یحیی فوزی

یحیی فوزی

مدرک تحصیلی: دکتری علوم سیاسی از دانشگاه تهران
رتبه علمی: استاد پژوهشکده مطالعات سیاسی، بین المللی و حقوقی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
پست الکترونیکی: Yahyafozi@yahoo.com
لینک رزومه

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۵۹ مورد.
۲۱.

مبانی اندیشه ای گروه های سیاسی اسلامگرا در ایران قبل از انقلاب اسلامی

نویسنده:
منبع: فصلنامه علمى پژوهشى متین ۱۳۸۴ شماره ۲۷
حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی پهلوی دوم جریانها
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول فقه اندیشه و فقه سیاسی اندیشه سیاسی اسلام تاریخ سیاسی
تعداد بازدید : ۱۸۵۶ تعداد دانلود : ۸۱۲
در این مقاله نگارنده تلاش می کند تا به بررسی مبانی فکری گروههای سیاسی اسلامگرا در فاصله زمانی سالهای 1320 تا 1357 بپردازد؛ زیرا تبیین مواضع فکری و اختلافات نظری این گروهها، زمینه را برای درک بسیاری از چالشهای اندیشه ای بعد از انقلاب فراهم می آورد. هرچند بسیاری از گروههای یاد شده در کلیت اهدافی همچون مبارزه با استبداد، استعمار، ایجاد حکومت اسلامی، تلاش برای استقرار قوانین اسلامی و ... مشترک بودند؛ اما در نگاه عمیقتری می توان اختلافات فکری مهمی را نیز در دیدگاهها و مبانی اندیشه ای آنها مشاهده کرد که با پیروزی انقلاب و قرار گرفتن در محیطی جدید، این اختلافات زمینه بروز پیدا کرد و علت ظهور دیدگاههای مختلف در مقاطع تاریخی بعد از انقلاب گردید. این مقاله در دو قسمت تهیه شده که در قسمت اول مواضع فکری گروه اسلامگرا شامل فداییان اسلام، حزب ملل اسلامی، هیأت مؤتلفه و روحانیت مبارز مورد بحث قرار گرفته و در این قسمت مواضع فکری نهضت آزادی و گروههای سوسیالیست اسلامگرا بویژه سازمان مجاهدین خلق مورد مطالعه قرار خواهد گرفت
۲۲.

هویت جمعی از دیدگاه امام خمینی

نویسنده:
منبع: فصلنامه علمى پژوهشى متین ۱۳۸۲ شماره ۱۹

کلید واژه ها: هویت هویت جمعی هویت فردی هویت شیطانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۳۱ تعداد دانلود : ۸۱۶
نگارنده در این مقاله ابتدا مفهوم هویت را از منابع مختلف لغات استخراج و آن را به دو سطح فردی و جمعی تقسیم کرده است. منظور نویسنده از هویت فردی، انسان و از هویت جمعی، امت است. سپس عوامل مؤثر بر این دو سطح از دیدگاه امام خمینی را مورد بررسی قرار داده است. در سطح فردی هویت از دیدگاه امام خمینی به دو نقش مهم هستی‏شناسی ـ جهان‏بینی و انسان‏شناسی بر دیدگاه وی نسبت به هویت اشاره شده است. در ادامه از دیدگاه امام خمینی به ویژگیهای ذاتی انسان اشاره شده که عبارتند از: جامعیت و لایتناهی بودن انسان، دو بعدی بودن انسان، فطرت کمال‏گرایانة انسان و آزادیخواهی انسان.
۲۳.

جایگاه دین در عرصه علوم انسانی در ایران بعد از انقلاب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه علمى پژوهشى متین ۱۳۸۸ شماره ۴۳

کلید واژه ها: علم دین انقلاب اسلامی ایران علوم انسانی متافیزیک

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی علم و معرفت و تکنولوژی جامعه شناسی علم
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام دین پژوهی
تعداد بازدید : ۱۷۹۸ تعداد دانلود : ۱۰۱۹
در این مقاله ابتدا در قالب یک بحث نظری به بررسی دیدگاههای اثبات گرایی و مابعد اثبات گرایی در مورد امکان تاثیر گذاری ارزشهای دینی در علوم به خصوص علوم انسانی پرداخته شده است و با توجه به پذیرش نظری تاثیر ارزشها در علوم انسانی در دیدگاههای مابعد اثبات گرایی، تلاش گردیده تا ضمن بررسی گفتمانهای مختلف در مورد نحوه تاثیرگذاری ارزشهای دینی در علوم انسانی در دوران بعد از انقلاب اسلامی، ویژگیهای گفتمان و راهبرد مسلط در این دوران تبیین گردد.
۲۴.

تأثیر ژئوپلیتیک بر الگوی سیاسی مورد حمایت شیعیان در کشورهای مختلف(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات انقلاب اسلامی سال نهم پاییز ۱۳۹۱ شماره ۳۰

کلید واژه ها: ایران لبنان اندیشه سیاسی عراق ژئوپلیتیک شیعیان بحرین پاکستان و افغانستان

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی مطالعات منطقه ای
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری جغرافیای سیاسی
تعداد بازدید : ۱۷۶۸ تعداد دانلود : ۸۵۲
شیعیان در جهان اسلام از بعد نظری دیدگاه سیاسی خاصی دارند، اما در عمل، از حکومت های مختلفی در شرایط کنونی جهان اسلام دفاع می کنند. عوامل مختلفی میتواند در این مسئله دخیل باشد، اما فرضیه مقاله این است که وضعیت جغرافیایی و ژئوپلتیک شیعیان، نقش مهمی در حمایت عملی آنها از این الگوهای متفاوت دارد. بنابراین، پرسش اصلی این است که کدام عوامل ژئوپلتیکی بر الگوی سیاسی مورد حمایت شیعیان در کشورهای مختلف اثرگذار بوده اند؟ برای بررسی این موضوع، ضمن بحثی تئوریک درباره نحوه تأثیر ژئوپلتیک بر اندیشه سیاسی، میکوشیم تا عوامل مهم اثرگذار بر اندیشه سیاسی شیعیان را که موجب حمایت آنها از الگوهای مختلف سیاسی شده است، تبیین کنیم.
۲۷.

اصول تفکر سیاسی جامعة مدرسین حوزة علمیة قم در دهة اول انقلاب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای سیاسی معاصر سال سوم پاییز و زمستان ۱۳۹۱ شماره ۲ (پیاپی ۶)

کلید واژه ها: انقلاب اسلامی ولایت فقیه گفتمان سیاسی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۱۵ تعداد دانلود : ۶۵۶
این پژوهش بر آن است تا با استفاده از نظریة تحلیل گفتمان لاکلائو و موفه توصیف جامعی از اصول تفکر سیاسی جامعة مدرسین حوزة علمیة قم را در دهة اول انقلاب ترسیم کند و با واکاوی در بیانیه های این تشکل، مؤلفه های دال مرکزی و دال های شناور گفتمان جامعة مدرسین، به ویژه دیدگاه های فقهی ـ سیاسی در این چهارچوب تبیین شود تا رابطة آن ها با یک دیگر و نحوة ارجاع این دال ها به مدلول مشخص شود. بر این اساس، این نتیجه حاصل شد که دال مرکزی این تشکل شامل مؤلفه های اجرای احکام شریعت با محوریت ولی فقیه، مشروعیت الاهی حاکم، پیوند دین و سیاست، و مرجعیت سیاسی روحانیت است.
۲۸.

بررسی تواناییهای گفتمان اصلاح طلبانه شیعی در ایران

نویسنده:
منبع: فصلنامه علمى پژوهشى متین ۱۳۸۱ شماره ۱۷

کلید واژه ها: مصلحت شیعه نوسازی اصلاحات اخباریون اصولیون جامعیت شریعت احکام شرعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۷۲ تعداد دانلود : ۶۷۶
هدف این مقاله تبیین تواناییهای فکری و فقهی شیعی در مواجهه با تحولات و تغییرات اجتماعی می‏باشد که نویسنده با اشاره به دو نگرش مختلف اصولی و اخباری به تشریح ویژگیها و مبانی فقهی فقهای اصولی شیعی می‏پردازد و معتقد است که این فقها با تأکید بر عناصری همچون: جامعیت شریعت، پذیرش صلاحیت عقل و عرف و اجتهاد، پذیرش اصل تبعیت احکام از مصلحت و مفسده، نقش حکومت و احکام حکومتی، نقش زمان و مکان، حوزه فراغ و... از پتانسیل بالایی در خصوص مواجهه با تحولات جدید برخوردارند. این توانایی فکری به خوبی می‏تواند اصلاحات در کشور را مورد حمایت قرار داده و روند عقلانی شدن جامعه را تسریع بخشد.
۳۲.

وضعیت جریانات اسلام گرا در الجزایر و چشم انداز آینده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روابط خارجی سال پنجم زمستان ۱۳۹۲ شماره ۴

کلید واژه ها: الجزایر جنبش اسلامی معاصر جبهه نجات اسلامی تشکل الجزایر سبز جنبش النهضه الاسلامیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۷۳ تعداد دانلود : ۷۰۲
جریان های سیاسی اسلام گرا همواره از نفوذ سیاسی اجتماعی بالایی در جامعه الجزایر برخوردار بوده اند و فعالیت این جریان ها در طول نزدیک به هفت دهه فعالیت ، فرازوفرودهای بسیاری داشته است. هدف این مقاله پاسخ گویی به این پرسش است که صف بندی جدید گروه های اسلام گرا و مواضع آنها در سال های اخیر و به ویژه پس از جنگ های داخلی الجزایر که بعد از سرکوب جبهه نجات اسلامی انجام شد چگونه می باشد؟ برای پاسخ به این پرسش ابتدا مروری بر عوامل مؤثر بر شکل گیری جریانات سیاسی اسلام گرا در الجزایر و روند تحولات این جنبش خواهیم داشت و سپس با روشی توصیفی به بررسی صف بندی جریانات اسلام گرا در آن کشور خواهیم پرداخت. براساس یافته های این پژوهش پس از انحلال جبهه نجات اسلامی و حذف جریان رادیکال از عرصه سیاسی الجزایر، چند گروه اسلام گرا با مشی میانه روانه در عرصه سیاسی الجزایر حضور دارند که تفاوت آنها را می توان در تاکتیک های سیاسی آنها دانست؛ اما همه آنان بر مشی مسالمت آمیز سیاسی تأکید می نمایند.
۳۴.

وجوه اشتراک و افتراق اندیشه سیاسی جنبش حماس با اندیشه سیاسی انقلاب اسلامی ایران

نویسنده:
منبع: اندیشه سیاسی در اسلام بهار ۱۳۹۵ شماره ۷

کلید واژه ها: اندیشه سیاسی انقلاب اسلامی ایران فلسطین حماس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۱۲ تعداد دانلود : ۱۰۳۰
بررسی وجوه اشتراک و افتراق اندیشه سیاسی جنبش مقاومت اسلامی فلسطین، حماس، با اندیشه سیاسی انقلاب اسلامی ایران و رصد روند تحول فکری این جریان اسلام گرا از اهمیت خاصی در بحث سیاست گذاری جمهوری اسلامی در مواجهه با جنبش های اسلام گرا برخوردار است. این مقاله تلاش دارد تا با روش تاریخی- مقایسه ای به این پرسش پاسخ دهد که همکاری های حماس و ایران در دهه های گذشته از چه عمق فکری برخوردار بوده است؟ آیا این همکاری ها تاکتیکی و ناشی از برخی نیازهای مقطعی و سیاسی بوده است و یا اینکه مواضع و مبانی فکری طرفین این وحدت و همسوئی را ایجاب می کرده است؟ پاسخ به این سؤالات می تواند راهگشای آینده در روابط و نوع استراتژی مواجهه با این جنبش اسلام گرا باشد. در این مقاله بر اساس مقایسه ای ده شاخص به بررسی و تحلیل نقاط اشتراک و افتراق اندیشه سیاسی دو جنبش پرداخته شده است. یافته های پژوهش حاکی است که هر دو جنبش از نظر مبانی فکری اشتراکات زیادی داشته و تنها بحران سوریه را می توان عامل مهمی در ناهمسوئی مواضع آنها ذکر کرد. بر این اساس، به نظر می رسد علی رغم این اختلاف سیاسی، حماس را می توان متحدی فکری در بین جریان های اسلام گرا برای جمهوری اسلامی به حساب آورد که در دراز مدت به همراه بخش مهمی از جنبش اخوان می توانند در جبهه متحد جنبش اسلام سیاسی نوگرا و اصلاح طلب همسو با جمهوری اسلامی ایران در حل مسائل جهان اسلام قرار داشته و ایفای نقش کنند و لذا باید برای حل مشکلات سیاسی موجود که موجب تشدید فاصله بین این جریانات اسلام گرا شده است تلاش نمود و راهکارهای مناسب را جستجو کرد.
۳۵.

بنیان های صلح و همزیستی در اندیشه اسلامی با تاکید بر دیدگاه امام خمینی (ره)

نویسنده:
منبع: اندیشه سیاسی در اسلام بهار ۱۳۹۶ شماره ۱۱

کلید واژه ها: اسلام صلح اندیشه سیاسی همزیستی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۰۰ تعداد دانلود : ۴۸۶
این مقاله به بررسی جایگاه صلح و جنگ در اسلام می پردازد. گروهی از مسلمانان با استناد به آیات متعدد قرآن در مورد جهاد، بر اصالت جنگ در روابط با دیگران تأکید دارند که این نوع نگاه را می توان در بین جریانات سلفی تکفیری و وهابی جهادی و جریاناتی همچون القاعده و داعش بخوبی مشاهده کرد اما در مقابل این نگرش، بخشی از متفکران مسلمان با نقد دیدگاه مذکور بر اصالت صلح در اسلام تاکید می کنند که این مقاله به بررسی بنیان های معرفتی کلامی، عرفانی و فقهی آنها می پردازد.سؤال اصلی این پژوهش آن است که: اولویت دادن به صلح در اندیشه متفکران مسلمان مبتنی بر کدامین بنیان های نظری می باشد؟ این مقاله با روشی تحلیلی تلاش می کند به این سؤال براساس اندیشه های امام خمینی به عنوان یک اندیشمند بزرگ مسلمان، معمار و تئوریسین انقلاب اسلامی در ایران پاسخ دهد. یافته های این پژوهش حاکی از آن است که اصالت صلح مثبت و همزیستی مسالمت آمیز در روابط بین المللی دارای بنیا ن های محکم انسان شناسانه، کلامی، عرفانی و فقهی در اندیشه سیاسی اسلام می باشد.
۳۸.

سمت و سوی تحولات سیاسی - اجتماعی بعد از انقلاب در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست دوره ۴۱ تابستان ۱۳۹۰ شماره ۲ 253 - 267

کلید واژه ها: ایران انقلاب اسلامی تحولات سیاسی ایران جمهوری اسلامی دیدگاه سیستمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۳۹ تعداد دانلود : ۵۱۸
در این مقاله تلاش شده است تا به این سوال پاسخ داده شود که تحولات سیاسی در ایران بعد از انقلاب در چه سمت و سوی جریان داشته است؟ و چه عواملی بر این تحولات تأثیر گذار بوده است؟ برای پاسخ دادن به این سوال ضمن بررسی دیدگاه های مطرح شده در این مورد، تلاش شده تا در چارچوب دیدگاه سیستمی به بررسی روندها و آینده پژوهی سمت و سوی تحولات سیاسی در ایران بعد از انقلاب بپردازد. در این مقاله تلاش شده است تا به این سوال پاسخ داده شود که تحولات سیاسی در ایران بعد از انقلاب در چه سمت و سوی جریان داشته است؟ و چه عواملی بر این تحولات تأثیر گذار بوده است؟
۳۹.

تحلیل آماری و محتوایی سخنرانی های امام خمینی در سال های ۱۳۶۸ ۱۳۴۱(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات انقلاب اسلامی سال دوازدهم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۴۳

کلید واژه ها: امام خمینی صحیفه امام سخنرانی های امام خمینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۷۳ تعداد دانلود : ۵۶۱
امام خمینی در طول حیات خود، با ابزارهای مختلفی از جمله ارسال پیام و یا انجام مصاحبه و سخنرانی، به طرح اندیشه های خود مبادرت ورزید. این پژوهش بر آن است تا به این پرسش ها پاسخ دهد که سخنرانی های امام خمینی مندرج در «صحیفه امام» در سال های دوران حیات امام خمینی چه روندهایی را نشان می دهد و چه مباحث مهمی را شامل می شود؟ همچنین مباحثی که امام در هر مقطع در سخنرانی های خود بر آن تأکید داشتند کدام اند؟ تحقیق حاضر از روش ترکیبی که دربردارنده روش های کمّی و کیفی است، استفاده نموده است. برای این منظور ابتدا با بررسی مجموعه بیست و دو جلدی صحیفه امام، به شناسائی سخنرانی های ایشان و سپس با تحلیل کمّی، به تعیین جایگاه آن در بین دیگر فعالیت های تبلیغاتی وی پرداخته و در ادامه با تعیین شاخص هائی، تحلیل محتوایی از سخنرانی های امام خمینی ارائه نموده است.
۴۰.

ابعاد، روند و عوامل مؤثر بر تحولات سیاسی در ایران بعد از انقلاب اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست دوره ۴۱ زمستان ۱۳۹۰ شماره ۴ 193 - 204

کلید واژه ها: ایران انقلاب اسلامی تحولات سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۳۷ تعداد دانلود : ۳۹۲
در این مقاله تلاش شده است ابعاد تحولات سیاسی در ایران بعد از انقلاب اسلامی مورد بررسی قرار گیرد و به این سوال پاسخ داده شود که تحولات سیاسی در ایران بعد از انقلاب متاثر از چه عواملی بوده است؟ برای پاسخ به این سوال ضمن توصیف ماهیت نظام سیاسی در ایران و شناسایی مکانیسم تحول در این گونه نظام های سیاسی این فرضیه اثبات شد که تحولات سیاسی در ایران طی سی سال گذشته عمدتاً شامل تحولات در سطح دولت بوده است که این تحولات با توجه به ماهیت دمکراتیک و مردمی جمهوری اسلامی عمدتا متاثر از رقابت بین خرده گفتمان های مختلف اندیشه اسلامی در ایران از یکسو و تغییرات اجتماعی و اقتصادی بعد از انقلاب بوده است که به رشد نیروهای اجتماعی و اقشار اجتماعی جدید در ایران منجر شد. هرچند عوامل خارجی به عنوان عوامل مهم حاشیه ای در این تحولات نقشی مهم داشته اند.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان