زهرا شعبانی

چکیده: پژوهش حاضر معطوف به ارزشیابی برنامه درسی قرآن پایه چهارم اعم از برنامه درسی مصوب، اجرا شده و کسب شده است. روش انجام پژوهش از نوع مطالعات ارزشیابی که با روش آمیخته به صورت تحلیلی –توصیفی انجام گرفته است. جامعه آماری این پژوهش دانش آموزان پایه چهارم سراسر کشور در سال تحصیلی 81-80 است. نمونه گیری به صورت نمونه برداری تصادفی - طبقه ای و نمونه گیری خوشه ای با توجه به ویژگی های نمونه انجام شده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که اهداف در حیطه شناختی، مهارتی، نگرشی بطور گسترده در راهنمای برنامه قرآن لحاظ شده است ولی بسیاری از آنها در طرح ریزی برنامه مورد استفاده قرار نگرفته است. اهداف در حیطه عاطفی در سطوح پایین تنظیم شده است، و همچنین در سطوح مختلف به صورت تحلیلی و تفسیری مرتبط با یکدیگر نیستند. این اهداف به صورت بخشهای جدا از هم (شناختی، مهارتی، نگرشی) تنظیم شده است و بین اجزاء ارتباطی وجود ندارد و با ارزشهای اخلاق دینی و رفتارهای اجتماعی ارتباط کمتری دارد. برای دستیابی به اهداف آموزش قرآن حدود 27 درصد معلمین 2 ساعت را مشروط بر کم کردن حجم کتاب لازم دانسته اند. در برنامه قرآن بر حجم فراوان مطالب و سطوح پایین یادگیری تأکید شده است و در بکارگیری ارزشهای دینی در موقعیت های مختلف توفیق چندانی حاصل نشده است. در تنظیم محتوای برنامه قرآن روش های سنتی غالب است. بر همین اساس راهکارهایی برای بازنگری در برنامه درسی مصوب و اجرا شده و کسب شده در عناصر اهداف، محتوا، روشهای آموزشی و ارزشیابی پیشرفت تحصیلی ارائه شده است.

آموزش و پرورش تلفیقی، فنونی تدوین کرده که با استفاده از آن در کلاس درس می توان شاهد رشد در چهار زمینة درون فردی, میان فردی، برون فردی، و ماورای فردی بود. آلبرت اینشتین معتقد است که: «رشته های گوناگون فقط نشانگر دانش محدود بشر در باره هستی بوده و باید رشته های متفاوت درهم تنیده گردد و توصیفی کامل از جهان هستی ارائه شود». برنامه های درسیِ موضوع محور, محتوای درس ها را برای دانش آموزان به صورت خشک, بی روح, انتزاعی و غیرمنطبق با کیفیت یادگیری، در محیط طبیعی ارائه کرده است و هرچه به عمق موضوع های آموزشی افزوده گشته، جدایی از زندگی بیشتر شده است و این رویکرد, یادگیرنده را به سوی یک بُعدی بودن, و اعتقاد بدون دلیل و رقابت به جای همکاری سوق داده است؛ در حالی که وقتی انسان در زندگی با یک مسأله، یا با یک موقعیت چند بُعدی مواجه می شود, نمی پرسد چه بخشی ریاضیات, چه بخشی علوم و کدام بخش مفاهیم تفکر اخلاقی و اجتماعی است، بلکه سعی می شود برای حل مسأله و گذار از یک موقعیت، منابع مختلف دانش و مهارت لازم را به دست آورد. این پژوهش با توجه به کاستی های فعلی نظام برنامه ریزی درسی کشور، به دنبال چشم اندازی برای برنامه های تلفیقی دوره ابتدایی است که با توجه به مسأله محور بودن آن، پرورش مهارت های تفکر اجتماعی و اخلاقی در سطوح بالاتر را در پی دارد. هدف کلی این پژوهش، بررسی و تحلیل عناصر برنامه درسی تلفیقی علوم با مفاهیم اخلاقی در چند کشور منتخب است. جامعه آماری در این تحقیق، کشورهای شرکت کننده در مطالعه بین المللی ریاضیات و علوم (TIMSS) بوده و انتخاب نمونه با توجه به درهم تنیدگی برنامه علوم با مفاهیم اخلاقی آمریکا, کانادا و استرالیا انتخاب شده است. روش اجرای تحقیق از نوع توصیفی, تحلیلی است. از اسناد برنامه های درسی علوم دوره ابتدایی و کتاب های مرجع شامل دائره المعارف های تخصصی تعلیم و تربیت و برنامه های درسی به صورت تحلیل محتوا استفاده شده است.

هدف از این پژوهش، تبیین رابطه عوامل روان شناختی، اجتماعی با نوع دوستی خیرین مدرسه سازاست. روش پژوهش، همبستگی و پیش بین بر اساس تعداد متغیرها و جدول کرجسی و مورگان (1970) با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای حجم نمونه 370 نفر انتخاب شدند و برای گردآوری داده ها از آزمون های شخصیتی (Neo)، خوش بینی، خودکارآمدی عمومی شوآرتز، انگیزش پیشرفت هرمنس، ارزش های مادی، متافیزیک، خودمختاری اخلاقی و احساسات اخلاقی استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از همبستگی پیرسون، رگرسیون چند متغیری بر اساس مدل همزمان تحلیل شد. یافته های تحقیق روانشناختی نشان داد که ابعاد مختلف شخصیت، ویژگی های خودکارآمدی، خوش بینی و انگیزش پیشرفت با نوع دوستی خیرین رابطه ای معناداری دارد. یافته عوامل اجتماعی نشان داد که خودمختاری اخلاقی، ارزش های مادی، احساسات اخلاقی و ارزش های متافیزیک با نوع دوستی خیرین رابطه ای معناداری دارد. بر اساس محاسبه ضریب شیب، برون گرایی، موافقت، جهت گیری زندگی وخودکارآمدی، ارزش های مادی، متافیزیک و احساسات اخلاقی بر نوع دوستی خیرین مؤثر بوده است پس برون گرایی، موافقت، جهت گیری زندگی وخودکارآمدی، ارزش های مادی، متافیزیک و احساسات اخلاقی، نوع دوستی خیرین را پیش بینی کرده است#,

هدف از این مقاله مقایسه تأثیر آموزش پیش دبستانی بر عملکرد انس با قرآن نوآموزان مکتب القرآن و سایر مراکز پیش دبستانی است. روش پژوهش علّی−مقایسه ای، جامعه آماری، نوآموزان مکتب القرآن الکریم و سایر مراکز پیش دبستانی، روش نمونه گیری، خوشه ای چند مرحله ای و ابزار اندازه گیری آزمون رشد قرآنی یا عملکرد فعالیت های مختلف انس با قرآن می باشد. روش تجزیه و تحلیل با استفاده از آزمون T انجام شده است. یافته ها نشان می دهد عملکرد آمادگی انس با قرآن شامل، فهم داستان های قرآنی (به صورت تصویری)، فهم مفاهیم قرآنی، حفظ سوره های قرآنی، ترجمه آموزه های قرآنی و روخوانی قرآن نوآموزان مکتب القرآن با سایر مراکز تفاوت معناداری دارد و بالاترین میانگین ها به نوآموزان مکتب القرآن اختصاص دارد؛ بنابراین، عملکرد انس با قرآن نوآموزان مکتب القرآن بیشتر از سایر مراکز است.

هدف این پژوهش تعیین مدل نوعدوستی خیِّرین و کشف روابط مشترک براساس تحلیل مسیر است. جامعه آماری آن تمام خیرین مدرسه ساز هستند که با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای و براساس تعداد متغیرها و نمونه (15×22) و جدول کرجسی و مورگان، از میان آن ها 370 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای اندازه گیری عوامل روان شناختی، اجتماعی و فرهنگی از سیزده آزمون شامل آزمون شخصیتی نئو، خوش بینی، خودکارآمدی عمومی، باورهای مدرنیته، باورهای دینی، ارزش های علاقه به مادیات، ارزش های متافیزیک، نیازهای اساسی (شایستگی و روابط خاص) خودمختاری اخلاقی، انگیزش اخلاقی، انگیزش پیشرفت، احساسات اخلاقی و نوعدوستی استفاده شد. تجزیه و تحلیل آماری با استفاده از داده های کیفی مدل مفهومی طراحی شده و پس از تهیه مدل ازتحلیل عاملی تأییدی و برای برازندگی مدل ها از متغیرهای نهفته براساس نرم افزارهای Lisrel, Spss20 استفاده شد. عوامل اصلی علیت نوعدوستی شامل اخلاق فطری، اخلاق توحیدی و خودگرایی اخلاقی و ضریب شیب استاندارد بتا به ترتیب برابر با (49/0=β)، (13/0=β)، (24/0=β) و در سطح 01/0 معنادار نشان داد. عوامل میانجی نوعدوستی در خودگرایی اخلاقی مشتمل بر صفات شخصیت (28/0=β)، ارزش های درونی (45%=β)، ارزش های بیرونی (13/0=β) و عوامل اجتماعی (27/0=β) گزارش شده؛ عوامل میانجی نوعدوستی در اخلاق فطری، ویژگی های صفات شخصیت (33/0=β)، ارزش های درونی (28/0=β)، ارزش های بیرونی (26/0=β) و عوامل اجتماعی (24/0=β) و در اخلاق توحیدی ویژگی های صفات شخصیت (75%=β) ارزش های درونی (66%=β) ارزش های بیرونی (84%=β) و عوامل اجتماعی (10/0=β) گزارش شده است. بنابراین اخلاق نوعدوستی تابعی از خودگرایی اخلاقی، اخلاق فطری و اخلاق توحیدی است و اخلاق نوعدوستی تابعی ضمنی از صفات شخصیت، ارزش های درونی، بیرونی و عوامل اجتماعی است.

هدف از این پژوهش تبیین رابطه عوامل روان شناختی، اجتماعی بر نوعدوستی خیرین مدرسه ساز بود. روش پژوهش همبستگی وروش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای براساس تعداد متغیرها و جدول کرجسی و مورگان (1970) حجم نمونه 370 نفر مشخص شدند وبرای گردآوری داده ها از آزمون های شخصیتی (Neo) ، خوش بینی، خودکارآمدی عمومی شوآرتز، انگیزش پیشرفت هرمنس، ارزش های مادی، متافیزیک، خودمختاری اخلاقی و احساسات اخلاقی استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها بااستفاده ازماتریس همبستگی پیرسون، رگرسیون چند متغیری براساس مدل همزمان تحلیل شد. یافته های تحقیق نشان داد که ابعاد مختلف شخصیت با نوعدوستی خیرین رابطه ای معناداری دارد، ویژگی های خودکارآمدی، خوش بینی و انگیزش پیشرفت با نوعدوستی خیرین رابطه ای معناداری دارد . عوامل اجتماعی یا خودمختاری اخلاقی، ارزش های مادی، احساسات اخلاقی و ارزش های متافیزیک با نوعدوستی خیرین رابطه ای معناداری دارد. براساس محاسبه ضریب شیب عوامل روان شناختی مشتمل بر برون گرایی، موافقت، جهت گیری زندگی وخودکارآمدی ، نوعدوستی خیرین را تبیین کرده است. عوامل اجتماعی مشتمل بر ارزش های مادی، متافیزیک و احساسات اخلاقی بر نوعدوستی خیرین موثر بوده است پس برون گرایی، موافقت، جهت گیری زندگی وخودکارآمدی ، ارزش های مادی، متافیزیک و احساسات اخلاقی, نوعدوستی خیرین را پیش بینی کرده است

هدف از این پژوهش تبیین رابطه عوامل روان شناختی، اجتماعی بر نوعدوستی خیرین مدرسه ساز بود. روش پژوهش همبستگی وروش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای براساس تعداد متغیرها و جدول کرجسی و مورگان (1970) حجم نمونه 370 نفر مشخص شدند وبرای گردآوری داده ها از آزمون های شخصیتی (Neo) ، خوش بینی، خودکارآمدی عمومی شوآرتز، انگیزش پیشرفت هرمنس، ارزش های مادی، متافیزیک، خودمختاری اخلاقی و احساسات اخلاقی استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها بااستفاده ازماتریس همبستگی پیرسون، رگرسیون چند متغیری براساس مدل همزمان تحلیل شد. یافته های تحقیق نشان داد که ابعاد مختلف شخصیت با نوعدوستی خیرین رابطه ای معناداری دارد، ویژگی های خودکارآمدی، خوش بینی و انگیزش پیشرفت با نوعدوستی خیرین رابطه ای معناداری دارد . عوامل اجتماعی یا خودمختاری اخلاقی، ارزش های مادی، احساسات اخلاقی و ارزش های متافیزیک با نوعدوستی خیرین رابطه ای معناداری دارد. براساس محاسبه ضریب شیب عوامل روان شناختی مشتمل بر برون گرایی، موافقت، جهت گیری زندگی وخودکارآمدی ، نوعدوستی خیرین را تبیین کرده است. عوامل اجتماعی مشتمل بر ارزش های مادی، متافیزیک و احساسات اخلاقی بر نوعدوستی خیرین موثر بوده است پس برون گرایی، موافقت، جهت گیری زندگی وخودکارآمدی ، ارزش های مادی، متافیزیک و احساسات اخلاقی, نوعدوستی خیرین را پیش بینی کرده است

قیمت به عنوان جزء لاینفک محصولات نقش اساسی در ایجاد تصویر ذهنی از محصول دارد. هدف این مقاله بررسی تأثیر ابعاد تصویر ذهنی قیمت بر روی قصد خرید مشتریان در فروشگاه های بزرگ شهرتهران است. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه جمع آوری اطلاعات، پیمایشی می باشد. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه بوده که ارزش گزاری پاسخ پرسش های تخصصی با طیف لیکرت پنج درجه صورت گرفته است. جامعه آماری این تحقیق شامل مشتریان فروشگاه های بزرگ در سطح شهر تهران است. داده های گردآوری شده با تکنیک حداقل مجذورات جزئی (PLS) تحلیل شده است. نتایج این تحقیق نشان داده سطح قیمت ها تأثیر مستقیم و مثبتی روی قصد خرید مشتریان در فروشگاه های بزرگ شهر تهران دارد. بعلاوه قابل درک بودن و قابل پردازش بودن قیمت محصول تأثیر مستقیم و مثبت بر قصد خرید مشتریان دارد. در نهایت دقت در ارزیابی قیمت تأثیر مستقیم و مثبتی روی قصد خرید مشتریان در فروشگاه های بزرگ شهر تهران دارد. اما ارزش پول تاثیر مستقیمی بر قصد خرید مشتریان ندارد.

این تحقیق به بررسی چگونگی پاسخگویی به سؤالات کودکان دبستانی دربارة خداوند پرداخته است. سؤال اصلی تحقیق این است که چگونه می توان به سؤالات کودکان دبستانی دربارة خداوند پاسخ داد، به گونه ای که برای آنان قابل فهم باشد و در عین حال موجب بدفهمی آنان نشود. بدین منظور از دو روش تحقیق توصیفی تحلیلی و تحلیلی استنباطی استفاده شده است. در این تحقیق دو مبنا به دست آمد: یکی این که تصور کودکان از خداوند تحت تأثیر فرهنگ است، و دیگر انتزاعی بودن مفهوم خداوند و شکل گیری آن با تجریدِ ویژگی های مفاهیم روزمره. همچنین روشن شد که اصول اساسی در پاسخگویی عبارت اند از: محیط اجتماعی فعال و پویا، ادراک و توجه، حمایت داربستی و ایجاد مفاهیم پایه. همچنین روش های پاسخگویی عبارت اند از: روش تمثیل و برهان های عقلی ساده، روش پرسش و پاسخ پله پله، روش قصه گویی و روش بحث و گفتگوی جمعی. با توجه به تمامی ارکان پاسخگویی، یک فرایند پاسخگویی چهار مرحله ای پیشنهاد شده است.

هدف: پژوهش حاضر با هدف مقایسه باورهای فراشناخت، راهبردهای کنترل فکر و سبک های اسنادی دانش آموزان سرآمد و عادی اجرا شد. روش: روش پژوهش علی - مقایسه ای بود. جامعه آماری پژوهش شامل دانش آموزان سرآمد و عادی مقطع متوسطه مدارس شهر دامغان (3000 نفر) بود که حجم نمونه 300 نفر براساس جدول کرجسی و مورگان (1970) با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش، پرسشنامه های سبک های اسنادی (سلیگمن و همکاران، 1979)، کنترل فکر(ولز و دیویس، 1994) و باورهای فراشناختی (کارنزایت و هاتونوولز، 1997) بود. تحلیل داده ها به وسیله نرم افزار (SPSS-20) با استفاده از روش های آمار توصیفی و آزمون تحلیل واریانس مانوا وآنوا انجام شد. یافته ها: یافته های پژوهش در تحلیل مانوا نشان داد بین دانش آموزان سرآمد و عادی در باورهای فراشناخت، راهبردهای کنترل فکر و سبک های اسنادی تفاوت معناداری وجود دارد. میانگین دانش آموزان سرآمد و عادی در باورهای فراشناخت به ترتیب 51/78 و 72/67 در کنترل فکر به ترتیب 54/75 و 43/66 و در سبک های اسنادی به ترتیب 58/33 و 70/30 بود. میانگین باورهای فراشناخت، کنترل فکر و سبک های اسنادی دانش آموزان سرآمد بیشتر از دانش آموزان عادی بود. نتیجه گیری: براساس نتایج پژوهش می توان نتیجه گرفت که آموزش های ویژه ای برای تقویت باورهای فراشناخت، کنترل فکر و سبک های اسنادی دانش آموزان عادی و سرآمد باید پیش بینی شود. مربیان با تأکید بر اهمیت عوامل درونی قابل کنترل به عنوان عوامل اصلی موفقیت، توان پیش بینی موفقیت دانش آموزان را باید افزایش دهند.

مقدمه: با توجه به اثرات راهبردهای مقابله ای، اضطراب امتحان و سبک های اسناد برپیشرفت تحصیلی دانش آموزان، هدف ژوهش حاضر پیش بینی پیشرفت تحصیلی بر اساس راهبردهای مقابله ای، اضطراب امتحانی و سبکهای اسنادی دوره دوم متوسطه دخترانه اسفراین در سال تحصیلی 97-96 بود. مواد و روش ها: این پژوهش یک مطالعه توصیفی- همبستگی از نوع پیش بین بود. که جامعه آماری آن کلیه (1000 نفر) دختران دروه دوم متوسطه شهرستان اسفراین در سال تحصیلی 97-96 بود. بدین منظور، 250 نفر از دانش آموزان دختر در شهر اسفراین به شیوه نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزارهای گردآوری اطلاعات، شامل پرسشنامه سبک های اسنادی سلیگمن و همکاران، پسشنامه راهبردهای مقابله ای و پرسشنامه پیشرفت تحصیلی ریاضی درتاج استفاده شد. همچنین برای تجزیه و تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه با استفاده از نرم افزارSPSS استفاده شد. نتایج: نتایج نشان داد که پیشرفت تحصیلی با راهبردهای مقابله ای،سبک های اسناد و اضطراب امتحان رابطه معنی داری دارد همچنین نتایج رگرسیون نشان داد که راهبردهای مقابله ای، سبک های اسناد و اضطراب امتحان می تواند تغییرات مربوط به متغیر پیشرفت تحصیلی را تبیین کند. نتیجه گیری: با تغییر راهبردهای مقابله ای، سبک های اسناد و اضطراب امتحان، پیشرفت تحصیلی دانش آموزان تغییر می کند.

پژوهش حاضر با هدف پیش بینی تعهد حرفه ای براساس خودکارآمدی و رفتار نوآورانه معلمان مدارس استثنایی لرستان به اجرا درآمد. روش پژوهش همبستگی از نوع پیش بین بود. جامعه آماری شامل معلمان مقطع ابتدایی مدارس استثنایی استان لرستان (294 نفر) بود. حجم نمونه 170 نفر براساس جدول مورگان و کرجسی (1970) با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای، انتخاب شد. ابزارهای پژوهش، پرسش نامه های تعهد حرفه ای (مایر، آلن و اسمیت، 1993)، خودکارآمدی (شرر، 1982) و رفتار نوآورانه (جانسن، 2000) بود. تحلیل داده ها به وسیله نرم افزار (SPSS-20) با استفاده از روش های آمار توصیفی و ضریب همبستگی اسپیرمن و رگرسیون چند متغیره انجام شد. یافته ها نشان داد که در بین متغیرهای خودکارآمدی و رفتار نوآورانه، بیشترین میانگین مربوط به رفتار نوآورانه (47/3) و کمترین میانگین مربوط به خودکارآمدی (19/3) بود. بین خودکارآمدی و رفتار نوآورانه با تعهد حرفه ای رابطه معنادار و مستقیم وجود داشت. خودکارآمدی و رفتار نوآورانه می توانند تعهد حرفه ای معلمان را پیش بینی کنند. یعنی با افزایش خودکارآمدی و رفتار نوآورانه معلمان مدارس استثنایی، تعهد حرفه ای آنها بیشتر می شود. می توان نتیجه گرفت، بررسی خصوصیات شخصیتی معلمان و انتخاب شایسته آنها توسط مسئولان آموزش و پرورش باید مورد توجه قرار گیرد.