محسن حلاجی

باز طراحی شغلی گویای مجموعه ای از رفتارهای پیشرو/خودآغازگر است که شاغلان برحسب شرایط و موقعیت خود به منظور تغییر دادن محتوای شغل یا روابطشان با دیگران انجام می دهند. هدف از انجام دادن این تحقیق، تعیین اعتبار و روایی نسخه فارسی پرسشنامه باز طراحی شغلی معلمان تربیت بدنی بود. روش تحقیق از نظر هدف توسعه ای، از نظر سنجش پذیری داده ها توصیفی و از نوع همبستگی و از نظر روش گردآوری داده ها پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش را تمام معلمان تربیت بدنی مناطق نوزدهگانه شهر تهران (1500 نفر) تشکیل دادند. حجم نمونه بر اساس جدول مورگان 306 نفر تعیین شد. برای اعتباریابی پرسشنامه باز طراحی شغلی معلمان تربیت بدنی از پرسشنامه استاندارد اسلمپ و ولابرودریک (2013) استفاده شد که بر مبنای نظریه ژشنیوسکی و همکارانش است. این پرسشنامه شامل 15 سؤال و سه خرده مقیاس است. برای اعتباریابی این ابزار از تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد. یافته های تحقیق نشان داد که در مجموع 13 گویه عامل اصلی باز طراحی شغلی را سنجش می کنند. سه خرده مقیاس باز طراحی شغلی وظیفه ای، باز طراحی شغلی شناختی و باز طراحی شغلی رابطه ای به منزله خرده مقیاسهای باز طراحی شغلی معلمان تربیت بدنی شناسایی و تایید شدند. براساس نتایج این تحقیق، پژوهشگران می توانند از این ابزار برای سنجش باز طراحی شغلی معلمان تربیت بدنی در تحقیقات خود بهره بگیرند.

هدف از این پژوهش نقدی بر کتاب «تربیت بدنی در مدارس» بود.  پرسشنامه «نقد و بررسی متون و کتب علوم انسانی (کتب ملی)» به عنوان ابزار و چارچوب نقد استفاده شد. کتاب « تربیت بدنی در مدارس» دارای 441 صفحه چهار بخش و پانزده فصل است. یافته های نقد از دو منظر امتیازات و کاستی های شکلی و محتوایی ارائه شد. امتیازات شکلی در حد مطلوبی ارزیابی شد. برخی از امتیازات محتوایی شامل: چینش مطالب در قالب بخش ها و فصول برای ایجاد نظم منطقی؛ انسجام درونی مطالب در درون فصول؛ درج منابع در انتهای هر بخش؛ تطابق محتوای فصل ها با سر فصل های برخی از دروس دانشگاهی؛ کاستی های شکلی شامل: جذابیت کم روی جلد؛ بیان مبهم هدف اصلی اثر؛ نبود پیشگفتار، خلاصه فصل و بخش می شود. کیفیت چاپ متوسط (و شامل مواردی همچون نوع کاغذ، جلد، جداول و نمودار و...) است. کاستی های محتوایی شامل: نداشتن ایده کلی و مدل ساختاری و محتوایی؛ ارجاعات ناکافی؛ فقدان ارائه تصویری جامع از مولفه های درس تربیت بدنی؛ بی توجهی نسبی به اشاره به نظریه های علمی موجود؛ ناهمخوانی محتوای کتاب با سر فصل یک درس مشخص.

هدف این تحقیق مقایسه اثربخشی معلمان تربیت بدنی جذب شده از طریق آزمونهای استخدامی و معلمان تعهد دبیری در جنوب تهران (مناطق 15 تا 19) از دیدگاه مدیران بوده است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر گردآوری داده ها علّی- مقایسه ای و از نظر روش اجرا پیمایشی بود. نمونه آماری این پژوهش شامل 100 معلم زن و مرد تربیت بدنی در پنج منطقه آموزش و پرورش جنوب شهر تهران بود که این مناطق به صورت هدفمند انتخاب شدند. برای گرد آوری داده ها از مقیاس استاندارد اثربخشی معلمان جیرامان با پایایی کل 0 /81 = α استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS و روشهای آمار استنباطی مانند آزمون کولموگروف اسمیرنف، آزمون دوجمله ای و آزمون یومن ویتنی استفاده شده است. میانگین اثربخشی معلمان تربیت بدنی جذب شده از طریق آزمونهای استخدامی برابر 4/32 و معلمان تعهد دبیری 4/38 بوده که نشان می دهد اثربخشی هر دو گروه بالاتر از متوسط است. همچنین میان اثربخشی معلمان تربیت بدنی جذب شده از طریق آزمونهای استخدامی و معلمان تعهد دبیری در خرده مقیاسهای جنبه های شخصی، جنبه های حرفه ای و شغلی، جنبه های ذهنی، جنبه های راهبردهای آموزشی و جنبه های اجتماعی تفاوت معنادار وجود ندارد. این یافته ها منعکس کننده دیدگاه مدیران/معاونان مدارس نسبت به اثربخشی دو گروه معلمان تربیت بدنی با توجه به نوع استخدام است و گویای آن است که نوع استخدام ارتباطی با اثربخشی معلمان تربیت بدنی ندارد.

این پژوهش با هدف مقایسه انگیزش پیشرفت ورزشی دانش آموزان دختر موفق و ناموفق شرکت کننده در المپیاد ورزشی درون- مدرسه ای انجام گرفته است. روش تحقیق از نوع علی- مقایسه ای بود که به روش پیمایشی انجام شد . جامعه آماری شامل دو گروه از دانش آموزان دختر دارای مقام ورزشی و دانش آموزان دختر فاقد مقام ورزشی شرکت کننده در المپیاد ورزشی درون- مدرسه ای استان قزوین بوده و نمونه آماری مشابه جامعه آماری از دو گروه تشکیل شده است. حجم نمونه گروه دانش آموزان دارای مقام، 40 نفر و حجم نمونه گروه دانش آموزان بدون مقام نیز 40 نفر بود که به روش نمونه گیری در دسترس تعیین شد. اطلاعات با استفاده از پرسشنامه انگیزش پیشرفت ورزشی گیل و دیتر(1988) که بهرام و همکاران(1381) اعتبار سنجی کرده اند، با سه مؤلفه رقابت جویی، پیروزی گرایی و هدف گرایی گردآوری شده است. نتایج نشان داد که میان دانش آموزان موفق و ناموفق، تفاوتی معنا دار در زمینه انگیزش پیشرفت ورزشی و رقابت جویی وجود دارد. همچنین نتایج، تفاوت معنا داری را در مؤلفه های پیروزی گرایی و هدف گرایی نشان نداد. محققان توصیه می کنند که معلمان تربیت بدنی در صورت آشنایی با عوامل و مؤلفه های مربوط به انگیزش پیشرفت ورزشی (رقابت جویی، پیروزی گرایی و هدف گرایی) می توانند دانش آموزان را در رقابتهای المپیاد درون- مدرسه ای در جایگاه موفق قرار دهند. به این ترتیب شرایط لازم برای نشاط، تحرک و رونق بخشیدن بیشتر به فعالیتهای ورزشی فراهم می شود.

هدف از این پژوهش تأثیر آموزش مهارت خودآگاهی بر سازگاری اجتماعی و خودکارآمدی تیم ملی رزمی کاران زن بود. این پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر روش تجربی و از نظر اجرا میدانی است. روش آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون و دارای گروه آزمایش و کنترل بود.. جامعه آماری تحقیق را کلیه رزمی کاران تیم ملی زنان تشکیل دادند. نمونه آماری به طور در دسترس انتخاب و حجم نمونه 60 نفر در نظر گرفته شد. نمونه آماری به دو گروه 30 نفره تجربی و کنترل تقسیم شد. برای جمع آوری داده های علاوه بر آموزش مهارت خودآگاهی از پرسشنامه خودکارآمدی شرر و سازگاری اجتماعی بل استفاده شد. نتایج نشان داد: آموزش مهارت خودآگاهی بر سازگاری اجتماعی (001/0p=، 468/3-t=) و بر خودکارآمدی (001/0p=، 876/3-t=) رزمی کاران تیم ملی زنان تأثیر دارد. آموزش مهارت خودآگاهی بر مولفه های عاطفی و اجتماعی سازگاری رزمی کاران تاثیر دارد، اما بر مولفه های سازگاری در خانه، سازگاری بهداشتی و سازگاری شغلی تأثیر ندارد.در نتیجه رزمی کاران با به کارگیری مهارت های خودآگاهی قادر خواهند بود به طور موثر و کارآمد با شرایط دشوار و مشکلات خویش ناشی از سازگاری عاطفی و اجتماعی مقابله کنند.

هدف از این پژوهش نقد کتاب «الگوهای آموزشی در تربیت بدنی» اثر مایکل دبلیو. متسلر، ترجمه دکتر رضوان رضوانی اصل و همکاران خواهد بود. روش پژوهش کاوشگری فلسفی انتقادی و جامعه تحقیق محتوا و ساختار کتاب خواهد بود. پرسشنامه «نقد کتب ملی» به عنوان ابزار و چارچوب نقد استفاده خواهد شد. کتاب دارای 693 صفحه، دو بخش و پانزده فصل است. یافته های نقد از دو بعد توصیف و تفسیر شکلی و محتوایی اثر ارائه خواهد شد. امتیازات شکلی شامل: صفحه آرایی، ویرایش ادبی، شناسه کامل، کیفیت خوب چاپ. برخی از امتیازات محتوایی شامل: چینش مطالب در قالب بخش ها و فصل ها؛ تطابق محتوای با سر فصل های برخی از دروس دانشگاهی، بسط ایده جامع در طراحی و اجرا درس تربیت بدنی؛ کاستی های شکلی شامل: جذابیت کم روی جلد، شمار زیاد صفحات کتاب. کاستی های محتوایی شامل: تکراری بودن مطالب، بی توجهی نسبی به اشاره به نظریه های علمی موجود، اشاره نکردن به الگوهای آموزشی تلفیقی، مشکل تدریس کتاب در طول یک ترم برای یک درس دو واحدی، معادل سازی متوسط و ضعیف اصطلاحات تخصصی، عدم اطمینان به ترجمه کتاب. با توجه به وجود کتاب های راهنمای معلم توصیه این کتاب به معلمان تربیت بدنی ایرانی شایسته نیست.

اثربخشی معلم، برآیند تمامی مؤلفه ها و تلاش های زیرنظام های نظام تعلیم و تربیت رسمی و عمومی است. هدف از این پژوهش، بررسی ارتباط جو سازمانی مدرسه و اثربخشی معلمان تربیت بدنی بود. این پژوهش از منظر روش، از نوع توصیفی- همبستگی، و از منظر جمع آوری داده، پیمایشی محسوب می شود. جامعه آماری این تحقیق را کلیه دبیران تربیت بدنی زن و مرد شهرستان رشت تشکیل دادند. جامعه آماری برابر 207 نفر و نمونه آماری با روش کل شمار انتخاب شد. پرسشنامه توصیف جو سازمانی اصلاح شده برای مدارس و پرسشنامه اثربخشی معلم (حلاجی، 1395) برای معلمان تربیت بدنی، اصلاح و اعتبار سنجی شد که پایایی آن توسط دباغ (1396) به میزان 0.91=α گزارش شده است. برای مقایسه توصیفی داده ها از روش های آمار توصیفی و برای آزمون نرمال بودن نمونه آماری، از آزمون کلمگروف اسمیرنوف و برای آزمون فرضیه های تحقیق، از ضریب همبستگی اسپیرمن در سطح 05/0≤ P استفاده شد. نتیجه آزمون نرمال بودن، نشان داد که داده ها از منحنی نرمال تبعیت نمی کنند. نتیجه فرضیه کلی نشان داد که بین جو سازمانی مدارس شهرستان رشت و میزان اثربخشی معلمان تربیت بدنی، ارتباط مثبت معنی داری وجود دارد؛ اما بین سه بعد از ابعاد جو سازمانی مدارس (رفتار حمایتی، رفتارمتعهدانه و رفتار صمیمی) و میزان اثربخشی معلمان تربیت بدنی ارتباط مثبت معنی داری وجود دارد و بین دو بعد از ابعاد جو سازمانی مدارس (رفتار ناامیدانه و رفتار دستوری) و میزان اثربخشی معلمان تربیت بدنی، ارتباط منفی معنی داری وجود دارد.

این پژوهش با هدف تدوین برنامه راهبردی بازاریابی فدراسیون ورزش دانش آموزی تدوین شده است. روش پژوهش آمیخته بود که به صورت کیفی و کمی اجرا شد. نمونه آماری این پژوهش در بخش کیفی شامل مدیران و مسئولان فدراسیون ورزش دانش آموزی، اساتید دانشگاه و متخصصان حوزه ورزش دانش آموزی (16 نفر) و در بخش کمی شامل رئیس، نایب رئیس، دبیر فدراسیون، رؤسای کمیته ها و واحدها در فدراسیون (11 نفر)، مسئولان انجمنهای ورزشی (25 نفر) و رؤسای هیأتهای استانی (32 نفر) بود. به منظور شناسایی نقاط قوت، ضعف و فرصت و تهدید از الگوی SWOT استفاده شده است. پرسشنامه پژوهش بر اساس الگوی مطرح شده در چهار بخش نقاط قوت (12 گویه)، نقاط ضعف (11 گویه)، فرصتها (10 گویه) و تهدیدها (12 گویه) طراحی شده است. به منظور تجزیه و تحلیل استنباطی اطلاعات از تحلیل SWOT استفاده شد. نتایج نشان داد که «دید مثبت و قابل اعتماد به نهاد آموزش وپرورش برای دانش آموزان و والدین» در حکم مهم ترین نقطه قوت، «ارتباط ضعیف با رسانه های گروهی و عدم پوشش رسانه ای ورزش دانش آموزی» مهم ترین نقطه ضعف، «تمایل حامیان مالی مختلف برای ورود به مدارس» مهم ترین فرصت و «عدم وجود زیرساختهای مناسب در ورزش دانش آموزی» به منزله مهم ترین تهدید بازاریابی ورزشی فدراسیون ورزش دانش آموزی ایران مشخص شدند. همچنین جایگاه راهبردی بازاریابی ورزشی در منطقه ST (رقابتی) قرار دارد. نتایج تحلیل و شناسایی نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدیدها منجر به تدوین چهار استراتژی ST، سه استراتژی SO، سه استراتژی WT و سه استراتژی WO شده است.

هدف پژوهش حاضر واکاوی دلالت های اسناد بالادستی دانشگاه فرهنگیان بر ویژگی های معلم بود. این تحقیق از نظر سنجش پذیری داده ها جزء روش های کیفی از نوع تحلیل محتوای کیفی با رویکرد عرفی، از نظر هدف کاربردی و از نظر اجرا (جمع آوری داده ها) جزء پژوهش های اسنادی است. جامعه آماری تحقیق اسناد بالادستی دانشگاه فرهنگیان بود. نمونه پژوهش تمامی گزاره ها، احکام و مواد اسناد بود. نمونه گیری با توجه به هدف و روش شناسی تحقیق به شکل هدفمند انجام شد. برای جمع آوری اطلاعات به منظور پاسخ گویی به سؤالات تحقیق از چک لیست کیفی استفاده شد. روایی ابزار تحقیق توسط صاحب نظران حوزه علوم تربیتی تأیید شد. یافته ها نشان داد جامعه آماری دارای گزاره ها، مواد و بندهایی است که شامل واحد معنایی دلالت کننده بر ویژگی های معلم هستند. همچنین یافته ها نشان داد از دلالت های به دست آمده از اسناد می توان رمزهای را برای دستیابی به ویژگی های معلم استخراج کرد. ویژگی های معلم در قالب زیرمقوله ها و مقوله ها دسته بندی شدند. به کار گیری شیوه استدلال استقرایی در نهایت، زیرمقوله های مانند خصوصیات شخصیتی؛ مهارت های پداگوژیکی، قابلیت های ذهنی – عقلانی، توجه به اصول پداگوژیکی، شایستگی های پایه و ویژه، وظایف سازمانی، قدرت علمی تخصصی، وظایف شغلی، خدمات سازمانی، رشد سازمانی، توانمندسازی، احراز صلاحیت و ارزیابی عملکرد را آشکار کرد و به تناسب، آن ها را در هر دو سند (اساسنامه و سند راهبردی دانشگاه فرهنگیان) در ذیل سه مقوله ویژگی فردی، ویژگی حرفه ای و ویژگی سازمانی قرار داد. در نتیجه، ویژگی های معلم از منظر اسناد بالادستی دانشگاه فرهنگیان در یکی از سه مقوله فردی، حرفه ای و سازمانی جای می گیرد.

پژوهش حاضر با هدف شناسایی علل تنفر و تمرین زدگی دانش آموزان از ورزش انجام شد. هدف پژوهش کاربردی و روش پژوهش کیفی بود. بدین منظور با 21 نفر از صاحب نظران به صورت قضاوتی هدف مند و با استفاده از مصاحبه های عمیق و نیمه ساختارمند اشباع نظری حاصل شد. 12 نفر از این افراد (14/57 درصد)، 31 تا 40 سال سن داشتند که بیش ترین فراوانی در بین نمونه های پژوهش می باشد. داده ها با استفاده از رویکرد اکتشافی از طریق فرآیند شناسه گذاری و تحلیل آن با استفاده از نرم افزار کیفی مکس کیودی ای انجام شد. در پژوهش حاضر تعداد 107 شاخص در قالب 11 مفهوم (عناصر جسمانی، روانی، تربیتی-ادراکی، تجربیات فردی، اطلاعاتی-دانشی، فرا فردی، ضعف حرفه ای معلمان، امنیتی- ایمنی، اعتقادات، حمایتی و اقتصادی- علمی) و 4 مقوله (عوامل سطح درون فردی، برون فردی، محیطی- فیزیکی و ساختاری- سازمانی) شناسایی شد. پژوهش حاضر بر توجه به عوامل سطح درون فردی، برون فردی، محیطی- فیزیکی و ساختاری- سازمانی در جلوگیری از تنفر و تمرین زدگی دانش آموزان از ورزش تأکید دارد. در این زمینه توجه به عواملی نظیر اجرای رشته های ورزشی مورد علاقه دانش آموزان در مدارس، جذاب نمودن رشته های ورزشی موجود در مدارس، افزایش ساعت تربیت بدنی در مدارس، تهیه برنامه هایی در رادیو و تلویزیون به منظور آشنایی دانش آموزان با فواید ورزش، کاهش حق اجاره ی سالن ها، شناسایی استعداد ورزشی دانش آموزان توسط اولیا و مربیان، استفاده از معلمان با تجربه و کارآزموده و برگزاری جلسات مشاوره ای برای مربیان ورزش و والدین به منظور جلوگیری از تنفر و تمرین زدگی دانش آموزان از ورزش پیشنهاد می شود.