درخت حوزه‌های تخصصی

نوربرت الیاس با تأکید بر ضرورت توجه به نسبی بودن تأثیر عوامل مختلف در صورت‏بندی‏ها و فرایند‏های اجتماعی و نیز توجه به صیرورت تاریخی آن‏ها، پایه‏های "جامعه‏شناسی آرایشی" یا به تعبیری دیگر از خود او، "جامعه‏شناسی فرایند" را مستحکم ساخته است. در واقع هنر اصلی الیاس ایجاد سنتز یا ترکیبی مناسب از آثار کنت، دورکیم و وبر است. او بر آن‏ است که آدمیان را باید در تعامل و وابستگی متقابل به یکدیگر مورد شناسایی قرار داد. زندگی انسان‏ها وابسته به آرایش‏های مختلفی است که روابط آن‏ها با یکدیگر، آن را شکل می‏دهد. این آرایش‏ها مدام در حال تغییرند و در جریان این تغییر، با شیوه‏های متنوعی نظم پیدا می‏کنند. بنابراین، برای شناخت صحیح و دقیق رویدادهای اجتماعی باید فرایند و ماهیت آرایش‏های موجود را به خوبی درک کنیم او زندگی اجتماعی را به یک بازی تشبیه می‏کند که هر یک از حرکت‏های بازی‏کنان فقط با شناخت آرایش تیمی و حرکت‏های قبلی امکان‏پذیر خواهد بود. پس مفهوم آرایش ناظر بر شبکه‏های متداخل و به هم پیوسته‏ای است که کنش افراد را به یکدیگر می‏پیوندد و آنان را هم به انجام کارهایی قادر می‏سازد و هم از انجام کار‏هایی باز می‏دارد. حتی گروه‏های متخاصم نیز با یکدیگر روابط و در نتیجه بر یکدیگر تأثیرات متقابلی دارند. محور این آرایش‏های متغیر، نوعی تعادل قدرت متحرک است که گاه به این سو و گاه به آن سو می‏رود. قدرت عامل توانایی بخش و در عین حال، محدود کننده‏ای است که بر روابط انسانی حاکم است. به‏نظر می‏رسد که آشنایی با مبانی، ساختار و ساز و کارهای جامعه‏شناسی آرایشی گذشته از جنبه نظری آن، می‏تواند ما را در شناخت ماهیت آرایش‏های اجتماعی موجود و تحولات گوناگون و پرشتاب پس از پیروزی انقلاب اسلامی و به ویژه سال‏های اخیر به‏عنوان یکی از عوامل زمینه‏ساز آینده، مدد دهد.

"بر اساس ارزیابی جامعه منطقه دولت آباد، مشکلات عمده ای شامل بحران بلوغ، کودکان خیابانی، مسایل تربیتی بچه ها و افزایش پدیده طلاق به عنوان مشکلات خاص منطقه مطرح شد و وضعیت طلاق به منظور ارایه اطلاعات به مشاوران و مقامات مسوول همچنین برای دست یابی به مهم ترین روش های پیش گیری وحل مهم ترین مشکلات پس از آن بررسی و انتخاب شد. در این بررسی ضمن بهره گیری از روش مصاحبه با افراد مطلقه و تکمیل پرسشنامه، تاثیر متغیرهای زمینه ای بر مدت زندگی مشترک و مشکلات پس از طلاق با استفاده از روش آزمون بقا Kaplan-Meier وتست log-rank مورد مطالعه قرار گرفت. از بین 45 زن و 24 مرد شرکت کننده در مطالعه، بیش ترین فراوانی گروه سنی آن ها در محدوده 26 تا 35 سال و میانگین مدت زندگی مشترک 62 ماه (با انحراف معیار 2/68) بوده است. میانگین سنی هنگام طلاق در زنان 6/2±6/24 و در مردان 3±8/29 سال بوده است. تحلیل آزمون بقا نشان داد که احتمال رخ داد طلاق پس از 100 ماه زندگی مشترک در افرادی که ازدواج تحمیلی را به عنوان یک عامل مهم منجر به طلاق ذکر کرده اند حدود 99 درصد و در افرادی که این عامل در طلاق آن ها نقشی نداشته است 22 درصد بوده است. گروه سنی افراد مطالعه شده، میانگین سنی هنگام طلاق، تعداد فرزندان زوجین، شیوه آشنایی (از بین متغیرهای زمینه ای) و ازدواج تحمیلی (از بین علل منجر به طلاق) با میانگین مدت زندگی مشترک اتباط آماری معنی داری داشته است. پس از طلاق زنان بیش تر با والدین و مردان بیش تر به تنهایی زندگی می کردند. عدم تفاهم اخلاقی (83 درصد) اعتیاد (42 درصد) و دخالت خانواده ها (33 درصد) شایع ترین عوامل منجر به طلاق بوده اند. مشکلات مالی (30 درصد) و بیماری های روانی (24 درصد) موارد بعدی هستند. از بین مشکلات پس از طلاق، مشکلات تربیت فرزندان و احساس تنهایی در گروه های سنی بالاتر شایع تر بوده است. وجود مشکلات تربیتی فرزندان با تعداد آن ها ارتباط مستقیمی داشت. شدت مشکلات در ازدواج های فامیلی کم تر از سایر موارد بوده است. عدم امنیت اجتماعی در زنان بارزتر و احساس افسردگی در مردان شایع تر بوده است . به نظر افراد تحت مطالعه، بهترین راه پیشگیری از طلاق، انتخاب درست همسر است و روش بعدی را مشاوره با متخصصان ذکر کرده اند."