نصرت ریاحی نیا

هدف: اینفوگرافی ها از جمله رسانه ها ی ارتباطی و اطلاعاتی قدرتمند در تعامل انسان و اطلاعات و انتقال موفق پیام ها قلمداد می شوند. هدف پژوهش حاضر تحلیل محتوای اینفوگرافی هایی با موضوع خواندن که در وبگاه پینترست منتشر شده بر اساس مدل ارتباطی لاسول به منظور دستیابی به شناخت عمیقی از این رسانه ها است. روش: پژوهش حاضر از نوع کیفی است که در آن از روش تحلیل محتوای کیفی با رویکرد استقرایی استفاده شده است. جامعه پژوهش حاضر متشکل است از 30 اینفوگرافی با موضوع خواندن که بر اساس نمونه گیری هدفمند انتخاب شد. با استفاده از نرم افزار تحلیل داده های کیفی MAXQDA2020 ، کدگذاری و تجزیه و تحلیل اینفوگرافی ها و ترسیم ابرِ واژگانی انجام شد؛ سپس، بر اساس کدهای ایجادشده، مدل های نظری گوناگون، و همچنین مدل های سلسله مراتبی برای تشکیل جدول مؤلفه ها و مقوله ها ساخته شد. در نهایت، مخاطب، محتوا و نقش اینفوگرافی ها در ترویج خواندن شناسایی شد. یافته ها: اینفوگرافی های منتشر شده در قلمروی خواندن عمدتاً در زمینه فواید و اهمیت خواندن، دلایل علمی برای خواندن، شیوه های علاقه مند کردن کودک به خواندن، روش هایی برای چگونه خواندن با کودک و نظایر آن بودند. نقش اینفوگرافی ها شامل آگاهی بخشی، اطلاع رسانی، هدایت کنندگی، مروّج و مبلّغ بودن است. مدل مخاطب این پژوهش نشان داد که اغلب مخاطبان اینفوگرافی های خواندن والدین هستند. مدل محتوا اطلاعات غنی و سودمندی را در اختیار والدین به منظور ترویج خواندن در میان کودکان می گذارد. مدل تأثیر نشان دهنده نقشی است که اینفوگرافی های خواندن برای مخاطبان خود ایفا می کنند. اصالت/ارزش: طرح پژوهش حاضر بر مبنای مدل ارتباطی لاسول در پی شناخت مخاطب، محتوا و تأثیر اینفوگرافی های خواندن بود. اینفوگرافی های ایستا در این پژوهش مورد توجه قرار گرفت. بنابراین، این پژوهش مسیر تازه ای برای اکتشاف اینفوگرافی ها به منزله رسانه های اطلاعاتی جذاب و تأثیرگذار در زمینه های موضوعی مختلف باز می کند.

هدف : هدف از این پژوهش تعیین مقوله ها و موضوعاتی است که در حوزه کتابخانه های عمومی جمهوری اسلامی ایران، موردتوجه سیاست گذاران ملی بود. این پژوهش در نظر دارد با تحلیل محتوای اسناد خط مشی گذاری، مسائلی را شناسایی کند که سیاست گذاران درصدد یافتن راه حل برای آن ها بوده اند. روش : این پژوهش از نوع پژوهش های کیفی است که با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی انجام شده است. جامعه و نمونه پژوهش شامل متن سیاست ها ، قوانین و مقرراتی است که در حوزه کتابخانه های عمومی به تصویب نهادهای سیاست گذار در جمهوری اسلامی ایران رسیده اند. در این خصوص، نُه مصوبه مهم که به طور خاص کتابخانه های عمومی را مدنظر قرار داده اند، مورد بررسی و تحلیل قرار می گیرد. برای کدگذاری نیز از نرم افزار تحلیل داده های کیفی MAXQDA استفاده شده است. به منظور تضمین صحت و قابلیت اعتماد این پژوهش از ملاک های اعتبار پذیری، قابلیت اطمینان، قابلیت انتقال و تأیید پذیری استفاده شد. یافته ها : یافته های پژوهش نشان داد که در اسناد مصوب برای پنج مسئله «سیاست های ترویج خواندن»، «مدیریت امور اداری و مالی کتابخانه های عمومی کشور»، «ساخت و توسعه کتابخانه های عمومی کشور»، «مدیریت ارائه خدمات کتابخانه ای در کتابخانه های عمومی کشور» و «تعیین بازیگران اداره کتابخانه های عمومی در کشور» مورد توجه قرار گرفته است. بررسی اسناد نشان داد که موضوع سیاست های ترویج خواندن در سند نهضت مطالعه مفید و مصوبه شورای فرهنگ عمومی درباره ترویج فرهنگ کتاب و کتاب خوانی مورد توجه بوده و بازیگران و ذی نفعان متعددی در این دو سند مورد توجه سیاست گذاران بوده است. سایر مصوبات، سه موضوع دیگر را تحت پوشش قرار داده اند. همچنین، نقش بازیگران و ذی نفعان مختلف در ارتباط با کتابخانه های عمومی، طبق مفاد مصوبات، بررسی و طبقه بندی شد.

هدف: پذیرش اصالت مناظر فرهنگی بومی ناظر بر پیوستگی هویت ما با سرزمین، نمادها، ارزش ها و نظام باور ساکنان بومی است. فرض بر این است که کتابخانۀ عمومی نقش مهمی در حفاظت از این اصالت دارد. هدف پژوهش حاضر آزمودن این پیش فرض بر اساس نظرات مدیران مرکزی و منطقه ای نهاد کتابخانه های عمومی در ایران است. روش : این یک پژوهش کیفی بر مبنای تحلیل محتوای جهت دار است که داده های آن با استفاده از روش مصاحبۀ نیمه ساختاریافته گردآوری شده است. نمونۀ جامعۀ پژوهش عبارت است از نمونه ای هدفمند از مدیران ارشد و میانی نهاد کتابخانه های عمومی کشور از استان های تهران، مازندران و بندرعباس. داده های گردآوری شده بر اساس نظریۀ اصالت مناظر فرهنگی بومی اندروز و باگی تحلیل شد. یافته ها: اصالت مناظر فرهنگی بومی و نقش کتابخانه های عمومی در حفاظت از این اصالت مورد تأیید شرکت کنندگان این پژوهش قرار گرفت. از جمله مقولاتی که نشان از اهمیت حفظ و پاسداشت اصالت مناظر فرهنگی بومی دارد، ضرورت توجه به آثار نویسندگان بومی، حفظ اشیای فرهنگی تاریخی ، برپایی نمایشگاه ها و فستیوال های منطقه ای، و قدردانی از سازندگان و اهداکنندگان آثار هنری بومی قابل ذکر است. بااین حال، بررسی نظرات شرکت کنندگان نشان داد که کتابخانه های عمومی نقش فعال و روشنی در حفاظت از مناظر فرهنگی بومی مناطق بررسی شده نداشته اند. اصالت/ارزش: اصالت مناظر فرهنگی بومی بر پیوستگی ناگزیر هویت و دانش بومی با سرزمین و میراث مادی و فرهنگی تأکید می کند. اگرچه توجه به اصالت مناظر فرهنگی بومی مجرای درک محیطی و نیز نوعی سپر بازدارنده در مواجهه با رویدادهای جاری و آتی است، بااین حال نقش کتابخانه های عمومی در مناطق بررسی شده نقشی غیرفعال و کم رنگ داشته اند. درمان کسالت موجود در بدن کتابخانه های عمومی ایران می تواند مدنظر سیاست گذاران باشد.

هدف: هدف پژوهش حاضر شناسایی مسائل اساسی سیاست گذاری ملی کتابخانه های عمومی ایران از دیدگاه سیاست گذاران و متخصصان موضوعی است. روش: این پژوهش از نوع پژوهش های کاربردی است که با استفاده از رویکرد کیفی و بهره گیری از روش نظریه زمینه ای و تشکیل گروه کانونی متخصصان انجام شده است. جامعه پژوهش شامل خبرگان و متخصصان در حوزه سیاست گذاری عمومی، سیاست گذاری فرهنگی و نیز خبرگان و متخصصان و صاحب نظران حوزه کتابخانه های عمومی بودند. داده های از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته گردآوری شد و برای کدگذاری و تحلیل آن ها از نرم افزار تحلیل داده های کیفی MAXQDA و نیز اکسل استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که « فقدان معنای واحد از کتابخانه های عمومی در کشور (بین متخصصان، سیاست گذاران و مردم)»، «عدم توازن بین تصمیم گیری و سیاست گذاری ملی و سیاست گذاری محلی»، و «میزان توانمندی مدیران در عرصه کتابخانه های عمومی (سیاست گذاری، تصمیم گیری و اجرا)» مسائل سیاست گذاری ملی کتابخانه های عمومی کشور هستند. همچنین، با بررسی روابط بین مقوله ها و در نظر گرفتن مقوله های محوری، مسئله «تعارض بین سیاست گذاری ملی و سیاست گذاری محلی کتابخانه های عمومی کشور» به عنوان مسئله اصلی سیاست گذاری ملی کتابخانه های عمومی ایران شناسایی شد که مورد اجماع اعضای گروه کانونی نیز قرار گرفت. اصالت/ارزش: نقطه قوت این پژوهش بهره گیری از نظرات سیاست گذاران عمومی و کتابخانه های عمومی به منظور شناسایی مسائل اساسی است و از اولین پژوهش هایی است که مسائل کتابخانه های عمومی در سیاست گذاری ملی کتابخانه های عمومی ایران را با بهره گیری از روش کیفی مطالعه کرده است. همچنین، از نظرِ موضوع و روش پژوهش، دارای اصالت است.

: هدف پژوهش حاضر بررسی عملکرد مدیران کتابخانه های دانشگاهی و تأثیر آن بر رضایت شغلی کتابداران صورت گرفته است و عملکرد مدیران با ابعاد مهارت های ارتباطی، مسئولیت پذیری، نقش انگیزشی، تخصص، اجرای عدالت، و تعهد سنجیده شده است. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل کلیه کتابداران کتابخانه های مرکزی و اقماری ۱۰ دانشگاه دولتی و مادر وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در سطح شهر تهران می باشد که تعداد آن ها ۶۰۰ نفر بود. حجم نمونه ۳۰۴ نفر برآورد گردید. از بین پرسشنامه های ارسالی، ۲۷۴ پرسشنامه عودت داده شد. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه های محقق ساخته عملکرد مدیران و رضایت شغلی می باشد که با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ، پایایی آن ها به ترتیب ۹۷۷/۰ و ۹۶۴/۰ به دست آمد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره استفاده شد. نتایج نشان داد رابطه مثبت و معناداری بین عملکرد مدیران و رضایت شغلی کتابداران وجود دارد. هم چنین بین هر یک از ابعاد عملکرد مدیران با رضایت شغلی رابطه مثبت و معناداری مشاهده شد. در کل بعد اجرای عدالت دارای بیش ترین رابطه و قدرت پیش بینی تغییرات رضایت شغلی می باشد.

هدف پژوهش حاضر بررسی رضایت کتابداران و نقش آن ها در کیفیت آموزش و پژوهش، خصوصاً در کشوری مثل ایران که تحقیقات معدودی در رابطه با دیدگاه کتابداران تا کنون صورت گرفته، است. بنابراین پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل رضایت شغلی کتابدارانی که در کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی تهران در سال 1389 مشغول به کار بودند اجرا شده است. این پژوهش، از نوع توصیفی است. ابزار مورد استفاده برای گردآوری اطلاعات پرسشنامه ای است که توسط نویسندگان مقاله طراحی شده است. در این پژوهش کلیه کتابداران شاغل در کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی وابسته به وزارت علوم تحقیقات و فناوری می باشند که از میان آن ها با استفاده از نمونه گیری تصادفی، 5 کتابخانه دانشگاهی انتخاب شدند. جمعیت مورد مطالعه 140 کتابدار بودند که در پنج کتابخانه منتخب کار می کردند. پرسشنامه ها توسط محققان این تحقیق میان شرکت کنندگان توزیع شد. از این تعداد 100 نفر به پرسشنامه پاسخ دادند و سپس آن را عودت دادند. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 15 تجزیه و تحلیل شده است. نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان دهنده میزان رضایت پایین کتابداران بود. آن-ها علت اصلی نارضایتی خود را حاصل این عوامل می دانستند: جایگاه پایین آموزش کتابخانه ای موجود، امکانات رفاهی ضعیف، امنیت شغلی و سیاست های مدیریت کتابخانه. به هر حال، روابط انسانی موجود و ماهیت کاری در حد بالایی قرار داشت.

هدف از این پژوهش بررسی تأثیر کتاب درمانی گروهی بر افزایش عزت نفس کودکان آسیب دیده ی کار بود. مطالعه حاضر یک پژوهش نیمه آزمایشیاز نوع پیش آزمون و پس آزمون، با گروه کنترل و آزمایش بود. جامعه ی آماری شامل تمامی کودکان پسرمشغول به تحصیل در دو مرکز از مراکز انجمن حمایت از کودکان کاردر تهران بودند که از بین آن ها 30 کودک، که عزت نفس پایین داشتند، به صورت هدفمند انتخاب و به تصادف در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند.در گروه آزمایش طی 5 جلسه ی 45 دقیقه ای کتاب درمانی گروهی برگزار شد و گروه کنترل هیچ نوع مداخله ای دریافت نکردند. قبل و بعد از اجرای کتاب درمانی در گروه آزمایش، از هر دو گروه آزمون عزت نفس کوپراسمیت به عمل آمد.در نهایت داده های جمع آوری شده با استفاده از آزمون کوواریانس مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که کتابدرمانی گروهی بر افزایش نمرات کودکان در خرده مقیاس های عزت نفس کلی و عزتنفس اجتماعی تأثیر گذار بوده، ولی بر عزت نفس (از دیدگاه خود)، عزت نفس خانواگی و تحصیلی (آموزشی) تأثیر ی نداشته است. براساس این یافته ها می توان نتیجه گرفت که برای افزایش عزت نفس کودکان آسیب دیده کار، خصوصاً در بعد عزت نفس اجتماعی، می توان از کتاب درمانی به شیوه گروهی استفاده کرد.

هدف: با توجه به اهمیت بازیابی موضوعات منابع اطلاعاتی و جستجوی موضوعی کاربران ، در این پژوهش چیستی«موضوع» و چگونگی تحلیل و استخراج موضوعات در فرایند تعیین کلیدواژه های موضوعی، و مسائل و راه حل های ممکن مورد بحث قرار می گیرند. روش پژوهش: این مقاله پژوهشی مفهومی است که با روش کتابخانه ای- سندی مفاهیم «موضوع» و «تحلیل موضوعی» را در گزیده ای از متون شاخص علم اطلاعات و دانش شناسی با نگاهی بر مفاهیم متناظر در حوزه پردازش زبان طبیعی بررسی می کند. یافته ها: «موضوع» یا «دربارگی» منابع و تحلیل موضوعی عبارت است از شناسایی موضوعات و مفاهیم مندرج در منبع اطلاعاتی با قوای فکری نیروی انسانی، با الگوریتم های کامپیوتری، یا ترکیب این دو. تعدد ابزارهای تحلیل موضوعی و انتساب کلیدواژه ها، میزان پایین کاربرد طرح های استاندارد توصیف، عدم همگونی در تحلیل موضوعی، عدم همخوانی عبارت های جستجوی کاربران با کلیدواژه های انتساب داده شده، و روزآمد نبودن توصیف منابع از نقاط ضعف رویکرد تحلیل موضوعی توسط انسان است. روش های خودکار هوش مصنوعی و پردازش زبان طبیعی توان افزایش سرعت و یکدستی در فرایندهای مختلف توصیف و سازماندهی اطلاعات و از جمله استخراج کلیدواژه های موضوعی را دارند، اما ارزیابی کارآمدی خروجی این روش ها، به تنهایی، یا در مقایسه با کلیدواژه های تولید انسان، و از دیدگاه های مختلف ضروری است. نتیجه گیری: کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی می توانند به دور از شتابزدگی، از روش های پردازش زبان طبیعی و هوش مصنوعی در تحلیل موضوعی و انتساب یا استخراج کلیدواژه-های موضوعی استفاده کنند و نیروی انسان را در ارتقاء کیفیت خدمات و فرایندها به کارگیرند.

مقدمه: مدیریت دانش یکی از راهبردهای مؤثر برای کسب مزیت رقابتی است. شرکت های بیمه از جمله سازمان های متکی بر سرمایه دانشی هستند که می توانند با پیاده سازی مدیریت دانش فرصت پیشرفت هر چه بیشتر را کسب نمایند. مدل های مدیریت دانش به عنوان الگو و نقشه راهی برای پیاده سازی موفق مدیریت دانش در سازمان ها محسوب می گردند. از این رو هدف اصلی پژوهش حاضر، ارائه مدل مفهومی مدیریت دانش برای سازمان های بیمه با مورد مطالعه شرکت بیمه دانا به عنوان یکی از شرکت های فعال در صنعت بیمه ایران است. روش شناسی: روش پژوهش کیفی و مبتنی بر رویکرد نظریه داده بنیاد است. ابزار جمع آوری داده های کیفی مصاحبه و روش نمونه گیری از نوع هدفمند با رویکرد نظری بود. در این پژوهش مصاحبه های نیمه ساختاریافته با 12 نفر از مدیران شرکت بیمه دانا انجام شد. معیار تجزیه وتحلیل داده های کیفی مبتنی بر طرح سیستماتیک نظریه داده بنیاد بود. از این رو متن مصاحبه ها پس از پیاده سازی در سه مرحله و به روش کدگذاری باز، محوری و انتخابی مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. یافته ها: در کدگذاری باز 331 کد شناسایی گردید. سپس کدگذاری محوری بر اساس الگوی پارادایمی صورت گرفت. بر این اساس، مدیریت دانش به عنوان مقوله ی محوری انتخاب شد. در نهایت کدگذاری انتخابی انجام شد که منجر به 61 کد محوری و 26 کد انتخابی گردید. نتیجه : مدل مفهومی مدیریت دانش برای شرکت بیمه دانا ترسیم گردید. در این مدل فرایندی، عوامل و شرایط مؤثر از جمله شرایط علّی، شرایط زمینه ای، شرایط مداخله گر، راهبردها و پیامدها شناسایی گردید. مدل ارائه شده می تواند به عنوان نقشه راهی برای پیاده سازی دانش مدیریت دانش در شرکت بیمه دانا مورد استفاده قرار گیرد و بر اساس آن به تجزیه وتحلیل نقاط ضعف و قوت خود بپردازد.

هدف: این پژوهش باهدف بررسی وضعیت مؤلفه های گردآوری، سازمان دهی و اشاعه اطلاعات نسخ خطی، در بخش های نسخ خطی کتابخانه های ایران بر اساس مؤلفه های مدیریت دانش انجام شده است. روش تحقیق: در این پژوهش از روش ترکیبی (کمی و کیفی) همزمان استفاده شده است. جامعه پژوهش را کلیه بخش های نسخ خطی در کتابخانه های سطح کشور که دارای بخش نسخ خطی و کارمند بوده اند، شامل 44 کتابخانه در سطح ایران، تشکیل داده است که با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته، موردبررسی قرارگرفته و پس از جمع آوری اطلاعات با استفاده از نرم افزار آماری spss تحلیل شده است. یافته ها: نشان می دهد که میانگین به دست آمده از مؤلفه های گردآوری نسخ خطی 92/37 از 45، سازمان دهی نسخ خطی 90/28 از 33، اشاعه اطلاعات نسخ خطی 11/36 از 57، از میانگین مقایسه شده در سطح کم تر و پایین تری قرار دارند. نتایج: نشان دهنده رعایت کم مدیریت دانش در بخش های نسخ خطی در کتابخانه های ایران در مؤلفه های موردبررسی است. پاسخ دهندگان به پرسشنامه و شرکت کنندگان در مصاحبه جملگی بر تهیه دستورالعمل یکسان و وحدت رویه در مؤلفه های گردآوری، سازمان دهی اطلاعات نسخ خطی و اشاعه اطلاعات تأکید داشتند و اجرای مدیریت دانش و استفاده از مدل های آن را ضروری دانستند.

هدف : پژوهش حاضر با هدف به کارگیری ممیزی اطلاعات بر اساس مدل هنزل در یکی از طرح های پژوهشگاه صنعت نفت انجام شده است. روش: پژوهش از نوع پیمایشی بوده و برای گردآوری داده ها از پرسشنامه استفاده شده است. بیشتر سؤال های پرسشنامه به صورت بازطراحی شده و مبنای طراحی سؤال ها نیز پرسشنامه استاندارد هنزل است که با توجه به طرح، بومی سازی شده است. جامعه آماری پژوهش شامل 42 نفر از اعضای طرح است که به روش نمونه گیری هدفمند توسط مسئول طرح انتخاب شده اند. برای تحلیل داده های گردآوری شده، از نرم افزار اکسل استفاده شده است. یافته های پژوهش : در این پژوهش مقالات «ساینس دایرکت» و «ای سی اس» سهم بیشتری از منابع را در تمامی حوزه های اطلاعاتی به خود اختصاص داده اند. همچنین درصد استفاده از منابع الکترونیکی با توجه به دسترس پذیری آسان و هزینه کمتر نسبت به منابع چاپی، بیشتر بوده است. در بررسی جریان اطلاعات در طرح می توان واحد تبدیلات گاز طبیعی و کتابخانه را دو واحد کلیدی معرفی نمود که بیشترین سهم را در تأمین منابع اطلاعاتی و گزارش های مورد نیاز مسئولان و کارشناسان گروه های درگیر در طرح داشته اند. نتیجه گیری : برای جلوگیری از دوباره کاری در تهیه منابع اطلاعاتی و صرفه جویی در هزینه ها و کنترل منابع دریافتی و ارسالی، تشکیل یک گروه کنترل کننده (گروه مهندسی شیمی) قبل از اجرای طرح ها و پروژه ها ضروری است.

امروزه شبکه های اجتماعی مجازی به مثابه بستری برای انتقال پیام های فرهنگی نقش مهمی در شکل دهی به فرهنگ دارند. پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل موثر بر هویت فرهنگی دانشجویان ایرانی عضو شبکه های اجتماعی مجازی انجام شد. نمونه پژوهش385 نفر از دانشجویان پر مصرف شبکه های اجتماعی (فیس بوک، اینستاگرام و تلگرام) می باشند که به شیوه نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شده اند. ابزار گرداوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته است. بر اساس یافته ها بین متغیرهای مستقل حضور و تعامل ، نوع شبکه، انگیزه-های استفاده از شبکه و انگیزه های انطباق بین فرهنگی دانشجویان با متغیر وابسته هویت فرهنگی رابطه معنی داری وجود دارد. نتایج تحلیل مسیر نشان می دهد انگیزه استفاده از شبکه با 71/0 درصد ضریب مسیر بیشترین و نوع شبکه اجتماعی با ضریب مسیر 14/0 کمترین تاثیر را بر هویت فرهنگی دارد؛ بر طبق مدل نهائی برازش شده در مولفه های هویت فرهنگی، نظام اجتماعی با 74/0درصد ضریب مسیر نسبت به زبان با 64/0درصد ضریب مسیر بیشترین تاثیر را از متغیرهای مستقل می پذیرد. براساس نتایج لازم است پیش از هر گونه اقدام سیاستگذارانه، تصمیم سازی و جهت گیری های آتی در حوزه شبکه های اجتماعی از سوی سیاستگذاران و متولیان امر نیازها و انگیزه های دانشجویان چه در حوزه استفاده هدفمند از شبکه ها و چه در حوزه انطباق بین فرهنگی به رسمیت شناخته شوند.

هدف: این پژوهش در پی تعیین مؤلفه ها و راهکارهای بهبود و استمرار کیفیت در کتابشناسی ملی ایران بر اساس دانش و تجربیات جمعی از دست اندرکاران تهیه آن است. روش: پژوهش با فن دلفی و پنلی شامل 22 نفر از دست اندرکاران فهرست نویسی کتابخانه ملی به اجرا درآمد. پرسشنامه های دو دور دلفی در طیف 5 گزینه ای تنظیم و از میانگین و انحراف معیار رتبه ها برای سنجش توافق استفاده شد. یافته ها: مؤلفه های کیفیت در سطح رکورد: صحت و تطابق با استانداردها و دستورالعمل های پذیرفته شده، در سطح کتابشناسی ملی: سهولت در استفاده و دسترسی و همگونی در سطوح مختلف توصیف، تعیین شدند. از حیث عملکردهای کنترل کیفیت: کنترل کیفی تمامی سطوح توصیف، فیلدها و بلوک های مارک، کنترل و تصحیح غلط های املایی و تایپی و یکدستی در حرف نویسی منابع غیر فارسی حائز بیشترین اهمیت بودند. مهمترین تمهیدات و راهکارها برای حفظ، بهبود و استمرار کیفیت کتابشناسی ملی: وحدت رویه، پرهیز از برون سپاری فهرست نویسی و کنترل کیفیت آن، تأکید بر توانمندسازی فهرست نویسان و تربیت فهرست نویسان خبره، استفاده از فناوری های جدید، آموزش و بازآموزی، بهبود عوامل رضایت شغلی، و استقبال از بازخوردها عنوان شده است. نتیجه گیری: مجموعه نظرات حاکی از لزوم ایجاد بسترهای رشد و پویایی علمی و تخصصی، خودبسندگی و میل به حفظ استقلال تخصصی و حرفه ای در مجموعه فهرستنویسی کتابخانه ملی به عنوان عواملی است که می تواند منتهی به کیفیت مستمر در کتاب شناسی ملی شود و این جز با استقرار مدیریت حرفه ای و آینده نگر میسر نخواهد بود.

هدف : این پژوهش با انتخاب پایگاه مرجع متخصصان ایران به عنوان جامع ترین پایگاه در حوزه های تخصصی متنوع، بر آن است که جنبه های مختلف و نقشهایی را که به عنوان واسطه اطلاعاتی در بین مخاطبان و کاربران خود ایفا می کند، شناسایی نماید. روش : این مطالعه از نوع توصیفی پیمایشی است. جامعه پژوهش را اعضای پایگاه مرجع متخصصین ایران که افزون بر 190 هزار نفر هستند، تشکیل می دهد. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 380 نفر به دست آمد. نحوه نمونه گیری به صورت تصادفی است و پرسشنامه به آدرس پست الکترونیک افراد ارسال شد. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه آنلاین محقق ساخته با 12 پرسش است که با ابزار گوگل داک طراحی شده است. یافته ها : مراجعه اعضا به این پایگاه بیشتر به شکل روزانه اتفاق می افتد. کاربران و مخاطبان مهم ترین دلیل مراجعه خود به این پایگاه را به ترتیب دریافت اخبار تخصصی، اطلاع از آگهی های استخدام، طرح سؤال، پاسخگویی به سؤالها، اطلاع از فرصتهای تحصیلی مرتبط با رشته تخصصی، سایر موارد، آگاهی از کنفرانسهای ملی و بین المللی، دریافت یا اشتراک مقاله و استفاده از کتابهای موجود در کتابخانه دیجیتال عنوان کرده اند. کاربران میزان رضایت خود از حجم پاسخهای ارائه شده به سؤالهایشان را در بخش تالارهای سؤال و جواب این پایگاه، کیفیت پاسخها و سرعت پاسخگویی، متوسط به بالا و نقش این پایگاه در ایجاد ارتباطات کاری در حوزه تخصصی خود و برقراری ارتباط با سایر متخصصین را زیاد توصیف کرده اند. نتایج : میزان استفاده علمی و پژوهشی از این پایگاه، پائین بوده و از آن بیشتر به عنوان ابزار اطلاع رسانی شغلی و تخصصی بهره گیری می شود. از میان قابلیتهای متعدد این پایگاه، بخش اخبار تخصصی بالاترین میزان استفاده را دارد. مراجعه به این پایگاه در مقایسه با جستجو در موتورهای کاوش، برای کاربران سودمندتر بوده است. با بهره گیری از این پایگاه ایجاد ارتباطات کاری در حوزه تخصصی کاربران و برقراری ارتباط آنان با سایر متخصصان، افزایش یافته است.  

هدف: پیاده سازی فرآیند مدیریت دانش در سازمان نیازمند توجه و طراحی مدل متناسب با شرایط و زمینه های خاص آن سازمان است. شرکت های بیمه از جمله سازمان های متکی بر سرمایه دانشی هستند که می توانند با پیاده سازی مدیریت دانش فرصت پیشرفت هرچه بیشتر را کسب نمایند. از این رو، هدف از پژوهش حاضر، طراحی مدل پیاده سازی مدیریت دانش برای شرکت بیمه دانا است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی بود که با روش پیمایشی انجام شد. جامعه آماری پژوهش کارشناسان و مدیران شرکت بیمه دانا به تعداد 1761 نفر بودند که تعداد 317 نفر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده به عنوان اعضای نمونه انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. تحلیل داده ها و بررسی برازش مدل نیز با روش معادلات ساختاری و با کمک نرم افزار آموس انجام گرفت. یافته ها: براساس نتایج به دست آمده، مشخص شد که مدل از برازش کافی به داده ها برخوردار است. به گونه ای که شامل پنج بعد اصلی است و هر یک از ابعاد دارای مؤلفه های جداگانه است. بعد شرایط علّی شامل مؤلفه ایجاد حافظه سازمانی، اهمیت سرمایه فکری و فضای صنعت بیمه؛ بعد شرایط زمینه ای شامل چهار مؤلفه به صورت توسعه و بهسازی نیروی انسانی، نظام ارزیابی عملکرد و ارتقا مبتنی بر دانش، نهادهای عالی و نظارتی و مدیریت و رهبری؛ بعد شرایط مداخله گر شامل دو مؤلفه به صورت عوامل انسانی و عوامل درون سازمانی؛ بعد راهبردها و اقدامات شامل سه مؤلفه به صورت آماده سازی زیرساخت مدیریت دانش، کشف و گردآوری دانش و مستندسازی دانش؛ و بعد پیامدها شامل پنج مؤلفه به صورت افزایش بهره وری سازمان، ایجاد سازمان دانش محور، رشد عملکردی و اقتصادی سازمان، ارتقا سهم بیمه در رشد اقتصاد و بهبود عملکرد نیروی انسانی است. نتیجه گیری: نتایج نشان داد مدل پیاده سازی مدیریت دانش به عنوان مرجع و الگویی برای شرکت بیمه دانا شامل پنج بعد اصلی و 17 مؤلفه است. از این رو، برای پیاده سازی موفقیت آمیز مدیریت دانش در شرکت بیمه دانا باید به این عوامل توجه ویژه شود. در بین ابعاد پنج گانه مدل مدیریت دانش، بعد پیامدها دارای رتبه اول و شرایط علّی، جایگاه آخر را به خود اختصاص داده است.

هدف پژوهش حاضر تحلیل و مقایسه مفاهیم سواد رسانه ای و سواد رایانه ای بر اساس آثار نمایه شده در پایگاه وب آو ساینس است. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش شناسی، توصیفی با رویکرد علم سنجی است که در آن از فنون تحلیل شبکه استفاده شده است. جامعه پژوهش تولیدات علمی مرتبط با موضوع سواد رسانه ای و سواد رایانه ای است. یافته های بدست آمده حاکی از آن است که در حوزه سواد رسانه ای 1736 اثر و در حوزه سواد رایانه ای 772 اثر نمایه شده است. فدرو در حوزه سواد رسانه و گراسر آ سی بیشترین تولیدات را در حوزه سواد رایانه داشته اند. در میان کشورها، آمریکا در جایگاه اول در دو حوزه قرار گرفته است که در این میان ایران با 11 اثر در جایگاه 31 سواد رایانه و با 8 اثر در جایگاه 19 سواد رسانه قرار گرفته است. واژگان آثار سواد رسانه 9 خوشه و آثار سواد رایانه 6 خوشه را تشکیل دادند. 327 کلیدواژه مشترک در خوشه های موضوعی این دو حوزه وجود دارد که سبب تنها 19 درصد میزان تشابه میان دوحوزه است. همچنین توجه به حوزه سواد رسانه و سواد رایانه به عنوان یکی از مولفه های جامعه در رشد و ارتقای افراد می تواند نقش بسزایی داشته باشد. در تحلیل ها و نتایج پژوهش حاضر پیشنهاداتی برای مدیران و سیاست مداران ارائه گردید تا موضوعات این حوزه بهتر روشن شود و به شکل بهتری برای توسعه آن سرمایه گذاری شود.

مقدمه: داده کاوی فرآیندی رایانه ای برای کشف روابط و الگوهای معنادار بین داده های بزرگ است. شناسایی الگوهای رفتاری کاربران به بهبود تصمیم گیری در کتابخانه ها کمک می کند. هدف این پژوهش تحلیل تراکنش های گردش منابع کتابخانه های دانشگاه علوم پزشکی بیرجند با الگوریتم های داده کاوی است. روش کار: در این مطالعه توصیفی، برای تعیین الگوهای پنهان در داده های گردش منابع کتابخانه های دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، از روش های داده کاوی استفاده شد. اطلاعات اعضا و تراکنش های گردش منابع از نرم افزار کتابخانه استخراج شد و پس از پالایش و افزودن فیلدهای محاسباتی، در قالب فایل های اکسل ذخیره شدند. برای انجام مراحل مختلف کشف دانش، از افزونه داده کاوی Microsoft SQL Server 2008 در نرم افزار آفیس 2007 استفاده شد. ماتریس طبقه بندی، برای محاسبه میزان صحت مدل های تولیدشده، به کاربرده شد. یافته های پژوهش در قالب شکل و جدول گزارش شدند. یافته ها: 394011 تراکنش امانت و بازگشت کتاب توسط 5600 عضو تا پایان سال 1392 در نرم افزار کتابخانه ثبت شده بودند. گردش منابع در هر نیمسال تحصیلی از توالی منظمی برخوردار بود. 87 درصد اعضا، کمتر از 46 روز کتاب های امانتی را بازگشت می دهند و 96 درصد دانشجویان کمتر از 18 روز در عودت کتاب ها تأخیر دارند. اعضا به طور متوسط 35 مدرک در مدت عضویتشان به امانت می گیرند. با استفاده از قوانین وابستگی می توان ارتباط موضوعی مدارک موردعلاقه اعضا را کشف کرد. نتیجه گیری: داده کاوی منجر به شناسایی رفتار اطلاعاتی اعضا، طبقه بندی اعضای فعال و شناسایی عوامل مؤثر بر مدت امانت و دیرکرد مدارک گردید. الگوهای آشکارشده جهت بهبود تصمیم گیری در مدیریت نیروی انسانی و تدوین مقررات خدمات گردش منابع کتابخانه پیشنهاد می شود

هدف : هدف از پژوهش حاضر شناسایی و تحلیل تولیدهای علمی حوزه های پژوهشی مختلف کتاب درمانی نمایه شده در پایگاه وب آوساینس است. همچنین شناسایی و تحلیل موضوعات تولیدهای علمی حوزه کتاب درمانی به تفکیک حوزه ها از اهداف این پژوهش است. روش پژوهش : پژوهش حاضر از نوع توصیفی با رویکرد علم سنجی و روش تحلیل محتوا است و با بهره مندی از فنون تحلیل هم واژگانی انجام شده است. تحلیل داده ها، با نرم افزارهای هیست سایت، گفی، بیب اکسل و اس پی اس اس و ترسیم داده ها نیز با نرم افزار ووس ویور انجام شده است. یافته ها: در حوزه کتاب درمانی بیشترین میزان تولیدات، متعلق به سال 2016 با 59 اثر می باشد. در میان پرتکرارترین کلیدواژه های این حوزه bibliotherapy ، self-help ، depression به ترتیب با فراوانی 246 و 100 و 93 بیشترین تکرار کلیدواژه را به خود اختصاص داده اند و کشور ایالات متحده در جایگاه اول قرار گرفته است فعال ترین نویسندگان حوزه کتاب درمانی Cuijpers P و Scogin F با 21 اثر بیشترین میزان تولیدات، و Scogin F و Clum GA و Cuijpers P بیشترین میزان اثرگذاری را در این حوزه داشته اند. میزان H ایندکس این حوزه 74 می باشد. در میان مؤسسات Univ Alabama در جایگاه اول است. همچنین نشریه Behaviour Research and Therapy و مجله Journal of Consulting and Clinical Psychology در جایگاه اول قرار دارند. نتیجه گیری: بیش از 75% تولیدات این حوزه مربوط به حوزه های روان شناسی بالینی، روان پزشکی، روان شناسی چند رشته ای، پزشکی عمومی، علم اطلاعات و دانش شناسی است. همچنین بیشترین میزان استناد به حوزه کتاب درمانی مربوط به 2 حوزه روان شناسی بالینی و روان پزشکی است. میان حوزه های مختلف و تعداد تولیدات و تعداد استنادات، تفاوت معناداری مشاهده شده است.

هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی انواع خدمات، فرصت ها، ظرفیت ها و چالش های کتابخانه های عمومی در ارائه اطلاعات سلامت در متون این حوزه انجام شده است. روش: روش پژوهش مرور نظام مند متون است و از چهارچوب مطالعه نظام مند کیچن هام و چارترز برای انجام آن استفاده شد. با مشخص شدن پایگاه های اطلاعاتی و عبارات پرس وجو، جست وجوها انجام شد و در نهایت با پالایش منابع و همچنین اعمال معیارهای ورود و خروج به پژوهش تعداد 37 منبع به زبان انگلیسی و 3 منبع به زبان فارسی وارد مرور نظام مند شدند. ابزار پژوهش از نوع سیاهه وارسی بود. اطلاعات به دست آمده با تلخیص مطالب در قالب جدول ارائه شده است. یافته ها: نتایج نشان می دهد انواع خدمات شامل شش مقوله کلی اطلاع رسانی سلامت، عوامل اجتماعی تعیین کننده سلامت، آموزش سواد سلامت، ارائه مستقیم خدمات بهداشتی، ترویج تحرک جسمی، و خدمات جایگزین و مکمل مراقبت هستند. ظرفیت ها در چهار مقوله کلی نیروی انسانی، منابع، کارکردهای کتابخانه، و ارزش های بنیادی کتابخانه ها دسته بندی شدند. فرصت ها شامل چهار مقوله کلی استفاده از ظرفیت سایر سازمان ها، تقویت نیروی انسانی، تأمین مکان ارائه خدمات بهداشتی، و افزایش تاب آوری جامعه در بحران ها بود. در نهایت، چالش ها شامل ماهیت موضوع، سیاست و خط مشی، بودجه، منابع، تجهیزات و فناوری، فضا، خدمات، همکاری بین سازمانی، نیروی انسانی متخصص، ارتباط با مراجعان، و مشکلات مراجعان بود. اصالت/ ارزش: با توجه به وضعیت ارائه خدمات اطلاعات سلامت در سبد خدمات کتابخانه های عمومی ایران، آگاهی از انواع خدمات، ظرفیت ها، فرصت ها، و چالش های کتابخانه های عمومی دنیا در ارائه اطلاعات سلامت به شهروندان، برای طراحی یا ارائه خدمت اطلاعات سلامت در کتابخانه های عمومی ایران مفید است.