سجاد اسماعیلی

سجاد اسماعیلی

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۲۴ مورد.
۱.

بررسی ترجمه عربی عناصر فرهنگی داستان مدیر مدرسه با تکیه بر نظریه نیومارک(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدیر مدرسه مقوله های فرهنگی ترجمه پیتر نیومارک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 696 تعداد دانلود : 569
متون ادبی و به ویژه متون داستانی نقشی مؤثر در انتقال فرهنگ ایفا می کنند؛ ازاین رو، ترجمه این متون از زبانی به زبان دیگر نیازمند انتقال صحیح عناصرفرهنگی هر زبان می باشد. جستار پیش رو بر آن است تا با استفاده از روش توصیفی تحلیلی، به بررسی ترجمه عربی داستان مدیر مدرسه جلال آل احمد براساس نظریه فرهنگی نیومارک بپردازد تا از یک سو مهم ترین عناصر فرهنگی داستان و چالش های ترجمه ای این عناصر استخراج گردد و از سوی دیگر راه کارهایی عملی به منظور انتقال و برگردان صحیح عناصر فرهنگی مطابق با نظریه نیومارک ارائه دهد. داستان مدیر مدرسه نمایی روشن از نظام اجتماعی، فرهنگی و اداری دوره زندگی نویسنده کتاب را تجلّی ساخته می سازد. ارزیابی کیفیت انتقال عناصر بومی و فرهنگی این اثر از صافی ترجمه، نشان از درهم تنیدگی عناصر فرهنگی و زبانی ست که مترجم را ناگزیر به استفاده از راهبردهای متنوّع در تعریب این عناصر ساخته است. برخی از عناصر ترجمه ناپذیر فرهنگی، به شکل مفهومی برگردان شده است. معادل های کارکردی و شرح مفهوم عناصر فرهنگی در ترجمه اثر، رویکرد غالب و پربسامد مترجم است. وی از این طریق تلاش داشته متن داستان را هرچه بیشتر به زبان مقصد نزدیک تر سازد.
۲.

اثربخشی روان درمانی حمایتی بر کاهش پرخاشگری بدنی نوجوانان پسر (مطالعه مورد منفرد)(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: رواندرمانی حمایتی پرخاشگری بدنی نوجوانان پسر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 549 تعداد دانلود : 729
زمینه و هدف: دوره نوجوانی دوره انتقال از کودکی به بزرگسالی است که نوجوانان در آن تغییرات زیادی را تجربه می کنند و واکنش آنها نسبت به این تغییرات متفاوت است یکی از رفتارهای ناسازگارانه در این خصوص پرخاشگری است که از دیرباز توجه مداخلات زیادی را به خود جلب کرده است. هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر روان درمانی حمایتی بر کاهش پرخاشگری بدنی نوجوانان پسر می باشد. مواد و روش ها: در این پژوهش از روش پژوهش مورد منفرد با طرح A-B استفاده شد. جامعه آماری پژوهش شامل نوجوانان پسر ۱۲- ۱۸ سال می باشدکه در طول ۶ ماه آغازین سال ۹۹ با علائم پرخاشگری مزمن به مرکز اورژانس اجتماعی مراجعه کرده بودند که از میان آن ها سه نوجوان با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. پس از سه جلسه خط پایه، جلسات مداخله آغاز و به مدت ۸ جلسه ۴۵ دقیقه ای هر هفته یک جلسه بسته درمانی روان درمانی حمایتی اجرا شد. دو جلسه پیگیری بافاصله دو هفته و یک ماه از اجرای اقدامات درمانی نیز برگزار و نتیجه ارزیابی شد. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه پرخاشگری باس و پری، زیر مقیاس پرخاشگری بدنی استفاده شد (۱). یافته ها: برای بررسی فرضیه پژوهش از شاخص تغییر پایا و درصد بهبودی استفاده شد که بر اساس درصد بهبودی کلی سه نمونه پس از درمان (۷۷/۴۲) و پیگیری (۰۲/۴۸) می توان گفت روان درمانی حمایتی بر کاهش پرخاشگری بدنی نوجوانان مؤثر می باشد. نتیجه گیری: روان درمانی حمایتی بر کاهش پرخاشگری نوجوانان پسر مؤثر می باشد. این درمان با افزایش اعتمادبه نفس و آگاهی نسبت به نقاط قوت و ضعف در کنترل رفتارهای پرخاشگرانه مؤثر می باشد.
۳.

مطالعه ای آسیب شناسانه در چالش های ترجمه همزمان سیاسی؛ (مطالعه ی موردی سخنرانی سید حسن نصرالله)(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 495 تعداد دانلود : 207
امروزه به دلیل گسترش روابط میان کشورها، اهمیت منطقه خاورمیانه در عرصه بین الملل، هم مرز بودن کشور ایران با برخی از کشورهای عربی و نیز ایجاد روابط و گفت وگوهای دوستانه با آن ها، ترجمه همزمان از عربی به فارسی و بر عکس دارای اهمیت ویژه ای است. بر همین اساس، مترجم همزمان عربی باید علاوه بر تسلط در زمینه های مختلف سیاسی، اقتصادی، نظامی و... در حوزه ترجمه همزمان نیز از مهارت تخصصی کافی برخوردار باشد؛ زیرا اشتباهات سهوی یا عمدی در حین ترجمه همزمان، ممکن است موجبات اختلاف میان دولت ها و حتی ملت های طرفین را فراهم آورد. در همین راستا، این جستار بر آن است تا با بهره گیری از روش توصیفی- تحلیلی به بررسی چالش های ترجمه همزمان عربی به فارسی متون سیاسی بپردازد. به منظور تحقق این هدف، ترجمه همزمان سخنرانی عربی سیدحسن نصرالله از لحاظ چالش های ترجمه همزمان مورد کنکاش قرار گرفت. برخی از یافته ها نشان داد که بیشترین چالش های ترجمه همزمان مربوط به چالش های زبانی (نحوی، معنایی و آوایی) است که از جمله آن ها می توان به «معادل یابی کلمات»، «کاهش واژگان و جملات زبان مبدأ»، «افزایش واژگان و جملات زبان مبدأ»، «وام گیری واژگانی و نحوی از زبان مبدأ» و «عدم آشنایی با لهجه های عربی» اشاره کرد. در بخش چالش های فرازبانی نیز مواردی همچون «سرعت کلام گوینده» و «عدم درک شنیداری صحیح» را می توان به عنوان چالش های این بخش مطرح کرد.
۴.

پدیدارشناسی چالش های شکل گیری محیط یادگیری مکالمه عربی از نگاه دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پدیدارشناسی محیط های یادگیری آموزش و یادگیری زبان عربی مکالمه عربی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 554 تعداد دانلود : 608
محیط یادگیری درکنار سایر ارکان یادگیری یکی از مهم ترین عوامل بهبود برنامه درسی موفق و به تبع آن پیشرفت تحصیلی است. اهمیت محیط در یادگیری زبان با توجه به ضرورت کاربرد آن در محیط های واقعی، دوچندان است. علی رغم تلاش گروه های عربی کشور برای تقویت محیط مکالمه عربی اما همچنان به نظر می رسد این محیط در بیشتر گروه ها به زبان فارسی باشد. اینکه علی رغم این تلاش ها چه موانعی سبب عدم شکل گیری چنین محیطی شده، مسئله این پژوهش است. بنابراین جستار حاضر می کوشد تا با رویکرد پدیدارشناسی و روش تحقیق کیفی، چالش های شکل گیری محیط یادگیری مکالمه عربی را از طریق مصاحبه با دانشجویان تحلیل و راهکارهایی برای رفع آن ها پیشنهاد دهد. برخی از یافته ها نشان داد؛ چالش های محیط یادگیری زبان عربی، شامل مواردی مثل عدم استفاده از فعالیت های گروهی، اضطراب، عدم اجبار به تکلم عربی، ارائه فارسی بیشتر درس ها، عدم تکلم استادان به عربی در محیط گروه و فقدان تکالیف مناسب برای خارج از کلاس است.
۵.

دراسه أسلوبیه وجمالیه في وطنیات الصقلاوي (دیوان «وصایا قید الأرض» نموذجاً)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: الصقلاوی الاسلوبیه الجمالیِه وصایا قید الأرض الوطن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 279 تعداد دانلود : 927
إن الأسلوبیه فی المصطلحات الأدبیه هی تفسیر النص بناءً على اختیار الشاعر اللغه ولحن النص. فالأسلبه کانت موقفا عاطفیا وخیالی للعالم الداخلی والخارجی، وترتبط بلغه تصویریه وعاطفیه، وعاده لا تستخدم الکلمات والجمل فی معناها الأصلی؛ والجمالیه تشرح جمالیات الشعر بالإدراک الحسی، وتعنی وصف الحقیقه الخفیه وتفسیرها فی الفن والأدب. وثمه شتی المشترکات بین هذین المصطلحین، والفوارق أیضا. وحسب الدراسه إن العلاقه بینهما، علاقه العموم والخصوص من وجه. إتجهت الدراسه هذه، إلی آثار حب الوطن فی شعر الشاعر العمانی المعاصر سعید الصقلاوی معتمدهً علی النظرات النقدیه الاُسلوبیه والجمالیه. الحدیث فی الدراسه هو التحلیل وشرح العلاقات بینهما فی أشعار الصقلاوی عن الموطن والوطن الذی هو من أجمل مظاهر العواطف الإنسانیه فی الشعر، إن طریقه البحث، مکتبیه والمنهج فیه، هو المنهج الوصفی– التحلیلی- الإسنادی.
۶.

کاوشی در ترجمه عربی مؤلفه های فرهنگی رمان «خریدار عشق» براساس نظریه نیومارک(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ترجمه عربی مؤلفه های فرهنگی خریدار عشق پیتر نیومارک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 471 تعداد دانلود : 683
عناصر فرهنگی به عنوان یکی از اجزای مهم هر متن، نقش مهمی در انتقال و القای مفاهیم اصلی به خواننده دارند. درک و دریافت این مفاهیم، دغدغه اصلی مترجمان متون مختلف است. بنابراین، مترجم می تواند با بهره گیری از معادل های دقیق فرهنگی، معنای متن و افزون بر آن حالات و احساسات نویسنده را نیز به مخاطب منتقل کند. در همین راستا، جستار حاضر بر آن است تا به بررسی رمان «خریدار عشق» اثر محمد علی بهزادراد، براساس الگوی فرهنگی پیتر نیومارک بپردازد و چگونگی مواجهه مترجم در برخورد با مؤلفه های فرهنگی موجود در رمان نامبرده و نیز شیوه برابریابی اصطلاحات فرهنگی در زبان عربی و فارسی را کنکاش کند. بیان اهمیت توجه مترجم به عناصر فرهنگی متن برای القای معنا و تجربه نویسنده، هدفی است که این پژوهش می کوشد با روش توصیفی- تحلیلی و با معادل یابی اصطلاحات و مفاهیم زبان مبدأ به آن بپردازد. برخی از یافته ها نشان داد که مترجم این اثر، بیشتر در پی القای معنا بوده و توجهی به احساسات نویسنده نداشته است و در موارد بسیاری به دلیل ترجمه تحت اللفظی عبارات، سبب ابهام ترجمه شده و در مواردی دیگر معنای اصطلاحات یا کنایه ها به درستی درک نشده و یا معادلی نامناسب برای ترجمه انتخاب شده است. همچنین از میان مؤلفه های فرهنگی نیومارک به ترتیب مواد و فرآورده های فرهنگی، ضرب المثل ها و بوم شناسی پربسامدترین مؤلفه فرهنگی در رمان «خریدار عشق» است.
۷.

دراسه تقویمیه فی المصادر النظریه لماده "أسالیب تدریس الاستماع والمحادثه" فی مرحله ماجستیر تعلیم اللغه العربیه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: منهج تعلیم اللغه العربیه ماجستیر تعلیم اللغه العربیه الکتب النظریه الاستماع المحادثه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 27 تعداد دانلود : 104
تمّ إطلاق مبادرات مبارکه فی السنوات الأخیره فی تعلیم اللغه العربیه فی إیران؛ من أهمّها إنشاء فرع تعلیم اللغه العربیه فی مرحله الماجستیر، والذی یحاول سدّ فجوه عمیقه لتعلیم هذه اللغه فی المؤسسات التعلیمیه والمدارس والجامعات. لکن رغم مرور قرابه عقد من إنشاء هذا الفرع، لاتزال ثمه مشکله کبیره عرقلت سبیل تحقیق أهداف هذا الفرع الجدید؛ من أهمّها فقدان المصادر النظریه المناسبه لمواده الدراسیه. وتعد ماده أسالیب تدریس الاستماع والمحادثه من أهم المواد التعلیمیه فی هذا الفرع، والتی یجب أن تؤهل الطلبه لتعلیم هاتین المهارتین حسب المبادئ الحدیثه فی تعلیم اللغات الأجنبیه. وهناک بعض المصادر النظریه عن تعلیم مهارات اللغه العربیه فی البلدان العربیه قد یمکن استخدامها فی تدریس هذه الماده. لکن هل تتضمن هذه المصادر المواصفات اللازمه لتأهیل الطلبه لتعلیم هذه المهارات والتعرف على المسائل والتحدیات المهمه فی تعلیم اللغه العربیه؟ انطلاقا من هذه الضروره، تحاول هذه الدراسه إلقاء نظره تقویمیه على بعض هذه المصادر من خلال منهج تحلیل المحتوى الکمی وتحلیل المحتوى النوعی واستخدام قائمه مبنیه على الکتب النظریه لتعلیم اللغه الإنجلیزیه ومنهج تعلیم اللغه العربیه ومنهج تعلیم اللغه الإنجلیزیه فی مرحله الماجستیر. تکوّن مجتمع الدراسه من أحد عشر کتابا فی أسالیب تعلیم مهارات اللغه العربیه تم تألیفها فی البلدان العربیه. توصّلت الدراسه إلى أن بعض هذه المصادر تقدّم دروسا مفیده فی بعض المحاور، مثل: أهداف الاستماع والنطق وتعلیم القواعد، لکن تفتقد المبادئ النظریه المناسبه لتدریس بقیه المحاور. تتصف معظم هذه المصادر بالتعمیم وعرض المبادئ النظریه عرضا وصفیا، دون نظره ناقده إلى المسائل والتحدیات المهمه لتدریس المهارات، کما تحتاج إلى تعدیلات أساسیه فی الجانب التطبیقی بسبب عدم الاهتمام بتجارب المدرسین وحاجات الدارسین والدراسات النظریه الحدیثه.
۸.

دراسة تحلیلیة لمحتوى کتاب تدریس فنون اللغة العربیة فی ضوء مؤشرات الجودة للکتب التعلیمیة(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : 464 تعداد دانلود : 21
تهدف هذه الدراسة المتواضعة إلی تحلیل مواطن القوة والضعف فی محتوى کتاب تدریس فنون اللغة العربیة ، للدکتور علی أحمد مدکور وفق مؤشرات الجودة للکتب التعلیمیة. تنتهج الدراسة المنهج الوصفی التحلیلی وتتبنّی طریقة تحلیل المحتوی لدراسة هذا الکتاب، وقد استخدمت الدراسة قائمة تحلیل المحتوى التی تکوّنت من مؤشرات الجودة للکتاب الجامعی. أثبتت نتائج الدراسة أنّ الکتاب یفتقد بعض مؤشرات الجودة العامة نحو: تنظیم الصفحات، والمقدمة، وتبیین الهدف، وتلخیص الفصول والکتاب، والنتائج والتوصیات؛ کما یفتقد بعض مؤشرات الجودة لفحوی الکتاب نحو: تبیین المبادیء النظریة، وتبیین المبادیء التطبیقیة أو العملیة، والتدقیق فی تبیین الآراء، والإحالات. ومن المیزات الإیجابیة التی یحتوی الکتاب علیها هی: الوضوح، والتناسق، والانسجام فی العناوین الرئیسة والفرعیة والوضوح، والتناسق، والانسجام فی فصول الکتاب، المقاربة الناقدة والتحلیلیة فی اتیان الموضوعات، والتدقیق فی استخدام المصطلحات الخاصة، وملائمة فحوی الکتاب مع عنوانه، والالتزام بالمنهج المتبع.
۹.

بررسی تأثیر مهارت های تفکر نقادانه بر مهارت درک مطلب متون ادبی دانشجویان رشته زبان و ادبیات عربی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: درک مطلب آموزش زبان عربی تفکر نقادانه متون ادبی عربی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 500 تعداد دانلود : 581
بررسی تأثیر مهارت های تفکر نقادانه بر مهارت درک مطلب متون ادبی دانشجویان رشتة زبان و ادبیات عربی در ایران مهارت درک مطلب یکی از مهارت های اساسی و مهم برای فهم معنا و افکار موجود در متن است. توجه به این مهارت در دروس متون ادبی یکی از مهم ترین موضوعات حوزة آموزش زبان به شمار می رود. استفاده از روش های صحیح تدریس متون ادبی می تواند در تقویت مهارت خواندن و درک مطلب دانشجویان نقش ایفا کند. تدریس این متون بر مبنای مهارت های تفکر نقادانه، علاوه بر تحقق تمامی اهداف متون ادبی، درک مطلب دانشجویان را نیز بهبود می بخشد. هدف جستار حاضر، بررسی تأثیر مهارت های تفکر نقادانه بر مهارت درک مطلب متون ادبی نزد دانشجویانِ مقطع کارشناسی رشتة زبان و ادبیات عربی است. روش مورد استفاده، روش نیمه تجربی بود. نمونة آماری پژوهش 64 نفر از دانشجویان ترم سوم رشتة زبان و ادبیات عربی بود که به دو گروه کنترل و آزمایش تقسیم شدند. گروه کنترل با روش سنتی و گروه آزمایش با روش مبتنی بر مهارت های تفکر نقادانه آموزش داده شدند. یافته ها نشان داد بین علمکرد دو گروه تفاوت معنادار وجود دارد و استفاده از مهارت های تفکر نقادانه در تدریس متون ادبی عربی بر مهارت درک مطلب دانشجویان تأثیر دارد.
۱۰.

نگاهی نقادانه به کتاب تعلیم اللغة العربیة لغیر الناطقین بها؛ النظریة والتطبیق از منظر تحلیل محتوا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : 805 تعداد دانلود : 242
جستار حاضر با هدف نقد و شناسایی موارد قوت و ضعف معیارهای شکلی و محتوایی کتاب «تعلیم اللغة العربیة لغیر الناطقین بها، النظریة والتطبیق» اثر مؤلفان علی احمد مدکور و ایمان احمد هریدی، انجام شده است. به همین منظور پس از معرفی شاخص های استاندارد نگارش کتاب آموزشی، میزان بهره مندی کتاب مذکور از آن شاخص ها با استفاده از روش تحلیل محتوا مورد بررسی قرار گرفت. برخی از یافته های پژوهش نشان داد؛ کتاب حاضر 59/ از شاخص های استانداردِ کلی را کاملا ندارد، 35/ را کامل دارد و 06/ را ناقص دارد. همچنین در بخش مربوط به عنوان مشخص شد؛ عنوان کتاب مذکور در بردارنده مسائل نظری و کاربردی آموزش زبان عربی برای غیر عرب زبان ها است. در بخش مقدمه مشخص شد؛ کتاب مذکور شاخص هایی همچون ضرورت تألیف کتاب و پیشینه ای از تالیفات مشابه را ارائه نکرده است.
۱۱.

مدی استخدام مهارات التفکیر الناقد فی تدریس النصوص الأدبیه العربیه فی مرحله اللیسانس بالجامعات الحکومیه الإیرانیه(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 693 تعداد دانلود : 753
ینمّی استخدام مهارات التفکیر الناقد فی عملیه تدریس النصوص الأدبیه العربیه مهارهَ التساؤل والتفکیر لدی الطلبه، کما یساعدهم فی اکتشاف مواطن الضعف والجمال فی تحلیل النصوص ونقدها بآلیات موضوعیه، وفی الارتقاء بمستواهم الفکری العامّ. فتوظیف مهارات التفکیر الناقد فی استراتیجیات التدریس یمکّن الطلاب من فهم وتحلیل النصوص الأدبیه فهماً وتحلیلاً ناقداً. فمن هنا قررت هذه الدراسه عبر المنهج الوصفی والتحلیلی، والمسحی للتعرّف علی مدی استخدام مهارات التفکیر الناقد فی عملیه تدریس النصوص الأدبیه فی مرحله اللیسانس لفرع اللغه العربیه وآدابها بالجامعات الحکومیه الإیرانیه. وتکوّنت عینه الدراسه من 200 طالب و 30 مدرّساً لأقسام اللغه العربیه وآدابها بالجامعات الحکومیه الایرانیه، واستخدمت الاستبانه کأداه للدراسه. وقد أسفرت الدراسه عن نتائج من أبرزها: اعتقد غالبیه الطلاب أنّ الإستراتیجیات التی یستخدمها المدرسون فی تدریس النصوص الأدبیه تشتمل علی مهارات التفکیر الناقد بنسبه قلیله، فی حین اعتقد المدرسون بأنّهم یستخدمون هذه المهارات فی تدریسهم بنسبه کثیره. وبناء علی النتائج المذکوره، فإنّ الدراسه تقدّمت بعدّه توصیات من أهمّها: عقد دورات مکثفه لتدریب المدرسین علی کیفیه استخدام استراتیجیات تدریسیه نشطه نحو التعلم التعاونی وحلّ المشکلات، باعتبارها استراتیجیات فعاله تنمّی مهارات التفکیر الناقد لدی الطلاب، واعداد ورشات تعلیمیه لمهارات التفکیر الناقد وکیفیه توظیفها ضمن المناهج أو المواد الدراسیه.
۱۲.

آسیب شناسی روش های تدریس درس آزمایشگاه زبان از نظر استادان و دانشجویان رشته زبان و ادبیات عربی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 723 تعداد دانلود : 14
آموزش مهارت های زبانی همواره در نظام آموزشی به عنوان یکی از مهم ترین دغدغه های برنامه ریزان و متخصصان آموزش به شمار می رود. اگرچه آموزش زبان عربی در ایران دارای کاستی ها و مشکلات بی شماری است، ولی این مشکلات بیشتر در بخش مهارت های زبانی و به ویژه در درس آزمایشگاه زبان به چشم می خورد. این جستار با استفاده از روش پیماشی بر آن است تا علاوه بر بررسی روش های تدریس درس آزمایشگاه زبان در مقطع کارشناسی رشته زبان و ادبیات عربی، میزان موفقیت استادان در تدریس این درس و همچنین میزان استفاده ی آنها از معیارهای مناسب تدریس درس آزمایشگاه را کشف و در پایان نیز راهکارهای مناسبی در جهت حل مشکلات تدریس این درس ارائه دهد. جامعه آماری این پژوهش شامل 10 استاد متخصص در حوزه مهارت های زبانی و 68 دانشجوی کارشناسی رشته زبان و ادبیات عربی در دانشگاه های تهران است. مهم ترین یافته های پژوهش نشان داد: در تدریس درس آزمایشگاه زبان، اهداف مورد نظر برنامه ریزان آموزش محقق شده است و مشکلاتی از جمله روش های سنتی تدریس، عدم تنوع موضوعات، خلاء تجهیزات و امکانات آموزشی جدید به چشم نمی خورد.
۱۳.

نقد تطبیقی آزادی زنان در اشعار سعاد الصباح و سیمین بهبهانی

کلید واژه ها: زن ادبیات عرب آزادی سیمین بهبهانی سعاد الصباح شعر معاصر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 1000 تعداد دانلود : 114
آزادی حقوق زنان، یکی از موضوعات بسیار مهم در هفتاد سال اخیر است، که بیش از هر زمان، بخش عمده ای از ادبیات و به ویژه شعر شاعران این دوره را در بر گرفته است. سیمین بهبهانی، شاعره معاصر ایرانی، دغدغه ی مسأله ی زن و حقوق زنان را در جای جای اشعار خود دارد. از طرفی دیگر سعاد الصباح، شاعره پر آوازه ی کویتی، یکی از مهم ترین پرچمداران دفاع از حقوق زن شرقی در دهه ی هفتاد است. این مقاله در صدد است که با رویکرد نقد تطبیقی به بررسی اندیشه های زنانه در اشعار این دو شاعر زن بپردازد. سعاد الصباح و سیمین بهبهانی، موانع آزادی زن معاصر را دیدگاه های سنتی برخی از مردان و مشکلات موجود در جامعه می دانند. آنها از وجود مشکلاتی همچون تبعیض بین مردان و زنان در کارهای بیرون از خانه و داخل خانه کاملا ناراضی هستند. هر دو ضمن بیان این موانع، مؤلفه هایی همچون حق بیان عشق، نقش تربیتی، آموزشی و... را شاخصه هایی برای اثبات آزادی زنان در جامعه می داند.
۱۴.

بررسی زیبایی شناسی قصیده «العام السادس عشر» أحمد عبد المعطی حجازی از منظر نقد فرمالیستی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شعر معاصر عربی نقد فرمالیستی احمد عبد المعطی حجازی العام السادس عشر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 364 تعداد دانلود : 943
فرمالیسم یا مکتب صورتگرایی از مکاتب نقدی است که بدون توجه به عوامل مختلف تأثیرگذار در متن ادبی مانند پدیده های سیاسی و اجتماعی به نقد شکلی بیرونی اثر ادبی می پردازد.شعر معاصر به دلیل داشتن ویژگی های شکلی خاص و بارز از مهم ترین متون ادبی است که توجه صورتگرایان را به خود جلب کرده است. از آنجا که در شعر معاصر عربی از عناصر و تکنیک های نوین شکلی استفاده شده، می توان در نقد زیبایی شناسی این نوع شعر از نظریه مکتب صورتگرایی استفاده کرد. احمد عبدالمعطی حجازی، شاعر معاصر مصری از شاعرانی است که شعرش از جنبه های شکلی و زبانی ظرفیت بالایی برای نقد فرمالیستی دارد.قصیده ی « العام السادس عشر» به عنوان یکی از قصاید حجازی، دارای بیشترین عناصر شکلی است؛ از این رو جستار حاضر می کوشد؛ با روش توصیفی- تحلیلی و با استناد به نظریه مکتب صورتگرایی به نقد و بررسی زیبایی شناسانه ی این قصیده بپردازد. یافته های پژوهش نشان می دهد، شاعر در این قصیده با استفاده از عناصر شکلی مثل هنجارگریزی (واژگانی، نحوی، نوشتاری)، موسیقی و عنصر مسلط به خوبی توانسته است از تکنیک ها و عناصر شکلی برای زیبایی آفرینی در شعرش استفاده کند
۱۵.

بررسی تطبیقی نوستالژی در شعر عبد الوهاب بیاتی و شفیعی کدکنی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نوستالژی ادبیات تطبیقی محمدرضا شفیعی کدکنی شعر معاصر فارسی و عربی عبدالوهاب بیاتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 327 تعداد دانلود : 673
نوستالژی یا دلتنگی برای گذشته، حالتی است روانی که به صورت ناخودآگاه در فرد ظاهر و تبدیل به یک اندیشه می شود. در عرصة ادبیات، این حالت برای شاعر یا نویسنده ای رخ می دهد که پیرو انگیزش های فردی یا اوضاع اجتماعی- سیاسی پیرامون خود، به نوعی احساس دلزدگی از زمان حاضر دچار می شود و اندیشة بازگشت به گذشته و خاطرات شیرینش را در سر می پروراند. عبدالوهاب بیاتی و محمدرضا شفیعی کدکنی، به عنوان دو شاعر پرآوازة ادبیات معاصر عربی و فارسی و پرچمدار مکتب ادبی رمانتیسم، با توجه به شرایط فردی و اجتماعی عصر خویش به بازآوری خاطرات گذشته پرداخته اند و فضایی سرشار از دلتنگی و نوستالژی را به تصویر کشیده اند. نگارندگان در این پژوهش، با تأکید بر روش توصیفی- تحلیلی و رویکرد هرمنوتیک، به بررسی و تطبیق چگونگی نمود نوستالژی در شعر این دو شاعر پرداخته اند. برخی از یافته های پژوهش نشان داد که دو شاعر با توجه به مکتب رمانتیسم، در جلوه های نوستالژیکی مانند دوری از سرزمین، معشوق، کودکی، از دست رفتن ارزش ها و اسطوره ها اشتراک داشتند.
۱۶.

نقد و بررسی سرفصل درس متون نظم و نثر رشتة زبان و ادبیات عربی در مقطع کارشناسی و ضرورت بازنگری در آن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آموزش زبان عربی متون نظم و نثر سرفصل

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات کلیات نقد و معرفی کتاب(review)
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی علوم مرتبط آموزش زبان دوم
تعداد بازدید : 104 تعداد دانلود : 251
سرفصل درسی به منزلة یکی از ارکان اصلی آموزش، در کنار راه بردهای تدریس و کتاب های مناسب، می تواند نقش به سزایی در تحقق و پیش برد اهداف هر درس داشته باشد. یکی از دروس پایة رشتة زبان و ادبیات عربی در مقطع کارشناسی، که نقش کارامدی در تقویت مهارت های ترجمه، خواندن، ذوق ادبی، و سبک شناسی دارد، درس «متون نظم و نثر عربی» است. برای این درس هر چند سال یک بار از سوی شورای برنامه ریزی درسی وزارت علوم سرفصلی پیش نهاد می گردد، ولی با توجه به نارضایتی برخی از استادان این رشته، به نظر می رسد سرفصل موجود با اهداف مورد انتظار این درس هم خوانی کامل را ندارد. از این رو نویسندگان در پژوهش حاضر می کوشند با استفاده از نظر استادان، به نقد و آسیب شناسی سرفصل این درس بپردازند و در نهایت سرفصلی متناسب با این درس پیش نهاد دهند. برخی از یافته های پژوهش نشان داد که سرفصل موجود بسیار کلی است و شایسته است در دو بخش نظم و نثر به طور جداگانه طراحی گردد.
۱۷.

مقاله به زبان عربی: تحلیل محتوای کتاب های آموزش قواعد زبان عربی در مقطع کارشناسی رشته زبان و ادبیات عربی بر اساس معیارهای کیفیت متون آموزشی بررسی موردی کتاب «مبادی العربیه» رشید شرتونی و «الجدید فی الصرف و النحو» ابراهیم دیباجی) (تحلیل محتوی کتب قواعد اللغته العربیه فی مرحله البکالوریوس لفرع اللغه العربیه و آدابها فی ضوء معاییر الجوده (مبادئ العربیه للرشید الشرتونی و الجدید فی الصرف و النحو للدیباجی نموذجین))(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تحلیل محتوا قواعد زبان عربی مبادی العربیه الجدید فی الصرف و النحو

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات کلیات نقد و معرفی کتاب(review)
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی ادبیات عرب کلیات منابع
تعداد بازدید : 168 تعداد دانلود : 123
کتاب یکی از مهمترین عناصر برنامه درسی است. اهمیت کتاب در هر برنامه به نقش هماهنگ کننده آن بین سایر عناصر برنامه درسی، بر می گردد. اغلب اوقات کتاب تعیین کننده روش تدریس نیز می باشد؛ زیرا بیشتر مدرسان روش و راهبردهای تدریس خود را بر اساس روش کتاب انتخاب می کنند. در برنامه درسی آموزش قواعد عربی نظریات و دیدگاه های متفاوتی در مورد معیارهای کیفیت کتاب دانشگاهی آموزش قواعد وجود دارد که نقطه مشترک همه آنها ضرورت تالیف کتاب بر اساس معیارهای نوین تنظیم محتوی است. تحلیل محتوی یکی از روش های نوین برای ارزیابی محتوی کتاب ها در برنامه درسی است. در این روش نقاط قوت و ضعف کتاب بر اساس معیارهای علمی و تربیتی نوین بررسی می شود. این پژوهش می کوشد با استفاده از روش توصیفی تحلیلی و با تکیه بر تحلیل محتوی به بررسی نقاط قوت و ضعف کتاب های آموزش قواعد عربی در مقطع کارشناسی رشته زبان و ادبیات عربی بپردازد. از بین کتاب های موجود دو کتاب « مبادی العربیه» و « الجدید فی الصرف و النحو» که بیشترین استفاده را در دانشگاه ها دارند، انتخاب شدند و با استفاده از معیارهای تحلیل محتوی این دو کتاب بررسی شدند. نتایج پژوهش نشان می دهد که روش غالب این دو کتاب در آموزش قواعد، روش سنتی قیاسی است. از نقاط ضعف بارز این کتاب ها عدم تبیین اهداف آموزشی برای مدرس و دانشجو و فقدان تمارین و متون متنوع برای نهادینه کردن قواعد است.
۱۸.

آموزش نهج البلاغه در دانشگاه ها و ارائه راه کاری مناسب برای تدریس آن در مقطع کارشناسی (بررسی موردی دانشگاه تهران و علامه طباطبایی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نهج البلاغه متن ادبی آموزش زبان عربی دروس دانشگاهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 414 تعداد دانلود : 859
آموزش نهج البلاغه به عنوان یکی از شاخه های مهم متون اسلامی در قالب واحدهای درسی اصلی و اختیاری، بیش از سه دهه در دانشگاه های ایران مورد توجه قرارگرفته است. یکی از شیوه های مطرح و تقریباً سنّتی آموزش این متنِ عظیم، بیان آموزه های دینی، معرفتی، اعتقادی و تربیتی نهج البلاغه است. این در حالی است که نهج البلاغه در تقسیم بندی متون، یکی از شاخه های مهم متون ادبی شناخته می شود؛ لذا، توجه به جنبه های ادبی آن امری ضروری در آموزش است، زیرا استادان می توانند با استفاده از روش های کارآمد و نوین تدریس، مهارت هایی همچون صحیح خوانی، درک و فهم معنایی، ذوق ادبی و تشخیص ویژگی های سبکی حضرت علی (ع) را در دانشجویان افزایش دهند. امروزه، نظریه پردازان و متخصصان آموزش متون ادبی، راهبردهای کارآمدتری را برای آموزش نهج البلاغه ارائه داده اند که نه تنها به آموزش آموزه های محتوایی آن اهمیت می دهد، بلکه ادبیّت این متن عظیم ادبی را نیز پوشش می دهد. از این رو، جستار حاضر درصدد معرفی این راهبردها و میزان اجرای آن ها در دانشگاه های تهران است. روش پژوهش توصیفی ـ تحلیلی و ابزار اصلی آن را پرسشنامة محقق ساخته است. برخی از مهم ترین یافته های پژوهش نشان داد که نهج البلاغه در دانشگاه های تهران به عنوان یک متن ادبی تدریس نمی شود و بیشتر به مسائل محتوایی آن توجه می شود.
۱۹.

میزان اجرای روش ها و فنون تدریس قواعد در مقطع کارشناسی رشتة زبان و ادبیات عربی از نظر استادان و دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: روش های تدریس آموزش عربی فنون تدریس قواعد عربی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 262 تعداد دانلود : 420
آموزش قواعد در تمامی زبانها به عنوان یکی از مهمترین دغدغههای متخصصان آموزش زبان مطرح است؛ در زبان عربی به دلیل ویژگی­های خاص ساختاری و دستوری، قواعد و آموزش آن ها از دیرباز مورد توجه مدرسان و متخصصان بوده است. در ایران نیز از قدیم آموزش قواعد زبان عربی از مهم ترین بخش­های آموزش این زبان بوده است، به طوری که بسیاری از بزرگان و مؤلفان کتاب­های قواعد صرفی و نحوی در زبان عربی، ایرانی هستند. امروزه یکی از مهم ترین بخش­های چالش برانگیز حوزة آموزش زبان عربی در ایران، آموزش قواعد آن است. در رشتة زبان و ادبیات عربی با اینکه بیست واحد درسی در مقطع کارشناسی رشتة زبان و ادبیات عربی به درس نحو اختصاص داده شده است، به نظر می رسد که دانشجویان در مرحلة کاربردی قواعد عربی دچار ضعفهای فراوانی هستند؛ زیرا سالها است که قواعد با روشهای قدیمی تدریس میشوند و بسیاری از استادان از فنون جدید و مناسب تدریس قواعد استفاده نمی کنند. در این پژوهش می کوشیم با روش پیمایش و ابزار پرسشنامه، به بررسی روشهای تدریس و میزان اجرای فنون مناسب تدریس قواعد عربی در دانشگاه­ها بپردازیم. یافتههای پژوهش نشان میدهد در تدریس قواعد، بیشتر از روش سنتی قیاسی استفاده میشود و به فنون جدید تدریس، همچون استفاده از تکنولوژی و فن مشارکتی توجه چندانی نمی­شود.
۲۰.

فنّ الخطابه فی ضوء الحیاه الاجتماعیه فی العصر الأموی (الخطبه البتراء لزیاد بن أبیه نموذجاً)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: العصر الأموی الحیاه الاجتماعیه الخطابه زیاد ابن أبیه الخطبه البتراء

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 861 تعداد دانلود : 111
   المجتمع هو مرجع الحق والباطل ومرجع الجمال والقبح، والأدب فی الحقیقه تعبیر عنه. حسب هذه العباره القصیره یمکن أن یفهم بأنّ الحیاه الأدبیه فی جمیع العصور، والعصر الأموی نموذجاً، تکون متأثره من المجتمع وتصطبغ الفنون الأدبیه بواقع مؤثراته الاجتماعیه. إنّ الحیاه فی بعض المدن الأمویه کانت علی جانب ملحوظ من الإغراق فی معطیات الثراء العریض والغنی الموفور، تجد مسرحها فی محافل الغناء وندوات اللهو والطرب، فتمتّع بکثیر من هبات الحاکمین وفاز بأسباب الرعایه والاستقرار. ولکنها فی بعضها الآخر کالعراق (البصره والکوفه) کانت الفتن دائمه فیها، والقلق مستمرّاً، والحیاه الاجتماعیه غیر محکمه الصلات؛ ففی مجتمع کهذا، نشأت الآفاق الأدبیه المختلفه، وکثر الأدباء الأفذاذ الذین بیّنوا آرائهم من خلال الشعر أو النثر أو الخطابه لأغراض یتطلبها المجتمع.   وکانت الخطابه - بوصفها فنٌّ لمشافهه الجمهور مع أسالیبها العدیده کالإقناع والاستماله - متأثّرهً من مؤثّرات اجتماعیه مختلفه فی نشوءها وتکوینها. أی بما أنّها تکون سلاح المجتمع الإنسانی فی سلمه وحربه، وفی ترقیته والإسراع به نحو المثل الأعلی، لذلک حاول هذا البحث المتواضع المناقشه حول دور الحیاه الاجتماعیه فی العصر الأموی، ومؤثراتها علی الخطابه مستمداً بتحلیل خطبه زیاد "البتراء"، متبعاً المنهج الوصفی والتحلیلی. أمّا النتائج التی توصّلت إلیها هذه الدراسه فهی أنّ الخطابه کانت مولد المجتمع وأثّرت فیها مؤثرات مختلفه کانت مؤثّره فی خطبه زیاد البتراء، بحیث اعتبرناها خطبه اجتماعیهً إصلاحیهً.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان