ستار پروین

ستار پروین

مدرک تحصیلی: استادیار مددکاری اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی
پست الکترونیکی: sparvin1359@gmail.com

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۳۴ مورد.
۱.

درک فرایند تکرار جرم در جوانان مهاجر شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش انتظامی سال ۲۵ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۹۹) 30 - 62

کلید واژه ها: جوانان مهاجر گراندد تئوری تکرار جرم رهاشده گی آسیب پذیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۲ تعداد دانلود : ۱۶۲
زمینه و هدف: جوانان مهاجر به عنوان یکی از گروه های اجتماعی شناخته می شوند که بخش قابل توجهی از جرائم توسط آنها به وقوع می پیوندد. مطالعه حاضر با هدف بررسی و فهم فرایند تکرار جرم در جوانان مهاجر انجام شده است.روش شناسی: پژوهش حاضر در زمره پژوهش های کاربردی جای دارد و برای تحلیل اطلاعات از تکنیک نظریه داده بنیاد استفاده شده است. مشارکت کنندگان، 26 نفر از جوانان مهاجر درگیر با جرمی هستند که هم اکنون در زندان هستند. نمونه ها نیز به روش نمونه گیری نظری انتخاب شدند. یافته ها: پس از تحلیل اطلاعات، در بعد علی، مقوله های اصلی در پنج حوزه کلی شامل عوامل خطر فردی، اجتماعی، محیطی، اقتصادی و خانوادگی دسته بندی شد. در بعد زمینه ای، سه مقوله اصلی شامل، محرک های درونی، بازدارندگی محدود زندان و طرد اجتماعی استخراج شد. در نهایت، در بعد مداخله گر مقولات اصلی عبارتند از: ضعف نظام رفاهی و مراقبتی، درهم تنیدگی فقر مادی با فقر فرهنگی و ناپایداری وضعیت اقتصادی جامعه/ آنومی اقتصادی. مقوله یا پدیده محوری پژوهش، چرخه معیوب رهاشده گی – آسیب پذیری است.نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان می دهد، جوانان مهاجر شهر تهران با مجموعه ای از شرایط اثرگذار منفی روبرو بوده اند و وضعیت آسیب پذیری آنها پس از قرار گرفتن در سیستم کیفری عمیق تر و احتمال تکرار جرمشان افزایش یافته است و چنین شرایطی از عوامل اصلی برهم زننده امنیت اجتماعی جامعه در سطوح مختلف آن است.
۲.

سنخ شناسی و آسیب شناسی عملکردی موسسات رفاهی در حوزه کودکان کار (با تاکید بر ملاحظات سیاستی)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه فرهنگی و اجتماعی کودک و نوجوان سال ۱ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱ 59 - 82
تعداد بازدید : ۶۰ تعداد دانلود : ۴۶
هدف پژوهش حاضر مطالعه نهادهای و مؤسسات رفاهی مرتبط با کار کودکان است. کودکان به عنوان مهم ترین رکن هر جامعه نیازمند حمایت قانونی و نهادی هستند. روش پژوهش، تحلیل محتوا می باشد که داده های پژوهش طریق مصاحبه با کارشناسان مرتبط با حوزه کار کودک موجود جمع آوری شده است. نتایج نشان می دهد نهادها و مؤسسات رفاهی مرتبط با کار کودک را می توان به دولتی، عمومی، بخش سوم، بین المللی و طبیعی تقسیم بندی کرد که با چالش هایی مانند ضعف و عدم همکاری وزارتخانه ها و مؤسسات، اثرات منفی طرح های جمع آوری، وجود طرح های پایلوت بی فرجام، کمبود و نبود تجهیزات کافی، مواجهه با کودکان کار و خیابان به واسطه قوه قهریه، عدم احساس امنیت کودکان، نبود یک مرجع ملی و...مواجه اند.
۳.

مواجهه مادران شهر تهران با آموزش مجازی فرزندان در دوران شیوع کرونا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه مددکاری اجتماعی تابستان ۱۴۰۱ شماره ۳۲ 189 - 225
تعداد بازدید : ۱۲۶ تعداد دانلود : ۹۲
شیوع ویروس کرونا در سرتاسر جهان و اهمیت قطع زنجیره انتقال ویروس، منجر به تغییراتی در سبک زندگی افراد، ازجمله تغییر سبک آموزش حضوری دانش آموزان به آموزش مجازی شد که دانش آموزان و مادران آن ها را با چالش هایی مواجه ساخت. لذا به منظور کشف معنا، تجربه و کنش مادران در خصوص آموزش های مجازی فرزندان نوجوانشان، مطالعه حاضر با روش کیفی (تحلیل مضمون) به بررسی مواجهه 15 نفر از مادران شهر تهران که از طریق نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند پرداخت. تکنیک گرداوری داده ها سوالات نیمه ساختار یافته بود که در طی آن پنج مضمون اصلی شامل، آسیب های فرهنگی و اجتماعی دانش آموزان، مخاطرات سلامت جسمی و روانی دانش آموزان، ناکارآمدی آموزش مجازی، مزایای ادراک شده ی آموزش مجازی و اهمیت پیشگیری اجتماعی استخراج گردید. درنهایت این یافته ها و مفاهیم نظری پژوهش به طرح مدل پیشگیری اجتماعی (رشد مدار و جامعه مدار) منجر شد که در سایر پژوهش های مشابه حاصل نشده بود. یافته های این مدل تلفیقی نشان داد، هدایت صحیح دانش آموزان برای بهره برداری حداکثری از این فضا با استفاده از برنامه های با محتوا و باکیفیت می تواند در پیشگیری از آسیب های اجتماعی فضای مجازی مؤثر افتد.
۴.

زباله گرد به مثابه «هوموساکر» شهری: پژوهشی کیفی در شهر تهران

نویسنده:
منبع: پژوهش مسائل اجتماعی ایران دوره دوم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۵ 169 - 193
تعداد بازدید : ۱۸۵ تعداد دانلود : ۱۳۰
مسئله زباله گردی امروزه در کشور ایران به یکی از پدیده ها و مسائل جدی بدل شده است، به شکلی که در همه شهرها و کلان شهرهای کشور نمود دارد. زباله گردی دارای ابعاد زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی است و توجه به این ابعاد نیازمند پژوهش های علمی است. پژوهش حاضر تلاش دارد تا مسائل زندگی زباله گردها را در شهر تهران با رویکرد تفسیری روایت کند. نگاه نظری پژوهش مبتنی بر رویکرد انتقادی و استفاده از مفهوم «هوموساکر» آگامبن است. روش پژوهش بر اساس روش کیفی بنیادی و استفاده از فنون مصاحبه نیمه ساختاریافته و مشاهده است. از تحلیل مضمون برای تحلیل داده ها بهره گرفته شده است. جامعه مورد مطالعه شامل زباله گردها و تمام افراد مطلع مرتبط با زباله گردی است. یافته های پژوهش نشان می دهد که زباله گردها با مشکلات بسیاری مانند تغذیه، خواب، اعتیاد و... مواجه اند و روابط کاری نابرابری با پیمانکاران دارند. شغل زباله گردی به گونه ای است که با سایر مسائل اجتماعی شهر مانند نابرابری های اجتماعی و مصرف شهری، کار کودک و سیاه چاله های پسماندهای شهری پیوند دارد. زباله گردهای شهری به مانند سایر گروه های اجتماعی آسیب دیده و به حاشیه رانده شده، نمود مفهوم هوموساکرهای شهری هستند. اینگونه افراد در شمول حمایت های رسمی قرار نمی گیرند.
۵.

نقش رابطه انسجام و اعتماد اجتماعی بر تاب آوری مددکاران اجتماعی در زمان بحران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جامعه شناختی سال شانزدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۵۷) 7 - 31
تعداد بازدید : ۱۶۱ تعداد دانلود : ۱۱۳
شغل مددکاری اجتماعی به دلیل ماهیت حرفه ای خود، طاقت فرسا و دارای استرس و چالش های فراوان است، طوری که کیفیت زندگی آن ها را تحت تأثیر قرار می دهد. لذا؛ حفظ و ارتقاء تاب آوری آن ها توسط مدیران جامعه مهم است. هدف تحقیق حاضر، «نقش رابطه انسجام و اعتماد اجتماعی بر تاب آوری مددکاران اجتماعی در زمان بحران» بوده است. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر گردآوری توصیفی از نوع  پیمایش و جامعه آماری تحقیق شامل کلیه مددکاران اجتماعی بیمارستان های شهر اهواز، مازندران، کرمانشاه، لرستان، تهران، کرمان و تبریز درمجموع 413 بیمارستان دولتی و خصوصی دو (2) بیمارستان در هر شهر انتخاب شد و بر روی آن بیمارستان های منتخب در این شهرها پژوهش صورت گرفت. و روش نمونه گیری از نوع طبقه ای و تصادفی خوشه ای ساده و حجم نمونه از جدول کرجسی و مرگان یا از آزمون کوکران انتخاب کردید که شامل 204 نفر از مددکاران اجتماعی بود. ابزار گردآوری اطلاعات در این تحقیق از دو پرسشنامه استاندارد استفاده می شود، اول پرسشنامه تاب آوری کونور و دیویدسون (CD-RISC) که روایی و پایایی آن در تحقیقات دیگر سنجیده شده است و دوم پرسشنامه سرمایه اجتماعی است. تجزیه و تحلیل پژوهش نشان داد که مقدار ضریب همبستگی اعتماد اجتماعی برابر 306/0 و سطح معنی داری 000/0، و مقدار ضریب همبستگی انسجام اجتماعی و سطح معنی داری آزمون در کل نمونه برابر 305/0 و 000/0 است. با توجه به مقدار مثبت ضریب همبستگی می توان گفت بین دو متغیر انسجام و اعتماد اجتماعی با تاب آوری مددکار اجتماعی همبستگی مثبتی وجود دارد. میانگین متغیر سرمایه اجتماعی، بیشترین سطح سرمایه اجتماعی مربوط به شهر تهران و کمترین سطح سرمایه اجتماعی مربوط به شهر تبریز بود. میانگین متغیر تاب آوری، بیشترین سطح تاب آوری مربوط به شهر کرمان و کمترین سطح تاب آوری مربوط به شهر اهواز بود.
۶.

زباله گرد به مثابه «هوموساکر» شهری: پژوهشی کیفی در شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش انحرافات و مسائل اجتماعی دوره ۲ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۵ 169 - 193

کلید واژه ها: زباله گردی هوموساکر آسیب شناسی اجتماعی روش کیفی و تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹ تعداد دانلود : ۷
مسئله زباله گردی امروزه در کشور ایران به یکی از پدیده ها و مسائل جدی بدل شده است، به شکلی که در همه شهرها و کلان شهرهای کشور نمود دارد. زباله گردی دارای ابعاد زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی است و توجه به این ابعاد نیازمند پژوهش های علمی است. پژوهش حاضر تلاش دارد تا مسائل زندگی زباله گردها را در شهر تهران با رویکرد تفسیری روایت کند. نگاه نظری پژوهش مبتنی بر رویکرد انتقادی و استفاده از مفهوم «هوموساکر» آگامبن است. روش پژوهش بر اساس روش کیفی بنیادی و استفاده از فنون مصاحبه نیمه ساختاریافته و مشاهده است. از تحلیل مضمون برای تحلیل داده ها بهره گرفته شده است. جامعه مورد مطالعه شامل زباله گردها و تمام افراد مطلع مرتبط با زباله گردی است. یافته های پژوهش نشان می دهد که زباله گردها با مشکلات بسیاری مانند تغذیه، خواب، اعتیاد و... مواجه اند و روابط کاری نابرابری با پیمانکاران دارند. شغل زباله گردی به گونه ای است که با سایر مسائل اجتماعی شهر مانند نابرابری های اجتماعی و مصرف شهری، کار کودک و سیاه چاله های پسماندهای شهری پیوند دارد. زباله گردهای شهری به مانند سایر گروه های اجتماعی آسیب دیده و به حاشیه رانده شده، نمود مفهوم هوموساکرهای شهری هستند. اینگونه افراد در شمول حمایت های رسمی قرار نمی گیرند.
۷.

فهم زمینه های جرم در جوانان مهاجر شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی زمستان ۱۴۰۱ شماره ۵۳ 277 - 312

کلید واژه ها: مهاجرت جوانان جرم شهر تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۴ تعداد دانلود : ۱۰۹
جوانان مهاجر یکی از گروه های شهری هستند که به دلایل مختلف در معرض درگیر شدن با انواع مشکلات، جرائم و کجروی های اجتماعی قرار دارند. مطالعه حاضر با هدف فهم زمینه های جرم در جوانان مهاجر شهر تهران انجام شده است. روش پژوهش ، کیفی، از نوع تحلیل محتوا و اطلاعات لازم با استفاده از تکنیک مشاهده و مصاحبه نیمه ساختاریافته گردآوری شده است. حجم نمونه تعداد 26 نفر از جوانان مهاجری است که هم اکنون در زندان هستند. یافته های پژوهش نشان می دهد که مهاجرت با انگیزه کار و کارگری و ارتکاب رفتار مجرمانه دو شکل غالب انگیزه مهاجرتی در جوانان مهاجر بوده و جرائم مرتبط با مواد و سرقت رایج ترین جرائم در بین آنها است. پس از تجزیه و تحلیل دقیق اطلاعات، شش(6) مضمون اصلی و بیست و یک(21) مضمون فرعی استخراج شد. نتایج پژوهش نشان می دهد که اکثر جوانان مهاجر، نه با انگیزه ارتکاب جرم، بلکه با انگیزه کار و کارگری به شهر تهران مهاجرت کرده اند. با این حال، پس از گذشت مدتی و مواجه شدن با شرایط منفی و آسیب زننده متعدد و ترغیب کننده جرم درگیر رفتارهای مجرمانه شده اند. در یک جمع بندی و به اختصار می توان گفت، مهاجرت جوانان مهاجر به شهر تهران، نه تنها وضعیت بسیاری از آنها را بهبود نبخشیده، بلکه درگیری آنها با جرائم متنوع را در پی داشته است.
۸.

تجربه زیسته زنان سرپرست خانوار از خشونت پس از زلزله (مورد مطالعه زنان سرپرست خانوار ساکن در مناطق زلزله زده استان کرمانشاه)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن و جامعه سال سیزدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۵۰) 99 - 108

کلید واژه ها: تجربه زیسته خشونت زنان سرپرست خانوار زلزله کرمانشاه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۸ تعداد دانلود : ۱۵۷
زنان سرپرست خانوار از گروه های اجتماعی آسیب پذیر و فراموش شده در حوادث طبیعی هستند که به دلیل مسائل فرهنگی و اجتماعی همواره مورد خشونت قرار می گیرند. پژوهش حاضر با هدف بررسی تجربه زیسته زنان سرپرست خانوار از خشونت پس از زلزله استان کرمانشاه انجام شد. جامعه مورد مطالعه کلیه زنان آسیب دیده در زلزله بودند که به صورت هدفمند با 15 نفر از آنها مصاحبه عمیق فردی انجام گرفت. حجم نمونه با استفاده از نمونه گیری نظری و تا رسیدن به اشباع نظری تداوم یافت. داده ها با استراتژی پدیدارشناسی تفسیری گردآوری و با روش دیکلمن و همکاران(1989) تجزیه وتحلیل شدند. در نهایت، 474 کد باز و اولیه، 55 درون مایه فرعی و 4 درون مایه اصلی استخراج شد. طبق یافته ها تجربه خشونت زنان عبارت بودند از:« دسترسی ناعادلانه به منابع، داغ ننگ، فقدان امنیت و تخریب اجتماعات». نتایج این مطالعه نشان می دهد که رفع خشونت ها علیه این زنان منوط به حذف موانع فرهنگی ماقبل حوادث و توجه به قدرت تصمیم گیری آنها در بطن خانواده و جامعه است.
۹.

گونه شناسی کار کودکان و آسیب های ناشی از آن بر کودکان کار در شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه مددکاری اجتماعی تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲۸ 115 - 158

کلید واژه ها: کار کودک کودک کار کار بهره کشانه آسیب اجتماعی تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۷ تعداد دانلود : ۱۸۴
کار کودکان از آسیبهای اجتماعی مهم در جهان است. بسیاری از کودکان در شرایط بهره کشانه کار میکنند و مورد استثمار قرار میگیرند. در ایران تا کنون سیاستها و مداخلات در زمینه حذف کار کودک کارآمد نبوده. با توجه به تنوع و گستردگی انواع کار کودکان و آسیبهای آن، پژوهش حاضر تلاش کرده تا با گونه شناسی کار کودکان در شهر تهران، دسته ها و رده های فعالیت بهره کشانه کودکان و مسائل و پیامدهای ناشی از هر یک از انواع مشاغل بر کودکان را شناسایی کند تا از طریق شناخت درست به طرحریزی اقدامات لازم برای هر گونه شغلی کودکان در راستای کاهش و حذف کار کودکان کمک نماید.پژوهش به روش کیفی بوده و از طریق مطالعه اسنادی که در آن نمونه گیری به شیوه تعمدی و نظری بوده و نیز مصاحبه نیمه ساخت یافته با 15 نفر از مطلعین کلیدی حوزه کار کودکان انجام شده است. داده ها به شیوه تحلیل تماتیک تجزیه و تحلیل شده و درنهایت بر اساس یافته های پژوهش گونه های کار کودکان در هفت دسته شامل کار کارگاهی، دستفروشی، کار در خیابان، زباله گردی، تکدی گری، کار کودکان خیابانی و هم چنین کار پنهان کودکان سنخ بندی شده و مورد بررسی قرار گرفته است. یافته های پژوهش ضمن تأیید پژوهشهای پیشین، تلاش دارد تا بر اساس یک رویکرد کل نگر به مسئله شناخت واقع بینانه کار کودک بپردازد. به گونه ای که این شناخت مبنای پژوهش ها و اقدامات علمی و عملی سیاست گذاران و نهادهای متولی سلامت و رفاه کودکان قرار گیرد.
۱۰.

تجربه زیسته ی سالمندان از سالمندی؛ یک مطالعه پدیدارشناختی مورد مطالعه سالمندان شهرستان اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه مددکاری اجتماعی زمستان ۱۴۰۰ شماره ۳۰ 137 - 174
تعداد بازدید : ۲۳۹ تعداد دانلود : ۱۸۱
سالمندان یکی از گروه های هدف مددکاران اجتماعی هستند. تجربه سالمندی از نگاه خود سالمندان، از یک سو پرده از واقعیت هایی بر می دارد که بر ما پوشیده است و از سوی دیگر درکی عمیق، فراگیر و معنادار از موقعیت فرهنگی-اجتماعی سالمندی در جامعه را برای ما فراهم می سازد. بر همین مبنا، شناسایی وفهم عمیق مسائل و نیازها و چالشهایی که سالمندان با آن مواجه هستند، اتخاذ وتدوین برنامه های مناسب جهت دست یافتن به سالمندیِ پویا و سلامت محور، ضرورتی کارکردی دارد. ای ن مطالع ه ب ه بررسی تجربه زیسته سالمندان شهر اصفهان، پرداخته است. نمونه به روش نمونه گیری نظری مبتنی بر هدف در 20 مورد به اشباع رسید و پس از آن داده های جدیدی حاصل نشد، از این روی، بنا بر منطق نمونه یابی در تحقیقات کیفی، به همین تعداد اکتفا شد، تا مورد مصاحبه نیمه ساختاریافته قرار بگیرند. داده های حاصل از مصاحبه با استفاده از روش پدیدار شناسی به شیوه کلایزی مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. بر اساس یافته های این پژوهش، مشکلات ،نیازها و آسیبهای دوران سالمندی درک شده توسط خودسالمندان در چهار مضمون جسمی،اقتصادی، روحی -عاطفی (بی احترامی و عدم توجه به سالمند ،احساس تنهایی و طرد شدگی ، سلب اختیار و استیلای فرزندان ) واجتماعی (عدم آشنایی با فضای مدرن وانزواجویی ،مشکل گذران اوقات فراغت ) و همچنین درک وتصورسالمندان از این دوران،در دو مقوله : احساس عدم رضایت و تقدیر گرایی (روایت اکثریت) و احساس رضایت وغیر بیولوژِیک بودن سالمندی (روایت اقلیت سالمندان) ، شناسایی گردید.
۱۱.

گونه شناسی قمار و آسیب های اجتماعی آن در شهر تهران(مورد مطالعه: محله هرندی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی (علامه طباطبایی) تابستان ۱۳۹۹ شماره ۸۹ 41 - 70

کلید واژه ها: محلات شهری مسئله ی قمار محله هرندی آسیب های اجتماعی تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۱ تعداد دانلود : ۳۴۹
قمار یکی از فعالیت هایی است که از دیرباز وسیله ای برای سرگرمی بشر بوده و در همه فرهنگ ها نمود داشته است. هدف اصلی تحقیق حاضر شناسایی گونه های قمار و  آسیب های اجتماعی مرتبط با آن در سطح محله ای است. به طور کلی می توان نظریات قمار را به دو دسته تقسیم نمود. یک دسته نظریه هایی که سعی در فهم فرایند قمار دارند و دیگر، نظریه هایی که قمار را یک آسیب اجتماعی می دانند و تلاش دارند تا مسائل مرتبط با آن را شناسایی کنند. رویکرد دوم مبنای چارچوب مفهومی این پژوهش می باشد. به منظور دست یابی به هدف اصلی تحقیق، از روش کیفی (مردم نگاری) و تکنیک مشاهده و مصاحبه عمیق  استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه قماربازان محله هرندی در منطقه 12 شهر تهران می باشد. حجم نمونه برابر با 30 نفر می باشد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش تماتیک یا تحلیل مضمون استفاده شد. یافته ها نشان می دهد از لحاظ گونه شناسی می توان قماربازی را در محله هرندی به دو دسته قمار خیابانی و قمار سازمان یافته تقسیم بندی کرد. بعلاوه بر اساس یافته های پژوهش، قمارآمیخته با مسائلی چون اعتیاد، خرید و فروش مواد، خشونت، ازهم گسیختگی خانواده، ازدست دادن شغل، سرقت، طرداجتماعی و بی خانمانی است. بنابراین قمار را نباید یک آسیب  اجتماعی واحد تلقی نمود بلکه باید آن را مسئله ای اجتماعی دانست که دامنه پیامدهای آن نه تنها در سطح فردی و خانوادگی وجود دارد،  بلکه به سطح محلی اجتماعی نیز تسری پیدا می کند.
۱۲.

فرایند بازسازی مسکن پس از سانحه: مطالعه کیفی چالش ها و عوامل تاثیر گذار در شهر سرپل ذهاب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴۵ 33 - 79

کلید واژه ها: بازسازی مسکن چالش ها زلزله سرپل ذهاب روش کیفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۱ تعداد دانلود : ۱۹۷
این مقاله به دنبال پاسخگویی به این سوال است که فرایند بازسازی مسکن پس از زلزله آبان ماه 1396 در شهر سرپل ذهاب چگونه بوده و با چه چالش هایی مواجه بوده است؟ روش پژوهش حاضر، کیفی بوده و برای تحلیل اطلاعات و مصاحبه ها از تحلیل تماتیک بهره گرفته شد. بر اساس روش نمونه گیری هدفمند و نیز معیار اشباع نظری، با ۳۵ نفر از مردم زلزله زده و ۱۵ نفر از افراد دارای تخصص، مصاحبه عمیق و نیمه ساختار یافته به عمل آمد. یافته های این مطالعه نشان داد که فقدان دولت محلی کارآمد، استفاده از منابع عمومی برای منافع شخصی، تاخیر و کندی روند بازسازی، وعده های بی پشتوانه و عملی نشده، بوروکراسی اداری حاکم بر صدور مجوز ها، باور به حرام بودن وام بانکی، فقر و نابرابری جنسیتی، فقدان تجربه و آمادگی متولیان امور بازسازی، عدم مشارکت مردم، فقدان آمادگی بازسازی کنندگان، بی توجهی به کیفیت مسکن، عدم تناسب میزان وام با هزینه های ساخت وساز، فقدان تاب آوری، چالش های کلان اقتصادی کشور، از اصلی ترین چالش های بازسازی پس از زلزله آبان ماه ۱۳۹۶ در شهر سرپل ذهاب بودند که حاصل آن بازسازی فیزیکی ناقص بود. بر اساس یافته های تحقیق، داشتن برنامه ای همه جانبه برای حوزه بازسازی که علاوه بر بازسازی فیزیکی سایر حوزه های اجتماعی از قبیل، توجه به نیاز ها و توانائی های گروه های آسیب پذیر، توجه به مسائل فرهنگی و کیفیت محیط شهری را نیز شامل شود، از ضروریات می باشد.
۱۳.

مطالعه تطبیقی الگوهای بازنمایی بزه کاری در مطبوعات ایران و آلمان با تأکید بر کیفر گرایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات حقوق کیفری و جرم شناسی دوره ۵۰ پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۱۵) 541 - 568

کلید واژه ها: بازنمایی بازدارندگی ترس از جرم عوام گرایی کیفری کیفرگرایی مطبوعات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۵ تعداد دانلود : ۲۲۹
با وجود پیدایش رسانه های نوظهور هم چون شبکه های اجتماعی، روزنامه هم چنان نقش مهمی در اطلاع رسانی ایفا می کند. از جمله اطلاعات مورد توجه در صفحات مطبوعات، اخبار و حوادث جنایی ای است که - از هر دو حیث کمی و کیفی- با دنیای واقع و آمار و ارقام رسمی انطباق ندارد. نحوه بازنمایی جرم بر مبنای «ارزش خبری»، نقش مهمی در تغییر بینش افراد نسبت به جرم، مجازات و نظام عدالت کیفری دارد. این مقاله با رویکرد تطبیقی به بررسی الگوهای بازنمایی بزه کاری، کیفر و بزه دیدگان در مطبوعات ایران و آلمان می پردازد. روش پژوهش، تحلیل محتوای کیفی و کمّی است که به بررسی تحلیل محتوای دو روزنامه پُرمخاطب ایران و آلمان (همشهری و بیلد )، طی بازه زمانی از ابتدای بهمن سال 1398 تا پانزدهم فرودین ماه سال 1399 پرداخته است. نتایج در زمینه بازتاب بزه کاری در روزنامه همشهری از مجموع 311 عنوان خبری و روزنامه بیلد با 134 عنوان، حاکی از عدم تفاوت فاحش در نمایش برخی جرایم هم چون قتل عمد و غیرعمد و تجاوز جنسی است. در زمینه بازتاب پاسخ از سوی نظام عدالت کیفری، تفاوت فاحشی بین دو روزنامه مورد بررسی وجود دارد؛ به گونه ای که روزنامه همشهری، 60 درصد به «اعدام» و «قصاص» و تنها 4 درصد به دست گیری و حبس اختصاص داده و در مقابل، روزنامه بیلد تنها به یک مورد اعدام (آن هم مربوط به کشور گینه نو) و 86 درصد به دست گیری و حبس پرداخته که در مجموع، روزنامه همشهری، از حیث کمیت و ماهیت بازتاب عدالت کیفری کیفرگراتر از روزنامه آلمانی بیلد است.
۱۴.

مسائل اجتماعی و بازتوانی پس از زلزله (مطالعه ای کیفی در شهر سرپل ذهاب)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه مددکاری اجتماعی زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲۶ 103 - 146

کلید واژه ها: مسائل اجتماعی بازتوانی زلزله سرپل ذهاب روش کیفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۱ تعداد دانلود : ۱۸۰
لذا هدف این مطالعه بررسی مسائل اجتماعی به وجود آمده در جریان بازگشت به زندگی پس از زلزله آبان ماه ۱۳۹۶ در شهر سرپل ذهاب می باشد. پژوهش از نوع کیفی و از روش تحلیل مضمون برای انجام عملیات تحقیق استفاده شده است. جامعه مورد مطالعه را زلزله زدگان آسیب دیده شهری و کارشناسان اجتماعی امدادگر در زلزله سرپل ذهاب تشکیل داده است. نمونه گیری به روش نظری بود و با بهره مندی از راهکارهای هدفمند و گلوله برفی انجام شده است. بر این اساس۴۸ مصاحبه با زلزله زدگان آسیب دیده و کارشناسان اجتماعی صورت گرفت. داده ها با استفاده از مصاحبه عمیق نیمه ساختارمند گردآوری و با راهبرد نظامند استراوس و کوربین تحلیل زمینه محور شدند. این مطالعه کیفی دو مقوله اصلی آسیب پذیری اجتماعی با زیرمقولات، (مشکلات اجتماعی پیشینی، ضعف حساسیت نسبت به گروههای آسیب پذیر، غفلت از بازتوانی اجتماعی، آسیب پذیری ناشی از هدر رفتن اموال و دارایی ها، هجوم افراد غیر بومی) و فراموشی ورهاشدگی با زیر مقولات (مسکن ناقص و ناتمام، عدم تناسب بازسازی مسکن با فرهنگ محلی و اولویت نداشتن اشتغال زایی را مورد بررسی قرار داد که منجر به تاخیر در بازگشت به زندگی عادی شده است. بر اساس نتایج مطالعه مسائل اجتماعی پنهان است و در لایه های زندگی اجتماعی پس از زلزله بروز پیدا می کند و در برنامه های پس از زلزله کمتر مورد توجه قرار می گیرد؛ لذا سیاستگذاران و برنامه ریزان اجتماعی باید برنامه جامعی را تدوین کنند که این موارد پنهان را در نظر گرفته و روند بازگشت به زندگی عادی پس از زلزله را تسهیل کند.
۱۵.

فهم فرآیند اعتیاد با ترسیم جایگاه طبقاتی سوءمصرف کنندگان مواد (ارائه ی یک نظریه ی زمینه ای)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اعتیادپژوهی سال چهاردهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۵۶ 13-40

کلید واژه ها: اعتیاد طرد اجتماعی فقر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۴ تعداد دانلود : ۴۷۶
هدف: تحقیق حاضر با هدف بررسی تجارب زیسته و وضعیت پایگاه اجتماعی-اقتصادی دو گروه از سوءمصرف کنندگان مواد مخدر بستری در کلینیک و ساکن در گرمخانه انجام شد. روش: تحقیق حاضر با رویکرد کیفی و با روش زمینه ای انجام شد. یک مصاحبه عمیق بر روی 36 نفر از سوءمصرف کنندگان مواد انجام گرفت. نمونه گیری به صورت نظری بود و جمع آوری داده ها تا اشباع نظری ادامه داشت. داده ها از طریق کدگذاری با روش استراوس و کوربین تحلیل شدند. یافته ها: معاشرت ناسالم، مصرف تفننی، محرک های درونی، طرد دو سویه، نابرابری نهادی، فقر چندگانه، نظام رفاهی معیوب، انزجار از وضع موجود، دوگانگی و تضاد احساسی- رفتاری، هنجارشکنی، فروپاشی روانی و اجتماعی و تشکیل اجتماع ثانویه از مهم ترین مقولات تحقیق حاضر بودند. نتیجه گیری: سوءمصرف مواد با "واگرایی و همگرایی رفتاری-احساسی" و "رانش از اجتماع" همراه است. یعنی فرد سوء مصرف کننده مواد در جریان سبک زندگی وابسته به مواد خود دچار نوعی تباعد (جدایی) از اجتماع مواجه می شود. مطالعه عمیق در زمینه جایگاه سوء مصرف کنندگان مواد در ساختار اجتماعی، بررسی مناسب ترین شیوه های درمانی، و همچنین در دسترس بودن خدمات درمانی برای آحاد سوء مصرف کنندگان مواد جهت بهبودی و پیگیری فرآیندهای درمانی از جمله مواردی است که بایستی در سیاست گذاری های پیشگیری و درمان اعتیاد به آن توجه داشت.
۱۶.

کودکی از دست رفته و تجربه خشونت به مثابه سیمای زندگی: مطالعه ازدواج های زودهنگام زنان شهرستان بهار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه مددکاری اجتماعی پاییز ۱۳۹۸ شماره ۲۱ 173 - 214

کلید واژه ها: ازدواج زودهنگام تجربه خشونت شهرستان بهار دوران کودکی ازدست رفته مدل زمینه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۰ تعداد دانلود : ۱۷۱
ازدواج زودهنگام درگذشته بخشی از سنت های جامعه ایران بوده است و هنوز هم به دلیل ترکیب برخی از عوامل سنتی و مدرن باقی مانده است. هدف پژوهش حاضر شناخت زمینه های و پیامدهای ازدواج زودهنگام در شهرستان بهار است. روش شناسی این پژوهش کیفی است که با استفاده از نظریه زمینه ای انجام شده است. از بین افراد دارای تجربه ازدواج زودهنگام، 19 نفر با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و نظری انتخاب شده اند. روش جمع آوری داده ها مصاحبه نیمه ساختاریافته است. برای تحلیل داده ها از کدگذاری سه مرحله ای باز، محوری و انتخابی استفاده شده است. رسوم، فقر خانواده، خانواده ازهم گسیخته، مشروعیت قانونی، ترک تحصیل، هنجار پاک دامنی و ترس از عدم ازدواج به مثابه زمینه های علی، انتخاب والدین و فشار هنجاری به مثابه زمینه مداخله گر، جنسیت به مثابه عامل زمینه ای، بی قدرتی، اختلال در روابط اجتماعی و عدم مهارت در زندگی به مثابه الگوهای تعاملی و تجارب زیسته، عدم رضایت از زندگی، ترک تحصیل، بارداری ناخواسته، درد شدید به هنگام زایمان، خشونت، اختلالات روانی، فقدان مالکیت، روابط فرازناشویی، افکار و اقدام به خودکشی، سقط جنین، فرار از منزل و کودک بیوگی به مثابه پیامدها مشخص شده است. «کودکی ازدست رفته و تجربه خشونت به مثابه سیمای زندگی» مفهوم محوری پژوهش حاضر است. تفسیر کودک همسران از ازدواجشان برابر است با از دست رفتن دوران کودکی و تجربه خشونت به مثابه سیمای زندگی شان.
۱۷.

بررسی جامعه شناختی مصرف شبکه های اجتماعی مجازی و تسامح قومی در بین شهروندان تهرانی (با تأکید بر گفتگوی اجتماعی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات رسانه های نوین سال پنجم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲۰ 313 - 356

کلید واژه ها: تسامح قومی شبکه های اجتماعی فضای مجازی حوزه عمومی گفتگوی اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۰ تعداد دانلود : ۴۱۴
تفاوت و تنوع پدیدهای است که از آغاز شکل گیری جوامع انسانی وجود داشته و در چنین شرایطی آن چه امکان ضرورت همزیستی میان افراد و گروه های متفاوت را فراهم می آورد تسامح و مدارا است. از سوی دیگر آثار و پیامدهای رسانه های جمعی به ویژه شبکه های اجتماعی مجازی در توسعه همبستگی های اجتماعی اهمیت و موضوعیت یافته است. لذا با توجه به فراگیر شدن شبکه های اجتماعی مجازی و نظر به اینکه امروزه اقوام وگروه های مختلف، فارغ از مرزهای جغرافیایی و فاصله های فیزیکی، توانسته اند در فضای مجازی، ارتباطات و تعاملات گسترده و روزافزونی را در مجاورت یکدیگر رقم زنند، تحقیق حاضر سعی بر آن داشته تا با تأکید بر تعاملی بودن رسانه های جدید که گامی جهت تقویت همگرایی قلمداد می گردد، به تبیین ارتباط این مهم و تسامح قومی در بین شهروندان تهرانی بپردازد. یافته ها حاکی از آن است که متغیرهای مستقل، هر کدام به طور مجزا بر متغیر وابسته تحقیق، اثرگذارند و علیرغم حضور اقوام متعدد و متنوع، رسانه ها می توانند با ایجاد وفاق میان گروه های مختلف، بعنوان عاملی مهم جهت حفظ شأن و جایگاه افراد، نقش موثری در راستای نیل به وحدت ملی داشته باشند.
۱۸.

فراتحلیل مداخلات روانی-اجتماعی اعتیاد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه مددکاری اجتماعی بهار ۱۳۹۸ شماره ۱۹ 205 - 251

کلید واژه ها: اعتیاد مداخله فراتحلیل خانواده درمانی رویکرد روانی - اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۶ تعداد دانلود : ۳۲۰
پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان اثرگذاری مداخلات صورت گرفته در حوزه اعتیاد و همچنین شناسایی اثرگذارترین مداخلات، با رویکرد مددکاری اجتماعی صورت می پذیرد. تحقیق حاضر با روش فراتحلیل صورت گرفته است. جمعیت آماری متشکل از کلیه تحقیقات انجام شده در حوزه مداخله اعتیاد (چاپ شده و معتبر) طی یک دهه گذشته (1387-1397) در کشور بوده است که از منابع علمی همچون "پایگاه مجلات تخصصی نور"، "مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاه"، " پرتال جامعه علوم انسانی"، شناسایی شده اند. با توجه به معیارهای ورود تعداد 66 پژوهش انتخاب و مورد بررسی قرار گرفتند و به منظور به دست آوردن اندازه اثر از نرم افزار CMA2 استفاده شده است. نتایج نشان داد که مداخلات صورت گرفته با روش شناختی- رفتاری (57/0-) با اندازه اثر زیاد بیشترین تاثیر را در درمان اعتیاد دارند. همچنین گروه درمانی با اندازه اثر (52/0) بر طبق استانداردهای نظری در حد بالایی می باشد. درمان فراشناختی و سایر روشهایی همچون هیپنوتیزم درمانی و موسیقی درمانی با اندازه اثر (30/0) و (30/0) در سطح متوسط می باشند. در پایان پیشنهاد می گردد که درمانگران بر اساس مدلی روشمند و علمی مبتنی بر آموزش، یاگیری، قادرسازی و پیگیری مداخله نمایند تا به بهترین شیوه رویکرد روانی- اجتماعی در درمان اعتیاد عملیاتی نمایند.
۱۹.

چالش های سیاست گذاری اجتماعی حوزه مسکن و تأثیر آن بر شکل گیری ناهنجاریهای اجتماعی (مطالعه موردی مسکن مهر پرند)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳۶ 141 - 174

کلید واژه ها: سیاستگذاری اجتماعی ناهنجاری اجتماعی مسکن مهر پرند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۴ تعداد دانلود : ۴۰۴
مسکن مهر سیاست خانه دار شدن دولت در سال های اخیر برای آن شهروندانی است که فاقد مسکن بودند. به نظر می رسد عدم برنامه ریزی و توجه به مسائل اجتماعی و فرهنگی در تشکیل و ساخت مسکن مهر از سوی تصمیم گیران، باعث پدیداری ناهنجاری های اجتماعی در آینده خواهد شد. مفهوم مسکن علاوه بر مکان فیزیکی، کل محیط مسکونی را نیز در برمی گیرد که شامل تمامی خدمات و تسهیلات ضروری مورد نیاز برای به زیستن خانواده ها است. ساخت مسکن حداقلی برای شهروندان بدون توجه به آسیب های اجتماعی آن، می تواند جامعه را با چالش های اساسی روبرو کند که حل آنها هزینه های بسیاری را می طلبد. مقاله حاضر بر آن است تا با روش توصیفی-تحلیلی با بهره جستن از نظریه های مختلف حوزه سیاستگذاری اجتماعی، ناهنجاری های اجتماعی در رابطه محیط مسکونی، اکولوژی شهری و بی سازمانی اجتماعی به تبیین چالش های سیاستگذاری اجتماعی در حوزه مسکن با تأکید بر شناسایی و سنجش میزان تأثیر مؤلفه های سیاستگذاری اجتماعی در شکل گیری ناهنجاری های اجتماعی در بین ساکنان مهر پرند، بپردازد. به منظور دستیابی بدین مهم، به کمک ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل رگرسیونی و تحلیل مسیر میزان همبستگی، اثر و مسیر تأثیرگذاری این مؤلفه ها براساس فرضیات تحقیق، سنجیده شده است. نتایج بیانگر آن است که  ناهنجاری های اجتماعی در بین ساکنان مسکن مهر نتیجه ی عدم دسترسی به مؤلفه های؛ حس تعلق خاطر، فراغتی و تفریحی، نظارتی و کنترل، ارتباطی و تعاملات اجتماعی، سرمایه اجتماعی، تجانس فرهنگی، دسترسی به کار و اشتغال و سرانه های فرهنگی است که  تا حد زیادی در محدوده مورد مطالعه رعایت نشده و بروز پیدا کرده است.
۲۰.

مهاجرت و زباله گردی، به مثابه شیوه نوظهور زیست شهری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جمعیتی دوره ۴ بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۷) 199 - 228

کلید واژه ها: مهاجرت زباله گردی سنخ شناسی شیوه زیست شهری تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۸ تعداد دانلود : ۱۰۶۲
مسأله زباله گردی امروزه به عنوان یک پدیده نوظهور در کلان شهرهای ایران با مهاجرت درهم تنیده است. این مقاله تلاش دارد تا پدیده زباله گردی را به مثابه یک شیوه زیست شهری در شهر تهران مورد کنکاش قرار دهد. روش پژوهش، مبتنی بر روش کیفی (پدیدارشناسی) و استفاده از تکنیک های مصاحبه نیمه ساختاریافته، مصاحبه گروهی و مشاهده می باشد. تعداد مشارکت کنندگان در مطالعه، 40 نفر از زباله گردها می باشد و داده های پژوهش بر اساس تحلیل مضمونی مورد تفسیر قرار گرفته است. نتایج پژوهش نشان می دهد که زباله گردها عمدتاً مهاجرند، بسیاری از آنها مهاجران افغانستانی و برخی نیز از مهاجران داخلی وارد شده به شهر تهران هستند. زباله گردها از تحصیلات پایین و تغذیه نامناسب برخوردارند. به علاوه بر اساس سنخ شناسی، افراد زباله گرد به گروه های رسمی و غیررسمی تقسیم بندی می شوند. در نهایت، بر اساس نتایج پژوهش می توان از زباله گردی به مثابه یک شیوه زیست و سبک زندگی نوظهور شهری یاد کرد که در یک دهه گذشته در اثر جریان های مختلف مهاجرتی، نمود و گسترش یافته است.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان