محمدامین کنعانی

محمدامین کنعانی

مدرک تحصیلی: عضو هیأت علمی، گروه علوم اجتماعی، دانشگاه گیلان
پست الکترونیکی: aminkanani@yahoo.com

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۱۸ مورد از کل ۱۸ مورد.
۱.

واکاوی علل مهاجرت معکوس در روستاهای بخش مرکزی شهرستان ماسال(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه انجمن جمعیت شناسی ایران سال ۱۹ بهار و تابستان ۱۴۰۳ شماره ۳۷ 325 - 374

کلید واژه ها: مهاجرت معکوس مهاجرت شهر به روستا علل مهاجرت جاذبه شهری و دافعه روستایی روستاهای ماسال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶ تعداد دانلود : ۳
مهاجرت معکوس، مهاجرت شهر به روستا است که بنابر شرایط محیطی و مکانی، می تواند عوامل گوناگونی با درجه اهمیت متفاوت در رخداد آن دخیل باشد. روستاهای بخش مرکزی شهرستان ماسال به عنوان محدوده مورد مطالعه، از جمله مناطق با مهاجرت معکوس بالاست. از همین رو، در تحقیق پیش رو سعی شد تا مهم ترین علل مهاجرت به آنها شناسایی شده و دسته بندی گردد. در این تحقیق آمیخته، ابتدا عوامل استخراج شده از مطالعه  اسنادی به همراه عوامل احصاء شده از 20 مصاحبه ساختاریافته؛ توسط 10 کارشناس مورد اعتبار محتوایی  قرار گرفته و نهایتاً عوامل نهایی در قالب پرسشنامه که توسط 330 مهاجر پاسخ داده شده، ارزیابی شده است. یافته ها نشان  می دهد که تعداد 31 علت برای مهاجرت معکوس به دست آمده است که 9 عامل آن، جزو دافعه های شهری و 22 عامل دیگر، جزو جاذبه های روستایی می باشد و اینکه این عوامل در 8 عامل اصلی دسته بندی شده بیش از 83 درصد از واریانس علل مهاجرت را توجیه می کنند. نتیجه اینکه، جاذبه هایی روستایی به مراتب، تاثیر بیشتری نسبت به دافعه های شهری در مهاجرت به محدوده مورد مطالعه دارند.
۲.

مطالعه کیفی چگونگی دگرگونی های هویتی (مورد مطالعه: مصرف کنندگان مواد مخدر کمپ های شهر رشت)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسائل اجتماعی ایران سال ۱۴ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲ ۷۰-۴۳

کلید واژه ها: تاریخ زندگی هویت اعتیاد دگرگونی بازسازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۲ تعداد دانلود : ۷۲
جامعه شناسان و روان شناسان هویت را پدیده ای منعطف و تغییرپذیر می داند که روابط اجتماعی و تعامل با دیگران آن را شکل می دهد و بازسازی می کند. هدف پژوهش مطالعه چگونگی تجربه هویت های مختلف از سوی افراد در هر برهه از زندگی در جریان مصرف مواد مخدر است؛ اینکه آن ها از یک سو با چه هویتی های درگیر با این پدیده می شوند و از سوی دیگر با جذب در خُرده فرهنگ مصرف مواد مخدر چگونه هویت خود را مدیریت و بازسازی می کنند؟ برای این هدف با استفاده از روش تاریخ زندگی و نمونه گیری نظری، داستان زندگی دو زن و دو مرد برحسب روش تحلیل کلاندینین و کانلی و با تکیه بر چشم انداز نظری کنش متقابل نمادین تحلیل شده است. یافته ها به استخراج الگوی چهارمرحله ای شامل طرد فرد از اجتماع، ادغام مجدد در اجتماع، مدیریت داغ ننگ و بازتعریف هویتی ختم شده است که در هر یک از این مراحل، هویت افراد مصرف کننده مواد مخدر تغییر و تحول یافته است. نتایج این پژوهش از یک سو نشان داد که چگونه هویتی مطرود می تواند افراد را اسیر مواد مخدر گرداند و معتادان برای مشکلات هویتی خود با عضویت در خُرده فرهنگ مصرف مواد مخدر ابراز وجود و هویت کسب کنند و از سوی دیگر در هر برهه از زندگی (گرایش به مصرف مواد مخدر، پیوند در خُرده فرهنگ، مدیریت ننگ و در حین درمان) هویت افراد مصرف کننده مواد مخدر چگونه می تواند بازسازی و دستخوش تغییر گردد.
۳.

روابط فرازناشویی و بسترهای آن: مطالعه ای کیفی در شهر رشت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی نهادهای اجتماعی دوره هشتم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۱۸ 273 - 296

کلید واژه ها: رابطه فرازناشویی افول ارزش ها مخاطره

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۰ تعداد دانلود : ۱۹۳
اهداف: تغییرات اجتماعی فرایندهای گوناگونی را در روابط بین زوجین رقم زده و زمینه ساز ظهور و گسترش انواع مختلفی از روابط جنسی پیشا و پسا ازدواج شده اند. اما این روابط نه در هوا بلکه در زمین و بسترهای خاصی نمود می یابند. اهداف: مقاله حاضر با هدف درک و توصیف بسترها و زمینه های شکل گیری روابط فرازناشویی در شهر رشت انجام شده است. روش مطالعه: رویکرد روش شناختی مطالعه حاضر از نوع کیفی بوده و برای جمع آوری داده ها با تعداد 14 نفر از زنان و مردان درگیر در روابط فرازناشویی مصاحبه عمیق به عمل آمد. در نهایت داده ها به کمک تکنیک تحلیل محتوای کیفی مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: یافته ها نشان دادند که روابط فرازناشویی به عنوان امری تعاملی بین فرد و جامعه در دو بستر فردی و اجتماعی بروز می یابند. بسترهای اجتماعی برخی ریشه در ارزش های سنتی مانند پدرسالاری دارند و برخی در ریشه در افول ارزش های سنتی. ارزش های فردی، ویژگی های شخصیتی و احساس ناامنی در روابط در شرایط مداخله گری رسانه ای به گسترش روابط چندگانه عاطفی و تجربیات فرازناشویی منجر شده است. نتیجه گیری: در چنین شرایطی جاذبه های محیطی و افول ارزش ها از یک سو در ترکیب با مفهوم سازی نو از عشق از سوی دیگر مکانیسم روابط فرازناشویی را قابل تبیین و تفسیر می نماید.
۴.

سرمایه فرهنگی و باروری: مطالعه ای در میان زنان ازدواج کرده 49-15 ساله شهر رشت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه انجمن جمعیت شناسی ایران سال شانزدهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۳۱ 159 - 191

کلید واژه ها: باروری سرمایه فرهنگی تحصیلات زنان رشت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۴ تعداد دانلود : ۱۷۴
در چند دهه اخیر کاهش میزان های باروری به زیر سطح جانشینی در کشور امری فراگیر بوده است، اما تجربه استان گیلان در این زمینه چشمگیر است. براساس آخرین برآوردها، در سال 1399 میزان باروری کل این استان برابر با 1 فرزند بود. پژوهش حاضر در پی بررسی دلایل ذهنی نرخ پایین باروری است. رویکرد نظری مطالعه، رویکرد سرمایه ای پیر بوردیو و مفهوم «سرمایه فرهنگی» و مؤلفه های تشکیل دهنده آن (تجسم یافته، عینیت یافته و نهادین) است. روش پژوهش پیمایش، ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه، جامعه آماری زنان متأهل 49-15 ساله شهر رشت، روش نمونه گیری خوشه ای اتفاقی و حجم نمونه 391 نفر است. یافته ها نشان می دهند بی فرزندی و کم فرزندی حالت شایع در رفتار باروری  است و اکثریت پاسخ گویان (حدود 67 درصد) تصمیمی به باروری مجدد ندارند. طبق یافته ها، بین سرمایه فرهنگی و تمامی ابعاد آن (تجسم یافته، عینیت یافته و نهادی) و رفتار باروری (تعداد فرزند زنده به دنیا آمده هر زن) رابطه معنادار و معکوس حاکم است و با افزایش سرمایه فرهنگی، باروری کاهش می یابد. براین اساس، امروزه اگرچه عوامل ساختاری در باروری نقش دارند، نگرش ها، سلایق، ارزش ها و در نتیجه انتخاب ها نیز مهم هستند و نیاز به ایجاد هماهنگی در انتظارات ذهنی و موقعیت عینی خانواده ها وجود دارد.
۵.

Using Google Drive as the E-portfolio for the Self-assessment of Speaking Fluency in Iran's High Schools

نویسنده:
منبع: Research in English Education Volume ۵, Issue ۲(۲۰۲۰) 49-60

کلید واژه ها: E - portfolios Self - assessment speaking fluency Video recording

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۰ تعداد دانلود : ۳۲۹
This study examines the effect of video recording in Google Drive as the self-assessing E-portfolio on high school EFL learners’ speaking fluency. To that end, a quasi-experimental comparison group research was implemented in which thirty Iranian high school EFL students were assigned either to e-portfolio or comparison groups. While the e-portfolio group assessed their own performance by keeping electronic portfolios in Google Drive, their counterparts in the comparison group presented their performance in the class. The students’ speaking fluency was assessed through both pre- and post-tests. A speaking rubric was used to get the students’ scores. The results of the independent sample t test showed that taking advantage of self-assessment through video-based e-portfolios improved the learners’ speaking fluency. The study had relevant implications for both material designers and language teachers not only to promote student speaking skills, but also to enhance students’ lifelong learning.
۶.

رسانه به مثابه ابژه نسلی: بررسی نقش مصرف رسانه بر هویت نسلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی مسائل اجتماعی ایران سال هشتم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۲۶) 35 - 56

کلید واژه ها: نسل ابژه نسلی مصرف رسانه برخورد تازه مانهایم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۰ تعداد دانلود : ۵۰۰
ابژه نسلی پدیده ای مرتبط با نظام معرفتی نسل هاست که دراثر تغییرات سریع و برخورد تازه با پدیده های نوظهور از نسلی به نسل دیگر تفاوت پیدا می کند. هدف پژوهش حاضر، تبیین تفاوت نسل ها براثر مصرف رسانه هایی است که برای هر نسل حکم ابژه نسلی را پیدا کرده اند. بدین منظور با استفاده از نظریه های مانهایم و بالس و نظریه استفاده و خشنودی و اثرات جابه جایی و مکمل رسانه، این موضوع بررسی شد که آیا بین نسل ها به لحاظ مصرف انواع رسانه تفاوت وجود دارد یا خیر. روش پژوهش، پیمایشی و بر پایه پرسش نامه محقق ساخته انجام شده است. جامعه آماری همه شهروندان 18ساله و بالاتر شهر رشت بودند. روش نمونه گیری از نوع طبقه بندی بود و 400 نفر برای حجم نمونه انتخاب شدند. یافته ها نشان دادند بین ابژه های رسانه ای نسل ها تفاوت معنادار وجود دارد و می توان تقسیم بندی نسل ها را براساس رسانه موردعلاقه هر نسل در نظام معرفتی آنها شناسایی کرد؛ زیرا هر نسل در انتخاب نوع رسانه خاص خود درگیر تجربه مشترک تاریخی است و به صورت انتخابی و فعال عمل می کند.
۷.

بررسی رابطه سبک زندگی و گرایش به طلاق توافقی در بین شهروندان شهر رشت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی نهادهای اجتماعی دوره ششم پاییز و زسمتان ۱۳۹۸ شماره ۱۴ 121 - 148

کلید واژه ها: سبک زندگی طلاق توافقی گرایش بازاندیشی رشت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۴ تعداد دانلود : ۴۶۶
اگر تغییر در سبک زندگی را راهی برای باز اندیشی در ارزش ها و نگرش های افراد بدانیم، می توانیم تفاوتهای افراد در زمینه نگرش نسبت به طلاق توافقی را که نوعی باز تعریف در طلاق سنتی است بهتر درک کنیم. هدف این پژوهش بررسی رابطه سبک زندگی و نگرش به طلاق توافقی در بین شهروندان شهر رشت است. روش تحقیق پیمایشی بوده که در فرایند آن ۴۰۰ نفر از شهروندان ۱۸ ساله و بالاتر در شهر رشت با استفاده از نمونه گیری تصادفی طبقه ای مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته بوده که اعتبار آن از طریق اعتبار سازه ای و پایایی آن از طریق ضریب آلفای کرونباخ مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته های تحقیق  نشان دادند که بین ابعاد سبک زندگی (مصرف فرهنگی، مدیریت بدن و مصرف رسانه ای) با گرایش به طلاق توافقی همبستگی معنی داری وجود دارد؛ یعنی هر چه مصرف فرهنگی بالاتر، اِعمال مدیریت بدن و مصرف رسانه ای بیشتر باشد افراد گرایش بیشتری به طلاق توافقی دارند. با کنترل متغیرهای زمینه ای از قبیل سن، جنس و تأهل، شدت این رابطه تعدیل می شود، به نحوی که بین متأهلین و افراد ۴۴ ساله و بالاتر شدت رابطه بین متغیرهای سبک زندگی و گرایش به طلاق توافقی بالاتر است.
۸.

The Women`s Perception of Gender Roles in Rasht: A Generational Study(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی نهادهای اجتماعی دوره پنجم پاییز و زسمتان ۱۳۹۷ شماره ۱۲ 5 - 28

کلید واژه ها: generation generational differences Gender gender role woman

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۳ تعداد دانلود : ۳۷۵
Iranian women have faced substantial socio-economic changes in the last decades, which provided opportunities to change gender beliefs and production of new generations of women. The aim of the present study is to examine the different attitudes of women towards gender roles, based on Mannheim and Giddens` theory. A survey method was used and data was gathered based on a researcher-made questionnaire. The statistical population was all women older than 18 years living in Rasht City, among them 384 were selected by the stratified and random sampling methods. According to the findings, respondents were divided into three generations: the war and revolution generation, the post-war generation, and the generation of nuclear events. The results indicate the difference between the attitudes of different generations and even by controlling the structural and demographic factors, it was found that the women of the post-war generation affected by cognitive areas, had the most modern attitudes towards gender roles. According to Mannheim`s generational approach, there is a significant relationship between the generational experience and the attitudes of generations.
۹.

مطالعه گمنامی در روابط اینترنتی و عوامل جامعه شناختی مؤثر بر آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی کاربردی سال بیست و نهم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۷۰) 17-38

کلید واژه ها: گمنامی در روابط اینترنتی صحنه مجازی محدودیت های سنتی پایگاه تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۵ تعداد دانلود : ۴۷۷
یکی از امکاناتی که اینترنت در اختیار کاربران خود قرار می دهد، امکان پنهان کردن هویت در این فضا و ایفای نقش های متعدد است. هدف پژوهش حاضر ارائه توصیف و تبیینی از رابطه گمنامی در صحنه مجازی با ویژگی های فردی و محیطی در آن صحنه با استفاده از نظریه نمایشی گافمن و ترکل است. روش پژوهش، پیمایش و جامعه آماری، همه دانشجویان دانشگاه گیلان است که با روش نمونه گیری طبقه ای و تصادفی ساده، 372 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. براساس یافته ها، پسران بیش از دختران و دانشجویان با پایگاه تحصیلی پایین تر بیش از دانشجویان با پایگاه تحصیلی بالاتر به گمنامی در روابط اینترنتی تمایل دارند و این رابطه ازنظر آماری نیز معنا دار است؛ همچنین افزایش متوسط ساعات کاربرد اینترنت در هفته، استفاده از سایت های همسریابی، وبلاگ، چت روم و محدودیت های سنتیِ مرتبط با برقراری دوستی با جنس مخالف، رابطه معنا داری با گمنامی در روابط اینترنتی داشته اند. در مجموع، متغیرهای پایگاه تحصیلی و محدودیت های سنتی 5/41 درصد از تغییرات متغیر گمنامی در روابط اینترنتی را تبیین می کنند. متغیر پایگاه تحصیلی رابطه منفی و متغیر محدودیت های سنتی رابطه مثبتی با میزان گمنامی در روابط اینترنتی داشته اند. این نتایج نشان می دهند کاربران اینترنت برای کاستن از بار محدودیت های سنتیِ مرتبط با ایجاد روابط در صحنه واقعی، ازطریق گمنامی در صحنه مجازی، به عنوان کنشگری فعال ایفای نقش می کنند.
۱۰.

نگاه بی فرزندان ارادی به فرزندآوری: مطالعه ای در شهر رشت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه پژوهی فرهنگی سال هشتم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳ (پیاپی ۲۵)

کلید واژه ها: باروری رشت فردی شدن بی فرزندی ارادی تأخیر در فرزندآوری انتخاب فردی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی انسان شناسی انسان شناسی فرهنگی انسان شناسی قوم شناختی خانواده و خویشاوندی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده کودک و نوجوان
تعداد بازدید : ۱۷۴۱ تعداد دانلود : ۶۶۲
هدف این مقاله توصیف تمایل و یا عدم تمایل به فرزندآوری در بین افراد بی فرزند ارادی در شهر رشت و فهم کنش آن ها در زمینه بی فرزندی بر اساس نظریه «جامعه در مخاطره» و «فردی شدن» بک و بک-گرانشایم است. روش پژوهش، میدانی کیفی و تکنیک پژوهش مصاحبه ی عمیق با 13 نفر از افراد بی فرزند است که حداقل 5 سال بی فرزندی ارادی داشته اند. یافته ها نشان می دهند که افراد داشتن یا نداشتن فرزند را به مثابه انتخابی می دانند که می تواند به خاطر انتخاب های دیگر به تعویق افتاده یا سرکوب شود. با این حال،  بین دو جنس از نظر گرایش به بی فرزندی تفاوت وجود دارد. به طوری که زنان مادر شدن را برای شکل گیری هویت خود مهم تلقی می کنند، اما مردان چنین نظری درباره پدر شدن ندارند. مهم ترین دلایل افراد برای بی فرزند را می توان در پنج مؤلفه خلاصه کرد: مسئولیت های بالای پدرومادری، محدویت های اجتماعی فرزند برای والدین، محدویت های زناشویی فرزند برای والدین، هزینه های بالای داشتن فرزند و مخاطره های بارداری برای زنان. گونه شناسی بی فرزندی ارادی سه دسته از بی فرزندان را نشان می دهد. بی فرزندان دائمی، بی فرزندان موقت و بی فرزندانی که تصمیم مشخصی برای داشتن یا نداشتن فرزند اتخاذ نکرده اند.
۱۱.

رسانه، درونی سازی هنجارها و تصور از بدن: مورد مطالعه دانشجویان دانشگاه گیلان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جامعه شناسی معاصر سال ششم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱۰ 1 - 27

کلید واژه ها: تصور از بدن مصرف رسانه ای درونی سازی هنجارهای رسانه ای درونی سازی هنجارهای فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۶ تعداد دانلود : ۹۰
تصور از بدن به عنوان پدیده مورد توجه در سال های اخیر تحت تأثیر زمینه های فرهنگی و فناورانه قرار دارد. پژوهش حاضر به دنبال بررسی رابطه ی رسانه و درونی سازی هنجارها با تصور از بدن در میان دانشجویان دانشگاه گیلان است. چارچوب نظری مبتنی بر آرای تامپسون، کش و فمینیست ها بوده و با استفاده از روش پیمایش در نمونه ی 400 نفری صورت گرفته است. در این پژوهش از مقیاس های استاندارد نگرش فرهنگی اجتماعی نسبت به ظاهر تامپسون و هینبرگ و مقیاس استاندارد تصور از بدن توماس کش استفاده شده است. یافته ها نشان دادند که بین متغیرهای میزان مصرف رسانه و درونی سازی هنجارهای رسانه ای و هنجارهای اجتماعی و فرهنگی و تصور از بدن رابطه ی معناداری وجود دارد. ولی بین متغیرهای جمعیت شناختی از قبیل پایگاه اقتصادی اجتماعی، سن و وضع تأهل با متغیر تصور از بدن رابطه ی معناداری مشاهده نشد. ضرایب تأثیر استاندارد مدل رگرسیونی نشان دادند که قوی ترین پیش بینی کننده های متغیر وابسته (تصور از بدن) به ترتیب متغیرهای درونی سازی هنجارهای رسانه ای، درونی سازی هنجارهای فرهنگی اجتماعی، مصرف رسانه ای و فشار هنجاری از جانب مردان می باشند؛ بنابراین، رسانه ها به تنهایی در تصویرسازی از بدن نقش نداشته و معیارها و ارزش های فرهنگی جامعه نیز در این مسئله سهیم هستند. پیوند بین رسانه ها به عنوان عامل مدرن با ارزش ها و هنجارهای فرهنگی جامعه به عنوان عامل سنتی با نقش تقویت کننده رسانه ها در درونی سازی معیارهای زیبایی ترکیب شده و قالب جدیدی از ارزش های فرهنگی و اجتماعی را شکل داده است.
۱۲.

انتخاب همسر و معیارهای آن: مطالعه ای در بین مردان و زنان ازدواج کرده ی شهر رشت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی نهادهای اجتماعی دوره سوم پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۸

کلید واژه ها: تحلیل عاملی رشت معیارهای همسرگزینی معیارهای درونی معیارهای بیرونی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده
تعداد بازدید : ۲۱۸۰ تعداد دانلود : ۱۰۸۹
هدف پژوهش حاضر بررسی تفاوت ها و شباهت های موجود در معیارهای همسرگزینی بین مردان و زنان ازدواج کرده شهر رشت است. این پژوهش به روش پیمایشی و با استفاده از ابزار پرسشنامه محقق ساخته در بین 400 نفر از مردان و زنان ازدواج کرده با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای سیستماتیک انجام گرفته است. یافته ها نشان می دهند که مردان به معیارهای جسمانی و زنان به معیارهای اقتصادی- اجتماعی توجه بیشتری دارند و در سایر معیارها از جمله معیارهای عاطفی و شخصیتی تفاوت معنی داری مشاهده نگردید. تحلیل عاملی معیارهای همسرگزینی نشان داد که معیارهای به کار گرفته شده در پژوهش حاضر به شش دسته تقسیم می شوند که این شش معیار نیز به دو دسته معیارهای درونی و بیرونی قابل تقلیل هستند. این دسته بندی ها در مورد مردان مطابق با دیدگاه نظری پژوهش است اما برای زنان صدق نمی کند. از آنجا که در جامعه ایران هنوز مردان نقش انتخاب کننده و زنان نقش انتخاب شونده را دارند، تفاوت های موجود در انتخاب همسر ممکن است به مشارکت پایین زنان در امر همسرگزینی و وابستگی آنان به انتخاب شدن از طرف مردان ارتباط داشته باشد. بنابراین، مردان و زنان در معیارهای درونی برای همسرگزینی مشابهت دارند، اما در معیارهای بیرونی، بر الگوهای متفاوتی تأکید دارند.
۱۳.

جامعه در مخاطره و فرزندآوری: مطالعه ای در شهر رشت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه انجمن جمعیت شناسی ایران سال یازدهم بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲۱ 119-148

کلید واژه ها: آزادی انتخاب مخاطره کم فرزندی فرزندآوری شهر رشت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۳ تعداد دانلود : ۴۰۲
تحولات اجتماعی معاصر افراد را در دو راهی آزادی انتخاب و بلاتکلیفی در انتخاب قرار داده است. امروزه فرزندآوری نیز با انبوهی از این گونه تناقضات همراه است. هدف این پژوهش، بررسی نقش این تحولات و مخاطرات در تصمیم به فرزندآوری زوجین شهر رشت با تأکید بر آرای اولریش بک و الیزابت بک-گرنشایم است. روش این پژوهش پیمایش و داده ها با استفاده از پرسشنامه ی محقق ساخته جمع آوری شده است. جامعه آماری شامل کلیه زوجین 49- 25 ساله شهر رشت بوده که با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای متناسب با حجم نمونه، تعداد 383 خانوار به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شده اند. یافته ها نشان می دهند که در بین زنان، متغیرهای افول ارزش های سنتی، آزادی انتخاب، تحصیلات و سن ازدواج و در بین مردان علاوه بر این متغیرها، متغیر  فردی شدن نیز در کنش فرزندآوری آنها نقش داشته و احتمال فرزندآوری را کاهش داده اند. در نهایت، با وجود آن که افراد با مخاطره ها و مسائل مختلفی روبرو هستند، به دلیل عشق و علاقه به بچه هنوز هم اقدام به فرزندآوری می کنند. با این حال، در دو راهی مخاطره های فرزندآوری و علاقه به بچه، مسیر سوم یعنی کم فرزندآوری را اتخاذ می کنند.
۱۴.

تماس های شبکه ای و تجربه عشق سیّال: مطالعه کیفی دانشجویان دختر دانشگاه گیلان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات فرهنگی ایران سال نهم بهار ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۳۳)

کلید واژه ها: بحث گروهی متمرکز عشق سیال روابط اینترنتی تماس های شبکه ای

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن در حوزه های علم، فرهنگ، هنر و سیاست زن در حوزه رسانه ها
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات فضای مجازی، جهانی شدن و تکنولوژی های نوین ارتباطاتی مطالعات فضای مجازی
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده جوانان
تعداد بازدید : ۱۷۶۵ تعداد دانلود : ۹۰۱
به دنبال گسترش نفوذ اینترنت، تعاملات اجتماعی بین دو جنس به ویژه در فضای مجازی ابعاد جدیدی به خود گرفته اند. این تعاملات ویژگی های خاصی داشته و پیامدهایی برای کاربران اینترنت در زمینه دوستی ها به دنبال داشته است. هدف پژوهش حاضر بررسی ویژگی ها و پیامدهای روابط بین دو جنس در فضای مجازی با استفاده از نظریه ی عشق سیال زیگمونت باومن است. سؤال اصلی پژوهش این است که در روابط و دوستی های اینترنتی دانشجویان، کدام یک از ویژگی ها و پیامدهای تماس های شبکه ای نمود بیشتری دارد؟ این پژوهش با رویکرد کیفی و به شیوه «بحث گروهی متمرکز» در بین دانشجویان دختر دانشگاه گیلان انجام گرفت. نتایج نشان می دهند که رقیق بودن، سادگی و گمنامی در تماس های شبکه ای و همچنین آزادی که در فضای مجازی به دست می آورند باعث گرایش بیش از اندازه جوانان به اینترنت و دوستی های اینترنتی شده است. آن ها در عین آگاهی از پیامدهای منفی این تماس ها، مانند عدم اعتماد و عدم تعهد و ناپایداری این نوع روابط، اغلب نگرش مثبتی به روابط و دوستی های اینترنتی داشتند و حتی تمایل به ازدواج از طریق این رابطه ها نیز در بین آن ها دیده می شود.
۱۵.

تحلیل رفتارهای زیست محیطی ساکنان شهر رشت با تأکید برسبک زندگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه پژوهی فرهنگی سال ششم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۳ (پیاپی ۱۷)

کلید واژه ها: سبک زندگی رشت مسائل زیست محیطی رفتارهای زیست محیطی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی انسان شناسی انسان شناسی زیستی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...)
تعداد بازدید : ۹۲۰ تعداد دانلود : ۵۸۶
مسائل زیست محیطی بعنوان یکی از تهدید های عمده برای بشر در قرن بیست و یکم شناخته شده اند.اکثر مسائل زیست محیطی پیامد رفتار انسان است و این رفتارها در خلأ صورت نمی پذیرند و انوع تعیین کننده های زمینهای، هویتی در آن دخیل می باشند به طوری که در بررسی رفتارهای زیست محیطی توجه به سبک زندگی و نحوه مواجه افراد با محیط زیست حائز اهمیت است. هدف اصلی این پژوهش بررسی رابطه بین سبک زندگی و رفتار های زیست محیطی ساکنان شهر رشت می باشد. روش مورد استفاده در این پژوهش پیمایشی می باشد. جامعه آماری این پژوهش افراد بالای 16 سال ساکن شهر رشت می باشند که از طریق نمونه گیری خوشه ای بصورت تصادفی انتخاب شده اند. یافته های این پژوهش نشان می دهد که بین سبک زندگی و رفتارهای زیست محیطی رابطه ی معناداری وجود ندارد. به نظرمی رسد مسئله محیط زیست در شهر هایی مانند رشت به عنوان یک مسئله ی مهم اجتماعی تلقی نمیشود و بحثی است که هنوز وارد عرصه عمومی نشده و محدود به نخبگان جامعه می باشد.
۱۶.

گسترش فردگرایی و مسأله کم فرزندآوری: مطالعه ای در شهر رشت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه انجمن جمعیت شناسی ایران سال نهم بهار و تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱۸ 1-25

کلید واژه ها: فرزندآوری باروری زیر سطح جایگزینی فردی شدن گذار جمعیتی دوم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۹ تعداد دانلود : ۵۰۱
گذار جمعیت شناختی با جهت گیری باروری "زیر سطح جایگزینی" ویژگی مسلط جمعیت ایران شده است. به نظر می رسد که نقش غالب در این روند شرایط اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی از یک طرف و گسترش تمایلات و خواسته های خود مردم از طرف دیگر است. این گذار در استان گیلان زودتر آغاز شده و پژوهش ها نشان می دهند که این استان کمترین باروری در کشور را داراست. از همین رو هدف مقاله توصیف و تبیین کاهش شدید فرزندآوری در شهر رشت با استفاده از چارچوب نظری فردگرایی می باشد.پژوهش حاضر از نوع پیمایشی با استفاده از تکنیک پرسشنامه و با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای، به حجم 400 نفر انجام شده است. نتایج نشان می دهد، که شاخص های فردی شدن در کاهش فرزندآوری تأثیرگذارند. همچنین نتایج تحلیل رگرسیونی نشان می دهد که متغیرهای تحصیلات زنان، آشنایی اولیه زوج ها، الگوهای همسرگزینی و اشتغال زنان نقش تعیین کننده ای در تبیین متغیر وابسته پژوهش دارند. این نتایج کارآیی نظریه های گیدنز و بک در مورد فردی شدن و بخش جامعه شناختی نظریه گذار جمعیتی دوم را تأیید می کند
۱۷.

بررسی رابطة استفاده از اینترنت با نگرش به دوستی اینترنتی با جنس مخالف (مطالعة موردی دانشجویان دانشگاه گیلان)روستا و توسعه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات فرهنگی ایران سال هفتم زمستان ۱۳۹۳ شماره ۴ (پیاپی ۲۸)

کلید واژه ها: اینترنت میزان استفاده از اینترنت نگرش به دوستی اینترنتی با جنس مخالف نحوه استفاده از اینترنت محیط های تعاملی اینترنت

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات ارتباطات و فرهنگ ارتباطات بین فردی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی جنسیت
تعداد بازدید : ۱۴۶۴ تعداد دانلود : ۸۱۲
اینترنت در حال دگرگون ساختن سیمای زندگی روزمره جوامع، به ویژه در میان قشر جوان است. جاذبه اینترنت باعث شده است که بسیاری از جوانان به جای تعاملات و دوستی های رو در رو به سمت دوستی ها و روابط اینترنتی کشیده شوند. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه استفاده از اینترنت با نگرش به دوستی اینترنتی با جنس مخالف در بین دانشجویان با تکیه بر دیدگاه های گیدنز است. روش پژوهش پیمایشی و داده ها از طریق پرسش نامه محقق ساخته گردآوری شده است. جامعه آماری پژوهش را کلیه دانشجویان مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشگاه گیلان تشکیل می دهند، از بین آنان 372 نفر با روش نمونه گیری طبقه ای متناسب با حجم و نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. رابطه مشاهده شده بین متغیر نگرش به دوستی اینترنتی با جنس مخالف و متغیرهای نشان گر میزان و نحوه استفاده از اینترنت نشان می دهند که استفاده از اینترنت در نگرش مثبت به دوستی اینترنتی با جنس مخالف تأثیرگذار بوده و مطابق با دیدگاه گیدنز می توان گفت که افزایش کنش متقابل الکترونیکی ارزش ها و نگرش های سنتی در مورد رابطه بین دو جنس را تغییر داده است. رابطه ی مثبت مشاهده شده بین سن دانشجویان و نگرش به دوستی اینترنتی نشان گر نقش عامل زمان و فضا بر روی تغییر نگرش ها است. در مجموع، با توجه به دیدگاه های گیدنز، گسترش کاربرد اینترنت به عنوان بخشی از فرایند جهانی شدن در شکل گیری معانی اجتماعی جدید مانند دوستی اینترنتی با جنس مخالف نقش داشته است که از ویژگی های بارز جهان مدرن است.
۱۸.

انواع سرمایه (اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی) و رابطه آن ها با خشونت خانگی علیه زنان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مطالعات علوم اجتماعی ایران سال دهم زمستان ۱۳۹۲ شماره ۴ (پیاپی ۳۹)

کلید واژه ها: خشونت خانگی سرمایه فرهنگی اجتماعی واقتصادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۳ تعداد دانلود : ۴۶۹
خانواده غالباً به عنوان پناهگاه امنیت و خوشبختی تصور می شود اما خشونت خانگی در ابعاد مختلف آن بخشی از تجربه زیسته بسیاری از زنان ایرانی است. این تجربه در اثر داشتن یا نداشتن انواع سرمایه ممکن است متفاوت باشد لذا، پژوهش حاضر به نقش انواع سرمایه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در خشونت خانگی علیه زنان می پردازد. نمونه تحقیق حاضر با حجم 393 نفر (208 مرد و 185 زن متأهل بالای 10 سال) بر اساس روش نمونه گیری طبقه بندی شده و سهمیه ای اجرا گردید. مناطق پنج گانه شهر رشت و جنسیت برای طبقه بندی به کار گرفته شدند. چهارچوب پژوهش حاضر نظریه سرمایه بوردیو بوده است. نتایج این پژوهش نشان داند که بین انواع سرمایه در اختیار آزمودنی ها و خشونت خانگی علیه زنان رابطه معنادار معکوس وجود دارد. به نوعی که آن دسته از پاسخگویانی که از سرمایه های اجتماعی ، اقتصادی و فرهنگی بالاتری برخوردار هستند از پایین ترین میزان خشونت خانگی علیه همسرانشان برخوردار بوده اند و بالعکس.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان