سید هاشم گلستانی

سید هاشم گلستانی

مدرک تحصیلی: استاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان)
پست الکترونیکی: golestani1315@gmail.com

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۳۱ مورد.
۱.

بررسی قضا و قدر از منظر آیات و احادیث با دیدگاه مولانا در مثنوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: عرفان اسلامی سال ۱۹ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۷۳ 132 - 154

کلید واژه ها: قضا و قدر اختیار عقل آیات و روایات مولوی مثنوی معنوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۶ تعداد دانلود : ۱۱۵
پژوهش حاضر به روش تحلیلی - توصیفی به تشریح دیدگاه مولانا پیرامون جبر و اختیار و تبیین مواضع وفاق و اختلاف آن ها بدون رجحان یکی بر دیگری می پردازد که با هدف ایجاد بستری مناسب در قاب مقایسه و تحلیل، ذهن مخاطب را در این خصوص مشخصاً به سمت و سوی یک مطالعه منسجم و منطبق با مبانی دینی بین عرفان و آیات سوق می دهد. اعتقاد به «قضا و قدر» ناشی از اعتقاد به اصل علیّت عمومی در جهان است، براساس اعتقاد به این اصل، در عالم، هر پدیده ای علت و اندازه ای دارد و چیزی بدون علت و بدون اندازه گیری معیّن، به وجود نمی آید. هدف این تحقیق بررسی قضا و قدر در آیات و احادیث با دیدگاه مولوی است. در مثنوی معنوی مولانا، ارتباط عقل با قضا و قدر به شکلی زیبا و مناسب برجسته شده است. مولانا همانند گذشتگان خود تصوّر واحد و ملموسی از عقل و قضا و قدر ندارد، به همین خاطر در اثر معروف خود مثنوی معنوی به تشریح این موضوع می پردازد.
۲.

صلاحیت های حرفه ای معلم از منظر رویکرد انتقادی با تأکید بر آراء پائولو فریره(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه تربیتی سال شانزدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۶۹

کلید واژه ها: صلاحیت های حرفه ای معلم نظریه انتقادی پائولو فریره

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۷
هدف این مقاله واکاوی صلاحیتهای حرفهای معلمی از منظر رویکرد انتقادی با تأکید بر آراء پائولو فریره است. پژوهش حاضر با رویکرد کیفی و با بهره گیری از روش تحلیل فرارونده انجام گرفته است. حوزه پژوهش شامل اسناد، متون و منابع مرتبط با موضوع است که به روش نمونه گیری نظری از کلیه متون در دسترس به صورت کل شمار مورد مطالعه قرار گرفته است. یافتهها نشان می دهند فریره نقش های متفاوتی برای معلّمان رهایی بخش چون «پرسش گری»، «آگاهی سازی»، «آزادی بخشی» و «دگرگونی آفرینی» بر می شمارد. هم چنین صلاحیت های حرفه ای معلّمان با توجه به اندیشه های فریره در سه حیطه شناختی (شامل آگاهی از تاریخی بودن دانش، کاربرد دانش برای رهایی بخشی، تسلط بر دانش درباره فرایند یاددهی یادگیری، توانایی طراحی برنامه درسی بومی، درک هویت سیاسی دانش، توانایی ایجاد هشیارسازی) حیطه مهارتی (شامل، مهارت استفاده از روشهای تدریس، مهارت ایجاد توانایی نقادی در فراگیران، داشتن ارتباط متقابل با فراگیران) و حیطه نگرشی(شامل آموزنده مادام العمر، داشتن تواضع، بازیابی کرامت انسانی، تقویت امید در فراگیران برای رهایی، احترام به تفاوت های قومی، فرهنگی و مذهبی) است.
۳.

بررسی مبانی انسان شناسی تربیت اخلاقی از دیدگاه عبدالله جوادی آملی و امام محمّد غزالی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اخلاق وحیانی سال یازدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۲۱) 115 - 142

کلید واژه ها: تربیت اخلاقی مبانی انسان شناختی تربیت اخلاقی جوادی آملی محمد غزالی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۴ تعداد دانلود : ۲۲۳
تربیت اخلاقی از مهم ترین مباحث در تعلیم و تربیت و امری اثرگذار در اصلاح و تهذیب نفس و سعادت انسان است. این مقوله، بر مبانی و شناخت های بنیادین تکیه دارد. مسأله اصلی در این مقاله، بررسی مبانی انسان شناسی تربیت اخلاقی است که با مقایسه دیدگاه دو دانشمند «علامه جوادی آملی» و «امام محمد غزالی» به روش توصیفی و تحلیلی، نتایج موثر و قابل توجهی حاصل شده است. بر اساس یافته های تحقیق، «ماهیت فراطبیعی و روحانی انسان»، «فطرت و بینش شهودی انسان به هستی»، «کرامت ذاتی انسان»، «اختیارمندی انسان» و «نیازمندی او به تعلیم و هدایت الاهی» از مهم ترین مبانی انسان شناسی تربیت اخلاقی از دیدگاه علامه عبدالله جوادی آملی و امام محمد غزالی است که هریک از ایشان، اشتراکات و اختصاصاتی در تبیین این مبانی دارند.
۴.

تطبیق سند تحول بنیادین آموزش وپرورش جمهوری اسلامی ایران با اندیشه های تربیتی خواجه نصیرالدین طوسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال بیست و نهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۵۲ 359 - 387

کلید واژه ها: سند تحول اندیشه های تربیتی خواجه نصیر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۱ تعداد دانلود : ۱۷۲
هدف از این پژوهش تطبیق سند تحول بنیادین آموزش وپرورش جمهوری اسلامی ایران با اندیشه های تربیتی خواجه نصیرالدین طوسی از جنبه های انسان شناختی، معرفت شناختی و دین شناختی است. روش تحقیق در پژوهش حاضر با در نظر گرفتن موضوع و محور تحقیق، تحلیل محتوای کیفی است. حوزه پژوهش، متون، پژوهش های انجام شده و اسناد مربوط به مبانی، اصول، اهداف و مؤلفه های مؤثر در تعلیم وتربیت بوده که از منابع موجود در نظام تعلیم وتربیت اسلام استخراج گردیده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که سند تحول بنیادین در بخش هایی با نظرات تربیتی خواجه نصیرالدین همخوانی دارد و چنین استنباط می شود که بین این دو افتراقاتی نیز وجود دارد. در حوزه انسان شناختی سند تحول همچون آراء تربیتی خواجه نصیر، در مقوله هایی مانند قدرت و اختیار، مرکب بودن انسان، باور به حیات ابدی و نیروی تعقل و خردورزی دیدگاهی یکسان دارد. اما با وجود چنین اشتراکات، تفاوت هایی نیز وجود دارد. در حوزه معرفت شناسی سند تحول در این حوزه با آراء تربیتی خواجه نصیرالدین دیدگاهی یکسان دارد. باوجوداین همانندی، آراء تربیتی خواجه نصیر معرفت حقیقی را ادراک معقولات می داند ولی سند تحول معرفت حقیقی را از طریق وحی و الهام امکان پذیر می داند. در حوزه دین شناسی سند تحول همچون آراء تربیتی خواجه نصیرالدین، وحی را مهم ترین راه کسب معرفت می داند.
۵.

اغتنام فرصت در آثار امام محمد غزالی و دلالت های تربیتی آن(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه تربیتی سال پانزدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۶۳ 165 - 178

کلید واژه ها: اغتنام فرصت غزالی عمر دلالت های تربیتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۰ تعداد دانلود : ۳۰۱
هدف این پژوهش بررسی اغتنام فرصت در آثار غزالی و تبیین دلالت های تربیتی آن برای متولیان امر تعلیم و تربیت است. آثار و اندیشه های او در حوزه های مختلف علوم اسلامی مانند: فقه، کلام و اخلاق در بیش از هفتاد تألیف، از وی به جا مانده است.این پژوهش به روش توصیفی - تحلیلی صورت گرفته است. نویسنده با مراجعه به آثار ابوحامد غزالی به مطالعه و بررسی آن دسته از نظرات مکتوب این اندیشمند بزرگ پرداخته است که درباره عُمر، زمان و مفاهیم مرتبط با آن عنوان شده است. غزالی ضمن تأکید بر اهمیت عمر انسان، مخاطبانش را به اغتنام فرصت های مختلف زندگی که در بستر عُمر بی بازگشت جریان دارد، دعوت می کند و هدف کلی وی در این توصیه ها، شناخت و اطاعت خداوند، کنترل هواهای نفسانی، بندگی پروردگارِ یکتا و سعادت در آخرت است. غزالی بهره برداری هرچه بیشتر از فرصت های عمر را در جریان تربیت بسیار مهم می داند و در خصوص اغتنام فرصت، توصیه های مکرّر و مؤکّد دارد و از هر آنچه که میتواند موجب اِتلاف وقت و از دست دادن فرصت ها باشد برحذر می دارد.
۶.

کاربرد دلالت های فلسفی و تربیتی جان دیوئی برای مدیران آموزشی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رهیافتی نو در مدیریت آموزشی سال یازدهم مرداد و شهریور ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۴۳) 333 - 348

کلید واژه ها: جان دیویی مدیران آموزشی دلالت های فلسفی و تربیتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۱ تعداد دانلود : ۵۱۰
پژوهش حاضر با هدف احصای دیدگاههای جان دیویی و کاربرد دلالت های فلسفی و تربیتی او برای مدیران آموزشی به روش کتابخانه ای – تحلیلی انجام شد. تکنیک مورد استفاده، تحلیل استنتاجی از آثار او و تفاسیر دلالتی از مکتب و دیدگاهش بود. از آنجا، جان دیوئی مشخصا درباره مدیران آموزشی و اداره کنندگان مدارس، سخنی به میان نیاورذه است و جملات انگشت شماری در مورد اداره کنندگان مدارس، گفته است، لذا ابتدا به تبیین مختصات مدرسه مدنظر جان دیوئی براساس دیدگاه های فلسفی او، پرداخته شد که مختصاتی همچون تعلیم و تربیت به مثابه تجربه، تبیین ماهیت رغبت و انضباط در این نوع مدرسه، نوع تفکر، روش اداره مدرسه و توجه به اجتماعی دروس و محتوا استخراج و در مرحله بعدی وظایفی برای مدیران همچون انعطاف پذیری در انتخاب و تحقق اهداف، طراحی فضای فیزیکی مدرسه، ارتباط دادن مدرسه با جامعه و فراهم آوردن محیط بازی و تفکر و کار برشمردیم.
۷.

معرفت شناسی عرفانی با تأکید بر آرای سهروردی عارف(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ادبیات تطبیقی سال چهاردهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۵۵ 195 - 222

کلید واژه ها: سهروردی شهود عرفان معرفت شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۱ تعداد دانلود : ۹۰
معرفت شناسی عرفانی، معرفتی ذوقی و شهودی است که با قلب سر و کار دارد و حس و عقل را در آن راهی نیست. از دیدگاه عرفا این شناخت از طریق حواس ظاهری و یا فرایندهای استدلالی حاصل نمی شود بلکه معرفتی حاصل از کشف و شهود است که در اثر آن می توان به باطن جهان هستی پی برد. هدف پژوهش حاضر بررسی معرفت شناسی عرفانی از منظر شیخ شهاب الدین عمر سهروردی ، از عرفای بنام قرن هفتم هجری، است که با روش توصیفی تحلیلی انجام شده است. از منظر سهروردی از اقسام معرفت که شامل معرفت حسی، عقلی، فطری و قلبی است، محل معرفت، قلب است و با معرفت قلبی می توان به شناخت حقیقی دست یافت. وی نیز مانند سایر عرفا، ضمن تأیید حس و عقل در کسب معرفت، این دو را برای دستیابی به معرفت حضرت حق، کافی نمی داند و اصالت را به معرفت قلبی می دهد. در سیر طریق معرفت که به صورت تدریجی طی می شود، انسان از مراحل مختلفی می گذرد و تا مرحله ای را پشت سر نگذارد به مرحله بعد وارد نمی شود.
۸.

واکاوی عناصر برنامه درسی شهودی بر اساس بررسی زیباشناسانه دیوان حافظ(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه تربیتی سال پانزدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۶۲ 139 - 150

کلید واژه ها: برنامه درسی شهودی زیباشناسی اصطلاحات عرفانی دیوان حافظ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۵ تعداد دانلود : ۲۷۱
این تحقیق به منظور تعیین الگوی طراحی برنامه درسی شهودی مبتنی بر بررسی زیبا شناسانه دیوان حافظ، صورت گرفته است. واکاوی ابیات به روش کیفی هرمنوتیک انجام یافته و از کلیه منابع چاپی و الکترونیکی در دسترس، برای جمع آوری اطلاعات استفاده شده است. تجزیه وتحلیل داده ها با به کارگیری نظام مقوله بندی قیاسی انجام شده و نتایج درزمینه اهداف، منابع و راهبردهای یاددهی –یادگیری در قالب مقوله های محوری، تقسیم بندی گردیده است. الگوی برنامه درسی شهودی، برای تمام برنامه ریزان و دست اندرکاران تعلیم و تربیت کشور این امکان را فراهم می کند که از منابع غنی ادبی، هنری و عرفانی در امر تعلیم و تربیت استفاده کنند. تعلیم و تربیت، با این فهم و ادراک به سمت کشف معانی فراعقلی در سایه دانش درونی بی مرز و انتها به عنوان سرچشمه خطاناپذیر حقیقت خواهد رسید.
۹.

استنتاج اهداف، مبانی واصول عدالت در روش های تعلیم و تربیت بر اساس آموزه های اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در نظام های آموزشی دوره ۱۴ تابستان ۱۳۹۹ ویژه نامه 27 - 36

کلید واژه ها: استنتاجی فرانکنا اصول روش تربیتی عدل مبانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۷ تعداد دانلود : ۵۴۰
هدف از پژوهش حاضر استنتاج اهداف، مبانی و اصول عدالت در روش های تعلیم و تربیت بر اساس آموزه های اسلامی بود. برای دستیابی به این هدف از روش پژوهش کیفی با به کارگیری الگوی بازسازی شده استنتاجی فرانکنا استفاده شده است. تحلیل داده های پژوهش با استفاده از دسته بندی و کدگذاری موضوعی و تفسیر صورت گرفته است و جهت اطمینان داده ها به طور مستمر مورد بازبینی قرار گرفته است. در این پژوهش ابتدا اهداف عدالت مشخص گردید و مبانی عدالت بیان شد سپس اصول عدالت که دستورالعمل های کلی است از مبانی استنتاج گردید و با تکیه بر اصول روش های عادلانه که دستورالعمل های جزئی است استخراج گردید. بر اساس یافته های پژوهش اصول عدالت عبارت اند از: رعایت حقوق فردی و اجتماعی، رعایت استحقاق ها، اعتدال و توازن، بصیرت در عدل، حب ذات، انصاف، دادگری و میانه روی؛ و بر اساس یافته ها برخی از روش های تربیتی عادلانه عبارت اند از: برقراری عدالت اجتماعی، خشنودی مردم بر اساس ضوابط عقلی و شرعی، تکلیف به اندازه وسع، پاداش به قدر عمل، مجازات به قدر خطا، برقراری تناسب و هماهنگی بین اجزاء، احساس خوشایندی ناشی از درک فرد، قانون گذاری و پیروی از قانون.
۱۰.

نسبت نفس و معرفت(نقد علم حصولی) با تاکید بر انتقادهای سهرودی از مشائیان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های فلسفی زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲۹ 261-278

کلید واژه ها: سهروردی مشائیان اشراق نفس معرفت علم حصولی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۹ تعداد دانلود : ۵۶۰
مساله نفس از دیرباز توجه اندیشمندان مختلف را به خود معطوف داشته وموجب پیدایش عقاید گوناگون درباره آن شده است. این پژوهش در قسمت نخست به بیان نظرات فارابی و ابن سینا در مورد «تعریف» پرداخته و سپس انتقادات سهروردی بر فلسفه مشائی را در این زمینه بیان نموده ودر پایان به بیان دیدگاه سهروردی می پردازد. زیرا شناخت نفس و مظاهر و تجلیّات آن اساس و مایه شناخت موجودات به شمار می رود. بعنوان ضرورت انجام می توان گفت نفس ما به چه طریقی به شناخت می رسد؟ مشایین قائل به شناخت اشیاء از طریق مشخص کردن حد ورسم آنها می باشند. سهروردی دیدگاه آنها را مورد نقد قرارداده واینگونه تعریف ها را نادرست می داند و دیدگاه تازه ای برمبنای هستی شناسی خود که مبتنی بر نور است ارائه می دهد.به اعتقاد وی نفس بدلیل نور بودنش نزد خود، ظاهر است ونور هر چقدر که نورانیتش بیشتر باشدخود آگاهی بالاتری دارد.او روشهای استدلالی وعلم حصولی را برای بدست آوردن معرفت کافی ندانسته وشناخت شهودی را لازمه آن می داندو با برابر دانستن نفس با نور به بیان دیدگاه های خودش می پردازد.
۱۱.

انواع عقل از دیدگاه ملاهادی سبزواری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خردنامه صدرا دوره ۲۴ پاییز ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۹۳)

کلید واژه ها: انواع عقل عقل کل عقل اول عقل فعال مناط تکلیف ملاهادی سبزواری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۳ تعداد دانلود : ۳۴۵
از عقل برداشتهای متنوع و متکثری شده و بتناسب این برداشتها، وظایف، اقسام و مراتب مختلفی برای آن در نظر گرفته شده است؛ از عقل فطری، نظری، عملی، عقل کل، عقل فعال و... گرفته تا مناط تکلیف و حتی ذمّ و گریز از عقل توسط عرفا و صوفیه. در این مقاله تلاش شده است با روش توصیفی — تحلیلی و در ضمن یک تقسیمبندی جدید از حیث وجودشناختی و معرفت شناختی، انواع عقل از دیدگاه ملاهادی سبزواری بررسی شود. در هستی شناسی عقل، عقل را بعنوان مرتبه یی از وجود یا بمثابه یک موجود بررسی میکنیم که در قالب عقول کلیه، عقول جزئیه و عقول دهگانه بحث میشود و همچنین تبیین رابطه و تفاوت آنها اشاره میشود. از دیدگاه معرفت شناختی، عقل بمثابه قوه ادراکی انسان مد نظر است. عقل مطبوع و مسموع، عقل نظری و عملی و مراتب آنها و نیز عقل بسیط و عقل تفصیلی در ضمن معرفت شناسی عقل مورد بررسی قرار میگیرد. یافته های پژوهش بیانگر آنست که در تبیین انواع عقل، گاهی مراد عقل انسانی (مراتب نفوس ناطقه، عقل جزئی یا عقل معاش) است و گاهی عقول غیر انسانی (عقول کلیه مفارقه)، و چون عقول صاعده و عقول نازله دو مرتبه از یک نوعند، در قوس صعود و نزول بهم میپیوندند. همچنین روشن میشود که مراد از عقلی که عرفا نکوهش میکنند، عقل جزئی به کمال نرسیده و مشوش به اوهام است و این عقل بالملکه و مطبوع است که مناط تکلیف قرار میگیرد.
۱۲.

شناسایی مؤلفه های شناختی سرمایه اجتماعی از دیدگاه امام خمینی(ره)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت در دانشگاه اسلامی سال هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۱۶) 377 - 392
تعداد بازدید : ۹۱۸ تعداد دانلود : ۵۲۴
هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی مؤلفه های سرمایه اجتماعی در بعد شناختی(ذهنی) از دیدگاه حضرت امام خمینی(ره) در کتاب صحیفه نور انجام گرفت. روش: روش پژوهش کیفی، از نوع تحلیل محتوای استقرایی بود. بدین منظور از مجموع کتاب22 جلدی صحیفه امام خمینی(ره)، تعداد 15 جلد انتخاب و  با استفاده از فیش برداری به روش کتابخانه ای از طریق فرایندهای طبقه بندی نظام مند، کدبندی، و تم سازی مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که "خدا محوری"، "اسلام محوری"، "اعتماد"، "قانون گرایی" و "خدمت برای خدا و اعتقاد به نظارت الهی"، مهمترین مؤلفه های بعد شناختی(ذهنی) سرمایه اجتماعی در بیانات امام خمینی(ره) بود که در این مقاله بدان پرداخته شده است. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که حضرت امام(ره) همواره مردم و مسؤولان را به خدمت به خلق و توجه به دستورات الهی و سیره پیامبر(ص) و ائمه(ع) سفارش و بر ضرورت افزایش اعتماد و انسجام در پرتو عمل به قوانین تأکید نموده بود.
۱۳.

بررسی و تحلیل دلالت های تربیتی و فلسفی دیویی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه تربیتی سال چهاردهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۵۷ 1 - 20

کلید واژه ها: اندیشه های تربیتی انسان شناسی فلسفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۸ تعداد دانلود : ۵۷۲
هدف از انجام این پژوهش واکاوی اندیشه های فلسفی و تربیتی جان دیویی می باشد. محقق در این پژوهش با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی مقوله قیاسی به بررسی و استخراج بنیان های فلسفی (انسان شناسی )و تربیتی (اصول فعالیت ، آزادی ، اجتماعی، تاثیر متقابل ، هدف) پرداخته است. حوزه پژوهش کلیه متون روایی، پژوهش های انجام شده و اسناد مربوطه به مبانی فوق الذکر که از میان منابع موجود، اصول فلسفه، سیرآراء تربیتی به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جستجوی داده ها از دو روش لغت کاوی و معناکاوی استفاده شد و همچنین جمع آوری داده هادر این پژوهش با استفاده از منابع الکترونیکی و از روش اسنادی و فیش برداری صورت پذیرفت است . تجزیه و تحلیل داده ها در این پژوهش براساس رویکرد توصیفی تفسیری است که با استفاده از کدگذاری باز ، کد گذاری محوری و کد گذاری انتخابی انجام شده است و در نهایت این یافته ها حاصل شد. زندگی انسان مستلزم تعامل با محیط است و انسان موجودی است اجتماعی و معرفت حاصل تأثیر و تأثر فرد با محیط است. همچنین طبیعت انسان با آزادی سازگار است و مطابق با اندیشه های تربیتی دیویی کوک از ابتدای تولد می بایست آزادانه به فعالیت بپردازد و خود با برخورد با مسائل به تجربه اندازی پرداخته و راه صحیح زندگی را فراگیرد.
۱۴.

بررسی تطبیقی کرامت انسانی در اندیشه کانت و شهید مطهری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت فلسفی سال شانزدهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۶۱)

کلید واژه ها: کرامت انسانی عقل عملی عقل نظری ایمانوئل کانت مرتضی مطهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۲۰ تعداد دانلود : ۵۲۳
مسئله کرامت انسانی از مطالب بنیادین در سلسله مسائل فلسفه عملی است. اهمیت و ضرورت این مسئله و جایگاه ویژه آن در حل مسائل فلسفی به ویژه مسائل انسان شناسی، موجب اهتمام ویژه متفکران از جمله ایمانوئل کانت و شهید مرتضی مطهری به عنوان دو شخصیت تأثیرگذار در حوزه فلسفة غربی و فلسفة اسلامی شده است. در نوشتار حاضر با روش توصیفی تحلیلی به واکاوی دیدگاه این دو متفکر پرداخته می شود. از رهگذر این جستار روشن می شود که کانت و شهید مطهری در اینکه انسان دارای یک ارزش ذاتی است و همین امر او را از مخلوقات دیگر متمایز می کند و نیز در اینکه کرامت انسانی تنها با تکامل جنبه عقل نظری انسان حاصل نمی شود، اتفاق نظر دارند؛ اما در معیار کرامت انسانی و مکانیسم فعلیت یافتن آن میان آنها اختلافاتی وجود دارد.
۱۵.

تحلیل دیدگاه ناصرخسرو پیرامون دو مفهوم عقل و دین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی سال ۲۱ پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳ (پیاپی ۷۲) 437 - 453

کلید واژه ها: ناصرخسرو عقل دین جهان بینی مذهب اسماعیلیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶ تعداد دانلود : ۴
هدف: این مقاله درصدد تحلیل دیدگاه ناصرخسرو پیرامون دو مفهوم عقل و دین بود. از این رو، نخست محورهای دوگانه عقل در جهان بینی ناصرخسرو بررسی، سپس عقل در دیوان اشعار و خوان الاخوان ناصرخسرو و نیز مفهوم دین و دینداری تحلیل شده است. روش: در این تحقیق از روش کتابخانه ای و ابزار فیش برداری استفاده شد. یافته ها: به عقیده ناصرخسرو، عقل از چیزی آفریده نشده است؛ در غیر این صورت مبدع خوانده نمی شد: «وگر پیش از مبدع چیزی بودی، از دو بیرون نبودی؛ یا مبدع بودی نه از چیزی پدید آمده یا چیزی بودی از چیزی پدید آمده» و این امر محال است. همچنین از نظر وی، نخستین صادر از ذات باری تعالی، خرد است و انسان خردمند را به گرفتن از خرد فرا می خواند؛ خردی که در بند نیازهای حیوانی بشر، چون خور و خواب نباشد و نیازهای روحی و روانی او را بر طرف سازد. ایشان دوزخ را به جهل و نادانی و بهشت را به خردمندی و دانایی تأویل می کند. علم و دانش از نظر ناصرخسرو، همان دین است. در پناه شریعت بودن مایه دولت، رحمت، آسایش و بقای در دو جهان می شود. عمل به شریعت، به علم و حکمت منتهی می شود. هرکس حکمت یافته باشد، به او خیر عظیم و منفعت بسیار می رسد. نتیجه گیری: ناصرخسرو خرد را به عنوان عالی ترین مفهوم برای دستیابی به اسرار و رموز آفرینش می داند که به همراهی دین و دانش، موجب سعادت و رستگاری انسان می شود.
۱۶.

الگوی پیاده سازی تربیت اخلاقی مبتنی بر الزامات کرامت انسانی با تاکید بر دیدگاه کانت و شهید مطهری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال هشتم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۲۹)

کلید واژه ها: الگو و مدل الزامات کرامت انسانی ترییت اخلاقی مفهوم کرامت انسانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۸ تعداد دانلود : ۴۳۸
دراین مقاله بر آنیم (هدف) که الگو و مدل تربیت اخلاقی مبتنی بر الزامات کرامت انسانی را از منظر ایمانوئل کانت و مرتضی مطهری ارائه نمائیم. لذا در ابتدا مفهوم شناسی کرامت و محتوای واژه کرامت انسانی واهمیت آن دراندیشه کانت و مطهری مورد واکاوی قرارگرفته است و در انتها تربیت اخلاقی مبتنی بر الزامات کرامت انسانی (دلالت های تربیتی الزامات کرامت انسانی) با استفاده از (ابزار) آثار این دو اندیشمند مسلمان و مسیحی تحلیل و بررسی شده است. تحقیق حاضر با روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از ابزار کتابخانه ای و فیش های تحقیقی و داده های مطالعاتی به بررسی موضوع پژوهش پرداخته و به سوالات و ابهامات فهمی در این زمینه پاسخ داده است.
۱۷.

واکاوی روش شناسی دیدگاه فلسفه شیخ اشراق و تبیین دلالتهای آن برای برنامه درسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال بیست و پنجم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳۶ 53 - 72

کلید واژه ها: روش شناسی فلسفه اشراق برنامه درسی و فلسفه شیخ اشراق دلالت فلسفه بر برنامه درسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۴ تعداد دانلود : ۴۱۷
این پژوهش، که با استفاده از روش پژوهش کیفی از نوع تحلیل محتوای کیفی لورنس باردن انجام شده بر هدف بررسی روش شناخت حقیقت از دیدگاه شیخ اشراق و تبیین دلالتهای آن برای برنامه درسی مبتنی است. طبق نتایج این مطالعه می توان چنین نتیجه گیری کرد که شیخ اشراق، شناخت را شامل شناخت فطری، شناخت حسی و شناخت خیالی، شناخت عقلی و شناخت شهودی می داند؛ قلمرو شناخت را عالم مثال می داند و روش شناخت را همراهی عقل و کشف، قوانین قطعی و بدیهی عقل معیار کشف و شهود، تقدم و برتری دین بر عقل و کشف می داند؛ منابع شناخت را عقل، شهود، تجربه های عرفانی می داند که از طریق تهذیب نفس و سلوک عرفانی به دست آمده است و طراحی برنامه درسی بر اساس دیدگاه سهروردی بر هدف قرب الی الله یا فنای فی الله، تعامل دانش آموز و معلم و محور قرار دادن دانش آموز به عنوان منبع اطلاعات و تصمیمات برنامه درسی با «هدف تحقق خود» یا همان «تجربه حضوری» فرد مبتنی است که از طریق روشهای مبتنی بر شهود، عقل و خودسنجی به دست می آید.
۱۸.

تبیین و نقد تطبیقی قرابتها و پارادکسهای بین آموزه های تربیتی ایمانوئل کانت و اسلام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال هشتم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۳۰)

کلید واژه ها: قرابتهای پارادکسها آموزه های تربیتی کانت آموزه های تربیتی اسلام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۴ تعداد دانلود : ۵۸۴
غرض از تعلیم و تربیت تکامل شخصیت آدمی و اصلاح رفتار اوست، فلسفه تعلیم و تربیت مبتنی بر ارزش ها است. در دین مبین اسلام، توجه به ارزشها در زندگی دنیوی و اخروی انسان هر دو با هم مد نظر بوده و از هیچ یک غفلت نگردیده، تا بدینوسیله سعادت زندگی وی را در هر دو زمینه جسمانی و روحانی را تضمین کند.این مقاله با روش توصیفی به تبیین و نقد تطبیقی قرابتها و پارادکسهای بین آموزه های تربیتی امانوئل کانت و اسلام می پردازد. یافته ها نشان می دهد نظام تربیتی کانت از فلسفه اخلاق وی سرچشمه گرفته است. کانت مهمترین بخش تعلیم و تربیت را تربیت اخلاقی می داند، کودک باید عادت کند تا طبق اصول کلی که منطقی بودن آن را در خود دریافته است عمل نماید. این مطلب بیانگر اهمیتی است که کانت برای انسان، عقل و اراده ی او قائل است. توجه به تربیت اسلامی نیز منجر به شکل گیری انسانی می شود که همه ی ابعاد وجودی او، مورد توجه بوده و نه تنها به بعد شناختی، فطری و یا اجتماعی توجه شده، بلکه همه ساحتهای انسانی مورد توجه قرار گرفته است.
۱۹.

رابطه عوامل فرهنگی مؤثر بر اخلاق شهروندی در شهر شاهین شهر(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اخلاق دوره جدید سال ششم بهار ۱۳۹۵ شماره ۲۱ (پیاپی ۴۳) 241 - 264

کلید واژه ها: اخلاق شهروندی اخلاق شهروندی ارزش ها هنجارها باورها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۶ تعداد دانلود : ۴۰۱
پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان رابطه عوامل مؤثر فرهنگی با اخلاق شهروندی در شهر شاهین شهر انجام شد. جامعه آماری پژوهش حاضر را تمامی شهروندان این شهر تشکیل دادند که از میان 143هزار و 308 شهروند، 71هزار و 357 نفر مرد و 71هزار و 951 نفر زن بودند. در این پژوهش حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 383 محاسبه و جامعه نمونه با روش نمونه گیری تصادفی، متناسب با حجم جامعه آماری انتخاب شد. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسش نامه محقق ساخته در چهار بُعد ارزش ها، هنجارها، باورهای فرهنگی و تعهدهای اخلاقی شهروندان بود که روایی ظاهری و محتوایی آن تأیید و روایی سازه آن توسط تحلیل عاملی انجام و پایایی ابزار برابر 96/0 برآورد شد. نتایج تحقیق نشان داد، ضریب همبستگی بین عوامل فرهنگی ( 654/0=r) با اخلاق شهروندی در شاهین شهر معنا دار بوده است. یافته ها نشان داد، بین عوامل فرهنگی، یعنی ارزش ها و هنجارها و باورها، با اخلاق شهروندی به ترتیب ( 421/0=r) و (621/0=r) و ( 634/0=r) رابطه معنادار وجود دارد.  
۲۰.

نقد و بررسی دیدگاه صدرا برای رفع تناقض از کلام سهروردی در مسئله اعتباریّت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: متافیزیک سال هشتم بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲۱

کلید واژه ها: وجود اعتباریت ماهیت اصالت سهروردی ملا صدرا

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی فلسفه اسلامی کلیات مکتب های فلسفی فلسفه اشراق
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی فلسفه اسلامی کلیات مکتب های فلسفی حکمت متعالیه
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی فلسفه اسلامی کلیات فلاسفه اسلامی
  4. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی فلسفه اسلامی کلیات فلسفه تطبیقی
  5. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی فلسفه اسلامی معرفت شناسی
تعداد بازدید : ۷۶۱ تعداد دانلود : ۴۵۲
تفسیرهای گوناگون و متضاد از مسئله اصالت و اعتباریت نزد سهروردی و عدم توجه عمیق به تصریحات وی، مجادلاتی پردامنه را برانگیخته است؛ از جمله اینکه اگر سهروردی وجود را امری اعتباری می داند، چگونه نفوس انسانی و مافوق آن را دارای وجودی بسیط و بدون ماهیت تلقی می کند؛ به گونه ای که ملاصدرا ناچار می شود برای رفع تناقض، دست به تأویل عبارات وی بزند. هدف اصلی پژوهش پیش رو، که به روش تحلیل و مقایسه به دست آمده، بررسی و تحلیل تناقضی است که ملاصدرا در مسئله اعتباریت وجود به سهروردی منسوب دانسته است. در این مقاله نشان داده می شود:1. کلید حل برخی ابهامات در کلمات پیشینیان از جمله سهروردی، درگرو واژه شناسی اصطلاحات است؛2. با توجه به تصریحات سهروردی، تناقضی در کلام وی وجود ندارد. پس نیازی به تأویل نیست؛3. مراد سهروردی از «وجود» در بحث إنیات محضه و مافوقها، هویت ادراکی و «حیات» در اصطلاح ایشان است، نه وجود به معنای مصدری هستی و تحقق که در دستگاه فکری اشراقی، امری اعتباری و ذهنی است.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان