بیژن زارع

بیژن زارع

مدرک تحصیلی: دانشیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه خوارزمی تهران
پست الکترونیکی: dr_bizhanzare@yahoo.com

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۱ تا ۵۹ مورد از کل ۵۹ مورد.
۴۱.

مطالعه رابطه نظام ارزشی و نحوه گذراندن اوقات فراغت جوانان در شهرستان دشت آزدگان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال یازدهم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۳۹ 143 - 172

کلید واژه ها: مدرنیته سنت تاریخ بومی فرا روایت غربی مدرنیته تاریخ احمد اشرف محمد علی همایون کاتوزیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۸ تعداد دانلود : ۲۳۱
با توجه به گسترش کمی و کیفی اوقات فراغت در جهان معاصر، و از آن جا که نحوه گذران این اوقات به عنوان یکی از م ؤلفه های زندگی امروزی نقش بسیار مهم و حیاتی در هویت یابی جوانان بر عهده دارد، در صور ت عدم استفاده درست از آن، رفتارهای انحرافی را در پی دارد. هدف این مطا لعه شنا خت و تبیین عوامل فرهنگی مؤثر بر نحوه گذران اوقات فراغت جوانان در پرتو نظام ارزش ی جامعه است . فرضیات استناج شد ه ازچهارچوب طیف مطالعه » نظری تحقیق با استفاده ا ز روش پیمایش و تکنی ک پرسشنامه برگرفته از و نحوه گذران اوقات فراغت به وسیله پرسشنام ه ساختمند و خود « ارزش های آلپورت گزارشی دریک نمونه 396 نفری از جوانان شهرستان دشت آزادگان، آزمون گردی د . نتایج حاکی از آن است، که رابطه ارزش نظری با فراغ ت ف کری، ارزش اجتماعی با فراغت اجتماعی، ارزش هنری با فراغت هنری، ارزش مذهبی با فراغت اجتماعی تایید و ارزش اقتصادی با فراغت عملی و ارزش سیاسی با فراغت جسمان ی رد ش د . ه م چنین، از متغیرهای زمینه ای رابطه پایگاه اجتماعی  اقتصادی با فراغت هنری، جنس با فراغت جسمانی و عملی و وضعیت تأهل با فراغت هنری تأیید و سن با فراغت اجتماعی رد شد.
۴۲.

تعیین کننده های سرمایه ای سبک زندگی سلامت محور سالمندان تهرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه انجمن جمعیت شناسی ایران سال هشتم بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۱۶ 117-138

کلید واژه ها: سالمندی سبک زندگی سلامت محور امراض مزمن سرمایه اجتماعی سرمایه اقتصادی سرمایه فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۵ تعداد دانلود : ۳۴۲
مطالعه سبک زندگی سلامت محور به بررسی الگوی های جمعی رفتارهایی اطلاق می شوند که با پرداختن به مسائل مخاطره آمیز سلامت افراد و یافتن علل و دلایل آن تضمین کننده سلامت ایشان باشند. تبیین های موجود، عمدتا تعیین کننده هایی همچون انتخاب های فردی و عوامل ساختاری و اجتماعی را مدنظر قرار داده اند. با اتخاذ رویکردی مشابه، تحقیق حاضر درصدد کشف علل سرمایه ای موثر بر انتخاب های فردی است که بر سبک زندگی سلامت محور سالمندان تهرانی تاثیر می گذارند. یافته های تحقیق نشان داد تقریبا دو سوم سالمندان مورد بررسی، از سبک زندگی متوسطی برخوردارند. با در نظر گرفتن انواع سرمایه، 6/56 درصد نمونه تحقیق از سرمایه اقتصادی متوسط و 2/62 درصد آنها از سرمایه اجتماعی متوسطی برخوردارند. مهمتر آنکه 7/74 درصد سالمندان مورد بررسی از سرمایه فرهنگی پایینی برخوردارند. نتایج آزمون فرضیات نشان داد که سرمایه اجتماعی و اقتصادی با سبک زندگی مبتنی بر سلامت سالمندان رابطه معنی داری دارند در حالیکه سرمایه فرهنگی بر سبک زندگی بی تاثیر است. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد 16 درصد تغییرات سبک زندگی سالمندان تابع سرمایه اجتماعی و اقتصادی است و در بین انواع سرمایه، سرمایه اجتماعی و سپس سرمایه اقتصادی با ضرایب بتای 186/0 و 136/0 بیشترین اثر را بر سبک زندگی سلامت محور سالمندان دارد.
۴۳.

رابطه بین مصرف گرایی و جهت گیری های ارزشی با شهروندی زیست محیطی در بین شهروندان تبریز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی اقتصادی و توسعه سال نهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 73-98

کلید واژه ها: شهروندی زیست محیطی مصرف گرایی جهت گیری های ارزشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۳ تعداد دانلود : ۴۱۳
شهروندی زیست محیطی، مفهومی است چندبعدی از تکالیف و وظایف(فردی و اجتماعی) که شهروندان را به مسائل زیست محیطی در ابعاد مختلف(آگاهی زیست محیطی، نگرش زیست محیطی، رفتار زیست محیطی، مصرف مسئولانه و پایدار، نگرانی زیست محیطی و اخلاق زیست محیطی) حساس تر کرده و به گسترش مطالبات شهروندی زیست محیطی و رفتارهای مطلوب زیست محیطی در ابعاد فردی و اجتماعی، فرهنگی و سیاسی و مادی و فرامادی منجر شده است. تحقیق مطالعه حاضر با هدف مطالعه رابطه بین مصرف گرایی و جهت گیری های ارزشی با شهروندی زیست محیطی در بین شهروندان تبریزی انجام یافته است. روش مورد استفاده در تحقیق حاضر پیمایشی است. از ابزار پرسشنامه محقق ساخته جهت جمع آوری داده های مورد نیاز استفاده شده است. جامعه آماری ساکنان بین 64-15 سال کلان شهر تبریز به تعداد 407 نفر بر اساس فرمول نمونه گیری کوکران تعیین و به روش نمونه گیری خوشه ای، برای مطالعه انتخاب شده اند. نتایج نشان می دهد که بین میزان مصرف گرایی و شهروندی زیست محیطی همبستگی معنی دار و منفی(48/0-) وجود دارد و نیز بین میزان جهت گیری ارزشی با شهروندی زیست محیطی همبستگی معنی دار و منفی(54/0-) وجود دارد.
۴۴.

بررسی اثرات (اقتصادی – اجتماعی) شهرک صنعتی سپهر در توسعه نواحی روستایی و کیفیت زندگی ساکنین (مطالعه موردی شهرستان نظرآباد)

نویسنده:
منبع: دستاوردهای نوین در مطالعات علوم انسانی سال اول آبان ۱۳۹۷ شماره ۶
تعداد بازدید : ۲۷۵ تعداد دانلود : ۳۶۹
تاکید بر صنایع روستایی، صنایع کوچک، شهرک های کوچک صنعتی و تمرکز زدایی از فعالیت های صنعتی در کشور ما در دولت نهم از 455 به 788 و در دولت یازدهم به 929 شهرک صنعتی رسید. شهرک صنعتی سپهر در زمین های غیر قابل کشت و نامساعد برای کشاورزی منطقه احداث شده و نه تنها باعث از بین نرفتن کشاورزی منطقه شده، بلکه تولیدات کشاورزی منطقه حکم مواد اولیه بعضی از شرکت های صنعتی محسوب شده ، همچنین باعث جذب افرادی که به علت رونق نداشتن کشاورزی در فصل زمستان بیکار می باشند شده است. روش تحقیق به صورت پیمایشی و توصیفی – تحلیلی است. روش گردآوری اطلاعات نیز به صورت کتابخانه ای، مصاحبه، و میدانی از طریق پرسشنامه در قالب طیف لیکرت طراحی و تحلیل یافته ها با استفاده از نرم افزار Spss و آزمون ناپارامتری و یلکاکسون صورت گرفته است و جامعه آماری نیز مبتنی بر 8081 خانوار روستایی ساکن با جمعیت 29164 نفر در اطراف شهرک صنعتی سپهر با تعداد 5000 نفر کارگر شاغل در 140 واحد فعال در شهرک صنعتی سپهر می باشد. نتایج تحقیق نشان می دهد استقرار شهرک صنعتی از نظر اقتصادی، اثرات بسزایی در توسعه نواحی روستایی همجوار خود داشته، بطوریکه در شاخص های منتخب شامل خوراک، پوشاک، کیفیت و مالکیت مسکن، رضایت و ثبات و امنیت و تنوع شغلی، افزایش درآمد، عدم مهاجرت، انگیزه ماندگاری، بهبود تغذیه و کیفیت زندگی بهبود قابل توجه حاصل شده است .
۴۵.

Sociological Analysis of Working Commitment Status Among teachers(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Iranian journal of educational sociology, Vol ۲, Number ۲ (۲۰۱۹) 60-70

کلید واژه ها: Perceptions of organizational justice Job motivation alienation from work job commitment Job satisfaction

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۸ تعداد دانلود : ۲۲۷
Purpose: The present study is a sociological study of the level of work commitment among teachers working in education in Maku city in West Azerbaijan province. Since one of the most important goals in the growth and development of society is its efficient workforce and human resources, so paying attention to this important resource is one of the duties of managers, officials and specialists to identify and identify relevant quality factors in the workforce. Maintain and enhance it and make employees committed to the organization. Methodology: In this research, the required data were collected using the survey method and questionnaire technique. The statistical population of the study consisted of teachers working in three elementary, middle and high schools in Mikumi education, among whom 286 students were selected using Cochran sampling formula and using quota sampling. Findings: After analyzing the data, the mean score of job commitment index was about 3.16 out of 5 and it was found that organizational participation, work attitude, perception of organizational justice, job motivation, management style, alienation from work, job satisfaction and job base with The dependent variable of work commitment had a significant relationship, but the underlying variables had no significant relationship with the dependent variable. The results of the multivariate regression test also showed that the remaining variables in the equation account for about 60% of the variance of the dependent variable of work commitment. Conclusion: Exchange theories of tendency and tendency theories, which state that motivations have a great influence on people's behavior and behavior, are confirmed.
۴۶.

تحول در آموزش و پرورش: تحلیل گفتمان کنش های سیاستی دهه نخست بعد از انقلاب اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات فرهنگی ایران سال چهاردهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۵۶) 33 - 68

کلید واژه ها: انقلاب اسلامی تحول در آموزش و پرورش دولتی کردن اسلامی سازی تحلیل گفتمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۱ تعداد دانلود : ۱۵۴
نشانه تغییر و تحول در آموزش و پرورش همواره نشانه ای شناور در مفصل بندی کنش های سیاستی آموزش و پرورش و محور منازعات معنایی متعدد بوده است. در این مقاله در چارچوبی ترکیبی از نظریه گفتمان لاکلا و موفه و نورمن فرکلاف، به تحلیل گفتمان این منازعات معنایی در متون سیاستی تولید شده در دهه نخست بعد از پیروزی انقلاب اسلامی پرداخته شده است. نتایج این تحلیل نشان می دهد که منازعات معنایی در عرصه آموزش و پرورش، در فضایی که «جهاد فرهنگی» ایجاد نمود، تغییر بنیادی در اهداف، محتوا، ساختار، برنامه ها و فلسفه آموزش و پرورش را با محوریت نشانه «اسلامی سازی» مفصل بندی کرد. این نشانه محوری از طریق کنش هایی مثل تغییر محتوای دروس، پاکسازی نیروی انسانی و حذف نشانه های گفتمان سابق، تأسیس نهاد امور تربیتی، جهت دهی به فعالیت های فوق برنامه، دولتی کردن مدارس و...، ثبات معنایی یافت. قابلیت اعتبار و دسترسی این معنا نیز با برجسته شدن ضرورت تثبیت نشانه های گفتمان انقلاب اسلامی پیوند برقرار کرد.
۴۷.

بررسی نقادانة کتاب جامعه شناسی و آموزش و پرورش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی سال هجدهم اسفند ۱۳۹۷ شماره ۱۲ (پیاپی ۶۴) 133-156
تعداد بازدید : ۲۴۸ تعداد دانلود : ۴۶۱
در این مقاله سعی شده است تا براساس دیدگاه های نظری و معیار های علمی رایج و پذیرفته شده درباب کارکردها و ویژگی های مطلوب یک کتاب درسی تخصصی دانشگاهی به بررسی نقادانة شکلی، محتوایی، فنی، و ادبی کتاب جامعه شناسی و آموزش و پرورش پرداخته شود. نتایج حاصل از بررسی حاکی از آن است که این کتاب، درمجموع به لحاظ ارزش گذاری براساس معیارهای یادشده، از کیفیت بالنسبه قابل قبولی برخوردار است. اما، درعین حال برای ارتقاء کیفیت آن لازم است مطالب و فصولی در زمینه هایی هم چون: روش های تحقیق در جامعه شناسی آموزش و پرورش شخصیت اجتماعی مطلوب در دانش آموزان، ساختار اجتماعی آموزش و جامعه پذیری حرفه ای و تخصصی دانش آموزان، آموزش و پرورش و نابرابری، و آموزش وپرورش و تحرک اجتماعی بدان افزوده شود. هم چنین، درج خلاصه ای از مطالب مهم با ارائة پرسش هایی برای توسعة تفکر و جست وجوگری بیش تر مخاطبان و افزودن فهرستی از کتاب ها و منابع جدید و روزآمدتر مرتبط با مطالب هر فصل در پایان فصل ها می تواند بر جذابیت و غنای مطالب کتاب بیفزاید. ضمن این که، لازم است بخشی از مطالب هر فصل از کتاب متناسب با موضوع همان فصل به تحلیل وضعیت حال و آیندة آموزش و پرورش ایران اختصاص داده شود.
۴۸.

بررسی وضعیت لباس مفهومی از دیدگاه هنرمندان فعال در این حوزه در ایران (دهه 1380)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی هنر و ادبیات دوره ۶ بهار و تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۱۱) 139 - 164

کلید واژه ها: آثار لباس مفهومی در ایران جایگاه لباس مفهومی در ایران لباسِ مفهومی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۲ تعداد دانلود : ۱۰۶
بعد از دهه 60 میلادی، لباس به عنوان مفهومی هنری مد نظر قرار گرفت و هنرمندان با استفاده از تلفیق لباس با ویژگی های هنرهای تجسمی، حالات و صفات انسانی، حرکات اندام، و گاه توانایی های بازیگری، مفاهیم مورد نظر خود را به نمایش گذاشتند و از آن در قالب چیدمان، اجرا، ویدئو، عکاسی، و غیره برای خلق اثر هنری و ارتباط با مخاطبان اثر بهره جستند. هدف اصلی چنین لباس هایی صرفاً پوشش بدن انسان نیست، بلکه نمایش صفات، احساسات، و اندیشه های انسان است. هدف این پژوهش، بررسی وضعیت و جایگاه لباس مفهومی، دلایل وضع موجود آن، و راه کارهای توسعه و گسترش این حوزه از هنر از دیدگاه هنرمندان فعال در این حوزه در ایران بود. این پژوهش از منظر داده های تحقیق، کیفی بود و شرکت کنندگان آن به صورت هدف مند انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها نیز مصاحبه نیمه طراحی شده بود. اطلاعات جمع آوری شده از طریق مصاحبه ها ی حضوری و پست الکترونیک، پس از ضبط و تبدیل به متون یادداشت شده، کدگذاری شدند و سپس مقوله ها و الگوهای موجود در آن ها استخراج و تحلیل شدند. نتایج این پژوهش حاکی از این است که این حوزه از هنر در ایران رشد چشمگیری ندارد. بر اساس یافته ها، مهم ترین دلایل گسترش نیافتن حوزه لباس مفهومی در ایران را می توان مربوط به کمبود منابع نظری، عدم شناخت، و استقبال نکردن مخاطبان از این حوزه و وجود محدودیت های متعدد اجتماعی، فرهنگی، و سیاسی دانست.
۴۹.

مطالعه فرهنگ مدیریت پسماند در بین شهروندان شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی اقتصادی و توسعه سال ۱۲ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱ 47 - 79

کلید واژه ها: فرهنگ مدیریت پسماند تحلیل تماتیک خلاء سیاست گذارانه تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۷ تعداد دانلود : ۱۰۰
هدف:افزایش روزافزون جمعیت و تغییر الگوی مصرف، سبب افزایش مصرف گردیده و افزایش مصرف نیز به دنبال خود مسائل مختلفی چون تولید پسماندها را در شهرهای بزرگ از جمله تهران به همراه آورده است. مسئله مواد زائد و پسماندهای شهری به قدری دامنه پیدا کرده اند که قلمرو آنها دیگر به مسائل فنی ختم نمی شوند و عمیقاً صبغه اجتماعی و فرهنگی دارند. بنابراین مطالعه فرهنگ مدیریت پسماند در بین شهروندان شهر تهران به عنوان مسئله اصلی تحقیق مد نظر قرار گرفته است. روش: پژوهش حاضر کیفی بوده و داده ها با استفاده از تکنیک مصاحبه عمیق نیمه ساختمند با نخبگان سازمان مدیریت پسماند و بخش پسماند و بازیافت مناطق 22 گانه شهرداری شهر تهران در بازه زمانی فروردین و اردیبهشت 1400 گردآوری و به منظور تحلیل داده ها از تحلیل تماتیک استفاده شده است.یافته ها:یافته های پژوهش حاضر 7 مقوله اصلی از جمله خلاءسیاست گذارانه، فقر دانش تجربی/تئوریک، خلاءآموزش های مهارتی/شناختی، ضعف عملیاتی سازی و اجرا، تفکر مصرفی به طبیعت، بی ارزش انگاری اجتماعی و ائتلاف های رانتی همسود و مقولات فرعی را در بر می گیرند.نتایج: نتایج تحقیق نشان می دهد که مقولات و مضامین استخراج شده بر دو دسته از فقدان ها تاکید دارند که مانع فرهنگ سازی در این حوزه شده است:دسته اول به مولفه های مرتبط با شهروندان بر می گردد و دسته دوم مقولاتی هستند که از بیرون باعث عدم نهادینه سازی فرهنگ مدیریت پسماند شده اند.نتایج: نتایج تحقیق نشان می دهد که مقولات و مضامین استخراج شده بر دو دسته از فقدان ها تاکید دارند که مانع فرهنگ سازی در این حوزه شده است:دسته اول به مولفه های مرتبط با شهروندان بر می گردد و دسته دوم مقولاتی هستند که از بیرون باعث عدم نهادینه سازی فرهنگ مدیریت پسماند شده اند.
۵۰.

نشاط اجتماعی و زمینه های شکل گیری آن از منظر سیاستگذاران فرهنگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی اقتصادی و توسعه سال یازدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ 169 - 190
تعداد بازدید : ۱۶۲ تعداد دانلود : ۱۱۹
با توجه به نگاه فرهنگ محور به نشاط اجتماعی در رویکردهای نوین و نقش تعیین کننده آن در سلامت فرد و جامعه و در نهایت فرایند توسعه، پژوهش حاضر به تحلیل و تبیین نشاط اجتماعی از دیدگاه سیاستگذاران عرصه فرهنگ می پردازد. در این مطالعه بر مبنای نظریات شودر و آرلی هوقشیلد نشاط اجتماعی به عنوان یک برساخت فرهنگی و طبق نظر وینهوون به مثابه یک کنش اجتماعی تلقی گردید. رویکرد پژوهش کیفی بوده و از روش تحلیل تماتیک (مضمونی) بهره گرفته شده است. میدان پژوهش شامل سازمان ها و نهادهای سیاستگذار در حوزه نشاط می باشند که از بین آنها 6 سازمان به صورت هدفمند و از هر سازمان 2 نفر جهت مصاحبه انتخاب شدند. روش جمع آوری اطلاعات مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته با معیار اشباع نظری می باشد. بر مبنای یافته های پژوهش نشاط و شادکامی مفهومی روانی – اجتماعی است که لازم است در تعریف های فردی مورد بررسی قرار گیرد که البته بخش قابل توجهی از درک و شرح آن به فهم شرایط اجتماعی، محیطی و فرهنگی مربوط می شود. نتایج تحقیق نشان می دهد که جهان زیست سیاستگذاران و زمینه فرهنگی و باورهای آنها به وضوح منجر به تجربه ابعاد خاصی از معنا و متعاقباً تجربه محیط های خاصی در مسیر دستیابی به نشاط اجتماعی می شود. بعد از انقلاب اسلامی بخش قابل توجهی از آیین های جمعی بر آیین های دینی متمرکز شد؛ لذا سیاستگذاران بر این باورند که دین باوری عمیق و قلبی در نهایت منجر به فراغ خاطر، آرامش درونی و نشاط پایدار در بین تجربه کنندگان می شود. سیاستگذاران فرهنگی کشور مهمترین زمینه های شکل گیری نشاط اجتماعی را شامل رضایت شغلی، سرمایه اجتماعی و فرهنگی، سبک زندگی، عوامل شخصیتی، خانوادگی، اقتصادی، آموزشی و کیفیت زندگی می دانند.
۵۱.

تحول در آموزش و پرورش: تحلیل گفتمان کنش های سیاستی دوره سازندگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد فرهنگ سال ۱۶ بهار ۱۴۰۲ شماره ۶۱ 71 - 98

کلید واژه ها: گفتمان سازندگی سیاست ها آموزش و پرورش ایران نشانه تحول

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۴ تعداد دانلود : ۱۳۰
نظم نمادین آموزش و پرورش همواره عرصه ای برای منازعات معنایی گوناگون جهت مفصل بندی کنش های سیاستی مختلف به منظور ایجاد تغییر و تحول بوده است. در این مقاله در چارچوبی ترکیبی از نظریه گفتمان لاکلا و موفه و نورمن فرکلاف به تحلیل گفتمان این منازعات معنایی در متون سیاستی دوره سازندگی پرداختیم. توسعه اقتصادی، سازندگی و بازسازی ویرانی های ناشی از جنگ تحمیلی، فضایی برای بروز منازعات معنایی جدید در عرصه نظام آموزشی را فراهم نمود، که در راستای تغییر تدریجی در اهداف، محتوا، ساختار و برنامه های آموزش و پرورش و درصدد تثبیت معنای نشانه های تغییر و تحول در آموزش و پرورش در بینامتنیت با نشانه های برنامه های توسعه بود. این نشانه ها از طریق متون سیاستی و کنش هایی مثل تدوین برنامه توسعه اول و دوم، تغییر نظام آموزش و پرورش در قالب نظام جدید آموزش متوسطه و آئین نامه های مرتبط با آن مثل آئین نامه برنامه درسی نظام جدید متوسطه و آئین نامه امتحانات، تدوین اصول حاکم بر دوره راهنمایی تحصیلی، تدوین نظام نامه پرورشی و غیره، ثبات معنایی یافت. قابلیت اعتبار و دسترسی نشانه های فوق نیز با برجسته شدنِ ضرورت تثبیت نشانه های سازندگی و توسعه پیوند برقرار نمود و در متون سیاستی، به شکل استعاری یا آرمانی مطرح گردید. 
۵۲.

پژوهشی در باب دینداری و مشارکت سیاسی (مورد مطالعه: شهروندان شهر کرج)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جامعه شناسی معاصر سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۸ 23 - 46

کلید واژه ها: فرهنگ مشارکتی مشارکت سیاسی انگیزه سیاسی دینداری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۳ تعداد دانلود : ۱۰۸
اندیشه مشارکت سیاسی از آنجا شکل گرفت که مردم حق تعیین سرنوشت خود را دارند و به نوعی باید قدرت مهارنشدنی حاکمان در رأس هرم قدرت را محدود کرد، چه دولت نماینده مردم است و باید پاسخگوی مردم خود هم باشد. تجلی این تحدید قدرت حاکمان در گرو مشارکت شهروندان در سرنوشت خود بوده است. این تحقیق با توجه به تأکید زیاد دین مبین اسلام بر کار گروهی و مشارکت در امور جامعه؛ به دنبال بررسی رابطه بین میزان دینداری و مشارکت سیاسی است. این مطالعه، به شیوه پیمایشی بر روی 400 نفر از شهروندان شهر کرج، به عنوان نمونه اجرا شد که نتایج تحقیق نشان از این دارد که بین دینداری و مشارکت سیاسی رابطه معناداری وجود دارد که با توجه به آزمون همبسنگی پیرسون بین ابعاد مناسکی، پیامدی، اعتقادی و تجربی دینداری با مشارکت سیاسی رابطه مثبتی برقرار می باشد. همچنین نتایج آزمون ضریب همبستگی چندگانه نشان می دهد که همبستگی متوسطی بین متغیرهای مستقل و متغیر وابسته وجود دارد. ضریب تعیین تعدیل شده برابر با 243/0 نشان می دهد که حدود 5/24 درصد از تغییرات متغیر وابسته مشارکت سیاسی توسط متغیرهای مستقل تحقیق تبیین می شوند. نتایج این آزمون حاکی از آن است، بعد مناسکی و بعد پیامدی دینداری بیشترین سهم معنی دار را در پیش بینی پراکندگی مشارکت سیاسی دارا می باشند.
۵۳.

تأثیر مؤلفه های سبک زندگی بر نگرش به فرزندآوری (مطالعه موردی: زنان در آستانه ازدواج شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن در توسعه و سیاست دوره ۱۴ تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲ 217 - 234

کلید واژه ها: اوقات فراغت پایگاه اقتصادی اجتماعی سبک زندگی فرزندآوری مدیریت بدن مصرف فرهنگی نگرش زنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۵ تعداد دانلود : ۹۹
ایران طی دهه های اخیر با مسئله ای جمعیتی به نام کاهش شدید باروری مواجه شده است. با توجه به حرکت جامعه ایران به سمت مدرنیته و در نتیجه تغییر سبک زندگی افراد، سؤال اساسی این تحقیق آن است که تغییر در سبک زندگی چه اندازه می تواند نگرش کنش گران در معرض باروری را تحت تأثیر قرار دهد. پژوهش حاضر با هدف تأثیر مؤلفه های سبک زندگی بر نگرش به فرزندآوری بین زنان در آستانه ازدواج مراجعه کننده به شبکه های بهداشت درمانی شهر تهران انجام گرفته است. با استفاده از تکنیک پرسش نامه، 384 نفر از زنان شهر تهران بررسی شدند. طبق نتایج تحقیق، 3 / 83درصد زنان بررسی شده نگرش متوسط و ضعیفی به فرزندآوری و کارکردهای آن دارند. همچنین، بین مؤلفه های سبک زندگی (مدیریت بدن، اوقات فراغت، مصرف فرهنگی و پایگاه اقتصادی اجتماعی) با نگرش به فرزندآوری رابطه معناداری وجود دارد و 32 درصد از تغییرات نگرش به فرزندآوری با متغیرهای مستقل تبیین می شود. بین مؤلفه های سبک زندگی، متغیر پایگاه اقتصادی اجتماعی قوی ترین متغیر پیش بین متغیر وابسته است. به عبارتی، متغیر مذکور علاوه بر اثر مستقیم بر نگرش زنان شهر تهران به فرزندآوری، بر همه ابعاد سبک زندگی اثرگذار است و متغیر مصرف فرهنگی نیز علاوه بر تأثیر بلافصل بر نگرش زنان، تحت تأثیر سایر ابعاد و مؤلفه های سبک زندگی است. همچنین، مؤلفه مدیریت بدن بعد از پایگاه اقتصادی اجتماعی، بر نگرش زنان به فرزندآوری اثرگذار بوده است.
۵۵.

رابطه ویژگی های خانواده و شخصیت کارآفرین فرزندان(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: رفاه اجتماعی سال ۱۵ بهار ۱۳۹۴ شماره ۵۶ ۱۰۴-۶۷

کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی سرمایه فرهنگی شخصیت کارآفرین کارآفرین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵ تعداد دانلود : ۵۷
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف مطالعه رابطه ویژگیهای خانواده (نوع خانواده، سرمایهٌ فرهنگی، سرمایه اجتماعی، پایگاه اجتماعی خانواده و متغیرهای زمینه ای) با شکل گیری ویژگیهای کارآفرینانه در شخصیت فرزندان در شهر هشتگرد انجام پذیرفته است. روش: در این تحقیق، 250نفر از افراد سنین 18 تا 39 سال که در دوره های مهارت آموزی سازمان فنی وحرفه ای شرکت کرده بودند پیمایش شدند. یافته ها : بین سرمایه اجتماعی خانواده، نوع خانواده و جنس افراد با ویژگیهای کارآفرینانه در شخصیت فرزندان رابطه وجود دارد اما سرمایه فرهنگی خانواده و سایر متغیرها با شخصیت کارآفرینانه فرزندان رابطه ای ندارند. همچنین، متغیر سرمایه اجتماعی با تمامی ابعاد کارآفرینانه به جز بعد رویاپردازی، رابطه مثبت دارد. از بین کلیه متغیرهای وارد شده به معادله رگرسیونی، تنها 3 متغیر سرمایه اجتماعی، نوع خانواده و جنس پاسخگویان قادر به پیش بینی تغییرات ویژگیها ی کارآفرینانه در شخصیت فرزندان بوده و توانسته اند 1/15 درصد از تغییرات آن را تبیین کنند. بحث: در گام اول، باید سیاست گذاری و برنامه ریﺰی مناسب در جهت اصلاًح مناسبات قدرت در عرصه ها ی مختلف بین زوجین به منظور شکل ﮔیﺮی خانواده دموکراﺗیک انجام پذیﺮد. در گام دوم، در نگرشها ی کﻠیﺸﻪای مردسالارانه بازنگری صورت ﮔیﺮد. سرانجام در گام سوم، در جهت تقویﺖ سرمایهس اجتماعی به طور اعم و سرمایه اجتماعی خانوادگی به طور اخص اقدامات عملی صورت ﮔیﺮد.
۵۶.

مطالعه عوامل فردی اجتماعی مؤثر بر گرایش به مشارکت زنان روستایی در صندوق اعتبارات خرد استان مازندران(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: رفاه اجتماعی سال ۱۲ پاییز ۱۳۹۱ شماره ۴۶ 498-461

کلید واژه ها: پایگاه اجتماعی - اقتصادی زنان سرمایه اجتماعی و صندوق اعتبارات خرد روستایی گرایش به مشارکت در صندوق ویژگی های شخصیتی زنان روستایی هزینه فایده ناشی از مشارکت در صندوق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶ تعداد دانلود : ۳۵
مقدمه: در حال حاضر، راهبردهای مختلف توسعه بر مشارکت مردمی به طور اعم و زنان به عنوان نیمی از جمعیت جامعه به طور اخص به عنوان تضمین موفقیت هر نوع برنامه توسعه ای تأکید می نمایند. طرح صندوق اعتبارات خرد زنان روستایی از جمله طرح هایی است که در وزارت جهاد کشاورزی که با هدف افزایش زمینه فعالیت اقتصادی، ارتقاء سطح رفاه و توانمندسازی زنان محروم روستایی طراحی و به اجرا در آمده است. با وجود تلاش بسیار دست اندرکاران طراحی و اجرای طرح آن چنان که باید این طرح از سوی زنان روستایی مورد استقبال قرار نگرفته است. در این رابطه، پرسش اصلی پژوهش این است که، چرا گرایش به مشارکت در این طرح از سوی اکثریت زنان روستایی درحد انتظار نبوده است؟ روش: برای یافتن پاسخی علمی و دقیق برای این پرسش جمعیت آماری تحقیق را خانوارهای ساکن روستاهایی تشکیل داده اند که دارای صندوق اعتبار خرد بوده اند.برای مطالعه در باب موضوع پژوهش از روش پیمایش و برای جمع آوری داده ها از تکنیک پر سش نامه استفاده شده است. یافته ها: یافته های تحقیق حاکی از آن است که متغیرهای ویژگی های شخصیتی زنان روستایی، عوامل فرافردی، میزان هزینه فایده ناشی از مشارکت در صندوق و ویژگی های اجتماعی اقتصادی زنان روستایی با متغیر وابسته رابطه معنادار داشته اند. نتایج: درحالی که، متغیرهای مستقل ویژگی های فردی و پایگاه اجتماعی با متغیر وابسته تحقیق رابطه معنادار نداشته و درنتیجه فرضیات مربوطه رد شده اند. در مجموع، با توجه به مقدار ضریب تعیین متغیرهای مستقل دارای رابطه معنادار با متغیر وابسته می توان گفت که تنها 52/0 از واریانس متغیر وابسته توسط این متغیرها تبیین می شود.
۵۷.

جایگاه دین داری در تغییرات امید اجتماعی شهروندان تهرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش انحرافات و مسائل اجتماعی دوره ۳ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۸ 71 - 103

کلید واژه ها: امید اجتماعی دین داری عاملیت گراندد تئوری شهر تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱ تعداد دانلود : ۲۳
امید در گفتمان سیاست گذاری کشور، هرچند به عنوان مسئله ای اجتماعی با ابعاد وسیع مطرح نشده، مسئله بخش گسترده ای از مردم و سیاست گذاران کشور بوده و هست. هدف از پژوهش حاضر، مطالعه جامعه شناختی از تفسیر امید اجتماعی در میان شهروندان شهر تهران است. در روش شناسی پژوهش حاضر از راهبرد نظریه زمینه ای بهره برده شده است. برای نیل به این هدف با پنجاه شهروند تهرانی، از روش نمونه گیری هدفمند و نظری استفاده شده است. فرایند انجام مصاحبه ها تا مرحله اشباع نظری ادامه یافت. تحلیل داده ها از طریق نظام کدگذاری باز، محوری و گزینشی صورت گرفت و در نهایت مقوله هسته استخراج شد. در فرایند کدگذاری باز، 33 کد محوری، 9 مقوله اصلی و 1 مقوله هسته از نظام کدگذاری داده ها استخراج شد. نتایج این پژوهش روایتگر معنای چندبعدی دین داری در احیای امید است. به نظر می رسد که شهروندان تهرانی با امید به تکیه گاهی نامتناهی، تحمل سختی و مشقت ها را معنادار کرده و برای دین داری در حوزه احیای امید، عاملیتی چندبعدی و مثبت قائل هستند. همچنین دین از طریق ایجاد همبستگی و انسجام به نوعی وجه اجتماعی امید را تقویت کرده، در نهایت به صورت آشکار و پنهان به کاهش آسیب های اجتماعی کمک می کند.
۵۸.

نقش عوامل اجتماعی و موقعیت های عمل در مشارکت شهروندان در تفکیک زباله از مبدأ(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش انحرافات و مسائل اجتماعی دوره ۲ بهار ۱۴۰۱ شماره ۳ 139 - 169

کلید واژه ها: مشارکت عوامل اجتماعی مدیریت شهری بازیافت و تفکیک زباله از مبدأ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰ تعداد دانلود : ۸
از ملزومات توسعه پایدار شهری، مشارکت آگاهانه و فعالانه شهروندان است. یکی از مقوله های مهمی که مشارکت شهروندان در آن بسیار تعیین کننده است، مقوله مدیریت پسماندهای جامد شهری و بازیافت است که مهم ترین رکن در بازیافت زباله های شهری، تفکیک زباله از مبدأ توسط شهروندان است. هدف این پژوهش، شناخت و بررسی عوامل اجتماعی و موقعیت های عمل مؤثر بر تفکیک زباله از سوی شهروندان و نیز تعیین میزان سهم و نقش هرکدام از این عوامل است. روش اجرای تحقیق از نوع پیمایشی و مقطعی است. جمعیت آماری این پژوهش را شهروندان پانزده سال به بالای شهر تهران در برمی گیرد و نمونه آماری نیز شامل 384 نفر می شود. شیوه نمونه گیری نیز از نوع تصادفی و خوشه ای چندمرحله ای است. اطلاعات مورد نیاز به کمک پرسشنامه محقق-ساخته جمع آوری شد. چارچوب کلی مدل تحقیق در برگیرنده سه گروه از متغیرهاست که شامل متغیر های سرمایه اجتماعی، پایگاه اجتماعی- اقتصادی، رضایت از عملکرد شهرداری، موقعیت های عمل و سودمندی اقتصادی تفکیک زباله از مبدأ است.یافته ها نشان داد که بین اعتماد به نهاد شهرداری، باور به سودمندی اقتصادی تفکیک زباله و موقعیت های عمل با میزان مشارکت در تفکیک زباله از مبدأ، رابطه معنی داری وجود دارد (05/.>P). نتایج آزمون رگرسیون چندمتغیره نشان داد که به ترتیب عوامل موقعیت های عمل، سودمندی اقتصادی و اعتماد به شهرداری، دارای بیشترین سهم در پیش بینی میزان تفکیک زباله است. متغیرهای باقی مانده در مدل در مجموع می تواند 47 درصد از تغییرات مشارکت در تفکیک زباله را تبیین کند. در مجموع نتایج این پژوهش نشان داد که موقعیت های عمل، نقش مهمی در مشارکت در تفکیک زباله از مبدأ ایفا می کند.
۵۹.

مطالعه نشاط اجتماعی در شهر تهران؛ شاخص ها و مصادیق(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران دوره ۱۳ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۲ (پیاپی ۵۰) 161 - 178

کلید واژه ها: احساس امنیت اجتماعی امید اجتماعی پویایی و سرزندگی تفاوت های فرهنگی رضایت از زندگی نشاط اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶ تعداد دانلود : ۶
هدف اصلی این پژوهش، شناخت وضعیت نشاط اجتماعی در شهر تهران است. به منظور دستیابی به این هدف، با اتکا به اسناد و مدارک سازمان ها و نهادهای فرهنگی، مصاحبه با سیاست گذاران عرصه فرهنگی کشور، دیدگاه های نظری و پژوهش های پیشین شاخص هایی برای نشاط اجتماعی استخراج و در شهر تهران بررسی شد. روش پیمایش ابزار پرسشنامه محقق ساخته است. روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای است که با استفاده از فرمول کوکران، 662 نفر از شهروندان ساکن شهر تهران در دامنه سنی 15 تا 64 سال به عنوان حجم نمونه انتخاب و مطالعه شدند. حدود نیمی از پاسخگویان نشاط اجتماعی خود را در سطح متوسط ارزیابی کرده اند. با افزایش سطح برخورداری اقتصادی، افزایش تعداد فرزندان و همچنین ارتقای سطح پایگاه اقتصادی-اجتماعی ذهنی، نشاط اجتماعی نیز افزایش می یابد. بیشترین نشاط اجتماعی مربوط به پایین ترین گروه های تحصیلی است. در میان اقوام مورد مطالعه، کردها از بیشترین نشاط اجتماعی برخوردارند. نشاط اجتماعی افراد متأهل به صورت معناداری بیشتر است. بیش از 70 درصد پاسخگویان اعیاد ملی و باستانی، سفر و گردشگری، ورزش همگانی، تماشای کنسرت و موسیقی را نشاط آور می دانند. شاخص های فردی و روان شناختی نشاط (امید و پویایی و سرزندگی) از شاخص های اجتماعی نشاط (احساس امنیت اجتماعی و رضایت از زندگی)، وضعیت بهتری دارند. با وجود این، مصادیق نشاط اجتماعی به صورت جمعی و گروهی بیشتر موجب نشاط می شوند.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان