مریم سامری

هدف: این پژوهش با روش سناریونویسی به بررسی وارائه مدل کفایت آموزشی کارکنان سازمان تامین اجتماعی پرداخته است. روش شناسی: روش تحقیق ، ترکیبی از تحلیل تم و سیستم های پویا است. جامعه تحقیق ، سازمان تامین اجتماعی استان آذربایجان غربی است و خبرگان سازمان براساس شرایط خاص خبرگی به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه ایاقدام شده و همچنین جهت تبیین و شناخت بهتر موضوع، از مصاحبه باز استفاده شده است. مطالعه از نظر ماهیت حالت اکتشافی دارد و روش گردآوری اطلاعات نیز میدانی است. تحلیل داده ها با رویکرد سیستم های پویا، در محیط نرم افزار (Vensim) صورت گرفته و رفتار سیستم و تاثیر سیاست های مختلف بر آن مورد آزمون قرار گرفته است. یافته ها: نتایج نشان داد که مدل مرجع کفایت آموزشی نمی تواند اهداف آموزش را در آینده پوشش دهد.ولازم است با بررسی سناریوها ی مختلف بهترین سیاست گذاری برای دستیابی به کفایت آموزشی فراهم گردد. از تعداد 10 سناریو طرح شده بترتیب سناریوهای احساس موثر بودن ، جانشین پروری ، و نیازسنجی برای افزایش کفایت آموزشی بهترین سیاست گذاری هستند. نتیجه گیری: توانمند سازی روانشناختی وایجاد احساس موثر بودن در کارکنان فرایندی زمان بر است اما در صورت ایجاد این حس پتانسیل ها و توانایی های سرمایه انسانی شکوفا شده و در مرحله رشد ذهنی توانمندی افرد در حل، تعبیر، تغییر، تجزیه، تحلیل، نقد و ارزشیابی امور به منظور دستیابی به کفایت آموزشی در اختیار سازمان قرار خواهد گرفت.

هدف از انجام این پژوهش، تحلیل ساختاری عملکرد مدیران مدارس بر اساس اخلاق حرفه ای با میانجی گری ویژگی های شغلی آنان بود. روش پژوهش از نوع کمی و توصیفی همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه مدیران مدارس مروج سلامت استان آذربایجان شرقی بود. نمونه تحقیق بر اساس جدول مورگان 291 نفر بوده و از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبی استفاده شده است. برای اندازه گیری متغیر های تحقیق از پرسشنامه اخلاق حرفه ای (بهاگیر؛1390)، پرسشنامه ویژگی های شغلی هاکمن و اولدهام (1980) و پرسشنامه محقق ساخته عملکرد مدیران مدارس استفاده شده است. روایی محتوایی پرسشنامه ها توسط متخصصان تایید و پایایی آنها به روش آلفاکرونباخ به ترتیب برای پرسشنامه عملکرد 934/0برای پرسشنامه اخلاق حرفه ای 896/0و برای پرسشنامه ویژگی های شغلی 764/0برآورد شده است. نتایج نشان داد، عملکرد مدیران بر اساس اخلاق حرفه ای با میانجی گری ویژگی های شغلی آنان قابل پیش بینی است (01/0>P). همچنین بین عملکرد مدیران با اخلاق حرفه ای و ویژگی های شغلی رابطه معناداری وجود دارد (01/0>P). با توجه به نقش اخلاق حرفه ای در ارتقاء عملکرد مدیران می توان گفت ارتقاء اخلاق حرفه ای مدیران موجب تحقق ارتقا تسهیل و سلامت دانش آموزان مدارس مروج سلامت می گردد. به منظور تقویت این رابطه از متغیر میانجی ویژگی های شغلی استفاده شده است که پاسخگوی نیازهای آموزش و پرورش می باشد.

هدف از تحقیق حاضر بررسی رابطه نیازهای اساسی روان شناختی و خود شناسی با سبک ترجیحی تدریس با میانجیگری مهارت تفکر انتقادی در معلمان دوره ابتدایی شهر ارومیه بود. تحقیق از نوع همبستگی بود. جامعه آماری معلمان دوره ابتدایی ناحیه 1 آموزش و پرورش شهر ارومیه در سال تحصیلی 96-1395 بودند (1570 نفر). نمونه به روش تصادفی طبقه ای، با جدول کرجسی و مورگان 310 نفر تعیین شد. داده ها با پرسشنامه های، نیازهای اساسی روان شناختی (گاردیا، دسی و رایان، 2000)، خود شناسی (قربانی، واتسن و هارگیس، 2008)، سبک ترجیحی تدریس (موسی پور، 1377) و فرم کوتاه مهارت تفکر انتقادی (واتسون و گلیزر، 1980) به دست آمده و با نرم افزار SPSS؛ و با آزمون همبستگی پیرسون و سوبل تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد نیازهای اساسی روان شناختی با سبک ترجیحی تدریس، رابطه منفی؛ خود شناسی با سبک ترجیحی تدریس، رابطه مثبت داشته؛ ولی نیازهای اساسی روان شناختی، خود شناسی و سبک ترجیح تدریس با مهارت تفکر انتقادی، رابطه نداشتند. بین نیازهای اساسی روان شناختی و خودشناسی با سبک ترجیحی تدریس با میانجیگری مهارت تفکر انتقادی رابطه وجود نداشت.

پژوهش حاضر، به دنبال بررسی رابطه عوامل بین فردی و سازمانی با تعالی سازمانی و آزمون نقش میانجی اخلاق حرفه ای، توانمندسازی روان شناختی و چابکی سازمان بود. این مطالعه، ازنظر هدف کاربردی و ازنظر روش توصیفی- همبستگی واز نظر نوع مدل معادلات ساختاری می باشد. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان حوزه ستادی آموزش وپرورش استان آذربایجان غربی در سال تحصیلی 19-2018 به تعداد 1250 نفر بود که از بین آن ها با بهره گیری از فرمول مورگان و به روش تصادفی طبقه ای تعداد 332 نفر به عنوان نمونه انتخاب شده بود. برای جمع آوری داده ها از ابزار پرسشنامه استفاده شده است که شامل پرسشنامه های کار تیمی بردبار (2012) (α=0/86) ، مهارت های ارتباطی بین فردی ماتسون (1983) (α=0/93)، فرهنگ سازمانی اعرابی و رحیم زاده (2007) (α=0/95)، مدیریت مشارکتی چوپانی (2010)( α=0/94)، استقلال شغلی جانگ (1995)( α=0/85)، یادگیری سازمانی نیفه (2001) (α=0/94) ، اخلاق حرفه ای کادوزیر (2002) (α=0/81) ، توانمندسازی روان شناختی اسپریترز ومیشرا (1997) (α=0/90) ، چابکی سازمانی شریفی و ژانگ (1999) (α=0/94)وپرسشنامهتعالی سازمانی عسگری (2014) (α=0/97) می باشد که روایی ابزار با تحلیل عاملی تأییدی و پایایی باآلفای کرونباخ تایید شد. تجزیه وتحلیل داده ها با رویکرد مدل سازی معادلات ساختاری و نرم افزار AMOS و SPSS بود. نتایج پژوهش نشان داد اخلاق حرفه ای(17/0) ، توانمندسازی روان شناختی(20/0) و چابکی سازمان(15/0) بر تعالی سازمانی به صورت مثبت و مستقیم تاثیر دارد. همچنین تاثیر غیرمستقیم عوامل بین فردی(15/0) و عوامل سازمانی(17/0) بر تعالی سازمانی مثبت و معنی دار بود. اثر مستقیم عوامل بین فردی(43/0) و عوامل سازمانی(33/0) بر اخلاق حرفه ای مثبت و معنی داراست. اثر مستقیم عوامل بین فردی(29/0) و عوامل سازمانی(20/0) بر توانمندسازی روان شناختی مثبت و معنی داراست. اثر مستقیم عوامل سازمانی(47/0) بر چابکی سازمان مثبت معنی دار است اما عوامل بین فردی (11/0) اثر مستقیم معنی داری بر این متغیر ندارد. طبق شاخص های برازش مدل آزمون شده، مدل نهایی پژوهش از برازش مطلوبی برخوردار است.

رشدوتوسعه هر کشوری در گرو سیستم آموزش و پرورش آن است و در این میان معلمان عامل بسیار تأثیر گداردر پییشرفت آن نظام می باشند این تحقیق از لحاظ هدف کاربردی بوده و از نظرجمع آوری اطلاعات، از نوع همبستگی می باشد. در تحلیل داده ها از روش تحلیل مسیر استفاده شده است.جامعه آماری شامل کلیه معلمان مدارس متوسطه دوره دوم نظری شهر ارومیه بودکه از بین آنها 306 نفر به عنوان حجم نمونه به روش تصادفی طبقه ای نسبی با بهره گیری از جدول مورگان انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش، پرسشنامه محقق ساخته ارزشیابی عملکرد معلمان (پورحیدر و همکاران ، 1398)، پرسشنامه استقلال شغلی(فریدمن،1999)، پرسشنامه اشتیاق شغلی(شوفلی و بیکر،2003)، اعتماد سازمانی (اسکات و رادر،2003) و لذت تحصیلی( پکران،2005) بود. برای تعیین روایی ابزارها از تحلیل عاملی تأییدی، محتوایی و اکتشافی بهره گرفته شده که همگی ابزارها مورد تأیید واقع شدند. پایایی آنها به روش آلفای کرونباخ محاسبه شده است. یافته ها نشان داد که مدل پیشنهادی پژوهش از برازش برخوردار بوده و نقش ارزشیابی عملکرد معلم به عنوان میانجی در رابطه لذت تحصیلی و اشتیاق شغلی با استقلال شغلی و اعتماد سازمانی تأیید شد. برای ایجاد لذت تحصیلی در دانش آموزان و اشتیاق شغلی در معلمان می توان ضمن ارزشیابی صحیح و دقیق عملکرد معلمان استقلال شغلی آنان را توسعه بخشید و جوی حاکی از اعتماد را در مدرسه ایجاد کرد

شناخت عملکرد نظام های دانشگاهی از طریق صورت دوگانه آن کمیّت و کیفیّت ممکن است، که هر دو نشان از یک واقعیت پیچیده دارند. پدیده های آموزشی و پژوهشی در دانشگاه ها در چنین میدان پیچیده ای زاده می شوند. بنابراین، «ابزارهای تعیین» کیفیّت در آموزش عالی، بدون توجه به این میدان، به شناختی سطحی از آن دست می یابد و توهمی از «شناخت قطعی» از آن به وجود می آورد. باتوجه به نقش دانشگاه های علوم پزشکی در آموزش دانشجویان که نقش اساسی در ارتقای سلامت جامعه دارند پژوهش حاضر باهدف بررسی  ارزشیابی کیفیت فرایند آموزش در دانشگاه علوم پزشکی ارومیه از دیدگاه دانشجویان انجام شد. این پژوهش به شیوه توصیفی- پیمایشی در سال 1399 در دانشگاه علوم پزشکی ارومیه انجام گرفت. جامعه آماری شامل همه دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی ارومیه است. تعداد 384 نفر به عنوان نمونه آماری با استفاده از جدول (Krejcie & Morgan, 1970) به روش نمونه گیری طبقه ای نسبی انتخاب شد. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه کیفیت آموزش عالی مانتز یورک (Yorke, 1995). استفاده شد. در نهایت تعداد 336 پرسش نامه تکمیل شده عودت داده شد. برای تحلیل داده ها از آزمون های تی، تحلیل واریانس یک طرفه به کمک نرم افزار SPSS استفاده شد. بر اساس نتایج تحقیق ابعاد پرسش نامه کیفیت آموزش عالی شامل شش عامل برنامه آموزشی و اهداف، روش و کیفیت تدریس، امکانات و تجهیزات آموزشی، سنجش و ارزیابی، رضایت آموزشی و بازخورد است. از دیدگاه دانشجویان کیفیت آموزشی عالی در دانشگاه علوم پزشکی ارومیه در وضعیت مطلوبی قرار ندارد. در کلیه ابعاد کیفیت آموزش عالی بین وضعیت مطلوب و وضعیت موجود تفاوت معنی داری وجود دارد. بیشترین فاصله مربوط به بُعد رضایت آموزشی و کمترین فاصله مربوط به برنامه آموزشی و اهداف بود. همچنین نتایج نشان داد وضعیت کیفیت آموزش عالی در دانشگاه علوم پزشکی ارومیه بر حسب جنسیت و دانشکده پاسخگویان تفاوت معنی داری وجود ندارد. از دیدگاه دانشجویان، کیفیت آموزش عالی در دانشگاه علوم پزشکی ارومیه پایین تر از حد متوسط بود. بنابراین، به منظور ارتقای کیفیت فرایند آموزش باید برنامه ریزی دقیق و اقدامات عملی در راستای خواسته ها و  انتظارات آموزشی و پژوهشی دانشجویان صورت گیرد. 

هدف این پژوهش بررسی" تأثیر آموزش رقابت گروهی بر مهارت های فرایندی دانش آموزان در درس علوم تجربی" بوده است. روش پژوهش شبه آزمایشی است که در اجرای آن از طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل استفاده گردید. جامعه ی آماری را کلیه ی دانش آموزان پسر پایه ششم ابتدایی ناحیه یک شهر ارومیه به تعداد ۲۹۲۹ نفر تشکیل می داد که از بین آنها ۶۰ نفر به شیوه ی نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب و در دو گروه آزمایش وکنترل به شکل تصادفی جایگزین شدند.در این پژوهش، از ابزار اندازه گیری چک لیست مشاهده مهارت های فرایندی با روایی محتوایی تأیید شده و ضریب پایایی ۹۱/۰ استفاده شد؛ نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان داد که بین میانگین نمرات دانش آموزان دو گروه آزمایش و کنترل در مهارت های فرایندی و هفت مولفه ی آن ، تفاوت معنی دار وجود دارد بنابراین، شیوه آموزش رقابت گروهی بر مهارت های فرایندی دانش آموزان تأثیر مثبت دارد.

این پژوهش با هدف بررسی نابرابری در آموزش و پرورش دختران و پسران مقطع متوسطه استان آذربایجان غربی با استفاده از شاخص های زمینه، فضا، منابع انسانی، پوشش تحصیلی، فرایند آموزش، برونداد شناختی (واسطه ای)، و برونداد غیرشناختی (نهایی) به صورت مقایسه ای انجام گرفت. پژوهش حاضر از نوع اسنادی و پیمایشی است و اطلاعات ضروری از طریق مراجعه به اسناد و منابع آماری موجود در سازمان آموزش و پرورش استان و توزیع پرسشنامه بین دانش آموزان دختر و پسر مقطع متوسطه جمع آوری شد. پرسشنامه های پژوهش بین نمونه ای با حجم 815 نفر دانش آموز (419 پسر و 396 دختر) با نمونه گیری طبقه ای تصادفی توزیع شد. روایی پرسشنامه ها با بهره گیری از تکنیک تحلیل عاملی و پایایی پرسشنامه ها با استفاده از محاسبه ضریب آلفای کرونباخ تأیید شد. یافته های پژوهش نشان می دهد که در زمینه شاخص های زمینه ای، به جز نابرابری در حساسیت آموزشی والدین، در بقیه متغیرها بین دختران و پسران تفاوت معنا داری وجود ندارد. در زمینه شاخص های فضا، نیروی انسانی و پوشش تحصیلی بین دختران و پسران نابرابری وجود دارد. درباره نابرابری در شاخص فرایند آموزش، به جز احساس دانش آموز درباره رفتار عادلانه بین دختران و پسران، تفاوت معناداری وجود ندارد. درباره نابرابری در پیشرفت تحصیلی، درصد قبولی دختران در کنکور، و متغیرهای رشد اعتقادی و انگیزش نسبت به مدرسه، عملکرد دختران بهتر از پسران است.

هدف از پژوهش حاضر شناسایی چالش های برنامه درسی مهندسی برق از دیدگاه اعضای هیأت علمی و دانشجویان به منظور اصلاح و بازنگری است. روش تحقیق در این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه جمع آوری اطلاعات توصیفی پیمایشی است. جامعه آماری موردمطالعه در این پژوهش، اعضای هیأت علمی و تمام دانشجویان رشته مهندسی برق دانشگاه صتعتی ارومیه  است که از میان اعضای هیأت علمی 22 نفر به صورت سرشماری به عنوان نمونه اعضای هیأت علمی و 164 نفر بر اساس جدول مورگان به عنوان نمونه آماری دانشجویان به روش تصادفی ساده انتخاب شد. برای جمع آوری داده های پژوهش از دو پرسش نامه محقق ساخته استفاده شد که روایی و پایایی پرسش نامه ها از نظر استادان و متخصصان حوزه، مورد تأیید قرار گرفت. به منظور تجزیه وتحلی ل اطلاع ات از روش های آمار توصیفی (فراوانی، درصد، میانگین، انحراف استاندارد) و نیز روش های آمار استنباطی شامل آزمون تی تک نمونه ای و تی دو گروه مستقل استفاده شد. نتیجه کلی پژوهش نشان داد که از نظر اعضای هیأت علمی برنامه درسی آموزش مهندسی برق، در هشت بعد از ابعاد نه گانه برنامه درسی شامل اهداف آموزشی، محتوا، فعالیت های یادگیری، راهبردهای تدریس، مکان، گروه بندی و ارزشیابی با چالش هایی مواجه است. همچنین از نظر دانشجویان برنامه درسی مهندسی برق در تمام ابعاد نه گانه برنامه درسی با چالش هایی مواجه است. بنابراین می توان نتیجه گرفت که لازمه موفق و اثربخش بودن برنامه درسی مهندسی برق توجه به چالش ها و نواقص مطرح شده از سوی اعضای هیأت علمی و دانشجویان وتلاش برای رفع این چالش ها است.

   پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه سبک تربیتی و پایگاه اجتماعی-اقتصادی خانواده با رفتار جامعه یار دانش آموزان با میانجیگری درگیری والدین در آموزش و بر پایه نظریات "شناخت اجتماعی" بندورا و"خودتعیی ن گری" رایان و دسی و به روش همبستگی انجام گرفته است. جامعه آماری پژوهش دانش آموزان دوره متوسطه دوم شهر ارومیه بود که براساس فرمول کوکران و با روش تصادفی تصادفی خوشه ای چند مرحله ای تعداد 492 دانش آموز به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهای سنجش شامل پرسشنامه های استاندارد بود که روایی آنها تأیید شد و پایایی پرسشنامه ها بر اساس آلفای کرونباخ برای مقیاس رفتار جامعه یار 0/90 ،  مقیاس پایگاه اجتماعی-اقتصادی 0/87 ، مقیاس درگیری والدین در آموزش 0/87 و مقیاس سبک تربیتی 0/87 به دست آمد. نتایج تجزیه و تحلیل داده ها با به کارگیری نرم افزارهای  SPSS و Smart PLS نشان داد که سبک تربیتی و پایگاه اجتماعی-اقتصادی خانواده و درگیری والدین در امر آموزش با رفتار جامعه یار دانش آموزان ارتباطی معنادار دارند. همچنین نقش میانجی درگیری والدین در رابطه سبک تربیتی و پایگاه اجتماعی – اقتصادی با رفتار جامعه یار تأیید شد. بنابراین می توان نتیجه گرفت که عوامل خانوادگی مانند شغل، تحصیلات و درآمد والدین و  اتخاذ سبک تربیتی مناسب می تواند بر مشارکت و درگیر شدن آنها در امر آموزش فرزندان و ارتقای رفتارهای جامعه یار دانش آموزان تأثیرگذار باشد.

پژوهش حاضر به روش توصیفی- تحلیلی با هدف سنجش درجه توسعه یافتگی و محرومیت مناطق 24 گانه آموزش و پرورش استان آذربایجان غربی انجام گرفته است. از مدل های تاپسیس، آنتروپی و ضریب پراکندگی برای رتب هبندی و از رو شهای تحلیل رگرسیون، تحلیل مسیر، شبک ههای عصبی و تحلیل برای تجزیه و تحلیل داد هها استفاده شده است. یافته ها نشان SPSS واریانس با بهره گیری از نرم افزار داد که از 24 منطقه ی آموزش و پرورش استان آذربایجان غربی، منطقه ی بوکان و ارومیه - ناحیه 1 به عنوان مناطق برخوردار شناخته شده اند، 7 منطقه به عنوان مناطق نیمه برخوردار و 15 منطقه به عنوان مناطق محروم محسوب می شوند. استفاده از مدل ضریب پراکندگی نشان م یدهد که بیشترین میزان 0 در نشانگ رهای / 0 در نشانگرهای امکانات فیزیکی و کمترین میزان نابرابری با 51 / نابرابری با 91 پیشرفت تحصیلی بوده است. بر اساس نتایج تحلیل مسیر، نشانگرهای امکانات اقتصادی و امکانات فیزیکی به ترتیب بیشترین و کمترین تأثیر را بر توسعه مناطق آموزش و پرورش داشته اند. در روش 5 درصد بیشترین / شبکه های عصبی امکانات معلمان با میزان 100 درصد و پیشرفت تحصیلی با میزان 6 و کمترین اهمیت را در توسعه مناطق آموزش و پرورش داشت هاند.

هدف از این تحقیق، ساخت واعتبار سنجی پرسشنامه ارزشیابی عملکرد معلمان می باشد. این تحقیق از لحاظ هدف، کاربردی از نظر روش، کمی از نوع طرح اکتشافی با رویکرد تدوین ابزار است. جامعه آماری شامل کلیه معلمان مدارس دوره دوم متوسطه نظری شهر ارومیه در سال تحصیلی 98-1397 می باشد که تعداد آنها 831 نفر بوده و از بین آنها به روش تصادفی طبقه ای نسبی و با بهره گیری از جدول کرجسی مورگان، 306 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار این پژوهش، پرسشنامه محقق ساخته می باشد که در هفت بعد بر اساس چارچوبهای تدریس اثربخش دانیل سون و شایستگی های حرفه ای معلمان استرانگ طراحی شده است. روایی این ابزار با استفاده از روایی صوری و تحلیل عاملی تأییدی و اکتشافی و پایایی ابزار، با روش آلفای کرونباخ توسط نرم افزار SPSS 22و LISREL مورد بررسی و تأیید قرار گرفت. در تحلیل عاملی اکتشافی برای تعیین تعداد عامل ها از تحلیل موازی و برای رسیدن به ساختار ساده عامل ها از چرخش متمایل پرامین استفاده شد. مقادیرآلفای کرونباخ به دست آمده برای هر یک از ابعاد، حاکی از همسانی درونی می باشد. ضریب آلفای کرونباخ کل، برای این پرسشنامه 86/0محاسبه شد. بار عاملی گویه های مقیاس و شاخص های برازندگی به دست آمده طی تحلیل عاملی تأییدی نشان می دهد که داده های این پژوهش با ساختار عاملی این مقیاس برازش مناسبی دارد. باتوجه به نتایج به دست آمده، می توان از این ابزار در ارزشیابی عملکرد معلمان استفاده کرد. همچنین از این ابزار جهت آموزش ضمن خدمت معلمان می توان بهره جست.