سمیه رحیمی

اینکه بسیاری از اعضای هیئت علمی دانشگاه های کشور، آموزش معلمی ندیده اند ولی معلمی می کنند، همواره یکی از دغدغه های مهم اهالی تعلیم و تربیت کشور بوده است. از سوی دیگر، بسیاری از دوره هایی که به صورت حضوری و یا مجازی برای آموزش معلمی به اساتید کشور برگزار می شوند، فاقد اثربخشی موردانتظار می باشند. از این رو، پژوهش حاضر با هدف ارزشیابی اثربخشی یک دوره الکترونیکی غیرهمزمان بالندگی هیئت علمی یکی از دانشگاه های جامع و تراز اول کشور انجام شده است. این دوره با عنوان «صلاحیت های مدرسی در کلاس مجازی»، به منظور ارتقای شایستگی های اساتید در سه زمینه تدریس، ارزیابی و تولید محتوای الکترونیکی در کلاس مجازی طراحی و اجرا شد. طرح پژوهش حاضر کمی و راهبرد پژوهش، شبه آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون تک گروهی است. شرکت کنندگان این دوره 33 نفر از اعضای هیئت علمی دانشگاه بودند که این دوره را طی 5 هفته به پایان رساندند. به منظور گردآوری داده ها از چندین پرسشنامه خوداظهاری استفاده شد که بر اساس مؤلفه های سطح یک و دوی مدل کرک پاتریک طراحی شده بودند. نتایج پژوهش حاکی از آن بود که واکنش شرکت کنندگان (رضایت، درگیری و ارتباط با شغل) نسبت به دوره «صلاحیت های مدرسی در کلاس مجازی» مثبت بود و این دوره بر دانش و مهارت ادراک شده شرکت کنندگان، تأثیر معناداری داشت. با این حال در بُعد نگرش تنها بر نگرش شرکت کنندگان نسبت به تدریس تاثیر منفی داشت. ضمن اینکه اعتمادبه نفس و تعهد شرکت کنندگان تغییر معناداری نداشتند. این نتایج در ارتباط با هشت ویژگی پداگوژیکی و آندراگوژیکی دوره مورد بحث قرار گرفته اند و درباره اینکه چرا این دوره نتوانسته است بر روی نگرش، اعتماد به نفس و تعهد اساتید تأثیر مورد انتظار را بگذارد نیز بحث شده است. همچنین اثرات و کاربرد این یافته ها در دو زمینه نظری و عملی در مقاله مورد بحث قرار گرفته اند.

آموزش و یادگیری دانشگاهی در جهان تحت فشار فراگیری کرونا از حضوری به الکترونیکی تغییر یافت. این تغییر در ایران با وجود تقویت آگاهی و نگرش دانشگاهیان در باب ظرفیت های این شیوه آموزشی با بروز اختلالات و کاستی های متعددی در بکارگیری آن همراه بوده است. در این مطالعه به توضیح زمینه نظری شکل گیری این وضعیت و ارائه یک مدل راهبردی برای بازنگری و توسعه کاربردپذیری آن در دانشگاه ها برای دوره پساپاندمی کرونا پرداخته شده است. این مدل که بر اساس روش نظریه داده بنیاد با تحلیل کیفی دیدگاه ها و زیست آزموده های 18 مشارکت کننده منتخب ایجاد شده، از چهار بعد مرتبط شامل؛ توسعه کمی و کیفی امکان های فنی، آموزش بهینه و چابک عوامل انسانی، عاملیت گرایی فردی و جمعی، پژوهش و مدیریت دانش در دانشگاه ها تشکیل شده که حول هسته مدل یعنی ساختارهای پویا و حمایت گر کلان تحقق و بهبود مستمر می یابد. از این رو، این مدل به هم افزایی مکمل دانشگاه ها و ساختارهای کلان آموزش عالی کشور برای بازنگری و توسعه کاربردپذیری یادگیری الکترونیکی در پساکرونا اصالت می دهد. به علاوه، بینش های سیاستی برای فعلیت یابی آن عرضه می کند. مهم ترین این بینش ها در سطح کلان بر تمرکززدایی در مدیریت و برنامه ریزی یادگیری الکترونیکی، امکان زایی گفتگو با دانشگاه ها برای ارائه فرصت های مبتنی بر زمینه، ترسیم سیاست های حمایتی مبتنی بر شواهد علمی، نظارت نظام مند و مبتنی بر زمینه  بر عملکرد دانشگاه ها متمرکز است. از طرفی، در سطح دانشگاه ها بینش هایی از جمله آزادی عمل عاملان علمی در کمیت و کیفیت بکارگیری یادگیری الکترونیکی، مطالبه و مداخله هوشمند در سیاست های ساختارهای نهادی، فرصت های یادگیری بهینه و عادلانه برای توسعه سواد یادگیری الکترونیکی عوامل انسانی، مشارکت یابی فعال و انتقادی عاملان علمی در سیاست ها و برنامه های دانشگاه در مقوله یادگیری الکترونیکی و توسعه سامانه های الکترونیکی با محوریت تعامل پداگوژی و فناوری ارائه می کند. برای استنادات بعدی به این مقاله، قالب زیر به نویسندگان محترم مقالات پیشنهاد می شود: Kamali, H., Ghorban Shiroodi, A. & Rahimi, S. (2022). Toward Reviewing and Developing the Applicability of University E-Learning in the Post-Corona: Introducing a Strategic Model. Journal of Science & Technology Policy , 15(3), 13-28. {In Persian}.

هدف: حق الزحمه حسابرسی یکی از عوامل ارزیابی کیفیت حسابرسی است که می تواند تحت تأثیر عوامل مختلفی از جمله ویژگی های صاحبکار و ویژگی های حسابرس و فرآیند حسابرسی قرار گیرد. از این رو بررسی عوامل مؤثر بر حق الزحمه حسابرسی اهمیت زیادی دارد. در این تحقیق روابط میان حضور زنان در هرم مدیریتی شرکت ها، کیفیت گزارشگری مالی و حق الزحمه حسابرسی مورد بررسی قرار گرفته است. روش: جامعه آماری تحقیق، شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در سال 1399 است. براساس شرایط استخراج نمونه، تعداد 115 شرکت بورسی از صنایع مختلف طی دوره 7 ساله مورد تحلیل قرار گرفتند. هدف پژوهش کاربردی بوده و از نظر روش توصیفی و از نوع پس رویدادی است. برای گردآوری داده ها از صورت های مالی حسابرسی شده و اطلاعات موجود در سامانه اطلاعاتی سازمان بورس، سایت کدال و نرم افزار رهاورد نوین استفاده شده است. جهت ذخیره سازی، طبقه بندی و محاسبه متغیرها از نرم افزار اکسل و جهت اجرای تحلیل آماری داده ها از نرم افزار ایویوز استفاده گردید. یافته ها: نتایج نشان داد که بین حضور زنان در هرم مدیریتی شرکت ها و مدیریت سود از طریق فعالیت های واقعی به عنوان معیار کاهنده کیفیت گزارشگری مالی، رابطه معنادار منفی وجود دارد. از طرفی، بین حضور زنان در هرم مدیریتی شرکت ها و حق الزحمه حسابرسی رابطه معنادار مثبتی وجود دارد. همچنین، بین مدیریت سود از طریق فعالیت های واقعی به عنوان معیار کاهنده کیفیت گزارشگری مالی و حق الزحمه حسابرسی، رابطه معنادار و مثبتی وجود دارد. با این حال، حضور زنان در هرم مدیریتی شرکت ها بر رابطه بین مدیریت سود از طریق فعالیت های واقعی به عنوان معیار کاهنده کیفیت گزارشگری مالی و حق الزحمه حسابرسی تأثیر معناداری ندارد.

الگوی انستیتو توسعه آموزشی توسط تیمی از چهار دانشگاه (دانشگاه ایالتی میشیگان، دانشگاه سیراکیوز، دانشگاه کالیفرنیای جنوبی و دانشگاه بین المللی ایالات متحده) ایجاد شد. الگوی انستیتوی توسعه آموزشی (IDI)، شامل سه مرحله و هر مرحله نیز شامل سه فعالیت است که هر مرحله بیشتر به 24 عنصر تقسیم می شود. این الگو بهترین طرح برای اجرا و ارزیابی آموزش های کوتاه مدت اعم از آموزش خانواده و از جمله معروف ترین الگوهای توسعه آموزشی است و کاربرد وسیعی در طرح، اجرا و ارزشیابی برنامه های آموزشی دارد. الگوی انیستیتو توسعه ی آموزشی می تواند به عنوان الگوی کاربردی به مدرسان و مسئولین امر در راستای اثر بخشی آموزش ها پیشنهاد گردد.

امروزه، شبکه های اجتماعی به عنوان یک استراتژی در سیستم ها مطرح هستند. که توجه و استفاده از قابلیت های آنها در جهت پیشبرد اهداف سازمان قابل تامل است. بر همین اساس هدف پژوهش حاضر شناسایی قابلیت های شبکه های اجتماعی در HRD آموزش عالی ایران است. قابلیت ها به روش کیفی با اتکاء بر مولفه های کلیدی (یادگیری و ساخت اجتماع یا تعاملات) در رویکرد VHRD استخراج شدند. که با 8 نفر از مدیران و کارشناسان HRD در دو دانشگاه شهید بهشتی و صنعتی شریف مصاحبه هایی عمیق صورت گرفت. اطلاعات به دست آمده با تکنیک تحلیل محتوای کیفی تحلیل شدند. نتایج نشان داد دو قابلیت اصلی؛ شبکه تعاملی مجازی و کار راهه مجازی یادگیری شبکه ای در فرآیندهای توسعه منابع انسانی قابل توجه هستند. شبکه تعاملی مجازی با ویژگی های؛ سهولت دسترسی - عینی بودن - منعطف بودن- امنیت – شفافیت - تنوع - جذابیت و برانگیختگی مد نظر قرار گرفتند. همچنین، کار راهه مجازی یادگیری شبکه ای با ویژگی های؛ پیگیری فوری نتایج یادگیری؛ امکان ثبت و بازدید مجازی از مشکلات، نیازها و تجارب موفق یادگیری کارکنان؛ دانش افزایی مداوم و مجازی کارکنان؛ مسیرهای مبتنی بر فناوری در یادگیری؛ مکانیزمی آگاه کننده و تا حدی مقرون به صرفه در یادگیری کارکنان نیز مطرح شدند.

امروزه سازمان ها از جمله مراکز دانشگاهی با تحولات و چالش های بسیاری رو به رو هستند. از جمله این تحولات ظهور تکنولوژی های در حال توسعه است. بنابراین عدم آگاهی نسبت به ظهور و جنبه های استراتژیک کاربردی تکنولوژی های موجود می تواند سازمان ها را با بحران های غیر قابل برگشتی روبه رو کند. از جمله این تکنولوژی ها ابزارهای وب 2.0 هستند که مورد توجه پژوهش حاضر قرار گرفته است. هدف پژوهش حاضر، شناسایی کارکردهای ابزارهای وب 2.0 در توسعه حرفه ای منابع انسانی بوده است. به همین جهت پژوهش حاضر با مرور نظام مند ادبیات و تکنیک تحلیل محتوای کیفی (تحلیل مضمون) در میان منابع گردآوری شده از پایگاه علمی اِسکوپوس، تعداد 22 مقاله را بررسی کرده است. یافته ها حاکی از این هستند که فناوری وب 2.0 دارای چهار کارکرد اصلی؛ تغییر استراتژی های فرآیند یادگیری کارکنان، تغییر استراتژی های مدیریت دانش منابع انسانی، تغییر استراتژی های تعاملات و ارتباطات منابع انسانی و تغییر چشم انداز توسعه منابع انسانی در فرآیندهای توسعه حرفه ای کارکنان در سازمان ها بوده است. همچنین سازمان های ارائه دهنده خدمات از جمله آموزشی، پزشکی و کتابداران در استفاده از چنین ابزارهایی جهت فرآیندهای توسعه حرفه ای کارکنان خود پیشرو بودند. در نهایت ساختاری مفهومی در کارکرد ابزارهای وب 2.0 در توسعه حرفه ای منابع انسانی در سازمان ها ارائه شده است. در نهایت پژوهش حاضر بر تعامل پژوهشگران و کارشناسان توسعه منابع انسانی در دانشگاه ها و سازمان ها تاکید دارد. تا کارشناسان توسعه منابع انسانی از وجود چنین ابزارها و فناوری هایی در جریان یادگیری و توسعه حرفه ای منابع انسانی آگاهی یابند و در جهت کاربرد آنها گام بردارند.

مقدمه: نارضایتی جنسیتی بصورت تمایل پایدار به تعلق به جنس مقابل یا اصرار بر تعلق داشتن به جنس مقابل و ناراحتی مفرط از جنسیت تعیین شده و نقش جنسی نسبت داده شده به فرد تعریف شده است. هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش طرحواره های ناسازگار اولیه به عنوان عوامل شناختی و نقش دشواری در تنظیم هیجان به عنوان عوامل هیجانی در بروز نارضایتی جنسیتی در مردان تراجنسی انجام شد. روش : پژوهش حاضر، توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه مردان مبتلا به نارضایتی جنسیتی بودند که برای طی مراحل قانونی تغییرجنسیت در سال ۹۶-۹۴ به اداره کل پزشکی قانونی خراسان رضوی مراجعه کردند. بدین ترتیب ۵۰ نفر بصورت نمونه گیری در دسترس انتخاب و پرسشنامه های دشواری در تنظیم هیجان گراتز و روئمر، پرسشنامه طرحواره های ناسازگار اولیه یانگ و پرسشنامه اختلال هویت جنسی را تکمیل نمودند. برای تحلیل داده ها از روش همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره به روش همزمان بکار گرفته شد. یافته ها : بر اساس نتایج تحلیل رگرسیون در زمینه دشواری در تنظیم هیجان، مهمترین متغیر دسترسی محدود به راهبردهای تنظیم هیجان بود همچنین نتایج این تحلیل در زمینه طرحواره های ناسازگار اولیه، به ترتیب طرحواره های بی اعتمادی و بازداری هیجانی را در پیش بینی نارضایتی جنسیتی در مردان تراجنسی مطرح میکند. نتیجه گیری : بر اساس یافته های پژوهش، نقش همزمان عوامل شناختی و هیجانی در بروز نارضایتی جنسیتی در مردان تراجنسی شایان توجه است.

راسل ال. ایکاف از نظریه پردازان حوزه مدیریت و نظریه سیستم ها و صاحب تألیفات متعدد و ارزشمند در این زمینه بوده است. هدف از پژوهش حاضر بررسی تغییرات آرای راسل ایکاف در حوزه برنامه ریزی با مقایسه دو کتاب ایشان یعنی برنامه ریزی تعاملی و بازآفرینی سازمان، طراحی سازمان ها برای سده 21 و در نهایت استخراج ایده هایی برای کاربست آن در برنامه ریزی توسعه دانشگاهی بوده است. در این پژوهش از روش مطالعه تطبیقی و الگوهای جورج بردی و لوتان کوی استفاده شده است. مقایسه دو کتاب مزبور، پیرامون پنج مقوله مرتبط با نظریه سیستم ها و برنامه ریزی، یعنی الگوهای سیستم و سازمان، مفهوم توسعه، برنامه ریزی تعاملی، فهم، و یادگیری صورت گرفت. یافته های تحقیق نشان داد که برخلاف برنامه ریزی تعاملی در بازآفرینی سازمان، با روزافزون شدن ارتباطات و تعاملات افراد و نهادها بر اهمیت نقش اخلاق در دموکراتیک تر شدن سازمان ها و حفظ محیط زیست و همچنین رهبریِ زیبایی شناسی به عنوان مهمترین جنبه توسعه تأکید شده است. همچنین مقولات فهم و خردورزی در کنار داده و اطلاعات برای اثربخشی تصمیمات سازمان ضروری دانسته شده است.

مطالعه حاضر به بررسی و تحلیل عوامل تاثیرگذار بر گرایش کشاورزان به فعالیت های تعاونی در شهرستان نیشابور انجام شده است. داده های مورد نیاز از طریق مصاحبه و تکمیل پرسشنامه از بین 100 کشاورز (عضو تعاونی و غیر عضو تعاونی) شهرستان نیشابور در سال 1395 به صورت تصادفی جمع آوری گردید. به منظور تحلیل داده ها از بسته نرم افزارSHAZAM و مدل لاجیت استفاده شده است. نتایج مطالعه حاکی از آن است که متغیر وضعیت تأهل تأثیر منفی و معنی دار و متغیرهای انگیزه نسبت به فعالیت های گروهی، دانش و آگاهی تأثیر مثبت و معنی داری بر روی گرایش کشاورزان نسبت به عضویت در تعاونی ها داشته اند. بر اساس نتایج به دست آمده پیشنهاد می گردد که با برگزاری جلسات برای کشاورزان، سطح آگاهی آن ها را در مورد تعاونی ها افزایش داده و همچنین در قالب مناسبت های گوناگون از قبیل هفته تعاون، هفته جهاد کشاورزی از کشاورزان عضوی که سطح عملکردشان نسبت به سال گذشته بیشتر بوده است، با اعطا کمکهای مالی و یا اختصاص سهمیه بیشتر نهاده های لازم، قدردانی شود تا زمینه ای برای عضویت دیگر کشاورزان نیز فراهم شود.

الگوی کاربری اراضی نشان دهنده نحوه توزیع و ترکیب افقی کاربری ها ی شهری می باشد که نقش بسیار مهمی در پراکنش آلاینده ها و کیفیت هوای شهر بر عهده دارد. تاثیر این الگو بر توزیع آلاینده ها را می توان در مکان گزینی منابع آلاینده (کاربریهای مسکونی، صنعتی، تجاری، اداری و...) و همچنین اثر گذاری آن بر توزیع سفرهای شهری و بدنبال آن آلاینده های منتشر شده از ترافیک شهری دانست. هدف اصلی این پژوهش نیز بررسی نقش الگوی کاربری اراضی بر تمرکز آلاینده های هوای شهر تهران با استفاده از ترکیب تکنیک های فضایی و روشهای آمار استنباطی است. آمار 16 ایستگاه سنجش آلودگی شهر تهران در سال 2010 (شامل آلاینده های CO، NO2، O3، PM10 و SO2) بعنوان متغیر تاثیر پذیر انتخاب گردیده و شاخص های الگوی کاربری اراضی (استخراج شده توسط نرم افزار FRAGSTATS)، طول شبکه معابر و درصد فضای باز به عنوان متغیرهای تاثیر گذار انتخاب گردیدند. جهت استخراج متغیرهای تاثیرگذار از سیستم بافرینگ که در روش رگرسیون کاربری اراضی (LUR) بکار گرفته می شود، استفاده گردید تا نتایج در فواصل مختلف مورد تحلیل قرار گیرند. پس از بررسی های روابط همبستگی میان تمرکز آلاینده ها و شاخص های الگوی کاربری اراضی که در سه بخش شاخص های سرزمین، شاخص های طبقات و سایر شاخص ها (شاخص های طول معابر و درصد فضای باز) صورت پذیرفت، نتایج تحقیق حاکی از آن است که بالاترین ضریب همبستگی، مربوط به رابطه میان آلاینده NO2 و طول معابر در بافر 1000 متری می باشد. بطور کلی آلاینده NO2 در مقایسه با دیگر آلاینده ها همبستگی بیشتری با شاخص های مورد مطالعه نشان می دهد که دلیل آن را می توان در تاثیر الگوی کاربری اراضی بر منابع تولید این آلاینده که عمدتاً جریانهای ترافیکی می باشد، دانست. آلاینده های دیگر مثل CO، PM10 و SO2 نیز روابط متوسطی را (بویژه در بافر 1000 متری)با الگوی کاربری اراضی نشان می دهند. کمترین میزان ضریب همبستگی نیز میان آلاینده O3 و شاخص های الگوهای کاربری اراضی مشاهده می شود که دلیل آن را می توان در نحوه شکل گیری و واکنشهای متفاوت این آلاینده نسبت به آلاینده های دیگر دانست.

امروزه به دلیل بحران های سیاسی، اقتصادی، محدودیت ذخایر فسیلی، نگرانی های زیست محیطی، رشد اقتصادی، ضریب مصرف و بسیاری از عوامل دیگر، آن دسته از منابع انرژی که تجدیدپذیر، پاکیزه و کم هزینه اند، ترجیح داده می شوند. متاسفانه هیچ یک از منابع انرژی به تنهایی نمی توانند همه این خواسته ها را برآورده کنند و ما مجبوریم که از منابع مختلف انرژی استفاده کنیم، اما این که از کدام منبع، چگونه و به چه میزان استفاده کنیم، مساله دشواری است. از این رو، مساله تعیین ترکیب بهینه منابع انرژی، یکی از مهم ترین مسایلی است که هر کشوری با آن مواجه است. مسایل مربوط به انرژی عموما اهداف چندگانه متضادی نظیر عوامل اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی را دربرمی گیرند. به همین علت به روش هایی نیاز است که بتوانند این معیارهای درگیر با یکدیگر را هم زمان لحاظ کنند. فرآیند تحلیل شبکه ای یکی از روش های تصمیم گیری چند شاخصه است که تعاملات و بازخوردهای میان معیارها و آلترناتیوها را به خوبی منعکس می کند. در این تحقیق از روش ANP برای تعیین سهم مناسب حامل های انرژی ایران استفاده و این نتایج، حاصل شده است که: گاز طبیعی بیش ترین اولویت و بنزین و انرژی خورشیدی کم ترین اولویت دارند، هم چنین سهم انرژی های تجدید پذیر در سیستم انرژی ایران باید افزایش یابد.

آﻣﺎﯾﺶ ﺳﺮزﻣﯿﻦ ﺑﺮای ﺗﻮﺳﻌﻪ ﮔﺮدﺷﮕﺮی ﺑﻮﻣﯽ، ﺷﺎﻣﻞ دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺑﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﺎ اﯾﺠﺎد ﺷﺒﮑﻪ ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ ﻣﻨﺎﺳﺐ، اﻓﺰاﯾﺶ ﮐﯿﻔﯿﺖ و ﮐﻤﯿﺖ ﺧﺪﻣﺎت ﮔﺮدﺷﮕﺮی، آﻣﻮزش و ﺗﻌﻠﯿﻢ ﺳﺎﮐﻨﺎن ﻣﺤﻞ در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﮔﺮدﺷﮕﺮی در ﻣﻨﻄﻘﻪ، ﺑﺎزارﯾﺎﺑﯽ وﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎی ﺗﺸﻮﯾﻘﯽ ﺑﺮای ﺟﺬب ﮔﺮدﺷﮕﺮ، ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ واﺟﺮای ﺑﻬﯿﻨﻪ ﻃﺮح ﺗﻮﺳﻌﻪ ﮔﺮدﺷﮕﺮی می باشد. اوﻟﻮﯾﺖ اﺳﺎﺳﯽدرآﻣﺎﯾﺶ ﺳﺮزﻣﯿﻦ در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﻋﺮﺿﻪ ﮔﺮدﺷﮕﺮی، ﺑﺮرﺳﯽ جاذبه های ﮔﺮدﺷﮕﺮی ﻣﻮﺟﻮد در ﯾﮏ ﻣﻨﻄﻘﻪ می باشد. هدف از این تحقیق ارائه راهبردهای توسعه گردشگری شهری ازدیدگاه آمایش سرزمین دراستان کردستان بوده، تدوین شده است. روش اﻧﺠﺎم اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ- ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑ ﺎ اﺳ ﺘﻔﺎده از اﺑ ﺰارﭘﺮﺳ ﺶ ﻧﺎﻣ ﻪ ﺑ ﺮای ﺟﻤ ﻊ آوری اﻃﻼﻋﺎت ﺑﻪ ﮐﺎر رﻓﺘﻪ اﺳﺖ و ﺗﻌﺪاد نمونه های ﺑﺮرﺳﯽ ﺷﺪه در ﻣﺤﺪوده ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ ﺷﺎﻣﻞ 384 ﻧﻔﺮ می باشد. ﺑﺮای ﺗﻌﯿﯿﻦ ﺣﺠﻢ ﻧﻤﻮﻧﻪ، از ﻓﺮﻣﻮل ﮐﻮﮐﺮان اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه و ﺑﺮای ﺗﺠﺰﯾﻪ وﺗﺤﻠﯿﻞ اﻃﻼﻋﺎت با تکنیک SWOT، ضعف ها و قوت ها (عوامل درونی) و فرصت ها و تهدیدها (عوامل خارجی) بررسی می شوند. اوﻟﻮﯾﺖﺑﻨﺪی راﻫﺒﺮدﻫ ﺎی ﺗﻮﺳ ﻌه ﮔﺮدﺷ ﮕﺮی تدوین شده با استفاده از مدل AHP اولویت بندی می شوند و راهکارهایی برای تقویت این فعالیت در استان کردستان ارائه می شود. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺑﺮرﺳﯽﻫﺎ ﻧﺸﺎن می دهد با توجه به اولویت های استخراج شده از نظرخبرگان و کارشناسان، امکان استفاده از ضعف ها و قوت ها و همچنین موازنه فرصت ها و تهدیدها در حد متوسط به پایین است؛ یعنی امکان بهره گیری از فرصت ها و قوت های موجود همراه باکمرنگ کردن ضعف ها وتهدیدها وجود دارد، اما این امر مستلزم برنامه ریزی و تقویت زیرساخت های گردشگری دراستان کردستان و ارتقای آگاهی های عمومی در این زمینه است.