شهربانو خشکاب

آموزش عالی در جوامع، نهاد بسیار مهمی را تشکیل می دهد، نه تنها به لحاظ اینکه تربیت نخبگان را برعهده دارد و مبنایی را برای جامعه ای برخوردار از فناوری مهیا می سازد، بلکه از این منظر که مهم ترین نهاد فکری است که تأثیر بسیار گسترده ای بر فرهنگ و امور سیاسی دارد. هدف پژوهش، شناسایی و اولویت بندی مؤلفه های اصلی مبانی سیاسی اجتماعی نظام آموزش عالی ایران با تأکید بر انتظارات دولت بود که به روش کیفی و با استفاده از رویکرد فراترکیب انجام شد. ابزار جمع آوری اطلاعات منابع اسنادی و جامعه آماری تمام منابع علمی معتبر منتشر شده داخلی مرتبط با موضوع پژوهش برای سال های 1380 تا 1400 بودند. روش نمونه گیری پژوهش، هدفمند و براساس ابزار برنامه مهارت های ارزیابی حیاتی بوده و برای گردآوری و تحلیل داده ها از الگوی هفت مرحله ای ساندلوسکی و بروسو (2007) استفاده شد. دستاورد پژوهش شناسایی و مقوله بندی پنج مؤلفه اصلی مبانی سیاسی اجتماعی آموزش عالی با تأکید بر انتظارت دولت شامل؛ توسعه شهروندی، جامعه پذیری سیاسی، مشارکت سیاسی، توسعه سیاسی و توسعه پایدار بود. همچنین براساس نتایج آزمون آنتروپی شانون مؤلفه های اصلی توسعه پایدار، توسعه شهروندی، جامعه پذیری سیاسی، توسعه سیاسی و مشارکت سیاسی در مطالعات داخلی از اولویت اول تا پنجم برخوردار بودند. در پایان، مبتنی بر دستاوردهای پژوهش پیشنهادهای مقتضی ارائه شد. 

زمینه و اهداف: هدف پژوهش حاضر شناسایی و اولویت بندی مؤلفه های اصلی ارزیابی کیفیت برنامه درسی کارورزی نظام تربیت معلم بود.روش ها: روش پژوهش با رویکرد آمیخته از نوع (کیفی – کمی) بود. اطلاعات مورد نیاز به صورت هدفمند از 28 مقاله مستخرج از پایگاه های معتبر علمی داخلی (1390- 1400) و خارجی (1997-2021) و بر اساس معیارهای کیفی ورود و خروج به مطالعه، گردآوری شدند. تحلیل داده ها در بخش کیفی با الگوی هفت مرحله ای کوربین و اشتراوس (2008) و کدگذاری باز، محوری و انتخابی، و در بخش کمی به منظور تعیین میزان اهمیت و اولویت ابعاد و مؤلفه های به دست آمده با روش آنتروپی شانون انجام شد. قابلیت اعتبار و اطمینان داده ها به ترتیب با روش بازخورد همتایان و توافق بین کدگذاران و آزمون کاپای کوهن انجام گرفت.یافته ها: یافته ها در بخش کیفی در 145 شاخص، 22 بُعد و 5 مؤلفه اصلی: "سازوکارهای سیاستی و راهبردی"، "شایستگی های تخصصی و عمومی راهنمایان کارورزی"، "سازوکارهای مدیریت و رهبری امور کارورزی"، "سازوکارهای تحول و بهسازی امور کارورزی" و "دستاوردهای عملکردی" و در سه سطح مؤلفه های سیاست گذاری، کارکردی و پیامدی مقوله بندی و ارائه شدند. بر اساس نتایج آزمون آنتروپی شانون مؤلفه های اصلی؛ سازوکارهای مدیریت و رهبری امور کارورزی، شایستگی های تخصصی و عمومی راهنمایان کارورزی، سازوکارهای تحول و بهسازی امور کارورزی، سازوکارهای سیاستی و راهبردی، دستاوردهای عملکردی از اولویت اول تا پنجم برخوردار بودند.نتیجه گیری: چارچوب نظری ارزیابی کیفیت برنامه درسی کارورزی، ابزار علمی مناسبی برای برنامه ریزی توسعه کیفیت برنامه درسی کارورزی نظام تربیت فراهم می سازد.

پژوهش حاضر با هدف ارائه چارچوب چندسطحی سرمایه انسانی اعضای هیئت علمی با استفاده از رویکرد تطبیقی انجام شده است. این پژوهش به لحاظ هدف و ماهیت کاربردی از نوع توصیفی – تحلیلی است که مبتنی بر پارادایم پژوهش کیفی به روش تحلیل محتوای کیفی پیام های آشکار با رویکرد استقرایی انجام شد. جامعه آماری شامل آگهی های استخدام اعضای هیئت علمی دانشگاه-های معتبر خارجی بود که از این میان با توجه به سه معیار: 1) شناخته شدن دانشگاه ها در دنیا به عنوان دانشگاه برتر، 2) نزدیکی و قرابت دانشگاه ها به لحاظ ساختار نظام آموزش عالی با نظام آموزش عالی ایران، و 3) کفایت اطلاعات آگهی های مندرج در وب سایت های رسمی دانشگاه ها مطابق با اهداف پژوهش، تعداد 9 دانشگاه برتر دنیا و تعداد 4 دانشگاه منطقه ای به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. داده ها شامل وجوه مشترک و افتراقی شایستگی ها و صلاحیت های سرمایه انسانی اعضای هیئت علمی مستخرج از اسناد منتخب با استفاده از روش تحلیل محتوای استقرایی و رویکرد تطبیقی تجزیه وتحلیل و مقوله بندی شدند. دستاورد حاصل دربردارنده 79 معیار و 4 سازه اصلی «شایستگی های شناختی و فراشناختی، شایستگی های عاطفی و فرهنگی، صلاحیت های تدریس و پژوهش، و صلاحیت های مدیریتی و اجرایی» سرمایه انسانی اعضای هیئت علمی بود که ذیل پدیده محوری سرمایه انسانی نقش های فردی، گروهی و سازمانی اعضای هیئت علمی مقوله بندی شدند و بر اساس آن چارچوب تطبیقی چندسطحی سرمایه انسانی اعضای هیئت علمی ارائه گردید. دستاورد پژوهش حاضر می تواند ابزار علمی- فنی مناسبی برای برنامه ریزی سرمایه انسانی اعضای هیئت علمی در نظام آموزش عالی باشد.

مسئله و هدف: توسعه سرمایه انسانی اعضای هیئت علمی دستاوردی اثربخش در راستای توسعه نظام آموزش عالی است. بااین حال شواهد مبتنی بر دستاورد پژوهش های تجربی حاکی از کیفیت پایین عملکرد اعضای هیئت علمی است. هدف پژوهش حاضر، سنجش و ارزیابی توسعه سرمایه انسانی اعضای هیئت علمی است که با رویکرد آمیخته (اکتشافی متوالی) انجام شد. روش شناسی: در بخش کیفی مشارکت کنندگان پژوهش اعضای هیئت علمی دانشگاه ها و پژوهشکده های شهر تهران بودند که به روش نمونه گیری هدفمند از نوع موارد مطلوب با 13 نفر از آن ها مصاحبه و داده های موردنیاز گردآوری شدند. تحلیل داده های این بخش با استفاده از روش تحلیل مضمون انجام شد. به منظور ارزیابی قابلیت اعتماد یافته های پژوهش از رویکرد غوطه ورسازی و کدگذاری مجدد با محاسبه ضریب کاپای کوهن استفاده شد. در بخش کمی جامعه آماری شامل اعضای هیئت علمی دانشگاه تهران بودند که تعداد 150 نفر از آن ها با استفاده از فرمول کوکران و به روش نمونه گیری طبقه ای نسبی از چهار پردیس علوم انسانی، علوم رفتاری و اجتماعی، علوم پایه و فنی – مهندسی به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده های بخش کمی پرسشنامه محقق ساخته توسعه سرمایه انسانی اعضای هیئت علمی در طیف 6 درجه ای بود. روایی ابزار پژوهش به روش صوری و همگرا و واگرا و پایایی آن از طریق آزمون آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی تأیید شد. یافته ها: یافته های بخش کیفی در 9 بُعد ارتقاء توان تدوین طرح درس تخصصی و بین رشته ای، ارتقاء توان یاددهی و یادگیری، ارتقاء مهارت های مدیریت و اداره کلاس درس، ارتقاء توان مشاوره و راهنمایی تحصیلی و رفتاری، افزایش توان تعهد به اخلاق حرفه ای در فرایند آموزش، ارتقاء توان ایجاد انگیزه یادگیری در فراگیران، ارتقاء توان ارزیابی عملکرد فراگیران، ارتقاء دانش پژوهشگری، ارتقاء مهارت پژوهشگری دسته بندی و ارائه شد. در بخش کمی، بر اساس نتایج آزمون آنتروپی شانون، اولویت ابعاد ارتقاء مهارت مدیریت کلاس درس و ارتقاء دانش پژوهشگری نسبت به سایر ابعاد تأیید گردید. مقادیر آزمون خی دو گویای وضعیت مطلوب سازه اصلی توسعه سرمایه انسانی آموزشی و وضعیت نسبتاً مطلوب سازه اصلی توسعه سرمایه انسانی پژوهشی – کارآفرینی اعضای هیئت علمی دانشگاه تهران بود. بر اساس مقادیر آزمون یومان ویتنی و کراسکال والیس نیز، نابرابری میانگین توسعه سرمایه انسانی آموزشی اعضای هیئت علمی برحسب تعدادی از متغیرها و عوامل مؤثر تأیید شد. نتیجه گیری: دستاوردهای پژوهش نشان داد، توسعه سرمایه انسانی آموزشی و پژوهشی اعضای هیئت علمی، تعیین اولویت و شناسایی نابرابری های وضعیت توسعه سرمایه انسانی اعضای هیئت علمی برحسب عوامل اثرگذار، می تواند نقشه راه اثربخش و مؤثری را برای برنامه ریزی های راهبردی توسعه سرمایه انسانی اعضای هیئت علمی در اختیار سیاست گذاران، تصمیم سازان و کنشگران این عرصه قرار بدهد.

پژوهش حاضر با هدف ارزیابی وضعیت کارایی آموزشی و پژوهشی 27 دانشگاه جامع دولتی ایران در سال های تحصیلی 1393-1392 و 1394-1393 با استفاده از روش های ناپارامتری تحلیل پوششی داده ها و پارامتری تحلیل مرز تصادفی برای متغیرهای ورودی (تعداد دانشجویان ورودی، تعداد اعضای هیئت علمی، تعداد کارکنان و بودجه) و متغیرهای خروجی (درآمد اختصاصی، تعداد دانشجویان در حال تحصیل، تعداد دانش آموختگان و مقالات همایشی) مستخرج از لایحه بودجه، آمار و مستندات مؤسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی و وبسایت پایگاه جهان اسلام انجام شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که در واحدهای دانشگاهی ناکارایی وجود دارد؛ در واحدهای دانشگاهی مختلف، درجه ناکارآمدی متفاوت است؛ میانگین کارایی کل دانشگاه های جامع در سال 1393 در مقایسه با سال 1394 افزایش یافته است؛ میانگین کارایی آموزشی دانشگاه های منتخب در طول زمان افزایش و میانگین کارایی پژوهشی با کاهش همراه بوده است؛ نتایج آزمون اعتبار داده ها در روش ارزیابی تحلیل مرز تصادفی گویای وضعیت ناهمسانی واریانس داده های مطالعه است؛ نتایج آزمون عامل تورم واریانس با هدف بررسی مسئله همخطی بین متغیرهای توضیحی نشان از همخطی بین برخی متغیرهای توضیحی از جمله اعضای هیئت علمی و بودجه داشت؛ اثر کششی ضرایب برآوردی تعدادی از نهاده های پژوهش برای ستانده های آموزشی و پژوهشی دانشگاه های منتخب معنادار نبود و در نهایت در روش تحلیل مرز تصادفی علاوه بر ناکارایی فنی، ناکارایی تصادفی و ضریب کشش نهاده ها بر ستانده های آموزش و پژوهش نیز برآورد شده است که می تواند راهنمای سیاستگذاران و رؤسای دانشگاه ها درباره تصمیم های تخصیص منابع کارایی محور باشد.

پژوهش حاضر با هدف بازخوانی و ارزیابی مؤلفه ها و ابعاد الزامات ارتباط دانشگاه – صنعت - دولت در پردیس دانشکده-های فنی دانشگاه اصفهان با رویکرد آمیخته انجام شد. جامعه آماری بخش کیفی مجموعه منابع علمی معتبر مرتبط با موضوع پژوهش بود که مبتنی بر معیارهای انتخاب منابع معتبر تعداد 66 منبع به عنوان نمونه مورد بررسی قرار گرفتند. داده های حاصل در بخش کیفی با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی با رویکرد استقرائی و کدگذاری سه مرحله ای باز، محوری و گزینشی تحلیل شدند. دستاورد تحلیل داده-ها در این بخش شناسایی سه سازه اصلی تعاملات سیاست محور، دانش محور و اقتصادمحور؛ و 8 بعد؛ تدوین سیاست علم و فناوری، استقرار نظام اشتراک اطلاعات، شورای سیاستگذاری و هماهنگی، تسهیل و توسعه دانش، ترمیم شکاف دانش و تولید، بازنگری رشته های تخصصی، تأمین مالی، توسعه مالی و تجاری سازی بود. در بخش کمی داده های گردآوری شده با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته مبتنی بر دستاوردهای کیفی پژوهش، به صورت تصادفی برای نمونه 184 عضو هیأت علمی پردیس فنی، مدیران و معاونان دفتر ارتباط با صنعت دانشگاه اصفهان به روش توصیفی همبستگی و مقایسه ای تحلیل شدند. دستاورد تحلیل داده های کمی پژوهش نشان داد؛ وضعیت موجود الزامات تعاملات دانشگاه، صنعت و دولت در پردیس فنی دانشگاه اصفهان در ارتباط با سازه های اصلی تعاملات "اقتصادمحور"،"دانش محور"،"سیاست محور"مطلوب است. همچنین یافته های حاصل از اجرای آزمون فریدمن، اولویت سازه اصلی تعاملات اقتصادمحور را با مقدار آماره معادل (58/88) و میانگین 58/3 نسبت به سایر سازه های اصلی مورد تأیید قرار داد.

هدف: هدف پژوهش حاضر شناسایی و اعتبارسنجی صلاحیت های گروهی و سازمانی اعضای هیأت علمی دانشگاه ها بود. روش شناسی: در بخش کیفی از روش پدیدارشناسی توصیفی و به منظور تحلیل داده ها از روش تحلیل مضمون استفاده شد. ابزار جمع آوری داده های کیفی مصاحبه نیمه ساختار یافته و مشارکت کنندگان در این بخش 13 عضو هیأت علمی دارای تجارب علمی در زمینه موضوع پژوهش از دانشگاه ها و پژوهشکده های شهر تهران بودند که به روش نمونه گیری هدفمند از نوع موارد مطلوب  انتخاب شدند. در بخش کمی، روش پژوهش از منظر هدف کاربردی و از منظر روش شناختی توصیفی – پیمایشی بود. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها برای تعیین اعتبار و اولویت مضامین از روش مدل سازی معادلات ساختاری و آنتروپی شانون استفاده شد. جامعه آماری پژوهش شامل تمام اعضای هیأت علمی دارای حداقل 5 سال سابقه با مرتبه علمی استادیاری و بالاتر بودند که از بین آنها 208 نفر به روش تصادفی طبقه ای نسبی انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده های کمی، پرسشنامه توسعه صلاحیت های نقش های گروهی و سازمانی اعضای هیأت علمی محقق ساخته بود که روایی آن به روش صوری و محتوایی و پایایی آن از طریق ضریب آلفای کرونباخ تأیید شد. یافته ها: در بخش کیفی، 9 مضمون سازمان دهنده؛ پیشاهنگی علمی و اجتماعی، هدایت مراودات چندوجهی، ادراک ساختار و فرهنگ سازمانی، دانش سازمان و مدیریت اداره واحد آموزشی، دانش تحلیل خط مشی آموزشی، برنامه ریزی و توسعه آموزشی، مدیریت امور اداری و منابع انسانی، پیشبرد امور مالی و اداره امور اجتماعی" شناسایی و ارائه شد. در بخش کمی، اعتبار یافته های پژوهش با استفاده از ضرایب آزمون تحلیل عاملی تأیید شد. بر اساس ضرایب آزمون آنتروپی شانون نیز، مضمون ادراک ساختار و فرهنگ واحد آموزشی و مضمون ارتقای مهارت خط مشی آموزشی به ترتیب از بیشترین و کمترین اولویت در توسعه صلاحیت های اعضای هیأت علمی برخوردار بودند. نتیجه گیری و پیشنهادات: توسعه صلاحیت های گروهی و سازمانی اعضای هیأت علمی موضوع مهمی است که تمام خبرگان بر آن تأکید داشتند. بر این اساس، یافته های پژوهش حاضر  ابزار علمی – فنی مناسبی را برای برنامه ریزی های راهبردی توسعه صلاحیت های مدیریتی اعضای هیأت علمی در اختیار برنامه ریزان، تصمیم سازان و کنشگران نهادهای آموزش عالی قرار می دهد.  نوآوری و اصالت: شناسایی مضامین توسعه صلاحیت های نقش های گروهی و سازمانی اعضای هیأت علمی و اعتبارسنجی و اولویت بندی آنها.

مطالعه حاضر وضعیت کارایی آموزشی و پژوهشی دانشگاه های صنعتی ایران با استفاده از دو روش ناپارامتریِ تحلیل پوششی داده ها و روش پارامتریِ تحلیل مرز تصادفی برای متغیرهای ورودی (تعداد دانشجویان ورودی، تعداد اعضاء هیأت علمی، تعداد کارکنان و بودجه) و خروجی (درآمد اختصاصی، تعداد دانشجویان در حال تحصیل، تعداد دانش آموختگان و مقالات همایشی) و داده های مستخرج از لایحه بودجه، آمار و مستندات مؤسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی و وبسایت پایگاه جهان اسلام مربوط به 20 دانشگاه صنعتی طی سال های تحصیلی 1392-1393 و 1393-1394 را مورد ارزیابی قرار داده است. نتایج پژوهش نشانگر؛ 1- وجود ناکارایی در واحدهای دانشگاهی؛ 2- تفاوت درجه ی ناکارآمدی در واحدهای دانشگاهی مختلف؛ 3-کاهش میانگین کارایی کل دانشگاه های منتخب در سال 1393 در مقایسه با سال 1394؛ 4- کاهش میانگین کارایی آموزشی و افزایش میانگین کارایی پژوهشی دانشگاه های منتخب در طول زمان ؛ 6- عدم وجود ناهمسانی واریانس داده ها در تحلیل مرز تصادفی؛ و 7- همخطی بین برخی متغیرهای توضیحی از جمله اعضاء هیأت علمی و بودجه در آزمون عامل تورم واریانس بود. در روش تحلیل مرز تصادفی، علاوه بر ناکارایی فنی، ناکارایی تصادفی و ضریب کشش نهاده ها بر ستانده های آموزش و پژوهش نیز برآورد شد تا نقشه راه مطلوبی پیش روی سیاستگذاران و تصمیم گیرندگان واحدهای دانشگاهی برای اتخاذ تصمیمات اثربخش ترسیم کند.

پژوهش حاضر باهدف ارائه الگوی چندسطحی موانع توسعه دانشجویی، با رویکرد کیفی، استفاده از مرور نظام مند مطالعات پیشین و روش فراترکیب[1] هفت مرحله ای سندلوسکی و بارسو (2007) انجام شده است. بدین منظور ابتدا با هدف تعیین جهت گیری مطالعه، سؤال پژوهش تعیین و سپس به منظور گردآوری اطلاعات برای پاسخ به سؤال پژوهش، با بررسی مطالعات علمی عرصه دانشجویی، تعداد 65 مقاله ی مرتبط شناسایی شد و از این تعداد، 39 مقاله علمی[2] منطبق با معیارهای ارزیابی کیفیت[3]، به عنوان نمونه ی پژوهش انتخاب و مورد واکاوی قرار گرفت. دستاورد مرور نظام مند و فراترکیب یافته های کیفی منابع کلیدی منتخب، احصاء تعداد 77 کد مفهومی طبقه بندی شده در چارچوب 14 مؤلفه ی کیفیت پایین سبک زندگی دانشجویی؛ ناکارآمدی سبک تفکر و یادگیری؛ ضعف مهارت های پژوهشی و ارزش آفرینی؛ ضعف جامعه پذیری دانشگاهی؛ ضهعف مهارت های اقتصادی ویژگی های شخصیتی بازدارنده؛ کارآمدی پایین عملکرد گروه های آموزشی؛ کارآمدی پایین عملکرد اعضای هیئت علمی؛ فقدان کیفیت رویکردهای ارزیابی و پایش عملکرد؛ ضعف و محدودیت حکمرانی و راهبری امور؛ چالش جامعه پذیری حرفه ای؛ کمیابی و فقدان کفایت منابع علمی–رفاهی؛ نفوذ و گسترش جهت گیری های غیرعلمی؛ فقدان و یا حضور محدود گروه های حامی، به ترتیب ذیل 3 مقوله اصلی موانع علی توسعه دانشجویی؛ موانع زمینه ای توسعه دانشجویی؛ و موانع مداخله ای توسعه دانشجویی، تأیید شده توسط خبرگان عرصه توسعه دانشجویی با استفاده از شاخص ضریب توافق کاپا در سه سطح فردی، سازمانی و فراسازمانی است. در نهایت، ضمن بحث و نتیجه گیری و تبیین دستاوردهای پژوهش با استناد به مبانی نظری مرتبط، پیشنهاداتی در راستای بهبود اقدامات توسعه دانشجویی ارائه گردید. [1]. Meta- Synthesis [2]. در پژوهش حاضر با هدف پوشش مناسب و مطلوبی از دستاوردهای پژوهش های معتبر؛ و با هدف جبران کمیابی منابع و مطالعات علمی معتبر در خصوص مسائل و چالش های توسعه دانشجویی، افزون بر دستاوردهای تحقیقات کیفی به عنوان محور اصلی رویکرد کیفی در روش فراترکیب، از نتیجه تفسیر و تحلیل های کیفی دستاوردهای مطالعات و پژوهش های کمی نیز استفاده شده است. [3]. شاخص معیار ارزیابی کیفیت و اعتبار منابع منتخب کلیدی، در بخش روش شناسی پژوهش توضیح داده شده است.

هدف پژوهش حاضر، شناسایی مؤلفه های اصلی توسعه سرمایه انسانی اعضای هیئت علمی و ارائه یک چارچوب مفهومی چندسطحی برای آن است که با روش فراترکیب انجام شد. جامعه پژوهش شامل منابع علمی معتبر منتشرشده در عرصه مطالعات توسعه سرمایه انسانی اعضای هیئت علمی در سال های 1950 تا 2020 در سطح بین المللی و 1380 تا 1398 در سطح ملی است. پژوهش های منتخب شامل 88 مقاله ، گزارش علمی و رساله دانشجویی منتخب از پایگاه های معتبر علمی ملی و بین المللی است که به روش نمونه گیری هدفمند و مبتنی بر قاعده اشباع نظری انتخاب شده اند. داده های موردنیاز از متون دستاوردهای کیفی منابع منتخب استخراج، و با استفاده از تحلیل محتوای استقرایی و روش فراترکیب، تجزیه وتحلیل و مقوله بندی شدند.دستاوردهای حاصله، دربردارنده 6 مؤلفه اصلی و 18زیرمؤلفه توسعه سرمایه انسانی اعضای هیئت علمی است که اعتبار آن از طریق آزمون کاپای کافمن تأیید گردید. مؤلفه های اصلی شامل توسعه توانمندی های شناختی و فراشناختی، توسعه توانمندی ها و شایستگی های تدریس، توسعه توانمندی ها و شایستگی های پژوهشی، توسعه شایستگی های ارتباطی، توسعه توانمندی ها و شایستگی های رهبری، و توسعه توانمندی ها و شایستگی های مدیریتی و راهبری بود. همچنین، بر اساس مبانی نظری پژوهش، مؤلفه های اصلی توسعه سرمایه انسانی اعضای هیئت علمی ازنظر سطح تحلیل، در دو سطح فردی و سازمانی جایابی شدند. این گروه بندی می تواند ابزاری مناسب برای برنامه ریزی توسعه سرمایه انسانی اعضای هیئت علمی باشد. هدف پژوهش حاضر، شناسایی مؤلفه های اصلی توسعه سرمایه انسانی اعضای هیئت علمی و ارائه یک چارچوب مفهومی چندسطحی برای آن است که با روش فراترکیب انجام شد. جامعه پژوهش شامل منابع علمی معتبر منتشرشده در عرصه مطالعات توسعه سرمایه انسانی اعضای هیئت علمی در سال های 1950 تا 2020 در سطح بین المللی و 1380 تا 1398 در سطح ملی است. پژوهش های منتخب شامل 88 مقاله ، گزارش علمی و رساله دانشجویی منتخب از پایگاه های معتبر علمی ملی و بین المللی است که به روش نمونه گیری هدفمند و مبتنی بر قاعده اشباع نظری انتخاب شده اند. داده های موردنیاز از متون دستاوردهای کیفی منابع منتخب استخراج، و با استفاده از تحلیل محتوای استقرایی و روش فراترکیب، تجزیه وتحلیل و مقوله بندی شدند.دستاوردهای حاصله، دربردارنده 6 مؤلفه اصلی و 18زیرمؤلفه توسعه سرمایه انسانی اعضای هیئت علمی است که اعتبار آن از طریق آزمون کاپای کافمن تأیید گردید. مؤلفه های اصلی شامل توسعه توانمندی های شناختی و فراشناختی، توسعه توانمندی ها و شایستگی های تدریس، توسعه توانمندی ها و شایستگی های پژوهشی، توسعه شایستگی های ارتباطی، توسعه توانمندی ها و شایستگی های رهبری، و توسعه توانمندی ها و شایستگی های مدیریتی و راهبری بود. همچنین، بر اساس مبانی نظری پژوهش، مؤلفه های اصلی توسعه سرمایه انسانی اعضای هیئت علمی ازنظر سطح تحلیل، در دو سطح فردی و سازمانی جایابی شدند. این گروه بندی می تواند ابزاری مناسب برای برنامه ریزی توسعه سرمایه انسانی اعضای هیئت علمی باشد.

پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی مسائل تأمین مالی دولتی آموزش عالی و با استفاده از مرور نظام مند مطالعات پیشین و روش فراترکیب اجرا شده است. بدین منظور با بررسی مطالعات علمی عرصه منابع مالی، تعداد 91 مقاله مرتبط شناسایی شد. از این تعداد، 58 مقاله علمی منطبق با معیارهای ارزیابی کیفیت، به عنوان نمونه پژوهش انتخاب و مورد واکاوی قرار گرفت. دستاورد مرور نظام مند و فراترکیب یافته های کیفی منابع کلیدی منتخب، احصاء تعداد 42 کد مفهومی طبقه بندی شده در چارچوب 6 مقوله فرعی سیاست های وضعی و عدالت توزیعی؛ الگوهای تأمین مالی و سازوکارهای تأمین مالی دولتی؛ پیچیدگی برآورد شرایط و پیامدها است. مقوله های فرعی نیز به ترتیب ذیل 3 مقوله اصلی مسائل؛ سیاست گذاری، کارکردی و عملکردیِ تأیید شده توسط خبرگان عرصه تأمین مالی آموزش عالی با استفاده از شاخص ضریب توافق کاپا است. در نهایت، ضمن بحث و نتیجه گیری و تبیین دستاوردهای پژوهش با استناد به مبانی نظری مرتبط، پیشنهادهایی در جهت تأمین مالی دولتی آموزش عالی ارائه شد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه ساختاری بین توانمندسازی معلمان و میزان تعهد آن ها به تغییرات سازمانی انجام شده است. به منظور گردآوری داده ها و دستیابی به اطلاعات و داده ها برای بررسی هدف اشاره شده از روش توصیفی- پیمایشی و به منظور تحلیل داده های حاصل از روش تحلیل معادلات ساختاری استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه معلمان زن و مرد مدارس پایه ششم ابتدایی و اول متوسطه (پایه هفتم) استان سمنان شامل (309) نفر بودند که از این تعداد با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبی، 185 نفر برای نمونه پژوهش انتخاب شدند و «پرسشنامه تعهد به تغییر» هرزکوتیچ و مایر (2002) و پرسشنامه توانمندسازی معلمان رینهارت و شورت (1994) را تکمیل کردند. پایایی پرسشنامه ها با استفاده از آزمون ضریب آلفای کرونباخ معادل (89/0) برآورد و روایی نیز به روش روایی محتوایی بوده است. تجزیه و تحلیل داده هایِ حاصل از اجرای روش آماری تحلیل عاملی به کمک نرم افزار لیزرل نشان داد: 1) توانمندسازی معلمان و تعهد به تغییر سازمانی آن ها در ابعاد و مؤلفه های مختلف از همبستگی سطح بالایی برخوردار است؛ 3) مؤلفه های توانمندسازی معلمان از قدرت تبیین کنندگی بالایی برای تعهد به تغییر سازمانی معلمان مطالعه شده برخوردارند. توانمندسازی در ابعاد گوناگون و از مسیر اقدامات و راهبردهای سنجیده و برنامه ریزی شده، مسئولیت پذیری، پاسخگویی و انگیزه درونی عملکرد کارآمد و اثربخش را برای معلمان به همراه خواهد داشت.