امیر اشنویی

امیر اشنویی

مدرک تحصیلی: دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، باشگاه پژوهشگران جوان دانشگاه آزاد اسلامی کاشان

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین

فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۲۰ مورد.
۱.

تحلیل و مقایسه ی توزیع اندازه ی شهرها در سیستم شهری ایران و کشورهای همسایه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای انسانی دوره ۴۳ زمستان ۱۳۹۰ شماره ۴ (پیاپی ۷۸)

کلیدواژه‌ها: ایران نخست شهری شبکه ی شهری توزیع اندازه ی شهرها

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۵۱ تعداد دانلود : ۵۵۳
بر اساس سند چشم انداز بیست ساله، ایران باید در سال 1404 جایگاه اوّل در سطح منطقه، شامل آسیای میانه، قفقاز، خاورمیانه و کشورهای همسایه را در شاخص های توسعه داشته باشد. یکی از این شاخص ها، تعادل و تمرکززدایی در نظام شهرنشینی است. تمرکزگرایی به عنوان الگوی پیشرفت و توسعه در ایران و کشورهای همسایه، بیشتر امکانات و فرصت های توسعه را به خود اختصاص داده است. پس از چندی مشکلات و پیامدهای سوء تمرکزگرایی به صورت ایجاد نابرابری در بسیاری زمینه ها، گسیختگی در شبکه ی شهری و جذب تمامی فرصت ها و برهم زدن برابری و رشد و توسعه در سطح این کشورها پدیدار شده است. هدف از این مطالعه، بررسی جایگاه ایران از نظر شاخص های توزیع اندازه ی شهرها در بین کشورهای همسایه است. پرسشی که این پژوهش به آن پاسخ می دهد این است که آیا توزیع اندازه ی شهرها که تبلور تمرکز جمعیّت در شهر نخست است، در سه دوره ی بررسی شده، کاهش یافته یا افزایش یافته است. برای بررسی این مسائل از دو روش شاخص های نخست شهری و شاخص های بدون تمرکز استفاده شد. نتایج کلّیّه ی شاخص ها نشان می دهد که پدیده ی نخست شهری در ایران و همسایگان، در تمام این دوران وجود داشته و نظام شهری نابرابر و توزیع جمعیّت نامتعادل است. این امر درحالی ست که این تمرکز در ایران به سمت تعادل در حرکت است. با توجّه به نتایج پژوهش پیشنهاد می شود با دیدگاه و تفکّری برپایه ی اصول آمایش سرزمینی و به کارگیری راهکارهایی از جمله سیاست های تمرکززدایی، سرمایه گذاری در زیرساخت های بین شهری و واگذاری اختیارات به نهادهای منطقه ای و محلّی، از تمرکز بیش ازحد در نخست شهرها جلوگیری کنیم و گامی در راستای تحقق تعادل و توازن در شبکه ی شهرهای خود برداریم تا بتوانیم به اهداف چشم انداز بیست ساله کشور دست یابیم.
۲.

سنجش رابطه بین محل سکونت و انحرافات اجتماعی مطالعه موردی: محلات حاشیه نشین و غیر حاشیه نشین شهر آران و بیدگل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی سال دهم پاییز ۱۳۸۹ شماره ۱۸

کلیدواژه‌ها: حاشیه نشینی انحرافات اجتماعی محل سکونت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۴۵ تعداد دانلود : ۱۵۷۸
در دوران معاصر، گسترش شهرها، رشد جمعیت شهرنشین و افزایش تضاد و نابرابری های اجتماعی موجب انحرافات و کجروی های اجتماعی و حاشیه نشینی شده است. با این وجود، در همه ادوار تاریخی میزان و نوع رفتارهای منحرفانه گروه های اجتماعی ثابت و به یک اندازه نبوده است. همچنین، مناطق و محلات شهری از نظر پراکنش جغرافیایی آسیب های اجتماعی، چهره ای یکدست و هماهنگ از خود نشان نمی دهند. هدف تحقیق حاضر سنجش رابطه بین محل سکونت و انحرافات اجتماعی در شهر آران و بیدگل می باشد. روش تحقیق از نوع اسنادی و پیمایشی است. جامعه آماری تحقیق را کلیه خانوارهای ساکن در شهر آران و بیدگل تشکیل می دهند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 300 نفر تعیین گردید. برای محله حاشیه نشین یحیی آباد تعداد 150 نفر و محلات غیر حاشیه نشین نیز 150 نفر انتخاب و به صورت تصادفی مورد پرسش گری قرار گرفتند. نتایج آزمون T تفاوت میانگین های دو متغیر محل سکونت پاسخ گویان و انحرافات اجتماعی را نشان می دهد. تفاوت مشاهده شده در بین دو گروه، به لحاظ آماری با توجه به (002/0sig=) و (162/3- t=) معنادار است. همچنین نتایج آزمون واریانس دو متغیره نشان می دهد که عملکرد متقابلی میان نوع محل سکونت، وضعیت کالبدی، سطح سواد، میزان درآمد و پایگاه اقتصادی- اجتماعی در میزان گرایش به انحرافات اجتماعی وجود دارد.
۳.

سنجش میزان رضایتمندی ساکنان بافت قدیم شهر آران و بیدگل از شاخص های کیفیت زندگی

نویسنده:
منبع: مطالعات و پژوهش های شهری و منطقه ای تابستان ۱۳۹۱ شماره ۱۳

کلیدواژه‌ها: رضایتمندی بافت قدیم شاخص های کیفیت زندگی آران و بیدگل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۴۸ تعداد دانلود : ۷۸۱
بافت قدیم شهر به عنوان بستر زیست انسان شهرنشین، نیازمند تامین استانداردهایی است که در یک نگاه می توان آن را استانداردهای کیفیت زندگی نامید. کیفیت زندگی در واقع مفهومی چندبعدی و پیچیده است که از سوی متفکران علوم شهری و سایر اندیشمندان علوم مختلف مطرح و مورد پژوهش قرار گرفته است. هدف این تحقیق، شناسایی میزان رضایتمندی ساکنان بافت قدیم شهر آران و بیدگل از شاخص­های کیفیت زندگی است. تحقیق حاضر از نظر هدف، از نوع کاربردی و از حیث روش تحقیق، به دو صورت اسنادی و پیمایشی بوده و جامعه آماری شامل 3433 نفر سرپرستان خانوار ساکن در بافت قدیم شهر آران و بیدگل در سال 1389 است که با استفاده از رابطه کوکران و سهم اطمینان 95 درصد تعداد 350 نفر به صورت تصادفی انتخاب شده و مورد بررسی قرار گرفته­اند. داده­ها با استفاده از نرم افزار SPSS و شاخص CSM مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان دهنده این است که در بین بخش­های مختلف، میزان رضایتمندی ساکنان بافت قدیم شهر در شاخص ­های اجتماعی بیشتر از سایر بخش­ها بوده و شاخص اقتصادی در رتبه دوم و بعد از آن شاخص خدماتی قرار دارد، این در حالی است که شاخص کالبدی کمترین میزان رضایتمندی را دارا بوده است. بنابراین، می­توان گفت که اهداف اجتماعی به نسبت اهداف دیگر، مؤثرتر واقع شده و مطلوب نظر ساکنان قرار گرفته است. همچنین نتایج آزمون فرضیات نشان می­دهد که میان پایگاه اقتصادی – اجتماعی افراد و میزان رضایتمندی از کیفیت زندگی رابطه معنادار وجود دارد.
۴.

تبیین پیامدهای فضایی احداث شهرک های عشایری برای روستاهای پیرامونی: مطالعه موردی روستاهای بخش مرکزی شهرستان کوهرنگ(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روستا و توسعه سال چهاردهم پاییز ۱۳۹۰ شماره ۳

کلیدواژه‌ها: شاخص های اجتماعی شاخص های اقتصادی شهرک های عشایری شاخص های کالبدی بخش مرکزی (شهرستان کوهرنگ) کوهرنگ (شهرستان)

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۴۶ تعداد دانلود : ۶۷۴
در عرصه فضایی، سکونتگاه های انسانی اجزای تشکیل دهنده یک نظام در قلمرو فضای جغرافیایی خاص قلمداد می شوند و از این رو، همواره بین آنها مناسبات گوناگون وجود دارد. پژوهش حاضر، به لحاظ روش، از مطالعه اسنادی و از نظر تجربی، برای بررسی متغیرها، از روش پیمایشی (پرسشنامه) سود می جوید؛ و حجم نمونه 240 نفر است. نمونه گیری به-روش طبقه بندی انجام می پذیرد و تعداد نمونه ها، بر اساس سهم جمعیتی در هر روستا، توزیع و پرسشگری آنها به صورت تصادفی انجام می گیرد. برای پردازش داده ها، با توجه به سطح سنجش متغیرها، از روش های آماری توصیفی و آماره های استنباطی استفاده می شود. نتایج پژوهش نشان دهنده تاثیرگذاری احداث شهرک عشایری بر شاخص های اجتماعی، اقتصادی و کالبدی روستاهای پیرامونی است.
۵.

ارزیابی هویت محله ای در شهر جهرم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیایی برنامه ریزی شهری دوره ۳ بهار ۱۳۹۴ شماره ۱

کلیدواژه‌ها: مشارکت محلات هویت محله ای تعلق مکانی شهر جهرم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۴۰ تعداد دانلود : ۵۱۰
هر شهر و هر محله ای هویت خود را از ویژگی های محیط طبیعی و محیط اجتماعی- فرهنگی باز می یابد و این ویژگی ها آن را از دیگر شهرها و محله ها متمایز می کند. چنین مؤلفه هایی یک فرصت و یک امتیاز منحصربه فرد برای تشخیص و حس مکان یا فضا است. در همین راستا، این پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی و به دو صورت اسنادی و پیمایشی انجام گرفته است. جامعه آماری تحقیق را همه ساکنان محلات[1] شهر جهرم شامل 22375 نفر تشکیل می دهند. با فرمول نمونه گیری کوکران حجم نمونه 260 نفر به دست آمد. بدین منظور، پرسش نامه سنجش هویت شهری محلات شهر جهرم تهیه و با روش های آماری استاندارد شد. داده ها با استفاده از آزمون های تحلیل عاملی، T و هم بستگی در نرم افزار آماری Spss تحلیل شد. 43 شاخص اولیه به 6 عامل شامل کیفیت خدمات رسانی، شناخت هویت کالبدی محله، امنیت، میزان مشارکت و هم بستگی های درونی ساکنان محله، مخاطرات زیباشناختی محله و تعهد در حفظ کالبد محله تقلیل یافته است. بنا بر نتایج تحلیل عاملی، اولین عامل مربوط به متغیر کیفیت خدمات رسانی با مقدار ویژه (120/23) است و کوچک ترین عامل مربوط به متغیر تعهد در حفظ کالبد محله با مقدار ویژه (974/.) است. نتایج آزمون تی نشان دهنده پایین بودن تعلق خاطر در بین پاسخ گویان نسبت به محل زندگی شان است. همچنین، نتایج آزمون هم بستگی نشان می دهد بین دو متغیر میزان تمایل به مشارکت و میزان تعلق مکانی رابطه وجود دارد.
۶.

تأثیر وضعیّت اجتماعی اقتصادی مرزنشینان بر قاچاق کالا (مطالعه ی موردی: استان-های سیستان و بلوچستان، بوشهر و کردستان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای انسانی دوره ۴۵ تابستان ۱۳۹۲ شماره ۲ (پیاپی ۸۴)
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۸۴ تعداد دانلود : ۵۸۱
توسعه ی بدون برنامه و یک سویه در پهنه ی سرزمین، بسیاری از ظرفیت های کشور را بدون استفاده گذاشته، مشکلات بسیاری را در سطوح مختلف به وجود آورده و موجب افزایش نابرابری های فضایی، اجتماعی و اقتصادی در سطح کشور شده است. از این رو، استفاده از دیدگاه آمایش سرزمین به توازن توسعه ی اجتماعی اقتصادی مناطق مختلف کمک کرده و از قاچاق کالا که یکی از پیامدهای شوم توسعه ی ناموزون و ناعادلانه است، جلوگیری می کند. این پژوهش با روش مطالعه ی کتابخانه ای و پیمایشی با استفاده از ابزار پرسش نامه انجام شده است. بر این اساس با استفاده از مدل سوات (SWOT) موقعیّت کنونی مناطق مطالعه و نقاط قوّت، ضعف، فرصت و تهدید بررسی شده و درنهایت، راهکارهای رسیدن به اولویت های مبتنی بر جهت گیری های آمایشی و چشم انداز ارائه شده است. جامعه ی آماری مورد بررسی، کارشناسان 11 اداره و سازمان مرتبط با قاچاق کالا در مناطق مرزی استان های کردستان، بوشهر و سیستان و بلوچستان را دربرمی گیرد. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران، تعداد 165 نفر تعیین شد. نتیجه اینکه راهکارهای آمایشی برای کاهش قاچاق کالا از طریق بهبود وضعیّت اقتصادی اجتماعی مرزنشینان ارائه شد. اولویت اوّل برای سه استان، راهبرد تغییر جهت هوشمندانه است؛ به گونه ای که این راهبرد شامل: ایجاد زمینه ی مناسب برای بهره مندی از خلاّقیّت و نوآوری جوانان در کارآفرینی و بنگاه های زودبازده، گسترش مبادلات اقتصادی به ویژه در بخش کشاورزی، استفاده از موقعیّت اقتصادی و ژئواستراتژیک منطقه در همجواری با کشورهای همسایه، ایجاد شرایط مناسب برای گسترش سرمایه گذاری در منطقه با استفاده از نیروهای متخصّص و بومی، شفاف سازی قیمت ها است.
۷.

تحلیلی بر نقش سرمایه های انسانی در توسعه شهر کاشان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی منطقه ای (دانشگاه آزاد مرودشت)سال دوم زمستان ۱۳۹۱ شماره ۸

کلیدواژه‌ها: سرمایه انسانی سرمایه اجتماعی کاشان مشارکت اجتماعی توسعه شهری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۱۲ تعداد دانلود : ۱۰۶۲
در عصر حاضر توسعه به عنوان یکی از بنیان های باثبات، در برنامه ریزی همه کشورها قرار دارد و مانند فراگردی جامع با ابعاد اقتصادی- اجتماعی، مستلزم تغییرات اساسی در ساخت اجتماعی و به عنوان راهبرد و مدلی متعالی مطرح می شود، در این تحقیق به سرمایه انسانی به عنوان یکی از پیش شرط های اساسی توسعه پرداخته شده است. سرمایه انسانی دارای ابعادی است که در این تحقیق سعی شده هر یک از آن ها بررسی شود. این ابعاد عبارتند از رسانه های ارتباط جمعی، آموزش و تخصص، انگیزه پیشرفت، کار آفرینی، مشارکت اجتماعی و سرمایه اجتماعی که رابطه آن ها با توسعه شهری سنجیده شده است. جامعه آماری این تحقیق را شهروندان کاشانی سنین 20 تا 50 سال تشکیل می دهند که با استفاده از فرمول کوکران، تعداد 336 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. روش تحقیق اسنادی و پیمایشی با استفاده از ابزار پرسشنامه می باشد. برای تجزیه و تحلیل داده ها، از روش های آمار توصیفی و آزمون همبستگی پیرسون، خی دو و مدل تحلیل مسیر استفاده شده است. بررسی ها نشان می دهد که بین همه متغیرها به غیر از رسانه های جمعی، ارتباط معناداری با توسعه شهری دارند. همچنین نتایج مدل تحلیل مسیر نشان می دهد متغیر آموزش با 83 درصد، کارآفرینی با 78 درصد و سرمایه اجتماعی با 74 درصد، بیشترین تأثیر را بر توسعه داشته اند.
۹.

ارزیابی شاخص های تعلق مکانی ساکنان بافت قدیم شهر کاشان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی محیطی دوره ۲۷ تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۶۲)

کلیدواژه‌ها: هویت بافت قدیم شهر کاشان تعلق مکانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۴۱ تعداد دانلود : ۴۱۸
دلبستگی به مکان و احساس تعلق به آن، این انگیزه را در فرد ایجاد می کند که به احیا و نوسازی همه جانبه محیط های خانگی و محلی بپردازد و اجرای برنامه های مختلف اقتصادی و اجتماعی را در اجتماع محلی با توفیق چشمگیر همراه کند و کیفیت زندگی را بهبود بخشد. هدف اصلی این مقاله، سنجش عوامل مؤثر در احساس تعلق خاطر ساکنان بافت قدیم شهر کاشان است. روش پژوهش به کار رفته در این پژوهش، توصیفی– تحلیلی و پیمایشی با ابزار پرسشنامه خودساخته است. جمعیت بافت قدیم شهر کاشان، 44548 نفر بوده است و حجم نمونه بر طبق فرمول نمونه گیری کوکران، 384 نفر محاسبه شد. برای تحلیل پرسشنامه ها از نرم افزار SPSS و آزمون های آماری تی و پیرسون استفاده شده است. نتایج به دست آمده، بیانگر آن است که بافت قدیم شهر کاشان در حال حاضر بیانگر هویتی نیست که از ابتدا برای آن تعریف شده و تصویر ذهنی و سیمایی که از این بافت در ذهن ساکنان این بافت ها نقش بسته است، به دلیل وضعیت نابسامان و برنامه ریزی نشده، بسیار آشفته است و خوانایی، ابعاد زیباشناختی، بافت، مقیاس، شکل بافت، ردیف پنجره ها، مصالح و غیره که از مشخصه های اصلی سازنده هویت است، در این بافت رعایت نشده است. بافت نه در عمل و نه در ذهن افراد، هویت شایسته ای ندارد و نتوانسته است حس تعلق خاطر و این همانی را با افراد برقرار کند.
۱۰.

راهبردهای تجدید حیات بافت قدیم شهر آران و بیدگل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه فضای شهری سال دوم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: برنامه ریزی راهبردی آران و بیدگل بافت قدیم شهری تجدید حیات شهری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۷۶ تعداد دانلود : ۳۹۹
بافت های کهن شهری یکی از ارزشمندترین و گرانبهاترین آثار فرهنگی محسوب می شود که گواهی بر یک تمدن با شکوه و افتخارآمیز دارد و شناسنامه واقعی شهرها محسوب می شود. علیرغم تمامی شکوه و عظمت مثال زدنی خویش، به سبب عدم توجه دقیق و مناسب، چندی است دچار فرسودگی و ضعف شده و در آستانه تهدیدهای مختلف قرار گرفته است که ادامه حیاتشان را دچار مشکل کرده و باید برای آن چاره ای اندیشید. در این تحقیق بافت قدیم شهر آران و بیدگل مورد بررسی قرار گرفته است. در این تحقیق از روش اسنادی (کتابخانه ای) و پیمایش استفاده شده است. جامعه آماری مورد بررسی کارشناسان و متخصصین در حوزه نوسازی و بهسازی بافت های قدیم شهری را در برمی گیرد. حجم نمونه به صورت تصادفی تعداد ۳۰ نفر تعیین گردید. در روش پیمایشی در قسمت سؤالات عمومی از تحلیل توصیفی برای تجزیه و تحلیل اطلاعات کمک گرفته شد. بر این اساس با مدل SWOT نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدها بررسی شده و در نهایت راهکارهای رسیدن به اولویت های مبتنی بر جهت گیری های برنامه راهبردی و چشم انداز ارائه می شود. نتایج تحقیق نشان می دهد اولویت اول برای برنامه ریزی راهبردی بافت قدیم استراتژی رشد و توسعه می باشد. بطوری که این راهبرد شامل جذب گردشگر و تولید درآمد و اشتغال، استفاده از مشارکتهای مردمی در راه رسیدن به توانمند سازی با توجه به ویژگیهای فرهنگی مذهبی بافت، بهره وری از نیروی فعال و بومی در امر ساماندهی و توانمندسازی، تشکیل شرکت احیاء و ساماندهی برای هر محله توسعه صنعت گردشگری، اقدامات فرهنگی و فرهنگ سازی و اطلاع رسانی، افزایش تعامل مراکز مذهبی با نهاد های مدنی برای بسترسازی مشارکت مدنی می باشد.
۱۲.

سنجش رضایت گردشگران از کیفیت خدمات هتلداری با استفاده از شاخص CSM (مطالعه موردی: کلانشهر شیراز)

نویسنده:
منبع: گردشگری شهری دوره ۱ زمستان ۱۳۹۳ شماره ۱ 1 - 15

کلیدواژه‌ها: رضایت مندی کلانشهر شیراز کیفیت خدمات گردشگران هتل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۰ تعداد دانلود : ۶۶۷
از نماگرهای مهم در ارزیابی توسعه گردشگری، رشد ظرفیت تأسیسات اقامتی و کیفیت خدمات مراکز اقامتی است. به طور طبیعی، رشد ظرفیت تأسیسات اقامتی و کیفیت آن ها با رشد گردشگری، اعم از داخلی و بین المللی، نسبت مستقیم دارد .در همین زمینه، هدف تحقیق حاضر، بررسی وضعیت مراکز اقامتی شهر شیراز از لحاظ توان سرویس دهی مناسب به استفاده کنند گان از خدمات آن ها در 7 شاخص شامل حمل ونقل و دسترسی ها، برخورد و دانش کارکنان هتل، محل هتل و فضاهای پیرامونی، امکانات و خدمات داخلی، کیفیت تغذیه هتل، آموزش و امنیت و اعتماد است. بدین منظور، پرسشنامه سنجش میزان رضایت مندی گردشگران از کیفیت خدمات در صنعت هتلداری تهیه و با روش های آماری استاندارد شد. روش تحقیق توصیفی تحلیلی و نوع آن کاربردی توسعه ای و شیوه گردآوری اطلاعات به دو صورت اسنادی و پیمایشی انجام گرفته است. جامعه آماری تحقیق را کلیه گردشگران داخلی شهر شیراز در 30 مرکز اقامتی در سال 1390 تشکیل می دهند که از این میان و به وسیله فرمول نمونه گیری کوکران، حجم نمونه برابر با 360 نفر به دست آمد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و شاخص CSM  تجزیه و تحلیل شد. نتایج تحقیق بیانگر این است که هرچند ابعاد هفت گانه بررسی شده از میزان متوسط اندکی بالاترند، تا رسیدن به عملکرد مورد انتظار (بر مبنای عدد100) فاصله دارند. ارزیابی میزان ارزش ادراکی در ذهن گردشگران نشان می دهد که اهمیت محل هتل و فضاهای پیرامونی برای گردشگران بیشترین اهمیت را دارد (5/65درصد). دومین عامل مهم از سوی گردشگران متغیر کیفیت تغذیه (8/61درصد) است.
۱۳.

تحلیل فضایی رابطه شهرنشینی و طلاق در استان های کشور

نویسنده:
منبع: مطالعات محیطی هفت حصار سال سوم بهار ۱۳۹۴ شماره ۱۱ ۴۵-۵۰

کلیدواژه‌ها: شهرنشینی طلاق تحلیل فضایی جمعیت شهری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۴ تعداد دانلود : ۲۵۹
شهرنشینی تمام عرصه های زندگی انسان ازجمله روابط انسانی و تعاملات متقابل اجتماعی را تحت تأثیر قرار داده است. این فرآیند نوعی تغییر و دگرگونی اجتماعی محسوب می شود. رشد سریع جمعیت شهری، تراکم و افزایش آن منجر به پیامدهای آسیب زای ارتباطی و تعاملی شده است. یکی از این پیامدهای آسیب زا، افزایش طلاق در بین شهروندان می باشد. بر اساس آمار رسمی مرکز آمار ایران و سازمان ثبت احوال، تعداد طلاق های ثبت شده در کشور در سالیان اخیر در حال افزایش بوده و نرخ رشد طلاق روندی صعودی را طی کرده است که این مسئله می تواند زنگ خطری برای کانون خانواده تلقی شود. هدف تحقیق حاضر، بررسی رابطه شهرنشینی با میزان طلاق در بین استان های کشور می باشد. داده های حاصل از سرشماری سال 1390 مرکز آمار ایران که شامل داده های مربوط به وضعیت زناشویی افراد 10 سال به بالا در استان های کشور است، موردبررسی و تجزیه وتحلیل آماری قرار گرفت. روش تحقیق، اسنادی و کتابخانه ای با استفاده از اطلاعات مرکز آمار و سازمان ثبت احوال است. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تحلیل قرارگرفته است. یافته ها نشان می دهد بیشترین طلاق در سرشماری سال 90 مربوط به استان های تهران، البرز و خراسان رضوی می باشد. نتایج تحقیق نشان می دهد، بین استان های مختلف کشور تفاوت معناداری میان میزان طلاق مشاهده می شود و نتایج آزمون همبستگی بیانگر رابطه میان شهرنشینی و طلاق است.
۱۴.

تحلیل راهبردی مناطق مرزی مطالعه موردی : شهرهای مرزی استان کردستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات شهری دوره سوم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱۱ 85 - 98

کلیدواژه‌ها: قاچاق کالا اجتماعی اقتصادی راهبرد شهرهای مرزی کردستان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۷ تعداد دانلود : ۵۳۰
پدیده قاچاق کالا در کشور ما، علاوه بر آثار سوء اقتصادی به عنوان یک چالش اقتصادی _ اجتماعی با اهمیت است. امروزه این پدیده علاوه بر اینکه به عنوان یک تهدید جدی بر سر راه تجارت آزاد است، هزینه های زیادی نیز بر بدنه اقتصادی کشور تحمیل می کند. هدف تحقیق حاضر، بررسی راهکارهایی برای کاهش قاچاق کالا در استان کردستان بر پایه ویژگی های اقتصادی _ اجتماعی می باشد. این پژوهش با روش مطالعه کتابخانه ای و پیمایشی با استفاده از ابزار پرسشنامه انجام شده است. بر این اساس با استفاده از مدل سوات (SWOT) موقعیّت کنونی شهرهای مرزی استان کردستان، مطالعه و نقاط قوّت، ضعف، فرصت و تهدید بررسی شده و در نهایت، راهکارهای رسیدن به اولویت های مبتنی بر جهت گیری های توسعه پایدار شهری ارائه شده است. جامعه آماری مورد بررسی، کارشناسان 11 اداره و سازمان مرتبط با قاچاق کالا در  شهرهای مرزی استان کردستان را در بر می گیرد. حجم نمونه، تعداد 55 نفر تعیین شد. نتیجه اینکه، راهکارهای آمایشی برای کاهش قاچاق کالا از طریق بهبود وضعیّت اقتصادی _ اجتماعی مرزنشینان ارائه شد. راهبردهای بهره برداری از منابع معدنی و کشاورزی شهرهای مرزی با استفاده از نیروی کار محلی برای توسعه صادرات، گسترش فعالیت های کشاورزی با استفاده از امکانات طبیعی کشاورزی و نیروهای انسانی بومی شهرهای مرزی برای ایجاد صنایع تبدیلی وابسته به محصولات کشاورزی و ایجاد زمینه مناسب برای بهره مندی از خلاقیت و نوآوری جوانان در کارآفرینی و بنگاه های زود بازده پیشنهاد می شود.
۱۵.

سنجش پایداری اجتماعی محیط مسکونی در بافت های تاریخی شهری، نمونه موردی: شهر بیابانی کاشان

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کلام سال سوم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱ 100 - 71

کلیدواژه‌ها: مسکن مسکن اجتماعی پایداری پایداری اجتماعی بافت تاریخی شهری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۴ تعداد دانلود : ۱۲۹
مسکن به عنوان یک مولفه کلیدی از محیط مصنوع، نقشی بسیار مهم در توسعه پایدار شهرها ایفا می کند. پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل موثر در پایداری اجتماعی بخش مسکونی بافت های تاریخی در شهر کاشان انجام شده است. پژوهشگران در پی آن بوده اند که به کمک روش پیمایش، میزان تاثیر شاخص های پایداری اجتماعی مسکن را مورد سنجش و ارزیابی قرار دهند. جامعه آماری پژوهش تعداد 45552 نفر ساکنان شش محله بافت های تاریخی کاشان هستند. بدین منظور، با استفاده از فرمول نمونه گیری و با ابزار پرسشنامه، دیدگاه های 364 نفر از ساکنان بافت های تاریخی کاشان جمع آوری و تحلیل شد. تحلیل یافته های پژوهش با استفاده از روش آماری تحلیل عاملی نشان داد که دو عامل «هویت و تعلق خاطر» و «شناخت و هم ذات پنداری با مکان» از مهم ترین عوامل موثر در پایداری اجتماعی مسکن در بافت های تاریخی شهر کاشان هستند. همچنین نتایج آزمون همبستگی بیانگر آن است که مدت سکونت در بافت تاریخی نیز می تواند بر میزان رضایت مندی ساکنان  تاثیر گذار باشد و رضایت از محل سکونت می تواند بر احساس تعلق خاطر به محل تأثیر مثبتی گذاشته و در تشویق ساکنین به مشارکت در امور بافت تاریخی مفید باشد.
۱۶.

تحلیل راهبردی وضعیت اجتماعی - اقتصادی مناطق مرزی بر قاچاق کالا، مطالعه موردی: استان بوشهر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال ششم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۲۱) 19 - 40

کلیدواژه‌ها: قاچاق کالا اجتماعی اقتصادی استراتژی بوشهر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۷ تعداد دانلود : ۱۶۳
توسعه بدون برنامه و یک سویه در پهنه سرزمین، بسیاری از ظرفیت های کشور را بدون استفاده گذاشته و مشکلات بسیاری را در سطوح مختلف به وجود آورده و موجب افزایش نابرابری های فضایی، اجتماعی و اقتصادی در سطح کشور شده است. از این رو، استفاده از دیدگاه آمایش سرزمین به توازن توسعه اجتماعی اقتصادی مناطق مختلف کمک کرده و از قاچاق کالا که یکی از پیامدهای شوم توسعه ناموزون و ناعادلانه است جلوگیری می نماید. این پژوهش با روش مطالعه ی کتابخانه ای و پیمایشی با استفاده از ابزار پرسش نامه انجام شده است. بر این اساس با استفاده از مدل سوات (SWOT) موقعیّت کنونی استان بوشهر مطالعه و نقاط قوّت، ضعف، فرصت و تهدید بررسی شده و درنهایت، راهکارهای رسیدن به اولویت های مبتنی بر جهت گیری های توسعه پایدار ارائه شده است. جامعه ی آماری مورد بررسی، کارشناسان 11 اداره و سازمان مرتبط با قاچاق کالا در مناطق مرزی استان بوشهر را در برمی گیرد. حجم نمونه تعداد 55 نفر تعیین شد. نتیجه اینکه؛ راهکارهای آمایشی برای کاهش قاچاق کالا از طریق بهبود وضعیت اقتصادی – اجتماعی مرزنشینان ارائه شد و اولویت اول برای استان راهبرد تغییر جهت هوشمندانه ارائه گردید. به طوری که این استراتژی ها شامل: ایجاد پایانه های صادرات محصولات زراعی با توجه به شرایط ممتاز بازرگانی بین المللی، بهبود و ساماندهی مسیرهای ترانزیت کالا با استفاده از موقعیت اقتصادی و ژئواستراتژیک استان، تقویت تعاونی ها و بازارچه های مرزی به منظور کاهش اقتصاد زیرزمینی، ایجاد صنایع کوچک و روستایی به منظور کاهش فقر و محرومیت و توزیع بهینه امکانات و منابع به منظور نگهداشت نیروی متخصص بومی در استان می باشد.
۱۷.

ارزیابی و تحلیل وضعیت آسیب پذیری شهری از منظر پدافند غیرعامل (نمونه موردی: شهر زاهدان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش و برنامه ریزی شهری سال سیزدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۴۸ 69 - 86

کلیدواژه‌ها: آسیب پذیری شهری پدافند غیرعامل شهر زاهدان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۸ تعداد دانلود : ۱۴۱
شناخت نیازهای خدماتی شهروندان، نحوه پراکنش کاربریها و تأسیسات حساس و مهم نباید از نگاه برنامه ریزان شهری پنهان بماند. امروزه، با شهری کردن فضای نبرد به خصوص در شهرهای بزرگ و کلان شهرها، توجه به امر پدافند غیرعامل به عنوان یک راه حل جهت کاهش آسیب ها، افزایش و توان ها حائز اهمیت است. هدف تحقیق حاضر ارزیابی و تحلیل وضعیت آسیب پذیری شهری از منظر پدافند غیرعامل در شهر زاهدان با هفت معیار شامل؛ فاصله از ایستگاه های آتش نشانی، دسترسی به مراکز آموزش عالی، اداری، درمانی، کاربری صنعتی، نظامی و تاسیسات شهری است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و نوع آن کاربردی است. اطلاعات مورد نیاز به روش اسنادی و میدانی گردآوری شده و در نرم افزار SuperDecision (تحلیل شبکه) وزن دهی، سپس، در محیط  GISنقشه سازی شده است. نتایج یافته ها با استفاده از مدل ANP نشان می دهد که در بین معیارهای مورد مطالعه، بیشترین ارزش وزنی را شاخص دسترسی به مراکز نظامی با وزن 193/. دارد. بعد از آن شاخص های دسترسی به مراکز درمانی، دسترسی به مراکز اداری، تاسیسات شهری، دسترسی به آموزش عالی، کاربری صنعتی و دسترسی به ایستگاه های آتش نشانی به ترتیب با اوزان 171/.، 152/.، 139/.، 127/.، 117/. و 101/. اولویت های بعدی را به خود اختصاص داده اند. بیشترین آسیب پذیری شهر در بخش های شمال و شمال شرقی شهر به دلیل استقرار مناطق حاشیه نشین و وجود بافت های فرسوده و مناطق مرکزی شهر به علت دارا بودن تراکم زیاد ساختمانی و تراکم جمعیت بالا می باشد.
۱۸.

بررسی مناسب سازی فضاهای شهری جهت دسترسی معلولین و جانبازان؛ نمونه موردی: ادارات دولتی شهر کاشان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش جغرافیایی فضا سال ششم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲۲ 59 - 76

کلیدواژه‌ها: مناسب سازی فضاهای شهری معلولین دسترسی ادارات دولتی شهر کاشان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۱ تعداد دانلود : ۱۳۷
هدف از این تحقیق بررسی مناسب سازی فضاهای شهری جهت دسترسی معلولین نمونه موردی: ادارات دولتی شهر کاشان و پی بردن به مشکلات و نارسایی های موجود است. روش پژوهش، پیمایش توصیفی است. اطلاعات از طریق پرسشنامه گردآوری شده است. جامعه پژوهش شامل 26 ساختمان اداری در شهر کاشان می باشد که بر اساس شاخص های 46 گانه مطابق با قوانین مربوطه در ایران ادارات دولتی شهر کاشان مورد ارزیابی قرار گرفت. در تحلیل اطلاعات این مطالعه، بیشتر از روش های تحلیل کمی و کیفی و تکنیک های آمار توصیفی و استنباطی همچون Topsis fuzzy و GIS استفاده شده است در این مطالعه، طیف نسبتاً وسیعی از متغیرها و شاخص های کمی و کیفی در مناسب سازی محیط برای معلولین در ساختمان های اداری تعیین گردید. یافته های پژوهش بیانگر آن است که بیشتر این ساختمان ها برای رفت و آمد معلولان جسمی مناسب نیستند. بهترین عملکرد در بین ادارات مورد مطالعه مربوط به اداره تأمین اجتماعی و اداره بهزیستی می باشد. ضعیف ترین عملکرد نیز به اداره صنعت معدن و تجارت تعلق دارد. همچنین یافته های پژوهش نشان می دهد که در هیچ کدام ادارات و ساختمان های دولتی تجهیزات خاصی برای معلولان فراهم نشده است و مجموع این عوامل، فضای آشفته، ناسالم و فاقد ایمنی و راحتی را جهت گروه های مختلف اجتماعی بویژه معلولین در این فضاها ایجاد کرده است که این وضعیت نامطلوب نیازمند یک برنامه ریزی دقیق و منسجم به منظور بهبود وضع موجود و افزایش ایمنی و راحتی و در نتیجه ایجاد محیط اجتماعی سرزنده و شاد با حضور معلولین می باشد.
۱۹.

تحلیل فضایی عوامل مؤثر بر سنجش سطح سلامت روستاییان در سکونتگاه های روستایی (مطالعه موردی: بخش سیمکان- شهرستان جهرم)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مهندسی جغرافیایی سرزمین دوره اول پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲ 121 - 135

کلیدواژه‌ها: تحلیل فضایی سطح سلامت سکونتگاه های روستایی توسعه بخش سیمکان. شهرستان جهرم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۲ تعداد دانلود : ۹۳
از آغاز هزاره سوم، توجه به موضوع سلامت پیرامون محور برنامه ریزی شهر سالم سوق یافته است. این جنبش از سال 1980 در اروپا و آمریکا آغاز شده است. توسعه و سلامت ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر دارند. همان گونه که عدم توسعه یافتگی سلامت تعداد زیادی از مردم جوامع را با خطر روبه رو می کند، از طرف دیگر آسیب های ناشی از توسعه بر محیط بر شرایط سلامتی جامعه تاثیر می گذارد. در این راستا، مقاله حاضر به تحلیل فضایی عوامل مؤثر بر سطح سلامت در سکونتگاه های روستایی بخش سیمکان شهرستان جهرم پرداخته است. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی و نوع آن کاربردی – توسعه ای است. جامعه آماری تحقیق تعداد 3850 خانوار از تعداد 39 روستا در بخش سیمکان شهرستان جهرم می باشد. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران تعداد 375 نفر محاسبه شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS از روش های آماری توصیفی و استنباطی همچون آزمون تی، آزمون ( F ) و رگرسیون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. نتایج نشان می دهند که رابطه بین خدمات ارائه شده در خانه های بهداشت و میزان رضایتمندی پاسخ گویان کمتر از حد میانگین نظری تحقیق (3) بوده است. یافته های مطالعه براساس نتایج به دست آمده از آزمون های همبستگی نشان می دهد که ارتباط معنی دار و نسبتاً قوی بین عوامل موثر بر سطح سلامت روستاییان و ابعاد سلامت در نواحی روستایی وجود دارد، به نحوی که شاخص های تعیین کننده سطح سلامت روستاییان حدود 62/3 درصد تغییرات متغیر وابسته را تبیین می نماید. متغیرهای ابعاد مشارکت و ابعاد اقتصادی به ترتیب با 0/332و 0/322بیشترین تاثیرگذاری را بر سطح سلامت روستاها دارند. میانگین ابعاد چهارگانه سلامت به ترتیب در بعد زیست محیطی (2/6)، بعد اقتصادی (2/4)، اجتماعی (2/3) و بهداشتی (2/4) می باشد.
۲۰.

تحلیل و اولویت بندی بررسی کیفیت زندگی محلات شهری (مطالعه موردی: شهر جویبار)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی دوره ۹ زمستان ۱۳۹۳ شماره ۲۹ 1 - 16
تعداد بازدید : ۱۰۲ تعداد دانلود : ۶۹
کیفیت زندگی، به دلیل گسترش روند صنعتی شدن و پیشرفت فناوری که توجه به بعد کمی زندگی انسان را مد نظر قرار می دهد و همچنین به دنبال غفلت از جنبه های کیفی زندگی انسان، طی چند دهه ی گذشته در کشور های غربی مورد توجه اندیشمندان و متفکران علوم انسانی قرار گرفت. هدف از پژوهش حاضر بررسی و مقایسه ی کیفیت زندگی محلات شهر جویبار در قالب سه بعد اجتماعی، اقتصادی و کالبدی و 17 شاخص که از طریق مدل آنتروپی شانون انجام شده است. در این راستا، برای رفع اختلاف مقیاس شاخص ها و محاسبه شاخص ترکیبی از روش استاندارد کردن استفاده شده است و همچنین تاپسیس به عنوان روش تصمیم گیری چند شاخصه ای در این تحقیق مورد استفاده قرار گرفته است و نتیجه ای که از این پژوهش به دست آمده این است که محلات 10 گانه ی شهر جویبار از نظر این شاخص ها در سه گروه کم برخوردار، نیمه برخوردار، برخوردار تقسیم شده اند. در شهر جویبار محلات بالامحل ه، ت ازه آب اد کم ب رخوردار (محروم) و محلات حیدرآباد، جوان محله، باغبان محله، شهرک سپاه در گروه نیمه برخوردار و محلات کلاگر محله، سراج کلا، کردمحله، فقیه محله در طبقه ی برخوردار قرار می گیرند و در پایان کار با استفاده از نرم افزار GIS نقشه ی مربوط به هرکدام از این سطوح ترسیم شده است.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان