سید اصغر کیوان حسینی

مفهوم "منع اشاعه "به سیاست ها و اقدام هایی اشاره دارد که در سطوح ملی و بین المللی در جهت اعمال نظارت و کنترل بر جریان انتقال سلاح های کشتار جمعی و تکنولوژی های پیشرفته ی مربوط شکل می گیرد. بر این مبنا، این مفهوم از ارتباط ماهوی خاصی با ترتیبات چند جانبه ی ناظر بر صدور تکنولوژی برخوردار است، نهادهای بین المللی که از بعد نظری در چارچوب "نظریه ی رژیم های بین المللی امنیتی " معنا می‌یابد. در این نوشتار، ضمن آشنایی با ویژگی نظری و کارکردی ترتیبات یاد شده، به ویژه کوکوم، ان پی تی، ام تی سی ار و وسنار سعی می شود جایگاه ترتیبات مزبور به عنوان عناصر اصلی رژیم جهانی منع اشاعه در سیاست خارجی(امنیتی) آمریکا (در دوره های جنگ سرد و بعد از آن) مورد بررسی قرار گیرد.

بهره گیرى دولت آمریکا از منابع نرم قدرت بعد از جنگ سرد، پیامدهاى خاصى را براى هویت امنیتى و فرهنگى کشورهاى مخاطب به همراه دارد. در مقاله حاضر پرسش اصلى معطوف به چالش ها و حوزه هاى تهدیدزایى نرم افزارگرایى آمریکا در سیاست خارجى اش نسبت به جمهورى اسلامى ایران است. فرضیه مقاله این است: نرم افزارگرایى (در رفتار خارجى ایالات متحده)، بر ابعاد هویتى ملاحظات امنیتى ملت ایران تأثیر مستقیم دارد. چارچوب نظرى بحث از تئورى جوزف ناى اتخاذ شده است.

در این مقاله کوشش شده است تا نقش استراتژی مقابله با تروریسم در عرصه سیاست سازی امنیتی استراتژیک آمریکا در دوره پس از جنگ سرد و پیامدهای امنیتی آن برای کشورهای جهان سوم مورد بررسی قرار گیرد.

حضرت امام خمینی(‌ره‌) از نوادر فقهای مصلح اجتماعی در میان علمای اسلامی است که در طول چندین دهه‌، در حجم گسترده‌ای از آثار کتبی و شفاهی‌، دیدگاههای فقهی‌ ـ سیاسی خویش را مطرح کرده است‌. مقوله‌ استراتژی دفاع همه جانبه در نظر حضرت امام در برگیرنده گسترده مفهومی کلانی است که در عین حال قابل تفکیک به اجزا متفاوت است‌، اما مرتبط و متعادل با یکدیگراند‌. نگاه کردن کلان نگر امام در عرصه دفاعی‌، در کنار پرداختن به ظرایف خاص‌، اشاره به برداشتنی همه جانبه دارد‌. خصوصیات بسیج باعث شده این نهاد‌، جایگاه بخصوصی در اندیشه‌های دفاعی حضرت امام‌(ره‌) داشته باشد‌. این مهم در پیوند و امتزاج مفهومی با اصول حاکم بر اندیشه‌های فقهی و سیاسی حضرت امام (ره‌)‌، بویژه اصول اسلام محوری‌، خدا‌جویی ، سلوک و عرفان گرایی‌، به بهترین نحو ترسیم کننده فضای کلی انتظارات حضرت ایشان از بسیج‌، به عنوان “‌پیشگامان رهایی‌” و سطح توقعات امام (‌ره‌‌) از مسئولین نظام سیاسی نسبت به این نهاد و در نهایت نوع تحلیل برداشت ایشان از سرنوشت محتومی است که حاصل غفلت و کوتاهی نسبت به این نهاد خواهد بود‌. این پژوهش که به روش تحلیل محتوا انجام شده است استراتژی دفاع همه جانبه امام (ره‌) را بر مبنای معیاری اسلامی – جغرافیایی بنا می‌نهد.»