محمدرضا سالاری فر

محمدرضا سالاری فر

مدرک تحصیلی: عضو هیئت علمی گروه روان شناسی پژوهشگاه حوزه ودانشگاه

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۳۱ مورد از کل ۳۱ مورد.
۲۱.

نقش میانجی انعطاف پذیری شناختی در رابطه هوش معنوی و رضایت زناشویی(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: انعطاف پذی ری ش ناختی ه وش معنوی رضایت زناشویی میانجیگری اسلام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۵ تعداد دانلود : ۱۵۹
ه دف از ای ن پژوه ش بررس ی نق ش میانج ی انعطافپذی ری ش ناختی در رابطه ه وش معنوی و رضای ت زناش ویی ب ود. ش رکت کنن دگان ای ن پژوه ش 280نفر از دانش جویان متاهل دانش گاه ق م ک ه در س ال تحصیلی96-97مش غول ب ه تحصی ل بودن د ک ه ب ا روش نمونهگی ری در دس ترس انتخ اب ش دند. ب رای گ ردآوری دادهها از پرس شنامههای رضای ت زناش ویی انری چ، پرس شنامه هوش معن وی عبدالهزاده و همکاران و پرس شنامه انعطافپذی ری ش ناختی (دنیس و ون دروال، (2010اس تفاده ش د. دادهه ا با اس تفاده از آم ار توصیفی و اس تنباطی م ورد تجزیه و تحلیل ق رار گرف ت. روش آماری م ورد اس تفاده در بخش آم ار توصیف ی میانگی ن، انح راف معی ار، ج داول فراوانی و در بخش آمار استنباطی به منظور بررسی رابطه بین متغیرها از ضریب همبستگی پیرسون و استفاده از شیوه آماری تحلیل مسیر بر اساس مدل ب ارون و کن ی ب ا اس تفاده از نرم افزاره ای SPSS و   Amos مورد تحلیل ق رار گرفت. نتایج فرضیه های پژوهش نش ان داد متغیر ه وش معنوی با رضایت زناش ویی ((0/473رابط ه معن ادار دارد.همچنین هوش معنوی با انعطافپذیری شناختی ()0/534 رابطه معنادار دارد. متغیر انعطافپذیری ش ناختی ب ا رضای ت زناش ویی( (0/453رابطه معن ادار دارد و انعطافپذی ری ش ناختی در رابط ه بی ن ه وش معن وی و رضای ت مندی زناش ویی نق ش میانجی جزیی دارد  
۲۲.

مبانی خانواده درمانی بر اساس منابع اسلامی(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: خانواده درمانی اسلام مبانی هستی شناختی انسان شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۹ تعداد دانلود : ۱۵۸
هدف پژوهش حاضر، شناسایی مبانی خانواده درمانی اسلامی است. این تحقیق بنیادی  نظری، با روش توصیفی - تحلیلی و روش استنباط از آیات قرآن کریم و احادیث معصومین صورت گرفته است. نتایج تحقیق، نشان داد که یک نظریه خانواده درمانی اسلامی، بر اساس این مبانی است: 1. هستی شناختی: ربوبیت خداوند، وجود جهان پس از مرگ، خیر و زیبا بودن جهان، تدریجی بودن تغییرات. 2. انسان شناختی: معناگرایی، زیبادوستی، کرامت و ضعف و نقص انسان، وجود تفاوت های جنسیتی، مکمّلیت، نیاز به انس و الفت، همراهی با رنج و سختی، نیازمندی به دیگران، سیستمی بودن خانواده. 3. ارزش شناختی: ارزشمندی و تقدس ازدواج و خانواده، ارزشمندی فرزند و فرزندآوری، وظیفه محوری و حقوق مداری، قیمومیت. 4.آسیب شناختی: آسیب های مشترک زوجین و آسیب های مربوط به هریک از زوجین. 5. مبانی فقهی و اخلاقی مطلوبیت اصلاح ذات البین، وساطت در تشکیل خانواده و اصلاح روابط خانوادگی است. این مبانی در اهداف و تکنیک های خانواده درمانی مؤثر است، بنابراین بایستی نظریه پردازان خانواده درمانی با رویکرد اسلامی، در تدوین پروتکل ها، بایستی بر اساس این مبانی، اهداف و تکنیک های خانواده درمانی را تدوین کنند. 
۲۳.

ساخت و اعتباریابی پرسشنامه سلامت معنوی روابط زوجین بر اساس متون اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سلامت معنوی معنویت روابط همسران اعتباریابی تحلیل عاملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۳ تعداد دانلود : ۲۰۲
این پژوهش با هدف ساخت و اعتباریابی پرسشنامه سلامت معنوی روابط زوجین بر اساس متون اسلامی (قرآن کریم و روایات موجود در کتب قبل از قرن پنجم هجری در کتاب روایی میزان الحکمه ) انجام شد. برای استخراج مؤلفه های مفهومی سلامت معنوی روابط زوجین و تدوین گویه ها از روش تحلیل محتوای کیفی مایرینگ (2004) و ارزیابی نظرات کارشناسان با انتخاب 10 متخصص به روش نمونه گیری هدفمند و برای اعتباریابی پرسشنامه از روش پیمایشی در نمونه 205 نفری به روش نمونه گیری در دسترس در جامعه آماری دانشجویان متأهل دانشگاه قم و دانشگاه آزاد واحد قم استفاده شده است. برای سنجش روایی محتوایی هریک از مؤلفه ها (و ریزمؤلفه ها) و گویه ها به صورت جداگانه از ارزیابی نظرات کارشناسان با سنجش شاخص روایی محتوا (CVI) و نسبت روایی محتوا (CVR) استفاده شد. در این پژوهش تجزیه وتحلیل اطلاعات با استفاده از نسخه 26 نرم افزار SPSS انجام گرفته است. روایی ملاک با محاسبه ضریب همبستگی پرسشنامه حاضر و مقیاس هم ارز نیازهای صمیمیت زناشویی باگاروزی (2001 ) بُعد صمیمیت معنوی 861/0 بوده و در 01/0 معنادار است. نتیجه بررسی روایی سازه با استفاده از روش تحلیل عاملی اکتشافی استخراج 3 عامل با بار عاملی بالاتر از 3/0 بود که در مجموع 435/71 درصد واریانس کل پرسشنامه سلامت معنوی روابط زوجین را برآورد می کند. عوامل به دست آمده عبارت بودند از عاطفه معنوی، مقابله معنوی و آداب معنوی. اعتبار این پرسشنامه با محاسبه آلفای کرونباخ 702 /0 و همچنین با محاسبه ضریب اسپیرمن- براون برابر 946/0 و ضریب دو نیمه سازی گاتمن برابر 943/0 می باشد. در نتیجه پرسشنامه سلامت معنوی روابط زوجین می تواند به عنوان یک ابزار دارای ویژگی های روان سنجی معتبر در پژوهش های روان شناختی مورداستفاده قرار بگیرد.
۲۴.

پیش بینی عملکرد تحصیلی بر اساس کارکردهای سبک تفکر و سبک های تربیتی والدین با میانجی گری مسئولیت پذیری دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عملکرد تحصیلی کارکردهای سبک تفکر سبک های تربیتی والدین مسئولیت پذیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۱ تعداد دانلود : ۱۵
این پژوهش با هدف پیش عملکرد تحصیلی براساس کارکردهای سبک تفکر و سبک های تربیتی والدین با میانجی گری مسئولیت پذیری دانش آموزان انجام شد. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر، شامل تمام دانش آموزان مقطع متوسطه اول ناحیه 3 شهر قم مشغول به تحصیل در سال تحصیلی 1401- 1400 بود که از این بین 430 نفر از دانش آموزان با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و پرسشنامه های عملکرد تحصیلی فام و همکاران (1999، APQ)، سبک های تفکر استرنبرگ (STSQ، 1992)، مقیاس فرزندپروری ادراک شده گرولینک و همکاران (PPQ، 1997) و مسئولیت پذیری شخصی مرکلر و همکاران (PRQ، 2016) تکمیل کردند. تحلیل داده ها با روش مدل سازی معادلات ساختاری نشان داد سبک تفکر قانونی، اجرایی، سبک های تربیتی مادر و پدر و مسئولیت پذیری رابطه مثبت و معنادار (01/0>p) و سبک تفکر قضاوت گر و عملکرد تحصیلی ارتباط منفی معنادار (01/0>p) بود و سبک تفکر قانونی، اجرایی، قضاوت گر، سبک های تربیتی مادر و پدر از طریق مسئولیت پذیری با عملکرد تحصیلی ارتباط دارند (01./0>p). نتایج این پژوهش نشان داد بین کارکردهای سبک تفکر و سبک های تربیتی والدین با عملکرد تحصیلی با میانجی گری مسئولیت پذیری در دانش آموزان رابطه وجود دارد (05/0>p) و مدل پژوهش از برازش مطلوبی برخوردار است. یافته های این پژوهش می تواند در بهبود عملکرد تحصیلی مورد استفاده ی متخصصان حوزه های آموزشی قرار گیرد.
۲۵.

راهکارهای غیرکلامی در تأمین نیازهای عاطفی همسران با توجه به منابع اسلامی(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: ارتباط غیرکلامی ارتباط عاطفی همسران محبت منابع اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۹ تعداد دانلود : ۱۳۷
روابط غیرکلامی یکی از راهکارهایی ارتباطی است که اثر بسزایی در تقویت روابط زوجین دارد. در آموزه های اسلامی به روابط غیرکلامی همسران توجه شده است. هدف این پژوهش تدوین روابط موثر غیرکلامی همسران بر اساس منابع اسلامی است. روش پژوهش توصیفی تحلیلی بوده است. یافته ها نشان می دهد که چهره بشاش، تبسم، همنشینی و صمیمیت بدنی و بصری، هدیه دادن، استقبال از همسر، تفریح و مسافرت، کمک در کارهای خانه، گوش دادن فعال، آراستگی، کنترل خشم و بایسته های غیرکلامی در رابطه جنسی همسران، از جمله راهکارهای مؤثر غیرکلامی در تأمین نیازهای عاطفی همسران از منظر منابع اسلامی است. 
۲۶.

تدوین بسته آموزشی انصاف برای کاهش تعارضات زناشویی بر اساس منابع اسلامی(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: انصاف خانواده بسته آموزشی تعارضات زناشویی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۱ تعداد دانلود : ۱۷۶
هدف از پژوهش حاضر، تدوین بسته آموزشی انصاف برای کاهش تعارضات زناشویی بر اساس منابع اسلامی با روش پژوهش تحلیل محتوای کیفی است. از میان منابع اسلامی و کتب معتبر دینی و حدیثی، 7 مؤلفه: یکسان انگاری خود-دیگری، توانایی فرض خودمیزان گری، خوددگر پسندی امور، خوددگر ناپسندی امور، دگر دوستی، دگر تقدم گری و برآوردن انتظارات معقول و مشروع، برای انصاف استخراج گردید. سپس با استفاده از روش تحلیل مفهومی به تحلیل مؤلفه های انصاف پرداخته و با استفاده از روش های کمّی به بررسی اعتبار محتوای بسته آموزشی پرداخته شده است؛ لذا برای بررسی روایی مؤلفه ها، به همراه منابع آنها با استفاده از شاخص CVI و CVR فرمی آماده گردید. آن فرم در معرض آرا و نظر کارشناسان دارای مدرک دکترا در رشته روان شناسی و رشته راهنمایی و مشاوره، قرار گرفت. نتایج نشان داد که 4 مؤلفه: یکسان انگاری خود-دیگری، توانایی فرض خودمیزان گری، خوددگر پسندی امور، خوددگر ناپسندی امور، تأیید گردید. بر اساس منابع اسلامی برای هر یک از مؤلفه ها تکنیک هایی به عنوان محتوای جلسات بسته آموزشی با هدف کاهش تعارضات زناشویی تدوین گردید. کارشناسان، محتوای بسته آموزشی را ارزیابی نمودند که با استفاده از شاخص CVI، تمامی تکنیک ها تأیید گردید.
۲۷.

مرور نظام مند و متاسنتز مطالعات مربوط به چرایی مکتب روان شناسی اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: روان شناسی اسلامی مکتب مرور نظام مند متاسنتز مطالعات روان شناسی با رویکرد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۰ تعداد دانلود : ۱۱۰
مسلمانان همخوان با زمینه های اعتقادی−فرهنگی، خدمات روان شناختی ویژه ای را طلب می کنند؛ همچنین تفاوت مبانی اسلامی با مبانی روان شناسی لزوم تأسیس «مکتب روان شناسی اسلامی» را قطعی می کند. بررسی چرایی مکتب به تسهیل نقد و بررسی با یکپارچه شدن ضرورت ها، مشخص شدن جهتِ حرکت و نیز انصراف یا اطمینان علاقه مندان از ادامه این مسیر کمک می کند؛ همچنین کثرتِ داده ها در این موضوع، پژوهشی با روش مرور نظام مند و متاسنتز را ضروری می سازد. «مرور نظام مند» روش قاعده مندی برای یافتن همه اطلاعات موجود در یک موضوع خاص می باشد. «متاسنتز» روشی است که با تلفیقِ نتایجِ پژوهش های کیفی، تفاوت ها و شباهت های آنها با هم مقایسه می شود. نتیجه مرور نظام مند این پژوهش شناساییِ 37 نشریه و 33 استاد بود که از بررسی آرشیو و آثار ایشان 60 کتاب، 700مقاله، 18میزگرد استخراج شد؛ پس از حذف اسناد نامرتبط؛ 3کتاب، 14مقاله، 7مصاحبه و 14میزگرد با روش فراترکیب؛ تلخیص، کدگذاری، دسته بندی، یکپارچه سازی و بازنویسی شد. نتایج پژوهش نشان داد که به چرایی دو دسته پاسخ داده شده است: «کاستی های روان شناسی» و «درونداشت های مکتب روان شناسی اسلامی». کاستی های روان شناسی در شش سرفصلِ «وجود سوگیری»، «خطای مبانی»، «ناسازگاریِ فرهنگی اعتقادی»، «محدودیت و انحصارِ روشمندی»، «ناکارآمدی»، «ارزش مداری» قرار می گیرد. درونداشت ها نیز در پنج سرفصلِ «فرصت های روان شناسی موجود»، «وجود معارف روان شناختی دینی»، «لزوم تحقق رویکرد جامع و واحد»، «جامعه سازی اسلامی» و «منافع بومی سازی» است.
۲۸.

ارائه راه حلی برای تبیین حقوق جنسی بانوان بر اساس رویکردهای حقوقی و اخلاقی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حقوق جنسی تمکین نشوز استمتاع زوجه رویکرد حقوقی رویکرد اخلاقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۳ تعداد دانلود : ۱۱۴
در نظام جنسی دین مبین اسلام، ارضای میل جنسی در مسیر هدفمند و حرکت به سوی کمال، یک اصل محسوب می شود که به جهت دارا بودن کارکرد تأمین آرامش جسمی و روانی، این غریزه در آموزه های اسلامی دارای ارزش است. ارضای نیاز جنسی همسر از وظایف مشترک زن و مرد است که مستندات متعددی در خصوص حق و تکلیف هر دو طرف وجود دارد. آنچه در بین حقوق جنسی زن و مرد متمایز به نظر می آید، حق بهره مندی از استمتاع (رابطه) جنسی از حیث زمان است که در مقابل مطلق و بلامنازع بودن حق مرد در این مسئله، حق زن مقید به چهار ماه یک بار شده است. در ادبیات اسلامی موجود، دو رویکرد حقوقی و اخلاقی به چشم می خورد که هر کدام ادله ای دارد. در پژوهش حاضر با روش تبیینی تحلیلی، ادله هر دو رویکرد بررسی شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که ادله رویکرد حقوقی قابل نقد است و ادله رویکرد اخلاقی از اتقان بیشتری برخوردارند. در نتیجه، دیدگاه مشهور، یعنی محق بودن زن نسبت به حق جنسی هر چهار ماه یکبار، «حکم اولی شرعی» و بالاترین حد زمانی است که شارع تعیین کرده و ناظر به شرایط عادی است و با وجود اموری مانند جوانی، تمایلات و نیاز جنسی زن، مرد نمی تواند خود را نسبت به این نیاز، غیرمسئول بداند. همچنین با توجه به فتاوای فقهای معاصر، جایگاه عرف در امور جنسی زوجین، تقدم اخلاق بر حقوق در روابط خانوادگی و حساسیت روانی بانوان، رویکرد اخلاقی یعنی همان بهره مندی زن از رابطه جنسی در کمتر از چهار ماه و به هنگام نیاز، تقویت می شود.
۲۹.

راهبردها و راهکنش های فرزندپروری در مقطع نوجوانی براساس متون اسلامی و روان شناسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فرزندپروری راهبرد راهکنش نوجوان متون اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۲ تعداد دانلود : ۱۴۶
پژوهش حاضر با رویکردی روان شناختی و اسلامی، به دنبال تدوین روش های فرزندپروری برای والدین، به ویژه پدر، در ضمن راهبردها و راهکنش ها است. راهبرد، برنامه ای است که برای نیل به یک هدف بلند مدت طراحی می گردد و راهکنش، روش های عملیاتی است که برای دستیابی به هدف مورد استفاده قرار می گیرد. روش این تحقیق، تحلیل محتوای متون اسلامی و روان شناختی در زمینه فرزندپروی نوجوان است. بدین منظور، متون اسلامی و روان شناسی مربوط به نوجوانی و فرزندپروری در مقطع نوجوانی بررسی گردید. از گزاره های اسلامی، 58 کد و از پژوهش های روان شناختی 234 کد به دست آمد. داده ها با کمک نرم افزار اطلس تی تحلیل کیفی شد. بعد از دسته بندی کدهای اولیه، کدگذاری محوری و شبکه سازی با رویکرد اجتهادی−انضمامی انجام شد. یافته های تحقیق کشف سه راهبرد کلی و 28 راهکنش برای فرزندپروری است: راهبرد رابطه با نوجوان شامل لیاقت دهی، مسالمت جویی، محبوبیت، مجاورت، بصیرت، شناخت و شوخ طبعی، راهبرد آموزش شامل توجه دهی به سلامت و پذیرش هیجان خواهی، مسئولیت دهی، هدایت فکری، هدایت جنسی، پرورش عقلانیت، محدودیت، مشارکت، تقویت مهارت ها، مهارت شغلی، نظارت، نصیحت گری، موفقیت، تمرین تصمیم گیری، و راهبرد خودمدیریتی والدین شامل صلابت، استعانت از خداوند، هماهنگی تربیتی، مشاوره جویی، رسیدگی به خود، عاملیت به اصول خویش، رضایت زناشویی است.
۳۰.

تدوین بسته آموزشی پیشگیری از طلاق عاطفی زوجین مبتنی بر آموزه های اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: طلاق طلاق عاطفی بسته آموزشی آموزه های اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴ تعداد دانلود : ۲۲
هدف از پژوهش حاضر تدوین بسته آموزشی پیشگیری از طلاق عاطفی زوجین مبتنی بر آموزه های اسلامی بود. این پژوهش با روش تحلیل مضمون به صورت کیفی انجام شد. جامعه آماری این پژوهش را آموزه های اسلامی تشکیل داد که شامل تفاسیر قرآن و کتاب های روایی شیعه است. داده ها با استفاده از نرم افزار جامع الاحادیث جمع آوری شد؛ بدین ترتیب که پس از مطالعه منابع روان شناختی با موضوع طلاق عاطفی، مؤلفه های پیشگیری از طلاق عاطفی و نیز مؤلفه های متناظر آنها در آموزه های اسلامی استخراج شد. سپس با کلیدواژه های مرتبط با این مؤلفه ها به جستجوی آیات و روایات پرداخته شد و یافته ها در چند مرحله با استفاده از روش تحلیل مضمون از سوی پژوهشگر بررسی و گزاره های غیرمرتبط با موضوع از پژوهش خارج و تعداد 380 گزاره نهایی شد. در ادامه تحلیل مضمون داده های کیفی 163 مضمون پایه، 12 مضمون سازمان دهنده و یک مضمون فراگیر دسته بندی و کدگذاری شدند. کلیه مضامین به وسیله متخصصان خبره اعتبارسنجی شد، سپس براساس مؤلفه های به دست آمده که عبارت بودند از تعهد و مدیریت، ادب و احترام، بخشش، انصاف، تواضع و فروتنی، خوش خلقی، خوش بینی، تاب آوری، کنترل خشم، صداقت، عشق و صمیمیت، هوش مالی، ساختار و محتوای بسته تدوین شد؛ این بسته شامل 1 پیش جلسه 45 دقیقه ای، 12 جلسه 90 دقیقه ای بود که از راه ضریب کاپای کوهن توسط متخصصان خبره اعتبارسنجی شد که میزان ضریب به دست آمده نزدیک به 0/ 9 بود که عدد قابل قبولی به شمار می رفت.
۳۱.

تدوین مدل مفهومی قدردانی مبتنی بر مؤلفه های شکر اسلامی(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: قدردانی شکر منابع اسلامی مدل مفهومی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹ تعداد دانلود : ۹
در تاریخچه ایده ها و نظریه ها، مفهوم «قدردانی» عمری طولانی اما در تاریخچه روان شناسی، گذشت ه ای نسبتاً کوتاه دارد. بر اساس منابع اسلامی، قدردانی به عنوان واکنش برتر به خوبی های دیگران و معیار انسانیت و جدایی از مرز حیوانیت معرفی شده است. بر این اساس، هدف این پژوهش تبیین مؤلفه های قدردانی مبتنی بر مفهوم «شکر» اسلامی است که با روش تحلیل محتوای کیفی متون دینی، منابع اسلامی بررسی و مؤلفه های قدردانی، از آن استخراج شد. روایی محتوای داده ها با استفاده از ضریب نسبت روایی محتوا (CVR) و شاخص روایی محتوا (CVI) بررسی و با اعتبار بالا تأیید شد. یافته های پژوهش نشان داد که قدردانی دارای دو مؤلفه درونی و بیرونی است؛ مؤلفه درونی آن شناختی عاطفی و مؤلفه بیرونی آن کلامی و رفتاری است که با استفاده از آن می توان روابط بینِ فردی را تقویت کرد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان