هاشم فردانش

معرفت شناسی همواره جایگاهی تعیین کننده در یک نظریه برنامه درسی دارد. پرداختن به دانش و مفهوم پردازی آن را می توان نقطه اثر هر پارادایم معرفت شناسی در صورت بندی یک نظریه برنامه درسی دانست. این نوشتار می کوشد تا با ارجاع به مفهوم دانش قدرتمند از مایکل یانگ، در پی واکاوی ریشه های فلسفی واقع گرایی انتقادی پشتیبان این مفهوم، به گردآوری دلالت های تربیتی آن برای یک نظریه برنامه درسی دست یابد. برای این منظور، با اشاره به دوگانه معرفت شناسی اثبات گرا-تفسیری، و ارجاع به دلالت های جزمی-نسبیتی پذیرش این دوگانه درباره دانش، دیدگاه واقع گرایان اجتماعی برای احصای دلالت ها مدنظر قرار گرفته است. همچنین دانش از منظر جامعه شناختی موضوع توجه این نوشتار است تا از افتادن به ورطه ثنویت پذیرفته شده معرفتی در امان بماند.

هدف از پژوهش حاضر مطالعه شرایط تسهیل کننده کاربرد و نهادینه سازی نوآوری های آموزشی (ارزشیابی کیفی، توصیفی) است. در پژوهش حاضر ارزشیابی کیفی، توصیفی به عنوان نمونه ای از نوآوری آموزشی مد نظر قرار گرفت. در طرحی از نوع همبستگی تعداد 100 نفر از معلمان مقطع ابتدایی از پنج مدرسه مجری طرح ارزشیابی کیفی توصیفی (شامل پایه های اول تا پنجم ابتدایی) به شیوه نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای از شهر تهران انتخاب شدند. سپس مشارکت کنندگان پرسشنامه محقق ساخته شرایط تسهیل کننده اجرا و نهادینه سازی ارزشیابی کیفی، توصیفی با لیکرت پنج ارزشی از کاملاً مخالفم تا کاملاً موافقم را تکمیل کردند. روایی آن توسط اساتید صاحب نظر به تأیید رسید و پایایی آن با استفاده از روش آلفای کرونباخ محاسبه شد (92/0=α). برای تجزیه تحلیل داده ها از روش تحلیل عاملی اکتشافی با چرخش متمایل، آزمون فریدمن و آزمون تعقیبی ویلکاکسون در سطح معنی داری 01/0p≤ استفاده شد. بر اساس نتایج تحلیل عاملی 29 گویه، در هشت عامل عدم رضایت از شرایط موجود (4 گویه)، دانش و اطلاعات موجود (4 گویه)، دسترس پذیری منابع (4 گویه)، زمان کافی (3 گویه) پاداش و/ یا مشوق ها (3 گویه)، مشارکت در تصمیم گیری (3 گویه)، تعهد (4 گویه) و رهبری (4) شناخته شدند. نتایج نشان داد عدم رضایت از شرایط موجود و وجود دانش و اطلاعات از بیشترین اولویت در تسهیل کاربرد و نهادینه سازی این نوآوری آموزشی برخوردارند. سایر شرایط شامل رهبری، تعهد، دسترس پذیری منابع، زمان کافی، مشارکت در تصمیم گیری ها و در نهایت پاداش و/یا مشوق ها به ترتیب در رتبه های بعدی قرار دارند.

هدف: هدف از پژوهش حاضر، واکاوی مفهومی ماهیت راهیابانه (هیوریستیک) تدریس است. روش: به منظور نیل به این هدف از روش تحلیلی- مفهومی از نوع قیاسی استفاده شده است. در این مسیر ابتدا با بررسی منابع مربوط به تدریس و شناسایی رویکردهای عمده در تبیین ماهیت آن، اصلی ترین عناصر ماهوی در تبیین آن شناسایی و نقش موقعیت عمل آشکارشده است. سپس براساس نتایج حاصل از سنتز پژوهی پژوهش ها درباره مفهوم هیوریستیک شبکه مفهومی حول این مفهوم شناسایی شد و بر آن اساس محقق تعریف مختار و روشن خود را از این مفهوم ارائه داده است و ماهیت تدریس را با توجه به این مفهوم واکاوی نموده است. یافته ها: یافته ها نشان داد «هیوریستیک» به عنوان مفهومی که تبیین کننده ماهیت عمل در موقعیت های بدیع و یکتای تصمیم گیری و حل مسأله است، برای تبیین بسیاری از وظایف تدریس قابل استفاده است. بر این اساس مؤلفه های مهم تدریس راهیابانه در موقعیت تدریس شناسایی و معرفی شده اند. عناصری چون «ظهور روابط اجتماعی جدید»، «تجربیات گذشته»، «تعاملات و تعارضات»، «دانش به عنوان منبع اقتدار» و «جریان اطلاعات» به عنوان اصلی ترین منابع پیچیدگی های موقعیت تدریس شناسایی شده اند که تشکیل دهنده ماهیت راهیابانه تدریس هستند.

هدف از پژوهش حاضر مطالعه شرایط تسهیل کننده کاربرد و نهادینه سازی نوآوری های آموزشی (ارزشیابی کیفی، توصیفی) است. در پژوهش حاضر ارزشیابی کیفی، توصیفی به عنوان نمونه ای از نوآوری آموزشی مد نظر قرار گرفت. در طرحی از نوع همبستگی تعداد 100 نفر از معلمان مقطع ابتدایی از پنج مدرسه مجری طرح ارزشیابی کیفی توصیفی (شامل پایه های اول تا پنجم ابتدایی) به شیوه نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای از شهر تهران انتخاب شدند. سپس مشارکت کنندگان پرسشنامه محقق ساخته شرایط تسهیل کننده اجرا و نهادینه سازی ارزشیابی کیفی، توصیفی با لیکرت پنج ارزشی از کاملاً مخالفم تا کاملاً موافقم را تکمیل کردند. روایی آن توسط اساتید صاحب نظر به تأیید رسید و پایایی آن با استفاده از روش آلفای کرونباخ محاسبه شد (92/0=α). برای تجزیه تحلیل داده ها از روش تحلیل عاملی اکتشافی با چرخش متمایل، آزمون فریدمن و آزمون تعقیبی ویلکاکسون در سطح معنی داری 01/0p≤ استفاده شد. بر اساس نتایج تحلیل عاملی 29 گویه، در هشت عامل عدم رضایت از شرایط موجود (4 گویه)، دانش و اطلاعات موجود (4 گویه)، دسترس پذیری منابع (4 گویه)، زمان کافی (3 گویه) پاداش و/ یا مشوق ها (3 گویه)، مشارکت در تصمیم گیری (3 گویه)، تعهد (4 گویه) و رهبری (4) شناخته شدند. نتایج نشان داد عدم رضایت از شرایط موجود و وجود دانش و اطلاعات از بیشترین اولویت در تسهیل کاربرد و نهادینه سازی این نوآوری آموزشی برخوردارند. سایر شرایط شامل رهبری، تعهد، دسترس پذیری منابع، زمان کافی، مشارکت در تصمیم گیریها و در نهایت پاداش و/یا مشوق ها به ترتیب در رتبه های بعدی قرار دارند.

هدف کلی پژوهش حاضر، بررسی میزان اثربخشی آموزش با تأکید بر راه حل های چندگانه، در تقویت مهارت استدلال ریاضی در دانش آموزان دوره متوسطه است. در این مطالعه، 47 دانش آموز در گروه آزمایشی و 54 دانش آموز در گروه کنترل، شرکت داشتند که همگی در سال تحصیلی 95-1394، در مدارس دولتی دخترانه منطقه 3 آموزش و پرورش شهر تهران، در دو رشته ریاضی و تجربی، مشغول به تحصیل بودند. ابزار این مطالعه، آزمونی است که بر مبنای دسته بندی میازاکی (2000) شامل استدلال استنتاجی و استقرایی است. روش پژوهش، کنش پژوهی است که در بطن آن از روش شبه آزمایشی استفاده شده است. تحلیل نتایج نشان می دهد آموزش به کمک راه حل های چندگانه مهارت استدلال را در گروه دانش آموزان ریاضی افزایش داده، ولی تغییرات میانگین در گروه تجربی اندک است. تحلیل کیفی نتایج نیز نشان می دهد، بسیاری از دانش آموزان فهم درستی از اثبات، ضرورت اثبات، ویژگی های اثبات معتبر و تمایز بین نمایش و محتوای اثبات ندارند، بسیاری از آنها با مفهوم متغیر، مأنوس نیستند و به خوبی موفق به گذر از  تفکر حسابی به تفکر جبری نشده و نیز در گفتمان ریاضی، قوی عمل نمی کنند.

هدف پژوهش حاضر مقایسه سطوح سه گانه نظام پشتیبانی عملکرد الکترونیکی (درونزا، برونزا و بیرونی) بر بهبود عملکرد و افزایش کارایی کارکنان می باشد. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش، نیمه آزمایشی و طرح پس آزمون با گروه کنترل می باشد. جامعه آماری در این پژوهش 750 نفر از نمایندگان شرکت بیمه دی بودند که 90 نماینده به شیوه نمونه گیری خوشه ای انتخاب و به صورت تصادفی در سه گروه نظام پشتیبانی عملکرد الکترونیکی درونزا، برونزا و بیرونی جایگزین شدند. به-منظور سنجش عملکرد واقعی نمایندگان، با کمک متخصصین موضوعی، پرسشنامه ای طراحی و برای تعیین روایی پرسشنامه از روایی محتوایی و برای تعیین پایایی از روش پایایی مصححان (ضریب همبستگی 79/0 ) استفاده گرید. جهت سنجش کارایی، زمان ورود و خروج نمایندگان به محیط الکترونیکی صدور بیمه نامه برآورد گردید. داده های گردآوری شده با استفاده از تحلیل واریانس چند متغیری و آزمون های تعقیبی تحلیل شد. نتایج بدست آمده نشان داد نمایندگان حاضر در گروه نظام پشتیبانی عملکرد الکترونیکی درونزا و برونزا، نسبت به نمایندگانی که از نظام پشتیبانی عملکرد الکترونیکی بیرونی استفاده کرده بودند، عملکرد بهتری داشتند. همچنین نمایندگان حاضر در گروه نظام پشتیبانی عملکرد درونزا نسبت به نمایندگان دو گروه دیگر توانسته بودند فعالیت شغلی خود را در مدت زمان کوتاه تری انجام دهند.

  مقاله پیش رو یکی از نظریه های یادگیری جدید و روبه رشد، تحت عنوان "ارتباط گرایی" را از نقطه نظر مبانی و پیش فرض های معرفت شناسی مورد نقد و بررسی قرار می دهد. ایده پردازان این نظریه، آن را نظریه یی برای عصر دیجیتال، و پاسخی مناسب به شرایط جدید و متغیر حال حاضر جوامع قلمداد می کنند. تاکنون پژوهش های متعددی در سراسر دنیا جنبه های مختلف این نظریه را – بویژه در رابطه با فضاهای مجازی و یادگیری های الکترونیکی- مورد پژوهش قرار داده اند، اما کمتر موردی را می توان یافت که از لحاظ معرفت شناسی به آن توجه کرده باشد. از آنجا که هر نظریه در انقیاد زمینه های فرهنگی و همچنین پارادایم های علمی حاکم بر زمانه خود است، به طور ویژه جوامعی که از مختصات انسان شناختی، معرفت شناختی و ارزش شناختی متفاوتی برخوردارند لازم است قبل از هر اقدام عملی در زمینه به کارگیری نظریه های جدید، آن را از جنبه های مذکور مورد بررسی و نقادی قرار دهند. بر این اساس پژوهشگران با روشی توصیفی-تحلیلی، به تبیین و نقد مبانی معرفت شناختی نظریه جدید پرداخته اند. نتیجه این بررسی نشان می دهد که این نظریه با اتکا به دانش ارتباطی (در برابر دانش کمّی و کیفی) و همچنین التزام به نظریه ی برآمدنی (در برابر نظریه ی علّی)، تلاش می کند از دیدگاه های تحویل گرایانه نسبت به یادگیری و فضاهای تعلیم و تربیت، به سوی دیدگاه های کل گرایانه حرکت کند؛ با این وجود، پژوهش نشان می دهد که تسری قوانین و یافته های دیگر علوم (فیزیکی) به علوم تربیتی، و همچنین انگاره ارگانیستی به آدمی، و یکسان انگاری قوانین شبکه های عصبی، اجتماعی و فناوری، به شکل پیچیده تری این نظریه را از جهات دیگری به یک نظریه تحویل گرا نزدیک کرده است.

مقدمه: اغلب محیط های یادگیری برخط کنونی در طراحی فعالیتهای یادگیری همیارانه برای دستیابی به مهارتهای یادگیری سطح بالا با چالش مواجه هستند. بنابراین، هدف پژوهش حاضر، طراحی و اعتباریابی الگویی برای یادگیری همیارانه در محیطهای یادگیری برخط بود. روش کار: روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش از نوع روش آمیخته و شامل تحلیل محتوای کیفی و تحقیق پیمایشی بود. جامعه آماری از منظر تحلیل محتوای کیفی کلیه منابع و مقالات معتبر نمایه شده در پایگاه های اطلاعاتی بود. روش نمونه گیری در این بخش، روش انتخاب هدفمند بود. جامعه آماری از منظر تحقیق پیمایشی نیز کلیه ی متخصصان تکنولوژی آموزشی بودند. از جامعه ی آماری مورد نظر 18 نفر با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری در بخش پیمایش یک پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی آن به تایید 7 نفر از متخصصان حوزه ی تکنولوژی آموزشی رسید. برای تعیین پایایی نیز از روش بازآزمایی استفاده شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که مولفه های الگوی طراحی مطلوب برای یادگیری همیارانه در محیط یادگیری برخط شامل مسایل واقعی، تکیه گاه سازی، الگوسازی و مربی گری، منابع چندگانه، مباحثه، و همیاری است. همچنین، یافته ها نشان داد که برای هر یک از مولفه های طراحی الگوی پیشنهادی، راهبردهای طراحی مختلفی وجود دارد. مولفه های و راهبردهای طراحی الگوی پیشنهادی از نظر متخصصان دارای اعتبار مناسبی بودند. نتیجه گیری: الگوی طراحی پیشنهادی برای یادگیری همیارانه در محیط یادگیری برخط، چارچوبی را برای طراحان و مربیان یادگیری برخط فراهم می کند که بتوانند از ظرفیت ها و قابلیت های محیط های یادگیری برخط به صورت هدفمند و مناسب در راستای تقویت مهارتهای یادگیری سطح بالا بهره گیرند.

مقدمه: دانشگاه به عنوان یک ایده و یک نهاد در جهان، به عنوان نوک پیکان توسعه فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی در نظر گرفته می شود. یکی از مسائل مهم درباره دانشگاه ها، ارتقاء کیفیت و تضمین کیفیت مستمر با توجه به تغییرات و تحولات در عرصه های مختلف است. یکی از برنامه هایی که در سطح دنیا در ارتباط با ارتقاء کیفیت در آموزش عالی صورت می گیرد، برنامه های بالندگی اعضای هیئت علمی است. یکی از ابعاد مهم در برنامه های بالندگی اعضای هیئت علمی در کنار بُعد پژوهش و خدمات اجتماعی، بُعد آموزش است. روش کار: این تحقیق با استفاده از مرور نظام مند پژوهش های انجام یافته با پروتکل اجرایی شفاف و واضح انجام یافته است. در این تحقیق از دیاگرام جریان جستجوی پریزما (PRISMA) و همچنین آیتم های فهرست وارسی پریزما با اندک تغییراتی استفاده شده است و مبنای عمل در این تحقیق در بخش مرور نظام مند قرار گرفته است. یافته ها: در بخش یافته های این تحقیق 31 عنصر مهم و کلیدی در ارتباط با بالندگی آموزشی اعضای هیئت علمی در بُعد آموزش استخراج شد و در ذیل دو طبقه کلی و اصلی یعنی ساختار و عمل تحلیل و ترکیب شد. نتیجه گیری: بالندگی اعضای هیئت علمی در بُعد آموزش، موضوعی چندوجهی است که برای نمونه، شامل ساختارسازی همچون ایجاد مرکز توسعه آموزش و همچنین اعمالی همچون ایجاد اجتماع عملی و یادگیری و منتورینگ است و دست-اندر-کاران آموزش عالی بایستی به این عناصر توجه کنند. عناصر و دلالت های دیگر در مقاله بحث شده است.

یکی از مهم ترین مؤلفه های الگوی طراحی محیط های یادگیری حل مشکل تکیه گاه سازی است. هدف اصلی این تحقیق بررسی ابعاد تکیه گاه سازی آموزشی و تدوین الگوی مطلوب برای محیط یادگیری سازنده گرای مشکل گشایی مبتنی بر کامپیوتر بود. روش تحقیق مورد استفاده روش آمیخته و شامل تحلیل محتوای کیفی و پیمایش بود. روش تحلیل محتوای کیفی مورد استفاده روش قیاسی بود. ابزار تحقیق پیمایش یک پرسشنامه ی محقق ساخته بود که روایی آن به تأیید 5 نفر متخصص حوزه ی علوم تربیتی رسید. برای تعیین پایایی از روش بازآزمایی استفاده شد. ضریب همبستگی به دست آمده (499/0) بین دو آزمون در سطح 05/0 معنی دار بود. روش نمونه گیری تحلیل محتوای قیاسی روش انتخاب هدفمند بود. همچنین روش نمونه گیری تحقیق پیمایش، تصادفی ساده بود. یافته های تحقیق نشان داد که تکیه گاه سازی آموزشی مطلوب بر اساس مهارت های فراشناختی یادگیرنده مستلزم استفاده از تکیه گاه سازی فراشناختی است و در ادامه نیز راهبردهای تکیه گاه سازی فراشناختی برای پشتیبانی از مهارت های فراشناخت یادگیرنده تعیین شدند. همچنین یافته ها نشان داد که تکیه گاه سازی آموزشی مطلوب بر اساس سطح انگیزش پیشرفت تحصیلی یادگیرنده مستلزم استفاده از تکیه گاه سازی انگیزشی است و در ادامه نیز راهبردهای تکیه گاه سازی انگیزشی برای پشتیبانی از انگیزش یادگیرنده تعیین شدند. همین طور یافته ها نشان داد که تکیه گاه سازی آموزشی مطلوب بر اساس دانش پیشین یادگیرنده مستلزم استفاده از تکیه گاه سازی شناختی است و در ادامه راهبردهای تکیه گاه سازی شناختی مشخص شدند. همچنین راهبردهای تکیه گاه سازی آموزشی مطلوب بر اساس محیط های یادگیری حل مشکل شناسایی شدند. بدین ترتیب چارچوب تکیه گاه سازی آموزشی شناسایی و الگوی تکیه گاه سازی آموزشی مطلوب تدوین شد. در نهایت الگوی پیشنهادی از نظر 20 متخصص حوزه ی تکنولوژی آموزشی اعتباربخشی شد.  

هدف این پژوهش بررسی تاثیر آموزش استدلال ورزی در محیط بازخورد همتای آنلاین بر روی فرایند و پیامد های یادگیری دانشجویان رشته علوم تربیتی است. جامعه پژوهش کلیه دانشجویان کارشناسی رشته علوم-تربیتی دانشگاه خوارزمی-واحد کرج- بود که 40 نفر از آن ها به عنوان نمونه پژوهش انتخاب، و به صورت تصادفی در یک طرح آزمایشی پیش و پس آزمون با گروه کنترل جایگزین، و به صورت جفت های یادگیری (20 جفت) همتا شدند. به منظور اجرای پژوهش، یک محیط بازخورد همتای آنلاین طراحی و تولید گردید. دانشجویان در این محیط به نگارش مقاله کوتاه و سپس ارائه بازخورد به مقاله کوتاه یک دیگر، و سپس بازنویسی آن براساس نظرات همتایان خود پرداختند. محتوای مقاله کوتاه و بازخورد همتای استدلالی دانشجویان با استفاده از یک طرح کدگذاری مورد تحلیل قرار گرفت. برای تحلیل داده های پژوهش از آزمون آماری تحلیل واریانس برای اندازه گیری مکرر، آزمون تی مستقل و آزمون همبستگی استفاده شد. نتایج نشان داد که ترکیبی از آموزش نگارش استدلالی و بازخورد همتا کیفیت مقاله های کوتاه و کیفیت بازخورد استدلالی، و همچنین میزان یادگیری تخصصی دانشجویان را افزایش می دهد. به علاوه بین فرایند و پیامد یادگیری بازخورد همتای دانشجویان همبستگی مثبت و معناداری وجود داشت.

هدف از انجام این پژوهش، طراحی و اعتباریابی الگویی برای تقویت مهارتهای تفکر انتقادی دانشجویان در محیط یادگیری برخط بود. روش تحقیق مورد استفاده از نوع روش آمیخته و شامل تحلیل محتوای کیفی از نوع قیاسی و تحقیق پیمایشی بود. جامعه آماری از منظر تحلیل محتوای قیاسی کلیه منابع و مقالات معتبر علمی نمایه شده در پایگاه های اطلاعاتی بود. روش نمونه گیری تحلیل محتوای قیاسی روش انتخاب هدفمند بود. جامعه آماری از منظر تحقیق پیمایشی نیز کلیه ی متخصصان حوزه ی تکنولوژی آموزشی بودند. روش نمونه گیری در تحقیق پیمایشی روش تصادفی ساده بود. برای این منظور از جامعه ی آماری 20 نفر به شکل نمونه ی در دسترس انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری این پژوهش در بخش پیمایش یک پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی آن به تایید 7 نفر از متخصصان حوزه ی تکنولوژی آموزشی رسید. برای تعیین پایایی نیز از روش بازآزمایی استفاده شد. ضریب همبستگی به دست آمده (94/0) بین دو آزمون در سطح 01/0 معنادار بود. یافته های تحقیق نشان داد که عناصر الگوی پیشنهادی برای تقویت مهارتهای تفکر انتقادی دانشجویان در محیط یادگیری برخط شامل ارائه مساله و رخدادهای تهییج کننده، کاوش و جستجو در ماهیت مساله، مباحثه و استدلال در مورد مساله ی ارائه شده، ارائه راه حل، حضور شناختی و حضور اجتماعی است. همچنین، بر اساس عناصر به دست آمده نحوه ی طراحی الگوی پیشنهادی مورد نظر تهیه و تدوین شد. در نهایت عناصر و نحوه ی طراحی الگوی پیشنهادی از نظر 20 متخصص حوزه ی تکنولوژی آموزشی اعتباربخشی گردید.

هدف این پژوهش شناسایی روش آموزش مناسب برای آموزش مداوم جامعه ی پزشکی با استفاده از روش آموزش متداول (مبتنی بر سخنرانی) و دو روش آموزش الکترونیکی بود. در یک بررسی نیمه آزمایشی 90 پزشک عمومی و دستیار بر اساس فراخوان درون دانشگاهی، از دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه و با روش نمونه گیری در دسترس در سه گروه 30 نفره شرکت کردند. روش آموزش مداوم متداول به صورت حضوری در کلاس درس و با قالب سخنرانی توسط استادان با تجربه ی دانشگاه بود. محتوای یادگیری الکترونیکی در گروه دوم با استفاده از نرم افزار مایکروسافت پاورپوینت 2010 و با دو رسانه ی متن و تصویر؛ و در گروه سوم با استفاده از نرم افزار Macromedia Flash CS5 و با هر پنج رسانه ی آموزشی (متن، صوت، تصویر، پویانمایی و ویدئو) تولید شد. لازم به ذکر است که برای هر سه گروه از محتوای متنی یکسان استفاده شد. ابزارهای جمع آوری اطلاعات شامل چهار پرسشنامه، یک پرسشنامه ی جامعه شناختی (با 8 گویه)، یک پرسشنامه ی سنجش میزان یادگیری با مقایسه ی پیش و پس آزمون (با 20 سؤال در سطح کاربرد طبقه بندی الگوی مریل) و دو پرسشنامه ی سنجش میزان انگیزش بر اساس دو روش آموزش متداول و آموزش الکترونیک (با 48 گویه) بود. داده ها به کمک آزمون های آماری مجذور کای، تی زوجی، تحلیل واریانس یک طرفه، کروسکال والیس و توکی تحلیل شد. یافته ها نشان داد که تفاوت معنی داری بین میانگین نمرات سه گروه در پیش آزمون وجود نداشت (05/0>P). نتایج آزمون تحلیل واریانس یک طرفه در پس آزمون نشان داد که از نظر میزان یادگیری بین گروه اول و گروه دوم تفاوت معنی داری وجود نداشت و در گروه سوم بیش ترین میزان افزایش در یادگیری نسبت به گروه های دیگر وجود داشت که از نظر آماری معنی دار بود (001/0=p). همچنین انگیزش شرکت کنندگان در گروه دوم نسبت به گروه اول بیش تر بود و شرکت کنندگان با روش طراحی شده با الگوی مریل، رایگلوث و کلر نسبت به دو روش دیگر از سطح انگیزش بیش تری برخوردار بودند (001/0=P). نتیجه این که روش آموزش طراحی شده با الگوهای طراحی آموزشی و انگیزشی به لحاظ میزان یادگیری و انگیزش برای آموزش پزشکان نسبت به دو روش آموزش متداول و طراحی شده با الگوهای طراحی آموزشی صرف اثربخش تر بود.  

هدف این مطالعه بررسی تأثیر راهبردهای پیش آموزش واسکریپت در محیط یادگیری مبتنی بر استدلال ورزی همیارانه بر اکتساب مهارت تصمیم گیری، انتقال آن به داستان اخلاقی جدید و رضایت دانش آموزان بود. جامعه آماری پژوهش،کلیه دانش آموزان پایه ششم شهر نی ریز در سال تحصیلی 1399/1400 بود. سه مدرسه مهرگان، مهردانش و بهمن از طریق نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. از میان هر یک از این سه مدرسه،یک کلاس پایه ششم انتخاب و به طور تصادفی در گروه های آزمایشی 1(پیش آموزش )،آزمایش 2(اسکریپت ) و آزمایشی 3(ترکیبی ) قرار داده شدند. پس از اجرای پیش آزمون،یک واحد یادگیری شش هفته ای تصمیم گیری اخلاقی-اجتمایی براساس رویکرد استدلال ورزی همیارانه و مبتنی بر داستان های اخلاقی منبعث از زندگی واقعی دانش آموزان در هر سه گروه با پشتیبانی های مختلف طراحی و اجرا شد.برای تحلیل داده های گردآوری شده از آزمون آماری تحلیل واریانس برای اندازه گیری مکرر وتحلیل واریانس یک راهه استفاده شد. نتایج نشان داد دانش آموزانی که در فرایند استدلال ورزی همیارانه ترکیبی از دو پشتیبانی پیش-آموزش واسکریپت را دریافت کرده بودند، در اکتساب مهارت تصمیم گیری،انتقال آن به داستان اخلاقی جدید و رضایت از دو شرایط دیگر عملکرد بهتری داشتند. همچنین، گروهی که قبل از استدلال ورزی همیارانه پیش-آموزش دریافت کرده بودند در اکتساب مهارت تصمیم گیری، و انتقال آن به داستان اخلاقی جدید نسبت به گروهی که اسکریپت دریافت کرده بودند عملکرد بهتری داشتند. کاربردها و پیشنهادات برای پژوهش های آینده مورد بحث قرار گرفته است.