخلاق و ادب مداری»، «خردورزی»، «هم اندیشی» و «مشارکت و همدلی» اشاره می گردد.
۶۱۲.

صحیفه سجادیه الهام بخش نیایش های کهن پارسی

کلید واژه ها: ترجمه ادبیات تطبیقی تضمین صحیفه سجادیه نیایش های فارسی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات موارد دیگر متون حدیث
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث معارف حدیثی اخلاق و تربیت در روایات
تعداد بازدید : ۱۰۸۵ تعداد دانلود : ۴۶۲
صحیفه سجادیه یکی از متون دعایی مهم و زیبای اسلام است که علاوه بر مناجات پیشوای چهارم شیعیان، مطالب و مفاهیم بلند عرفانی نیز دارد. در بررسی و تطبیق مناجات صحیفه سجادیه با مناجات منثور فارسی، مشاهده می شود که پاره ای از مضامین این مناجات منثور، متأثر از صحیفه سجادیه است. در مقاله پیش رو، نتایج جستجوی نویسندگان در مناجات نامه های فارسی، با نظرداشت مضامین دعاهای صحیفه سجادیه، با سامانی نو عرضه شده است. در این پژوهش، با ارائه نمونه هایی بر مبنای روش توصیفی تحلیلی، نشان داده شده است که عارفان ایران زمین چگونه و چقدر، از نیایش های امام سجاد علیه السلام متأثر بوده اند.
۶۱۳.

حدیث پژوهى آیة تطهیر(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:

کلید واژه ها: نقد حدیث آیه تطهیر ، اهل بیت آل کسا همسران پیامبر

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن موارد دیگر قرآن وعترت
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ و سیره‌ حضرت محمد(ص)
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ و سیره اهل بیت(ع)
  4. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث معارف حدیثی موارد دیگر روایات و عترت
تعداد بازدید : ۸۶۵ تعداد دانلود : ۸۴۷
آیة تطهیر یکى از آیات بیانگر عصمت خاندان ویژة پیامبر است. در میان دانشمندان اسلامى، دو احتمال دربارة مصداق اهل بیت در این آیه، بیشترین طرف دار را دارد: «آل کسا و همسران پیامبر» و «خصوص پنج تن آل کسا». پژوهش در آثار روایى نشان می دهد که روایات ناظر به خصوص پنج تن آل کسا به حد تضافر مى رسد. خود همسران پیامبر نیز از پیامبر روایت کرده اند که آیة تطهیر شامل آنها نمی شود. همچنین پیامبر اسلام با رفتار و گفتار خود، مفهوم اهل بیت را ویژة همین پنج تن ساخته بود. در مقابل، معدود گزارش هایی دربارة نزول این آیه دربارة «همسران پیامبر» یا «همسران و آل کسا» موجود است که آثار ضعف در سند و متن آنها پدیدار است. مهم ترینِ این اسناد، روایتی منسوب به عکرمه و ابن عباس است که عدم گزارش آن در منابع دست اول روایی فریقین، ضعف سند و ویژگی های شخصیتی عکرمه و ابن عباس، از ادله و شواهد ساختگی بودن آن است.
۶۱۴.

رؤیة أسلوبیة فی وصیة الإمام علی (ع)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نهج البلاغة الأسلوبیة الإمام علی (ع) المستویات اللغویة

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث معارف حدیثی اخلاق و تربیت در روایات
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث معارف حدیثی موارد دیگر شعر و ادبیات در روایات
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات موارد دیگر متون حدیث نهج البلاغه پژوهی
تعداد بازدید : ۱۱۵۲ تعداد دانلود : ۵۵۹
الأسلوبیة منهج نقدی حدیث فی دراسة النصوص، وتتمیّز بإلقاء الضوء علی الظواهر المتکررة فی النص بحیث یمکن العثور علی نوعیة توظیف العناصر اللغویة والأدبیة والکشف عن المؤثرات البارزة التی استعملها الکاتب. نهج البلاغة کأحد من الکتب الدینیة ، له قیمة أدبیة عالیة مازال یعتنی به الأدباء. هذا الکتاب یضمّ عدة من الرسائل التی کتبها الإمام علی (ع) فی المواقف والمواضیع المختلفة. تناولت هذه الدراسة الرسالة ال «31» التی تشتمل علی وصایا الإمام علی لابنه الإمام حسن علیهما السلام وهی مملوءة بالنصائح القیّمة والعبر الکثیرة. هذا البحث یأخذ بمعطیات علم اللغة والظواهر الأسلوبیة بمستویاتها الثلاثة وهی المستوی الصوتی والترکیبی والدلالی. من أهم ما وصلنا إلیه من نتائج البحث هو رعایة الموسیقی الداخلیة التی تتجلّی فی السجع والتکرار، ویساعدهما حسن اختیار الألفاظ وکثرة الألف المدی فی إثراء الموسیقی، ثمّ توالی العبارات المترادفة والإکثار من استعمال الضمائر جعلا النص متماسکا ومترابطا.
۶۱۵.

تدوین الگوی حل دلزدگی زناشویی براساس روایات اهل بیت (ع) و بررسی تأثیر این الگو بر افزایش شادمانی زناشویی

کلید واژه ها: زوجین روایات اهل بیت (ع) حل دلزدگی زناشویی شادمانی زناشویی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی کلیات فلسفه‌ تعلیم و تربیت
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت نظری تعلیم و تربیت و خانواده
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث معارف حدیثی اخلاق و تربیت در روایات
تعداد بازدید : ۱۱۳۸ تعداد دانلود : ۵۳۲
چکیده هدف: هدف از انجام پژوهش حاضر تدوین الگوی حل دلزدگی زناشویی براساس احادیث و روایات اسلامی و بررسی تأثیر این الگو بر افزایش شادمانی زناشویی زوجین شهر بهارستان است. بدین منظور ابتدا از میان کتب و منابع معتبر حدیثی شیعه مجموعه ای از اصول مؤثر در زندگی زناشویی استخراج و تدوین گردید. سپس تحت عنوان «الگوی حل دلزدگی زناشویی براساس روایات اهل بیت (ع)» به زوجین شهر بهارستان ارائه گردید. روش: جامعه آماری پژوهش کلیه زوجینی بودند که در سال1391-1392 به علت مشکلات زناشویی به مراکز مشاوره شهر بهارستان مراجعه کرده بودند. نمونه پژوهش شامل چهل زوج بود که پس از اطلاع رسانی و ثبت نام، به صورت گمارش تصادفی، در دو گروه آزمایش (ده زوج) و کنترل (ده زوج) جایگزین شدند. به گروه آزمایش، الگوی حل دلزدگی زناشویی براساس روایات اهل بیت (ع) ارائه گردید و گروه کنترل، آموزشی دریافت نکرد. همچنین دو گروه، مقیاس شادمانی زناشویی را در پیش آزمون و پس آزمون تکمیل نمودند. سپس داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS تحلیل شدند. واژه های کلیدی حل دلزدگی زناشویی، شادمانی زناشویی، زوجین، روایات اهل بیت (ع).
۶۱۶.

نقش اهل بیت (ع) در نقد و تبیین روایات کلامی عامه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اهل سنت تصحیح اهل بیت (ع) تحریف جعل روایات کلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۴۱ تعداد دانلود : ۴۰۱
بعد از رحلت پیامبر (ص)، جریان های فکری و کلامی متعدد و معارض با یکدیگر که بیشتر، از اهل سنت بودند، پدیدار شدند که در هر یک از آن ها، برای تبیین اندیشه ها، علاوه بر قرآن، به روایات نبوی (ص) استناد می شد. در اثنای این تکاپوها، برخی آیات، دچار تحریف معنوی شدند و روایات نیز دست خوش تحریف لفظی و تبیین ناصواب (تحریف معنوی) و یا گرفتار وضع شدند. اهل بیت (ع) در مواجهه با چنین روایاتی که دست مایه عقاید جریان های فکری و کلامی بودند، گاه مواضع تحریف روایات را آشکار می کردند، گاه با تبیین صحیح روایات، سوء برداشت ها را می زدودند و گاه با استناد به ادلّه عقلی و نقلی، جعلی بودن حدیث را نشان می دادند.
۶۱۷.

تبیین و بررسی عدالت تربیتی از دیدگاه امام علی (ع)

۶۱۸.

روش علامه شعرانی در حل تعارض اخبار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فیض کاشانی وافی علامه شعرانی حل تعارض اخبار تعارض بدوی تعارض مستقر

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات تاریخ حدیث رواه و محدثان
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات فقه الحدیث نقد الحدیث
تعداد بازدید : ۱۲۳۰ تعداد دانلود : ۶۱۱
چکیده در میان کتاب ها و جوامع حدیثی، اخبار فراوانی وجود دارد که به نظر می رسد محتوا و مضمون آن ها با یکدیگر تعارض دارند. علامه شعرانی از افرادی است که برای بر طرف کردن تعارض این دسته از اخبار، با کمک روایات اهل بیت(ع) و استناد به علوم معقول و منقول کوشیده است میان موارد متعارض، سازش به وجود آورد و نبود تعارض واقعی میان آنها را نشان دهد. وی در تعارض بدوی و ظاهری اخبار، با تصرف در مدلول یکی از طرفین تعارض، به جمع روایات پرداخته و راهکارهایی ارائه کرده است؛ مانند تخصیص عام، تقیید مطلق، حمل بر استحباب، و توجه به قواعد بلاغی-ادبی. علامه همچنین در خصوص تعارض غیرظاهری، در مواردی با ذکر دلایلِ، یکی از طرفین تعارض را بر دیگری ترجیح داده و در مواردی که دو طرف تعارض بر یکدیگر مزیتی ندارند، قایل به تخییر شده و در برخی دیگر نیز قول به توقف را برگزیده است. بدینترتیب، راهکار های حل تعارض اخبار از نگاه علامه شعرانی با تأکید بر تعلیقات وی بر کتاب وافی بحث شده است.
۶۲۰.

ارزیابی ترجمه های فارسی قرآن در برگردان آیات مربوط به «اسم خدا»(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قرآن حدیث تکوینی اسم خدا لفظی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن توحید و اوصاف الهی در قرآن
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات مفهوم شناسی
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات موارد دیگر فعالیت های حدیثی
تعداد بازدید : ۱۳۱۸ تعداد دانلود : ۳۵۲
واژه ى «اسم» و مشتقات آن از واژه هاى بسیار پرکاربرد در علوم اسلامی (اعم از علوم نقلی و عقلی) است. این مقاله با روش کتابخانه ای در گردآوری مطالب و شیوه اسنادی در نقل دیدگاه ها و روش توصیفی تحلیلی در تحلیل داده ها مفهوم واژه اسم و مشتقات آن با تاکید بر کاربرد آن در مورد خداوند در قرآن و حدیث را مورد تحلیل قرار داده و به این نتیجه دست یافته است که واژه ى اسم و مشتقات آن افزون بر کاربرد در معنای نام لفظی، در بخشی از آیات قرآن (آیه بسمله؛ علق، ، واقعه، 74؛ مزمل،8؛ انسان،25؛ اعلی،15 و1 ؛ الرحمن، 78) ؛ هود، 41؛ اعراف، 180؛ اسراء، 110؛ طه، 8 و حشر، 24 ؛ بقره، 30) و بخشی از احادیث (مانند حدیث «ابراهیم بن عمر» از امام صادق (ع)؛ حدیث محمد بن سنان از امام رضا (ع)؛ فرازهاى فراوان از دعاهاى مأثور از اهل بیت (ع) که آثار تکوینى بر اسماى الهى مترتب شده است، در حد تواتر معنوى؛ تعابیری در روایات و ادعیه که گویای انشقاق اسم هاى با مفهوم جزئى تر از اسم هاى کلّى است؛ مواردی که در آن وجود اهل بیت (ع) به عنوان اسماى الهی معرّفى شده است؛ و موارد دیگر) در معناى عینى و خارجى و حقیقت نام های لفظی خداوند استعمال شده است و یا حداقل احتمال استعمال معناى عینى در مورد آن ها وجود دارد، لذا این مهم باید در ترجمه این گونه عبارات باید لحاظ گردد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان