هوشمند عطایی
مطالب
فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۳۹ مورد از کل ۳۹ مورد.
الگوهای اصلی سینوپتیکی حاکم بر یخبندانهای بهاره در استان کرمانشاه(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
تحلیل فضایی مخاطرات محیطی سال ششم بهار ۱۳۹۸ شماره ۱
139-158
حوزه های تخصصی:
در اثر سرمای دیررس بهاره خسارت های زیادی به محصولات کشاورزی وارد می شود. از آنجایی که دماهای پایین اثرات مخربی بر روی تولیدات کشاورزی دارند، بررسی آنها برای پیش بینی و جلوگیری از خسارات احتمالی بسیار ضروری است. اغلب تغییرات دمای جو به علت عبور سیستم های هوا بسیار ناگهانی است و گیاهان نمی توانند خود را با این نوسان های شدید سازگار کنند و در نتیجه آسیب می بینند. هدف از این تحقیق، تحلیل آماری – همدید یخبندان های بهاره استان کرمانشاه، شناسایی الگوهای همدید 500 هکتوپاسکال، وقوع یخبندان های دیررس بهاره طی دوره آماری1990تا 2015 به منظور تعیین زمان های رخداد پدیده یخبندان، دمای حداقل روزانه 7 ایستگاه کرمانشاه ، همدان و ایلام است. پس از تجزیه و تحلیل داده های ارتفاع سطح 500 هکتو پاسکال روزهای یخبندان بهاره استان کرمانشاه با استفاده از تکنیک تحلیل مولفه های اصلی و روش خوشه بندی سلسله مراتبی وارد، 10 الگوی همدید حاکم بر سرماهای دیررس بهاره منطقه مورد مطالعه شناسایی و تعیین گردید. این الگوهای فشار براساس مکان استقرار آن ها نامگذاری شدند. الگوی اصلی سینوپتیکی حاکم در یخبندان های مورد بررسی، شکل گیری کم فشارها و ناوه های حاصل از آنها نقش مهمی در یخبندان های بهاره منطقه داشته، سردچال ها، فرود و فراز موج کوتاه حاکم که حرکات نزولی و صعودی این سامانه های همدید باعث هدایت توده هوای سرد و نسبتاً خشک عرض های جغرافیایی بالا از سمت شمال و شمال غربی ایران به سمت منطقه شده و افت محیطی دما و یخبندان را سبب شده است .
پهنه بندی بیوکلیمایی ماهانه استان چهارمحال و بختیاری
حوزه های تخصصی:
ارتباط سنجی فعالیت لکه های خورشیدی و دمای حداقل استان اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
خورشید منبع بنیادی انرژی در سامانه اقلیمی زمین است و تغییرات آن نوساناتی را در جوّ زمین ایجاد می کند. شرایط آب و هوایی مناطق مختلف در ارتباط با فعالیت های خورشیدی است و این فعالیت ها یکی از دلایل رخدادهایی مانند خشکسالی ها و سیلاب هاست. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر فعالیت لکه های خورشیدی بر دمای حداقل ماهانه استان اصفهان و به شیوه پیکسلی صورت پذیرفته است. در این راستا از آمار دمای حداقل 21 ایستگاه همدید و آب و هواشناسی در داخل و خارج استان طی مقطع زمانی 2010-1961 و همچنین آمار تعداد لکه های خورشیدی طی همان دوره بهره گرفته شد. پس از اطمینان از همگن بودن داده های مورد مطالعه با آزمون Runs Test ، داده های ایستگاهی با میان یابی به داده های پیکسلی با ابعاد 5×5 کیلومتر مربع تبدیل شد. سپس ارتباط سنجی عناصر مورد مطالعه با روش تحلیل موجک پیوسته مورلت و تحلیل موجک متقاطع انجام گرفت. نتایج حاصل از این پژوهش بیانگر آن است که دمای حداقل استان اصفهان از چرخه های زمانی 4-1 و 11-8 ساله برخوردار بوده است که همزمان با فعالیت لکه های خورشیدی است. به خصوص در ماه دسامبر که چرخه های زمانی 11-8 ساله رخ داده و از نمود بیشتری برخوردار است. همچنین بجز ماه فوریه که ارتباط و همبستگی عناصر مورد مطالعه از نوع منفی است، در سایر ماه ها همبستگی مشاهده شده از نوع هم فاز و مثبت معنا دار بوده است.
بررسی روند تغییرات دمایی و اقلیم آسایش گردشگری جزایر قشم و کیش در عصر گرمایش جهانی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
اقلیم به عنوان پدیده ای جغرافیایی، رابطه ای تنگاتنگ و انکار ناپذیر با گردشگری و توسعه مقاصد گردشگری دارد. به طوری که بسیاری از مقاصد مطرح گردشگری جهان، موفقیت خود را مرهون برخورداری از اقلیمی مطلوب هستند. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی و بررسی روند تغییرات دمایی جزایر قشم و کیش واقع در استان هرمزگان و تدوین تقویم زمانی اقلیم آسایش گردشگری با استفاده از شاخص PET و آزمون های پارامتری و ناپارامتری روند در این جزایر صورت پذیرفته است. بدین منظور از داده های متوسط دمای خشک، رطوبت نسبی، سرعت باد، فشار بخار و میزان ابرناکی روزانه 3 ایستگاه همدید استان هرمزگان طی بازه زمانی 23 ساله (1983-2016) استفاده شده است. نتایج حاصل شده در قالب تقویم زمانی نشان داد که بهترین بازه زمانی برای حضور گردشگران در این جزایر ماه های ژانویه، فوریه و دسامبر می باشد که شرایط آسایش در آنها برقرار است. بعلاوه نتایج حاصل از آزمون های آماری نشان داد که متوسط دما و دمای حداکثر در هر دو ایستگاه بدون روند بوده است و دمای حداقل نیز در کیش تنها طی اردیبهشت ماه از روند کاهشی برخوردار بوده اند.
بررسی الگوهای اصلی سینوپتیکی تراز دریا یخبندان های بهاره در استان کرمانشاه(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
سرزمین سال شانزدهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۶۳)
55 - 73
حوزه های تخصصی:
در ثرسرمای دیررس بهاره خسارات زیادی به محصولات کشاورزی وارد میشود و ازآنجایی که دماهای پایین اثرات مخربی بر روی تولیدات کشاورزی دارند، بررسی آنهابرای پیش بینی وجلوگیری از خسارات احتمالی بسیار ضروری است. اغلب تغییرات دمای جو به علت عبور سیستم های هوا بسیار ناگهانی است و گیاهان نمی توانند خودرابااین نوسانهای شدید سازگار کنند و در نتیجه آسیب می بینند.هدف از این تحقیق، تحلیلآماری – همدید یخبندان های بهاره استان کرمانشاه، شناسایی الگوهای همدید تراز دریا وقوع یخبندان های دیررس بهاره طی یک دوره آماری1990تا 2015 به منظور تعیین -زمان های رخداد پدیده یخبندان،دمای حداقل روزانه 7 ایستگاه کرمانشاه، همدان و ایلام است.پس از تجزیه و تحلیل دادههای ترازدریاروزهای یخبندان بهاره استان کرمانشاه با استفاده از تکنیک تحلیل مولفههای اصلی و روش خوشهبندی سلسله مراتبی وارد، 10 الگوی همدید حاکم بر سرماهای دیررس بهاره منطقه مورد مطالعه شناسایی و تعیین گردید.ازده خوشه بدست آمده ، 8خوشه آن مربوط به الگوی پرفشارسیبری است که ازمجموع 91روزیخبندان بهاره دراستان کرمانشاه 79درصد( 72روز)دراثرالگوی پرفشارسیبریودوخوشهکه 12درصد(11روز)دراثرپرفشارشمال مدیترانه و9درصد( 8روز) دراثر پرفشار دریاچه وان است. این الگوهای فشار براساس مکان استقرار آنها نامگذاری شدندکه افت محیطی دما و یخبندان بهاره را سبب شده اند.
روند تغییرات دما در چابهار(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
مقطع زمانی مورد مطالعه در این بررسی 49 ساله می باشد. که مربوط به ایستگاه چابهار با طول دوره آماری 1963 تا 2012 را شامل می شود. ابتدا سعی شده است با استفاده از روش رتبه ای من - کندال تغییرات داده ها شناسایی شوند و سپس نوع و زمان آن مشخص گردد. هدف از این تحقیق، بررسی روند تغییرات دمای ایستگاه چابهار برای آشکار سازی تغییر احتمالی اقلیم آن از حالت نرمال با استفاده از آزمون ناپارامتری من-کندال می باشد. نتایجی که از این پژوهش حاصل شد به شرح زیر می باشد: 1-مطالعه تغییرات دمای حداکثرتمام ماه های ایستگاه چابهار در طول دوره آماری به جزء ماه ژانویه روند معنا دار کاهشی به طور محسوسی قابل مشاهده است. در این میان، ماه جولای با عدد 41/.-، آگوست 36/.-، ژوئن و می با 33/. – بیشترین کاهش را نشان می دهند. 2- تغییرات دمای حداقل ایستگاه چابهار نیز در 8 ماه از سال روند کاهشی دارد، که ماه نوامبر با عدد 40/. -، جولای با 25/. -، بیشترین کاهش را داشته، در ماه های سپتامبر، ژوئن، می وآوریل روندی وجود ندارد، تغییرات رخ داده از نوع تصادفی وناگهانی است.
تجزیه و تحلیل خشکسالی ها(اقلیم شناسی– هیدرولوژیکی) با بکارگیری روش من کندال در حوضه زاینده رود (مطالعه موردی: ایستگاه ورزنه)
خشکسالی به عنوان بی سروصدا ترین بلایای طبیعی در مقابل سیلاب به عنوان یکی از پر صدا ترین بلایا قرار گرفته است. این درحالی است که خطر و خسارت های ناشی از خشکسالی به مراتب بیشتر از سایر بلایای طبیعی مانند : سیل ، طوفان ، آتش فشان و حتی زلزله است. این پدیده با سایر بحران های طبیعی متفاوت است، زیرا به آهستگی و در زمان نسبتا طولانی به وقوع پیوسته و در اغلب اوقات دوره تداوم آن بیش از چند سال به طول می انجامد.در این مقاله خشکسالی حوضه زاینده رود مورد بررسی قرار گرفنه است بدین جهت از آمار بارش ایستگاه سینوپتیک ورزنه به عنوان نزدیک ترین ایستگاه به منطقه مورد مطالعه ،جهت تحلیل خشکسالی از داده های بارش در دوره زمانی 1327-1384به صورت ماهانه و سالانه استفاده شده است. از روند پارامتر بارش نیز توسط آزمون ناپاارمتری من – کندال محاسبه و تحلیل انجام گرفت .نتایج نشان میدهد که بیشترین میزان بارش انجام شده در سالهای 1329-1334-1355-1359-1367-1373بوده است. از سال 1375به بعد شاهد کمترین میزان بارش طی سالهای بررسی شده هستیم و بیشترین میزان بارندگی را در ماه های فروردین و اردیبهشت مشاهده می کنیم و کمترین میزان بارش در ماه های شهریور و مرداد و مهر داشته ایم با استفاده از آزمون من کندال پارامتر بارش در مقیاس سالانه بدون روند بود و در مقیاس ماهانه در ماه های خرداد، تیر،مهر و آذر دارای روند و در سایر ماه ها فاقد روند می باشد. آثار زیان بار این حشکسالی در اثر نبود مدیریت درست و دخالت های انسانی تشدید شده که با توجه به غیرقابل پیش بینی بودن اما تکرار پذیر بودن آن پیشنهاد می شود در راهبرد مدیریت منابع آب حوضه زاینده رود تجدید نظر صورت گیرد.
واکاوی زمانی - مکانی شرایط آب و هوایی و توریسم استان فارس
حوزه های تخصصی:
شرایط آب و هوایی به عنوان یکی از عوامل مهم جغرافیایی، رابطه ای تنگاتنگی با گردشگری و توسعه مقاصد گردشگران دارد، به طوری که بسیاری از مقاصد مطرح گردشگری جهان، موفقیت خود را مرهون برخورداری از شرایط اقلیمی مطلوب می باشند در این مقاله از پارامترهای میانگین بارش ماهانه، میانگین دمای خشک، میانگین رطوبت نسبی ، میانگین حداکثر دما، میانگین حداقل رطوبت نسبی، میانگین ساعات آفتابی و سرعت باد 6 ایستگاه سینوپتیک استان فارس طی دوره آماری 1395-1378 استفاده شد. سپس با استفاده از شاخص اقليم گردشگري TCI شرایط آسایش استان فارس در مقیاس ماهانه تبیین گشته است، به گونه اي كه بتواند تاثير آسايش در جذب توريست استان فارس را مشخص نمايد. در ادامه با استفاده از نرم افزار GIS Arc پهنه بندی اقلیم گردشگری استان فارس برای تمام ماههای سال انجام پذیرفت. نتایج این بررسی نشان داد که بهترین ماهها از نظر دارا بودن شرایط آسایشی برای گردشگران ماههای اردیبهشت و مهر با سه کلاس ایده ال ، عالی و خیلی خوب و فروردین و آبان با دو کلاس عالی و خیلی خوب می باشند که بهترین شرایط را از نظر آسایش به خود اختصاص دادند. در مقابل ماههای آذر با پنج کلاس عالی ، خیلی خوب ، خوب، قابل قبول و حدبحرانی و مرزی و دی ماه با چهار کلاس خیلی خوب، خوب، قابل قبول و حد بحرانی و مرزیاز بدترین شرایط آسایشی و بیوکلیمایی برخوردارند. توزيع آب و هواي توريسم فصلي نشان مي دهد كه استان فارس از توزيع اوج بهاري دارد و تقريبآ به غير از ماههاي سرد سال بهترين توزيع آب و هوايي توريسم را در سراسر سال دارا مي باشد.
تحلیل و بررسی آماری روزهای آلوده هوای مشهد(1390-1384)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
جغرافیا و مطالعات محیطی سال پنجم بهار ۱۳۹۵ شماره ۱۷
127 - 133
حوزه های تخصصی:
به منظوربررسی دقیق روزهای آلوده ازلحاظ تداوم وپایداری، این مقاله به بررسی آماری آلودگی هوای شهرمشهدپرداخته است. دادههای مربوط به آلودگی به صورت روزانه وازسال1384 تاسال1390ازتاسال1390ازاداره کل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی تهیه گردید.پس ازجمع آوری دادهها ومشخص شدن دوره آماری ازبین این دادههاآلایندههایی که بیشترین تاثیررا برآلودگی هوای شهرمشهد داشتند(منوکسید کربن، دی اکسید نیتروژن، دی اکسید گوگرد، ازن و ذرات معلق (PM10) جهت مشخص ساختن کیفیت هوا انتخاب گردید و سپس تجزیه وتحلیل آماری به منظورمشخص شدن تداوم وتعدادروزهای آلوده انجام شد. نتایج به دست آمدنشان دادکه آلودگی هواازسال 1384تا سال 1390درنوسان بوده وروند کاهشی داشته است.همچنین درطی دوره موردنظرذرات معلق( PM10) دارای بیشترین مقدار بوده است .آلوده ترین فصول مشهدپاییزوزمستان می باشند.ازلحاظ توزیع سالانه، سال 1386 با29روز آلودگی دارای بیشترین مقدارمی باشد.ماه اسفند با18روزآلوده ترین ماه وتیرماه به عنوان پاکترین ماه سال مشخص شده است.همچنین ازبررسی تعدادروزهای آلوده باتداوم دوروزوبیشتر ،سال1387و1386به لحاظ تداوم نسبت به سالهای دیگرمشخص تربوده است.
تغییرات پیش نگری شده در دما و بارش حوضه کشف رود بر مبنای روش های مقیاس-کاهی دینامیکی و آماری(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مخاطرات محیط طبیعی سال دهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۳۰
183 - 202
حوزه های تخصصی:
اقلیم تحت تاثیر عوامل طبیعی و انسان ساز در سطح جهانی و منطقه ای در حال تغییر است. امروزه، مدل های سری CMIP، منابع داده ای چند مدلی را به منظور بهبود پژوهش های علمی در راستای شناخت تغییر اقلیم و خطرپذیری اقلیم آینده در مقیاس منطقه ای یا محلی و توسعه رهیافت هایی برای سازگاری با اقلیم ارایه می دهند. با این وجود، ثابت شده است که این مدل ها قادر به حل جزئیات ویژگی های تغییر اقلیم در مقیاس های مذکور نیستند. به منظور پرکردن این خلا، روش های مقیاس کاهی ( دینامیکی و آماری)، به عنوان راه های چند روشی به منظور بدست آوردن پیش نگری های با قدرت تفکیک مناسب از مدل های جهانی اقلیمی بکار می روند. ارائه اطلاعات مطمئن تر اقلیمی به صورت چند مدل، چند روش و چند مقیاس (M5S) می تواند به تصمیم گیران بخش-های مختلف همچون آب و کشاورزی در پاسخ به تغییرات اقلیم کمک نماید. در این راستا، در این پژوهش با هدف ارایه سناریوهای آتی اقلیمی دما و بارش در حوضه کشف رود (دشت مشهد) از دو روش مقیاس کاهی آماری (SDSM و BCSD) و یک مدل منطقه ای اقلیم (RegCM) استفاده شده است. برونداد مدل اقلیمی CanESM2 برای دوره حاضر (2005-1984) و دوره آینده نزدیک (2050-2021) با سه روش مذکور، مقیاس کاهی شد. نتایج نشان داد میانگین دما در حوضه کشف رود در تمام فصل ها افزایش می یابد (با سه روش). تغییرات بارش دارای نوسانات زیادی است. در دوره آتی، بارش تا 4 و 9 درصد تحت این سناریوی با دو روش SDSM و RegCM کاهش می یابد که از لحاظ آماری معنی دار نیست در حالیکه با استفاده از روش مقیاس کاهی BCSD، بارش به طور معنی داری تا 24 درصد در ایستگاه مشهد افزایش خواهد یافت.
سنجش و برآورد پارامتر های اقلیمی در نواحی مختلف ایران به کمک مدل شبیه سازی SIMETAW(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
تاکنون مدل های متعددی برای برآورد پارامترهای مختلف اقلیمی ارائه شده است، اما با توجه به کمبود داده های معتبر و طولانی مدت در برخی از ایستگاه های هواشناسی، به کارگیری بعضی از مدل ها مشکل شده است. مدل شبیه سازی SIMETAW به منظور تخمین تبخیر و تعرق پتانسیل و همچنین برآورد مقدار خالص آب مورد نیاز آبیاری (ETaw) ارائه شده است. علاوه بر این، با استفاده از این مدل می توان داده های هواشناسی روزانه را از روی داده های هواشناسی ماهانه شبیه سازی کرد. شبیه سازی اطلاعات آب و هوای روزانه در جایی که تنها میانگین های ماهانه وجود دارد، یک ابزار بسیارخوب برای پرکردن داده های گمشده است. در این پژوهش با استفاده از مدل شبیه سازی SIMETAW به پیش بینی پارامترهای مختلف اقلیمی از جمله تابش خورشیدی، دمای حداقل و حداکثر، سرعت باد، نقطه شبنم، بارش و تبخیر و تعرق پتانسیل در چهار (اقلیم متفاوت نیمه خشک (مشهد)، گرم و خشک (بندر عباس)، معتدل و مرطوب (رامسر) و مدیترانه ای (سنندج) در طی سال های میلادی (1967-2017) می پردازیم. نتایج این مطالعات نشان داد که مدل SIMETAW توانایی بالایی در شبیه سازی متغیرهای اقلیمی دارد و بالاترین دقت مدل را در شبیه سازی بارش (998/0= R2) و دمای حداکثر (997/0= R2) مربوط به اقلیم نیمه خشک (مشهد)، نقطه شبنم (998/0= R2) مربوط به اقلیم معتدل و مرطوب (رامسر)، برای تابش (998/0= R2) و سرعت باد (9/0= R2) مربوط به اقلیم مدیترانه ای (سنندج) و دمای حداقل (998/0= R2) برای اقلیم گرم و خشک (بندر عباس) می باشد.
بررسی تأثیر عناصراقلیمی برآلودگی هوای شهر مشهد با استفاده ازمدل شبکه عصبی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
شهر مشهدازجمله شهرهای آلوده ایران می باشدکه عوامل متعددی درآلودگی آن نقش دارندازجمله عناصراقلیمی که دراین مقاله موردبررسی قرارگرفته است. به این منظور دادههای مربوط به آلودگی هوا (منوکسید کربن، دی اکسید نیتروژن، دی اکسید گوگرد، ازن و ذرات معلق (PM10) به صورت روزانه وازسال 1384 تاسال 1390 ازاداره کل محیط زیست خراسان رضوی تهیه گردیدو برای بررسی تاثیرعناصراقلیمی برآلودگی ازداده های هواشناسی شامل حداقل وحداکثردما، حداقل وحداکثررطوبت، جهت وسرعت بادازایستگاه سینوپتیک مشهداستفاده گردید. دراین پژوهش از شبکه های عصبی با ساختارهای مختلف همانند پرسپترون استفاده شد وسعی گردید تا بهترین و کاراترین شبکه با تعیین مقدار خطای آن انتخاب و مورد استفاده قرارگیرد. در نهایت جهت انتخاب مدل مناسب و بهینه از شاخص های R2 و RMSE استفاده گردید. نتایج برآوردها نشان داد روش رگرسیون هیچ برآورد درستی از روزهای آلوده ندارد اما روش شبکه عصبی در 25 درصد موارد برآورد درست تری از روزهای آلوده دارد.
مطالعه پتانسیل اراضی کشت گندم دیم در استان گلستان با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
آمایش جغرافیایی فضا سال دوم تابستان ۱۳۹۱ شماره ۴
19 - 42
حوزه های تخصصی:
افزایش روزافزون جمعیت و نیاز به تامین مواد غذایی مورد نیاز آن ها از دغدغه های اصلی دولت ها می باشد. شناسایی مکان های مناسب برای کشت نیز از الزامات این امر است. استان گلستان به واسطه برخورداری از شرایط مناسب جغرافیایی از جمله استان های برتر کشت گندم در ایران می باشد. این پژوهش با استفاده از داده های عناصر بارش، دما، ویژگی های خاک، توپوگرافی، شیب و داده های عملکرد گندم دیم استان گلستان به واکاوی مناطق مناسب کشت گندم پرداخته است. در واکاوی داده های عملکرد گندم دیم به دلیل نقص آماری موجود از روش همبستگی من- کندال و رگرسیون تک متغیره بهره برده شده و برای بازسازی عناصر اقلیمی نیز از روش های میان یابی و روش حداقل متوسط خطاها و نیز برای انجام واکاوی دمایی از روش درجه روز رشد استفاده گردید. براساس نتایج، روش میان یابی کریجینگ بهترین روش در ترسیم نقشه های هم ارزش و در مورد عامل بافت خاک روش فاصله وزنی معکوس بهترین روش می باشد. برای شناسایی استعداد اراضی گندم دیم استان گلستان با استفاده از روش همگرایی متقاطع، نقشه عوامل مورد مطالعه به صورت دو به دو با یکدیگر ترکیب شده و در نهایت نقشه استعداد اراضی در چهار طبقه حاصل شد. بدین صورت که طبقه با استعداد اراضی خیلی مناسب 4/4 درصد، طبقه با استعداد اراضی مناسب با 2/58 درصد، طبقه با استعداد اراضی حدوداً مناسب 17 درصد و طبقه با استعداد اراضی نامناسب 4/20 درصد مساحت استان را تشکیل می دهند. در نهایت مساحت و درصد مساحت کشت فعلی گندم در هر طبقه از استعداد اراضی استان گلستان تعیین شد. بر این اساس 4/4 درصد مساحت کشت فعلی گندم در اراضی با استعداد خیلی مناسب، 3/58 درصد در اراضی با استعداد مناسب، درصد 9/16 در اراضی با استعداد حدوداً مناسب و 4/20 درصد در اراضی با استعداد نامناسب قرار دارد.
ارزیابی معماری همساز با اقلیم جزیره قشم به روش ترجونگ-ماهانی در عصر گرمایش جهانی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
امروزه پدیده تغییر اقلیم یکی از بحرانی ترین موضوعاتی است که ذهن برنامه ریزان و سیاست گذاران را به خود مشغول کرده است. یکی از مهمترین راههای جلوگیری از ادامه روند تغییر اقلیم، توجه به بحث انرژی است. انرژی های فسیلی، موجب افزایش مصرف سوخت و انرژی برای گرمایش و سرمایش ساختمان ها گردیده است. از اینرو این تحقیق با استفاده از شاخص ترجونگ -ماهانی به بررسی تاثیرات اقلیم بر معماری بومی جزیره قشم پرداخته و راهکارهایی جهت ایجاد آسایش از طریق طراحی ساختمان های متناسب و سازگار با اقلیم منطقه و در نتیجه کاهش مصرف انرژی و بهینه سازی مصرف آن ارائه کرده است. نتایج نشان می دهد که ماههای ژانویه و فوریه از روزهای مطبوع و شبهای بسیار خنک و خنک برخوردار است که بهترین ماههای سال می باشد و بعد آر آن ماههای مارس و دسامبر مناسب می باشند. ماههای ژوئن، ژولای آگوست و سپتامبر نامناسب ترین ماههای سال به شمار می روند و بسیار گرم و طاقت فرسا است. براساس بررسی های انجام شده به روش ماهانی در ماههای ژوئن، ژولای، آگوست و سپتامبر جریان هوا ضروری است چون هوا خیلی گرم بوده و در ماه مارس جریان هوا مطبوع می باشد. طبق این روش در جهت نحوه استقرار ساختمانها، باید طول آن در امتداد شرقی-غربی و همچنین دیوارها و سقف ها سبک و دارای عایق حرارتی باشد بعلاوه پنجره ها بایستی بزرگ در نظر گرفته شده و دیوارها به صورت شمالی و جنوبی بوده و ساختمان از اشعه مستقیم آفتاب حفاظت شود.
ارزیابی میزان آسیب پذیری سکونتگاه های روستایی از پدیده خشکسالی با استفاده از مدل کوپراس (موردمطالعه: شهرستان داراب)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
خشکسالی از پیچیده ترین و ناشناخته ترین مخاطرات طبیعی است که خسارات اقتصادی، اجتماعی و محیطی جبران ناپذیری بر سکونتگاه های روستایی وارد می کند. هدف از انجام این پژوهش ارزیابی میزان آسیب پذیری سکونتگاه های روستایی از پدیده خشکسالی با استفاده از مدل کوپراس در روستاهای واقع در محدوده های خشکسالی شهرستان داراب است. در این پژوهش ابتدا با استفاده از آمار بارندگی 10 ایستگاه باران سنجی و بر اساس مدل SPI (Standardized precipitation Index) پهنه های خشکسالی شهرستان مشخص شد. سپس با استفاده از مدل آنتروپی شانون 19 متغیر آسیب پذیری در پهنه های خشکسالی بررسی و در نهایت به کمک مدل تصمیم گیری چند شاخصه کوپراس رتبه بندی روستاهای واقع در محدوده مورد مطالعه انجام شد. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که خشکسالی بیشترین تأثیر را بر متغیرهای تخریب منابع آب سطحی و زیرزمینی، کاهش درآمد سرانه کشاورزان، رها شدن زمین های کشاورزی بر اثر بی آبی و مهاجرت روستاییان داشته است. نتایج بررسی ها در مورد رتبه بندی روستاهای آسیب دیده از خشکسالی نشان می دهد که روستاهای دولت آباد، درنگانه، شهرک بستان و بهادران بیشترین آسیب پذیری از پدیده خشکسالی داشته اند و روستاهای تل بارگاه، جونان، نصروان و قلعه نو از آسیب پذیری کمتری نسبت به روستاهای اطراف برخوردارند.
شناخت و تهیه تقویم زیست اقلیم انسانی استان یزد
حوزه های تخصصی:
در این پژوهش جهت ارزیابی زیست اقلیم انسانی استان یزد در هر یک از ماه های سال با بکارگیری روش ترجونگ از عناصر اقلیمی میانگین حداقل و حداکثر دما، میانگین حداقل و حداکثر رطوبت نسبی، میانگین ساعات آفتابی و میانگین متوسط سرعت باد 5 ایستگاه سینوپتیک و 6 ایستگاه کلیماتولوژی طی دوره آماری 19 ساله (2009-1991) و جهت تهیه نقشه پهنه ها در ماه های مختلف از نرم افزارهایAutocad map وArcmap براساس گرادیان ارتفاعی و بافرینگ استفاده شده است. نتیجه این بررسی نشان می دهد ایستگاه هایی که واقع در مناطق مرتفع استان بوده اند در ماه های مه و سپتامبر و ایستگاه های یزد، مروست، رباط پشت بادام، ابرکوه در ماه های آوریل و اکتبر، طبس و اشکذر در ماه های مارس و نوامبر در محدوده آسایش می باشند. در ماه های سرد سال نیز زیست اقلیم استان یزد نسبت به دیگر فصل ها یکدست بوده و این به دلیل دمای کمتر در زمستان است که در پی آن جذب رطوبت کمتر میشود. در نهایت چهار گروه زیست اقلیم یزدی، نصرآبادی، طبسی و اردکانی در استان شناسایی شده است.
بکارگیری مدل های آماری در شناسایی پدیده تغییر اقلیم (مطالعه موردی: ایستگاه های کرمان و بم)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
سرزمین سال دهم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۳ (پیاپی ۳۹)
91 - 103
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف بررسی روند تغییرات اقلیمی دو ایستگاه کرمان و بم به عنوان ایستگاه های منتخب استان کرمان صورت گرفته است. در این راستا از پارامترهای میانگین دمای خشک، دمای حداقل، دمای حداکثر، دمای شبانه روزی، حداقل مطلق دما، حداکثر مطلق دما، میانگین رطوبت نسبی، حداکثر رطوبت نسبی، حداقل رطوبت نسبی و مجموع بارش در مقیاس ماهانه و سالانه طی مقطع زمانی 2005-1957 استفاده به عمل آمد. در ابتدا بهنجاری و همگنی داده های مورد استفاده توسط آزمون های اندرسون-دارلینگ و کای اسکور بررسی شد. سپس جهت داده های با توزیع نرمال، آزمون تابع خود همبستگی و جهت داده های با توزیع غیرنرمال، آزمون آماری-گرافیکی من- کندال بکار گرفته شد. در نهایت مدل تحلیلی روند به روش کمترین مربعات بر روی داده های با توزیع نرمال صورت پذیرفت. نتایج حاصل از این پژوهش بیانگر آن است که در ایستگاه کرمان با توجه به روندهای مشاهده شده در ماه هایی که از الگوهای روند پیروی می کردند؛ میانگین دمای خشک از روند کاهشی، حداکثر مطلق دما بدون روند و سایر عناصر دمایی از روند افزایشی برخوردار بوده اند. در عناصر رطوبتی نیز میانگین رطوبت نسبی و حداکثر رطوبت نسبی دارای روند افزایشی و حداقل رطوبت نسبی دارای روند کاهشی بوده است. در مقابل وجود روند افزایشی در عناصر دمایی و روند کاهشی در عناصر رطوبتی ایستگاه بم تأیید شد.
تعیین مناطق مستعد ورزش های زمستانی با روش تحلیل سلسله مراتبی در شهرستان سپیدان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف این پژوهش بررسی قابلیت توسعه مناطق مناسب ورزش های زمستانی در شهرستان سپیدان است. روش تحقیق به صورت تحلیلی- توصیفی و کاربردی است. در این مقاله از روش AHP برای تعیین مستعدترین مناطق توسعه ورزش های زمستانی استفاده شده است. برای این منظور از متغیرهای مهم تأثیرگذار شامل؛ عناصر اقلیمی (بارندگی و دمای هوا)، ارتفاع، شیب و جهت شیب، راه های ارتباطی، تراکم راه های ارتباطی، فاصله از مناطق مسکونی و کاربری اراضی استفاده شد. همچنین از تصاویر ماهواره ای لندست 8 و سنجنده های TM و OLI برای بررسی تغییرات سطح پوشش برف استفاده گردید. استفاده از تصاویر ماهواره ای سطح پوشش برف در تلفیق با روش سلسله مراتبی برای تعیین مناطق مساعد توسعه ورزش های زمستانی نوآوری های پژوهش حاضر می باشد. نتایج حاصل از وزن دهی معیارهای مؤثر بر توسعه ورزش های زمستانی در شهرستان نشان داد بارش در مرتبه اول اهمیت قرار دارد. از نظر مکانی تقریباً تمام اوزان به دست آمده از 9 متغیر مؤثر بر توسعه گردشگری در مناطق شمالی و شمال غربی شهرستان دارای وزن بیش تری هستند و لذا این مناطق برای توسعه ورزش های زمستانی مناسب تر هستند. تلفیق 9 لایه اطلاعاتی با روش تحلیل سلسله مراتبی در محیط نرم افزاری ArcGIS و محاسبه وزن نهایی منتهی به استخراج 5 کلاس مختلف از نظر مناطق مستعد برای توسعه اکوتوریسم زمستانی شده است. نتایج نشان داد حدود 46/3 درصد مساحت شهرستان برای توسعه توریسم بسیار مناسب و مناسب است.