عبدالرضا نوروزی چاکلی

هدف: این پژوهش با هدف بررسی کیفیت زندگی کاری مدیران کتابخانه های عمومی استان مازندران و نقش آن در عملکرد آن هابه انجام رسیده است.روش پژوهش: این پژوهش از نوع کاربردی است که با روش های اسنادی و پیمایشی به انجام رسیده است. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه است که بر اساس مدل والتون طراحی شده و پس از تأئید روایی و پایایی آن، در میان مدیران کتابخانه های عمومی استان مازندران توزیع شده و سپس اطلاعات با استفاده از آزمون هایt تک نمونه ای و فریدمن مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.یافته ها: این تحقیق نشان داد که از دیدگاه مدیران کتابخانه های عمومی استان مازندران، سطح میانگین عوامل کیفیت زندگی کاری به ترتیب برای عامل وابستگی اجتماعی زندگی کاری3.0385،یکپارچگی و انسجام اجتماعی 2.5231، فضای کلی زندگی 2.2981، محیط ایمن و بهداشتی2.1923، توسعه ی قابلیت های انسانی 2.1192، قانون گرایی درسازمان1.9295، تأمین فرصت رشد وامنیت1.8702 و پرداخت منصفانه وکافی1.4936 است و تنها عاملی که در سطح متوسط قرار دارد عامل وابستگی اجتماعی زندگی کاری است. همچنین مشخص شد که تمامی عوامل شناخته شده کیفیت زندگی کاری بر عملکرد این مدیران مؤثر هستندکه عامل محیط ایمن و بهداشتی بیشترین تأثیر و عامل وابستگی اجتماعی زندگی کاری کمترین تأثیر را بر عملکرد آن ها دارد.نتیجه گیری: نتایج نشان داد که همه عوامل کیفیت زندگی کاری در کتابخانه های عمومی استان مازندران به غیر از عامل وابستگی اجتماعی زندگی کاری که تنها عاملی است که در سطح متوسط قرار دارد،در وضعیت مطلوبی نیستند و همگی در سطحی پایین تر از متوسط قرار دارند. همچنین مشخص شد تمامی عوامل کیفیت زندگی کاری تأثیر نسبتاً زیادی بر عملکرد مدیران داشته وبعد از محیط کار ایمن و بهداشتی، عامل پرداخت منصفانه و کافی بیشترین تأثیر را بر عملکرد آن ها می گذارد. لذا توجه به ایمن و بهداشتی بودن محیط کاری و میزان حقوق و مزایای کارکنان، می تواند تأثیربه سزایی در برانگیختن آن ها به انجام فعالیت های شغلی باشد و در نهایت به بهبود عملکرد آن ها بیانجامد

از آنجایی که همواره فرض بر این بوده است که علم می تواند به سلامت و رفاه ساکنان کره زمین کمک کند، نیاز به سنجش و ارزیابی علم که ""علم سنجی"" به دنبال آن است نیز همواره در سطح جهان مطرح بوده و هست . استفاده از نتایج حاصل از این نوع پژوهش ها می تواند تأثیرات اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، علمی، و فرهنگی شگرفی را در پی داشته باشد. از این رو، همواره پژوهش های""علم سنجی"" مورد توجه محافل علمی و پژوهشی و توسعه ای جهان که افق های دوردستی را برای خود ترسیم کرده اند، قرار داشته است. این محافل، از نتایج یافته های ""علم سنجی"" به عنوان ابزاری برای توسعه استفاده می کنند. این مقاله، ضمن معرفی مختصر ابعاد ""علم سنجی""، اثرات نتایج این نوع پژوهش ها را بر توسعه اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، علمی، و فرهنگی کشور و همچنین، تأثیر آن را بر خدمات کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی مورد تأکید قرار داده است. بر این اساس، این مقاله با روش کتابخانه ای و با رویکرد تحلیلی درنظر داشته است ضمن تبیین جایگاه علم سنجی در فرایندهای سیاست علم، به بیان نقشی که این علم می تواند در فرایند توسعه جامعه ایفا کند، بپردازد

شاخص های h و g از مهم ترین شاخص های ارزیابی برون داد مدارک علمی پژوهشگران و موسسات پژوهشی هستند که همزمان به اندازه گیری کمیّت و کیفیت برون داد علمی پژوهشگران می پردازند. در این پژوهش میزان شاخص های h، g و پارامتر m پژوهشگران پژوهشکده های دانشگاه شهید بهشتی محاسبه شد و مورد اندازه گیری و سپس تجزیه و تحلیل قرار گرفت. این پژوهش از نوع تحقیقات علم سنجی است که با روش های اسنادی و تحلیل استنادی انجام پذیرفته است. جامعه ی پژوهش از مدارک علمی نمایه شده 117 نفر از پژوهشگران پژوهشکده های دانشگاه شهید بهشتی در سه پایگاه استنادی WoS، Scopus و Google Scholar تشکیل شده است. با گردآوری و تلفیق داده های بدست آمده از هر پایگاه، شاخص های h، g و پارامتر m هر یک از پژوهشگران محاسبه شد و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS استفاده شد. متوسط شاخص h جامعه ی مورد بررسی برابر 1.85 و متوسط شاخص g برابر 2.66 و همچنین متوسط پارامتر m جامعه ی مورد مطالعه برابر 0.41 بدست آمده است. همچنین شاخص های h، g و پارامتر m محاسبه شده برای مردان بیشتر از زنان بدست آمده است. بالاترین رقم شاخص h بدست آمده در گروه زنان برابر 18 و در گروه مردان برابر با 23 بوده است. به همین ترتیب، بالاترین عدد شاخص g بدست آمده در گروه زنان برابر 27 و در گروه مردان برابر با 33 بدست آمده است. علاوه بر آن، بالاترین عدد پارامتر m بدست آمده برای زنان 2 و برای مردان برابر با 2.5 بوده است. شاخص های h، g و پارامتر m تعداد 60 نفر (51.3٪) از پژوهشگران برابر صفر بدست آمد. در مجموع مطالعات حاکی از آن است که پژوهشگران پژوهشکده های گیاهان و مواد اولیه دارویی، علوم محیطی، و لیزر و پلاسما نسبت به پژوهشگران پژوهشکده های بهداشت خانواده و اعجاز قرآن، از نظر شاخص های h، g و پارامتر m کسب شده در سطح بالایی قرار دارند.

هدف اصلی از انجام این پژوهش، تعیین وضعیت کیفیت محتوای نمایه های استنادی WoS و Scopus در مقایسه با یکدیگر است. بدین منظور، ابتدا معیارهای نهایی ارزیابی کیفیت محتوای نمایه های استنادی تدوین شد و سپس، بر اساس این معیارها، کیفیت نشریات نمایه شده دو حوزه موضوعی «انسانی، اجتماعی و هنر» و «پزشکی، مهندسی، کشاورزی و علوم پایه» در نمایه های استنادی Scopus و WoS در مقایسه با یکدیگر و با توجه به هفت شاخص کلی مورد بررسی و تطبیق قرار گرفت. نتایج این پژوهش نشان داد که در حوزه های موضوعی «انسانی، اجتماعی و هنر» بجز شاخص های «اعتبار و شهرت پدیدآورندگان» و «مدیریت» که در هر دو شاخص نیز پایگاه WoS نسبت به پایگاه Scopus از کیفیت بالاتری برخوردار بود، در بقیه شاخص ها کیفیت نشریات نمایه شده در پایگاه های Scopus و WoS یکسان است. همچنین، در حوزه های موضوعی «پزشکی، مهندسی، کشاورزی و علوم پایه»، در دو شاخص «هدف، محتوا و دامنه» و «کیفیت استنادی» کیفیت نشریات نمایه شده در پایگاه های Scopus و WoS یکسان است، در حالیکه در سه شاخص «اعتبار علمی»، «اعتبار و شهرت پدیدآورندگان» و «مدیریت» نشریات نمایه شده پایگاه WoS نسبت به پایگاه Scopus از کیفیت بالاتری برخوردار است. همچنین، کیفیت نشریات نمایه شده در پایگاه Scopus در دو شاخص «روزآمدی، ثبات و پایداری» و «سهولت دسترسی، بازیابی و استفاده» در این حوزه بیشتر از کیفیت نشریات نمایه شده در پایگاه WoS است.

هدف این پژوهش بررسی عوامل موثر بر پذیرش نظام آرشیو دیجیتالی صدا توسط برنامه سازان صدای جمهوری اسلامی ایران در منطقه شمال غرب کشور، براساس مدل پذیرش فناوری (تم) [1] دیویس است. روش شناسی: این پژوهش از نوع تحلیلی است که با روش پیمایشی انجام شده است. جامعه پژوهش شامل 100 نفر از برنامه سازان صدای جمهوری اسلامی ایران در منطقه شمالغرب کشور در شهرهای ارومیه، تبریز، اردبیل، زنجان، قزوین، سنندج و مهاباد می باشد که با توجه به محدود بودن جامعه، از روش سرشماری استفاده شده و اطلاعات مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه گردآوری شده است. یافته ها: نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که عوامل سازنده مدل پذیرش فناوری دیویس شامل برداشت ذهنی از مفید بودن، برداشت ذهنی از سهولت استفاده، نگرش نسبت به استفاده و تصمیم به استفاده از فناوری اطلاعات در این پژوهش نیز در چارچوب مدل بعنوان عوامل تأثیرگذار بر پذیرش نظام آرشیو دیجیتالی صدا توسط برنامه سازان شناسایی شدند.نتیجه گیری: در پایان پژوهش با توجه به یافته های آن، توصیه هایی برای افزایش سرعت پذیرش نظام آرشیو دیجیتالی صدا در صدای جمهوری اسلامی ایران ارائه شده است. 

بررسی ها نشان می دهد که فعالیت های مربوط به توسعه علم، فن آوری و نوآوری، به عنوان پیشران های اصلی بهره وری و رشد اقتصادی محسوب می شود و به طور چشم گیری به توسعه اقتصادی و بهبود سطح زندگی جوامع یاری می رساند. بر این اساس، دولت ها و سازمان های بین المللی، همواره با بهره گیری از شیوه های مختلف و در ابعاد گوناگون، سنجش و ارزیابی علم، فن آوری و نوآوری را در دستور کار خود قرار می دهند.مقاله حاضر در نظر دارد با تکیه بر روش کتابخانه ای و بهره گیری از اسناد، مدارک و شواهد موجود، ضمن شناسایی جایگاه شاخص های علم سنجی در دستورالعمل های بین المللی سنجش علم، فن آوری و نوآوری، رویکردها و شیوه های موجود در هر یک از این دستورالعمل ها را در زمینه سنجش علم ، فن آوری و نوآوری مورد بررسی، مطالعه و مقایسه قرار دهد و به ارزیابی مقایسه ای ویژگی ها و تفاوت های آن ها با یکدیگر بپردازد. شاخص های علم سنجی «موسسه اطلاعات علمی(ISI) »، «دستورالعمل اسلو(Oslo) » و «دستورالعمل های خانواده فراسکاتی (Frascati) »، که هر یک از ابعاد گوناگون سنجش علم، فن آوری یا نوآوری را مورد توجه قرار می دهد، از جمله مواردی است که در مقاله حاضر مورد بررسی و مطالعه قرار می گیرد. یافته های این تحقیق نشان می دهد که در هر یک از این دستورالعمل ها، شاخص های کتاب سنجی و علم سنجی دارای جایگاه ویژه ای است. نتایج این تحقیق می تواند ضمن گشودن افق های تازه این حوزه برای متخصصان علوم کتابداری و اطلاع رسانی، زمینه های لازم را برای ورود آن ها به مباحث مطرح در این زمینه ایجاد نماید.

این پژوهش به تعیین ضریب هم نویسندگی در تولیدات علمی ایران در نمایه های استنادی علوم، علوم اجتماعی، هنر و علوم انسانی در پایگاه وب اُو ساینس در سال های 2000-2006 پرداخته است. پژوهش از نوع کاربردی است که با استفاده از شاخصهای علم سنجی به انجام رسیده است. داده ها با کمک پایگاه وب اُو ساینس در قالب فایلهای plain text استخراج شد، سپس با استفاده از نرم افزار HistCite تجزیه و تحلیل داده ها، با استفاده از برنامه اکسل شمارش، تنظیم و برای بررسیهای نهایی شد. تعداد کل مدارک نمایه شده به وسیله نویسندگان ایران در نمایه استنادی علوم 24480 مدرک، نمایه استنادی علوم اجتماعی 783 مدرک، و نمایه استنادی هنر و علوم انسانی 57 مدرک و در مجموع با 25320 مدرک جامعه (از طریق سرشماری) مورد مطالعه را در این پژوهش تشکیل داده است. براساس نتایج پژوهش، به طور کلی بررسی ضریب مشارکت نویسندگان در دوره مورد بررسی روندی صعودی است؛ این امر بیانگر افزایش تمایل نویسندگان به تولید مدارکِ مشارکتی در طول این دوره است. بیشترین مشارکت، در تولید مدارک 2 و 3 نویسنده ای برآورده شده و ضریب مشارکت کلی نویسندگان 59/0 بوده است. سال 2006 بالاترین ضریب مشارکت 62/0 و سال 2000 کمترین ضریب مشارکت 55/0 را به خود اختصاص داده است. قاعده برادفورد و قاعده لوتکا در مورد داده ها بررسی شدند؛ قاعده لوتکا فقط در نمایه استنادی علوم تایید و در نمایه های استنادی علوم اجتماعی و هنر و علوم انسانی رد شد؛ حال آنکه قاعده برادفورد در هر سه حوزه تایید شد. کشور آمریکا، در هر سه حوزه نمایه های استنادی، با مشارکت در تولید 1865 مدرک (37/7 درصد) بیشترین مشارکت را در تولید مدارک علمی ایران داشته است.

این تحقیق به بررسی روابط خوداستنادی و هم‌آیندی مؤلفان با ضریب تأثیر نشریات حوزه اقتصاد، نمایه‌سازی‌شده در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (آی‌اس‌سی) پرداخته است. نوع تحقیق، علم‌سنجی است که با استفاده از روش‌های تحلیل استنادی و کتابخانه‌ای به انجام رسیده. داده‌های تحقیق با استفاده از آی‌اس‌سی و تورق نشریات مورد مطالعه، گردآوری شده است. خوداستنادی، هم‌آیندی مؤلفان، و ضریب تأثیر نشریات مورد مطالعه، متغیرهای تحقیق را تشکیل می‌دهند. نتایج تحلیل همبستگی نشان داد که خوداستنادی و هم‌آیندی مؤلفان، روابط معناداری با ضریب تأثیر نشریات مورد مطالعه دارند. وجود رابطه معنادار بین هم‌آیندی مؤلفان و خوداستنادی نشریات مورد مطالعه، از دیگر نتایج تحلیل همبستگی است.

  تحقیق حاضر به بررسی عوامل مؤثر بر ضریب تأثیر1 نشریات حوزه اقتصاد مورد تأیید وزارت علوم، تحقیقات وفنّاوری می پردازد. نوع تحقیق، علم سنجی است که با استفاده از روش های پیمایشی، تحلیل استنادی و کتابخانه ای به انجام رسیده است. داده های تحقیق با استفاده از پایگاه استنادی علوم جهان اسلام «آی. اس. سی.»2 ، پرسشنامه و تورق نشریات مورد مطالعه گردآوری شده است. متغیرهای مستقل تحقیق شامل خوداستنادی، هم آیندی مؤلفان، کیفیت مقالات، شهرت، تأخیر در انتشار به موقع، نسبت مقالات مروری، قیمت، میزان رد مقالات و دسترسی آزاد است. ضریب تأثیرنشریات مورد مطالعه، متغیر وابسته تحقیق را تشکیل می دهد. نتایج تحلیل همبستگی نشان داد که عوامل خوداستنادی، کیفیت مقالات، هم آیندی مؤلفان، تأخیر در انتشار به موقع، نسبت مقالات مروری و میزان رد مقالات، رابطه معنی داری با ضریب تأثیرنشریات دارند. از سوی دیگر، عوامل شهرت و قیمت رابطه معنی داری با ضریب تأثیرنشریات ندارند. همچنین، دسترسی آزاد تغییر معنی داری در ضریب تأثیرنشریات مورد مطالعه ایجاد نکرده است. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نشان می دهد که در تأثیر هم زمان متغیرهای مستقل تحقیق بر ضریب تأثیر ، عوامل میزان رد مقالات، خوداستنادی، کیفیت، هم آیندی مؤلفان، نسبت مقالات مروری و تأخیر در انتشار، به ترتیب بر ضریب تأثیر نشریات اثر می گذارند.     کلیدواژه ها : ایران، ضریب تأثیر، علم سنجی، نشریات اقتصاد، وزارت علوم

پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت مقالات منتشر شده نویسندگان ایرانی در مجلات ISI و در طول سال های 1989 تا 2005 از نظر میزان همکاری در تألیف مقالات و تأثیر آن بر میزان استناد به این مقالات انجام شده است. در این پژوهش از روش کتابخانه ای و تحلیل استنادی و برای گردآوری اطلاعات کتاب شناختی مقالات نیز از پایگاه اطلاعاتی Web of Science  و برای تحلیل آماری از آزمون های تحلیل واریانس، آزمون تعقیبی دانکن و همبستگی اسپیرمن استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که در 2/88 درصد مقالات از نویسنده همکار وجود داشته است. لازم به ذکر است که بین وجود نویسنده همکار و میزان استناد به مقالات، همبستگی مستقیم و معنا دار وجود دارد. تحلیل یافته ها، معنا داری تفاوت بین میزان استناد به مقالات در حوزه های پنج گانه موضوعی (علوم پایه، پزشکی، فنی و مهندسی، کشاورزی و انسانی) را نیز اثبات کرد.