علیرضا رجایی

    تحقیقات اخیر نشان داده اند که دامنه وسیع عملکرد شغلی می تواند به وسیله ویژگی های شخصیتی کارکنان تحت تاثیر قرار گیرد. در این تحقیق، رابطه پنج عامل اصلی شخصیتی خلبانان بر اساس نسخه تجدید نظر شده آزمون سنجش شخصیت نئو (فرم 240 سوالی)، با عملکرد کاری خلبانان مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور چهل نفر خلبان نظامی از طریق نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. بر اساس یافته های این تحقیق مشخص شد که بین سه ویژگی شخصیتی پذیرا بودن (O)، موافق بودن (A) و مسئولیت پذیری (C) با نمرات استندچک پروازی که به عنوان شاخص موفقیت شغلی خلبانان در نظر گرفته شده بود، رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد. بین ویژگی های شخصیتی عصبیت (N) و برون گرایی (E) با موفقیت شغلی خلبانان رابطه معناداری مشاهده نشد. نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام نیز نشان داد، ویژگی های شخصیتی پذیرا بودن و توافق با تبیین بیست و شش درصد نمرات استندچک پروازی، سهم قابل ملاحظه ای از موفقیت شغلی خلبانان را به خود اختصاص داده اند. از نتایج به دست آمده می توان در تحقیقات علمی و همچنین به صورت عملی در زمینه روان شناسی هوانوردی، به خصوص در استخدام کارکنان و ارزیابی عملکرد آنان استفاده نمود.

هدف : هدف پژوهش حاضر مقایسه ویژگی های شخصیتی زنان مبتلا به گرفتگی کارکردی صدا با زنان سالم بود. روش : 27 زن مبتلا به گرفتگی کارکردی صدا و 44 زن سالم، که از نظر سن، تحصیلات، شغل و وضعیت تأهل با گروه بیماران همتا شده بودند، بررسی شدند. با کاربرد تکنیک ویدیو- لارنگوسکوپی و مصاحبه، ارزیابی ادراکی صوت از نظر بهنجار و نابهنجار بودن انجام شد. هر دو گروه فرم کوتاه پرسشنامه پنج عاملی نئو را تکمیل کردند. داده ها با آزمون t مستقل تحلیل شد. یافته ها : یافته ها نشان داد زنان مبتلا به گرفتگی کارکردی صدا در روان رنجورخویی (002/0= p ) و مسئولیت پذیری (001/0= p ) نمره بالاتر و در برون گرایی (002/0= p ) و توافق (001/0 > p ) نمره پایین تری داشتند. نتیجه گیری : زنان مبتلا به گرفتگی کارکردی صدا در برخی ویژگی های شخصیتی با زنان سالم تفاوت دارند. این موضوع ممکن است در تشخیص علّت اختلال و ارائه راهکارهای درمانی بهینه مفید باشد.

در پژوهش حاضر رابطه بین میزان آگاهی والدین از ویژگیهای زیس تی- روان ی نوجوانان با نحوه برخورد با فرزندان در ی ک گ روه 340نف ری دخت ران دبیرس تانی ) 14 -18سال( با اس تفاده از پرسش نامهی ویژگ یه ای زیس تی- روان ی نوجوان ان )رجایی، شکیب و حسینی زهرایی، (1387و پرسش نامهی نح وه برخ ورد وال دین ب ا فرزندان )رجایی، شکیب و حسینی زهرایی، (1387مورد بررس ی ق رار گرف ت. ب رای تجزیه و تحلیل دادهها علاوه بر ارائه فراوان ی، درص د، می انگین و انح راف معی ار، از ضریب همبستگی پیرسون، آزمون tمقایسه میانگینها ب رای گ روه مس تقل اس تفاده شد. در این پژوهش ض من بررس ی رابط ه ب ین متغّیره ای می زان آگ اهی وال دین از ویژگیهای نوجوان ان و س طح س واد و می زان درآم د وال دین ب ا نح وه برخ ورد ب ا فرزندان )مقتدر، مستبد و سهل انگار(، رابطه بین میزان آگاهی وال دین از ویژگ یه ای نوجوانان با پیشرفت تحصیلی فرزن دان نی ز بررس ی ش د. ه مچن ین نح وه برخ ورد مادران ش اغل و م ادران خان ه دار ب ا فرزن دان و نح وه برخ ورد پ دران در مش اغل مختلف با فرزندان مقایسه گردید. دادههای این پژوهش نشان داد که بین میزان آگاهی والدین از ویژگیهای نوجوانان با نحوه برخورد مقتدر، رابطه مثبت معنادار و با نحوه برخورد مستبد و سهل انگ ار رابط ه منف ی معن ادار وج ود دارد و ب ین س طح س واد والدین ومیزان درآمد خانواده با نحوه برخورد وال دین ب ا فرزن دان رابط ه معن اداری وجود دارد و والدینی ک ه تحص یلات ب الاتری دارن د مقتدران ه ت ر ب ا فرزن دان خ ود برخورد میکنن د. همچن ین ب ین می زان آگ اهی م ادران از ویژگ یه ای نوجوان ان ب ا پیشرفت تحصیلی فرزندان رابطه معناداری وجود دارد، اما بین میزان آگاهی پدران از ویژگیهای نوجوانان با پیشرفت تحصیلی فرزن دان رابط ه معن اداری وج ود ن دارد و مقایسه نحوه برخورد مادران شاغل و خانه دار با فرزندان نشان داد که مادران خان ه دار برخوردی مقتدرانه تر از م ادران ش اغل ب ا فرزندانش ان دارن د. همچن ین می زان آگاهی مادران نسبت به ویژگیهای نوجوانان بیشتر از میزان آگاهی پدران است، ای ن تفاوت از نظر آماری معنا دار میباشد.

در مقاله حاضر پس از مقدمه ای در مورد روان شناسی دین یکی از جدیدترین مفاهیم مطرح شده در این حوزه یعنی هوش معنوی مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. در سال های اخیر مفهوم هوش تنها به عنوان یک توانایی شناختی در نظر گرفته نمی شود، بلکه به حوزه های دیگری مانند هوش هیجانی، هوش طبیعی، هوش وجودی و هوش معنوی گسترش یافته است. چهار چوب نظری هوش معنوی و مولفه های ان مطرح و چالش های که در رابطه با این مفهوم جدید در روان شناسی وجود دارد مورد بحث قرار گرفته است. بعضی از مولفه های آن با متون اسلامی و ادبی مطابقت شده است و در پایان سوال های برای مطالعات و تحقیقات بیشتر در آینده مطرح شده است.

منبع کنترل به عنوان یکی از ویژگی های شخصیتی، بر بسیاری از جنبه های رفتاری مدیران و کارکنان تأثیرگذار است. هدف اصلی این پژوهش مقایسه ی میزان استرس شغلی در مدیران مدارس با منبع کنترل درونی و بیرونی بود. جامعه آماری مورد مطالعه کل مدیران مدارس در مقاطع مختلف شهرستان تربت جام و نمونه شامل 120 نفر (58 مرد و 62 زن)، که با روش نمونه گیری لایه ای – تصادفی انتخاب شدند. پرسشنامه های منبع کنترل راتر و استرس شغلی (قاسمی، 1377) ابزارهای این پژوهش را شامل می شدند. برای تحلیل داده ها از تحلیل واریانس یک طرفه، تحلیل واریانس دو طرفه و آزمون تعقیبی توکی استفاده گردید. نتایج تحقیق نشان داد که بین میزان استرس شغلی مدیران با منبع کنترل درونی – بیرونی تفاوت معناداری وجود ندارد، همچنین بین میزان استرس شغلی مدیران زن و مرد تفاوت معناداری وجود ندارد و دو عامل جنسیت و منبع کنترل در استرس شغلی مدیران با یکدیگر تعامل ندارند اما میزان استرس مدیران با سوابق مختلف، تفاوت معناداری وجود داشت، مدیران با سابقه بیش از 10 سال، نسبت به مدیران باسابقه زیر 5 سال از استرس کمتری برخوردار بودند.

پژوهش حاضر به بررسی تأثیر موسیقی ملایم غیرکلامی ایرانی بر میزان پرخاشگری دانش آموزان پسر دوره راهنمایی می پردازد. این تحقیق یک پژوهش نیمه تجربی از نوع پیش آزمون - پس آزمون می باشد و کلیه دانش آموزان پسر دوره راهنمایی شهرستان مشهد در سال تحصیلی 1386-1385، جامعه آماری آن را تشکیل می دهند. که از بین آن ها به صورت تصادفی خوشه ای، نمونه آماری شامل 30 دانش آموز پسر انتخاب شدند. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه 29 سؤالی پرخاشگری آرنولد اچ باس و مارک پری استفاده شده است که پس از جمع آوری داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و آمار استنباطی آزمون t (مقایسه گروه های وابسته)، داده ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج به دست آمده بیانگر تأثیر مثبت و معنادار موسیقی ملایم غیرکلامی ایرانی بر کاهش پرخاشگری فیزیکی، پرخاشگری کلامی و خشم دانش آموزان دوره راهنمایی، بود. اما تأثیر آن بر کاهش خصومت دانش آموزان این دوره، معنادار نبود.

هدف این پژوهش بررسی رابطه ادراک از سبکهای فرزندپروری و تاثیر مؤلفه‌های آن بر احساس تنهایی نوجوانان دختر است. فرض اساسی این پژوهش آن است که ادراک فرزندان از سبکهای فرزندپروری والدین‌شان می‌تواند احساس تنهایی آنان را تعدیل کند یا تغییر دهد. نمونه پژوهش 387 دانش‌آموز بودند که به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای از بین دختران دبیرستانی مشهد و منطقه تبادکان انتخاب گردیدند. ابزار گردآوری داده‌ها عبارت بودند از: پرسشنامه سبکها و ابعاد فرزندپروری (PSDQ، رابینسون و همکاران، 2001) برای بررسی وضعیت ادراک فرزندان از چگونگی تربیت والدین و مقیاس احساس تنهایی افتراقی (اشمیت و سرمات، 1983) برای بررسی میزان احساس تنهایی آزمودنی‌ها که هر دو را دانش‌آموزان دختر پاسخ دادند. برای بررسی فرضیه‌ها از آزمون ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. در بررسی فرضیه‌های پژوهش، بین سبکهای فرزندپروری مقتدر (54/0- r =)، سبک مستبد (34/ 0r =) و سبک سهل‌گیر (18/0r =) با احساس تنهایی رابطه معنادار (01/0P<) به دست آمد. همچنین نتایج به‌دست آمده نشان‌دهنده رابطه معنادار بین تمامی مؤلفه‌های سبک تربیتی مقتدر (بعد ارتباطی52/0- r =، بعد نظم 42/0r = - ، و بعد خودمختاری 49/0r =-)، سبک‌ فرزندپروری مستبد (اجبار فیزیکی، 28/0r = ، خصومت کلامی، 29/0 r =و غیرتوضیحی‌ـ تنبیهی، 32/0r =) و مؤلفه بی‌توجهی (18/0r =)، از سبک تربیتی سهل‌گیر با احساس تنهایی (01/0P<) بود.

" در این پژوهش رابطه بین سبکهای دلبستگی با رضایتمندی زناشویی بررسی شد. بدین منظور 159 (81 زن و 78 مرد) دبیر متأهل مقاطع راهنمـایی و متوسطه شهر تایبـاد انتخاب شدنـد. آزمودنیها، مقیاس دلبستگی بزرگسالان (کولینز و رید، 1990)، پرسشنامه دلبستگی به مادر (رجایی و دیگران، 1385) و پرسشنامه رضایتمندی زناشویی (السون و دیگران، 1987؛ بازنگری سلیمانیان، 1994) را تکمیل کردند. یافته‌ها بین رضایتمندی زناشویی و سبک دلبستگی ایمن یک همبستگی مثبت معنادار (53/0 = r)، نشان دادند اما با سبکهای دلبستگی اجتنابی و دو سوگرا همبستگی منفی (به ترتیب 28/0- = r و 38/0- = r) وجود داشت. همچنین سبکهای دلبستگی بزرگسالان 52% و سبکهای دلبستگی به مادر 29% واریانس رضایتمندی زناشویی را تبیین کردند. زنان و مردان از نظر رضایتمندی زناشویی تفاوت معنادار نداشتند. "

" عوامل آموزشی، سازمانی و اقتصادی که بر رضایت شغلی استادان دانشگاه آزاد اسلامی تأثیر منفی دارند با استفاده از پرسشهای مبتنی بر پژوهشهای پیشین بررسی شد. اعضای هیأت علمی تمام وقت و نیمه وقت دانشگاه آزاد اسلامی منطقه 9 جامعه آماری را تشکیل دادند و حجم نمونه شامل 269 نفر از استادانی بود که به روش نمونه‌گیری طبقه‌ای و تصادفی ساده انتخاب شدند. عواملی که به سطوح بالای تنیدگی و سطوح پایین رضایت شغلی در استادان منجر شدند شامل تعداد زیاد دانشجویان در کلاس، دشواری ادامه تحصیل و ارتقای سطح علمی استادان، نبود قوانین حمایتی لازم از حقوق حرفه‌ای آنان، پایین بودن میزان حقوق و مزایای شغلی، کم توجهی واحدهای دانشگاهی در انجام به موقع ترفیع و تغییر وضعیت استخدامی، دشواری تصویب طرحهای پژوهشی از نظر مراحل اداری، ضعف انگیزش تحصیلی برخی از دانشجویان و دشواری امکان نقل و انتقال اعضای هیأت علمی بودند. "