مهناز گودرزی

مهناز گودرزی

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۴۲ مورد.
۲۱.

راهبرد رسانه ای آمریکا در مورد برنامه هسته ای ایران (2017-2020)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آمریکا راهبرد رسانه ای فضای مجازی ایران برجام تحلیل مضمون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۵ تعداد دانلود : ۱۴۸
در طی یک سده اخیر رسانه از جمله مهمترین عرصه های رقابت قدرت های جهانی بوده و به خصوص در طول دو دهه اخیر، فضای مجازی به عنوان یکی از روبه رشدترین بخش های رسانه وارد عرصه تاثیرگذاری در روابط بین الملل گشته است. فضای مجازی، اصطلاحی نسبتا جدید است که برای تعریف گستره ای از ابزارها یا فناوری های شبکه ای مورد استفاده قرار می گیرد. جنبه های تاثیر رسانه و فضای مجازی بر سیاست خارجی، با توجه ب ه نق ش آن در مناسبات میان دولت ها، سازمان های بین المللی و سیاستمداران، از حوزه های تأثیرگذار و چالش برانگیز است که زمینه را برای انعکاس اولویت ها، ارزش ها و ایده های آنان فراهم نموده است. با توجه به اهمیت برنامه هسته ای در راهبرد آمریکا نسبت به ایران، مقاله حاضر در پی پاسخ به این پرسش است که راهبرد رسانه ای ایالات متحده در قبال برنامه هسته ای ایران در فاصله سال های 2017 تا 2020 چه بوده است. پژوهش حاضر در تلاش است تا با استفاده از نظریه های مرتبط با فضای مجازی به بررسی تحلیل مضمون راهبرد رسانه ای و فضای مجازی آمریکا درباره برجام در فاصله سال های 2017 تا 2020 بپردازد. برای پاسخ به این مسئله با استفاده از روش کیفی و بکارگیری تحلیل شبکه مضامین، تلاش شده تا راهبرد رسانه ای آمریکا از مهمترین شبکه اجتماعی مورد استفاده رئیس جمهور وقت این کشور دونالد ترامپ استخراج گردد. یافته های این پژوهش بیانگر شش مضمون اصلی در خصوص راهبرد رسانه ای آمریکا در مورد مسئله برجام و ایران است که عبارتند از: «تهدید و ارعاب»، «تحقیر و توهین»، «توسل به قانون»، «خودستایی»، «سرخوردگی و اذعان به شکست» و «ایران هراسی».
۲۲.

مبانی نظری محور مقاومت اسلامی با نگاهی بر انتر ناسیونالیسم اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: محور مقاومت اسلامی انتر ناسیونالیسم اسلامی هلال شیعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۹ تعداد دانلود : ۲۴۹
چکیده گفتمان محور مقاومت اسلامی که بازتولید فرهنگ مقاومت ملت ایران در برابر استبداد داخلی و استکبار جهانی است با ابداع شیوه نوینی از مقاومت، منافع غرب و صهیونیسم جهانی را در منطقه خاورمیانه مورد تهدید قرار داده و با ایجاد چالش در توازن قوای منطقه ای عملاً به مکانیزم قدرتمندی جهت مقابله با سیاست های استکباری در منطقه تبدیل شده است. تحلیل مبانی نظری حاکم بر این گفتمان مهم ترین هدف این پژوهش است. بررسی قابلیت های گفتمان در تحقق انتر ناسیونالیسم اسلامی، ارائه تحلیلی دقیق از ژئوپلیتیک شیعه و بررسی نقش جمهوری اسلامی ایران در هدایت محور مقاومت اسلامی از دیگر اهدافی است که در پژوهش دنبال می شود. نظریه و روش تحلیل گفتمان لاکلا و موفه باتوجه به قابلیت هایی که در تحلیل مفاهیم سیاسی، برخوردار است به عنوان چارچوب نظری و ابزار تحلیل داده های مقاله انتخاب شده است. بر اساس نتایج حاصل از این پژوهش گفتمان محور مقاومت اسلامی از قابلیت های لازم جهت هزمون شدن در جهان اسلام برخوردار است و انتظار می رود با توسعه مبانی فکری و بسط حوزه جغرافیایی، زمینه تشکیل امت واحده اسلامی و انتر ناسیونالیسم اسلامی را بر مبنای اصول اسلام اصیل انقلابی فراهم نماید. . واژه های کلیدی محور مقاومت اسلامی؛ انتر ناسیونالیسم اسلامی؛ هلال شیعی
۲۳.

سیاست های اقتصادی ترکیه در جمهوری های آسیای مرکزی

نویسنده:

کلید واژه ها: سیاست های اقتصادی ترکیه آسیای مرکزی تاجیکستان ترکمنستان قزاقستان قرقیزستان ازبکستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۵ تعداد دانلود : ۱۲۲
پس از فروپاشی اتحاد شوروی و ایجاد خلا قدرت در جمهوری های نواستقلال یافته آسیای مرکزی  این منطقه مورد توجه قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای قرار گرفت که در این میان نقش ترکیه به دلیل پیوندهای تاریخی و فرهنگی با این منطقه دارای اهمیت خاصی است. در این پژوهش تلاش شده است ضمن نگاهی اجمالی به وضعیت اقتصادی ترکیه و جمهوری های آسیای مرکزی، فعالیت های اقتصادی ترکیه در این جمهوری ها مورد بررسی قرار گیرد.
۲۴.

نقش ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک ترانزیت انرژی(نفت و گاز) خلیج فارس در پیش برد سیاست منطقه ای جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خلیج فارس نفت و گاز ژئوپلیتیک ژئواکونومیک سیاست منطقه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۴ تعداد دانلود : ۲۲۲
ایران و منطقه زیر سطح آن خلیج فارس، از بُعد ژئوپلیتیک، گذرگاه شرق به غرب و محل ارتباط ژرفای ژئوپلیتیک شمالی(منطقه هارتلند) و ژرفای جنوبی(منطقه ریملند) بوده و در قلمروهای جدید ژئواکونومیک نیز در مرکز بیضی استراتژی انرژی قرار گرفته که در میان سه حوزه مهم مصرف کننده انرژی یعنی اروپا، چین و هند واقع شده است. از این رو پژوهش حاضر بر اساس نظریات هارتلند مکیندر و ادوارد لوتواک، بدنبال پاسخ به این سؤال بود که ترانزیت نفت و گاز خلیج فارس چه تأثیری بر پیشبرد سیاست منطقه ای ایران دارد؟ یافته های پژوهش نشان می دهد؛ اتصال کریدور انرژی خلیج فارس به حوزه های مصرف، باعث پیوند سرنوشت امنیت انرژی و اقتصادی این کشورها به سرنوشت ایران، خلق شرکای راهبردی، ارتقاء سطح جایگاه منطقه ای، افزایش ضریب توسعه اقتصادی و امنیت ملی ایران خواهد شد. روش جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای و یافته های پژوهش به شیوه ای توصیفی – تحلیلی مورد بررسی قرار گرفت.
۲۵.

تأثیرپذیری ژئوپلیتیکی منافع ملی جمهوری اسلامی ایران از رقابت ناتو و سازمان همکاری شانگهای در آسیای مرکزی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ایران آسیای مرکزی ناتو سازمان همکاری شانگهای منافع ملی رقابت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۱ تعداد دانلود : ۱۶۴
منافع ملی به عنوان مؤلفه اصلی تصمیم گیری در عرصه سیاست خارجی و داخلی برای هر کشوری مطرح است. منطقه آسیای مرکزی به عنوان یکی از مناطقی که مورد توجه قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای قرار دارد، درحال حاضر، عرصه رقابت های سازمان همکاری شانگهای با محوریت چین و روسیه و همچنین حضور و گرایش ناتو با محوریت آمریکا برای رقابت با روسیه و چین قرار دارد. ایران در پیرامون خود، مناطق ژئوپلیتیکی چندی را دارد، نمیتواند بدون توجه به این مناطق و عضویت نداشتن در سازمان های منطقه ای وابسته به این مناطق، در استراتژی های منطقه ای و بین المللی خود موفق باشد. پژوهش حاضر با روش کیفی و ماهیت رویکرد روش توصیفی- تحلیلی و همچنین با روش پیمایشی (مصاحبه) با 10 نفر از کارشناسان حوزه امنیتی و آسیای مرکزی که به واسطه روش نمونه گیری هدفمند و دردسترس که به طورتخمینی انتخاب شده اند، گردآوری و به اشباع نظری رسیده است. هدف این مقاله، بررسی تأثیرپذیری ژئوپلیتیکی منافع ملی ایران از رقابت ناتو و سازمان همکاری شانگهای در آسیای مرکزی است. پرسش اصلی این است که تضاد ژئوپلیتیکی و رقابت شانگهای و ناتو در آسیای مرکزی، منافع ملی ایران را در چه ابعادی تحت تأثیر خود قرار می دهد؟ براین اساس، یافته های پژوهش نشان دادند که : از آنجا که آسیای مرکزی دارای پیوستگی ژئوپلیتیکی با ایران است؛ لذا رقابت ناتو و شانگهای منافع ملی ایران را متأثر کرده است، که در این صورت ایران را ملزم به اتخاذ یک راهبرد مناسب درقالب بازنگری و بازتعریف محیط امنیتی درراستای حفاظت از منافع ملی خود کرده است.
۲۶.

توازن قوا عاملی محرک در کنشگریِ مسکو نسبت به واشنگتن؛ مطالعه ی موردی: حوزه ی راهبردی اوراسیای مرکزی

کلید واژه ها: نواوراسیاگرایی توازن قوا رقابت راهبردی ایالات متحده روسیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۶ تعداد دانلود : ۱۲۸
گرایش به سوی منطقه گرایی سبب شده است تا آوردگاه راهبردی اوراسیای مرکزی به عنوان یکی از مهم ترین مناطق ژئوپلیتیکِ جهان، بنا به موقعیت امنیتی، راهبردی و اقتصادیِ ویژه ای که احراز نموده است بیش از پیش در کانون توجه روسیه، ایالات متحده و دیگر قدرت های منطقه ای و جهانی قرار گیرد. در این میان مسکو که در سودای احیای جایگاه ابرقدرتی خود است طی سالیان اخیر با تکیه بر ذهنیت تاریخی، دکترین خارجِ نزدیک، رویکرد نواوراسیاگرایی و همچنین گفتمان ژئوپلیتیکِ منفعت بنیان در عرصه سیاست خارجی کوشیده است تا راهبرد امنیتی خود را از راهبردی جهانی با رویکردی مضیق به راهبردی منطقه ای با رویکردی موسع تبدیل نموده و از این رهگذر راهبرد توازن قوا را به عنوان الگویِ رفتاری خود برای مواجهه با یک جانبه گرایی واشنگتن در پیش گیرد. نوشتار حاضر با استفاده از مؤلفه های تئوریکِ مُستتر در تئوری توازن قوا و همچنین بهره گیری از روش پژوهش کیفی و ابزار مطالعات اَسنادی، کوشیده است تا به این پرسش پاسخ دهد که در چارچوب راهبرد موازنه قوا، روسیه چه تمهیداتی را برای مقابله با اقدامات یک جانبه ایالات متحده در حوزه راهبردی اوراسیای مرکزی در پیش گرفته است؟ فرضیه ای که در مقابل پرسش مزبور قابل طرح می باشد ناظر بر آن است که مقامات کرملین از طریق تولید نظام های معنایی، شیوه تفسیر مادی و بازچینش مستمر فهرست دوستان/دشمنان کوشیده اند تا با تلقی واشنگتن به عنوان کنشگری چالش گر، مهار این بازیگر فرامجموعه ای را با هدف تحدیدِ نفوذ، قبض ژئوپلیتیک و کاهش وزن راهبردی در قالب راهبردهای نظامی، اقتصادی و همچنین سیاسی و امنیتی (بحران اوکراین) در پیش گیرند.
۲۷.

ضرورت تقویت امنیت سایبری بخش انرژی توسط دولت ها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: امنیت سایبری بخش انرژی حملات سایبری فناوری های نوین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۲ تعداد دانلود : ۱۳۴
 نقش با اهمیت رایانه و اینترنت و خدماتی که این فناوری ها به بشریت ارائه می دهند، باعث شده است بخش انرژی هم به این فناوری های نوین وابسته گردد. به دنبال چنین وابستگی ای، خطراتی هم برای حوزه انرژی ایجاد گردیده که مهم ترین آن ها، هدایت حملات سایبری علیه این بخش است. در پژوهش پیش رو، این پرسش مطرح شده است که ضرورت تقویت امنیت سایبری بخش انرژی توسط دولت ها چیست و باید چه اقداماتی را در سطح داخلی و  بین المللی در پیش بگیرند؟ با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی به این پرسش پاسخ داده شده است که به دلیل افزایش وابستگی بخش انرژی به فناوری های حوزه سایبری و افزایش تعداد بازیگران و مرتکبان حملات سایبری در جهان، نیاز است تا دولت ها به تقویت امنیت سایبری بخش انرژی خود بپردازند. اقداماتی که دولت ها می توانند در سطح داخلی انجام دهند شامل افزایش ایمنی سامانه های داخلی، استخدام نیروهای قابل اعتماد و متخصص و تدوین قوانین شفاف و سختگیرانه برای حوزه سایبر است. در سطح بین المللی نیز همکاری آن ها برای تدوین یک معاهده بین المللی الزام آور درباره ممنوعیت حملات سایبری به بخش انرژی، می تواند مهم ترین اقدام باشد.
۲۸.

روابط منطقه ای ایران و ترکیه پس از تحولات سوریه (2017- 2010)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: روابط سیاسی روابط امنیتی تحولات سوریه تحولات منطقه ای موازنه تهدید

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۵ تعداد دانلود : ۱۱۱
ایران و ترکیه از موقعیت ژئوپلتیکی و ژئواستراتژیکی منحصر به فردی در منطقه برخوردار هستند. بحران س وریه ب اعث تأثیرپذیری معادلات منطقه ای و روابط ک شورهای م نطقه از یک دیگر از جمله ایران و ترکیه ش د. تحولات سوریه موجب شد چارچوب روابط ایران و ترکیه را به عنوان رسیدن به قدرت منطقه ای تحت تاثیر قرار داده و در آن تغییر ایجاد نماید. بنابراین این سوال اصلی مطرح می شود که تحولات سوریه چه تاثیری بر روابط منطقه ای ایران و ترکیه در راستای تبدیل شدن به قدرت منطقه ای ایجاد نموده است؟ در این مقاله سعی می شود در چارچوب نظریه موازنه قدرت منطقه ای و با استفاده از روش های توصیفی – تحلیلی ابعاد موضوع و سوال فوق بررسی و تجزیه و تحلیل گردد. ﯾﺎﻓﺘﻪهای ﭘﮋوهش ﻧﺸ ﺎن ﻣ ﯽ دهد ﺗﺤﻮﻻت جهان ﻋﺮب به ویژه تحولات سوریه ﺑﺎعث ﺗﺸﺪﯾﺪ رﻗﺎﺑﺖ ﻣﻨﻄﻘﻪای اﯾﺮان و ﺗﺮﮐﯿﻪ، در قالب شکلﮔﯿﺮی اﺗﺤﺎدها و اﺋﺘﻼف های ﻣﻨﻄﻘﻪای و ﻓﺮاﻣﻨﻄﻘﻪای ﺑﺎ ﻣﺤﻮرﯾﺖ اﯾﺮان و ﺗﺮﮐﯿﻪ گردید که در یک سوی آن روﺳﯿﻪ، اﯾﺮان، ﻋﺮاق و ﺳﻮرﯾﻪ و در ﺳﻮی دﯾﮕﺮ ﺗﺮﮐﯿﻪ، ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن ﺳﻌﻮدی، ﻗﻄﺮ و ﮔﺮوه های ﺳﻠﻔﯽ ﻗﺮار داشت. همچنین ﻧﺎﺗﻮاﻧﯽ ﺗﺮﮐﯿﻪ در اﯾ ﻦ ﻣﺴ ﯿﺮ ﻣﻮﺟ ﺐ ارﺗﻘﺎی ﺟﺎﯾﮕﺎه ﻣﻨﻄﻘﻪای اﯾﺮان و ﺗﻌﺪﯾﻞ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﻣﻨﻄﻘﻪای ﺗﺮﮐﯿﻪ ﺷﺪ.
۲۹.

ضرورت همکاری دولت ها در تقویت امنیت سایبری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: امنیت سایبری حملات سایبری سطح بین المللی فضای سایبری همکاری دولتها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۷ تعداد دانلود : ۱۲۸
حملات سایبری معضلی جهانی است که امنیت جهان را با تهدیدات زیادی مواجه نموده است. همه روزه شاهد حملات سایبری در سطح جهان هستیم به نحوی که فعلا هیچ نقطه ای از جهان در برابر این حملات مصون نمی باشد. ظرفیت ها و پتانسیل هایی که فضای سایبری برای جامعه بشری به ارمغان آورده باعث گردیده تعدادی از کشورها از این ظرفیتها برای مقاصد سیاسی و اقتصادی خود سوءاستفاده نمایندکه این باعث بر هم خوردن امنیت سایبری جهانی گردیده است.آنچه می تواند به حل این معضل در جهان کمک نماید همکاری دولتها در سطح بین المللی برای تقویت امنیت سایبری شان می باشد. سؤالی که در این تحقیق مطزح می گردد این است که چه ضرورتی برای دولتها وجود دارد تا جهت تقویت امنیت سایبری با یکدیگر همکاری نمایند؟با روش توصیفی- تحلیلی به این سؤال پاسخ داده شده که به دلیل اینکه تمام جنبه های زندگی بشری به فناوریهای حوزه سایبری وابسته شده و چنین سطح از وابستگی موجب سوء استفاده بعضی از دولتها در ارتکاب حملات سایبری به زیر ساختهای حیاتی دولتها می گردد نیاز است تا جهت تقویت امنیت سایبری همکاریهایی در سطح بین المللی توسط دولتها صورت گیرد.
۳۰.

بررسی مؤلفه های تأثیرگذار سیاست خارجی ترامپ علیه ایران: درس هایی برای ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ایران آمریکا ترامپ سیاست خارجی واقع گرایی تهاجمی جان میرشایمر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۳ تعداد دانلود : ۱۰۸
این مقاله به بررسی عوامل مؤثر بر سیاست خارجی تهاجمی ترامپ در قبال ایران می پردازد. در پی پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در سال 2016 و اتخاذ مواضع تهاجمی علیه ایران، روابط شکننده ایران و آمریکا که پس از توافق برجام در دولت اوباما به دست آمده بود، با تردید جدی از سوی وی مواجه شد. خروج ترامپ از برجام در سال 2018 این روابط شکننده را به تیرگی کشاند تا جایی که دو کشور را تا آستانه یک جنگ تمام عیار سوق داد. هدف ترامپ از خروج از برجام و اتخاذ مواضع خصمانه علیه ایران در قالب فشار حداکثری، رسیدن به توافقی مبتنی بر منافع آمریکا بود. ترامپ این توافق را در راستای شعار اول آمریکا و بازگشت عظمت به آمریکا پیگیری می کرد. برای ترامپ، نه ایدئولوژی مهم بود نه توافقات بین المللی و نه حتی افکار عمومی جامعه جهانی. سؤال اصلی مقاله این است که علت اتخاذ سیاست خارجی تهاجمی ترامپ در قبال ایران متأثر از چه مؤلفه هایی بوده است؟ مؤلفه های سیاست خارجی تهاجمی ترامپ علیه ایران، علت رفتارهای تهاجمی و خصمانه وی علیه ایران را ترسیم می کنند. یافته های این مقاله با استفاده از نظریه واقع گرایی تهاجمی میرشایمر و بررسی شخصیت ترامپ با روش توصیفی - تحلیلی به دست آمده است. هدف این مقاله تحلیل نقش مؤلفه های تأثیرگذار داخلی و خارجی در اتخاذ سیاست خارجی تهاجمی آمریکا علیه ایران در دوره ترامپ می باشد.
۳۱.

تحلیل مضمون توئیت های ترامپ درباره برجام به منظور ارائه الگوی دیپلماسی توئیتری ترامپ(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۳۶ تعداد دانلود : ۱۳۲
توئیتر به عنوان یک رسانه و بستر جدید شبکه سازی وارد عرصه کشمکش و همکاری های سیاسی شده است. این رسانه در یک دهه اخیر مورد توجه سیاست مداران و به ویژه دیپلمات ها قرار گرفته و زمینه ای را برای انعکاس اولویت ها، ارزش ها و ایده های آنان ایجاد نموده است. استفاده از این زیرساخت نوع جدیدی از دیپلماسی را با عنوان «توئیپلماسی» به وجود آورده و بیش از 92 درصد از کشورهای عضو سازمان ملل در این رسانه، دارای حساب کاربری هستند. این پژوهش در تلاش است تا با استفاده از نظریه های مرتبط با توئیپلماسی به بررسی تحلیل مضمون توئیت های ترامپ درباره برجام به منظور ارائه الگوی دیپلماسی توئیتری ترامپ بپردازد. سوال اصلی این است که توئیت های ترامپ درباره برجام به منظور ارائه الگوی دیپلماسی توئیتری ترامپ دارای چه مضامینی است؟ در این راستا با روش کیفی و بکارگیری تحلیل شبکه مضامین از بین تمامی توئیت های ترامپ به روش فیش برداری لیست توئیت های رییس جمهور ایالات متحده آمریکا (دونالد ترامپ) بین سال های 2016-2019 مورد بررسی قرار گرفته است.. یافته ها نشان می دهد 6 مضمون اصلی در خصوص توئیت های ترامپ در باره برجام وجود دارد که عبارتند از: 1-تهدید و ارعاب، 2-تحقیر و توهین، 3-توسل به قانون، 4-خودستایی، 5-سرخوردگی و اذعان به شکست، 6-ایران هراسی، که مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.
۳۲.

کاربست دیپلماسی عمومی در گسترش همکاری های اقتصادی با کشور هدف(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۳۳ تعداد دانلود : ۱۱۶
همانگونه که هویت مشترک، نقش مهمی در شکل دهی و تسهیل تعاملات اقتصادی میان کشورها دارد، چالش های اجتماعی و هویتی نظیر تمایز در سبک زندگی اقتصادی، شکاف های قومی، نژادی، ایدئولوژیک، تفاوت های زبانی و همچنین احساس بیگانگی مردم کشور هدف، همکاری های اقتصادی میان آن ها را آسیب پذیر می نماید. در عین حال دیپلماسی عمومی، از جمله ابزارهای سیاست خارجی است که تأثیر مهمی بر هویت مخاطبین و تبدیل آن ها به دوستانی شایسته برای کشور مجری دارد؛ این در حالی است که این نوع دیپلماسی عمدتاً در جهت دستیابی به اهداف سیاسی مفهوم سازی شده است. بنابراین در این تحقیق سئوال اصلی این بود که «دیپلماسی عمومی چه نقشی در همکاری های اقتصادی با کشور هدف ایفا می نماید؟» متعاقباً فرضیه نیز این بود که «با توجه به نقش اشتراکات هویتی در تعاملات اقتصادی خارجی و همچنین نقش هویت ساز دیپلماسی عمومی، کاربست این نوع دیپلماسی در جهت کاهش انگاره های متفاوت تأثیرگذار بر همکاری های اقتصادی با کشور هدف، می تواند نقش مهمی در حفظ و گسترش همکاری های مذکور داشته باشد.» بر این اساس حفظ و توسعه همکاری های اقتصادی از طریق کاهش انگاره های متفاوت اقتصادی، فرهنگی و سیاسی نظیر کاهش تفاوت در مکتب اقتصادی، سبک زندگی اقتصادی در کشور هدف، کاهش تأثیرگذاری شکاف های قومی، مذهبی و تفاوت های زبانی، و همچنین کاهش تأثیرگذاری شکاف های هویتی سیاسی مانند احساس بیگانگی مردم کشور هدف نسبت به کشور مجری، بر تعاملات اقتصادی دوجانبه، از جمله نتایج این تحقیق است. تحقیق حاضر، از نوع کیفی بوده و روش تحقیق نیز توصیفی-تحلیلی است. همچنین از نظریه سازه انگاری بعنوان چارچوب نظری استفاده شده است.
۳۳.

تحلیل مؤلفه های تأثیرگذار فرهنگ ملی ایران بر قدرت منطقه ای ایران در غرب آسیا بارویکرد کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فرهنگ ملی قدرت منطقه ای مردم سالاری دینی ولایت فقیه مهدویت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۳ تعداد دانلود : ۱۳۸
فرهنگ ملی شامل کلیه افکار، عقاید، رسوم و احساساتی که افراد یک ملت از یکدیگر آموخته اند. تحلیل مؤلفه های تأثیرگذار فرهنگ ملی ایران بر قدرت منطقه ای ایران در غرب آسیا هدف این پژوهش می باشد. روش این پژوهش با رویکرد کیفی و با روش تحلیل محتوا متکی به مصاحبه و مطالعه کمی متکی به پرسشنامه است، جامعه آماری مشتمل بر 30 نفر از نخبگان حوزه فرهنگ ملی شامل: اساتید دانشگاه استان اصفهان و خارج از استان، مراکز فرهنگی و مدیران راهبردی می باشد. بر اساس الگوی مفهومی ترسیم شده به منظور تعیین رابطه بین گویه ها، ابعاد و موضوع، پرسش نامه ضریب لاوشه تدوین و در جامعه خبرگی توزیع، جمع آوری و تجزیه وتحلیل گردیده است. بر اساس نتایج حاصل از تحلیل عاملی 116 شاخص از 119 شاخص پرسشنامه بار عاملی بالاتر از 30/0 داشته و تائید گردیده است. بر اساس آلفای کرونباخ برای پرسشنامه فرهنگ ملی با ابعاد ملی (950/0) و دینی (960/0) برابر با (972/0) و برای پرسشنامه قدرت منطقه ای با (896/0) محاسبه شده است و با توجه به مقادیر ضریب آلفای کرونباخ، می توان استنباط نمود که ابزار پژوهش از پایایی نسبتاً مطلوبی برخوردار است.
۳۴.

جایگاه ژئوپلیتیکی و ژئواکونومیکی تنگه هرمز در سیاست منطقه ای ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۱۷ تعداد دانلود : ۸۱
خلیج فارس، از مهم ترین مراکز ثقل مناسبات ژئوپلیتیکی - ژئواکونومیکی و بین المللی است که تحت سیطره دو قلمرو ایرانی و عربی قرار دارد. شرایط منحصر به فرد تولید و انباشت هیدرو کربن موجب شده تا این منطقه از غنی ترین حوضه های رسوبی منابع نفت و گاز دنیا باشد. خلیج فارس بخش عظیمی از ذخایر نفت جهان را دارا است که در این میان، عربستان و ایران بیشترین سهم را دارا می باشند. از آنجا که ایران بزرگترین و نیرومندترین کشور خلیج فارس است و بیشترین گستره جغرافیایی و مواضع حفاظتی را در این منطقه دارد، تنگه هرمز برای آن از اهمیت بسیار برخوردار است و در حقیقت دروازه ارتباطی ایران با جهان و منطقه شمرده می شود. از اینرو پژوهش حاضر درصدد پاسخگویی به این سوال بود کهژئوپلیتیک و ژئواکونومیک تنگه هرمز در سیاست منطقه ای ایران در خلیج فارس چه جایگاهی دارد؟یافته های پژوهش نشان داد که با توجه به اینکه تنگه هرمز از جایگاه ژئوپلیتیکی و ژئواکونومیکی ویژه ای در سطح منطقه ای و جهانی برخوردار است و به عنوان یک شاه راه حیاتی در خلیج فارس محسوب می شود، در سیاست منطقه ای ایران دارای جایگاه مهم و تعیین کننده ای بوده و ایران درصدد بهره گیری از اهرم کنترل بر تنگه هرمز جهت مهار رقبای جهانی و منطقه ای خود بوده است. یافته های تحقیق به شیوه توصیفی- تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته است. 
۳۵.

حمایت از داعش و موازنه در برابر ایران (2018- 2014)(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۱۲ تعداد دانلود : ۱۲۶
منطقه خاورمیانه طی دو دهه اخیر با تحولات و چالش های عمده ای مواجه بوده است. یکی از این تحولات افزایش قدرت منطقه ای و گسترش نفوذ ژئوپلیتیک ایران در بین کشورهای منطقه به ویژه از سال 2005 تاکنون است. در مقابل تشکیل و قدرت گیری گروه های تروریستی تکفیری که داعش به عنوان مهم ترین آنها محسوب می شود نیز از چالش های عمده این منطقه است. هدف اصلی در پژوهش حاضر بررسی ایجاد توازن از سوی کشورهای منطقه ای به وسیله حمایت از داعش در برابر افزایش قدرت منطقه ای ایران است. بر این اساس این پژوهش در قالب روش توصیفی – تحلیلی و با بکارگیری نظریه نوواقع گرایی تهاجمی این سوال اصلی را مطرح نموده است که مهم ترین رویکرد بازیگران منطقه ای عربستان، ترکیه، اسرائیل در قبال داعش چیست و چگونه می توان آن را تبیین نمود؟ در مقابل این فرضیه را مطرح می کند که از آنجا که شرایط کلی منطقه خاورمیانه در فضای موازنه قرار دارد، به نظر می رسد یکی از اهداف بازیگران فوق در این فضا، موازنه در مقابل ایران بوده و به داعش به عنوان ابزاری برای دستیابی به منافع خود در این چارچوب می نگرند. یافته های پژوهش نشان می دهد که به نظر می رسد بازیگران فوق در روند توازن منطقه ای به حمایت از داعش به عنوان ابزاری در جهت افزایش قدرت در ایجاد توازن در برابر ایران می نگرند.
۳۶.

ارزیابی و سنجش تاثیر ظهور جریان های نوسلفیه بر جایگاه منطقه ای جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۰۸ تعداد دانلود : ۱۰۳
منطقه خاورمیانه طی چند سال اخیر و به طور مشخص، پس از واقعه یازده سپتامبر سال 2001 با چالش ها و ناامنی های گسترده ای مواجه شده که آثار آن را به طور مستقیم یا غیرمستقیم می توان در ابعاد مختلف سیاسی-اقتصادی و حتی فرهنگی-مذهبی مشاهده نمود. زیاده خواهی قدرت های بزرگ در منطقه که با بهره گیری از جمود فکری برخی از فرقه های سیاسی و مذهبی اسلامگرا همراه شده، یکی از مهم ترین موضوعاتی است که افزون بر تشدید منازعات سیاسی، منازعات مذهبی را نیز تقویت کرده است. پژوهش حاضر به دنبال پاسخ به این سوال است که ظهور جریان های نوسلفیه چه تاثیری بر جایگاه منطقه ای جمهوری اسلامی ایران داشته است؟  یافته های پژوهش نشان می دهد که باظهور موج جدید جریانات تکفیری- سلفی متعاقبِ بیداری اسلامی در خاورمیانه، جمهوری اسلامی ایران از فرصت های جدیدی در عرصه های مختلف ژئوپلتیکی و ایدئولوژیکی برخوردار شده که از آن جمله می توان به بدل شدن ایران به قدرت مسلط منطقه ای، نقش پیشتاز آن در مبارزه با تروریسم تکفیری داعش و سایر گروه های مشابه، تحول ژئوپلتیک شیعه و کانونی شدن نقش ژئوپلتیک ایران اشاره کرد. روش جمع آوری اطلاعات پژوهش حاضر کتابخانه ای و اسنادی و همچنین یافته های تحقیق به شیوه ای توصیفی- تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته است.
۳۷.

تأثیرات سدسازی های ترکیه بر امنیت ملی عراق(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: امنیت زیست محیطی امنیت ملی عراق بحران کم آبی دجله و فرات سدسازی های ترکیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۸ تعداد دانلود : ۸۱
آب، نقشی حیاتی و اهمیتی راهبردی در محیط زیست، توسعه اقتصادی پایدار، حیات فرهنگی و اجتماعی، منافع سیاسی و امنیتی و در مجموع قدرت ملی و توسعه پایدار دارد. کمبود آب، رقابت بر سر دستیابی، تصاحب و تسلط بر این عنصر حیاتی به ویژه در شیوه و میزان بهره برداری از منابع آبی مشترک را تشدید کرده است. سدسازی های ترکیه بر دجله و فرات، تأثیرات گسترده ای بر محیط زیست، سلامت، معیشت و امنیت ساکنان منطقه و کشورهای تأثیرپذیر داشته و به مهاجرت، خشک شدن تالاب ها، بیابان زایی و بروز ناآرامی ها منجر شده است. عراق به دلیل محدودیت های ژئوپلیتیکی، آسیب پذیرترین کشور منطقه در بحران آب است. دجله و فرات، اصلی ترین منبع تامین نیازهای آبی این کشور است. ترکیه با برخورداری از موقعیت بالادستی در حوضه آبریز دجله و فرات، 14 سد بر فرات و 8 سد روی دجله ساخته است. هدف پژوهش تبیین تأثیرات سدسازی های ترکیه بر امنیت ملی عراق است. در این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی می کوشیم به این پرسش پاسخ دهیم که سدسازی های ترکیه چه تأثیراتی بر امنیت ملی عراق برجای گذاشته است؟ یافته های پژوهش نشان می دهد، سدسازی های ترکیه، علاوه بر نابودی بخش قابل توجهی از پوشش گیاهی و زمین های کشاورزی، زیان های اقتصادی و آسیب های اجتماعی، تالاب های منطقه میان رودان را با خطر نابودی مواجه و به مرکز اصلی شکل گیری و انتقال ریزگرد تبدیل و به معضلات زیست محیطی منطقه و کشورهای تأثیرپذیر، به ویژه عراق منجر شده است؛ این سدسازی ها «تهدید وجودی» عراق است. اطلاعات با استفاده از منابع کتابخانه ای و فیش برداری از اسناد، کتب، مقالات، رسانه ها و منابع الکترونیکی گردآوری شده است.      
۳۸.

جایگاه برنامه های اقتصادی در دیپلماسی عمومی جمهوری اسلامی ایران در عراق نوین(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دیپلماسی عمومی منابع اقتصادی برنامه های اقتصادی جمهوری اسلامی ایران عراق نوین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۵ تعداد دانلود : ۶۸
دیپلماسی عمومی ج.ا.ایران در قبال عراق نوین، شامل برنامه های متعددی بوده است؛ در عین حال از جمله برنامه هایی که کمتر بطور مجزا به آن پرداخته شده، برنامه ها و ابتکارات اقتصادی است. لذا هدف از این مقاله تبیین برنامه های اقتصادی در دیپلماسی عمومی ج.ا.ایران در عراق نوین می باشد. بنابراین پژوهش حاضر به دنبال پاسخ به این سؤال بود که «برنامه-های اقتصادی چه جایگاهی در دیپلماسی عمومی ج.ا.ایران در عراق نوین داشته است؟» یافته های پژوهش نشان داد که «اگرچه برنامه های اقتصادی فاقد جایگاه مستقل در دیپلماسی عمومی ج.ا.ا در عراق نوین بوده اند، اما کاربست کامل و مستقل آن ها، ظرفیت های گسترده منابع، بازیگران و فعالیت های اقتصادی را در خدمت اهداف دیپلماسی عمومی قرار خواهد داد.» این در حالی است که با عنایت به برخی حساسیت های فرهنگی و سیاسی در جامعه عراق و از سوی دیگر نیازمندی های اقتصاد این کشور، توجه و استفاده بیشتر از برنامه های اقتصادی که حساسیت زایی کمتری دارند، از اهمیت و ضرورت مضاعفی برای دیپلماسی عمومی ج.ا.ایران در قبال عراق نوین برخوردار است. در این راستا برخی برنامه ها مانند بهره گیری از «صنعت گردشگری» و «کمک های توسعه ای» شناخته شده تر بوده، که البته تا حدودی با رویکردی شیعی و همچنین به عنوان منابع و برنامه های فرهنگی و سیاسی مورد توجه بوده اند. حال آنکه، پرداختن به این موارد ذیل عنوان برنامه های اقتصادی دیپلماسی عمومی، نقش مهمی در استفاده حداکثری از این ظرفیت ها دارد؛ زیرا این امر فرصت اجرای ابعاد بیشتری از این برنامه ها را ایجاد نموده و دستگاه های بیشتری را در این زمینه فعال می نماید.
۳۹.

تأثیر مؤلفه های هویتی سیاست خارجی چین بر روابط دوجانبه با جمهوری اسلامی ایران (مطالعه موردی سال های 1400- 1378)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جمهوری اسلامی ایران چین سیاست خارجی نظام بین الملل نظریه سازه انگاری کل نگر هویت هویت اجتماعی هویت جمعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۲ تعداد دانلود : ۵۸
سیاست خارجی چین به عنوان یکی از قدرت های نوظهور نظام بین الملل متأثر از مؤلفه های متعددی است. رویکردهای مختلف نظری نیز، هرکدام به بررسی برخی از مؤلفه های تصمیم ساز در سیاست خارجی چین پرداخته اند؛ اما آنچه در این میان مغفول مانده، نقش هویت سیاسی در مفصل بندی سیاست خارجی این کشور است. چین با ترکیب ارزش های هویتی از گذشته تا به امروز تلاش دارد، پیگیر راهبرد خیزش مسالمت آمیز مطابق با مناسبات نوین هویتی در نظام بین الملل معاصر باشد و ضمن بازسازی پایه های قدرت خود را به عنوان بازیگر برهم زننده وضع موجود معرفی نکند. در این مقاله به این سئوال پاسخ داده می شود که، مؤلفه های هویتی سیاست خارجی چه تأثیری بر رفتار سیاسی چین در برابر جمهوری اسلامی ایران از سال 2000 تا سال 2022 داشته است؟ نویسندگان با استفاده از نظریه سازه انگاری کل نگر، به این نتیجه رسیده اند که: تحولات رخ داده در مؤلفه های هویتی سیاست خارجی چین سبب شده تا این کشور بر اساس هویت توسعه گرایی اقتصادی مسالمت آمیز» سیاست خارجی اش را تنظیم نموده و درنتیجه به عنوان بازیگر بازرگان صلح جو» در تعامل با ایران ایفا نقش کند.
۴۰.

راهبردهای نرم آمریکا برای نفوذ در عراق(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سیاست خارجی قدرت نرم نفوذ آمریکا عراق مؤسسات بینالمللی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷ تعداد دانلود : ۶۸
به بن بست رسیدن راهبرد نظامی در عراق پسااشغال، آمریکا و متحدان راهبردی اش را بر آن داشت تا در مسیر تأمین منافع و تقویت ارزش ها و هویت آمریکایی، و نیز بهبود چهره آسیب دیده خود از جنگ عراق نزد ملت های منطقه و جهان، راهبرد گسترش نفوذ خود را با تکیه بر قدرت نرم در دستور کار قرار دهند. به کارگیری راهبرد نرم برای گسترش نفوذ، در دو مرحله «دولت سازی» (2003- 2008)  و «ملت سازی» (پس از 2008)، استراتژی اصلی آمریکا برای تأمین امنیت ملی و منافع خود در عراق است. این نوشتار درپی پژوهش درباره چگونگی پیاده سازی راهبردهای نرم آمریکا برای نفوذ در عراق پساصدام و در مرحله دولت سازی و پس از آن است. در مسیر کنکاش برای کشف و رازگشایی راهبردهای نرم آمریکا در عراق، ساختارهای اجراکننده راهبردهای نرم آمریکا را بیان می کنیم که به گسترش نفوذ آمریکا در بخش های مختلف دولت و جامعه عراق می پردازد. روش این پژوهش مبتنی بر تحلیل اسناد و داده های متنی برخط، اسناد و پژوهش های موجود است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان