درخت حوزه‌های تخصصی

منابع انسانی مهم ترین سرمایه سازمان ها و به خصوص سازمان های خدماتی به شمار می آیند. لذا تلاش برای افزایش بهره وری منابع انسانی و جلوگیری از موانع افزایش بهره وری از اهداف اساسی هر سازمانی محسوب می شود. با توجه به وجود فشارها و تنش های روانی در سازمان ها و نقش مخرب آنها در بهره وری نیروی کار، در تحقیق حاضر به بررسی تأثیر فشار روانی و مؤلفه های آن بر بهره وری عملکرد کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز پرداخته شده است. در این پژوهش به منظور سنجش مؤلفه های متغیّر مستقل فشار روانی از پرسشنامه فشار روانی و برای متغیّر وابسته بهره وری عملکرد، از پرسشنامه ی بهره وری عملکرد نیروی انسانی استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق، کلیّه کارکنانی است که در بهار 1392 در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز اشتغال داشتند. جامعه آماری این تحقیق شامل 776 نفر بود که از این جامعه، تعداد نمونه 183نفری حاصل شد. در پژوهش حاضر از روش های آمار توصیفی جهت تلخیص داده ها، از روش های آمار تحلیلی پارامتریک و ناپارامتریک جهت تحلیل نتایج استفاده گردید. نتایج حاصل گویای ان است که فشار روانی و مؤلفه های تشکیل دهنده ی آن بر عملکرد بهره وری نیروی انسانی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز مؤثر می باشند. در پایان مدلی جهت نمایش این تأثیر ارئه شده است.

رهبری سازمان، همواره روی خوش خود را نشان نمی دهد؛ سرپرستی توهین آمیز یکی از وجوه لبه تاریک رهبری در سازمان است که پژوهش حاضر به بررسی پسایندهای آن طبق رویکرد مدل یابی ساختاری تفسیری پرداخته است. جامعه آماری پژوهش شامل 15 نفر از مدیران اجرایی شهرستان ارسنجان بود که با روش های نمونه گیری مفهوم و گلوله برفی شناسایی و به همکاری دعوت شدند. پس از شناسایی پسایندهای سرپرستی توهین آمیز ازطریق بررسی ادبیات و پیشینه پژوهش، به منظور غربال گری داده های مرحله پیشین، از فن دلفی فازی و نظرسنجی از خبرگان (مدیران اجرایی) استفاده شد. پس از تأیید اعتبار و صحت این مرحله، در مرحله بعد به منظور کشف مدل ساختاری تفسیری، سنجه مربوط طراحی و دراختیار همان خبرگان قرار گرفت. طبق نتایج به دست آمده از تحلیل داده های اخیر، در مجموع 7 متغیر در 4 سطح به عنوان پسایندهای سرپرستی توهین آمیز شناسایی شدند. سطح اول شامل پسایندهای فردی- نگرشی و فردی- روان شناختی و سطح دوم شامل پسایندهای فردی – رفتاری بود. سطح سوم پسایندهای فردی -روان تنی و سطح چهارم پسایندهای گروهی، درون سازمانی و برون سازمانی را شامل شد.

هدف این پژوهش، شناسایی عوامل مؤثر، زمینه و شرایط بسترساز و پیامدهای خوش بینی سازمانی و شناخت راهکارهای افزایش این پدیده و همچنین طراحی الگوی بومی در شرکت های موردمطالعه است. این پژوهش ازنظر هدف، توسعه ای و ازلحاظ ماهیت، توصیفی و پیمایشی است. روش پژوهش در دو بخش کیفی و کمی و از نوع آمیخته انجام شده است. در بخش کیفی، عوامل ایجادکننده و پیامدهای خوش بینی سازمانی شناسایی شد و تحلیل داده های این بخش ازطریق تحلیل تماتیک براون و کلارک انجام و نسبت به طراحی مدل مفهومی اقدام شد. در بخش کمی و با استفاده از نردبان انتزاع، پرسشنامه پژوهش تنظیم و علاوه بر آزمون اعتبار مدل، میزان تأثیر هریک از متغیرهای شناسایی شده در بخش کیفی، آزمون و برای نمونه گیری براساس فرمول کوکران تعداد 360 نفر از کارکنان شرکت های توزیع برق استان اصفهان به عنوان حجم نمونه تعیین شدند. روایی و پایایی پرسشنامه ازطریق روش های روایی همگرا، واگرا، پایایی مرکب و آلفای کرونباخ مورد تأیید قرار گرفت. به منظور تحلیل داده های پژوهش و آزمون فرضیه ها، از آمار توصیفی و استنباطی و نرم افزارهای SPSS و AMOS و روش های تحلیل عاملی تأییدی و تحلیل مسیر استفاده شد. نتایج پژوهش نشان می دهد، ازآنجاکه مقدار مسیر بحرانی کلیه فرضیه ها به غیر از فرضیه هشتم بیشتر از 96/1 است، لذا در سطح اطمینان 95% فرضیه ها تأیید می شود. نتایج تحقیق نشان دهنده آن است که چهار دسته از عوامل فردی، گروهی، سازمانی و محیطی بر خوش بینی سازمانی تأثیر دارند و با شناخت راهکارهای افزایش این پدیده، می توان خوش بینی سازمانی را در شرکت های موردمطالعه تقویت کرد.

در این پژوهش که با شیوه توصیفی پیمایشی انجام شده است، پنج سئوال و دو فرضیه مطرح گردید و داده های تحقیق که حاصل اجرای پرسشنامه بر روی 90 نفر از کارکنان شرکت غله منطقه12 کشوراست با آزمون های تی، تحلیل واریانس، توکی، خی2و جانکهیر مورد تحلیل قرار گرفت. همچنین نتایج این تحقیق بیانگر آن است که ارزشیابی عملکرد بر عملکرد کارکنان شرکت غله منطقه12 کشورتاثیر داشته است و نیز نظام ارزشیابی فعلی از نظر کارکنان شرکت غله منطقه12 کشور، دارای پذیرش و مقبولیت می باشد. علاوه بر آن ترتیب اهمیت عوامل انگیزشی موثر بر عملکرد کارکنان شرکت غله منطقه12 کشور به صورت اولویت اول: عامل ماهیت شغل، اولویت دوم: عامل شناسایی، اولویت سوم: عامل مسئولیت، اولویت چهارم: عامل رشد وترقی، و اولویت پنجم: عامل موفقیت می باشد. همچنین ترتیب اهمیت عوامل فرهنگی موثر بر عملکرد کارکنان شرکت غله منطقه12 کشور به صورت اولویت اول: عامل نوآوری، اولویت دوم : عامل پایداری و ثبات، اولویت سوم: عامل توجه به کارکنان، اولویت چهارم: عامل توجه به نتایج، اولویت پنجم: عامل توجه به تیم، اولویت ششم: عامل توجه به جزئیات، و اولویت هفتم: عامل چالشگری می یاشد.

محیط کار، یکی از مکان های تعامل اجتماعی است که در آن زمینه های زیادی برای بروز برخی از بدرفتاری ها وجود دارد. یکی از این گونه های رفتاری، زیرآب زنی سازمانی است. درک زمینه ها و پیامدها و راهکارهای مدیریتی، به منظور جلوگیری از زیرآب زنی در سازمان برای افزایش اثربخشی کارکنان و بهره وری سازمان مهم است. هدف پژوهش حاضر، بررسی پیشایندها و پسایندهای زیرآب زنی در سازمان و ارائه راهکارهایی برای جلوگیری از این پدیده است. روش مورداستفاده در این پژوهش، کیفی است. جامعه موردمطالعه، مدیران سازمان های دولتی شهر تهران هستند که ده نفر تا رسیدن به اشباع نظری به صورت نمونه گیری هدف مند انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از ابزار مصاحبه و برای تجزیه وتحلیل آنها از روش تحلیل تم استفاده شده است. یافته های حاصل از مصاحبه نشان می دهد که چهار عامل اصلی ایجادکننده زیرآب زنی؛ دو عامل پیامدهای ناشی از زیرآب زنی؛ سه عامل راهکارهای کنترل و مقابله با زیرآب زنی و سه عامل تعدیل کننده زیرآب زنی وجود دارد. براساس این یافته ها تصمیمات مدیریت و سازمان، عوامل محیطی و عوامل فردی باعث بروز رفتار زیرآب زنی در سازمان می شود. همچنین پسایندهای زیرآب زنی بین کارکنان نیز شامل پیامدهای شخصی و سازمانی می باشند. درنهایت راهکارهای توصیه شده برای مقابله با این پدیده شامل راهکارهای سازمانی، مدیریتی و راهکارهایی برای افراد قربانی است.

هدف اصلی این تحقیق بررسی نقش میانجی جهت گیری هدف یادگیری در سطوح فردی، تیمی و سازمانی در تبیین اثر رهبری تحولی بر عملکرد انطباقی بود. جامعة آماری تحقیق حاضر همة کارمندان یک سازمان خدماتی بودند. الگوی پیشنهادی در نمونه ای 175 نفری از کارکنان که به روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند، آزمون شد. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه است. برای ارزیابی الگوی پیشنهادی و آزمون اثرهای واسطه ای تحلیل معادلات ساختاری و روش بوت استراپ به کار گرفته شد. یافته ها نشان داد الگوی پیشنهادی با داده های تطابق و برازش واقعی داشتند. علاوه بر آن نتایج نشان داد جهت گیری فردی و سازمانی میانجی های مناسبی در تبیین تأثیر رهبری تحولی بر عملکرد انطباقی محسوب می شوند. بر این اساس سازمان ها باید شرایطی را برای تشویق رهبری تحولی و جهت گیری هدف یادگیری در سطوح مختلف سازمانی فراهم کنند.

بدبینی سازمانی یکی از موضوعات مهم رفتاری است که در زمینه های مختلفی می تواند اتفاق بیفتد؛ یکی از این موارد، تغییر سازمانی است. لذا هدف پژوهش حاضر بررسی علل و پیامدهای بدبینی در زمینه تغییرات سازمانی است. پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت و روش، توصیفی-پیمایشی از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل پرسنل بیمارستان مهر ملایر (180 نفر) است که با استفاده از جدول نمونه گیری مورگان تعداد 123 نفر بعنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار سنجش پرسشنامه بود که پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ و روایی نیز از طریق تحلیل عاملی تأییدی مورد سنجش قرار گرفت. برای آزمون فرضیه ها از نر م افزار لیزرل و مدل معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج آزمون فرضیه ها نشان داد، بی عدالتی موجب بدبینی سازمانی می شود. رابطه رئیس و مرئوس رابطه معکوسی با بدبینی سازمانی دارد. بدبینی سازمانی بر نگرش مرتبط با سازمان و کار اثر منفی دارد. بدبینی سازمانی باعث افزایش از خودبیگانگی می شود. بدبینی سازمانی بر رفتارهای غیر اخلاقی و خستگی هیجانی و تمایل به ترک خدمت اثر مثبت دارد. اما حمایت ادراک شده و نقض قرارداد روانشناختی تاثیر معناداری بر بدبینی سازمانی نداشتند.

شهروندان، مالکان دولتند، زیرا بدون همراهی و همدلی آنها دولت نمی تواند به حیات خود ادامه دهد. مطالعات متعددی درمورد رابطه بین دولت و شهروندان انجام شده ولی تاکنون در مورد انتظارات شهروندان از سازمان های دولتی پژوهشی در کشور انجام نشده است. هدف غایی این پژوهش، واکاوی انتظارات شهروندان از سازمان های دولتی در ایران و همچنین تعیین میزان اهمیت این انتظارات است. پژوهش به صورت ترکیبی - اکتشافی متوالی، انجام شده است. در مرحله نخست انتظارات شهروندان از سازمان های دولتی در ایران با استفاده از روش نمونه گیری نظری، از طریق مصاحبه (پژوهش کیفی) احصا و در مرحله دوم به اولویت بندی این انتظارات از طریق پرسشنامه محقق ساخته با استفاده از آزمون بونفرونی (پژوهش کمی) پرداخته شده است. نتایج این پژوهش در بسط نظری رابطه دولت و شهروندان مؤثر بوده و رهنمودهایی ضمنی برای فهم انتظارات شهروندان به خط مشی گذاران و مدیران ارائه می دهد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر متغیرهای مولفه های مهارت های زندگی و خودکارآمدی جمعی بر رضایت از زندگی به روش تحلیل مسیر در میان دبیران متوسطه ناحیه 1 شهر ارومیه انجام شد. در این پژوهش توصیفی- همبستگی، جامعه آماری پژوهش تمام دبیران زن و مرد مدارس دولتی متوسطه ناحیه 1 ارومیه بودند. از روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده متناسب با حجم جامعه آماری دبیران مدارس مختلف استفاده شده است. برای گردآوری داده های پژوهش از پرسشنامه تعدیل شده مهارت های زندگی ساعتچی و همکاران، پرسشنامه کارآمدی جمعی معلمان گودارد و همکاران و پرسشنامه رضایت از زندگی داینر و همکاران استفاده شد. استفاده از روش آلفای کرونباخ نشان داد ابزارهای به کاررفته در پژوهش از اعتبار و ثبات بالایی برخوردارند. ضریب پایایی مهارت های زندگی، خودکارآمدی جمعی و رضایت از زندگی به ترتیب 92/0، 83/0 و 82/0 محاسبه شدند. نتایج حاصل از تحلیل مسیر نشان داد خودکارآمدی جمعی معلمان بر رضایت از زندگی آنان اثر مستقیم مثبت و معنادار دارد. همچنین نتایج به دست آمده از پژوهش نشان داد که ارتباط موثر، تصمیم گیری، تفکر انتقادی از مولفه های مهارت های زندگی بر خودکارآمدی جمعی اثر مستقیم مثبت و معنادار دارد. نتایج دیگری نشان داد ارتباط موثر، تصمیم گیری و تفکر انتقادی اثر غیرمستقیم بر رضایت از زندگی در میان معلمان دارند. همچنین نتایج به دست آمده نشان داد خودکارآمدی جمعی معلمان با خودآگاهی، روابط بین فردی، ارتباط موثر، مدیریت هیجان، تصمیم گیری، حل مسئله، تفکر خلاق و تفکر انتقادی رابطه مثبت و معناداری دارد و خودکارآمدی جمعی با رضایت از زندگی نیز رابطه مثبت و معناداری دارد.

هدف پژوهش حاضر، ارائه مدل رهبری در سازمان های دانش بنیان ایران است. پژوهش ها تأیید کرده اند که ویژگی های رفتاری دانشکاران با دیگر کارکنان متفاوت است و باعث تفاوت در انگیزش و نفوذ و درنتیجه، رهبری ایشان می شود. این پژوهش از جمله مطالعات کیفی است و با روش تئوری زمینه ای طراحی شده است. بدین منظور نخست، پیشینه پژوهش و نظریه های مختلف در حوزه رهبری دانشکاران بررسی شده و در مرحله بعد، پژوهشگران با استفاده از نمونه گیری نظری به انتخاب اعضای نمونه آماری و انجام مصاحبه های اکتشافی و عمیق پرداخته اند. جمعاً تعداد 15 مصاحبه مفید با مدیران عامل و معاونین منابع انسانی شرکت های دانش بنیان و اساتید دانشگاهی مرتبط با این شرکت ها انجام شد و مصاحبه ها به صورت کتبی و صوتی ثبت شد. تحلیل داده ها پس از هر مصاحبه انجام شد و مراحل کدگذاری باز، محوری و انتخابی از روی فایل های صوتی و نوشتاری ازطریق خواندن و بازخوانی مکرر پیش رفت و 16 کد محوری به دست آمد که مدل رهبری دانشکاران با استفاده از این کدها استخراج شد. مقوله محوری مدل سبک رهبری مبتنی بر اعتماد متقابل است. همچنین راهبردهای ایجاد انگیزه برای رهبری دانشکاران عبارتند از: انگیزش ازطریق شغل، ازطریق شرایط کاری، ازطریق اعتماد و ازطریق جبران خدمات. نتایج این پژوهش برای مدیران شرکت های دانش بنیان و نهادهای حمایتی و تصمیم گیرنده مرتبط با آنها مفید است.

هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیرات اعتمادبه مدیر بر رفتار شهروندی سازمانی و عملکرد سازمانی در ادارات دولتی شهر سیرجان است. این تحقیق از حیث جهت گیری، تحقیقی کاربردی و ازنظر رویکرد کلی، تحقیقی قیاسی است. همچنین ازلحاظ راهبرد پژوهش، تحقیقی توصیفی پیمایشی بوده و ازنظر افق زمانی، پژوهشی تک مقطعی به شمار می آید. برهمین اساس در قالب یک پیمایش و با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی 341 نفر از کارکنان ادارات دولتی شهر سیرجان به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها، از سه پرسشنامه: اعتمادبه مدیر مک آلیستر(1995)، رفتار شهروندی لی و آلن(2002) و عملکرد سازمانی کریکمن و روزان (1999) استفاده شد. پایایی پرسشنامه های فوق براساس ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب91/0، 82/0 و 88/0 و پایایی ترکیبی به ترتیب 93/0، 85/0 و 95/0تأیید شد و برای تعیین روایی نیز از تحلیل عاملی تأییدی، روایی همگرا و روایی واگرا استفاده گردید. برای آزمون فرضیه ها از مدل سازی معادلات ساختاری در نرم افزار Amos Graphics بهره گرفته شد. نتایج نشان داد که رفتار شهروندی سازمانی در رابطه میان اعتمادبه مدیر (اعتماد عاطفه محور و اعتماد شناخت محور) و عملکرد سازمانی نقش میانجی دارد. براین اساس، مدیران ادارات دولتی باید با تلاش درجهت ارتقای حس اعتماد کارکنان به مدیر، موجبات افزایش رفتارهای شهروندی در آنان را فراهم کرده و از مسیر این رفتارها، عملکرد سازمانی را بهبود ببخشند.

هدف این پژوهش بررسی نقش التزام کارکنان در روابط بین تعدّی نظارتی و خودکارآمدی نوآورانه آنان است. روش پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی با استفاده از مدل معادلات ساختاری می باشد. نمونه تحقیق شامل 214 نفر از کارکنان شرکت برق منطقه ای استان فارس است که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی، انتخاب شده اند. ابزارهای این پژوهش شامل مقیاس های تعدّی نظارتی (تیپر، 2000)، التزام کارکنان (اسکافی و همکاران، 2006) و خودکارآمدی نوآورانه کارکنان (تایرنی و فارمر، 2002؛ درنر، 2012) بود که از روایی و پایایی خوبی برخوردار بودند. یافته ها نشان داد که تعدّی نظارتی تأثیر منفی و معناداری بر میزان التزام کارکنان دارد. به علاوه التزام کارکنان تاثیر مثبت و معناداری بر احساس خودکارآمدی نوآورانه می گذارد و سهم واسطه گری نیز در روابط بین تعدّی نظارتی و خودکارآمدی نوآورانه کارکنان تأثیر دارد.

بررسی ها حاکی از عدم موفقیت بسیاری از پروژه ها، علی رغم پیاده سازی ابزارها و تکنیک های مدیریت پروژه است. یکی از مؤلفه های پیچیده انسانی و سازمانی، هیجانات در پروژه است که اگر درست و به موقع شناسایی نشوند و به درستی کنترل و مدیریتی روی آن صورت نگیرد، سرمنشأ بسیاری از مشکلات مانند: درگیری ها، اعتصابات، تعارضات بیش ازحد، فشارهای روانی، بی نظمی ها و بحران ها خواهد شد. پاسخ ادبیات برای رفع این مشکل هوش هیجانی فردی است ولی این پدیده، اولاً به طور کامل مسئله فوق را بخصوص در بستر پروژه ای نمی تواند مرتفع کند و ثانیاً سازمان پروژه باید به گونه ای باشد که اجازه به کارگیری هوش هیجانی را به نیروها بدهد و ثالثاً کارکنان راغب به استفاده از آن در محیط پروژه باشند. لذا تحقیق حاضر صورت گرفت و بامطالعه یکی از باسابقه ترین شرکت های پروژه محور ایرانی، از طریق مصاحبه های عمیق و غیرساختاریافته حضوری، بخش اعظم داده ها جمع آوری گردید و با روش گراندد تئوری تحلیل شدند. درنهایت، بر مبنای یافته ها، چارچوبی برای الزامات فرآیند مدیریت هیجانات در سازمانها پیشنهاد گردید. نتایج نشان می دهد این چارچوب باعث عملکرد بهتر سازمان می شود و بسیاری از مسائل و مشکلات فوق الذکر را می تواند مرتفع سازد.