غلامرضا خواجه سروی

غلامرضا خواجه سروی

سمت: استاد یار
مدرک تحصیلی: هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی
پست الکترونیکی: khajehsarvy@atu.ac.ir

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۵۴ مورد.
۲۱.

بررسی مقایسهای مردم سالاری دینی در نگاه آیت الله خامنه ای وآیت الله شمس الدین(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مردم سالاری حکومت اسلامی فقها آیت الله خامنه ای عصر غیبت آیت الله شمس الدین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 230 تعداد دانلود : 850
مردمسالاری دینی ازجمله مقولاتی نیست که مسلمانان برای نخستین بار از طریق تجربه مغرب زمین با آن آشنا شده باشند، بلکه تجربه صدر اسلام، حاکی از این است که مسلمانان از گذشته با آن آشنا بودهاند. که حکومت پیامبر (ص) چند سال حکومت امام علی علیهالسلام شاهدی بر این مدعاست. با پیروزی انقلاب اسلامی بار دیگر دانشوران مسلمان به این مقوله توجه کردند. در همین راستا رهبران جمهوری اسلامی با الگوگیری از حکومت نبوی و علوی تجربهای جدید پیشروی جهانیان گذاشتهاند. در آنسوی مرزها هم دانشمندان اسلامی به این موضوع پرداختهاند. ازاینرو در این پژوهش با روش تحقیق توصیفی_ تحلیلی به مقایسه نظر آیتالله خامنهای در جایگاه رهبر جمهوری اسلامی ایران و آیتالله شمسالدین _ از اندیشمندان جهان عرب_ پرداخته و ازآنجاکه تبیین جایگاه مردم در حکومت، بستگی تامی به نوع تفسیر و چگونگی تبیین نظریه حکومتاسلامی دارد، ابتدا مروری بر دیدگاه آن دو درباره حکومت اسلامی داشتیم و سپس به مقایسهی دیدگاههای ایشان دربارهیدربارهی مردمسالاری دینی پرداختهایم. همچنین در این مقاله اشاره نمودیم که در باب حکومت اسلامی در عصر غیبت، نگرش این دو اندیشمند، نسبت تباین دارد
۲۲.

نقش انگلستان در ایجاد چالش های هسته ای ایران بر اساس نظریه امنیت جمعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ایران انگلیس امنیت جمعی چالش هسته ای الگوهای بحران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 157 تعداد دانلود : 241
مسئله اصلی مقاله کنونی، تشریح و تحلیل راهبردهای سیاسی لندن در راستای ایجاد چالش در برنامه های هسته ای جمهوری اسلامی ایران می باشد؛ به دیگر سخن، مقاله کنونی درصدد است تا برخی از مهم ترین چالش ها و مشکلات سیاسی منتج از اقدامات انگلیس بر سر راه فناوری هسته ای صلح آمیز جمهوری اسلامی ایران را با استفاده از نظریات امنیت جمعی و با استفاده از روش تحلیلی- توصیفی واپژوهی، تفسیر و تبیین نماید. یافته های مقاله نشان می دهد که انگلستان با بهره گیری از سیاست هایی همچون فشار و تهدید بر کشورهای دارای تفاهم نامه همکاری هسته ای با ایران مبنی بر لغو یکجانبه قرارادادها؛ تأثیرمستقیم در ترور دانشمندان هسته ای ایران؛ همکاری و حمایت های گسترده از مجاهدین خلق و جاسوسان هسته ای ایران؛ ترغیب و تحریک سران مرتجع کشورهای عربی حوزه خلیج فارس؛ حمایت های وسیع از گسترش پیمان های نظامی میان ترکیه و رژیم اشغالگر قدس؛ استفاده ابزاری از شورای امنیت و صدور قطعنامه و اعمال تحریم های متعدد علیه ایران؛ ممنوعیت اعطای ویزای تحصیلی به دانشجویان؛ درصدد تعلیق کامل فعالیت های هسته ای و ایجاد چالش در این زمینه بوده است.
۲۳.

نقش انگلستان در ایجاد بحرانهای سیاسی در انتخابات ریاست جمهوری سال 88 13در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: انگلستان مشروعیت بحران سیاسی جمهوری اسلامی ایران انتخابات ریاست جمهوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 242 تعداد دانلود : 528
پس از وقوع انقلاب اسلامی در سال 1979 ، روابط خارجی و سیاست خارجی ایران، دچار استحاله اساسی شد و هرگونه وابستگی به قدرتهای غربی و شرقی را در نظر (قانون اساسی) و در عمل نفی شد. از سویی دیگر، با وقوع انقلاب اسلامی، منافع قدرت ها ی بزرگ در ایران نیز ازدسترفت. در این میان، انگلستان، از نخستین معاند ان نظام جمهوری اسلامی ایران به شمار میرود. در راستی آزمایی فرضیه فوق، پژوهشگران نوشتار کنونی، حما یت های وسیع بریتانیا از رژیم بعث عراق در خلال سالها ی جنگ تحمیلی، حمایت از نیروهای گر یز از مرکز داخل همچون سازمان مجاهدین خلق، ترغیب و تحریک اعراب حاشیه خلیجفارس علیه ایران و اعمال تحریمهای وسیع اقتصادی و فناورانه علیه کشورمان را مدنظر خود قرار داده اند . در بحران ها ی سیاسی متعدد در ایران، نقش مؤثر انگلستان در التهابات سیاسی منتهی به انتخابات ریاست جمهوری سال 1388 و با هجمه به مشروعیت نظام جمهوری اسلامی در کانون نوشتار کنونی است. به دیگر سخن، بررسی و تبیینی علمی و جامع از نقش انگلستان در بحران مذکور، رویکردها و ابزارهای بریتانیا بهمنظور نیل به هدف (که همان ایجاد بحران مشروعیت است ) هدف نوشتار کنونی است که با استفاده از روشی تاریخی- تحلیلی و استفاده از نظریه ب یثباتی سیاسی دیوید ساندرز و نیز بهرهگیری از منابع مکتوب و مجازی صورت گرفته است
۲۴.

عوامل مؤثر بر جامعه پذیری سیاسی دانشجویان دانشگاه های دولتی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بیکاری دانشجویان دینداری جامعه پذیری سیاسی رسانه ها

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی جامعه شناسی سیاسی جامعه شناسی سیاسی ایران
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...)
تعداد بازدید : 385 تعداد دانلود : 656
عوامل بسیار زیادی بر فرایند جامعه پذیری سیاسی شهروندان یک جامعه تاثیر گذار می باشند. در این مقاله میزان تاثیر برخی از این عوامل بر جامعه پذیری سیاسی دانشجویان در جمهوری اسلامی مورد بررسی قرار گرفته است. تاثیر میزان استفاده از رسانه های دولتی بر میزان جامعه پذیری سیاسی، تاثیر معضل بیکاری و تفکرات ناشی از مشکلات اقصادی بر میزان جامعه پذیری سیاسی و همچنین تاثیر تفکرات مذهبی خانواده بر میزان جامعه پذیری سیاسی دانشجویان این روند، سه فرضی می باشند که در این مقاله مورد تحلیل قرار گرفته شدند. اطلاعات پژوهش نیز با روش پیمایشی، از نمونه ای با حجم 1210 نفر از میان دانشگاه های دولتی سراسر کشور با روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب و جمع آوری شده و تحلیل آنها نیز با نرم افزار spssانجام شده است. نتایج مربوط به بررسی این فرضیات نشان می دهد که استفاده بیشتر از رسانه های دولتی باعث جامعه پذیری سیاسی بیشتر دانشجویان شده و همچنین در فرض دوم، به هر میزانی که افراد دانشجو مشکلات اقتصادی و بیکاری جامعه را بیشتر بداند، از جامعه پذیری سیاسی کمتری برخوردار می باشد و در نهایت فرض سوم نیز نشان می دهد که دانشجویان با پایگاه خانوادگی مذهبی سنتی از جامعه پذیری سیاسی بیشتری نسبت به دانشجویان با پایگاه خانوادگی غیر مذهبی برخوردارند.
۲۵.

فرهنگ سیاسی مطلوب در فرمان امام علی(ع) به مالک اشتر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: امام علی (ع) فرهنگ سیاسی مصلحت عمومی عهدنامه ی مالک اشتر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 223 تعداد دانلود : 987
تصمیم گیری و اداره ی یک کشور بر پایه ی میدهد. زیرا سیاست در اصل عهده دار ساماندهی امور عمومی و همگانی است. مشاهده ی سیاست و حکومت در کشورهای اسلامی، انسان را به این نتیجه میرساند که یکی از مسائل و آسیب های جدی سیاست و حکومت در اغلب کشورهای مسلمان و از جمله کشور ما ایران؛ کمرنگ بودن و نقصانِ آن هم در سطح فرمانروایان آن کشورها می باشد. « فرهنگ سیاسیِ معطوف به مصلحت عمومی »ی این پژوهش را تشکیل می دهد. همچنین سیاست و حکومت و « مسأله » یا « پروبلم » همین موضوع بنابراین نوع ساماندهی اجتماع، تحت تأثیر فرهنگ سیاسیِ مردم و به ویژه فرمانروایان است. بنابراین هر نوع ساماندهی مطلوبِ اجتماع برای رسیدن به اهداف الهی و انسانی، مستلزم شناخت فرهنگ سیاسی متناسب و متناظر با نظم سیاسی مطلوب و مورد نظر از طریق دسترسی به آبشخورهای اصلی؛ آن است. تا آن جا که به کشور ما مربوط می شود یکی از این آبشخورهای اصلی منشور شیعی حکومت یا فرمان امام علی (ع) به مالک اشتر در مورد آداب ملک و تدبیر حکومت است. از این قرار سؤال اصلی این پژوهش عبارت است از: مهمترین مؤلفه های فرهنگ سیاسیِ مطلوب در فرمان امام علی(ع) به مالک اشتر کدام است؟ فرضیه ی اصلی این پژوهش نیز از این قرار است: مهمترین است. « مصلحت عمومی » مؤلفه ی فرهنگ سیاسیِ مطلوب در فرمان امام علی (ع) به مالک اشتر همانا روش تحقیق این پژوهش نیز توصیفی- تحلیلی میباشد
۲۶.

تبارشناسی آزاداندیشی در سنت مردم سالاری دینی (مطالعة موردی: سیرة رضوی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آزاداندیشی مناظره ها حیات فکری و سیاسی سیرة رضوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 725 تعداد دانلود : 718
امروزه آزاداندیشی به عنوان مطالبه ای عمومی مطرح است. از این رو برای ترویج آن در نظام جمهوری اسلامی ایران نیازمند الگو و تباری معین و مشخص هستیم. سؤال اصلی این است که آیا در سیرة اهل بیت (ع) که به نوعی الگوی مبنا برای نظام جمهوری اسلامی ایران است می توان به شیوه و تبار معینی از آزاداندیشی رسید؟ سیرة رضوی به دو دلیل این الگو را در اختیار ما قرار می دهد. حیات فکری و سیاسی امام رضا (ع) باعث شده تا ایشان از روش و الگوی آزاداندیشی برای ترویج معارف اهل بیت (ع) بهره گیرند. از طرف دیگر روش مناظره ها به عنوان متن الگوی آزاداندیشی، خود زمینه ساز ترویج و نشر معارف اسلام شده است. به نظر می رسد تشابه وضعیت جامعة امروز با جامعة معاصر امام رضا (ع) نیز می تواند دلیل دیگری بر کاربردی بودن نوشتار حاضر باشد. در این مقاله با استفاده از روش مطالعات درون دینی و بررسی کتابخانه ای و همچنین با مراجعه به متون اصلی تلاش شده تا به سؤال مطرح شده پاسخ داده شود.
۲۷.

جریان شناسی نیروهای سیاسی در بین سال های 1357-1362(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: انقلاب اسلامی جمهوری اسلامی اسلام گرایان انقلابی لیبرال ها

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی جامعه شناسی سیاسی جامعه شناسی سیاسی ایران
  2. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی جامعه شناسی سیاسی جامعه شناسی سیاسی ایران احزاب
تعداد بازدید : 337 تعداد دانلود : 376
جریان شناسی سیاسی نیروهای سیاسی از عوامل تعیین کننده در علم سیاست است، نشناختن این جریا ن ها باعث می شود تا شکاف هایی میان گروه ها و تفاوت ها درک نشود. این مقاله در نظر دارد تا براساس عوامل گوناگون، منازعه و رقابت میان جریان های سیاسی سال های نخستین انقلاب اسلامی را بررسی و تحلیل کند. در واقع باید گفت که جریا ن های سیاسی از طریق سازمان های سیاسی گوناگون خود مهم ترین عامل برای هر تغییراتی در سیاست هستند و تا زمانی که از جریان های سیاسی و سازمان های آنها شناخت دقیقی نداشته باشیم، نمی توانیم به عمق تغییرات سیاسی در کشورها پی ببریم. این مقاله در نظر دارد با پشتیبانی چارچوب مفهومی منازعه و رقابت و با روش جریان شناسی ابعاد پنهان سیاست سال های نخست انقلاب اسلامی را تبیین و مجادلات جریان ها و گروه های سیاسی را تشریح کند. در این مقاله تلاش می کنیم تا هر پنج جریان سیاسی اصلی بین سال های 1357-1362 را نشان و منازعات حاکم در میان آنها را شرح دهیم
۲۸.

زمینه، امکان و دورنمایی از الگوی تشکیل قطب جهانی اسلام(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جهان اسلام رهبر انقلاب امت اسلامی بین الملل اسلام اتحاد اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 768 تعداد دانلود : 645
اندیشه اتحاد اسلامی از دیرباز، به ویژه در دو قرن اخیر، دغدغه برخی از نخبگان و اندیشمندان مسلمان بود. با این حال، هنوز، با وجود آماده تر شدن شرایط داخلی و خارجی برای هم گرایی مسلمانان و تصریح رهبر معظم انقلاب اسلامیa به لزوم ایجاد قطب جهانی اسلام - که ضرورتی شرعی و عقلی دارد و آرمانی تاریخی است - ، همچنان درک مناسبی از صورت بندی اتحادیه اسلامی و نقشه تحقّق آن در دست نیست. البته، عدم انتشار آثار چشمگیر در این زمینه، بر سختی برون رفت از این بحران افزوده است. در این شرایط، آیا می توان از راه بررسی  وضعیت و موقعیت کشورهای اسلامی، الزامات و راهکارهای تحقّق قطب جهانی اسلام را در الگویی نظری شفاف، ارائه کرد؟ (سؤال) دستیابی به قطب جهانی اسلام نیازمند استقرار حکومت های دینی - مردمی، اتحادِ بیشتر دولت های اسلامی و استقلال از قدرت ها و اتحادیه های بین المللی است. (فرضیه) مقصد مقاله آن است که نشان دهد کشورهای اسلامی چگونه می توانند با روی آوردن به مردم سالاری دینی، نخستین مقدمه تشکیل یک قطب بین المللی اسلامی را فراهم آورند. (هدف) ارائه چارچوبی برای تشکیل قطب جهانی اسلام - به شیوه نظریه مبنایی (روش) ایفای نقشی اثرگذار در هندسه قدرت جهانی با حفظ حاکمیت کشورهای اسلامی، از راه اصل دعوت به پذیرش جهانی حکومت اسلامی، یافته دستاورد مقاله حاضر است. (یافته)
۲۹.

تحلیل و سنخ شناسی تفکر سیاسی در تاریخ معاصر ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تفکر سیاسی روشنفکری دینی اندیشه ی سیاسی لیبرالیسم ایرانی سوسیالیسم ایرانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 650 تعداد دانلود : 29
تفکر سیاسی در ایران معاصر با پیوند خوردن با شرایط سیاسی و اجتماعی خاص دوران خود در چند بستر پیش رفت و جریان هایی متمایز را به وجود آورد. در پژوهش های آکادمیک در ایران از آراء متفکرین مختلفی که در مقوله سیاست اظهار نظر کرده اند، تحت عنوان اندیشه سیاسی یاد می شود. بنابراین لازم می نماید به این سوال مهم پاسخ داده شود که؛ تفکر سیاسی در ایران بیشتر با کدام یک از مفاهیم فکری سیاسی تطابق دارد؛ فلسفه سیاسی، اندیشه سیاسی، نظریه سیاسی، کلام سیاسی یا ایدئولوژی؟ در این نوشتار سعی شده است تا این فرض مورد آزمون قرار گیرد که غالباً تفکر سیاسی در ایران سویه ای ایدئولوژیک داشته و خصلتی عملگرا پیدا کرده است و هر چه بیشتر از خروجی اندیشه سیاسی در تعریف آکادمیک آن دور شده است. در این پژوهش سه جریان عمده ی فکری سیاسی در ایران یعنی، روشنفکری دینی، گرایش های لیبرالی و گرایش های چپ مورد بررسی قرار گرفته تا از منظر ماهیت، سنخیت هر کدام مشخص شود. مهمترین یافته در این پژوهش، عدم تولید معرفت سیاسی در ایران معاصر و بنابراین بیشتر ایدئولوژیک بودن تفکرات سیاسی است.
۳۰.

بررسی تطبیقی مشارکت سیاسی در دو دوره پهلوی دوم و جمهوری اسلامی ایران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: مشارکت سیاسی پهلوی دوم جمهوری اسلامی فرهنگ سیاسی انتخابات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 805 تعداد دانلود : 364
مشارکت سیاسی به عنوان یکی از ابعاد مهم فرهنگ سیاسی مورد توجه جامعه شناسان سیاسی بوده است. طبعاً این مفهوم در کشورهای مختلف به گونه های مختلفی درک شده است. اما آن چه که به عنوان فصل مشترک همه این برداشت ها، مشارکت سیاسی در انتخابات و نیز کیفیت و نحوه برگزاری آن در این کشورها بوده است. کشور ایران نیز با این پدیده پس از انقلاب مشروطه درگیر بوده است و توسعه سیاسی کشور نیز همیشه تابعی از کیفیت و میزان برگزاری انتخابات بوده است. در دوران حاکمیت پهلوی دوم دوره های متعدد برگزاری انتخابات و مشارکت سیاسی داشته ایم. با پیروزی انقلاب اسلامی و تغییر در حاکمیت سیاسی به نظر می رسد میزان مشارکت سیاسی افزایش پیدا کرده است. نوشتار در پی پاسخ به این سؤال اساسی است که «نحوه و میزان مشارکت سیاسی در جمهوری اسلامی نسبت به دوره پهلوی دوم چه تغییر و تحولی داشته است؟». فرض بر این است که در زمینه مشارکت سیاسی ، دوره جمهوری اسلامی با توجه به ماهیت، ساختار و عملکرد سه دهه نسبت به دوره پهلوی دوم رشد و تحول جدی داشته ایم به طوری که از آن می توان به عنوان گذر از «فرهنگ سیاسی تبعی» به «فرهنگ سیاسی مشارکتی» یاد کرد. استفاده از الگوی نظری فرهنگ سیاسی آلموند و همکارانش و نیز روش تطبیق تاریخی جهت تحلیل مشارکت سیاسی در دو مقطع زمانی اصلی ترین رویکرد پژوهشی در این مقاله است.
۳۱.

منافع آمریکا در آسیای مرکزی و تهدیدات سازمان همکاری شانگهای(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 779 تعداد دانلود : 821
روابط با سایر کشورها و سازمان ها و جذب اعضای جدید در پی دستیابی به اهداف سیاسی، اقتصادی و امنیتی خود است. افزایش قدرت سازمان همکاری شانگهای سبب جلب توجه فزاینده واشنگتن شده است. در این پژوهش به بررسی تاثیرگذاری سازمان همکاری شانگهای به عنوان یک نهاد منطقه ای نوظهور در برابر یک جانبه گرایی و دستیابی آمریکا به اهداف خود خواهیم پرداخت. بر این اساس، پرسش اصلی پژوهش چنین است: تا چه حد سازمان شانگهای در حال حاضر به عنوان چالش و تهدیدی برای یک جانبه گرایی و منافع آمریکا در منطقه باید مورد توجه قرار گیرد؟ در این مقاله به بررسی این سازمان منطقه ای رو به رشد به عنوان رقیب آمریکا و مقابله با یک جانبهگرایی و تهدید منافع این کشور در آسیای مرکزی پرداخته شده است.
۳۲.

«آزادی» در گفتمان فقاهتی انقلاب اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آزادی امام خمینی (ره) آیت الله خامنه ای گفتمان فقاهتی آیت الله مطهری آیت الله بهشتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 704 تعداد دانلود : 30
مقوله «آزادی» از مهم ترین نیازهای بشری و از خواسته های اصلی مردم در نهضت انقلاب اسلامی ایران بوده است که در شعار «استقلال، آزادی و جمهوری اسلامی» نمود پیدا کرد. در میان گروه های مبارز انقلابی، بی تردید گفتمان فقاهتی انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی(ره) نقش کلیدی در هدایت و پیروزی انقلاب و به تبع آن، مدیریت سیاسی، اجتماعی و فرهنگی جامعه در جمهوری اسلامی ایران داشته است. در این نوشتار، نگارندگان در پاسخ به این پرسش: «آزادی در گفتمان فقاهتی انقلاب اسلامی چگونه تعریف می شود؟»، به تدقیق مقوله آزادی در دیدگاه های امام خمینی(ره)، آیت الله مطهری، آیت الله بهشتی و آیت الله خامنه ای پرداخته اند. در گفتمان فقاهتی انقلاب اسلامی، آزادی در معنای ایجابی، موهبت الهی و بنیان قرآنی داشته و وسیله و ضرورتی حیاتی در راستای کمال جامعه بوده است. از این رو، آزادی های سیاسی و اجتماعی لازمه بقای نظام اجتماعی به شمار می آید. با این حال، آزادی در معنای سلبی، حدود و ثغور خود را با تفکر سکولاریستی مشخص کرده است.
۳۳.

مختصات سبک زندگی مطلوب در نظام مردم سالاری اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تعامل نظام سازی وظایف سبک زندگی اسلامی مردم سالاری اسلامی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی روانشناسی سلامت
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی تعامل روانشناسی و دین
  3. حوزه‌های تخصصی روانشناسی مشاوره
تعداد بازدید : 284 تعداد دانلود : 362
سبک زندگی اسلامی از آن رو که متصف به قید اسلامی و در جوهره اسلامی است تمامی شئون حیات این جهانی انسان را در برمیگیرد و بخش مهمی از آن موضوع تعامل مردم با نظام سیاسی و در نظام فعلی جمهوری اسلامی یعنی همان مردم سالاری دینی است. در خصوص مختصات تجویزی در سبک زندگی اسلامی در ابتدا بحث بنیادین وجوب نظام سازی اسلامی بر پایه (عدالت محوری،مسولیت پذیری و ساده زیستی) مطرح میباشد. در چارچوب نظام مردم سالاری اسلامی تحقق سبک زندگی اسلامی مستلزم عینیت یابی وظایف حاکمان و کارگزاران سیاسی در برابر مردم یعنی (مدارا و کنشگری صادقانه، امیدبخشی، تحیرزدایی و گزینش صالحان برای مسئولیت ها) است و در طرف مقابل وظایف مردم در برابر نظام مردم سالاری اسلامی (وفاداری به نظام اسلامی، مشارکت سیاسی و امربه معروف و نهی از منکر کارگزاران و همکاری اطلاعاتی) میباشد. این پ ژوهش ضمن واکاوی تجویزات و فرامین اسلامی مستخرج از سیره معصومین در چارچوب سبک زندگی اسلامی کلاسیک به قانون اساسی و مردم سالاری دینی کنونی در ایران نیز به عنوان تلاشی برای تحقق این مهم توجه دارد.
۳۴.

موانع داخلی بیداری اسلامی از نگاه امام خمینی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بیداری اسلامی جهان اسلام تحجر استبداد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 721 تعداد دانلود : 983
امواج بیداری اسلامی، از دویست سال پیش تاکنون، هر روز بلندتر و گسترده تر شده است. مهم ترین دستاورد این حرکت تاریخی از حاشیه به متن کشیده شدن احکام اسلامی و، در ادامه، بازگشتن تدریجی خودباوری به جهان اسلام است. امروزه، با عملیاتی شدن این مقصود و همگام با رشد سریع بیداری اسلامی، بسیاری از حاکمان دست نشانده و مستبد کشورهای اسلامی سست شدن پایه های حکومت خود را احساس می کنند. با وجود این، این جریان بیداری و بیدارساز، امروزه، از بعد داخلی، با موانع زیادی روبه رو شده است. بر همین اساس، سؤال اصلی مطرح شده در این مقاله این است که «از نگاه امام خمینی€ مهم ترین عوامل داخلی منع کننده بیداری اسلامی در کشورهای اسلامی چیست.» نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد که به باور امام€ تداوم روند بیداری اسلامی مستلزم مانع زدایی و فراهم ساختن زمینه های بازگرداندن خودباوری علمی و معرفتی و نیز دوری از تفرق و تحجر است. در این پژوهش، ضمن بررسی بیداری اسلامی از دیدگاه امام خمینی€ ، طی فرایندی آسیب شناسانه، موانع داخلی این پدیده سیاسی اجتماعی را مورد بررسی قرار داده ایم.
۳۵.

واکاوی نقش انقلاب اسلامی ایران در بازآرایی بیداری اسلامی عربستان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: انقلاب اسلامی ایران هویت دینی عربستان بیداری اسلامی معنویت گرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 410 تعداد دانلود : 710
بررسی نقش کانونی انقلاب اسلامی ایران در احیای بیداری اسلامی مردم عربستان به خصوص در دهه های اخیر با روشی تحلیلی- تبیینی، هدف اصلی مقاله حاضر است. سؤال اصلی این است که «انقلاب اسلامی ایران و ماهیت آن چه تأثیری بر خیزش های اخیر مردم عربستان داشته است؟» و در پاسخ، این فرضیه مورد آزمون قرار گرفت که «تأثیر انقلاب اسلامی ایران در حوادث عربستان، طی سال 1979 میلادی به صورت کوتاه مدت در راهپیمایی ها و اعتراضات مردمی جلوه گر شد و در درازمدت نیز روحیه شجاعت و قیام برای خواسته های خود را در آنان دمید». یافته های تحقیق نشان می دهد که با پیروزی انقلاب اسلامی ایران، انعکاس صدای انقلاب ایران در جای جای کشورهای منطقه به ویژه کشورهایی همچون عربستان که شیعیان آن بیش از دیگر اقلیت ها در انزوا به سر می بردند، عاملی بود تا مردم این کشور در هم آرایی با این ندا، بپا خیزند. این روند به تدریج پس از سه دهه به گونه ای دیگر در جنبش های اخیر این کشور متجلی شده و در حوزه هایی چون معنویت گرایی در عرصه سیاست و قدرت، خلق اراده جمعی و عدم خشونت، ساختار و قدرت شبکه ای و اتحاد جمعی بدون نگاه های غیریت ساز از محتوی و ماهیت انقلاب اسلامی ایران تأثیر پذیرفته است.
۳۶.

بازتاب انقلاب اسلامی ایران بر ایالات متحده امریکا(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 202 تعداد دانلود : 96
انقلاب اسلامی ایران انقلابی بزرگ است که در سطوح منطقه ای و بین المللی بازتاب گسترده ای داشته و انقلابی تأثیرگذار بوده است. در این پژوهش، بازتاب انقلاب اسلامی (ستیزه جویانه و حمایت گرانه) بر ایالات متحده امریکا به عنوان ابرقدرت جهانی و بزرگ ترین دشمن جمهوری اسلامی بررسی خواهد شد. فرضیه پژوهش آن است که در درجه نخست، انقلاب اسلامی ایران بر سیاست و حکومت ایالات متحده تأثیرات فزاینده ای داشته است. دیگر آنکه انقلاب اسلامی به رغم همه محدودیت ها و موانع، بر مسلمانان، شیعیان و برخی روشن فکران امریکایی، بازتاب حمایت گرانه داشته است. تقویت رفتارها و حساسیت های اسلامی، رشد گرایش به اسلام و تشیع، افزایش مطالبات سیاسی مسلمانان و نهادهای همسو با انقلاب اسلامی، نمودهای عینی این نوع بازتاب ها هستند.
۳۷.

نسبت انقلاب اسلامی ایران با بیداری اسلامی: وجوه تشابه و تمایز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ایران انقلاب اسلامی لیبی مصر تونس بیداری اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 837 تعداد دانلود : 695
انقلاب اسلامی ایران در سال1357، نقطه عطف تاریخی و سرآغاز دوران جدیدی در تاریخ جهان است. این انقلاب، پایان دهنده دوران فرودستی و تحقیر شرق و دنیای اسلام در برابر استعمار و سلطه گری غرب و آغازگر عصر بیداری، خودباوری و بازگشت به خویشتن اسلامی مسلمانان بوده است. این نوشتار معتقد است که خیزش های انقلابی موسوم به «بیداری اسلامی» با الگو قرار دادن انقلاب اسلامی ایران و یک هم ذات پنداری، در راستای شکل گیری یک خاورمیانه جدید با محوریت ایران اسلامی قرار دارد که در جهت ایفای نقش طبیعی خود به عنوان «بهترین امت» تلاش میکند. مکتوب حاضر به دنبال اثبات این فرضیه است که بارزترین مشخصه مشترک در میان مجموعه خیزش های به هم پیوسته و دنباله وار جاری در خاورمیانه و شمال آفریقا، ظهور و نقش آفرینی انقلاب اسلامی بوده است.
۳۸.

طراحی و اجرای مدل عمومی ارزیابی پیشرفت فرهنگی اجتماعی در دانشگاه ها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ارزیابی عملکرد دانشگاه الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت فرهنگی اجتماعی مدل عمومی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 306 تعداد دانلود : 518
بررسی، تحلیل و سنجش عملکرد در حوزه های خاص و کیفی فرهنگی اجتماعی، علاوه بر تازگی و ضرورت اجرا، نیازمند طراحی روش شناسی های بومی و ویژه، به منظور پیاده سازی در کشور است. ازاین رو، هدف مقالة حاضر، بررسی مفهوم فرهنگ، طبقه بندی سازمان های فرهنگی در جمهوری اسلامی و ساختار هرمی سلسله مراتب فرهنگ، روند تحول و اثرگذاری متقابل ارگان ها، مرور ادبیات مرتبط با حوزة سیاست گذاری فرهنگی، انطباق ذی نفعان راهبردها با واقعیات موجود در ساختار عملیاتی فرهنگ، تفکیک دوگانة شاخص ها و تحلیل و تشریح شاخص های پیشنهادی است. به این منظور، این مقاله به بررسی مدل وزن دهی و نیز روش ارزیابی و سنجش شاخص پیشرفت، با رویکرد خاص به چهارچوب الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت و تحلیل اثرات ناشی از اجرای الگو، روش وزن دهی و بهره گیری از شاخص ها و بررسی موردی دانشگاه ها که به صورت نمونة خاص طی سه دوره، در دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی کل کشور اجرا شده و ارائة مدل خطی، با لحاظ ضرایب وزنی در این خصوص پرداخته است.
۴۰.

امام خمینی و بازسازی هویت ملی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 864 تعداد دانلود : 852
دگرگونی های نوین ناشی از تغییرات بنیادین در جهان بینی انسانی و پیامدهای اجتماعی سیاسی و فرهنگی عقیدتی و حتی علمی و فناوری آن، بعد از ظهور تجدّد جامعه های انسانی را در نقاط مختلف جهان در معرض وضعیت های متفاوتی قرار داد که بی شباهت به راهیابی افراد در جهان امروز برای سامان هویتی آنها نیست. انقلاب های سیاسی و اجتماعی به عنوان پدیده ای نو از جمله این تحولات است که جوامع انقلابی را در معرض چالش ها و تخریب های جدید ازجمله چالش های هویتی عمیق و بنیادین قرار می دهد. انقلاب اسلامی به منزله نقطه عطفی در بازسازی هویت ملی ایرانیان، از ابعاد و وجوه مختلف دارای اهمیت است. یکی از پرسش های بنیانی این است که در فرایند انقلاب و نظام برآمده از آن، چگونه «سردرگمی» و آشفتگی ناشی از تخریب هویت ایرانی در اثر اقدامات حکومت پهلوی، به تدریج ترمیم و بازسازی شد؟ برای پاسخ به این پرسش، از اندیشه و روش حضرت امام خمینی(ره). معمار و رهبر انقلاب و نظامی اسلامی، یاری جُسته ایم؛ از الگوی نظری مارسیا و ابعاد چهارگانه آن در سطح جمعی و ملی بهره گرفته ایم و وضعیت های ناشی از آن را ترسیم نموده ایم؛ آن گاه در جمع با نظریه سبک رهبری فرهنگی نهضت ها و اصول وضع شده انسان شناختی آن در قالب ایده پژوهش، که آشفتگی و بازسازی هویت ملی است، پاسخ سؤال را به آزمون گذاشته ایم.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان