الهام رسولی ثانی آبادی

الهام رسولی ثانی آبادی

مدرک تحصیلی: استادیار علوم سیاسی، دانشگاه یزد

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۴۰ مورد.
۲۱.

بررسی مقایسه ای نگاه به چین و ایران در استراتژی امنیت ملی (2017) آمریکا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: ژئوپلیتیک سال چهاردهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۵۲) 188 - 208

کلید واژه ها: استراتژی امنیت ملی ترامپ موازنه ایران چین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۷ تعداد دانلود : ۴۶۵
هدف اصلی این مقاله بررسی الگوی عمل آمریکا در دوران ریاست جمهوری ترامپ در قبال چین و ایران به عنوان دو بازیگر مهم در استراتژی منطقه ای و استراتژی کلی این کشور در چهارچوب نظم منطقه ای شرق آسیا و خاورمیانه می باشد. استدلال اصلی این مقاله برخلاف نظر برخی از تحلیلگران که مهم ترین ویژگی دکترین سیاست خارجی ترامپ را ابهام و یا تناقض راهبردی می دانند، آن است که استراتژی «موازنه از راه دور» براساس مفاهیم «موازنه قدرت در برابر چین» و «موازنه تهدید در برابر ایران» عنصر اصلی استراتژی ترامپ براساس داده های موجود در سند استراتژی امنیت ملی 2017 و کنش های رفتاری و گفتاری وی درطول دوران ریاست جمهوری اش می باشد. این پژوهش یک پژوهش توصیفی تحلیلی با تاکید بر رویکرد مقایسه ای و روش گرداوری اطلاعات در آن نیز مبتنی بر استخراج داده ها از طریق سند پژوهی می باشد.امید است این مقاله راهگشای کارهای پژوهشی آتی باشد.
۲۲.

الگوهای دوستی و دشمنی و بحران ها در قفقاز جنوبی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اوراسیای مرکزی سال یازدهم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۲۱) 123 - 139

کلید واژه ها: الگوهای دوستی و دشمنی بحران روسیه قفقاز جنوبی هویت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۸ تعداد دانلود : ۵۱۳
منطقه قفقاز جنوبی پس از جنگ سرد کانون منازعات، درگیری ها و بحران ها ی متعدد بوده است؛ از آن جمله می توان به بحران ها ی قره باغ، اوستیای جنوبی و آبخازیا اشاره کرد. این نمونه ها نشانگر وجود بحران و ناامنی در این منطقه است. وجود شبکه ای از بازیگران هویتی در قفقاز جنوبی که بدون توجه به وابستگی ها ی هویتی در سه کشور این منطقه، جمهوری آذربایجان، گرجستان و ارمنستان پراکنده شده اند و هریک میان خود الگوهایی متفاوت از دوستی تا دشمنی دارند از عامل های اصلی بروز تنش و بحران در قفقاز جنوبی است. این نوشتار بر این اساس به دنبال پاسخ گویی به این پرسش است که الگوهای دوستی و دشمنی در منطقه قفقاز جنوبی چگونه است؟ و این الگوها چه تأثیری در بحران ها و تداوم آن ها در این منطقه داشته است؟ برای پاسخ به این پرسش این فرضیه را مطرح می کنیم که در میان هویت ها ی متکثر موجود در قفقاز جنوبی با توجه به پیشینه تاریخی، الگوهایی متفاوت از دوستی تا دشمنی میان آنان شکل گرفته است و وجود این الگوها سبب بروز بحران ها و تداوم آن ها در منطقه شده است. برای بررسی این فرضیه ها با تکیه بر نظریه هویت اجتماعی الکساندر ونت با روش «توصیفی- تحلیلی» از داده ها و اطلاعات کتابخانه ای، سایت ها ، مقاله ها و منابع اینترنتی، استفاده شده است.
۲۳.

تحلیل نهادی دولت های ورشکسته در خاورمیانه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی سال بیست و یکم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۸۰) 135 - 158

کلید واژه ها: دولت ورشکسته تحلیل نهادی خاورمیانه عراق سوریه یمن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۵۹ تعداد دانلود : ۶۰۹
اگر دولت های ناکارآمد را به سه دسته ضعیف، شکننده و ورشکسته تقسیم کنیم، در قرن بیستم قاره آفریقا مرکز دولت های ورشکسته و مناطق خاورمیانه و آمریکای لاتین، مرکز دولت های ضعیف و شکننده بودند. اما از اوایل قرن بیست ویکم دولت های ضعیف خاورمیانه در حال گذار به دولت های ورشکسته بوده اند؛ به طوری که هم اکنون از 10 دولت ورشکسته، سه مورد آن ها (عراق، سوریه و یمن) در خاورمیانه هستند. تلاش این مقاله بر شناسایی عوامل موثر بر این گذار است. یافته های مقاله نشان می دهد که از پنج دلیل شکست دولت، دو عامل فساد و غارتگری دولت و بحران اصلاحات در هر سه کشور فوق مشترک بوده اند. ترکیب این دو عامل با عوامل منحصر به فرد در هر کشوری (در عراق، شدت گرفتن نزاعهای قومی- مذهبی؛ در سوریه، زوال اقتدار و رویههای دموکراتیک؛ و در یمن، شورش منطقه ای) باعث شکست دولت شده است
۲۴.

نقد و بررسی کتاب قدرت نرم سیاست خارجی آمریکا در جنگ علیه عراق طی سال های 1991 تا 2003

نویسنده:
منبع: مجموعه مقالات اولین همایش ملی نقد متون و کتب علوم انسانی ۳۰ آذر ۱۳۹۶ جلد اول «تجارب حرفه ای نقد»
تعداد بازدید : ۶۷۹ تعداد دانلود : ۳۷۹
هدف اصلی این مقاله بررسی انتقادی کتاب «قدرت نرم در سیاست خارجی: آمریکا و جنگ علیه عراق در سال 1991 و 2003» است. این کتاب اثر ترزا رینولد است که در سال 2008 به چاپ رسیده و مجید رسولی آن را به فارسی برگرداندهاست. در واقع نویسنده در این کتاب سعی کردهاست با بررسی مقایسهای و تطبیقی دو دوره از سیاست خارجی آمریکا (جنگ اول خلیج فارس علیه عراق به رهبری آمریکا و حمله به عراق در سال 2003) با توجه به نقش و جایگاه قدرت نرم در این دو دوره، این مفروضه را تبیین کند که علت اصلی ناکامی دولت ایالات متحده در واقعه دوم، کاملاً ناشی از عدم توجه دولت بوش پسر و رهبران آمریکا به قدرت نرم و مشروعیت دادن به سیاستهای خود در نزد جامعه بینالمللی بودهاست. با این ایده این مقاله در راستای پژوهش انتقادی خود ابتدا به معرفی کلی این اثر خواهد پرداخت و سپس در دو مبحث جداگانه از یک سو به بررسی امتیازات شکلی/ محتوایی اثر و از سوی دیگر به بررسی کاستیها و نواقص شکلی/ محتوایی کتاب مورد نقد خواهد پرداخت. نتیجه نیز بخش پایانی این مقاله را شکل خواهد داد.
۲۵.

بررسی مقایسه ای دوران پهلوی دوم (1342-1357) و جمهوری اسلامی (1358-1368) نقد کتاب الگوهای تصمیم گیری در سیاست خارجی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی سال شانزدهم مهر و آبان ۱۳۹۵ شماره ۴ (پیاپی ۴۱)
تعداد بازدید : ۸۰۸ تعداد دانلود : ۵۲۳
با بروز انقلاب رفتاری در دهه های 1950 و 1960 رشته روابط بین الملل (International Relations) به عنوان یکی از رشته های مهم علوم انسانی دچار یک شکاف درون رشته ای شد و به دو زیرشاخه مهم تجزیه و تحلیل سیاست خارجی (Foreign Policy Analysis) و سیاست بین الملل (International Politics) با هویت هایی متمایز تقسیم شد. در مرکز این تقسیم بندی دولت (State) قرار داشت که هر یک از این زیر شاخه ها سعی می کردند از منظر و سطحی متفاوت به آن بپردازند. در همین راستا بسیاری چه در قالب کتاب و یا مقاله در زمینه تجزیه و تحلیل سیاست خارجی دولت ها به طور کل و یا به طور موردی و خاص به رشته تحریر درآمده اند. یکی از این آثار کتاب الگوهای تصمیم گیری در سیاست خارجی ایران نوشته سیدرضا موسوی نیا است که در این مقاله بررسی و نقد خواهد شود. لذا ابتدا در مقدمه به معرفی کلی اثر و شناسایی مولف پرداخته خواهد شد، سپس در مبحث دوم در دو محور جداگانه به بررسی امتیازات شکلی و محتوایی اثر و نهایتا در مبحث سوم با دیدی انتقادی به بررسی کاستی های شکلی و محتوایی کتاب مربوطه پرداخته خواهد شد، نتیجه نیز مبحث پایانی این پژوهش را به خود اختصاص خواهد داد.
۲۶.

بررسی سیاست هژمون در قبال دولت های خاورمیانه بر اساس رهیافت های جامعه پذیری در روابط بین الملل (دوران ریاست جمهوری باراک اوباما)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دولت پژوهی سال دوم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۷

کلید واژه ها: جامعه پذیری آمریکا خاورمیانه هژمون دولت انقلابی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۰ تعداد دانلود : ۴۶۷
هدف اصلی این مقاله بررسی نوع جامعه پذیری دولت های خاورمیانه (با تاکید بر دولت های انقلابی منطقه) توسط دولت آمریکا به عنوان هژمون نظام بین الملل می باشد. در همین راستا فرضیه اصلی این مقاله با تاکید بر ابعاد دوگانه جامعه پذیری در روابط بین الملل، آن است که در دوران ریاست جمهوری باراک اوباما، دولت آمریکا به عنوان کنش گری عقلانی و بر اساس یادگیری اجتماعی پیچیده و استعاره شرمِ ناشی از تجارب گذشته و به عنوان هژمون نظام بین الملل تلاش کرده است تا روند جامعه پذیری دولت های منطقه را وارد مرحله جدیدی نماید؛ به این معنا که در عوض تاکید و استفاده از سازوکارهای مادی گرایانه (اِشغال نظامی و یا مداخله مستقیم) از سازوکارهای معناگرایانه این فرآیند از جمله تکیه بر اقناع سازی و توجیه این کشورها در جهت درونی کردن هنجارهای موردنظر خود استفاده نماید. برای بررسی این فرضیه بعد از بررسی سازوکارهای مادی گرایانه و معناگرایانه جامعه پذیری در روابط بین الملل با استناد به مواضع اعلامی رییس جمهوری آمریکا و اقدامات صورت گرفته در این راستا، به بررسی فرضیه اصلی می پردازیم. این پژوهش تحلیلی توصیفی با تکیه بر مطالعه موردی سیاست خارجی آمریکا در دوران اوباما بوده و روش گردآوری اطلاعات در آن به صورت استفاده از منابع اسنادی و مجازی است.
۲۷.

بررسی جهت گیری تجدیدنظرطلبی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران (1392-1384)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست خارجی سال ۳۰ زمستان ۱۳۹۵ شماره ۴ (پیاپی ۱۲۰) 121 - 150

کلید واژه ها: الگویِ سیستمیک روابط بین الملل تجدید نظر طلبی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران محمود احمدی نژاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰ تعداد دانلود : ۸۵
سیاست خارجی هر کشور یکی از مهم ترین موضوعات و عرصه هایی است که موردتوجه نظریه پردازان و محققان علوم سیاسی و روابط بین الملل قرارگرفته است. اتخاذ سیاست خارجی از سوی هر کشور از علل و عوامل گوناگون و متنوعی نشأت می گیرد. در خصوص بررسی و تحلیل سیاست خارجی کشور ها نظریه پردازان و محققان از نظریه ها و الگوهای گوناگونی استفاده می کنند که یکی از این نظریه ها الگویِ سیستمیک است. این پژوهش درصدد به کارگیری این الگو جهت بررسی سیاست تجدید نظر طلبی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در دوران ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد است. هدف این پژوهش بررسی و نشان دادن امکان به کارگیری نظریه سیستمیک روابط بین الملل به عنوان چارچوب نظری برای تبیین و بررسی جهت گیری تجدید نظر طلبی در سیاست خارجی محمود احمدی نژاد است. بنابراین، سؤال اصلی پژوهش عبارت است از اینکه آیا امکان کاربرد نظریه سیستمیک روابط بین الملل به عنوان چارچوب نظری در بررسی جهت گیری تجدید نظر طلبی در سیاست خارجی محمود احمدی نژاد وجود دارد یا خیر؟ فرضیه این پژوهش با در نظر گرفتن فرآیند تعاملی میان عناصر و اجزاء از طریق نهاده، تبدیل و داده و نیز بازخورد از قابلیت زیادی در تبیین سیاست تجدید نظر طلبی در سیاست خارجی محمود احمدی نژاد برخوردار است. اما همواره باید در نظر داشت که این نظریه نیز به مانند سایر نظریه ها از توان و قابلیت کافی در خصوص تبیین کلیت و تمامیت سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران برخوردار نیست. این پژوهش با رویکردی توصیفی- تحلیلی صورت گرفته و گردآوری داده ها به صورت اسنادی و کتابخانه ای است.
۲۸.

استراتژی قدرت هوشمند چین

نویسنده:
منبع: پژوهش های سیاسی سال ششم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱۷ 35 - 53

کلید واژه ها: چین قدرت هوشمند قدرت سخت قدرت نرم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۰ تعداد دانلود : ۴۵۵
چین یکی از قدرت های بزرگ جهانی و از ابرقدرت های احتمالی در آینده است که توجه به قدرت هوشمند و بهره گیری از آن را همانند سایر قدرت های بزرگ جهانی در نظر دارد. با توجه به جایگاه مهم این نوع از قدرت در عصر حاضر در تعیین نقش و جایگاه قدرت ها در نظام بین الملل، این مقاله با تکیه بر روش توصیفی - تحلیلی در پی پاسخ به این سؤال است که وجوه سخت افزاری و نرم افزاری قدرت هوشمند چین کدامند و وضعیت چین از منظر قدرت هوشمند چگونه است؟ فرضیه مقاله آن است که چین در سال های اخیر تلاش های زیادی در راستای ترکیب قدرت سخت و نرم و افزایش قدرت هوشمند خود انجام داده و همین موضوع به چین امکان داده است تا بیش از پیش خود را در جایگاه قدرتی بالنده در عرصه جهانی مطرح کند. روش گردآوری اطّلاعات در این پژوهش بر اساس منابع استنادی و کتابخانه ای است.
۲۹.

رویکردهای چهارگانه تجزیه و تحلیل سیاست خارجی: مورد دولت یازدهم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روابط خارجی سال هفتم بهار ۱۳۹۴ شماره ۱

کلید واژه ها: فردگرایی کل گرایی سیاست خارجی روابط بین الملل کابینه یازدهم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۱۹ تعداد دانلود : ۹۳۹
هدف اصلی این پژوهش بررسی تغییر در سیاست خارجی کابینه یازدهم به ریاست جمهوری دکتر حسن روحانی، براساس رویکردهای چهارگانه هستی شناختی و شناخت شناسی تجزیه و تحلیل سیاست خارجی شامل فردگرایی تبیینی، فردگرایی تفسیری، کل گرایی تبیینی و کل گرایی تفسیری است. در واقع سئوال اصلی این پژوهش آن است که چگونه می توان تغییر در سیاست خارجی کابینه یازدهم را براساس هریک از این رهیافت ها تجزیه و تحلیل کرد؟ در پاسخ به این سئوال، فرضیه اصلی این مقاله آن است که برای رسیدن به فهم کامل در شناخت تغییر در سیاست خارجی کابینه یازدهم، بایستی به طور همزمان به هر چهار رهیافت تحلیلی توجه داشت که این مقاله نام این هم زمانی را «سطح تحلیل زمینه» خواهد گذاشت. بنابراین این مقاله از بررسی سطوح چهارگانه تحلیلی فوق در تجزیه و تحلیل سیاست خارجی به این جمع بندی می رسد که برای درک کامل سیاست خارجی یک کنش گر در نظام بین الملل و تغییرات آن بایستی حتما از این سطح تحلیل به عنوان یک سطح تحلیل ترکیبی استفاده شود. سطح تحلیلی که هم زمان شامل تمامی ابعاد مادی و معنایی در هر دو سطح خرد و کلان می شود. این پژوهش یک پژوهش تحلیلی تطبیقی به شمار می آید
۳۰.

بررسی عوامل شکل دهنده به سیاست هسته ای دولت اعتدال براساس نظریه پیوستگی جیمز روزنا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد سال بیست و چهارم بهار ۱۳۹۴ شماره ۷۴

کلید واژه ها: جمهوری اسلامی ایران سیاست هسته ای دولت یازدهم روزنا

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی نظریه های روابط بین الملل سایر
  2. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی سیاست خارجی ایران مسایل سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران
  3. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی سیاست خارجی ایران مسایل سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران پرونده هسته ای ایران
تعداد بازدید : ۳۰۶۵ تعداد دانلود : ۱۶۲۴
نظریه پیوستگی جیمز روزنا است. وی که در مدل های نظری تجزیه و تحلیل سیاست خارجی نماینده تلفیق دو سطح تحلیل خرد و کلان به شمار می رود، بر این باور است که در بررسی و تحلیل سیاست خارجی هر کشوری بایستی به پنج دسته متغیرهای اصلی فرد، نقش، حکومت، جامعه و در نهایت نظام بین الملل توجه شود. در همین راستا ما ابتدا در مبحث اول این مقاله به بررسی اجمالی رهیافت های خرد و کلان در تجزیه و تحلیل سیاست خارجی دولت ها خواهیم پرداخت، سپس در مبحث دوم به ارائه چهارچوب نظری بحث یعنی مدل پیوستگی روزنا می پردازیم، سپس در مبحث پایانی این مقاله به بررسی سیاست هسته ای جمهوری اسلامی ایران در دوران دولت اعتدال (ریاست جمهوی آقای روحانی) خواهیم پرداخت. در این مبحث به تفصیل اشاره خواهیم کرد که در راستای فهم کامل این سیاست هسته ای بایستی به نقش افراد تصمیم گیرنده و باورهای ذهنی آنها (برداشت های آقای روحانی، ظریف و تیم مذاکره کننده)، نقشی که آنها ایفا می کنند (نقش ریاست جمهوری، وزیرامورخارجه و...) نوع نظام سیاسی و برداشت از نقش آن (نظام جمهوری اسلامی با تأکید بر عنصر اسلامیت) جامعه (نقش افکار عمومی و جهت گیری های ارزشی عمده) و در نهایت متغیرهای محیطی در عرصه نظام بین الملل بسیار مهم است. این پژوهش یک پژوهش تحلیلی توصیفی بوده و روش گردآوری اطلاعات در آن از طریق استفاده از منابع کتابخانه ای و مجازی است
۳۱.

ماهیت اتحادها در خاورمیانه؛ قدرت یا هویت؟(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی سال هفدهم پاییز ۱۳۹۳ شماره ۳ (پیاپی ۶۵)

کلید واژه ها: قدرت هویت خاورمیانه اتحاد توزان تهدید

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۷۴ تعداد دانلود : ۶۵۲
سؤال اصلی این مقاله آن است که ماهیت اتحاد و ائتلاف ها در خاورمیانه به عنوان یکی از مهم ترین، راهبردی ترین و البته پرمنازعه ترین مناطق جهان چیست؟ به عبارت دیگر، آیا می توان ماهیت اتحادها در این منطقه را به مثابه ماهیت اتحادها در غرب بر اساس انسجام هویتی و شکل گیری هویت دسته جمعی مشترک بر اساس هنجارهای تکوینی و تنظیمی دانست؟ یا اینکه در بررسی ماهیت و علل شکل گیری اتحادهای این منطقه بایستی نقش عوامل هویتی را بسیار کمرنگ دانست و به نقش قدرت و توازن قدرت در کنار توازن تهدید اشاره کرد؟ در پاسخ به این سؤالات، استدلال و فرضیه اصلی این مقاله آن است که بر خلاف نظر بارنت، نظریه پرداز روابط بین الملل که ماهیت اتحادها در خاورمیانه را هویت و اشتراکات هویتی می داند، ماهیت اتحادها در این منطقه بر اساس مصلحت دولت ها بوده و ریشه در شرایط مادی و ناشی از توازن قدرت منطقه ای و دفع تهدیدات بوده است.
۳۲.

تحلیل روند منطقه گرایی در آمریکای لاتین بر اساس نظریه های روابط بین الملل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی سیاست سال سوم پاییز ۱۳۹۳ شماره ۱۰ (پیاپی ۴۰)

کلید واژه ها: سازه انگاری منطقه گرایی آمریکای لاتین لیبرالیزم رئالیزم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰۲ تعداد دانلود : ۵۸۸
هدف اصلی این مقاله پرداختن به روند منطقه گرایی در آمریکای لاتین به عنوان یکی از مناطق مهم و راهبردی جهان، از دیدگاه های مختلف نظری روابط بین الملل می باشد. از همین رو این پژوهش از میان جریانات نظری روابط بین الملل دو دیدگاه نظری واقع گرایی و لیبرالیزم را از جریان اصلی و دیدگاه سازه انگاری را از جریان غیراصلی رشته به عنوان مبنای تئوریک بحث قرار داده و سعی می نماید از منظر این دیدگاه ها روند منطقه گرایی آمریکای لاتین را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد. برای رسیدن به این هدف در مبحث نخست این مقاله روند منطقه گرایی در حوزه آمریکای لاتین را با توجه به شاخص های مختلف مورد بررسی قرار خواهیم داد و سپس در سه مبحث بعد، این روند منطقه گرایی را با توجه به کثرت گرایی تئوریک مورد تجزیه و تحلیل قرار داده و به این نتیجه خواهیم رسیدکه از منظرهای نظری گوناگون، روند منطقه گرایی آمریکای لاتین به لحاظ توجه به روند منطقه گرایی، هدف منطقه گرایی، نوع کنشگران و کنش آن ها و همچنین نوع روش تحلیل به طرق مختلفی معنا و تفسیر می شود. این پژوهش از روش تحلیلی - مقایسه ای و به لحاظ گردآوری اطلاعات از منابع استنادی و مجازی استفاده خواهد کرد.
۳۳.

بررسی تحولات انقلابی کشورهای عربی از منظر لیبرالیزم، سازه انگاری و نظریه انتقادی روابط بین الملل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روابط خارجی سال پنجم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۲

کلید واژه ها: سازه انگاری نظریه انتقادی بهار عربی لیبرالیزم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۲۸ تعداد دانلود : ۹۹۱
از زمان تحولات انقلابی موسوم به «بهار عربی» در کشورهای منطقه خاورمیانه و شمال افریقا که منجر به سقوط حکومت های دیکتاتوری در برخی از کشورهای این منطقه و ایجاد ناآرامی در برخی دیگر از این کشورها شده است، ادبیات بسیاری در تجزیه و تحلیل این وقایع تولید شده که تقریبا در هیچ یک از این آثار، این انقلاب ها از منظر دیدگاه های نظری روابط بین الملل مورد بررسی و تحلیل قرار نگرفته است. همین خلا پژوهشی انگیزه اصلی نگارش این مقاله را ایجاد کرد تا از میان مهم ترین نظریه های موجود در روابط بین الملل، نظریه لیبرالیزم را از جریان اصلی و نظریه انتقادی و سازه انگاری را از میان جریان بازاندیش گرای این رشته به دلیل توان تحلیلی مناسب تری که در تجزیه و تحلیل این وقایع برخوردارند، انتخاب نماییم. در همین راستا در این مقاله به این نتیجه خواهیم رسید، در حالی که با الهام از نظریه لیبرالیستی روابط بین الملل این تحولات انقلاب هایی لیبرال - دموکراتیک و تحت عنوان بیداری ملی معنا می شود، سازه انگاران از آن به عنوان انقلاب هایی مذهبی تحت عنوان بیداری اسلامی و در نهایت پیروان نظریه انتقادی با الهام از نظریات چپ، این تحولات را با نام انقلاب های اجتماعی تحت عنوان بیداری انسانی - اجتماعی و یا طبقاتی معنا می کنند.
۳۴.

بررسی سیاست خارجی دولت های انقلابی جدید در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا بر اساس مدل پیوستگی جیمز روزنا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد سال بیست و یکم تابستان ۱۳۹۱ شماره ۶۳

کلید واژه ها: سیاست خارجی انقلاب خاورمیانه روزنامه و نظام بین الملل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۶۴ تعداد دانلود : ۱۳۷۵
وقایع انقلابی که در برخی از کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا، به خصوص از تونس آغاز شد و به دیگر کشورها از جمله مصر، یمن، بحرین، لیبی، عمان و حتی سوریه نیز تسری پیدا کرد و منجر به پیروزی در تعدادی از این کشورها از جمله مصر و لیبی شد، هر تحلیلگر سیاست خارجی و روابط بین الملل را با این سؤال مواجه می کند که سیاست خارجی دولت های انقلابی جدید در این کشورها در جهت تأمین منافع ملی و همچنین وقایع بیرونی چگونه خواهد بود؟ در همین راستا، هدف اصلی مقاله بررسی سیاست خارجی این دولت ها بر اساس مدل «پیوستگی» جیمز روزنا است. بدین منظور، در این مقاله بعد از شناسایی رهیافت های کلان و خرد مربوط به تجزیه و تحلیل سیاست خارجی کشورها، به مدل تلفیق دو سطح تحلیل که نماینده اصلی آن روزنا است، خواهیم پرداخت و بر اساس این مدل به این نتیجه خواهیم رسید که در شناسایی، بررسی و حتی پیش بینی سیاست خارجی دولت های جدید در منطقه، باید به بررسی عواملی چون فرد تصمیم گیرنده، نقشی که وی بازی می کند، متغیرهای حکومتی دولت های جدید، جامعه و یا متغیرهای غیرحکومتی که شامل جهت گیری های ارزشی عمده است و در نهایت، متغیرهای محیطی یعنی همان محدودیت ها و فرصت های محیطی که این دولت های جدید با آن روبرو می شوند، بپردازیم و این عوامل را به دقت مورد شناسایی و ارزیابی قرار دهیم.
۳۶.

موضوع هسته ای جمهوری اسلامی ایران بررسی دیدگاه ها و ادبیات موجود(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست خارجی سال ۲۶ پاییز ۱۳۹۱ شماره ۳ (پیاپی ۱۰۳) 585 - 606

کلید واژه ها: موضوع هسته ای نظام جمهوری اسلامی ایران رژیم صهیونیستی آمریکا آژانس بین المللی انرژی اتمی امنیت بازدارندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰ تعداد دانلود : ۵۸
موضوع هسته ای نظام جمهوری اسلامی ایران یکی از مهم ترین موضوعات مطرح شده در سیاست خارجی و همچنین مباحث داخلی  این کشور است که به نظر می رسد تحلیل گران سیاست داخلی و سیاست خارجی برای شناخت بهتر ابعاد مختلف این موضوع باید قبل از هر چیز با ادبیات موجود در این زمینه و به تبع آن تکثر دیدگاه های گفتمانی پیرامون آن آشنایی کامل داشته باشند. دیدگاه های مختلفی که حاکی از برداشت های متفاوت از معنا و اهمیت برنامه هسته ای جمهوری اسلامی ایران دارد. هدف اصلی این مقاله بررسی ادبیات موجود و شناسایی دیدگاه های متفاوت در باب موضوع هسته ای نظام جمهوری اسلامی ایران می باشد و این ادبیات را به چند دسته کلی آثار تاریخ محور، آثار حقوق محور، آثار پیامدمحور، آثار راه حل محور و نهایتاً آثار انگیزه محور تقسیم می کند.
۳۷.

تأثیر انقلاب اطلاعات بر امنیت ملی از منظر نظریه های روابط بین الملل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست دوره ۴۱ پاییز ۱۳۹۰ شماره ۳ 23 - 37

کلید واژه ها: امنیت ملی امنیت هویتی انقلاب اطلاعات تکنولوژی سیاست بین الملل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۹ تعداد دانلود : ۳۲۵
بی شک یکی از مسائلی که در دنیای کنونی از اهمیت شایان توجهی بر خوردار بوده و بسیاری از مسائل نظامی، اقتصادی و سیاسی را جهت داده و برآن تاثیر می گذارد، پدیده فناوری اطلاعات و ارتباطات است. انقلاب اطلاعات را مجموعه ای از دگرگونی های اساسی در حوزه اطلاعات و اطلاع رسانی تعریف کرده اند که سرعت فوق العاده، گستردگی و وسعت انتشار آزاد مطالب، مهم ترین ویژگی آن است. این تکنولوژی علاوه بر افزایش شمار بازیگران در حوزه عمومی قواعد بازی جدید را ایجاد کرده و عرصه و حوزه ای جدید را به وجود آورده که واقعاً جهانی است. از آن جا که این تکنولوژی در ذات خودش امری سیاسی است که می تواند آثار سیاسی را نیز در سطوح فردی، دولتی و بین المللی داشته باشد، هدف اصلی ما در این مقاله بررسی دیدگاه های نظری در حوزه روابط بین الملل در خصوص تاثیر این انقلاب بر مقوله امنیت ملی است.
۳۸.

هویت انقلابی- اسلامی نظام جمهوری اسلامی ایران در گفتمان های مختلف سیاست خارجی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست خارجی سال ۲۵ بهار ۱۳۹۰ شماره ۱ (پیاپی ۹۷) 29 - 48

کلید واژه ها: نظام جمهوری اسلامی ایران سیاست خارجی گفتمان هویت انقلاب اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۲ تعداد دانلود : ۶۴
وقوع انقلاب اسلامی در ایران در سال 1357، باعث تکوین هویت جدیدی برای این کشور در عرصه داخلی و بین المللی گردید، هویتی که مهم ترین ساختار بیناذهنی قوام دهنده به آن، هنجارهای نشأت گرفته از فرهنگ ایرانی اسلامی بود. هویتی که برای دولت جمهوری اسلامی ایران علاوه بر وظیفه صیانت از استقلال و منافع ملی کشور در بردارنده مسئولیت ها و تکالیف فراملی در چارچوب نقش های متعدد است و یک نظام ارزشی قضاوتی و یا یک قالب فکری (پارادایم) جدید پدید آورده و بدین ترتیب ملاک های متفاوتی را برای «خودی ها» و «دگرها» در عرصه ملی و فراملی برای ایران ایجاد می کند. سئوال اصلی این مقاله آن است که آیا این هویت شکل گرفته که ما آن را یک هویت «انقلابی اسلامی» می نامیم، در تمامی گفتمان های مختلف سیاست خارجی یکسان بوده و یا باتوجه به عنصر تفسیر و دامنه آن، نقش های نسبتاً متفاوتی را برای جمهوری اسلامی ایران برانگیخته است.  برای پاسخ به این سئوال در این مقاله بعد از بررسی گفتمان های مختلف سیاست خارجی به این نتیجه خواهیم رسید که باتوجه به عنصر تفسیر و دامنه آن از محتوای معانی بیناذهنی قوام دهنده هویت نظام جمهوری اسلامی ایران، این هویت شکل گرفته در تمامی دوره های سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، ثابت بوده و نقش های نسبتاً یکسانی را برای این دولت در صحنه نظام بین الملل ایجاب کرده است، اگرچه در هر دوره برای بازنمایی این نقش ها الگوهای متفاوتی در نظر گرفته شده است.
۴۰.

بررسی نقش و جایگاه سیاست خارجی در نظریه های روابط بین الملل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست دوره ۴۰ پاییز ۱۳۸۹ شماره ۳ 209 - 226

کلید واژه ها: تجزیه و تحلیل سیاست خارجی سازه انگاری لیبرالیزم مدل سیاست مردمسالارانه نوواقعگرایی واقع‎گرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۵۰ تعداد دانلود : ۵۸۲
از آنجا که یکی از مهم ترین ابعاد نظریه های روابط بین الملل، بعد تحلیلی آن ها نسبت به سیاست خارجی است، هدف اصلی این مقاله بررسی نقش و جایگاه سیاست خارجی در این نظریه ها است، چرا که امروزه تصمیم گیرندگان این حوزه برای رسیدن به تصمیمات موفق و عقلانی باید به ارتباط ظریف میان نظریه و عمل دقت کنند و بتوانند علاوه بر فهم دقیق جایگاه سیاست خارجی در متون نظری از این متون تجویزاتی سیاست گذارانه و عملگرایانه را نیز استخراج کنند. در این مقاله، ابتدا نظریات سنتی روابط بین الملل از جمله واقعگرایی و لیبرالیزم، سپس دیدگاه های خرد، کلان و میانبرد و نهایتاً دیدگاه سازه انگارانه روابط بین الملل به عنوان نظریه ای جدید در خصوص سیاست خارجی بررسی می شود.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان