غلامرضا تاج بخش

غلامرضا تاج بخش

مدرک تحصیلی: دکتری جامعه شناسی
رتبه علمی: دانشیار گروه علوم اجتماعی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آیت الله بروجردی (ره)، بروجرد، ایران
پست الکترونیکی: tajbakhsh@abru.ac.ir
لینک رزومه

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۳۷ مورد.
۱.

تحلیل اکتشافی ابعاد اجتماعی- اقتصادی کیفیت زندگی کارکنان روستایی واحدهای پرورش ماهی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کیفیت زندگی پرورش ماهی سلسله کارکنان روستایی ابعاد اجتماعی - اقتصادی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای روستایی جغرافیای رفتاری و فرهنگی
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای روستایی توسعه پایدار روستایی
تعداد بازدید : ۱۶۲۰ تعداد دانلود : ۸۳۸
هدف مطالعه حاضر شناسایی عوامل موثر بر ارتقای کیفیت زندگی کارکنان روستایی واحدهای پرورش ماهی در شهرستان سلسله می-باشد که با روش اکتشافی و تأییدی صورت گرفته است. این تحقیق از نوع کاربردی و پیمایشی است که داده های آن بوسیله پرسشنامه و مصاحبه از بین 160 تن از کارکنان روستایی 35 واحد پرورش ماهی منطقه بصورت تمام شمار گردآوری شده است. ابتدا با انجام یک مطالعه تطبیقی اسنادی از بین ادبیات پیشین و یک مطالعه راهنما که در جریان مصاحبه با 15 تن از اعضای جامعه صورت گرفت، به تکمیل روایی و پایایی ابزار تحقیق در قالب یک پرسشنامه استاندارد پرداخته شد و در این میان مقیاسی مرکب از 12 شاخص و 34 گویه از اثرات دو بعد اقتصادی و اجتماعی برای مطالعه حاضر گزینش شدند. روش تحلیل نیز با تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی بود که با کمک نرم افزار spss و آزمونهای مورد نیاز در سه مرحله صورت گرفت: در مرحله اول با تشخیص شاخص کفایت نمونه برداری و ضریب بارتلت و با اعمال چرخش واریماکس، 7 عامل اولیه استخراج شدند، در مرحله دوم با روش تأییدی به شناسایی 5 متغیر مستقل از طریق تعریف تابع رگرسیونی پرداخته شد که قابلیت تبیین اثرات کیفیت زندگی کارکنان روستایی پرورش ماهی در منطقه را دارا باشند، در مرحله سوم تحلیل رون شد که متغیرهای زمینه ای وضعیت تأهل، میزان درآمد و وضعیت مسکن بر روی کیفیت زندگی اعضای جامعه اثرگذار می باشند. جمعبندی نتایج سه تحلیل اکتشافی، تأییدی و زمینه ای نشان داد که سهم عوامل برگرفته از بعد اجتماعی بر کیفیت زندگی کارکنان روستایی واحدهای پرورش ماهی در شهرستان سلسله بیشتر از بعد اقتصادی می باشد. از آنجایی که هدف اصلی تأسیس واحدهای پرورش ماهی دستیابی به اشتغال و امنیت پایدار اقتصادی- اجتماعی در منطقه بوده و از اهمیت بسیاری برخوردار است، ولی این امر غفلت از بعد زیست محیطی توسعه پایدار را طلب نمی کند.
۲.

بررسی کیفیت زندگی دانشجویان ساکن در خوابگاه دانشجویی دانشگاه رازی کرمانشاه و رابطه آن با عملکرد تحصیلی آنها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کیفیت زندگی پیشرفت تحصیلی عملکرد تحصیلی حمایت اجتماعی دانشجو

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده جوانان
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ سبک زندگی
تعداد بازدید : ۱۲۱۲ تعداد دانلود : ۵۶۴
این پژوهش با هدف بررسی رابطه بین کیفیت زندگی و عملکرد تحصیلی دانشجویان ساکن در خوابگاه دانشگاه رازی کرمانشاه انجام شده است. روش آن پیمایشی بوده و تعداد 205 نفر، حجم نمونه، با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران و به روش نمونه گیری تصادفی طبق هبندی شده و ساده انتخاب شدند. یافته ها 8/ 2 درصد از پاسخ گویان به طور کلی کیفیت زندگی خود را خیلی نامناسب، 8 / حاکی از آن است که 4 14 درصد وضعیت کیفیت / 43 درصد خوب، و 6 / 29 درصد نه خوب و نه بد، 9 / درصد نامناسب، 3 زندگی شان را در مجموع خیلی خوب توصیف کردند. از سویی، 2 درصد از پاس خگویان از وضعیت 46/ 23 درصد به طور نسبی رضایت داشتند، 3 / 3 درصد ناراضی بودند، 4 / سلامتی خود خیلی ناراضی و 9 24 درصد) نیز از وضعیت سلامتی شان کاملاً راضی / درصد راضی، و حدود ی کچهارم از نسبت نمونهای ( 4 بودند. در بین ابعاد چهارگانه کیفیت زندگی، بیشترین میانگین نمونهای، مربوط به بعد سلامت جسمانی بین سن، وضعیت تأهل، .(M=3/ و کمترین امتیاز مربوط به بعد سلامت محیطی بود ( 10 (M=3/56) در حالی که بین جنسیت ؛(p<0/ رشته تحصیلی، قومیت و عملکرد تحصیلی رابطه معنادار مشاهده شد ( 05 و دوره تحصیلی با عملکرد تحصیلی تفاوت معناداری مشاهده نگردید. نتایج تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی چندگانه نشان داد که متغیر سن و قومیت در مرحله اول و متغیر قومیت و روابط اجتماعی 8 درصد از واریانس متغیر تحت / 14 و 9 / (حمایتهای اجتماعی) در مرحله دوم توانستند به ترتیب 3 مطالعه (عملکرد تحصیلی) را تبیین کنند.
۴.

پیاده روی اربعین و معنایابی کنش زیارت زائران جوان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پیاده روی اربعین زیارت جوانان معنایابی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵۰ تعداد دانلود : ۴۶۴
زیارت در فرهنگ و اعتقادات شیعه به عنوان یک فرهنگ قدسی و روحانی است و یکی از مصادیق کنش دینی است که در ادیان گوناگون مورد تأکید قرار گرفته است. در این مقاله مطالعه کنش زیارت در پیاده روی اربعین از منظر جوانان مد نظر است. این مطالعه کیفی است و داده های آن از طریق مصاحبه نیمه ساخت یافته گردآوری شده است. به کمک روش نمونه گیری نظری و هدفمند با 35 نفر از زائران جوان ایرانی (35-18 سال) در مسیر پیاده روی اربعین از شهر نجف تا شهر کربلا در اربعین سال 1398 مصاحبه شد. پس از تحلیل داده های کیفی پنج مضمون اصلی شناسایی شد که عبارت اند از: 1) سفر فیزیکی؛ 2) شناختی، اعتقادی؛ 3) تجربی، احساسی؛ 4) سبک زندگی اربعینی؛ و 5) هویت اربعینی. هر کدام از این مضامین دارای زیر مقولات فرعی نیز هستند. نتایج کلی پژوهش بیانگر آن است پیاده روی اربعین عاملی هویت ساز محسوب شده و نقش اساسی در آرامش و نشاط و شادابی معنوی و جسمی و روحی جوانان ایفا می کند. همچنین برتری نیت مندی معنوی و اخروی زائران در برابر نیت مدنی، مادی و دنیوی از دیگر نتایج این پژوهش است.
۶.

تبیین جامعه شناختی طلاق با فرا تحلیل پژوهش های انجام شده(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آسیب اجتماعی خانواده طلاق فرا تحلیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۰ تعداد دانلود : ۲۱۹
طلاق در زمره یکی از مهم ترین آسیب های اجتماعی جامعه است که طی سه دهه گذشته توانسته پیامدهای مسأله برانگیز گوناگونی بر فرد، خانواده و جامعه بر جای گذارد. در پسِ پرسش اصلی پ             ژوهش، پرسش از سیاست ها و راهبردهای کلان کشور جهت کاهش میزان طلاق و افزایش ازدواج بوده است. مسأله اصلی پژوهش این بوده که آیا راه حل های اقتصادگرا و نهادگرا، توانسته اند به شکل مؤثری در کاهش مسأله طلاق در کشور مؤثر واقع شوند؟ بر این مبنا، پژوهش حاضر در چارچوب فرا تحلیل پژوهش های جدید کشور در سطح ملی، به جمع بندی عوامل مؤثر بر آسیب طلاق بر اساس برآیند یافته های پژوهش های یک دهه اخیر ایران پرداخته است. بر این اساس، متناسب با ماهیت فرا تحلیل، پس از پالایش پژوهش های شناسایی شده طی سال های 1390 تا 1397، 36 مطالعه، واجد شرایط اولیه برای فرا تحلیل بودند. یافته های آماری پژوهش های منتخب به کمک نرم افزار CMA2 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته های پژوهش فرا تحلیل نشان می دهد تفاوت فرهنگی و مذهبی با گرایش به طلاق رابطه مستقیم دارد. اندازه اثر متوسط در این فرضیه 321/0 بوده است. همچنین میزان تحصیلات نیز با اندازه اثر متوسط 317/0، تأثیر مستقیمی بر گرایش به طلاق نشان داده است. در مقابل، دینداری با اندازه اثر متوسط 220/0- و وجود (تعداد) فرزندان با اندازه اثر متوسط 352/0- تأثیر معکوسی بر گرایش به طلاق نشان داده اند. این در حالی است که مشکلات یا متغیرهای اقتصادی، هیچ رابطه معنادارِ بلاواسطه ای با گرایش به طلاق نشان نداده است. در طبقات بالای جامعه، وضعیت اقتصادی بهتر، گرایش به طلاق را بالاتر برده است. بنابراین می توان گفت در طبقات بالا و متوسط، مسأله اصلی، اقتصاد و معیشت نیست، بلکه عوامل فرهنگی مرتبط با تحولات در ارزش ها و نگرش های جامعه، از جمله در حوزه ازدواج، اولویت دهی به خانواده و داشتنِ تصور منفی از طلاق است.
۷.

تحلیل کیفی تأثیرات جامعه شناختی شهادت اسطوره مقاومت بر جوانان(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: جوانان شهید سلیمانی سرمایه اجتماعی جامعه شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۱ تعداد دانلود : ۹۴۱
محقق در این پژوهش درصدد است تا با رویکرد پدیدارشناختی به تحلیل کیفی تأثیرات واقعه شهادت سردار سلیمانی بر جوانان دوران پسا دفاع مقدس (دهه 70 و 80) دست یابد. روش این پژوهش، از نوع نمونه گیری هدفمند و در دسترس و روش نمونه گیری نظری است. تکنیک جمع آوری داده ها، مصاحبه نیمه ساخت یافته است. حجم نمونه تحقیق، شامل 28 نفر از جوانان است. پس از تجزیه وتحلیل داده های کیفی، چهار بُعد اصلی و چند مقوله فرعی شناسایی شد: بُعد اجتماعی (کسب هویت جهادی، کسب هویت اجتماعی فراملی، تقویت سرمایه اجتماعی)، بُعد سیاسی (همگرایی بین المللی در مبارزه با تروریسم و استکبار ستیزی)، بُعد فرهنگی و مذهبی (دانش افزایی دفاع مقدس، بصیرت افزایی) و بُعد روان شناختی (الگویابی، هم گرایی نسلی). واقعه شهادت سردار سلیمانی، ارزش هایی همچون فداکاری، ایثار، همنوع گرایی و شجاعت را باز تداعی نمود که در نتیجه آن ظرفیت های فرهنگی و اجتماعی توسعه پیدا کرد.
۸.

تحلیل کیفی سبکهای پوشش در بین دانشجویان دختر؛ مورد مطالعه: دانشگاه آیت الله العظمی بروجردی(ره)(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۴۴۶ تعداد دانلود : ۲۱۶
هدف: هدف پژوهشگر در این تحقیق، تحلیل کیفی سبکهای پوشش در بین دانشجویان دختر دانشگاه آیت الله العظمی بروجردی بود. روش: پژوهش حاضر با روش کیفی مبتنی بر پارادیم تفسیری به بررسی موضوع پرداخته است. در واقع؛ رهیافت تفسیری به دنبال کشف چرایی اعمال انسانها از طریق برملا ساختن معرفت مبتنی بر معناهای ضمنی و نمادین، انگیزه ها و قواعدی است که به کنشها جهت و معنی می دهد. نمونه پژوهش حاضر را 30 نفر از دانشجویان دختر دانشگاه آیت الله بروجردی تشکیل می دهند که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. برای این پژوهش، 30 مصاحبه به صورت نیمه ساختاریافته انجام شد و اطلاعات حاصل از آن با تکنیک تحلیل تماتیک، تجزیه و تحلیل شد. برای گردآوری اطلاعات اصلی از مصاحبه نیمه ساختمند استفاده شد. فرایند تجزیه و تحلیل داده ها بدین گونه بود که در مرحله نخست، کدگذاری باز؛ سپس کدگذاری محوری و در مرحله آخر، کدگذاری گزینشی انجام گرفت. یافته ها: یافته های پژوهش بیانگر وجود سبکهای مختلف پوشش در بین دانشجویان دختر، شامل پوشش فردی شده، پوشش مدرن، پوشش مصلحتی، پوشش تکلیفی، موقعیت مندی پوشش و نسبی شدن پوشش بود. نتیجه گیری: جهانی شدن فرهنگ، فنّاوری های مدرن و...، باعث ورود ارزشهای جدید در جامعه ایران و به مرور زمان باعث تغییر نگرش در خصوص پوشش شده و انگیزه ها و شیوه های گوناگون حجاب و پوشش را به چالشی اساسی کشیده است.
۹.

تأثیر تماشای شبکه های ماهواره ای فارسی زبان بر مدیریت بدن زنان و دختران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدیریت بدن شبکه های ماهواره ای فارسی زبان رضایت از بدن نظریه کاشت آنتونی گیدنز زنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۸ تعداد دانلود : ۱۴۵
پژوهش حاضر به منظور بررسی تأثیر تماشای شبکه های ماهواره ای بر مدیریت بدن زنان و دختران شهر شیراز انجام شده است. روش پژوهش پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه پژوهشگرساخته می باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه زنان و دختران 18 تا 45 ساله شهر شیراز می باشد. حجم نمونه برآمده از فرمول تعیین حجم نمونه کوکران، برابر با 400 نفر و شیوه نمونه گیری، خوشه ای چندمرحله ای تصادفی است. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره استفاده شده است. یافته ها نشان داد که میانگین سنی پاسخ دهندگان 3/29 سال می باشد. 52 درصد از پاسخ دهندگان، مجرد و 48 درصد متأهل اند، 75 درصد، بومی و 25 درصد غیربومی اند، بین مدت زمان تماشای برنامه های ماهواره ای و رضایت از بدن زنان و دختران رابطه معنادار وجود دارد. بین مدت زمان تماشای برنامه های ماهواره ای و مدیریت بدن زنان و دختران رابطه معنادار وجود دارد. رضایت از بدن زنان و دختران با توجه به نوع برنامه های ماهواره ای مورد مشاهده، متفاوت است. مدیریت بدن زنان و دختران با توجه به نوع برنامه های ماهواره ای مورد مشاهده، متفاوت است. بین رضایت از بدن و مدیریت بدن زنان و دختران رابطه معنادار وجود دارد. نتایج رگرسیون چندمتغیری نشان داد که متغیرهای تأثیرگذار بر مدیریت بدن، به ترتیب تأثیرگذاری عبارت اند از: 1- تماشای برنامه های تبلیغاتی و بازرگانی، 2- تماشای برنامه های اقتصادی، 3- تماشای سریال در شبکه های جم، فارسی 1، پی ام سی و...، 4- تماشای برنامه های ورزشی، 5- تماشای برنامه های خبری که درکل 8/33 درصد از واریانس مدیریت بدن را تبیین می کنند.
۱۰.

عوامل فردی موثر بر وقوع طلاق در شهرستان بروجرد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: طلاق عوامل فردی شهرستان بروجرد آسیب های اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۳ تعداد دانلود : ۴۸۲
طلاق بعنوان یک معضل اجتماعی است که نه تنها سبب فسخ پیوندهای زناشویی و فروپاشی بنیان خانواده می شود، بلکه باعث بی نظمی و بی سازمانی اجتماعی شده و در بردارنده خسارت های انسانی اجتماعی و اقتصادی هنگفتی می باشد. از این رو پژوهش حاضر در بهار سال 1389 و با هدف شناسایی و اولویت بندی عوامل فردی موثر بر وقوع طلاق در شهرستان بروجرد که رتبه نخست طلاق در استان لرستان را به خود اختصاص داده انجام شده است. نمونه آماری شامل 40 نفر از صاحبنظران و فعالان حوزه آسیب های اجتماعی و طلاق می باشد، روش تحقیق، کیو (Q)، و ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه پژوهشگر ساخته (پرسشنامه کیو (Q)) می باشد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از فراوانی، میانگین، انحراف استاندارد، و آزمون ناپارامتری؛ دبلیو کندال استفاده شده است. یافته ها نشان داد، از دیدگاه متخصصان و صاحب نظران اولین عامل تاثیرگذار در ارتباط با وقوع پدیده طلاق، عامل عدم پایبندی به تعهدات زناشویی با میانگین 01/16 درصد می باشد. عامل عدم اطلاع از آسیب های ناشی از طلاق با میانگین 56/15 و عامل نا آگاهی و کمبود مهارت های عاطفی و ابراز علاقه (مهارت های ارتباطی) با میانگین 91/14 پس از آن در درجه دوم و سوم اهمیت قرار می گیرند. همچنین عامل نقص جسمانی یا ظاهری زن یا مرد با میانگین 10/6 عامل طلاق برنامه ریزی شده، ازدواج به قصد طلاق (از هر نوع ممکن) با میانگین 11/7 و عامل بی احترامی به خانواده همسر با میانگین 40/8 به ترتیب پایین ترین درصد از عوامل وقوع پدیده طلاق در شهرستان بروجرد را به خود اختصاص داده اند.
۱۱.

واکاوی دلایل گرایش جوانان به زندگی مجردی و رویگردانی از ازدواج(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زندگی مجردی جوانان ازدواج خرم آباد و شکاف نسلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۲ تعداد دانلود : ۳۳۹
هدف: علیرغم اینکه ازدواج یکی از مهمترین و حساس ترین مراحل زندگی انسان به شمار می رود، اما بنا به دلائل گوناگون امروزه برخی جوانان از تشکیل خانواده اجتناب نموده و زندگی مجردی را در پیش می گیرند. بر این اساس، هدف پژوهش حاضر بررسی عوامل موثر بر گرایش به زندگی مجردی جوانان 35-27 ساله شهرستان خرم آباد می باشد. روش تحقیق: روش پژوهش پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه جوانان مجرد شهرستان خرم آباد در محدوده سنی 27-35 ساله در نیمه دوم سال 1399 است. روش نمونه گیری به صورت تصادفی ساده بود. حجم نمونه این پژوهش 380 نفر می باشند که از طریق فرمول کوکران به دست آمد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و آمار استنباطی استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش، نشان داد مولفه های میزان اعتقادات دینی، سطح انتظارات، لذت بردن از تجرد، وضعیت تحصیلی، وضعیت شغلی و شکاف نسلی درگرایش به زندگی مجردی جوانان تاثیر دارند. نتیجه گیری: گرایش به زندگی مجردی به صورت یک معضل و آسیب اجتماعی روند فزاینده در جامعه دارد که ضرورت دارد برنامه ریزان و مسئولان به این مهم توجه نمایند.
۱۲.

واکاوی عوامل جامعه شناختی مؤثر در شکل گیری هویت دینی دانش آموزان دختر(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: عوامل جامعه شناختی هویت دینی دانش آموزان دختر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۳ تعداد دانلود : ۱۹۳
هویت دینی به معنای احساس تعهد به دین؛ تعلق به جامعه دینی و تعلق به امتی که به آن دین پایبند هستند تعریف می شود و به عنوان یکی از  مهم ترین عوامل ایجاد تحکیم و انسجام اجتماعی به شمار می رود. با توجه به اهمیت موضوع هویت دینی، براین مبنا تحقیق حاضر با هدف بررسی جامعه شناختی عوامل مؤثر در شکل گیری هویت دینی دانش آموزان دختر مقطع متوسطه شهر بروجرد انجام گرفت. جامعه آماری، کلیه دانش آموزان دختر مقطع متوسطه این شهر می باشد. برای محاسبه حجم نمونه از طریق فرمول کوکران تعداد 383 نفر انتخاب و از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای استفاده شده است. ابزار تحقیق مورد استفاده، پرسشنامه محقق ساخته بوده است. تجزیه و تحلیل داده ها در دو سطح آمار توصیفی و آمار استنباطی استفاده شد. یافته ها نشان می دهد که بین عوامل جامعه شناختی(فرهنگ دینی خانواده، محیط آموزشی، مذهبی بودن گروه  هم سالان، استفاده از اینترنت و استفاده از ماهواره) با شکل گیری هویت دینی مورد دانش آموزان دختر مقطع متوسطه شهر بروجرد رابطه معناداری وجود دارد .
۱۳.

رابطه متغیرهای اقتصادی و افزایش سن ازدواج با رویکرد سیاست های کلی جمعیت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عوامل اقتصادی ازدواج جوانان سیاست های کلی جمعیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۴ تعداد دانلود : ۲۷۶
یکی از مفاد مهم سیاست های کلی جمعیت ، ترویج و نهادینه سازی امر مقدس ازدواج است. زیرا ازدواج یکی از حساس ترین مقاطع زندگی انسان به شمار می آید که بر اساس انعقاد یک تعهد و پیمان مقدس قانونی ، شرعی ، اجتماعی و عاطفی زندگی مشترک زن و مرد آغاز شده و در پرتو آن خانواده که یکی از قدیمی ترین نهادهای اجتماعی که تاریخی به قدمت حیات بشر دارد شکل می گیرد. باتوجه به اینکه متغیر اقتصادی مهم ترین و موثرترین عامل تعیین کننده در امر ازدواج می باشد و عدم توجه به آن باعث عدم تشکیل خانواده ، کاهش باروری و حرکت به سمت پیری می شود . بر این اساس پژوهش حاضر بدنبال بررسی رابطه ای بین متغیرهای اقتصادی با افزایش سن ازدواج می باشد. روش تحقیق در این پژوهش میدانی با استفاده از تکنیک پیمایش و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه می باشد،جامعه آماری پژوهش شامل تمامی پسران مجرد شهر بروجرد واقع درسنین 35-24 سال تشکیل می دهند، شیوه نمونه گیری به شکل تصادفی از نوع خوشه ایی چند مرحله ای می باشد، همچنین حجم نمونه در این تحقیق 257 نفر است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که وجود رابطه بین عوامل اقتصادی و افزایش سن ازدواج را تایید می نماید، نتیجه گیری اینکه هر چه شرایط اقتصادی و مادی جوانان به عنوان بسترهای بنیادی برای ازدواج مهیا باشد تمایل جوانان به تشکیل زندگی مشترک بیشتر خواهد بود.
۱۴.

آسیب شناسی داده بنیاد حکمرانی پاندمی کرونا در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حکمرانی بحران کرونا داده بنیاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۶ تعداد دانلود : ۳۷۷
هدف پژوهش: بروز و شیوع ویروس کرونا ، جامعه جهانی را با مخاطرات زیادی روبه رو کرده است و دولت ها براساس نوع جهان بینی خود و به اقتضای شرایط و خصوصیات جامعه خود، به این بحران پاسخ متفاوتی داده اند. پژوهش حاضر با استفاده از نظریه حکمرانی مطلوب درپی پاسخگویی به این پرسش اساسی است که حکمرانی پاندمی کرونا در ایران دارای چه مسائل و آسیب هایی است؟روش شناسی پژوهش: این پژوهش با استفاده از گراندد تئوری و انجام مصاحبه عمیق انجام گرفت. با استفاده از نمونه گیری هدفمند پس از مصاحبه با 19 نفر از اساتید دانشگاه، پزشکان، کادردرمانی بیمارستان ها، کارشناسان کمیته امداد و سازمان بهزیستی به اشباع نظری رسید. علت انتخاب نمونه ها به دلیل درگیر بودن آنها چه به لحاظ نظری و پژوهشی و چه به لحاظ تجربی و کاری با آسیب دیدگان از بیماری کرونا است.یافته ها: یافته های حاصل نشان داد که محوری نبودن موضوع کرونا، عادی انگاری بیماری، عدم وحدت رویه در بین دستگاه های مسئول، خلأ قانونی درزمینه حقوق و مسئولیت های افراد و دستگاه ها ازجمله شرایط علّی بحران کرونا به شمارمی روند. فقدان حمایت نهادی، ضعف آموزش و اطلاع رسانی و فقدان سوادرسانه ای به عنوان بسترهای این بیماری هستند. تحریم های اقتصادی، کمبود امکانات و تجهیزات پزشکی و  نادیده گرفتن حقوق شهروندی از شرایط مداخله گر در شیوع بیشتر این بیماری محسوب می شوند. راهبرد اصلی مورداستفاده در این بحران،  قرنطینه خانگی و فاصله گذاری فیزیکی شناسایی شد. تشدید بحران، احساس ناامنی، نابرابری های آموزشی، اقتصادی و اجتماعی از پیامدهای این بحران محسوب می شوند.نتیجه گیری: نگاه ژرفانگر به موضوع کرونا و بحران های مربوط به آن نشانگر این است که بیشتر مشکلات این حوزه ناشی از سیاست گذاری غیراصولی، شتاب زده، سوءمدیریت و جامعه پذیری ناقص است که با بسط حکمرانی خوب می توان سهم بسزایی در پیشگیری و کاهش این بیماری داشت.
۱۵.

تحلیل مورفوتکتونیکی شکل گیری چاله های کویری دامنه های جنوبی و جنوب شرقی شیرکوه در پلیو - کواترنری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: چاله ساختمانی مورفوتکتونیک گنبدهای داسیتی گسل دهشیر ارنان یزد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۹ تعداد دانلود : ۲۹۸
اشکال مورفوتکتونیکی متعدد و متنوعی براثر فعالیت گسل دهشیر و گسل های ریدل درجه 2 و 3 منشعب از آن و در امتداد آنها، در پلیو - کواترنری به وجود آمده است. مهم ترین آنها، چاله های ساختمانی ابرقو و تاغستان در امتداد گسل های مشتق شده از گسل دهشیر در ناحیه غربی و چاله های کوچک تر و متعدد دیگری چون رشکوییه، ارنان، چاه شیر و چاه ترش در امتداد گسل های بخش شرقی گسل دهشیر است. هدف این پژوهش، بررسی چاله های ناحیه شرقی گسل دهشیر در جنوب و جنوب شرق شیرکوه در جنوب شهر یزد است. نتایج نشان داد این چاله ها مانند بسیاری دیگر از چاله های بسته ایران مرکزی ازجمله گاوخونی، به دلیل تراکشش یک حوضه کشیده - جداشده به وجود آمده اند. منطقه مطالعه شده در یک زون برشی میان دو گسل راستبر فعال دهشیر - بافت و رفسنجان - انار قرار دارد. چرخش پادساعتگرد بلوک گسله بین دو گسل یادشده، مناطق کششی محلی را ایجاد کرده و کاهش ضخامت پوسته را سبب شده است. این امر موجب بالاآمدگی منحنی زمین گرمایی و ذوب بخشی شده و ولکانیسم محلی پلیوسن به بعد را به وجود آورده است. در پی این پدیده، گنبدهای داسیتی متعددی در امتداد و تقاطع گسل ها در جنوب و جنوب شرق شیرکوه و چین خوردگی رسوبات میوسن شکل گرفته است. فعالیت گسل ها همراه با بالاآمدگی گنبدها به تقطیع سطح هموار پیشین انجامیده و در بعضی نقاط فرونشینی بخش هایی از منطقه را سبب شده و چاله های ساختمانی متعددی را به وجود آورده است.
۱۶.

واکاوی علل تغییر الگوی سنی ازدواج روستاییان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: الگوی سنی ازدواج مدرنیته جوانان ایلام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۹ تعداد دانلود : ۲۳۴
تغییر الگوی سنی ازدواج و بالارفتن آن، به همراه پیامدهایی که در سطوح سه گانه فردی، خانوادگی و اجتماعی دارد، به یکی از مسائل مهم اجتماعی در دهه های اخیر تبدیل شده است. این پژوهش که از نوع کاربردی و از نظر روش، پیمایشی و از نظر نوع، توصیفی است، به بررسی عوامل مؤثر در تغییر الگوهای حاکم بر سن ازدواج روستادیان در شهرستان ایلام پرداخته است. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه زنان و مردان واقع در گروه سنی 18-40 سال روستاهای شهرستان ایلام بود. حجم نمونه به تعداد 375 نفر از طریق جدول مورگان انتخاب شد. در این پژوهش از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای بهره گرفته شد. برای گردآوری اطلاعات نیز از پرسشنامه محقق ساخته استفاده گردید که روایی آن از طریق اعتبار محتوا و پایایی آن از طریق محاسبه ضریب آلفای کرونباخ سنجیده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و آمار استنباطی استفاده گردید. شاخص های آماری توصیفی مورد استفاده، عبارت بودند از: جداول فراوانی، درصد، میانگین و انحراف استاندارد (جهت عینی ترشدن نتایج به دست آمده). به منظور تأیید یا عدم تأیید فرضیه های پژوهش نیز از روش همبستگی پیرسون استفاده شد.یافته های پژوهش نشان داد که مؤلفه های سطح انتظارات افراد، ازدواج هراسی به واسطه وجود ناهنجاری های اجتماعی، قدرت تصمیم گیری در خانواده، مدرنیته و مادی گرایی، دسترسی به فضاهای همسرگزینی، ادامه تحصیل و وضعیت روانی در تحولات سنی ازدواج جوانان تأثیر دارند. یافته های استخراج شده همچنین حاکی از آن است که بالارفتن سن ازدواج و گرایش به زندگی مجردی و رویگردانی از امر ازدواج به صورت یک معضل و آسیب اجتماعی، روند فزاینده ای در جامعه دارد که ضرورت دارد برنامه ریزان و مسئولان به این مهم توجه نمایند.
۱۷.

نحوه بازنمایی زنان طبقه فرودست در سینمای دهه نود ایران (مطالعه موردی: فیلم سینمایی لاک قرمز)

تعداد بازدید : ۳۲۵ تعداد دانلود : ۲۷۵
بازنمایی مسایل و مشکلات جامعه انسانی از مهم ترین رسالت های سینما است. یکی از مهم ترین موضوعاتی که سینماگران کشور در دهه اخیر بدان پرداخته اند، موضوع زنان طبقه فرودست و مشکلات آن ها بوده است. مقاله حاضر با هدف بررسی چگونگی بازنمایی مسایل و مشکلات زنان طبقه فرودست در سینمای کشور، انجام شده است. این پژوهش از نظریه فمینیستی و بازنمایی بهره می برد که بررسی آن ها برای توضیح ارتباط مطالعات حوزه زنان و کارکرد سینما مهم است. در این مقاله، با استفاده از روش نشانه شناسی و الگوی تحلیلی جان فیسک و نمونه گیری هدفمند، به بررسی فیلم لاک قرمز پرداخته شده است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که در سطح واقعیت فیلم با بررسی رمزگان اجتماعی، به معرفی زنان قشر فرودست جامعه پرداخته است، در سطح بازنمایی با استفاده از رمزگان فنی با استفاده از ابزار تکنولوژیک مشکلات این طبقه سعی در انتقال حس و ایجاد همزاد پنداری مخاطب با شخصیت ها داشته است و در سطح ایدئولوژیک فیلم به مسایلی چون مردسالاری، منع اشتغال زنان، ازدواج اجباری، مسئولیت پذیری و تعهد و ایستادگی در برابر مشکلات که مربوط به زنان این طبقه است، پرداخته است.
۱۸.

واکاوی نقش دین در سلامت اجتماعی روانی در مواجهه با پاندمی کووید-19(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: کووید-19 دین دانشجویان سلامت اجتماعی و روانی پاندمی تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۹ تعداد دانلود : ۱۹۰
جهانی شدن کووید-19، آمار بالای سرایت بیماری و مرگ ومیر ناشی از آن، پژوهشگران و اندیشمندان این موضوع به ویژه جامعه شناسان را به صورت آشکاری مجاب کرده تا آن را مسئله ای اجتماعی بدانند. هدف این پژوهش، کشفِ تفسیر و معنای دین از منظر دانشجویان پسر ساکن شهر تهران در مواجهه با پاندمی کووید 19 و تأثیر آن بر سلامت روانی اجتماعی آنان می باشد. روش پژوهش مقاله حاضر، کیفی و از راهبرد نظریه زمینه ای استفاده شده است. به این منظور با 23 دانشجوی پسر ساکن شهر تهران که با روش نمونه گیری هدفمند و استراتژی گلوله برفی انتخاب شده بودند، مصاحبه های عمیق و نیمه ساختاریافته انجام شد. هشت مقوله اصلی و یک مقوله هسته از خلال نظام کدگذاری داده ها استخراج شد: ترس از مرگ، تقویت تفکر و اعتقاد نسبت به آخرت و جهان پس از مرگ، پررنگ شدن بعد مناسکی دین داری، تقویت بعد اعتقادی دین، دین و آرامش در دوران شیوع پاندمی، تقویت سرمایه اجتماعی و سلامت اجتماعی در دوران شیوع پاندمی، ظهور و بروز معانی جدید از زندگی، تغییر رژیم غذایی و سبک زندگی. همچنین، «پاندمی کووید-19 و بازگشت به معنویت» به عنوان مقوله هسته انتخاب و درنهایت، مدل پارادایمی مستخرج از داده ها تنظیم شد. یافته ها بر این دلالت داشتند که دانشجویان پسر در مواجهه با پاندمی کووید 19 به شکلی معنادار دین داری را در ابعاد اعتقادی و مناسکی در خود تقویت نموده و یا بازگشت به معنویت را تجربه کرده اند. همچنین نقش دین در بهبود سلامت روان و جسم این افراد در مواجهه با پاندمی کووید 19، پررنگ و مهم می باشد؛ موضوعی که در عصر جهانی با فرهنگی فردگرا، نگاه بشر را به مفاهیمی مانند انسجام و همبستگی، صمیمیت و مشارکت اجتماعی، نیکوکاری در بحران و آرامش در زندگی دعوت می کند.
۱۹.

تحلیل داده بنیاد احساس ناامنی زنان در پاندمی کرونا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: احساس ناامنی پاندومی کرونا نظریه زمینه ای زنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۹ تعداد دانلود : ۲۰۳
ابعاد و پیامدهای پزشکی ، اجتماعی ، فرهنگی و اقتصادی کووید 19 بسیار گسترده بوده است و نه تنها گریبانگیر افراد مبتلا به آن نیست . بلکه آثاری بسی عمیق و وسیع بر بدنه اجتماع و کل جامعه گذاشته و احساس ناامنی آحاد جامعه بویژه زنان را موجب گشته است.پژوهش حاضر درصدد است که تجربه احساس ناامنی زنان در پاندمی کرونا را بررسی نماید و به تفاسیر و دلالت های معنایی آن ها دست یابد. روش مطالعه این پژوهش کیفی بوده و با رویکرد تئوری زمینه ای به بررسی موضوع می پردازد. داده ها از طریق مصاحبه عمیق گردآوری شده است. پس از پیاده سازی مصاحبه ها، تحلیل داده ها بر اساس مراحل سه گانه کدگذاری باز، محوریی و گزینشی و به روش تحلیل خرد و سطر به سطر صورت گرفت. به کمک روش نمونه گیری نظری و هدفمند با 26 نفر از زنان شهر نی ریز استان فارس ، مصاحبه شد. در این پژوهش راهبرد نمونه گیری با حداکثر تنوع به کار گرفته شد و از زنان با طیف های مختلف سنی و جنسی و پایگاه های متفاوت اقتصادی و اجتماعی نمونه گیری تا رسیدن به حد اشباع نظری ادامه یافت. مقولات محوری یافت شده در پژوهش عبارتند از : جامعه پذیری جنسیتی ، هراس اجتماعی، فقدان سیاستگزاری نهادی ، کنترل شدن ، درماندگی ، ازهم گسیختگی روانی، انزوای اجتماعی ، ترس نهادینه شده و بی اعتمادی. نتایج این پژوهش نشان می دهد زنان در پاندومی کرونا احساس ناامنی را در حوزه های مختلف ( جانی ، مالی ، روانی و اجتماعی) تجربه نموده اند.
۲۰.

واکاوی عوامل فرهنگی موثر بر وقوع طلاق با کاربست روش Q(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: طلاق عوامل فرهنگی خانواده آسیب اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۴ تعداد دانلود : ۱۶۴
فرهنگ جامعه، شکل دهنده پیکره آن و مشخص کننده و تنظیم کننده ارزش ها، باورها و رفتارهای مردم جامعه است. در رابطه با طلاق و عوامل زمینه ساز آن نیز، متغیرهای فرهنگی به طور مستقیم و یا غیر مستقیم ، در افزایش یا کاهش میزان آن اثر گذار هستند.پژوهش حاضر در راستای حفظ ثبات و استحکام نهاد خانواده و با هدف شناسایی و اولویت بندی عوامل فرهنگی موثر بر وقوع طلاق در شهرستان بروجرد انجام شده است. نمونه آماری شامل 40 نفر از صاحبنظران و فعالان حوزه طلاق می باشد، روش تحقیق، کیو (Q) ، و ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه پژوهشگرساخته (پرسشنامه کیو (Q)) می باشد. عامل دامن زدن خانواده ها و اطرافیان به اختلافات، عامل عادی بودن موضوع طلاق و عامل تجمل گرایی و چشم و همچشمی به ترتیب بیشترین درصد و عامل تعصبات قومی، عامل حمایت بیش از اندازه و بیجای خانواده و عامل نداشتن یا محدود کردن رفت و آمد با اطرافیان به ترتیب پایین ترین درصد از عوامل وقوع پدیده طلاق در شهرستان بروجرد را به خود اختصاص داده اند. با توجه به یافته های تحقیق ضرورت دارد حساسیت عمومی جامعه و آگاهی بخشی آنها را بالا برد و در این راستا هم افزایی هماهنگ و مکمل همه سازمان ها و ارگان ها و افراد جامعه برای کاهش نرخ طلاق صورت گیرد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان