فاطمه احمدی نسب

فاطمه احمدی نسب

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۱۳ مورد از کل ۱۳ مورد.
۱.

بررسی فرایندهای واژه گزینی اصطلاح ها و واژگان تخصصی حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال پنجم پاییز و زمستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۱۰)

کلید واژه ها: معادل یابی فرهنگستان زبان و ادب فارسی واژه گزینی علم اطلاعات و دانش شناسی فرایندهای واژه سازی اصول و ضوابط واژه گزینی واژگان تخصصی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۹۲ تعداد دانلود : ۵۷۲
هدف: از آنجا که واژگان تخصصی حوزه های مختلف دانش ابزار انتقال مفاهیم آن حوزه به شمار می روند، انتخاب آن ها بایستی بر اساس اصول و ضوابط واژه گزینی مناسب باشد. به همین دلیل معادل یابی از حساسیت خاصی برخوردار است. بدیهی است با انتخاب درست واژگان تخصصی، به نشر دانش و تبدیل زبان فارسی به زبان بومی علم نیز کمک می شود. پژوهش حاضر در راستای پاسخگویی به این نیاز مهم، در حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی انجام شده است. روش: این پژوهش توصیفی است و به روش تحلیل محتوا انجام شده است. بدین منظور ۱۵۱۰ واژه تخصصی فارسی حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی به صورت مقابله ای با معادل های انگلیسی خود مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها: یافته ها حاکی از آن است که فرایندهای واژه گزینی زبان فارسی در این حوزه را گروه نحوی با ۲۱/۷۷ درصد، واژه سازی با ۱۴/۱۸درصد، وام گیری با ۹۸/۲ درصد و بالاخره هم پایگی با ۵۸/۱ درصد تشکیل می دهد و اختصارسازی سهم اندکی در واژه سازی فارسی دارد. همچنین مشاهده گردید که حشو در معادل یابی، عدم توجه به هسته و وابسته واژگانی، عدم توجه به خوشه واژگانی، گرده برداری افراطی، و ... از عمده ایرادهای صرفی و معنایی در فرایند واژه سازی فارسی در این حوزه می باشند.
۳.

بررسی زبان شناختی چکیده های انگلیسی نشریات رتبه دار فارسی حوزه علوم پایه و میزان مطابقت آن ها با استاندارد ایزو ۲۱۴(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال ششم بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۱۱)

کلید واژه ها: چکیده نویسی علوم پایه استاندارد ایزو 214 چکیده های انگلیسی خطاهای زبانی نشریات رتبه دار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۲۲ تعداد دانلود : ۴۵۱
هدف: از آنجا که تنها راه انتقال آخرین یافته های مقاله های فارسی به پژوهشگران غیرفارسی زبان از طریق چکیده انگلیسی آن هاست، لذا چکیده انگلیسی مقالات فارسی از اهمیت به سزایی برخوردار است. چکیده های انگلیسی باید از لحاظ دستوری و معنایی قابل قبول باشند. در این راستا، هدف از پژوهش حاضر، بررسی و تحلیل زبانی چکیده های انگلیسی نشریات رتبه دار حوزه علوم پایه برای دست یابی به خطاهای زبانی موجود در چکیده های انگلیسی است. روش : پژوهش حاضر به روش توصیف ی- تحلیل ی و مقایس ه ای انجام شده است. جامعه پژوهش را نشریات رتبه دار حوزه علوم پایه مصوب وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تشکیل می دهد. یافته ها: با بررسی چکیده های انگلیسی ۲۴ نشریه علمی- پژوهشی حوزه علوم پایه، در مجموع ۱۴۳۹ خطای زبانی در قالب ۲۷ نوع خطا مشاهده شد، که بیشترین خطاها به «استفاده نابجا از حرف تعریف the » با ۷۵/۱۳ درصد (۱۹۸ خطا)، «فاصله گذاری نادرست» با ۴۲/۱۰ درصد (۱۵۰ خطا) و «نشانه گذاری نادرست» با ۶۱/۸ درصد (۱۲۴ خطا) مربوط می شود. همچنین، میزان پایبندی چکیده های انگلیسی نشریات مورد بررسی به استانداردهای چکیده نویسی ایزو ۲۱۴، در مجموع ۷۴ درصد با میانگین ۱۶/۷ و انحراف معیار ۳۴/۱ تعیین گردید. در پایان و با توجه به حجم بالای خطاهای زبانی در چکیده ها، توصیه شد نشریات فارسی به منظور ارتقاء کیفیت چکیده های انگلیسی خود از متخصصان زبان انگلیسی استفاده نمایند.
۴.

بررسی عنوان های خبری 20:30 از دیدگاه بلاغی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ارتباطی سال بیست و پنجم بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۹۳) 129-152

کلید واژه ها: آرایه های ادبی اخبار 20:30 رسانه فنون بلاغی شمیسا عنوان خبری تحلیل محتوا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۷ تعداد دانلود : ۴۶۱
هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی آرایه های ادبی در عنوان های بخش خبری 20:30 بوده است که یکی از بخش های جذاب و پربیننده رسانه ملی به شمار می رود. این پژوهش کیفی، در چارچوب تقسیم بندی فنون بلاغی شمیسا، به روش تحلیل محتوا و با نمونه گیری هدفمند انجام شده است. برای این منظور عنوان های خبری یک ماه، از تاریخ 1/10/1395 تا 30/10/1395 که در حدود 218 عنوان خبری را در برمی گیرد، جمع آوری شده است. یافته ها حاکی از آن است که در 158 عنوان خبری (75 درصد) از آرایه های ادبی بهره گرفته شده است و تنها 25 درصد آنها، بدون آرایه های ادبی به کار رفته اند. کنایه (20/25 درصد)، تشبیه (12 درصد) و تضاد (11/39 درصد) از آرایه های پرکاربرد و مبالغه (63 درصد) و تلمیح (63 درصد) از کم بسامدترین ها در عنوان های خبری بوده اند؛ از یافته های دیگر می توان به استفاده از زبان عامیانه در بخش خبری 20:30 به عنوان یک ابزار بلاغی برای ایجاد همدلی با مخاطب اشاره کرد. علاوه بر این، در 2/75 درصد عنوان های خبری از آرایه هایی استفاده شده است که رابطه معنایی آنها شفاف نیست و درک مفهوم را دشوار ساخته اند. علاوه بر این، بررسی و تحلیل عنوان ها بیانگر آن است که از آرایه های ادبی نه تنها در اطلاع رسانی رویداد، بلکه در شکل دهی به پیام یا جهت دادن به دیدگاه مخاطب نیز استفاده شده است.
۵.

نقد و ارزیابی درس نامه های دستور زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: ادبیات پارسی معاصر سال نهم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۲۶) 3-36

کلید واژه ها: دستور زبان فارسی درس نامه های دستور فارسی اسم گروه اسمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۰ تعداد دانلود : ۴۹۲
در نوشتار حاضر، دستورنامه های پنج استاد، خیام پور، احمدی گیوی انوری، فرشیدورد و وحیدیان کامیار با تمرکز بر مبحث اسم و گروه های اسمی بررسی شده است. این دستورنامه ها علی رغم توجه به جزئیات مختلف اسم و گروه اسمی با کاستی هایی مواجه است که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد: بی توجهی به دستاوردهای زبان شناسی، تأثیرپذیری از دستور زبان های دیگر و تحمیل آن به زبان فارسی، عدم تمایز بین زبان و نمودهای گفتاری و نوشتاری آن، نگرش تجویزی به زبان و غفلت از دستور به عنوان توصیف زبان، کاستی در ارائه تعریف ها، ارائه قاعده های نادرست، بی توجهی به اصل بهینگی و کمینگی در تدوین دستور، برخورد دوگانه در مواجهه با الگوی زبانی، حشو در قاعده های زبانی، مقوله بندی هایی افراطی در دستور، بی توجهی به بنیان مقوله بندی، نادیده گرفتن برخی از مفاهیم در دستور، درهم آمیختن گونه های مختلف زبانی، مثال ها و شواهد نادرست، امکان نقض قواعد زبانیِ ارائه شده، مسائل بی پاسخ در دستور، عدم شفافیت اصطلاحات تخصصی حوزه دستور و ساماندهی غیرموجه مطالب درس نامه ها.
۶.

بررسی راهنماهای جستجوی فهرستهای رایانه ای از دو منظر زبانی و نظریه یادگیری شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره هفدهم پاییز ۱۳۹۳ شماره ۳ (پیاپی ۶۷) 55 - 79

کلید واژه ها: راهنماهای جستجو فهرست های رایانه ای نظریه یادگیری شناختی سنجش خوانایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۸ تعداد دانلود : ۲۷۲
مقدمه : با گذشت زمان و افزایش پیچیدگی فهرست های رایانه ای، نیاز به تدوین دستنامه هایی برای راهنمایی کاربران درباره نحوه استفاده از امکانات این نرم افزارها بیشتر شده است. حال، با توجه به ضرورت و اهمیت راهنماهای جستجو، پژوهش حاضر بر آن است تا آنها را از دیدی زبان شناسانه و بر پایه نظریه یادگیری شناختی، بررسی کند. روش شناسی : در این راستا از روش تحلیل محتوا استفاده شد؛ که به منظور انجام آن، فرمول فلش-دیانی، الگوی مایر، و الگوی میرزابیگی، خرازی و موسوی (الگوی تدوین محتوای آموزشی بر مبنای نظریه یادگیری شناختی) به کار رفت. به این منظور، سیاهه وارسی برای بررسی عناصر مطرح در الگوی تدوین محتوای آموزشی بر مبنای نظریه یادگیری شناختی تدوین گردید. یافته ها : یافته های این پژوهش حاکی از آن است که سطح خوانایی بیشتر راهنما های جستجو از متوسط به بالاست. با وجود این، در برخی از موارد راهنماهای داخلی کتابخانه ها از بُعد خوانایی، از راهنماهای پیش فرض نرم افزارها دشوارتر است. از بُعد عناصر اثرگذار بر فهم متن، تفاوت چندانی میان گونه های مختلف راهنما مشاهده نشد. در ضمن، در راهنماهای جستجو، به ندرت به راهکارهای زبان شناختی فرمول بندی عبارت جستجو در زبان فارسی پرداخته شده است.  
۷.

نقد و ارزیابی پژوهش های سبک شناسیِ زبان شناختی: بررسی سبک ادبی در لایه صرف(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نقد ادبی سال چهاردهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۵۳ 33-71

کلید واژه ها: نقد سبک ادبی صرف پیکره زبانی ترکیب اشتقاق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۰ تعداد دانلود : ۳۲۴
پژوهش های متعددی که در دهه اخیر به مطالعه سبک متون ادبی در لایه صرف روی آورده، به پیشبرد مطالعات سبک شناختی و رفتارشناسی تاریخی زبان فارسی چندان کمکی نمی کند. در نوشتار حاضر که به نقد و ارزیابی پژوهش های سبکی در حوزه صرف اختصاص یافته، 27 مقاله و پایان نامه نوشته شده در گروه های آموزشی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه های سراسر کشور بررسی و نقد شده است. یافته ها حاکی از آن است که این پژوهش ها با کاستی ها و خطاهای متعددی مواجه اند. « خطا در ادراک مفاهیم بنیادین حوزه صرف» ، « مقوله بندی های همپوشان» ، «قرائت نادرست متن و خطا در تشخیص نقش دستوری واژه» ، « فقر در نگرش تاریخی به تحولات زبان» ، «سردرگمی در تعیین راهبرد پژوهشی و ارائه الگوهای غیرضرور» و چندین عنوان ریزودرشت دیگر در شمار کاستی های این پژوهش هاست که برای مرتفع نمودن آن ها پیشنهادهایی نیز بیان شده است. خطاها و کاستی های بسیار موجب شده است بسیاری از پژوهش های مذکور به پیشرفت مطالعات سبک شناسی در لایه صرفی نینجامد و در شناخت تحولات تاریخی زبان فارسی نیز چندان محل اعتنا قرار نگیرد.
۸.

واکاوی دلالت های واژگانی داستان ابلیس در داستان های متشابه قرآن کریم با رویکرد بافتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبان شناختی قرآن سال دهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۲۰) 77 - 92

کلید واژه ها: قرآن کریم دلالت واژه بافت زبانی ابلیس محور جانشینی محور همنشینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۵ تعداد دانلود : ۱۷۳
بررسی دلالت واژگان در پرتو نظریه موسوم به بافت متن در علم معناشناسی اهمیت ویژه ای دارد؛ زیرا بررسی لایه های معنایی واژگان، تلاشی در خوانش متن در چارچوب بافت متنی قلمداد می شود و شناخت و آگاهی از دلالت بافت در زبان، در درک چرایی انتخاب واژگان گوناگون سهیم است و مخاطب از نحوه چیدمان و تفاوت در موقعیت های واژگان با تکیه بر دو محور جانشینی و همنشینی به معنا دست می یابد. در پژوهش حاضر کوشیده شده است با استفاده از روش توصیفی تحلیلی و با تکیه بر دو محور جانشینی و همنشینی، آیات متشابه داستان وسوسه ابلیس و رانده شدن او از بهشت بررسی ساختاری شوند. برخی از نتایج پژوهش نشان دادند در محور جانشینی، واژگان «وسوس، ازلّ»، «اخرج، اهبط و اذهب» و «اقعدنّ و ازینّ» به مقتضای بافت متنی و فضای حاکم بر داستان، گزینش شده اند و همین امر در انسجام و تکمیل زنجیره معنایی بین واژگان جانشین مؤثر بوده است تا از این طریق به منظور القای مفهوم و معنای مدنظر متکلم، واژگان جانشین در خدمت بافت متن قرار گیرند و بار معنایی جدیدی با توجه به سیاق و آیات پیسین و پسین به فضای داستان بخشند و به نوعی به توسیع معنایی متن منجر شوند.
۱۰.

ارزیابی و رتبه بندی میزان التزام شبکه های رسانه ملی به دستور خط فارسی مصوّب فرهنگستان زبان و ادب فارسی با کاربست رهیافتی نوین از نظریه تصمیم گیری های چندمعیاره(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۷ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۱۱۰) ۱۱۵۲-۱۱۲۷

کلید واژه ها: دستور خط فارسی مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی رسانه ملی تصمیم گیری های چندمعیاره تاپسیس تعمیم یافته شبکه های تلویزیونی صداوسیما

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۱ تعداد دانلود : ۲۱۲
پژوهش حاضر به بررسی و آسیب شناسی شبکه های تلویزیونی صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران از منظر بازنماییِ خط فارسی در این رسانه و میزان تبعیت آنها از دستورالعمل مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی پرداخته است. در این راستا، استفاده از روش های متوالیِ لکسیکوگراف، تخصیص خطی و تاپسیس تعمیم یافته در چارچوب نظریه تصمیم گیری های چندمعیاره به غربالگری شبکه ها و رتبه بندی هفت شبکه بهینه با ترتیب مطلوبیتِ نزولیِ شبکه های دو، سه، تماشا، خبر، یک، چهار و آی فیلم منجر شد. یافته های این پژوهش حاکی از آن است که رسانه ملی در التزام به دستور خط مصوب فرهنگستان به ویژه شاخص های مرتبط با حوزه ذخیره و بازیابی اطلاعات مانند حرکت گذاری هم نام ها، پیوسته نویسی، جدانویسی، و همچنین ترویج آن چندان موفق نبوده و از این منظر در مجموع دارای مطلوبیتی در حد ۳۵ درصد است. در این مقاله، راهکارهایی برای ارتقاء این مطلوبیت نیز پیشنهاد شده است.
۱۱.

سنجش اثر بخشی سلسله کارگاه های پیشنهادی آموزشی سواد اطلاعاتی به شاغلین تحقیقاتی کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره پانزدهم زمستان ۱۳۹۱ شماره ۴ (پیاپی ۶۰) 233 - 255

کلید واژه ها: سواد اطلاعاتی شاغلان تحقیقاتی کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی کارگاه آموزشی سنجش اثربخشی مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۲ تعداد دانلود : ۱۹۹
متن حاضر بر آن است تا با توجه به نتایج طرح «ارتقای مهارتهای سواد اطلاعاتی شاغلان تحقیقاتی کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی در مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری» و استانداردهای سواد اطلاعاتی برای آموزش عالی، عنوانهای سلسله جلسات پیشنهادی مجری را برای آموزش سواد اطلاعاتی به شاغلان تحقیقاتی کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی برای تشکیل سلسله کارگاه های آموزشی ارائه دهد و سپس به سنجش اثربخشی این عنوانها بپردازد. به طور نمونه، در سلسله کارگاه های آموزشی برگزار شده در مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوی.
۱۲.

معرفی ژانر تأدیب نامه های زنان و مردان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای نوین ادبی پاییز ۱۴۰۱ شماره ۲۱۸ 113 - 147

کلید واژه ها: تأدیب نامه های زنان تأدیب نامه های مردان ادبیات دوره قاجار فمنیسم ژانر پیرامتن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۴ تعداد دانلود : ۱۳۴
تأدیب نامه هایی که از اواخر دوره صفویه تا مشروطه بر اثر رویارویی گفتمانی زنان و مردان به نگارش درآمد، از مؤلفه های صوری و محتوایی یک ژانر مجزا برخوردار است. «باهم آیی مفاهیم تأدیب و جنسیت در عنوان رساله های تأدیبی»، «باهم آیی رساله های منفرد تأدیبی در مجلدات واحد» و «نقش جنسیت نویسنده در سوگیری تربیتی رساله» از عمده ترین مشخصه های پیرامتنی و صوری رساله های تأدیبی اند. در کنار مؤلفه های صوری، «هم سویی جهان متن با عنوانِ تأدیب نامه ها»، «نقش روابط بینامتنی و بیناگفتمانی در تکوین تأدیب نامه ها»، و «منابع مشروعیت بخش گفتمان مردسالار و زن سالار» در شمار مؤلفه های محتوایی رساله های مزبور قرار می گیرند. مجموعه مشخصه های صوری و محتوایی رساله های تأدیبی آنها را از متونی که تحت عنوان ژانر تعلیمی طبقه بندی می شوند، کاملاً متمایز می سازد. متون متعلق به ژانر تأدیب نامه های زنان و مردان به جهت سبک و گفتمان از تنوعی برخوردار است که بر روی پیوستاری از گفتمان مردسالار، مردمَدار، زن مَدار و زن سالار قابل شناسایی هستند.
۱۳.

Exploring retrospective/prospective patterns in MICUSP: A comparative study of English as a first language and English as an additional language(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبان شناسی سال ۱۵ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۲۹) 77 - 92

کلید واژه ها: academic writing Metadiscourse Prospective Categories Retrospective Categories MICUSP Genre

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸ تعداد دانلود : ۷۱
English as a First Language (EFL) and English as an Additional Language (The results indicated that both EFL and EAL students used a diverse array of linguistic features to express their ideas in academic prose, with the prospective categories being the most commonly used.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان