اصغر پاشازاده

اصغر پاشازاده

مدرک تحصیلی: دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۴۱ مورد.
۱.

آسیب شناسی برنامه های پنجساله توسعه شهر تهران با استفاده از الگوی جامع آسیب شناسی (FPSS)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۷ بهار ۱۴۰۳ شماره ۲۴ 1082 - 1098

کلید واژه ها: آسیب شناسی طرح های توسعه شهری برنامه های پنجساله شهر تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳ تعداد دانلود : ۴۰
امروزه در پی مشکلات ناشی از رشد و تحول سریع شهرها؛ تهیه و اجرای طرح های شهری مورد تاکید است. طرحی هایی که در اکثر موارد نتوانستند در مسیر توسعه برنامه ریزی شده شهرها به رغم برخی جنبه های مثبت، موفق عمل کنند. طرح-های توسعه شهر تهران، بویژه برنامه های پنجساله آن (به عنوان نمونه مطالعاتی این تحقیق) نیز از این قاعده مستثنی نیست. یکی از اقداماتی که می تواند در جریان اصلاح روندهای نادرست و مشکلات برنامه های توسعه شهری مورد توجه قرار گیرد، آسیب شناسی طرح ها و برنامه های توسعه شهری است از همین رو، هدف اصلی این پژوهش آسیب شناسی فرایند تهیه، تصویب، اجرا و نظارت برنامه های پنجساله شهر تهران با استفاده از الگوی جامع آسیب شناسی (FPSS) است. این پژوهش به لحاظ هدف در زمره پژوهش های کاربردی و به لحاظ ماهیت در زمره پژوهش های توصیفی- تحلیلی قرار دارد. اطلاعات مورد نیاز به روش های اسنادی-کتابخانه ای و میدانی (مصاحبه و پرسشنامه) جمع آوری شده است. در راستای شناسایی آسیب ها با 15 کارشناس مصاحبه شده و از نظرات 43 کارشناس دیگر (به روش انتخابی و گلوله برفی) در قالب پرسشنامه، آسیب ها مورد ارزیابی (درجه اهمیت) قرار گرفته است. نتایج تحقیق بیانگر این امر است که در برنامه های پنجساله اول تا سوم توسعه شهر تهران تعداد 35 آسیب در ادوار مربوطه مشترک بودند. بلحاظ مراحل تدوین بیشترین آسیب مربوط به حوزه های اجرایی و نظارتی بوده و بلحاظ محتوایی نیز آسیب های محتوایی، کارکردی و سیستمی بیش از آسیب های ساختاری و فرایندی بوده است. اتخاذ رویکردها غیر نخبه گرایانه در تدوین برنامه، تدوین نظامات پایش و نظارت سیستماتیک و ارتباط طول و افقی با اسناد و برنامه های فرادست و موازی از جمله پیشنهادات لازم برای بهبود سیستم برنامه های میان مدت توسعه شهر تهران می باشد.
۲.

طراحی مدل مطلوب نظارتی شورای اسلامی شهر تهران

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۶ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۲۲ 1 - 42

کلید واژه ها: مدل مطلوب نظارت شورای اسلامی شهر شهر تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶ تعداد دانلود : ۶۵
نظارت مهمترین مساله ای است که شورای شهر در زمینه عملکرد شهرداری به آن توجه می کند. در همین خصوص هدف اصلی این تحقیق طراحی مدل مطلوب نظارتی شورای اسلامی شهر تهران است. پژوهش پیش رو، بلحاظ ماهیت از نوع پژوهش های اکتشافی و بلحاظ روش از نوع پژوهش-های کاربردی است. جامعه آماری این تحقیق مشتمل بر اعضاء، مشاورین، کارشناسان، متخصصان و مرتبطان شورای اسلامی شهر تهران است که به دو صورت انتخابی و روش گلوله برفی تعداد 31 نفر از آنها به عنوان نمونه آماری تحقیق مورد مصاحبه و پرسشگری قرار گرفتند و برای تحلیل داده های جمع آوری شده (با توجه به اهداف و ماهیت تحقیق)، از روش تحلیل تفسیری استفاده شد. نتایج تحقیق حاکی از این است که نظارت شورای اسلامی شهر تهران در امورات شهر و شهرداری با چالش ها و آسیب های جدی روبه رو است آسیب هایی که در سه دسته فرایندی و رویکری، ساختاری و کارگزاران و یا عاملین نظارت تقسیم بندی شده اند. در راستای وضعیت موجود (آسیب شناسی، قوانین و پتانسیل ها) مدل پیشنهادی نظارت شورای اسلامی شهر تهران در چهار سطح (ساختار شورا، عامل-کارگزار، فرایندها-هنجارها و پشتیبان و اجرا) طراحی و تعریف شده است. در مدل طراحی شده، افزایش تعداد اعضای شورای شهر تهران و اصلاح مکانیزم انتخاب آنها؛ طراحی و راه اندازی سامانه نظارت شورای شهر تهران و سامانه اخذ نظرات شهروندان؛ بازساخت ستاد سمن های شورای اسلامی شهر تهران و نهادهای محلی (ساختار شوراهای محله-ای/شورایاری ها)؛ تامین نیروی انسانی متخصص و آموزش دیده؛ تدوین پیوست های نظارتی و شاخص های مربوطه؛ ترکیب بندی جدید اعضای کمیسیون ها؛ بازبینی ساختار و شرح وظایف کمیسیون نظارت و حقوقی شورا؛ تشکیل جلسات شورای اسلامی شهر تهران در مناطق و محلات، پیشنهاد شده است. بسته های پیشنهادی مذکور باتوجه به تجربیات و نتایج به دست آمده اعتبارسنجی شده و الزامات تحقق پذیری آن نیز تدوین شده است. همچنان که باتوجه به آسیب ها و پتانسیل های شناسایی شده، با قوانین موجود مطابقت داشته و قابلیت اجرایی دارند.
۳.

سنجش میزان اثرگذاری شاخص های حمل و نقل پایدار بر زیست پذیری شهری (نمونه مورد: شهر اردبیل)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۶ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۲۲ 89 - 107

کلید واژه ها: حمل و نقل پایدار زیست پذیری شهری مدل حداقل مربعات جزئی شهر اردبیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۱ تعداد دانلود : ۱۰۲
امروزه پیاده سازی سیستم حمل و نقل پایدار می تواند نقش موثری در بهبود کیفیت زندگی و زیست پذیری شهری ایفا -نماید. در همین خصوص، هدف اصلی این تحقیق، بررسی میزان تاثیر شاخص های حمل و نقل پایدار شهری بر زیست پذیری شهر اردبیل می باشد. تحقیق پیش رو، از لحاظ روش، پیمایشی و از لحاظ هدف، کاربردی می باشد. داده-های مورد نیاز از طریق اسنادی و میدانی (پرسشنامه) جمع آوری شده است. جامعه آماری این تحقیق کارشناسان شهر اردبیل می باشند که برای تعیین حجم نمونه و نمونه گیری کارشناسان از روش گلوله برفی و روش هدفمند استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها در تحلیل داده های به دست آمده تحقیق با بکارگیری قابلیت های نرم افزارها Excel ,SPSS و Smart- pls، از معادلات ساختاری مبتنی بر واریانس با روش حداقل مربعات جزئی استفاده شده است. نتایج تحقیق بیانگر این امر است که بین حمل و نقل پایدار و زیست پذیری شهری رابطه معنادار، هم جهت و قوی وجود دارد و زیست پذیری شهر اردبیل از طریق حمل و نقل پایدار (شاخص های 13 گانه آن) به میزان، 749/0 قابل تبیین و پیش بینی است (اثرگذاری شاخص های تحقیق و تایید فرضیه های مربوطه گواه بر این ادعا است). در این باره، نتایج نشان داده که به ترتیب شاخص های خدمات الکترونیکی نوین/هوشمندی، دسترسی، مدیریت و برنامه-ریزی، کیفیت خدمات، آلودگی، اقلیم، انرژی، فرهنگ، قوانین، کارایی، امنیت و هزینه، مهمترین شاخص های حمل و نقل پایدار شهر اردبیل هستند که در زیست پذیری آن شهر اثر معنی داری و قوی دارند.
۴.

ارزیابی شاخص های پایداری مسکن قابل استطاعت (مورد مطالعه: شهر اردبیل)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی منطقه ای سال دوازدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۴۶ 180 - 193

کلید واژه ها: پایداری مسکن مسکن قابل استطاعت روش حداقل مربعات جزیی شهر اردبیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۰ تعداد دانلود : ۲۰۱
امروزه مسکن به عنوان کالایی بادوام، از سرمایه های اصلی خانواده ها به شمار می آید که در ارتباط مستقیمی ب ا درآمد خ انوار و جایگ اه اقتصادی آن ها قرار دارد. در این خصوص اقشار کمدرآمد، استطاعت مالی برای تهیه مسکن ندارند و از آنجایی هم که بخش خصوصی در این زمینه ناکارآمد عمل می کند لذا، دولت با توجه به سیاستهای خود، مساکن قابل استطاعت برای این اقشار را فراهم نموده است که یکی از این موارد، مسکن مهر می باشد که از نظر پایداری قابل تأمل است. شهر اردبیل هم به دلیل بالا بودن مهاجران اش و نیاز به مسکن کم درآمد، از این حیث استثنا نبوده و یکی از مهمترین معضلات این شهر تامین مسکن با کیفیت برای اقشار کم درآمد می باشد. به همین سبب هدف پژوهش حاضر، ارزیابی پایداری مسکن قابل استطاعت شهر اردبیل می باشد. پژوهش پیش رو از نظر هدف، کاربردی بوده و از نظر ماهیت و روش، توصیفی- تحلیلی می باشد. جامعه آماری در این پژوهش شهروندان اردبیلی ساکن در مساکن مهر و مساکن واقع در سکونتگاه های غیررسمی می باشد، که به روش نمونه گیری تصادفی ساده در دسترس از 385 نفر پرسشنامه جمع آوری شده است. به منظور تحلیل داده های پژوهش، از روش حداقل مربعات جزیی در قالب نرم افزار Warp PLS استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داده است که رابطه معناداری بین ابعاد چهارگانه تحقیق با رضایت از مسکن قابل استطاعت وجود دارد، که به ترتیب ابعاد اجتماعی- فرهنگی، کالبدی- فیزیکی، اکولوژیکی و نهایتاً اقتصادی در خصوص مسکن قابل استطاعت، موثرترین ابعاد را شامل می شوند و اینکه میزان رضایتمندی از مسکن قابل استطاعت شهر اردبیل در حد متوسط می باشد.
۵.

بررسی تجارب جهانی سیاست های کاهش فقر شهری

نویسنده:
منبع: سیاستگذاری شهری و منطقه ای دوره ۱ بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ 67-81

کلید واژه ها: فقر شهری سیاست های کاهش فقر تجارب جهانی نیویورک برزیل اندونزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۶ تعداد دانلود : ۲۰۱
فقر شهری پدیده ی چند بعدی است وشهرنشینان به خاطر بسیاری از محرومیت ها؛ از جمله عدم دسترسی به فرصت های اشتغال، مسکن و زیرساخت های مناسب، نبود تأمین اجتماعی و دسترسی به بهداشت، آموزش و امنیت فردی دررنج و مضیقه اند. فقر شهری تنها محدود به ویژگی های نام برده نبوده واشاره به شرایط ناپایدار منجربه آسیب پذیری وناتوانی درمقابل آسیب ها نیزدارد. با توجه به اهمیت موضوع فقر شهری، دولت ها همواره در حال اندیشیدن به سیاست هایی هستند که منجر به کاهش فقر شهری شود. پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی است. و جامعه آماری این پژوهش شامل گزارشاتی است که در دسترس هستند و مضمون اصلی آنها در مورد سیاست های کاهش فقر شهری است که نمونه آماری آن مربوط می شود به شهر نیویورک و کشورهای برزیل و اندونزی. نتایج پژوهش حاضر بیان کننده این مطب است که برنامه ها و سیاست های کاهش فقر در نیویورک موفق به نظر می رسد و دلیل این موفقیت این است که این برنامه کاهش فقر صرفا به بعد اقتصادی فقر تاکید ندارد و بعد اجتماعی آن را نیز مد نظر قرار می دهد. در ارتباط با برنامه و سیاست کاهش فقر کشور اندونزی و برزیل می توان چنین نتیجه گرفت که این کشورها برای شناسایی فقر به عنوان یک پدیده چند بعدی تنها به بعد اقتصادی تاکید دارند و با توجه به نادیده گرفتن ابعاد دیگر فقر شهری ، تعداد کثیری از فقرا در برنامه های کاهش فقر نادیده گرفته می شوند.
۶.

نقش نگرش مثبت شهروندی بر کاهش جرایم و رتبه بندی و سطح بندی آن در مناطق شهری (مطالعه موردی: شهر اردبیل)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی دوره ۱۷ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۵۹) 331 - 345

کلید واژه ها: نگرش مثبت شهروندی جرایم مدل حداقل مجذورات جزئی مدل KOPRAS شهر اردبیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۶ تعداد دانلود : ۸۹
امروزه تأکید بر نگرش های مثبت شهروندی در مقابله با مسائل و مشکلات شهرنشینی از ضروریات اساسی می باشد. با توجه به اهمیت موضوع، پژوهش حاضر به دنبال توسعه ی دانش کاربردی در زمینه ی کاهش جرایم با تأکید بر نگرش مثبت شهروندی است. از این رو، در این پژوهش توصیفی- تحلیلی از بین شهروندان اردبیلی تعداد 344 نفر به روش کوکران تعیین حجم شده و به روش تصادفی طبقهبندی شده از مناطق شهری نمونهگیری انجام شده است. در راستای تحلیل دادهها، از مدل حداقل مربعات جزیی در قالب نرمازار Warp-PLS به منظور بررسی میزان اثرگذاری مؤلفه های نگرش مثبت شهروندی بر سرمایهی روانشناختی و کاهش جرایم، از مدل KOPRAS استفاده شده است. یافتههای نشان می دهد که وضعیت نگرش مثبت شهروندی شهر اردبیل در سطح ضعیف قرار دارد. با این وجود بیشترین میزان به منطقه یک و کمترین آن هم به منطقه چهار شهری مربوط میباشد که روی همرفته در سه خوشه قرار میگیرند. لازم بذکر است که متغیرهای رفتارهای یاری گرایانه و تحمل پذیری، موثرترین متغیرها بر متغیر نگرش مثبت شهروندی میباشند. همچنین اثرگذاری متغیرهای مستقل حاکی از آن است که رابطه ی معنادار مستقیم بین نگرش مثبت شهروندی و سرمایه ی روان شناختی از یک سو و همچنین رابطه ی معنادار معکوس بین سرمایه ی روان شناختی و کاهش جرم از سوی دیگر وجود دارد. نتیجه این که افزایش نگرش مثبت شهروندی بین شهروندان موجب ارتقای سرمایه ی روان شناختی گردیده و در راستای آن سرمایه ی روان شناختی سبب کاهش جرم می گردد و اینکه بسته به شرایط محیطی سطح این نگرش میتواند از منطقهای به منطقهای دیگر متفاوت باشد.
۷.

شناسایی عوامل مؤثر بر نابرابری منطقه ای در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و آمایش شهری - منطقه ای سال یازدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴۱ 25 - 50

کلید واژه ها: نابرابری منطقه ای توسعه مدل سازی ساختاری- تفسیری (ISM) تحلیل میک مک (MICMAC) ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۶ تعداد دانلود : ۱۵۲
نابرابری منطقه ای به عنوان یکی از اشکال موجود نابرابری، ازجمله مباحثی است که در نظام فرصت مطرح بوده و حضور/غیاب و شدت/ضعف آن تأثیر مهمی بر کمّیت و کیفیت نظم و انسجام جامعه در سطوح و ابعاد مختلف دارد. این مسئله به ویژه در کشورهای درحال توسعه یک مسئله جدی است. با توجه به اهمیت موضوع، این مطالعه درصدد شناسایی عوامل مؤثر بر نابرابری منطقه ای در ایران است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی-اکتشافی بوده است و جامعه آماری تحقیق را کارشناسان آشنا به موضوع نابرابری و توسعه منطقه ای ایران تشکیل می دهند که به روش گلوله برفی، تعداد 10 نفر از آن ها به عنوان نمونه آماری تحقیق انتخاب شدند. همچنین برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش تحلیل محتوا، مدل سازی ساختاری- تفسیری( (ISM و تحلیل MICMAC استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که از بین 47 عامل شناسایی شده اولیه، 14 عامل ازجمله عوامل ضعف برنامه ریزی درست، تصمیم های مدیران و برنامه ریزان و ضعف دسترسی به امکانات و تجهیزات، در محاسبه روایی محتوایی، ضریب CVR بالای 75/0 را کسب کردند و به عنوان عوامل نهایی نابرابری منطقه ای شناخته شدند. همچنین سطح بندی عوامل نشان داد که عوامل مربوط در شش سطح قابل طبقه بندی هستند. عوامل منابع منحصر به فرد و قابلیت ها با 29 درصد اشتراک در پایین ترین سطح و عوامل تمرکزگرایی و ناکارآمدی دولت با 90 و 91 درصد اشتراک در بالاترین سطح قرار گرفتند. دسته بندی آن ها نیز نشان داد که عوامل محدودیت نیروی انسانی (با امتیاز قدرت نفوذ 10 و میزان وابستگی 5)، کمبود منابع مالی و سرمایه گذاری (با امتیاز قدرت نفوذ 8 و میزان وابستگی 7) و کم توجهی به پژوهش (با امتیاز قدرت نفوذ 13 و میزان وابستگی 5)، کلیدی ترین عوامل نابرابری منطقه ای هستند و تأثیر بسیار زیادی بر نابرابری دارند.
۸.

شناسایی عوامل مؤثر بر وقوع جرم درگیری (مطالعه موردی: شهر اردبیل)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی دوره ۱۶ بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۵۴) 175 - 190
تعداد بازدید : ۱۰۴ تعداد دانلود : ۸۲
مقدمه: یکی از مهم ترین عوامل تهدیدکننده ی مردم، مورد تعرض رفتارهای غیرمدنی، خشونت و درگیری است که امنیت مالی و جانی افراد و جامعه را برهم می زند. لذا تحقیق علل و زمینه های رخداد درگیری امری ضروری است. هدف پژوهش: هدف این پژوهش شناسایی عوامل موثر بر وقوع جرم درگیری از دیدگاه 111 نفر مجرم زندانی به جرم درگیری در شهر اردبیل است، که به صورت تمام شماری از آنها پرسشنامه جمع آوری شده است. روش شناسی تحقیق: پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از نظر شیوه انجام تحقیق، توصیفی تحلیلی می باشد و گردآوری داده ها پژوهشی، اسنادی و میدانی است. جامعه آماری شامل کلیه مجرمان زندانی شده به دلیل درگیری که در نیمه اول سال 1396 در زندان اردبیل دوران محکومیت خود را می گذرانند، می باشد که به روش تمام شماری از آنها پرسشنامه تکمیل شده است (111 نفر). برای تجزیه و تحلیل داده های تحقیق از مدل حداقل مجذورات جزئی در نرم افزار Warp-PLS استفاده شده است. قلمرو جغرافیایی پژوهش: این پژوهش در محدوده جغرافیایی شهر اردبیل انجام شده است. یافته ها و بحث: یافته های پژوهش نشان داده که اثر گذاری 10 متغیر از 12 متغیر مستقل بر وقوع درگیری مورد تأیید قرار گرفته است و به ترتیب، متغیرهای پایگاه اقتصادی- اجتماعی، برچسب زنی، مسائل اجتماعی خانواده، خواستگاه مکانی- خانوادگی و محرومیت نسبی بیشترین تأثیر را در وقوع درگیری دارند. نتایج: می توان چنین نتیجه گیری کرد که در بروز درگیری عوامل مختلف فردی، اجتماعی- اقتصادی و محیطی تاثیرگذارند که این عوامل با توجه به شرایط زمانی و مکانی، اهمیت و درجه تاثیرگذاری متفاوتی دارند. بگونه ای که مهمترین این متغیرها برای تحقیق حاضر، متغیرهای پایگاه اقتصادی- اجتماعی، تعلق به جامعه تعصبی- قومیتی، آنومی اجتماعی و ویژگی ژنتیکی، تعاملات منفی، خواستگاه مکانی خانوادگی، کنترل اجتماعی، مسائل اجتماعی خانواده، برچسب زنی، محرومیت نسبی و هوش فرهنگی هستند، که به ترتیب درجه اهمیت ذکر شدند.
۹.

شناسایی پیشران های کلیدی گردشگری شهر سرعین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه‏‏ ریزی و توسعه گردشگری سال دهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۳۶ 249 - 272

کلید واژه ها: پیشران های کلیدی مدل تحلیل اثرات متقابل نرم افزار MICMAC گردشگری شهری شهر سرعین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۳ تعداد دانلود : ۱۰۷
شهر سرعین از جمله شهرهای است که دارای پتانسیل های بالایی برای جلب گردشگران می باشد، ولی هنوز آنچنان که باید، نتوانسته منجر به رشد و توسعه صنعت گردشگری شود. بنابراین، این پژوهش قصد دارد عوامل کلیدی توسعه گردشگری شهر سرعین را شناسایی نماید. از همین رو، پژوهش پیش رو از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی - تحلیلی می باشد. جامعه آماری این تحقیق کارشناسان آشنا به گردشگری شهر سرعین می باشند که به روش گلوله برفی تعداد 30 نفر به عنوان نمونه منتخب تحقیق مورد استفاده قرار گرفته است. همچنین در این تحقیق از مدل تحلیل تاثیرات متقابل در قالب نرم افزار MICMAC استفاده شده است. یافته های تحقیق بیانگر این امر است که با توجه به قدرت تعیین کنندگی، متغیرهای توزیع امکانات، رسانه ها، زیباسازی، بالاترین رتبه های اثرگذاری مستقیم و شرایط اقلیمی، توزیع امکانات، زیباسازی، هم بالاترین رتبه های اثرگذاری غیرمستقیم را کسب کرده اند. نهایتاً می توان چنین نتیجه گیری نمود که عوامل متنوعی که نسبتاً هم زیاد هستند در توسعه گردشگری هستند بگونه ای که بیش از یک سوم از عوامل اولیه این پژوهش به عنوان عوامل کلیدی انتخاب شدند (20 عامل کلیدی از 54 عامل اولیه)، که لازم است در هرگونه برنامه-ریزی برای توسعه گردشگری شهر سرعین به نقش کلیدی و اساسی این عوامل توجه نمود.
۱۰.

شناسایی مهمترین مخاطرات طبیعی تأثیر گذار بر آسیب پذیری شهری، نمونه موردی: شهر اردبیل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مهندسی جغرافیایی سرزمین دوره پنجم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۱۰) 283 - 296

کلید واژه ها: مخاطرات طبیعی آسیب پذیری روش تحقیق ترکیبی مدل حداقل مجذورات جزئی شهر اردبیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۷ تعداد دانلود : ۱۵۱
مقدمه: جهت کاهش آسیب پذیری سکونتگاه ها، شناسایی مهمترین مخاطرات منطقه از جمله مخاطرات محیطی ضرورت دارد تا با تاب آور نمودن شهرها و کاهش خطرات و پیش گیری از وقوع آنها اقدامات لازم انجام شود. هدف : هدف این مقاله شناسایی مهمترین مخاطرات طبیعی تاثیرگذار بر آسیب پذیری شهر اردبیل است. روش شناسی: تحقیق حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت توصیفی- تحلیلی است. رویکرد پژوهش از نوع ترکیبی و مدل متوالی اکتشافی است. جامعه آماری پژوهش، اساتید و کارشناسان متخصص شهر اردبیل در این زمینه است. داده های کیفی، به روش نمونه گیری هدفمند، توسط 10 نفر از اساتید دانشگاه محقق اردبیلی و داده های کمّی، به روش نمونه گیری گلوله برفی، توسط 200 نفر از متخصصان مربوطه بدست آمد. برای تحلیل داده ها و بررسی اثرگذاری متغیرها از معادلات ساختاری مبتنی بر واریانس با روش حداقل مربعات جزئی (smart- pls) استفاده شد. قلمرو جغرافیایی: قلمروی جغرافیایی تحقیق حاضر شهر اردبیل است. یافته ها: یافته های تحقیق کیفی و کمی نشان داد که 9 متغیر تحقیق (مخاطرات طبیعی) آسیب پذیری شهر اردبیل را به میزان 824/0 تبیین می کنند. بیشترین آماره t و بیشترین ضریب مسیر برای متغیرهای مخاطرات سرمای شدید و یخبندان، زلزله و باد و طوفان مربوط می شود. نتیجه گیری: نتایج تحقیق حکایت از این داد که از بین مخاطرات طبیعی، سرمای شدید و یخبندان، زلزله، باد و طوفان، برف شدید و گرمای شدید، مهمترین مخاطرات اردبیل هستند. در همین راستا این پژوهش برای مدیران این حقیقت را روشن می سازد که آنها با شناسایی و برنامه ریزی بر مخاطرات طبیعی و متغیرهای تبیین کننده آن علاوه بر کاهش آسیب پذیری شهر، می توانند زمینه را برای تاب آوری شهری نیز فراهم سازند.
۱۱.

شناسایی و دسته بندی چالش های توسعه گردشگری شهر گرمی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری و توسعه سال دهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۲۸) 81 - 95

کلید واژه ها: توسعه گردشگری چالش ها شهر گرمی مدل سازی ساختاری تفسیری (ISM) میک مک (MICMAC)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۹ تعداد دانلود : ۲۶۶
امروزه صنعت گردشگری به منزله هدفی مهم در توسعه شهرها مطرح شده و این احتمال وجود دارد که هر شهری در راه رسیدن به اهدافش با چالش های خاصی روبه رو شود. شهر گرمی هم از این قاعده مستثنی نیست و با وجود داشتن پتانسیل های گردشگری، تاکنون نتوانسته از آن ها بهره برداری کند که به نظر می رسد چالش هایی در این خصوص وجود دارد. ازاین رو، هدف اصلی این تحقیق شناسایی چالش های پیش روی توسعه گردشگری شهر گرمی است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی   اکتشافی است و جامعه آماری تحقیق را کارشناسان آشنا به صنعت گردشگری شهر گرمی تشکیل می دهند که به روش گلوله برفی، تعداد 10 نفر از آن ها به منزله نمونه آماری تحقیق انتخاب شدند. همچنین، برای روایی ابزار تحقیق از روش تحلیل محتوایی، برای پایایی آن از روش آزمون مجدد و برای تجزیه وتحلیل داده ها از مدل سازی ساختاری   تفسیری (ISM) و تحلیل میک مک (MICMAC) استفاده شده است. در همین خصوص، نتایج تحقیق نشان می دهد که از بین 17 چالش شناسایی شده اولیه، 13 چالش در مرحله بررسی روایی محتوایی، ضریب CVR بالای 75/0 را کسب کردند و چالش های نهایی گردشگری شهر گرمی شناخته شدند. همچنین، سطح بندی چالش ها نشان داد که چالش های مربوطه را می توان در شش سطح طبقه بندی کرد که چالش قانون گذاری گردشگری در پایین ترین سطح و چالش های اقتصادی و اجتماعی در بالاترین سطح قرار گرفتند و دسته بندی آن ها نیز نشان داد که چالش های دولتی و قانون گذاری چالش های کلیدی توسعه گردشگری شهر گرمی به شمار می روند که تأثیر بسیار زیادی (دارای قدرت نفوذ بالا و وابستگی کمتر) در توسعه آن دارند.
۱۲.

تحلیل اثرات فقر قابلیتی بر سلامت روانی در سکونتگاه های غیررسمی (نمونه موردی: محله ایران آباد شهر اردبیل)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی پاییز ۱۳۹۹ شماره ۴۴ 1 - 36

کلید واژه ها: فقر قابلیتی سلامت روانی سکونتگاه های غیررسمی مدل حداقل مربعات جزیی محله ایران آباد شهر اردبیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۰ تعداد دانلود : ۱۷۹
فقر مشکلی است که برای سالیان متمادی و در بین کشورهای مختلف وجود داشته است و بسیاری از پژوهش های حوزه های مختلف را به خود اختصاص داده است که یکی از این حوزه ها، حوزه فقر قابلیتی و سلامت روانی است. از آنجایی که در راستای تامین، حفظ و ارتقای سلامت روانی افراد مناطق حاشیه نشین پرداختن به مقوله ی فقر قابلیتی امری ضروری به نظر می رسد بنابراین ضرورت دارد تا رابطه علّی فقرقابلیتی و سلامت روانی بررسی شده و میزان اثرگذاری آن ها بر زندگی شهروندان حاشیه نشین مورد سنجش قرار گیرد. از همین رو، هدف پژوهش حاضر، تحلیل اثرات فقر قابلیتی بر سلامت روانی در محدوده مورد مطالعه می باشد. در همین خصوص پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی، از نظر ماهیت توصیفی- تحلیلی می باشد. جامعه آماری این تحقیق شهروندان ساکن در محله حاشیهنشین ایران آباد شهر اردبیل می باشد. که به روش فرمول ریاضی کوکران 352 نفر به عنوان نمونه آماری تعیین حجم شده و به روش تصادفی ساده از آنها نمونه گیری شده است. در همین خصوص جهت بررسی میزان اثرگذاری مولفه های فقر قابلیتی و سلامت روانی از مدل تحلیل ساختاری حداقل مربعات جزیی در قالب نرم افزار Smart- PLS استفاده شده است. در هیمن خصوص نتایج تحقیق نشان داده است که رابطه معنادار و معکوسی بین فقر قابلیتی و سلامت وجود داشته و این نوع فقر اثرگذاری بالایی در سلامت روانی شهروندان دارد.
۱۳.

رابطه بین فقر قابلیتی و سلامت روان د ر سکونتگاه غیررسمی ارد بیل و مقایسه آن با انواع بافتهای شهری(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: رفاه اجتماعی سال ۲۰ پاییز ۱۳۹۹ شماره ۷۸ ۲۹۲-۲۵۷

کلید واژه ها: فقر قابلیتی سلامت روان سکونتگاه‎های غیررسمی بافتهای شهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۲ تعداد دانلود : ۵۹
مقد مه: فقر قابلیتی و سلامت روان از جمله موضوعاتی هستند که به نظر می رسد از مسائل مهم شهرها و به ویژه سکونتگاههای غیررسمی هستند . از همین رو، هد ف پژوهش حاضر، سنجش وضعیت مؤلفه های فقر قابلیتی و سلامت روانی و رابطه بین آنها د ر سکونتگاههای غیررسمی شهر ارد بیل و مقایسه وضعیت این سکونتگاه با سایر سکونتگاهها یا بافتهای شهری موجود د ر شهر ارد بیل است. روش: پژوهش حاضر ازنظر هد ف، کاربرد ی و از حیث ماهیت، توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری این تحقیق شهروند ان شهر ارد بیل بود ند که با کمک فرمول ریاضی کوکران، تعد اد 384 نفر به عنوان نمونه آماری تعیین حجم شد ه و به روش تصاد فی طبقه بند ی شد ه از شهروند ان ساکن د ر انواع بافتهای شهری ارد بیل نمونه گیری شد ه و با استفاد ه از ابزار تحقیق (پرسشنامه طیف لیکرت) از آنها د اد ه جمع آوری شد ه است. د ر همین خصوص جهت بررسی وضعیت مؤلفه های فقر قابلیتی و سلامت روان و رابطه بین آنها از آزمونهای آماری t تک نمونه ای و ضریب همبستگی پیرسون د ر قالب نرم افزار SPSS و جهت مقایسه سکونتگاههای غیررسمی با سایر سکونتگاههای موجود د ر شهری از مد ل رتبه بند ی KOPRAS و برای سطح بند ی آنها از روش تحلیل خوشه ای استفاد ه شد ه است. یافته ها: سکونتگاههای غیررسمی شهر ارد بیل ازنظر فقر قابلیتی و سلامت روان د ر وضعیت نامناسبی قرار د ارند . همچنین رابطه معناد ار و معکوسی بین فقر قابلیتی و سلامت روان وجود د ارد و اینکه سکونتگاههای غیررسمی شهر ارد بیل ازنظر فقر قابلیتی و سلامت روان نسبت به سایر بافتهای شهری د ر رتبه آخر و د ر سطح بسیار نامناسب قرار د ارد . بحث: نتایج تحقیق بیانگر این امر است که پایگاه اجتماعی و اقتصاد ی بافتهای شهری نقش مهمی د ر فقر قابلیتی و سلامت روان آنها د ارد و باید توجه خاصی به مسئله ی فقر قابلیتی د ر سکونتگاههای غیررسمی و بافتهای فرود ست شهری شود . د ر این خصوص لازم است تا محرومیتهای مربوط به قابلیتهای اساسی فرد ی و اجتماعی از میان برد اشته شود تا میزان سلامت روان شهروند ان بهبود یابد .
۱۴.

شناسایی مخاطرات انسانی تأثیرگذار بر آسیب پذیری شهر اردبیل با استفاده از روش حداقل مربعات جزئی (PLS)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی دوره ۱۵ بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۵۰) 171 - 184
تعداد بازدید : ۷۰ تعداد دانلود : ۷۴
امروزه شهرها به طور گسترده در معرض انواع مختلفی از مخاطرات انسانی قرار گرفته اند که سبب آسیب پذیری آن ها شده است، از این رو و در راستای تاب آور نمودن شهرها لازم است مخاطرات آنها شناسایی گردد و برای کاهش خطرات و پیش گیری از وقوع آنها برنامه ریزی شود. شهر اردبیل هم از این امر مستثنی نیست و دارای مخاطرات انسانی گوناگونی است. لذا هدف این مقاله شناسایی مهمترین مخاطرات انسانی تاثیرگذار بر آسیب پذیری شهر اردبیل است. روش تحقیق در مطالعه حاضر به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ ماهیت توصیفی- تحلیلی می باشد و روش جمع آوری داده ها و اطلاعات نیز اسنادی و میدانی (با استفاده از مصاحبه و پرسش نامه) است. جامعه آماری این تحقیق کارشناسان و اساتید مربوطه هستند، که از 200 نفر به روش هدفمند، پرسش نامه تکمیل شده است. به منظور تحلیل داده ها، آزمون فرضیه ها و ارائه مدل، از روش حداقل مربعات جزئی در نرم افزار smart- pls استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که تمامی 11متغیر تحقیق (مخاطرات انسانی) آسیب پذیری شهراردبیل را 781/0تبیین می کنند. بیشترین ضریب مسیر (تأثیرگذاری) به ترتیب برای متغیرهای مخاطرات اقتصادی، بیماری ها و تصادفات خیابانی به دست آمده است. همچنین یافته ها نشان می دهند که تمامی مخاطرات انسانی مورد بررسی در این پژوهش (جز آتش سوزی) بر آسیب پذیری شهر اردبیل تاثیر مثبت معناداری دارند. در نتیجه این پژوهش برای مدیران و    برنامه ریزان شهری این حقیقت را روشن می سازد که آنها باید برنامه هایی برای پیشگیری این قبیل مخاطرات داشته باشند تا زمینه برای تاب آوری شهر مهیا گردد.
۱۵.

شناسایی پیشران های کلیدی در تاب آوری شهر اردبیل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال دهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱-۲ (پیاپی ۳۸) 111 - 129

کلید واژه ها: تاب آوری شهری پایداری و ناپایداری سیستم پیشران های کلیدی نرم افزار MICMAC شهر اردبیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۸ تعداد دانلود : ۱۹۷
شناخت شاخص های هر مفهوم و نظریه علمی لازم و ضروری است. در همین راستا، هدف اصلی این تحقیق شناسایی پیشران های کلیدی تاب آوری شهر اردبیل می باشد. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت و روش، توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری تحقیق شامل خبرگان آشنا به مسائل شهری در سطح شهر اردبیل است. حجم نمونه به روش نمونه گیری هدفمند 100 نفر بدست آمده است و برای تجزیه و تحلیل داده های این تحقیق از نرم افزار میک مک استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که متغیرهای درآمد، بستر نهادی، کاهش مخاطرات، شدت خسارات و روابط نهادها به ترتیب بالاترین رتبه های تاثیرگذاری و متغیرهای توانایی برگشت پذیری به شرایط شغلی مناسب، وضعیت جسمی- روحی، سرمایه مادی، پس انداز و توانایی جبران خسارات به ترتیب بالاترین رتبه های تاثیر-پذیری کلی را دارند. در خصوص ابعاد چهارگانه تحقیق نیز رتبه های تاثیرگذاری به ترییب به ابعاد نهادی، کالبدی، اجتماعی و اقتصادی و رتبه های تاثیرپذیری هم به ابعاد اقتصادی، اجتماعی، کالبدی و نهادی تعلق دارد. در حالت کلی از میان 32 متغیر بررسی شده این پژوهش، 10 متغیر سطح سواد، کاهش مخاطرات، بستر نهادی، درآمد، کاربری های خطرزا، خطوط و زیرساخت های حیاتی، روابط نهادی، شدت خسارات مهارت و مراکز امدادرسانی به عنوان متغیرهای کلیدی موثر بر تاب آوری شهری انتخاب شده اند. نتیجه این که هرگونه برنامه ریزی برای تاب آوری شهر اردبیل باید نقش کلیدی عوامل مذکور را مورد توجه قرار دهد. این متغیرها در افزایش تاب آوری شهر اردبیل دارای قدرت نفوذ بالا و وابستگی پایینی هستند و اولویت اول در تاب آور نمودن شهر اردبیل به حساب می آیند.
۱۶.

بررسی میزان رضایتمندی ساکنین مسکن مهر (نمونه موردی: مسکن مهر شام اسبی اردبیل)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی سال ۲۳ بهار ۱۳۹۸ شماره ۶۷ 327-349

کلید واژه ها: رضایتمندی مسکن مهر مجتمع مسکونی مسکن مهر شام اسبی اردبیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۶۷ تعداد دانلود : ۴۷۴
طی چند سال اخیر، به منظور پاسخ گویی به انتظارات قانونی و عرفی در زمینه مسکن برای اقشار کم در آمد، دولت سیاست احداث مسکن مهر را در پیش گرفته است. پروژه مسکن مهر، بزرگترین طرح ملی مسکن می باشد که به علت گستردگی طرح و نو بودن آن نیاز به بررسی نتایج حاصل از این تجربه احساس می شود. ازاین رو، هدف اصلی این مقاله بررسی میزان رضایتمندی ساکنان از مجتمع مسکن مهر محدوه شام اسبی(اردبیل) است. روش این پژوهش توصیفی- تحلیلی و از لحاظ هدف کاربردی است. ابزار جمع آوری اطلاعات شامل مطالعات اسنادی و پیمایشی از طریق توزیع پرسشنامه بود. جامعه آماری این پژوهش ساکنان محدوده مسکن مهر نیایش(شام اسبی) اردبیل وحجم نمونه براساس جدول مورگان 200 نمونه برآورد شد و به روش تصادفی منظم، پرسشنامه بین سرپرست خانوارهای ساکن توزیع شد. میزان پایایی پرسشنامه براساس آلفای کورنباخ (832/0) محاسبه شده و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از بکارگیری آزمون های کای اسکوئر، تحلیل همبستگی پیرسون وt تک نمونه ای در نرم افزارهای spss و Excel انجام گرفت. خروجی حاصل از آزمون کای اسکوئر حاکی از این است که بین متغیر وضعیت شغلی و رضایتمندی رابطه معنی داری وجود دارد و ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که بین درآمد و رضایتمندی رابطه معکوسی وجود دارد. علاوه براین، نتایج آزمون t تک نمونه ای گواه بر این است که رضایتمندی سکونتی محدوده شام اسبی(اردبیل) در حد کمتر از متوسط است و ساکنان از معیار کالبدی بیشترین و از معیار مالکیت کمترین رضایت را دارند. با توجه به نتایج تحقیق، افزایش تسهیلات و امکانات و همچنین ایجاد دسترسی راحت و وسایل حمل و نقل عمومی می تواند باعث کاهش مشکلات ساکنان و افزایش سطح رضایتمندی از مسکن مهر باشد.
۱۷.

تحلیل زمانی- مکانی بروز سرقت در شهر اردبیل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات شهری دوره نهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۳۳ 77 - 92

کلید واژه ها: جرایم سرقت مکان سرقت زمان سرقت زندانی شهر اردبیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۵۱ تعداد دانلود : ۵۲۱
امروزه یکی از مهمترین تهدیدات جامعه بشری مربوط به جرایم انسانی به ویژه سرقت اموال است. عوامل گوناگونی زمینه ساز بروز سرقت هستند که عامل زمان و مکان از مهمترین عوامل بوده و ضرورت دارد در این خصوص تحقیقات علمی صورت بگیرد. در همین راستا، تحقیق حاضر به دنبال بررسی زمان و مکان بروز سرقت های شهر اردبیل است. پژوهش حاضر از لحاظ هدف، پژوهشی کاربردی و از نظر شیوه گردآوری داده ها پژوهشی توصیفی_تحلیلی محسوب می شود و جامعه آماری آن شامل کلیه سارقان که در نیمه نخست سال 1396 در زندان اردبیل دوران محکومیت خود را می گذرانند، است که به روش تمام شماری از همه 233 نفر پرسشنامه تکمیل شده است. برای تجزیه و تحلیل داده های تحقیق از آزمون های آماری خی دو، کرامز در قالب نرم افزار SPSS برای آزمون فرضیات تحقیق و از نرم افزارArcGIS  برای نمایش گرافیکی توزیع محل سکونت و محل وقوع سرقت استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که سرقت ها اکثراً از طرف افراد متعاد، سابقه دار و دارای مشکل مالی، در فصل تابستان (به ویژه شهریورماه)، در طول شب و آخر هفته و در بافت های تازه ساخت و مرفه نشین رخ داده و با توجه به مشابهت بالا بین محل سکونت و محل وقوع سرقت (مشابهت 5/44 درصدی در بافت تازه ساخت، 3/33 درصدی در بافت ارگانیک، 8/43 درصدی در بافت حاشیه ای، 8/44 درصدی در بافت میانی و 25 درصدی در بافت روستاهای ادغامی) می توان گفت که بین محل سکونت و محل وقوع سرقت رابطه معنی داری در سطح آماری 95 درصد وجود دارد. نهایتاً اینگونه نتیجه گیری می شود که سرقت های شهر اردبیل در زمان و مکان خاصی رخ می دهند و در این خصوص پیشنهادهایی برای پیشگیری و کاهش سرقت ارائه شده است.
۱۸.

استراتژی های ایجاد پیاده راه در شهر سرعین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی دوره ۱۴ پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۴۸) 623 - 639
تعداد بازدید : ۱۱۸ تعداد دانلود : ۷۰
امروزه برنامه ریزی و طراحی مسیرهای پیاده، از جمله اق دامات ض روری و با اهمیتی است که می تواند در احیای مراکز شهری در راستای توسعه پایدار موثر واقع شود. از همین رو، برای ایجاد پیاده راه در سطح شهر سرعین که یکی از اهداف اصلی در راستای نزدیک شدن به زندگی انسان مداری و کاهش مشکلات شهری است، لازم است تا ابتدا قابلیت ها و تنگناهای ایجاد پیاده راه در سرعین شناسایی شده و استراتژی هایی در این رابطه ارائه گردد. در همین خصوص، تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و روش بررسی آن (ماهیت) توصیفی - تحلیلی است. برای جمع آوری داده ها از دو روش اسنادی و میدانی بهره گرفته شده است. جامعه آماری این تحقیق کارشناسان شهر سرعین و مغازه داران می باشند، که به شیوه تمام شماری و بصورت هدفمند در این تحقیق مورد استفاده قرار گرفتند. در این راستا، ابتدا در بازدیدهای میدانی، تعداد 8 نقطه قوت، 8 نقطه ضعف، 14 فرصت و 5 تهدید شناسایی شد و تعداد 4 راهبرد تهاجمی، 4 راهبرد محافظه کارانه، 2 راهبرد رقابتی و 2 راهبرد تدافعی با توجه به عوامل داخلی (نقاط قوت و ضعف) و عوامل خارجی (فرصتها و تهدیدها) در قالب مدل SWOT تدوین گردید. سپس با توجه به نظرات کسبه و کارشناسان و امتیاز عوامل داخلی و بیرونی، راهبردهای محافظه کارانه انتخاب شد و در نهایت با استفاده از مدل QSPM راهبرد "سامان دادن به وضعیت خیابان ها و پارکینگ های مسیر" با نمره جذابیت 11/5 از دل راهبرد اولیه انتخاب گشت.
۱۹.

شناسایی مسیر برای ایجاد پیاده راه در سرعین با استفاده از روش های تصمیم گیری چند متغیره(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مهندسی جغرافیایی سرزمین دوره دوم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۳) 85 - 99

کلید واژه ها: امکان سنجی پیاده راه مدل های چندمتغیره شهر سرعین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۴ تعداد دانلود : ۱۲۷
امروزه رش د شهرنشینی و ازدیاد وسایل نقلی ه در شهرها باعث تنزل کیفیت محیط از منظرهای مختلف گردیده است. حال اینکه، با ایجاد پیاده راه می توان تا حدودی این مشکلات را سامان داد. در همین خصوص شهر توریستی سرعین از این امر مستثنی نیست و در فصول گردشگری با این مساله مواجه است.این در حالی است که برای احداث پیاده راه نمیدانیم کدام خیابان یا گزینه باید انتخاب شود. در این راستا، هدف اصلی این تحقیق در ابتدا شناسایی معیارها و سپس شناسایی مسیرهای اولیه برای ایجاد پیاده راه و نهایتا انتخاب مسیر پیشنهادی برای ایجاد پیاده راه شهر سرعین در راستای بهبود کیفیت محیط شهری می باشد. تحقیق حاضر از لحاظ هرف کاربردی و از لحاظ ماهیت و روش توصیفی- تحلیلی است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از مدل های تصمیم گیری چندمتغیره استفاده شد. به این صورت که برای وزن دهی معیارها از روش آنتروپی، برای اولویت بندی از مدل های ویکور، الکتر و تاپسیس استفاده شد و در نهایت برای رسیدن به اجماع به منظور اولویت بندی از روش ادغامی کپلند استفاده شد. یافته های تحقیق نشان داد که وزن دهی از بین معیارهای مختلف، معیارهای حمل و نقل و عوامل جغرافیایی بیشترین وزن را به خود اختصاص می دهد. علاوه بر این، نتایج اولویت بندی یا رتبه بندی مدل ها حاکی از این است که تقریبا در هر سه مدل نتایج رتبه بندی مشابه هم بودند و در مدل کپلند خروجی نشان داد که خیابان ولیعصر بهترین مسیر برای احداث پیاده راه و خیابان های سلامت و بش باجیلار در مراتب بعدی احداث پیاده راه قرار دارند.
۲۰.

ارزیابی تاب آوری شهری در برابر مخاطرات طبیعی. مطالعه موردی: شهر اردبیل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش جغرافیایی فضا سال هشتم بهار ۱۳۹۷ شماره ۲۷ 101 - 116

کلید واژه ها: مدیریت بحران مخاطرات طبیعی تاب آوری شهری مدل تحلیل عاملی شهر اردبیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۵ تعداد دانلود : ۱۱۷
مروزه رویکرد تاب آوری شهری یکی از مهمترین و کلیدی ترین رویکردهایی است که متضامن بقای سکونتگاه های انسانی می باشد. این رویکرد، راهنمایی است تا مسئولین و دست اندرکاران از تصمیمات انعطاف پذیر، خط مشی های جدید برای مدیریت شهری استفاده کنند. در این راستا و با توجه به اینکه شهر اردبیل شهری است که همواره مورد تهدید مخاطرات طبیعی همچون زلزله ، سیل و ... بوده، لذا بررسی وضعیت تاب آوری آن و عوامل موثری که می تواند این شهر را تاب آور نمایند، حایز اهمیت می باشد. از اینرو هدف این مقاله بررسی تاب آوری شهر اردبیل در برابر مخاطرات طبیعی می باشد. روش تحقیق جدای از اکتشافی بودن، از نوع توصیفی- تحلیلی است. برای گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه ای و پیمایشی با استفاده از پرسشنامه، و برای سنجش تاب آوری شهر اردبیل از مدل تحلیل عاملی و آزمون میانگین آماری t-Test در قالب نرم افزار SPSS 22 استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که بالاترین میانگین مربوط به بعد کالبدی با 57/3 و پایین ترین آن مربوط به بعد نهادی با میانگین 94/2 می باشد. ضمنا ً میانگین کلی تاب آوری شهر اردبیل 33/3 هست، که کمتر از حد متوسط یعنی رقم 4 است. همچنین نتایج پژوهش حاکی از آن است که از ترکیب 30 متغیر، هفت عامل شناسایی شده که 73/74 درصد از واریانس عوامل موثر در تاب آوری شهر اردبیل را تبیین می کنند. از میان این هفت عامل استخراج شده، عامل رعایت اصول و قوانین به عنوان مهم ترین و اولین عامل بوده که با مقدار ویژه 87/8 توانسته است به تنهایی 59/29 درصد واریانس تحقیق را تبیین کند. در نهایت تحقیق به این نتیجه رسیده است که بعد کالبدی در تاب آوری شهر اردبیل از اهمیت بسزایی برخوردار است. چرا که عامل رعایت اصول و قوانین با 39 درصد و عامل دسترسی به فضای باز و عمومی با 8/5 درصد از بعد کالبدی می باشند. این دو عامل روی هم رفته 8/44 درصد از کل عوامل موثر در تاب آوری شهر اردبیل را تفسیر می کنند.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان