رسول سعادت

رسول سعادت

مدرک تحصیلی: دانشجوی دکترای علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه اصفهان

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۱۳ مورد از کل ۱۳ مورد.
۱.

بررسی کیفیت فهرست نویسی تحلیلی و رده بندی کتاب های عربی کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران در طول سال های 1380 - 1386(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رده بندی فهرست نویسی تحلیلی کتاب های عربی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 766 تعداد دانلود : 827
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی فهرست نویسی تحلیلی و رده بندی (کتابخانه کنگره) کتاب های عربی کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران در طول سال های 1380-1386 انجام شده است. روش: در این پژوهش که در آن از روش تحقیق توصیفی از نوع مطالعه سندی بهره جویی شده، با استفاده از یک سیاهه وارسی محقق ساخته به گردآوری اطلاعات اقدام شد. نمونه مورد بررسی، شامل 300 فهرست برگه کتاب های عربی کتابخانه ملی است. یافته ها: به طور کلی، در 76/83 درصد موارد، صحیح عمل شده، و در 24/16 درصد موارد صحیح عمل نشده است. در این میان، رده بندی دارای بیشترین درصد صحت (25/86 درصد) و کمترین درصد خطا (75/13 درصد) و فهرست نویسی تحلیلی دارای کمترین درصد صحت (28/81 درصد) و بیشترین درصد خطاست (72/18 درصد). از طرفی، یافته های آزمون Z بیانگر این نکته است که درصد صحت بسیار بالاتر از درصد خطاست؛ بر این اساس، کتابخانه ملی در انجام فهرست نویسی تحلیلی، و رده بندی کتاب های عربی دارای عملکرد مطلوبی بوده است. اصالت/ارزش: بررسی وضعیت فهرست نویسی و رده بندی کتاب های عربی کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران در یک فاصله انتشاراتی به نسبه گسترده می تواند فواید قابل توجهی از لحاظ مشخص شدن کیفیت نسبی کار در بخش خدمات فنی سازمان مذکور داشته، و در واقع انجام چنین پژوهش هایی هم برای محققان این حوزه و هم برای فهرست نویسان سراسر کشور لازم و مفید می باشد.
۲.

بررسی میزان استناد مقالات ISI web of science به مجلات دسترسی آزاد پایگاه DOAJ در دو حوزه علوم بهداشت و پزشکی و علوم پایه(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: استناد نشریات ادواری پایگاه های اطلاعاتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 279 تعداد دانلود : 131
مقدمه: به کمبود بودجه در کتابخانه ها جهت تامین این نوع منابع و نیز تسهیل دسترسی پژوهشگران به مجلات علمی، اصل دسترسی آزاد به این نوع منابع به طور عمده در غالب مجلات الکترونیک دسترسی آزاد، در طول 15 سال اخیر متحول شده است. هدف پژوهش حاضر، تعیین میزان استناد مقالات مجلات پایگاه ISI web of science به مجلات پایگاه DOAJ در دو حوزه علوم بهداشت و پزشکی و علوم پایه در طول سال های 2008-2003، و نیز بررسی معنی داری تفاوت بین میزان استنادات صورت گرفته به مجلات پایگاه DOAJ در دو حوزه مذکور بوده است.روش بررسی: در این پژوهش که از روش کتاب سنجی و تحلیل استنادی بهره جویی شده است، 1337 عنوان مجله انگلیسی زبان، بدون نمونه گیری، از پایگاه DOAJ مورد بررسی قرار گرفت. جهت گردآوری داده ها نیز از ابزار Cited reference search در ISI web of science استفاده شد. در نهایت، با تجزیه و تحلیل داده ها در نرم افزار SPSS، یافته های پژوهش حاصل گردید.یافته ها: با بررسی مجلات مشخص شد که حوزه علوم پایه با 657 عنوان مجله، 10116 استناد، (62.91 درصد) دریافت کرده است. در این حوزه موضوع زیست شناسی و علوم زیستی بیشترین میزان استناد (6009 استناد، معادل 59.4 درصد) و موضوع ریاضیات و آمار کمترین میزان استناد (91 استناد، معادل 0.9 درصد) را دریافت نموده است. از طرفی، حوزه علوم بهداشت و پزشکی با 680 عنوان مجله، 5965 استناد (37.09 درصد)، دریافت کرده است. در این حوزه موضوع پزشکی (عمومی)، بیشترین میزان استناد (3236 استناد، معادل 54.29 درصد) و موضوع دندان پزشکی، کمترین میزان استناد (1 استناد، معادل 0.01 درصد) را دریافت نموده است. آزمون 2 ? در مورد تعداد مجلات دو حوزه تفاوت معنی داری را نشان نداد، اما در خصوص تعداد استنادات، آزمون 2 ? نشان داد که تفاوت معنی داری میان دو حوزه علوم بهداشت و پزشکی و علوم پایه وجود دارد.نتیجه گیری: هر چند تعداد مجلات دارای استناد نسبت به مجلات بدون استناد در دو حوزه ی علوم بهداشت و پزشکی و علوم پایه در پایگاه DOAJ به نسبت ناچیز است، اما با توجه به افزایش روزافزون مجلات دسترسی آزاد در این پایگاه، و نیز با توجه به لزوم شناسایی مجلات پر استناد و معتبر در حوزه هایی مانند علوم بهداشت و پزشکی و علوم پایه که در آن ها محققان به اطلاعات معتبر و روزآمد نیاز مبرم دارند، انجام چنین پژوهش هایی کمک شایانی به این امر نموده، محققان را در دسترسی به مجلات رایگان معتبر راهنمایی می کند.
۳.

موانع اطلاع جویی در کتابخانه های آموزشگاهی و بررسی راهکارها

نویسنده:

کلید واژه ها: معلم کتابدار کتابخانه های آموزشگاهی رفتار اطلاع جویی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی اطلاعات (به طور عام) سواد اطلاعاتی
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی خدمات اطلاع رسانی مدیریت اطلاعات ذخیره و بازیابی اطلاعات
  3. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها(به طور عام) انواع کتابخانه ها مدرسه ای
تعداد بازدید : 275 تعداد دانلود : 546
اساساً، رسالت آموزش و پرورش ارتقای فکری و روحی دانش آموزان است و چون این نهاد باید دانش آموزان را برای تفکر انتقادی آماده سازد، نقش کتابخانه مدرسه در این راستا، با هدف آموزش سواد اطلاعاتی مهمترین نقش است. کتابخانه های آموزشگاهی دیگر فقط محلی برای نگهداری کتابها نیستند و تبدیل به مراکز چندرسانه ای مدرسه شده اند که دانش آموزان را قادر می سازند با اطلاعاتی متنوع و وسیع به گونه ای معنی دار سروکارداشته باشند. این مراکز با کارمندانی آموزش دیده که آنها هم به نام متخصصان چندرسانه ای کتابخانه مدرسه شناخته می شوند، استفاده از منابع اطلاعاتی را نه تنها در مرکز چندرسانه ای مدرسه حمایت می کنند بلکه به ادغام این منابع در کلاسهای درس و از طریق برنامه درسی نیز کمک می کنند. از طرفی محققان در تحقیقات خود به این نکته پی برده اند که با وجود منابع اطلاعاتی غنی در کتابخانه های آموزشگاهی، موانعی در مقابل اطلاع جویی دانش آموزان وجود دارد که بررسی این موانع و ارائه راهکارها و الگوی عملی برای رفع آنها فواید قابل توجهی دربردارد. نوشته حاضر نیز در پی بررسی این موانع و شیوه های رفع آنهاست. از اینرو، ابتدا جایگاه کتابخانه های آموزشگاهی و سپس جایگاه کتابداران این کتابخانه ها در عصرحاضرمورد بررسی قرارگرفته، آنگاه با نگاهی اجمالی به مفهوم نیاز اطلاعاتی و رفتار اطلاع جویی، موانعی که در مقابل اطلاع جویی دانش آموزان توسط تحقیقات گوناگون کشف شده است، بررسی میگردد. در پایان نیز برخی از راهکارهای ارائه شده توسط محققان جهت رفع این موانع مطرح می گردد.
۴.

چگونگی صفحات وب کتابخانه‌های دانشگاه‌های علوم پزشکی ایران و موجودیت پیوندهای فراسازمانی آن‌ها(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: اینترنت دانشگاهها کتابخانه‌های پزشکی دانشکده‌های حرفه‌های بهداشتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 846
"مقدمه: توسعه فن‌آوری اطلاعات و مدیریت آن با تجهیزات نوین در سازمان‌ها همراه بوده است؛ به نحوی که راه‌کارهای چندی را جهت ارتقای رضایت اعضای سازمان در بر خواهد داشت. ضرورت این موضوع، موجب توسعه زیر ساخت‌ها و برنامه‌‌ریزی‌های جدیدی در دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور شده است و مطالعات جدیدی را می‌طلبد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی چارچوب فعالیت‌های مزبور به بررسی چگونگی صفحات وب کتابخانه‌ های دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور و موجودیت پیوند‌های فراسازمانی آن‌ها پرداخت. روش بررسی: مطالعه حاضر توصیفی، که در آن مجموع صفحات وب دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور که 40 وبگاه بود، مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت. در این بررسی موجودیت صفحات وب، نوع نرم‌افزار کتابخانه‌ای، ویژگی صفحات راهنما و تجزیه و تحلیل موضوعی پیوندهای فراسازمانی با استفاده از چک لیست محقق ساخته، مورد سنجش واقع شد و در نهایت، داده‌های حاصل توسط نرم‌افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج نشان از توجه دانشگاه‌ها و کتابخانه‌های علوم پزشکی به بهره‌جویی از صفحات وب در سیستم وب جهانی داشت، ولی نیاز به استفاده از همگونی و وحدت رویه در این یافته‌ها مشاهده می‌شد. در مجموع 25 دانشگاه معادل 5/62 درصد دارای وبگاه کتابخانه بودند و در این میان نرم ‌افزار افق دارای بیشترین استفاده (16 وبگاه کتابخانه) و نرم ‌افزارهای سیمرغ و پیام دارای کمترین استفاده (هر کدام یک وبگاه کتابخانه) بودند. نتیجه‌گیری: صفحات وب در کشورهای جهان سوم حاکی از استفاده مدیران میانی از تجربیات جهانی موجود قلمداد می‌شود، ضمن آن که توجه به این‌ گونه از خدمات الکترونیکی به مرور افزایش یافته، زمینه‌های استاندارد شدن این صفحات امری واقعی در آینده قلمداد می‌شود. "
۵.

بررسی میزان انطباق چکیده ی فارسی پایان نامه های دوره ی دکتری عمومی دانشگاه علوم پزشکی اراک با استانداردهای چکیده نویسی (214 ISO)(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: دانشگاه ها چکیده ها پایان نامه های دانشگاهی 214 ISO

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 16 تعداد دانلود : 702
مقدمه: با توجه به ضرورت یکدستی و هماهنگی در ساختار چکیده ها و افزایش دقت، صحت و جامعیت آن ها، پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان رعایت استاندارد چکیده نویسی (214 ISO) در چکیده های فارسی پایان نامه های دوره ی دکتری عمومی دانشگاه علوم پزشکی اراک در سال های 87-1378 صورت گرفت. روش بررسی: روش مورد استفاده در این پژوهش توصیفی از نوع کاربردی است و ضمن بررسی دقیق پایان نامه های ثبت شده در کتابخانه ی مرکزی دانشگاه علوم پزشکی اراک، در مجموع 328 پایان نامه به منزله ی جامعه ی آماری مورد بررسی واقع شد. جهت تهیه ی استانداردهای مورد نیاز و بررسی میزان انطباق آن ها با استاندارد چکیده ها، متن اصلی استاندارد بین المللی ISO در چکیده نویسی و متن ترجمه ی فارسی این استاندارد مورد بررسی قرار گرفت. برای گردآوری داده ها از چک لیست تهیه شده بر اساس استاندارد بین المللی ISO در چکیده نویسی بهره جویی شد و سیاهه ی وارسی از نظر روایی محتوا تحت نظر صاحب نظران ارزیابی شد و مورد تأیید قرار گرفت. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شد و با کمک فراوانی، درصد و شاخص های 2χ به شرح یافته های پژوهش اقدام گردید. یافته ها: ذکر اطلاعات کتاب شناسی با رعایت در 48 چکیده (4/16 درصد) در سال 1384 بیشترین میزان فراوانی و درصد را به خود اختصاص داد، در حالی که بیان یافته ها و نتایج فرعی و ثانویه در هیچ چکیده ای ذکر نشده بود و این مورد کمترین میزان فراوانی و درصد را به خود اختصاص داده بود. یافته های 2χ نشان داد که به جز هدف در بقیه ی موارد تفاوت معنی داری بین میزان رعایت استانداردها بر اساس سال های مختلف وجود دارد. نتیجه گیری: در چکیده های تحت بررسی، استانداردهای چکیده نویسی (214 ISO) در مواردی که به صورت صوری و شکلی بودند، مانند نتایج پژوهش، حفظ اطلاعات اصلی پایان نامه و ...، به میزان قابل قبولی رعایت شده است. در حالی که در مواردی که به صورت محتوایی بودند مانند هدف، بیان یافته ها و ...، به میزان نازل تری استانداردها رعایت گردیده است.
۶.

امکان سنجی بکارگیری معیارهای مارشال در روابط عمومی توسط کتابداران دانشگاه های علوم پزشکی اراک و اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کتابخانه های دانشگاهی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان مدیریت کتابخانه روابط عمومی معیارهای مارشال دانشگاه علوم پزشکی اراک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 990 تعداد دانلود : 973
هدف این پژوهش، بررسی میزان به کارگیری معیارهای مارشال در روابط عمومی توسط کتابداران کتابخانه های دانشگاه های علوم پزشکی اراک و اصفهان بود. روش پژوهش، توصیفی از نوع پیمایشی بود. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته جهت بررسی میزان به کارگیری 7 معیار مارشال (شامل جذب بودجه، منابع مالی و هدایای خارج از کتابخانه، آگاهی رسانی به استادان و دانشجویان، افزایش استفاده از کتابخانه توسط جامعه دانشگاهی، ارتقاء دیدگاه کلی دانشگاه نسبت به کتابخانه، آگاهی رسانی به جامعه غیردانشگاهی، و افزایش استفاده از کتابخانه توسط جامعه غیردانشگاهی) در روابط عمومی استفاده شد. برای تعیین روایی پرسشنامه از نظر متخصصان بهره جویی شد و برای تعیین پایایی آن مبادرت به محاسبه ضریب آلفای کرونباخ گردید که مقدار آن 987/0 به دست آمد. جامعه آماری شامل تمام کتابداران شاغل در کتابخانه های دانشگاه های اشاره شده بود که پس از نمونه گیری تعداد 86 نفر انتخاب شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها نرم افزار SPSS 16 مورد استفاده قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان داد که به کارگیری روابط عمومی بر هر 7 معیار مارشال در کتابخانه های دانشگاه های علوم پزشکی اراک و اصفهان از دید کتابداران در وضعیت به نسبت مناسبی قرار دارد. به منظور بهبود وضعیت موجود، چنانچه دوره های آموزشی از سوی متخصصان و صاحب نظران حوزه روابط عمومی برگزار گردد، ﺗﺄثیر مطلوبی دارد.
۷.

مجلات دسترسی آزاد: مفاهیم و کاربرد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: نشریات ادواری دسترسی آزاد خودآرشیوی مجلات الکترونیک رایگان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 840 تعداد دانلود : 545
هدف: این مقاله به تبیین مفهوم مجلات دسترسی آزاد و فلسفه وجودی آنها می­پردازد و ضمن پرداختن به تعاریف ارائه شده در این خصوص، انواع ناشران مجلات دسترسی آزاد، شیوه­های تامین مالی آنها، نقاط قوت و ضعف، فرصت­ها و تهدیدهای پیش روی آنها، و وظایف کتابخانه­ها و کتابداران درقبال این نوع انتشارات را مورد بحث قرار می­دهد. روش/ رویکرد پژوهش: پژوهش حاضر، به روش مرور منابع و متون و مراجعه به منابع کتابخانه­ای، اعم از سنتی و دیجیتال، انجام شده است. یافته­ها: مجلات دسترسی آزاد، که در پاسخ به بحران نشریات ادواری پدید آمده ­است، فرصت مناسبی در اختیار کتابخانه­ها و محققان می­گذارد تا به­راحتی و بدون پرداخت کمترین وجهی به اطلاعات علمی و پژوهشی دسترسی پیدا کنند و بدین طریق امر پژوهش را شتاب بخشند. نتیجه­گیری: نشریات الکترونیک رایگان موقعیت­هایی را در اختیار کتابداران قرارمی­دهد و مسئولیت آنان ایجاب می­کند تا از این فرصت استفاده نموده و با گردآوری، سازماندهی، و اشاعه هدفمند این نوع نشریات ، ضمن صرفه­جویی در بودجه گام موثری در جهت وسعت بخشیدن به مجموعه کتابخانه خود و غنای آن بردارند.
۸.

هستی شناسی : مبانی شکل گیری و جایگاه و کاربرد آن در علم اطلاعات و وب معنایی

کلید واژه ها: هستی نگاشت هستی شناسی بازیابی اطلاعات وب معنایی ذخیره اطلاعات بازنمون اطلاعات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 62 تعداد دانلود : 140
به تناسب پیشرفت علم و افزایش اطلاعات در طول تاریخ تمدن بشر، نیاز به ذخیره و بازیابی مؤثرتر این اطلاعات نیز بیش از پیش خود را نشان داد. درنتیجه همگام با تحولات علمی، ابزارهای ذخیره و بازیابی نیز متحول شد و به تدریج از نظام تطبیق کلید واژه ای به سمت معنا گرایش یافت. پیدایش این ابزارها از فهرست های دستی دوران باستان گرفته تا سرعنوان های موضوعی در سده نوزدهم و اصطلاح نامه در سده بیستم حاکی از چنین تحولاتی است. درنهایت با پیدایش علوم رایانه و محیط دیجیتال به ویژه وب در اواخر سده بیستم، تغییر پارادایم از ابزارهای ذخیره و بازیابی سنتی و مبتنی بر تطبیق کلیدواژه به سمت ابزارهای تبیین روابط معنایی یعنی هستی شناسی ها صورت گرفت، به نحوی که امروزه با ظهور وب معنایی، کاربرد هستی شناسی ها جهت بازیابی معنایی و مفهومی اطلاعات و دانش در وب بسیار حیاتی است. در میان پژوهش های صورت گرفته، تاکنون پژوهشی که به صورت مفصل تاریخ و مبانی شکل گیری هستی شناسی را از ابتدا کاویده باشد و مفهوم و کاربرد آن را در حوزه علم اطلاعات بررسی کرده باشد، کمتر به چشم می خورد. بر این اساس، مقاله حاضر به روش کتابخانه ای و مطالعه اسنادی ابتدا به مبانی شکل گیری، مفهوم و سیر تطور هستی شناسی از ابتدا تاکنون پرداخته و در ادامه، جایگاه هستی شناسی ها در حوزه علم اطلاعات و بازیابی اطلاعات به ویژه وب معنایی را تبیین کرده است.
۹.

راهکارهای افزایش اثر بخشی دروس سازماندهی مواد از دیدگاه دانشجویان کارشناسی علم اطلاعات و دانش شناسی و کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه های اصفهان و علوم پزشکی اصفهان(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: دانشگاه ها برنامه ریزی آموزشی کتابداری و اطلاع رسانی علم اطلاعات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 194 تعداد دانلود : 582
مقدمه: مجموعه منابع کتابخانه باید براساس روش های متعارف و استانداردهای جهانی، فهرست نویسی و سازماندهی شود تا به نیازهای اطلاعاتی استفاده کنندگان کتابخانه به شکل مطلوب پاسخ داده شده، و دستیابی سریع به منابع کتابخانه ای میسر شود. پژوهش حاضر با هدف شناسایی راهکارهای افزایش اثر بخشی دروس سازماندهی مواد از دیدگاه دانشجویان کارشناسی علم اطلاعات و دانش شناسی و کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه های اصفهان و علوم پزشکی اصفهان انجام شد. روش بررسی: روش پژوهش توصیفی- پیمایشی و نوع مطالعه کاربردی بوده است. جامعه آماری پژوهش، 154 نفر از دانشجویان نیم سال دوم تا هفتم کارشناسی علم اطلاعات و دانش شناسی و کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه های اصفهان و علوم پزشکی اصفهان در سال تحصیلی 1390- 1391 خورشیدی است که 87 نفر به عنوان نمونه آماری متناسب با حجم انتخاب شدند. جهت نمونه گیری از روش طبقه ای تصادفی استفاده شد. برای نیل به اهداف تحقیق از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. به منظور تعیین روایی ابزار، پرسشنامه مذکور بین 4 نفر از متخصصین این حوزه توزیع و روایی آن بررسی گردید. برای تعیین پایایایی پرسشنامه ازCrunch's alpha استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS و در سطح آمار توصیفی از فراوانی، درصد، میانگین، و انحراف معیار و در سطح آمار استنباطی از آزمون های t تک نمونه ای (جهت بررسی معنادار بودن تفاوت بین میانگین نمونه ها) و t2 هتلینگ (جهت بررسی معنادار بودن اختلاف میانگین بین متغیرها) استفاده شد. یافته ها: بر اساس t مشاهده شده (001/Sig= )، میزان کلیه مولفه ها بیش تر از سطح متوسط بود. ضمنا نتایج حاصله از t2 هتلینگ نشان داد که میزان تاثیر مولفه بهبود مهارت های حرفه ای و توانایی های تخصصی استادان (15/4) بیشتر از سایر مولفه ها و میزان تاثیر مولفه فراهم آوری امکانات و تسهیلات (79/3) کمتر از سایر مولفه ها بوده است. نتیجه گیری: دروس سازماندهی مواد صرف تدریس در محیط های آموزشی، نمی توانند آنگونه که باید تاثیرگذار باشند. برای تاثیرگذاری مطلوب این دروس، لازم است عوامل گوناگون مانند بهبود مهارت های حرفه ای و توانایی های تخصصی استادان، محتوای دروس سازماندهی مواد با توجه به نیازها و علایق دانشجویان، و فراهم آوری امکانات و تسهیلات را در نظر گرفت.
۱۰.

جایگاه میان رشته در طرح های رده بندی کتابخانه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: میان رشته میان رشتگی رده بندی کتابخانه ای-کتاب شناختی رده بندی پدیده محور تحلیل حوزه منطق فازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 167 تعداد دانلود : 151
هدف: تبیین اهمیت جایگاه میان رشته ها در طرح های رده بندی کتابخانه ای. روش شناسی: متون مرتبط با رشته و میان رشته و مسئله میان رشتگی در طرح های رده بندی کتابخانه ای و نیز 53 طرح رده بندی کتابخانه ای-کتاب شناختی به روش تحلیل اسنادی و محتوا با ابزار فیش برگه و سیاهه وارسی بررسی شد. یافته ها: بررسی طرح های رده بندی نشان داد رده بندی های کتابخانه ای براساس حوزه یا رشته های دانشگاهی به وجود آمده و جایگاه مهم میان رشتگی را نادیده گرفته اند. همچنین، رویکرد غالب در تدوین طرح های رده بندی کتابخانه ای، منطق کلاسیک است. نتیجه گیری: با توجه به نادیده گرفتن میان رشته ها به طور مستقل در نظام های رده بندی کتابخانه ای، استفاده از رویکرد ترکیبی در این رده بندی ها (یعنی، توجه به رده بندی براساس تحلیل حوزه و رده بندی پدیده محور) و نیز گذر از رده بندی های کلاسیک کتابخانه ای و حرکت به سمت تدوین رده بندی های کتابخانه ای با رویکرد منطق فازی می تواند راهگشا باشد.
۱۱.

قابلیت رده بندی های مردمی در تقویت نظام های سازماندهی دانش حرفه ای: مروری بر مفاهیم و پژوهش ها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رده بندی های مردمی فوکسونومی برچسب های اجتماعی نظام های سازماندهی دانش بازنمون اطلاعات نمایه سازی بازیابی اطلاعات وب 2

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 479 تعداد دانلود : 373
هدف: آشنایی با مفهوم رده بندی های مردمی، نقاط قوت و ضعف آنها، و پیشنهاد در راستای بهره گیری از نقاط قوت رده بندی های مردمی برای تقویت نظام های سازماندهی دانش. روش شناسی: پژوهش حاضر از نوع کتابخانه ای است که در آن، ادبیات حوزه رده بندی های مردمی و پژوهش های انجام شده در این زمینه مرور و تحلیل شده است. نتیجه گیری: رده بندی های مردمی و نظام های سازماندهی دانش حرفه ای (مانند اصطلاح نامه ها، هستی شناسی ها، و طرح های رده بندی) هریک نقاط قوت و ضعفی دارند که تقویت نقاط قوت و رفع نقاط ضعف نیازمند مطالعات جدی در این زمینه است. با تکیه بر نقاط قوت رده بندی های مردمی و کشف و تحلیل ساختار و الگوهای پنهان موجود در این رده بندی ها می توان برای تقویت و روزآمدسازی نظام های سازماندهی دانش حرفه ای عمل کرد.
۱۲.

بررسی رابطه بین تسهیم دانش و میزان کاربست مؤلفه های سازمان یادگیرنده در کتابخانه های دانشگاه های دولتی شهر اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 793 تعداد دانلود : 877
مقدمه: امروزه کتابخانه ها با تغییرات وسیعی از لحاظ خدمات رسانی روبه رو هستند. بنابراین برای باقی ماندن در این محیطِ اطلاعاتیِ در حال تغییر، باید با تبدیل شدن به سازمان یادگیرنده، پژوهش و ریسک کردن را بپذیرند. هدف پژوهش حاضر، تعیین رابطه بین تسهیم دانش و میزان کاربست مؤلفه های سازمان یادگیرنده بر اساس مدل سنگه در کتابخانه های دانشگاه های دولتی شهر اصفهان است. روش شناسی: روش پژوهش توصیفی همبستگی و جامعه آماری شامل کلیه کتابداران شاغل (نمونه 120 نفر) در دانشگاه اصفهان، صنعتی اصفهان و علوم پزشکی اصفهان در سال 1393 است. در این پژوهش از پرسشنامه های استاندارد تسهیم دانش و نیز پرسشنامه محقق ساخته سازمان یادگیرنده استفاده شد. برای تحلیل داده ها در سطح آمار توصیفی از آماره های فراوانی، درصد، میانگین، انحراف معیار، و واریانس و در سطح آمار استنباطی از آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن و خی دو استفاده شده است. یافته ها: مقدار r مشاهده شده در سطح 05/0P همبستگی مثبت و معناداری را بین تسهیم دانش و میزان کاربست مؤلفه های سازمان یادگیرنده در کتابخانه های دانشگاه اصفهان، صنعتی اصفهان و علوم پزشکی اصفهان نشان داد. همچنین بین تسهیم دانش و مؤلفه های سازمان یادگیرنده از جمله تسلط شخصی، آرمان مشترک، مدل های ذهنی، یادگیری تیمی و نگرش سیستمی رابطه مثبت معنادار مشاهده گردید. ازطرف دیگر، برحسب دانشگاه های مختلف نیز تفاوت وجود دارد. نتیجه گیری: باتوجه به اهمیت تسهیم دانش و همبستگی مثبت میان تسهیم دانش و میزان کاربست مؤلفه های سازمان یادگیرنده، راهکارهایی جهت افزایش میزان کاربست مؤلفه های سازمان یادگیرنده و تسهیم دانش کتابداران پیشنهاد شده است.
۱۳.

مطالعۀ الگوهای برچسب گذاری کاربران به مقالات مرتبط با حوزۀ علم اطلاعات و دانش شناسی در شبکه های اجتماعی علمی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 324 تعداد دانلود : 385
پژوهش حاضر با هدف بررسی الگوهای برچسب گذاری کاربران به مقالات مرتبط با حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی در پایگاه academia.edu انجام شد. روش پژوهش از لحاظ رویکرد کمی و مبتنی بر پژوهش های تحلیل متن و از لحاظ نوع کاربردی است. جامعه آماری پژوهش حاضر، شامل 6086 مقاله برگرفته از 159 مجله انگلیسی زبان حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی موجود در پایگاه استنادی Scopus و جزء مجلات هسته در پایگاه LISTA می باشد. مقالات مستخرج از مجلات پایگاه Scopus (به تعداد 194337 مقاله) در پایگاه Academia.edu مورد جستجو قرار گرفته و آن دسته از مقالاتی که توسط کاربران برچسب گذاری شده بود، انتخاب گردید. بررسی رابطه بین رشد انواع برچسب ها (یک واژه ای، دو واژوه ای، سه واژه ای، و چهار واژه ای و بیشتر) و افزایش مدارک حاکی از همبستگی خطی بین آنها بود. در بین گروه های مختلف برچسب ها بیشترین ضریب رشد مربوط به برچسب های دو واژه ای (0/609) و کمترین ضریب رشد مربوطه به برچسب های چهار واژه ای و بیشتر (0/143) بود. ضریب رشد کل برچسب ها (جدید و تکراری) نیز 5/52بود (یعنی به ازای هر مدرک 5/52برچسب). همچنین مشخص شد که برچسب های دو واژه ای بیشترین انطباق (54/92درصد) و برچسب های چهار واژه ای و بیشتر کمترین انطباق (1/76درصد) را بخش های مختلف مقالات (عنوان، چکیده، و کلیدواژه های نویسندگان) داشته است. کل برچسب ها نیز به میزان 5/7 درصد با عنوان، 79/76 درصد با چکیده، و 15/89درصد با کلیدواژه های نویسندگان منطبق بود. در مورد استفاده مجدد از برچسب ها نیز آشکار شد که به طور کلی 38/8درصد برچسب ها مورد استفاده مجدد قرار گرفته است. از سوی دیگر، برچسب های دو واژه ای با 57/59درصد بیشترین و برچسب های چهار واژه ای و بیشتر با 7/54درصد کمترین استفاده مجدد را داشته اند. نکته دیگر اینکه  16 درصد از برچسب ها در سال اول و بیش از 50 درصد برچسب ها تقریبا در 3 سال اول مورد استفاده مجدد قرار گرفته است. در پایان می توان گفت که وجود اجماع قابل توجه کاربران در مورد اصطلاحات معینی بیانگر آن است که الگوهای جدید از برچسب های کاربران حداقل تا حدی با مفاهیم نمایه سازی حرفه ای در مورد محتوای مدارک سازگار است و با تمرکز بر پرکاربردترین برچسب ها و توزیع پایدار آنها می توان به فرمولی برای تعیین وزن و حتی طرح های رده بندی و طبقه بندی دست یافت. همچنین، از فعالیت های کاربران در شبکه های اجتماعی  به منظور افزایش کیفیت پیشنهادات در نظام های برچسب گذاری جمعی می توان بهره برد. نکته دیگر اینکه، بین نمایه سازی حرفه ای و برچسب گذاری کاربر پیوستگی وجود دارد و این دو نسبت به هم بیگانه نیستند. این پیوستگی می تواند پایه و اساسی برای یک سیستم مکمل دسترسی موضوعی که موجب غنی شدن نمایه سازی حرفه ای است، باشد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان