سعدی پژوهی

این مقاله دربرگیرندة مفاهیم طنز در بوستان سعدی است. طنزی که به اعتقاد نگارنده، سعدی به گونة حرفهای بدان پرداخته و عمیقترین مفاهیم را در قالب کوتاهترین عبارات به کار جسته است. به اعتقاد او، سعدی مضحکهپردازی حرفهای است و کارش از نظر سبکشناسی بسیار اهمیت دارد. او را میتوان اولین مضحکهنویس حرفهای در ادب فارسی دانست که کارش روی طنزنویسان بعدی تأثیر گذاشته و تا امروز ادامه یافته است.

۱۲۳.

مفهوم اعتدال و عدالت در اندیشه سعدی (1) (1292 - 1193»)

نویسنده: احسان نراقی

منبع: بخارا فروردین ۱۳۷۹ شماره ۱۱

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه سعدی پژوهی

تعداد بازدید : ۱۹۲۵ تعداد دانلود : ۹۹۷

۱۲۴.

مولانا و سعدی

نویسنده: محمدعلی موحد

منبع: سعدی شناسی اردیبهشت ۱۳۹۱ دفتر پانزدهم ویژه قصیده

کلید واژه ها: سعدی مولانا کعبه العشاق

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۹۲۲ تعداد دانلود : ۱۸۰۶

نویسنده کوشیده است تا ضمن بررسی اشتهار سعدی در دوران حیاتش با تکیه بر منابعی چون «سفرنامة ابن بطوطه» و ادعای سعدی مبنی بر «قصب الجیب حدیثش را هم چون شکر می خورند و رقعه منشآتش را چون کاغذ زر می برند» به تبیین جایگاه سعدی در نزد مولانا و جایگاه مولانا در نزد سعدی بپردازد. او با تکیه بر کتاب «مناقب» سپهسالار و نیز تطبیق برخی از اشعار سعدی و مولانا و قرابت هم اندیشی آنان به آشنایی و بهره مندی آنان از آثار یکدیگر می پردازد.

۱۲۵.

عارف ربانی در ذهن و زبان سعدی

نویسنده: حسن بلخاری قهی

منبع: سعدی شناسی اردیبهشت ۱۳۹۱ دفتر پانزدهم ویژه قصیده

کلید واژه ها: سعدی صوفی عارف ربّانی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۹۱۴ تعداد دانلود : ۹۷۱

عارف ربّانی روایت دیگری است از انسان مطلوب و در حقیقت کمال طلبی که در ذهن و زبان سعدی وجود دارد که سعدی در قصیده چهارم خود به آن اشاره می کند. از سویی دیگر، بر اساس بررسی تطبیقی بین تصوف و عرفان، عارف در ذهن سعدی صدرنشین و صوفی مقامی نازل دارد. در این مقاله کوشیده شده است تا ضمن بررسی ویژگی عارف ربّانی از دیدگاه سعدی و مطابقت آن با مفاهیم قرآنی و نیز صوفی و جایگاه آن در ذهن و زبان سعدی به تبیین جایگاه هر یک پرداخته شود.

۱۲۶.

بنیاد و تربیت (تأثیر وراثت و محیط بر روان آدمی از دیدگاه سعدی)

نویسنده: عطامحمد رادمنش ابوالقاسم نوری فرناز گلشنی فر

منبع: کیهان فرهنگی فروردین ۱۳۸۷ شماره ۲۵۸

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۹۱۴ تعداد دانلود : ۱۴۰۴

۱۲۷.

کتابشناسی، مقاله شناسی و فهرست پایان نامه های غزلیات سعدی

نویسنده: فاطمه علیزاده

منبع: سعدی شناسی اردیبهشت ۱۳۹۰ دفتر چهاردهم ویژه غزل

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۹۰۶ تعداد دانلود : ۹۶۴

۱۲۸.

حدیث خوش سعدی (گفت و گو دکتر کاووس حسنلی)

سایر: کاووس حسن لی

منبع: کتاب ماه ادبیات سال چهارم فروردین ۱۳۹۰ شماره ۴۸

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه سعدی پژوهی

تعداد بازدید : ۱۹۰۶ تعداد دانلود : ۱۹۲۵

۱۲۹.

فهرست گزیده مقالات سعدی شناسی

نویسنده: الهام کرمی زاده

منبع: سعدی شناسی اردیبهشت ۱۳۷۷ دفتر اول

کلید واژه ها: مقاله سعدی سعدی شناسی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۹۰۵ تعداد دانلود : ۱۱۸۱

این مقاله نوعی کتابشناسی محسوب می شود که فهرستی گزیده از مقالات سعدی شناسی از ابتدا تاکنون را ارائه می دهد.

۱۳۰.

دمی با سعدی

مصاحبه شونده: منوچهر آتشی رضا انزابی نژاد ضیاء موحد

منبع: کتاب ماه ادبیات و فلسفه شهریور ۱۳۸۲ شماره ۷۱

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه سعدی پژوهی

تعداد بازدید : ۱۹۰۱ تعداد دانلود : ۱۲۲۶

۱۳۱.

شعر زبان سعدی و زبان شعر حافظ

نویسنده: علی محمد حق شناس

منبع: بخارا آذر و دی ۱۳۸۴ شماره ۴۶

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۹۰ تعداد دانلود : ۱۲۷۹

۱۳۲.

شیوه های کاربرد آیات و احادیث در مکالمه های حکایات گلستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: احمد امیری خراسانی نجمه فعال

منبع: بوستان ادب سال اول زمستان ۱۳۸۸ شماره ۲

کلید واژه ها: گفت و گو سعدی نشر گلستان حکایت و داستان

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۸۸ تعداد دانلود : ۹۱۳

سعدی درگلستان به دلایل چندی که اولین و مهم ترین آن همان رواج استفاده از آیات و احادیث در نثر فنی است، به گونه ای متفاوت به استفاده از آیات و احادیث پرداخته است. حکایت نویسی که خود نوعی داستان با ویژگی هایی مخصوص، خاصه در نثر و کلام سعدی است،گلستان را به صورت نثری با ویژگی های انواع متون داستانی درآورده است. یکی از مهم ترین عناصرکه در واقع از عناصر اصلی تشکیل دهنده ی درام بوده و درحکایات بـه ابعـادگسـترده ای دیده می شود، دیالوگ یا مکالمه است؛ لذا آیات و احادیث، مناسب ترین جایی که می توانند درحکایات آورده شوند در خلال گفتـگوهاسـت که بـه گـونه ای کامـلاً طـبیعی در زبـان سـعدی در میان گفتـگوهــا آورده می شوند و هرگز کلام را از عادی بودن خارج نمی کنند. مکالمه های قرآنی به شکل های مختلف گاه از زبان شخصیت ها و گاه از زبان راوی بیان می شوندکه خود به سه شکل متفاوت در حکایات آمده است. نتیجه ی حاصل به روشنی بیانگر این مطلب است که، میزان کاربرد مکالمه های قرآنی از زبان راوی دارای بسامد بیشتری نسبت به کاربرد آن در مکالمه های دیگر اشخاص بوده است.

۱۳۳.

بررسی تطبیقی فضای موسیقایی قصیدة سعدی شیرازی و شمس الدین کوفی در رثای بغداد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حسن سرباز داوود گرگیج زرین پور

منبع: پژوهش های زبان و ادبیات تطبیقی دوره دوم تابستان ۱۳۹۰ شماره ۲

کلید واژه ها: موسیقی مرثیه سعدی بغداد شمس الدین کوفی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۸۷ تعداد دانلود : ۹۳۱

۱۳۴.

گذر سعدی از آبادان

نویسنده: محمدابراهیم باستانی پاریزی

منبع: سعدی شناسی اردیبهشت ۱۳۹۱ دفتر پانزدهم ویژه قصیده

کلید واژه ها: قصاید سعدی المستعصم بالله ابوبکر سعد

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۸۴ تعداد دانلود : ۱۲۵۷

در این مقاله نویسنده به یکی از قصاید سعدی با مطلع: «آسمان را حق بود گر خون بگرید بر زمین / بر زوال مُلک مستعصم امیرالمؤمنین» پرداخته و ضمن بررسی ویژگی های آن به توضیح اشکالی پرداخته که بر سعدی گرفته شده مبنی بر آنکه شروع قصیده اش در مرثیه خلیفه المستعصم است و پایان و مقطع آن در مدح اتابک؛ یکی از افرادی که در قتل وی دست داشته است. بدین ترتیب نویسنده تناقض موجود را با استدلال های خود پاسخ گفته است.

۱۳۵.

مفتی ملت اصحاب نظر :بحثی در پیوند با نظر بازی از دیدگاه سعدی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: جلیل نظری

منبع: مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز ۱۳۸۶ شماره ۵۱

کلید واژه ها: نگاه سعدی نظربازی زیبارویان

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه سعدی پژوهی

تعداد بازدید : ۱۸۸۰ تعداد دانلود : ۹۱۰

موضوع این مقاله «نظربازی» و مصداق آن از دیدگاه سعدی است. چون سعدی شاعری متدین است، بنابراین آنچه می گوید باید رنگ شرعی باید داشته باشد؛ از این رو ابتدا به دیدگاه قرآن مجید و احادیث نبوی در باب نظربازی و نگاه به زیبارویان اشاره ای می شود سپس دیدگاه های مختلف نیز بیان می شود تا خوانندگان دریابند که در خصوص نگاه به زیبارویان از نظر فقهی اختلاف نظر وجود دارد. اما پیش از ورود به بحث اصلی یعنی نظربازی از دیدگاه سعدی لازم است به اختصار به نظربازی در قاموس شعر و شاعری قبل از سعدی هم اشاره شود. پس از این مقدمات، گفته های سعدی در مورد نظربازی و مصادیق آن ذکر شده است، همچنین دلایل و مواردی که سعدی به استناد آن ها نگاه به زیبارویان را جایز شمرده همچون مذهب عشق، صفای نیت و نگاه پاک، مشاهده ی سر صنع الهی، حظ بصر، طبع موزون و پیری مورد بررسی قرار گرفته، و شواهدی از گفتار شیخ اجل ذکر شده است.

۱۳۶.

مرز اندرز در چامه های سعدی

نویسنده: میر جلال الدین کزازی

منبع: سعدی شناسی اردیبهشت ۱۳۹۱ دفتر پانزدهم ویژه قصیده

کلید واژه ها: پند و اندرز چامه های سعدی زبان سعدی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۷۶ تعداد دانلود : ۱۱۰۹

سعدی سخنوری است که در زمینه های گوناگون شاهکاری هنری آفریده است و اگرچه چامه سرا نیست، اما چامه هایش در جایگاه خود استوار و شاعرانه است. او در چامه هایش بر آن است تا فرمانروایان را از خودکامگی و سیاه نامگی برهاند. او می خواهد تا فرمانروایان را بستاید و به بهانه ستایش، آنان را اندرز دهد و راه بنماید. بر این اساس نویسنده کوشیده است تا ضمن بررسی ویژگی های چامه های سعدی، اهداف سعدی را از بیان چامه سرایی و کیفیت آن توضیح دهد.

۱۳۷.

نگاهی بر برخی مقوله های دینی و مظاهر دین داری در آثار سعدی

نویسنده: جهانگیر صفری احمد امین سید حامد موسوی

منبع: دانشکده ادبیات و علوم انسانی شهرکرد سال سوم بهار و تابستان ۱۳۸۷ شماره ۸ و ۹

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۷۴ تعداد دانلود : ۲۴۰۲

۱۳۸.

سعدی و نظریة اخلاقی کمآزاری

نویسنده: اصغر دادبه

منبع: سعدی شناسی اردیبهشت ۱۳۸۹ دفتر سیزدهم

کلید واژه ها: ایران سعدی کم آزاری

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۷۲ تعداد دانلود : ۱۷۰۰

این مقاله با هدف تبیین موضوع نظریه اخلاقی کمآزاری در دو بخش سامان یافته است که در بخش نخست نگاهی گذرا به نظریههای اخلاقی متفکران یونان و در بخش دوم نظریههای اخلاقی متفکران ایران زمین مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. و در بخش دوم به بررسی دیدگاه محمد زکریای رازی، نظامی و حافظ در این باره پرداخته شده و در بخش دیگر نیز، نظریه خداوندگار حکمت و ادب، سعدی، پیرامون کمآزاری مورد بحث و بررسی قرار گرفته تا ذیلی باشد بر نظریه این بزرگمرد در پرداختن آرمانشهر در بوستان.

۱۳۹.

خرمای طرح: ماجرای برادر سعدی و شمس الدین تازیکو

نویسنده: عبدالرسول خیراندیش

منبع: سعدی شناسی اردیبهشت ۱۳۷۹ دفتر سوم

کلید واژه ها: سعدی مالیات برادر سعدی شمس الدین تازیکو واژه طرح

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۶۱ تعداد دانلود : ۶۶۶

یکی از تقریرات ثلاثه سعدی حکایت شمسالدین تازیکوی است. این مقاله در رابطه با واژه «طرح» است که چندین بار در داستان برادر سعدی و شمسالدین تازیکو در کلیات سعدی بدان اشاره شده است و گفته شده نوعی مالیات در دوره مغول است ولی در اصل باید آن را نوعی طریقه کسب درآمد برای خزانه دولت و مقطعان مالیاتی دانست. این مقاله در مورد این واژه و معنی آن در کلیات سعدی و ارزش آن از لحاظ تاریخی و دوران مغول به بررسی میپردازد.

۱۴۰.

سعدی شاعر تناقض و پارادوکس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: الله شکر اسداللهی تجرق

منبع: دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تبریز ۱۳۸۱ شماره ۱۸۲

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۵۶

آثار سعدی سرشار از تناقض و پارادوکس می باشد. کاربرد این عوامل نه تنها برای روند متن بازدارنده نیست، بلکه موجب روانی و شیوایی آن نیز می شود و بر غنای آن می افزاید. ما این دو عامل خلاق را، با مثالهایی، در بستر متن و در دو سطح متفاوت مورد مطالعه قرار داده ایم: واژگان و مباحث.تناقض و پارادوکس هر یک در بستر متن از مکانیزم های خاصی برخوردارند و نقش خلاق آنها در حیطه واژگان و مباحث به وضوح به چشم می خورد. سعدی این دو عامل را با مهارت تمام به خدمت گرفته است و از حیث شکل و محتوا معنای خاصی به آنها بخشیده است.

درخت حوزه‌های تخصصی