رویا دارابی

هدف تحقیق بررسی این موضوع است که آیا دستکاری جریان نقد عملیاتی بر پایداری رشد مبتنی بر سود در بازارهای مالی تأثیر دارد؟ جامعه آماری تحقیق کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد. همچنین قلمرو زمانی شامل 10 سال متوالی از سال 1391 تا 1400 است که بررسی فرضیه های تحقیق با استفاده از داده های واقعی این سال ها و رگرسیون خطی چندیمتغیره و داده های ترکیبی انجام خواهد شد. که پس از اعمال محدودیت 120 شرکت انتخاب گردید. با توجه به نتایج آزمون فرضیه متغیر دستکاری جریان نقد عملیاتی با توجه به اینکه سطح معناداری آن کوچکتر از 5 درصد هستند که نشان دهنده رابطه معنادار با پایداری رشد مبتنی بر سود دارد لذا فرضیه اصلی تحقیق در سطح اطمینان 95 درصد تایید می شود. و از آنجایی که ضریب این متغیر منفی است پس دستکاری جریان نقد عملیاتی بر پایداری رشد مبتنی بر سود تاثیر معکوسی دارد.

امروزه انواع دارایی های نامشهود نقش بسیار مهمی در تداوم و بقای فعالیت شرکت های تجاری و ارزشگذاری آن ها ایفا می نمایند. لذا وجود دارایی های نامشهود و نقش بسزای آنها در ایجاد ارزش برای واحدهای تجاری، حقیقتی انکار ناپذیر است که به رغم آسیب پذیر بودن و ابهامات مربوط به این دارایی ها، کماکان شناخت و اندازه گیری و ارایه اطلاعات پیرامون آنها را از اهمیتی دوچندان برخوردار می نماید. از این رو هدف این تحقیق بررسی این موضوع است که آیا دارایی های نامشهود بر رابطه بین رشد شرکت و ارزش شرکت تاثیر معناداری دارد یا نه؟ جامعه آماری شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بین سال های 1390 تا 1399 و با استفاده از اطلاعات 120 شرکت و روش رگرسیون خطی چند متغیره به آزمون فرضیه پرداخته شد. با توجه به نتایج آزمون فرضیه اول، رشد شرکت و ارزش شرکت رابطه مستقیمی دارد. و همچنین نتایج فرضیه دوم حاکی از آن است که متغیر تعاملی (دارایی نامشهود* رشد شرکت) رابطه معنادار با ارزش شرکت ندارد.

تصمیم گیری در خصوص رویدادهای آتی با پیش بینی توام است، در نتیجه پیش بینی جز جدایی ناپذیر فرایند تصمیم گیری است. نیاز به پیش بینی جریان های نقدی آتی در تصمیم های اقتصادی مختلف کارگزاران بورس اوراق بهادار و تحلیل گران مالی، مشتریان، کارکنان، دولت، مدیران، سرمایه گذاران و اعتبار دهندگان نقش اساسی دارد. هدف از این پژوهش، بررسی رابطه همبستگی بین جریان های نقدی عملیاتی دوره قبل و سودهای عملیاتی و اقلام تعهدی دوره قبل با جریان های نقدی آتی است و تلاش برای شناسایی و ارزیابی نقش اقلام تعهدی در بهبود قدرت پیش بینی جریان های نقدی آتی مدل های پیش بینی است. به عبارت دیگر در این پژوهش تلاش می شود تا به این سوال اصلی که: کدام یک از داده های حسابداری " نقدی"، یا داده های حسابداری "تعهدی"، قدرت بیشتری را برای پیش بینی جریان های نقدی آتی، با استفاده از اطلاعات مالی میان دوره ای شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران دارند، پاسخ داده شود. برای این منظور آزمون های آماری لازم با استفاده از سه مدل رگرسیون جریان های نقدی عملیاتی گذشته، سودهای عملیاتی گذشته، جریان های نقدی و اقلام تعهدی گذشته انجام گرفت. نتایج پژوهش بیانگر این است که در سطح اطمینان 95% می توان ادعا کرد که داده های میان دوره ای نقدی قدرت پیش بینی جریان های نقدی آتی را نداشته اند و داده های میان دوره ای تعهدی قدرت پیش بینی جریان های نقدی آتی را دارند، استفاده از اقلام تعهدی به همراه اقلام نقدی قدرت پیش بینی جریان های نقدی آتی را در مدل، تا سطح قابل توجهی افزایش می دهد.

مقدمه: در اقتصاد دانشی برخلاف اقتصاد صنعتی، دانش یا سرمایه فکری به عنوان عامل تولید ثروت در مقایسه با سایر دارایی ها، بر کسب مزیت رقابتی و پیشبرد اهداف سازمانی نقش بسزایی ایفا می کند. هدف این تحقیق بررسی تاثیر سرمایه فکری برفرایند های مدیریت دانش در دانشگاه علوم پزشکی استان مازندران است. روش کار: جامعه آماری پژوهش 230 نفر شامل کلیه پرسنل این دانشگاه بودکه پس از توزیع، 183 پرسشنامه جمع آوری شد. پژوهش حاضر توصیفی - پیمایشی از نوع همبستگی است که برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه سرمایه فکری بنتیس (42 سوال) و پرسشنامه مدیریت دانش لاوسون (24سوال) استفاده شد. روایی و پایایی پرسشنامه ها حاکی از آن بودند که ابزارهای اندازه گیری از روایی و پایایی مطلوبی برخوردار هستند . یافته ها: نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها بر اساس نرم افزار SMART PLS 3.2.4 و با استفاده از آماره آزمون (t) و ضرایب مسیر(ß) نشان داد که سرمایه فکری بر فرایندهای مدیریت دانش (دانش آفرینی، جذب دانش، سازماندهی دانش، ذخیره دانش، انتشار دانش و بکارگیری دانش) تاثیرنسبتا قوی و معناداری داشته است. نتیجه گیری: سازمان ها به خوبی متوجه این امر شده اند که باید بیشتر به سرمایه های فکری و دانشی خود توجه کنند تا بتوانند بقا و اثربخشی عملکرد خود را تضمین نمایند، به بیان دیگر، شناسایی، بهبود و تقویت سرمایه فکری و ابعاد آن به عنوان یکی از قابلیت های مهم سازمان در خلق، تسهیم و کاربرد دانش سازمانی، می تواند باعث توسعه فعالیتهای دانش محور و استراتژی مدیریت دانش شود.

 با تحولات صورت گرفته در عرصه ی بانکداری نوین، نیاز به اتخاذ رویکردهای فناورانه متناسب با نیازهای مشتریان در حوزه ی بانکداری، رواج یافته است به طوری که هم اکنون عصرگذار از مدل های سنتی به مدل های کسب وکار فناوری محور و ارزش آفرین می باشد. رشد استارتاپ های مالی در صنعت بانک داری جهان به خلق گونه های تازه ای از بازار و کسب و کارهایی انجامیده است که توانسته موج نوینی از نوآوری و خلاقیت را به عرصه ی اشتغال و کارآفرینی جهانی وارد کند که در چند دهه ی گذشته با فرارسیدن موج های جدید فناوری، نوآوری های بسیاری به دگرگونی چهره ی جهان، زندگی و تسهیل فرایندها و رشد کسب و کارهای مبتنی بر آن، کمک کردند. در این راستا، در این مقاله، محقق به شناسایی مولفه ها و عوامل تاثیرگذار بر استارتاپ های مالی نظیر فینتک در قالب ارائه ی چارچوب راهبردی پرداخته است. مشارکت کنندگان در تحقیق حاضر، شامل 30 نفر ازمدیران، خبرگان و متخصصان فعال در زمینه ی تحول دیجیتال در صنعت بانکداری می باشند که نسبت به مصاحبه با آن ها جهت شناسایی عوامل اقدام گردید. قلمروی زمانی تحقیق مربوط به سال 1399 الی 1400 می باشد. به منظور دستیابی به هدف تعیین شده تحقیق، از روش تحلیل مضمون استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که عوامل مؤثر بر پیاده سازی فینتک در صنعت بانکداری شامل حکمرانی اقتصادی دولت، فرهنگسازی و آموزش، تمهیدات ساختاری، شفاف سازی و ارائه تسهیلات و مشوق ها است که به تناظر این ابعاد، 17 مؤلفه شناسایی شد.

هدف این پژوهش بررسی تأثیر استراتژی تجاری بر مسئولیت اجتماعی و عملکرد آتی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. بر همین اساس، اطلاعات مربوط به 99 شرکت نمونه پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره زمانی 10 ساله از سال های 1390 لغایت 1399 موردبررسی قرارگرفته است. برای گردآوری و اطلاعات از روش کتابخانه ای استفاده شد. تجزیه وتحلیل اطلاعات نشان داد که با توجه به اینکه دو متغیر مسئولیت اجتماعی شرکت و استراتژی اکتشافی بر عملکرد آتی شرکت تأثیر مثبت و معناداری دارد لذا می توان گفت فعالیت های مسئولیت اجتماعی شرکت با عملکرد قوی تر در شرکت هایی که استراتژی های اکتشافی را دنبال می کنند مرتبط است. بنابراین فرضیه اول پژوهش حاضر تأیید می شود. همچنین با توجه به اینکه تأثیر متقابل دو متغیر مسئولیت اجتماعی شرکت و استراتژی رشد بر عملکرد آتی شرکت تأثیر مثبت و معنادار دارد لذا می توان گفت فعالیت های مسئولیت اجتماعی شرکت با عملکرد قوی تر شرکت در میان شرکت های رشدی مرتبط است. بنابراین فرضیه دوم پژوهش حاضر نیز تأیید می شود.

یکی از بخش های مهم و موثر در سود، اقلام تعهدی است؛ بررسی این اقلام در کنار جریان نقدآزاد در برآورد پایداری مالی و بررسی عملکرد، از اهمیت زیادی برخوردار بوده و موجب کاهش عدم اطمینان استفاده کنندگان و ذی نفعان از اطلاعات مالی می شود. هدف پژوهش پیش رو تعیین اثر تعدیل مدل جونز در خصوص اقلام تعهدی اختیاری، اجباری و همچنین جریان نقد آزاد بر پایداری مالی است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه شرکت های بیمه و دوره زمانی آن بین سال های 1394 تا 1400 بوده است. روش پژوهش از نظر نوع هدف کاربردی و از نظر ماهیت و محتوا، توصیفی است. آزمون فرضیه ها با استفاده از همبستگی بین متغیرها و دو رویکرد رگرسیون و الگوریتم فراابتکاری ژنتیک انجام شده است. نتایج بدست آمده از آزمون فرضیه های پژوهش، نشان داد متغیرهای اقلام تعهدی اختیاری و اجباری و جریان نقد آزاد تاثیر معنی داری بر پایداری مالی دارد. همچنین نتایج نشان داد برآورد پایداری مالی با استفاده از الگوریتم ژنتیک دقیق تر از رگرسیون چند متغیره است.

پیشینه و اهداف: طی پنج سال اخیر، نرخ متوسط بازدهی دارایی های صندوق بازنشستگی کشوری تنها حدود 15 درصد بوده است و ازسوی دیگر در دوره یادشده، حدود 75 درصد از منابع مالی لازم برای ایفای تعهدات صندوق یادشده را کمک های دولت تأمین کرده است. در این مطالعه در راستای مدیریت دارایی - بدهی صندوق بازنشستگی کشوری، نحوه تعیین سبد بهینه سرمایه گذاری صندوق در گروه های عمده بورسی بررسی شده است و راهکارهای پیشنهادی مدیریت دارایی ها در قالب اصلاح سهم سرمایه گذاری صندوق در گروه های مختلف بورسی و با هدف پایداری مالی صندوق ارائه شده است.روش شناسی: پژوهش حاضر از نظر نوع داده ها به شکل کمّی است و از نظر هدف و نتیجه، توصیفی و کاربردی محسوب می شود و به دلیل به کارگیری عملکرد گذشته سهام موجود در پرتفوی صندوق بازنشستگی کشوری و مطالعه تاریخچه اطلاعات، پژوهشی رویدادی است. داده های کمّی پژوهش برای دوره 79 ماهه (1584 روز کاری) از ابتدای فروردین 1396 تا پایان مهر 1402 از بانک اطلاعات مرکز پردازش اطلاعات مالی ایران شرکت مدیریت فنّاوری بورس تهران گردآوری شده و برای انجام محاسبات الگوها، تفکیک دارایی های بورسی صندوق به 18 گروه بورسی شامل دارویی، سیمان، آهک و گچ، لاستیک و پلاستیک، قند و شکر، کاشی و سرامیک، استخراج کانه های فلزی، فرآورده های نفتی، محصولات چرمی، بیمه ای، رایانه، کانی غیرفلزی، غذایی به جز قند و شکر، فلزات اساسی، نهادهای مالی واسط، سرمایه گذاری ها، شیمیایی، حمل ونقل انبارداری و ارتباطات، چندرشته ای صنعتی انجام شده است. جمع آوری داده ها و مرتب سازی داده ها در نرم افزار مایکروسافت اکسل انجام شده و حل توابع هدف بر مبنای الگوهای مارکویتز و ارزش در معرض ریسک با استفاده از نرم افزار متلب انجام گرفته است.یافته ها: در سبد فعلی سرمایه گذاری بورسی صندوق بازنشستگی کشوری، بخش عمده (حدود 95 درصد) سبد فقط به سه گروه بورسی «چندرشته ای صنعتی»، «حمل ونقل انبارداری و ارتباطات» و «شیمیایی» اختصاص دارد و براساس منحنی مرز کارای ترسیم شده مبتنی بر داده های تاریخی، سبد فعلی صندوق بر روی منحنی یادشده قرار ندارد و لزوم بهینه کردن سبد مزبور مشخص شد. توابع هدف بر مبنای الگوهای مارکویتز و ارزش در معرض ریسک برای یافتن سبد بهینه صندوق حل شد و در سه حالت سبد سرمایه گذاری کنونی، سبد بهینه مدل مارکویتز و سبد بهینه مدل ارزش در معرض ریسک، شاخص میانگین بازدهی روزانه سبد سرمایه گذاری به ترتیب برابر با 0.232، 0.235 و 0.230 درصد، ریسک سبد سرمایه گذاری به ترتیب 1.62، 1.31 و 1.21 درصد و نسبت بازدهی به ریسک به ترتیب برابر با 0.143، 0.1793 و 0.1908 حاصل شد. لذا می توان نتیجه گرفت در میان سه حالت سبد سرمایه گذاری مطالعه شده، سبد حاصله از الگوی ماکویتز با توجه به دارا بودن بالاترین نسبت بازدهی به ریسک، بهترین سبد سرمایه گذاری است.نتیجه گیری: برای بهینه کردن سبد سرمایه گذاری فعلی صندوق بازنشستگی کشوری با حفظ میزان مطلق سرمایه گذاری، باید سهم سرمایه گذاری در گروه های «چندرشته ای صنعتی»، «حمل ونقل انبارداری و ارتباطات» کاهش یابد و سهم گروه هایی چون «قند و شکر»، «سیمان، آهک و گچ»، «کاشی و سرامیک»، «دارویی» و «سرمایه گذاری ها» افزایش یابد.

از نظر اقتصادی انحراف و عدم قطعیت سیاست های اقتصادی با پایداری و ثبات مالی در ارتباط است. با توجه به اینکه مدل جونز تورم موجود در دارایی های ثابت را اندازه گیری نمی کند، برای تعیین درست اقلام تعهدی، بخصوص در کشورهای با تورم بالا، از کارایی لازم برخوردار نیست. با تعدیل مدل جونز نتایج پژوهش دقیق تر مورد تحلیل قرارگرفت و به تبع آن پایداری مالی به صورت دقیق تر احصاء شد. هدف پژوهش این است، که دارایی ثابت را به روزرسانی و مدل جونز را تعدیل و رابطه آنتروپی اقلام تعهدی و پایداری مالی را تعیین نماید. آزمون فرضیه ها با استفاده از همبستگی بین متغیرها و دو رویکرد رگرسیون و الگوریتم های فراابتکاری نهنگ و ژنتیک انجام شده است. جامعه آماری پژوهش کلیه شرکت های بیمه شامل 231 سال شرکت و دوره زمانی آن بین سال های 1394 تا 1400 بوده است. نتایج بدست آمده از آزمون فرضیه های پژوهش، حاکی از آن است بین آنتروپی اقلام تعهدی مدل تعدیل شده جونز و پایداری مالی رابطه معنی دار وجود دارد. همچنین برآورد پایداری مالی و آنتروپی اقلام تعهدی رنی و شانون مدل تعدیل شده جونز، با استفاده از الگوریتم فراابتکاری نهنگ دقیق تر از رگرسیون چند متغیره و ژنتیک است. این به هنگام بودن در اقلام تعهدی باعث کاهش نابهنجاری در این اقلام شده و شفافیت در گزارشگری مالی را افزایش می دهد. همچنین اقلام تعهدی اختیاری نسبت به اقلام تعهدی غیراختیاری دارای نقش موثرتری در تعیین پایداری مالی برای تصمیم گیرندگان و ذی نفعان است.

همه گیری یکی از تأثیرگذارترین مسائل قرن بیست و یکم است. حتی در مراحل اولیه، تأثیر آن بر محیط زیست، تجارت و اقتصاد به دلیل عدم اطمینان ناشی از کووید 19 و اقدامات دولتی قابل توجه است. بسیاری از محققین بر نقش حاکمیت شرکتی تأکید می کنند که شرکت ها را برای مقابله با فروپاشی اقتصادی ناشی از همه گیری کووید 19 نشان می دهد. هدف این پژوهش بررسی اثر حاکمیت شرکتی بر کیفیت گزارشگری مالی در طول دوران همه گیری کووید 19 است. بر همین اساس، اطلاعات مربوط به 99 شرکت نمونه پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره زمانی 10 ساله از سال های 1390 لغایت 1399 موردبررسی قرارگرفته است. برای گردآوری داده ها و اطلاعات از روش کتابخانه ای استفاده شد. تجزیه وتحلیل داده های مربوطه از روش تخمین گشتاورهای تعمیم یافته استفاده شد. تجزیه وتحلیل اطلاعات نشان داد که با توجه به نتایج تخمین مدل پژوهش و معنی دار نبودن متغیر دامی کرونا بیماری کرونا تأثیری بر کیفیت گزارشگری مالی ندارد. لذا فرضیه اول پژوهش تأیید نمی شود و نمی توان گفت همه گیری کرونا بر کیفیت گزارشگری مالی تأثیر دارد. همچنین با توجه به اینکه از سه شاخص اصلی حاکمیت شرکتی (تعداد اعضای هیئت مدیره و دوگانگی مدیرعامل و درصد اعضای مستقل) درصد اعضای مستقل معنادار نیست لذا اثر متقابل آن ها نیز بر کیفیت گزارشگری مالی معنادار نیست لذا حاکمیت شرکتی بر کیفیت گزارشگری مالی در طول همه گیری کرونا تأثیر ندارد؛ بنابراین فرضیه دوم پژوهش نیز تأیید نمی شود.

هدف پژوهش: بررسی رابطه بین مالکیت مدیریتی، مالکیت نهادی و گزارشگری پایداری و تأثیر آنها بر مدیریت سود می باشد. روش شناسی پژوهش: پژوهش حاضر بر مبنای هدف، از نوع کاربردی و از نقطه نظر روش استنتاج، از نوع توصیفی– تحلیلی می باشد. قلمرو تحقیق بازه زمانی 7 ساله از 1393 تا 1400 را در بر گرفته و مکان تحقیق بورس اوراق بهادار تهران و شرکت های پذیرفته شده در بورس می باشد. به منظور بررسی صحت فرضیه های پژوهش، از رگرسیون چندمتغیره مبتنی بر داده های ترکیبی با اثراث ثابت و از نرم افزار ایویوز 11 استفاده شده است. یافته های پژوهش: نتایج فرضیه های پژوهش نشان داد که که مالکیت مدیریتی بر گزارش پایداری تاثیر معنی دار و منفی دارد. مالکیت نهادی بر گزارش پایداری تاثیر معنی دار و مثبتی دارد. گزارش پایداری بر مدیریت سود تاثیر معنی داری ندارد. بحث و نتیجه گیری: نظریه سهامداران توضیح می دهد که مشارکت سهامداران که یکی از آن ها مدیریتی است برای دستیابی به اهداف شرکت بسیار مهم است. هر چه مالکیت مدیریتی در شرکت بیشتر باشد، افشای گزارش پایداری را افزایش می دهد. بر اساس تئوری ذینفعان، مالکیت نهادی حق کنترل مدیریت را از طریق یک فرآیند نظارت موثر دارد. بر اساس نظریه سهامداران، پارادایم پذیرفته شده برای توضیح این موضوع است که چرا شرکت ها در فعالیت های اجتماعی و زیست محیطی به عنوان یک استراتژی برای به حداکثر رساندن بازده سرمایه گذاری بلندمدت و موفقیت تجاری پایدار شرکت می کنند.