زهرا پاکزاد

زهرا پاکزاد

مدرک تحصیلی: استادیار گروه نقاشی دانشگاه الزهرا(س)

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۱۹ مورد از کل ۱۹ مورد.
۱.

التفسیر الدلالي (الأیقوني) للوحة الحداد علی جسد المسیح لجیوتو مع الترکیز علی محتوی التجسد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: علم الأیقونات علم الصوره الرسم المسیحی جیوتو التجسد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۱ تعداد دانلود : ۱۳۴
یعتبر علم الأیقونات أحد الأسالیب التفسیریه فی دراسات الصوره، والذی یصف معنی الأعمال ویسعی إلی تفسیرها. وفی الفنون الدینیه مثل الفنون المسیحیه، هناک العدید من الرموز والإشارات التی تشیر إلی المعتقدات والتقالید. وأحد أهم المعتقدات المسیحیه هو تجسد الله. یهدف هذا البحث إلی کشف المعنی فی لوحه الرسام الإیطالی جیوتو بغیه فهم المفاهیم الرمزیه المتعلقه بالتجسد. یُطرح هذا السؤال بأنه کیف یبحث المنهج الأیقونی عن علامات التجسد فی لوحه جیوتو وما هی آثار العلم الذی یحمله الفنان علی اللوحه. منهج البحث هو المنهج التحلیلی - التاریخی حیث تم فی إطار علم الأیقونات، والمقاله مکتوبه استنادا علی مصادر المکتبه والصور. وبالتالی عالجنا هذا الموضوع بأنه کیف یظهر علم الأیقونه أثناء دراسه وجه التواصل البصری وما هو سبب تشکل العمل بناء علی رموز التجسد، وأخیرا ما هو الأسلوب والهدف النهائی للفنان فی تغییر الأسلوب السائد آنذاک. فاکتشفنا أن الهدف الأساسی للفنان هو الوصول إلی حقائق تتجاوز الروحانیه. وأخیراً جیوتو، رغم سیطره الدین، ولأول مره فی تاریخ الفن؛ استخدم الرسم کفن مستقل یعتمد علی الواقع ویعبر عن التجسد بمفاهیم واقعیه.
۲.

کارکرد معنایی و زیباشناختی موسیقی در کشف المحجوب هجویری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کارکرد معنایی موسیقی کلام نثرصوفیانه کشف المحجوب هجویری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۹ تعداد دانلود : ۱۱۳
در تعریفات شعر از سه عنصر عاطفه، تخیل و موسیقی سخن می رود. متون نثر فارسی در دوره های گوناگون، کم و بیش از عناصر شعری بهره برده اند.آثار صوفیانه و عارفانه به اقتضای اهداف و مضامینشان، گرایشی بیشتر به شاخصه های شعری داشته اند تا آنجا که گاه درک ظرایف معنایی و نمودهای زیباشناختی این متون به تحلیل تصاویر و جلوه های موسیقایی آن ها وابسته است. بر اساس این اهمیت، هدف مقاله حاضر، بررسی کارکرد یکی از عناصر کلیدی شعر؛ یعنی موسیقی در کشف المحجوب هجویری به عنوان یکی از مهم ترین متون نثر عارفانه  است تا میزان و کیفیت شعروارگی آن از این منظر مشخص شود. یافته های این پژوهش توصیفی-  تحلیلی نشان می دهند، موسیقی درونی و معنوی، کارکردی تعیین کننده در نثر هجویری داشته و به القای مؤثرترِ مفاهیم و ذهنیات، مدد بارز می رسانند. نمود موسیقی درونی که تناسب و جذابیت لفظی- آوایی را ارتقا می بخشد، بیشتر از معنوی بوده است. سجع به خصوص متوازی، جناس به ویژه زاید، تکرار واژه، واج آرایی و نیز تضاد از مصادیق بارزتر موسیقی درونی و معنوی در کشف المحجوب هستند که غالباً در این مواضع نمود می یابند: ذکر نام اولیاء و توصیف شخصیت و احوالشان، حکایت ها و نقل سخنان مشایخ و ارشادهای آنان و نیز تبیین اصطلاحات عارفانه؛ اعم از مفاهیم مرتبط با توحید، معرفت نفس، مرگ، فنا و بقای عرفانی، مراتب سلوک و نکوهش نفس و دنیای مذموم.
۳.

بررسی تقابل غرایز دوگانه اروس و تاناتوس در آثار کن کوری(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۳۴۰ تعداد دانلود : ۱۳۱
  مطابق با تعریف زیگموند فروید از نحوه عملکرد غرایز انسانی، تمامی جهت گیری های اعمال و رفتارهای انسان از عملکرد متضاد دو غریزه اروس و تاناتوس سرچشمه می گیرد؛ اروس، مظهر سازندگی است و زندگی می بخشد و در تقابل با آن تاناتوس، مظهر مرگ و تخریب است. با توجه به این که او، جایگاه غرایز را بخش ناآگاه ذهن می دانست می توان این بخش را مانند عرصه ای برای نبرد دایمی اروس و تاناتوس به حساب آورد. در این پژوهش، جلوه هایی از تقابل و نبرد بین غرایز دوگانه ِ فرویدی در آثار کن کوری، نقاش فیگوراتیو اسکاتلندی مطالعه می گردد. مساله پژوهش، سیر تکامل دیدگاه هنرمند نسبت به انسان و هم چنین، ارتباط او با جهان است؛ لذا برآنیم تا دریابیم جلوه هایی از نبرد میان غرایز چگونه در آثار این هنرمند قابل تشریح است؟ هنرمند در آثارش به چه تعریفی از بُعد وجودی انسان دست می یابد؟ در این پژوهش برآنیم با استناد بر نظریات زیگموند فروید در ارتباط با عملکرد غرایز و تاثیر تضاد و تنش آن ها بر رابطه انسان و محیط پیرامونش، به نمودهایی از این رابطه دوسویه در آثار کن کوری دست یابیم که به شکل تقابل سازندگی- تخریب، تولد- مرگ، تمدن و بربریت نمایان می گردد. به منظور دست یابی به پاسخ پرسش های مطرح شده، با بهره گیری از فراروان شناسی زیگموند فروید و نظریاتش در ارتباط با ساختار ذهن انسان، انرژی روانی و هم چنین، ساز و کار غرایز به تشریح منتخبی از آثار کن کوری می پردازیم. انسان در آثار کن کوری موجودی است که مابین نبرد دایمی دو غریزه متضاد گرفتار آمده است؛ نبردی که رنج می آفریند، عامل این رنج خواه درونی باشد و یا از محیط پیرامونش بر وی تحمیل گردد، او را به چالش می کشد؛ به همین جهت آثار این هنرمند به عرصه ای برای بازنمایی ناامیدی، بی هدفی و عدم اطمینان بدل می گردد. در آثار او، انسان موجودی است مملو از ابهام، دوگانگی و تردید که می تواند در قالب اثری انتقادی به سیاست ها و جنگ افروزی های سردمداران قدرت و یا نابرابری های اجتماعی ناشی از آن نمود یابد که احساسی از ناتوانی را در جوامع نهادینه می سازد؛ در مراحل دیگر، این ناتوانی مفهوم گسترده تری می یابد و ناتوانی جسمانی و روانی انسان را شامل می گردد. با این وجود، ذکر این نکته ضروری است که در این آثار تعریف مرز مشخصی بین نابودگری و نابود شوندگی ممکن نیست، چرا که وجود انسان در این آثار عرصه ای برای نبرد غریزه مرگ و زندگی است که در تعامل و تقابل با یک دیگر معنا می یابند.  
۴.

تحلیل پست مدرنیستی نقاشی های «وانگچی موتو» هنرمند معاصر آفریقایی-آمریکایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پست مدرن التقاط گرایی تکثر گرایی وانگچی موتو کلاژ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۰ تعداد دانلود : ۱۲۵
بیان مسئله: تعریف پست مدرنیسم هنری همواره با چالش هایی روبه رو بوده است؛ اما می توان با درنظرگرفتن برخی مؤلفه های شکل دهنده از جمله التقاط گرایی، تکثرگرایی، شالوده شکنی، اهمیت خرده روایت ها و خرده فرهنگ ها و بحران هویت به ابزاری برای تحلیل آثار هنری در این دوران دست یافت. در این راستا این پژوهش به دنبال پاسخگویی به این سؤالات است که ویژگی آثار وانگچی موتو کدام است؟ در آثار این هنرمند چه تشابهات و تمایزاتی می توان دریافت کرد؟ و رویکرد آثار چه رابطه ای با کلیدواژگان پست مدرن برقرار می کند؟ هدف پژوهش: هدف از این پژوهش جستجو و تحلیل خصلت های هنر پست مدرن در آثار «وانگچی موتو» هنرمند زن کنیایی تبار ساکن آمریکا است که نمونه ای از هنرمندان این دوره به شمار می رود و با درنظرگرفتن ویژگی آثارش می توان برای خوانش آن ها از این ابزار بهره برد. روش پژوهش: این پژوهش از طریق مطالعه کیفی به توصیف و تحلیل بخشی از آثار نقاشی های وانگچی موتو براساس مبانی نظری هنر پست مدرن می پردازد. نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد مؤلف با استفاده از کلاژ تصویری و مفهومی و به صورت کلی جهان بینی کلاژی هم در ساختار و هم در محتوای آثار خود به بیانی التقاطی و متکثر دست یافته است و از این طریق به شالوده شکنی روایت های کلان، به خرده فرهنگ زنان و سیاهان و مهاجران دست زده و از این طریق با مسئله بحران هویت ارتباط برقرار کرده است. موتو آثارش را به عنوان بیانیه های سیاسی-اجتماعی مطرح کرده و در آن به بیان و نقد مسائل تبعیض نژادی و طبقاتی موجود در جهان معاصر می پردازد.
۵.

استیتمنت در نقاشی معاصر ایران از منظر تحلیل گفتمان چندوجهی (مطالعه موردی: نمایشگاه های انفرادی نقاشی در گالری طراحان آزاد، از سال 1385 تا 1395)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تحلیل گفتمان چندوجهی زبان نوشتاری استیتمنت نقاشی معاصر ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۱ تعداد دانلود : ۲۴۹
بیان مسئله: استیتمنت نمایشگاه از جمله وجوه زبانی منفصل از اثر است که در کنار وجه تصویری آثار در نمایشگاه های هنری معاصر، به گفتمانی چندوجهی شکل می دهد. وجوه زبانی و تصویری در قالب یک گفتمان واحد و برای رسیدن به یک هدف با یکدیگر تعامل دارند. امروزه استیتمنت ها بخش انضمامی مهمی از روند خلق، خوانش و یا شکل گیری نمایشگاه ها هستند، به ویژه در موقعیت هایی که دلالت های مفهومی بر معناهای زیبایی شناختی پیشی یابد. بنابراین یکی از مسائل تازه در هنر معاصر کارکرد متن ها و یادداشت های نمایشگاهی و ارتباط آن ها با وجه تصویری گفتمان هنری است. سؤال: کارکرد این متون چیست؟ روابط این بخش از وجه زبانی با وجه تصویری در نمایشگاه و نقش آن ها در ارتباط با کارکرد استیتمنت ها به چه شکلی است؟ هدف: هدف از مقاله پیش رو مطالعه و طبقه بندی روابط افزایشی وجه زبانی نسبت به وجه تصویری در نقاشی معاصر ایران است. روش تحقیق: این مقاله از طریق مطالعه کیفی به بررسی کارکرد اصلی استیتمنت ها توجه کرده و با بررسی کارنماهای انفرادی نقاشی در گالری طراحان آزاد در فاصله زمانی 1385 تا 1395 و با استفاده از چارچوب نظری تحلیل گفتمان چندوجهی، به استخراج و طبقه بندی روابط زبانی (استیتمنت) و تصویری در بافت نقاشی معاصر می پردازد. نتیجه گیری: استیتمنت مؤثر قادر است با افزودن جزییات، وجه تصویری را افزایش دهد و یا از طریق توصیف، آن را تقویت نماید. اما از همه مهم تر می تواند وجه تصویری را گسترش دهد. این رابطه های افزایشی وجه تصویری را زمینه مند کرده که از مهم ترین کارکردهای استیتمنت به عنوان وجه زبانی منفصل است و به سمت یک صورت بندی یکپارچه ارتباطی و فرارشته ای که حاصل فرآیند روابط میان وجوه است حرکت می کند.
۶.

مطالعه ای بر گفتمان چندوجهی نوشتار/تصویر در هنر معاصر ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: گفتمان چندوجهی نوشتار/تصویر هنر معاصر هنر معاصر ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۹ تعداد دانلود : ۱۷۹
امروزه آثار هنری بسیاری با تلفیق وجوه زبانی و تصویری شکل گرفته اند و این شکل از خلق، ارائه آثار و دریافت آن ها را نیز تحت تأثیر قرار داده است. با درنظر گرفتن ارتباط دیرینه زبان و تصویر در هنر و همینطور نظریه های چرخش زبانی و تصویری، هیچ یک به تنهایی قادر نیستند ویژگی های این قسم از آثار و نمایشگاه های هنر معاصر را دربرگیرد. گفتمان چند وجهی نوشتاری و تصویری با مؤلفه های این بخش از هنر معاصر مطابق است. به این ترتیب این مقاله با هدف تبیین تعامل میان وجوه زبانی و تصویری در هنر معاصر از جمله هنر معاصر ایران قصد دارد به این دو پرسش پاسخ گوید که: 1- گفتمان چندوجهی در هنر معاصر به چه معناست؟ و 2- ویژگی های گفتمان چندوجهی در این بافت چگونه است؟ مقاله پیش رو از لحاظ روش، توصیفی و تحلیلی است و ابزارهای پژوهش شامل فیش برداری، مشاهده و مراجعه به اسناد و آرشیو نمایشگاهی می باشد. پاسخ این پرسش ها در قالب نتایج پژوهش به این ترتیب است که گفتمان چندوجهی به معنی مطالعه منابع نشانه شناختی متفاوت از جمله زبان و تصویر در نسبت با یکدیگر است. اگر گفتمان را بر اساس تعریف ون دایک، کاربرد زبان در بافتی خاص در نظر بگیریم، می توان گفت در بخشی از هنر معاصر، با گونه ای از گفتمان چندوجهی زبانی و تصویری روبه روییم. چراکه این بخش از هنر بر خلاف سنت مدرن، نماینده رابطه ناگسستنی زبان و تصویر است. استفاده از تکنولوژی های متنی و بصری این رابطه را به نمایش می گذارد و شبکه ای به هم پیوسته از وجوه و معناها به وجود می آورد. مخاطب نیز در مواجه با این گفتمان از بیننده صرف به بیننده/خواننده بدل می شود. در هنر معاصر ایران نیز شاهد نمونه های بسیاری از همکاری دو وجه زبان و تصویر در قالب یک فرم بیانی تازه و نمایش آثار در بافت نمایشگاهی به مثابه گفتمانی چندوجهی هستیم.
۷.

بررسی نظریه شئ شدگی در آثار هنرمند فتورئالیست دان ادی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شئ شدگی فتورئالیسم سرمایه داری نقاشی ویترین دان ادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۶ تعداد دانلود : ۱۱۸
پیش تر مارکس نشان داده بود که روابط بین اشیاء، روابط انسانی را لاپوشانی می کند. در اقتصاد کالایی، روابط اجتماعی، ضرورتاً به مثابه شکل درآمده و جز از طریق اشیاء نمی تواند بیان شود. به باور لوکاچ، طبق نظریه بت وارگی، ساختار اقتصاد کالایی موجب می شود اشیاء نقش اجتماعی ویژه ای داشته باشند. این نظریه مورد توجه هنرمند فتورئالیست دان ادی قرار گرفت. وی در آثارش، تبیین نظریه شئ وارگی را در موضوعاتی چون ویترین مغازه ها منعکس نمود. در این آثار عدم توجه به حضور انسان و تأکید شکلی و مفهومی بر جایگاه اشیاء پشت ویترین معرف اندیشه اصالت اشیاء نزد هنرمند است این امر در قیاس با انعکاس محو و مخدوش زندگی پویای خیابان درشیشه نشان دهنده تفوق جایگاه شئ در جامعه صنعتی و مصرف گرای معاصر است هدف از این پژوهش بررسی شئ شدگی در آثار نقاش فتورئالیست است. سوالات اصلی عبارتند از اینکه، نمود شئ وارگی ویترین درآثار دان ادی چگونه رخ داده است؟ رابطه زندگی شهری، فرهنگ مصرفی و شئ وارگی در آثار فتورئالیستی دان ادی با کدام عناصر بصری نمود یافته است؟ نتایج بدست آمده نشان می دهد که شئ شدگی در آثار فتورئالیستی مذکور نتیجه سرمایه داری و صنعت است. روش تحقیق به صورت توصیفی، تحلیلی و جمع آوری اطلاعات به صورت اسنادی، کتابخانه ای و دیجیتالی است.
۸.

ارتباط دوسویه متن و تصویر در نسخه واسطی مقامات حریری از منظر نقد اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مقامات حریری نسخه واسطی نقد ادبی نقد اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۰ تعداد دانلود : ۲۳۶
مقامات حریری اثر مشهور ابومحمدقاسم بن علی حریری بصری متولد ۴۴۶ ه.ق. است. این اثر ادبی از کهن ترین داستان های مصور ادبیات عرب دوران خلفای عباسی می باشد؛ ادبیات بی نظیر، جاذبه های داستانی به همراه انتقادات اجتماعی، آموزه های اخلاقی و تربیتی از ویژگی های منحصربه فرد آن است. محمود واسطی با مصور کردن این اثر نه تنها مکتب نگارگری بغداد را پی ریزی نمود، بلکه فرهنگی مصور از شرایط اجتماعی، رفتاری و اخلاقی آن روزگار به وجود آورد. از منظر نقد اجتماعی محیط بر ادبیات تاثیر دارد، و ادبیات نیز بر محیط اجتماعی موثر است. پژوهش های جامعه شناسی ادبیات نشان می دهد، برای شناخت اندیشه اجتماعی می توان از آثار شاعران و نویسندگان یاری طلبید. در نقد اجتماعی به روابط متقابل ادبیات و اجتماع توجه شده است؛ از این رو، مهم ترین راه بررسی و تحلیل آثار ادبی، فلسفی و هنری نمایشنامه ها، نقد و تحلیل اجتماعی است. با توجه به جایگاه ارزشمند مقامات حریری و ادبیات غنی و فن سخنوری و نیز این که نقدهای اجتماعی حریری تاکنون مورد توجه قرار نگرفته است، این پژوهش مختصرا، مهم ترین نقدهایی را که درون این اثر وجود دارد، بررسی می کند. انتقادات درون متن مقامات به سه عنوان حکومتی، رفتارهای عقیدتی - اجتماعی و اخلاقی - اجتماعی تقسیم می شود؛ که حکومت، عوامل آن، گروه های خاص تأثیرگذار اجتماعی و افراد مختلف جامعه را دربر می گیرد. این انتقادات نمایان گر ذهن جامعه گرای حریری و واسطی هستند. هر دو هنرمند، نویسنده و نگارگر، در این اثر، زشتی های سیاسی، اجتماعی، رفتاری و اخلاقی جامعه را درد پیکره انسانی می دانند. حریری کاستی های اجتماعی، اخلاقی و رفتارهای سیاسی نادرست را با زبان نوشتاری و تصویری تلخ و گزنده بیان نموده و حاکمان، عالمان و مفسران و موعظه گران مذهبی زمان خود را مورد انتقاد قرار داده است. از نظر او جامعه سالم و عادل بستر پرورش و سازنده انسان کامل است و سازندگی اجتماعی بشری را در گرو به پای بندی مسایل شهروندی و اجتماعی می داند. این مقاله با روش نقد اجتماعی به توصیف و تحلیل متن نوشتاری و تصویری مقامات حریری می پردازد و به واقعیات جامعه اجتماعی آن روزگار و هم چنین، به نتایج تحقیق دست خواهد یافت.
۹.

تبیین شباهت های ساختاری نقاشی خودآموختگان با نقاشی کودکان بر اساس رویکرد روانشناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نقاشی کودکان نقاشی خودآموختگان واقع گرایی فکری شباهت های ساختاری نئوتنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۰ تعداد دانلود : ۲۴۴
افرادی که فاقد آموزش های رسمی هنر هستند به گونه ای خودانگیخته دست به آفرینش زده و آثاری خلق می کنند که با وجود منحصر به فرد بودنشان شباهت های زیادی به یکدیگر دارند. این شباهت ها را بیش از همه می توان در نقاشی های کودکان و خودآموختگان مشاهده کرد که می توانند نشان دهنده ی ریشه های روانشناختی مشترک آفرینندگان آن ها باشند . پرسش این جاست که «نقاشی کودکان و خودآموختگان از چه جنبه هایی و تا چه اندازه به یکدیگر شباهت دارند؟» و «علت بروز این شباهت ها را چگونه می توان تبیین نمود؟» هدف این پژوهش تبیین دلایل بروز این شباهت های ساختاری با رویکردی روانشناختی است که پس از بررسی و تحلیل آثار هر گروه مشخص می شود که دو عامل اصلی، یعنی عدم آموزش های رسمی و پرداخت ذهنی به موضوع، باعث شباهت آن ها شده و خود دلیلی است بر این امر که مراحل رشد انسان خطی نبوده، بلکه دایره وار است و آغاز نقاشی در دوران سالخوردگی را می توان نمودی از نئوتنی دانست که شور و شوق دوران کودکی و حس کنجکاوانه ی آن دوران دوباره در فرد زنده می شود. پژوهش پیش رو از جمله پژوهش های کیفی است که به صورت توصیفی- تحلیلی و به شیوه ی کتابخانه های و میدانی انجام شده است.
۱۰.

تحلیل کارکرد عناصر بلاغی (تخیل و موسیقی) در نثر شاعرانه تذکره الاولیاء عطار نیشابوری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بلاغت تخیل موسیقی کلام نثر شاعرانه تذکرهالاولیاء عطار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۷۰ تعداد دانلود : ۷۶۹
در تعریف های ارائه شده از شعر، از سه عنصر عاطفه و تخیل و موسیقی سخن می رود. متون نثر فارسی در دوره های گوناگون، کم و بیش از عناصر شعری بهره برده است. در این میان، آثار صوفیانه و عارفانه، به اقتضای موضوع و مضامین، بیشتر به ویژگی های شعری گرایش داشته است؛ به گونه ای که گاهی درک ظرایف معنایی و کسب لذت بیش از آنکه از صورت این متون به دست آید، به تحلیل تصاویر و جلوه های موسیقایی آنها وابسته است. براساس این اهمیت، هدف این مقاله بررسی کارکرد دو عنصر کلیدی شعر، تخیل و موسیقی در تذکر ه الاولیاء، یکی از مهم ترین متون نثر عارفانه، است تا میزان و کیفیت شعروارگی آن مشخص شود. یافته های این پژوهشِ توصیفی   تحلیلی نشان می دهد که جلوه های موسیقایی این اثر بیشتر و متنوع تر از نمود تخیل است. هر دو عنصر در نثر عطار کارکردی تعیین کننده و مهم دارد. سجع، جناس، تضاد و واج آرایی از مصداق های برجسته موسیقی درونی و معنوی در تذکر ه الاولیاء است که بیشتر در هنگام طرح این مباحث نمود می یابد: ذکر نام اولیا و توصیف شخصیت و احوالشان، تبیین توحید، معرفت نفس، مرگ، فنا و بقای عرفانی، تقابل میان مفاهیم خُرد و کلان هستی، مراتب سلوک و نیز نکوهش نفس و دنیای مذموم. ازنظر بررسی صور خیال، عطار از تشبیه، کنایه، پارادوکس، نماد، تشخیص و تلمیح بیشتر بهره می گیرد که بیشتر هنگام معرفی و توصیف شخصیت، احوال و افعال عارفان و نیز نقل سخنان آنان، تبیین کرامات و مکاشفات و تمرکز فرمی   معنایی روی نام عارفان کاربرد می یابد.
۱۱.

شناسایی و معرفی نگارگران و حامیان نسخه خطی شاهنامه فردوسی کتابخانه ملی فرانسه به شماره 490(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: نگارگری ایران مکتب قزوین مکتب اصفهان شاهنامه مصور کتابخانه ملی فرانسه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۰ تعداد دانلود : ۹۵۲
شاهنامه فردوسی محفوظ در کتابخانه ملی فرانسه به شماره 490 متعلق به عصر صفویه است. با توجه به امضا و کاتب آن در تاریخ ذی قعده 1012 ه.ق (30 آوریل 1604 میلادی) به دست محمد جان الکرمانی کتابت آن به پایان رسیده است. این نسخه دارای 55 نگاره بدون امضا و رقم است. هدف از این پژوهش شناسایی و معرفی حامی، کارگاه و نگارگران آن است. به این منظور از طریق بررسی ویژگی های این نسخه همچون تذهیب، شیوه اجرایی نگاره ها و مقایسه تطبیقی و تاریخی آن با نسخ مشابه، هنرمندان، حامی و کارگاهی که این نسخه در آن تهیه شده است را شناسایی و معرفی می نماید. سوال اصلی این تحقیق حاضر آن است که کارگاه، سفارش دهنده و نگارگران شاهنامه کتابخانه ملی فرانسه به شماره 490 چه کسانی هستند. روش این تحقیق بر پایه مقایسه تطبیقی، تاریخی و بررسی شیوه های اجرایی نگاره ها می باشد. برای این منظور از منابع مکتوب و اسناد تاریخی و کتابخانه ای استفاده می شود. ویژگی های بصری نگاره های شاهنامه کتابخانه ملی فرانسه به شماره 490، خصوصیات مکتب قزوین و اصفهان را نشان می دهند. با توجه به جایگاه حبیب الله ساوه ای در آن مقطع تاریخی و تاثیر شیوه اجرایی او در نگارهای این شاهنامه بی تردید می توان برخی از نگاره های آن را به وی منتسب نمود، سایر نگاره های این نسخه به شیوه محمد هروی اجرا شده است.
۱۲.

جهان اجتماعی و نقش مجسمه های شهری آنیش کاپور در میدان هنر از منظر پیر بوردیو(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : ۷۴۵ تعداد دانلود : ۵۲۴
آنیش کاپور معاصر هنرمند مشهور هندی/ بریتانیایی، هنر را با مهندسی، زیبایی شناسی را با زندگی، هویت را با جهانی شدن پیوند داد. بوردیو می گوید هر میدانی "بینشی و برشی" از جهان به مشارکت کنندگان بازارهای آن، تحمیل می شود. نقش تحمیلی نظام سرمایه داری بر هنر معاصر روشن است. تفاوت های صوری آثار هنر معاصر همراه با همگنی وسیع و پیروی اصل تنوع است. این پژوهش در قلمروی جامعه شناسی هنر، درباره ی چگونگی رابطه ی پیچیده و چندوجهی میدان هنر معاصر است. هدف تشخیص نیروهای تاثیرگذار بر آثار هنری به ویژه مجسمه های شهری در عرصه عمومی و میدان هنر معاصر است. چرا و در چه شرایطی کنش گران اجتماعی این نوع آثار را تولید می کنند و پیآمدهایش بر تولید هنری، میانجی گری کدام است؟ این پژوهش به روش توصیفی و تحلیلی قصد دارد با تمرکز بر آثار کاپور به شاخص های هنر عمومی و شناخت میدان های تاثیر گذار این هنر دست می یابد. نتایج نشان می دهد ماهیت آثار کاپور مانند بسیاری از تولیدات هنر معاصر و کارکردهای آنها در جهان سرمایه داری تناقضاتی را نمایان کرده اند. آزادی در هنر معاصر از نوع عمومی و همگانی نبوده و بیشتر در زندگی نخبگان وجود دارد که امکان تجربه هنری ، حق انتخاب در مصرف و هر نوع گزینشی را برایشان فراهم می سازد.
۱۳.

عوامل هم گرایی و واگرایی در روابط اقتصادی-سیاسی، هند-چین (2015-2001)

کلید واژه ها: واگرایی هم گرایی هند چین روابط سیاسی روابط فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۹ تعداد دانلود : ۳۸۳
چین و هند دو قدرت نوظهور آسیایی نگاه ویژه ای به روابط میان خود دارند. سیر جدید روابط میان دو کشور بر اندیشه های نسل جدید رهبران دو کشور است که به دنبال حل و فصل اختلافات کهن برآمدند و روابط جدیدی را پایه گذاری کردند که سرآغاز فصل نوین همکاری استراتژیک دو قدرت آسیایی شد. ظرفیت بالای هند در زمینه کثرت گرایی به عنوان بزرگ ترین دموکراسی جهان ابراز قدرتمندی است که در کنار جمعیت زیاد، ظرفیت منابع انسانی و منابع زیرزمینی و رشد نسبتاً سریع اقتصادی توان رقابت را افزایش داده است. در مقابل چین هم با درآمد سرانه بالا، توان اقتصادی بالا و جایگاه مناسب در صحنه بین الملل در موقعیت خوبی قرار دارد. همکاری و تعامل گسترده این دو قدرت بزرگ آسیایی می تواند شرایط جدیدی را نه تنها در منطقه بلکه در عرصه جهانی به وجود آورد. بر این اساس در این پژوهش به این پرسش پاسخ داده می شودکه: با توجه به عوامل هم گرایی و واگرایی موجود در روابط دو کشور، در نهایت کدام دسته از عوامل نقش مؤثری ایفا نموده و ساختار کلی روابط دو کشور را پیش می برد؟ با توجه به عوامل هم گرایی و واگرایی روابط دو کشورمورد بررسی قرار می گیرد.
۱۴.

سهم منابع آبی ایران از سامانه های جوّی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: منابع آبی ایران تغییرات اقلیمی سامانه سودانی - خلیج فارس گرمایش جهانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۴ تعداد دانلود : ۳۹۸
بسیاری از پژوهشگران معتقدند سامانه های جوّی حاکم بر ایران در دوران سرد و گرم گذشته با زمان ما یکی بوده است؛ ولی همگی به این واقعیت اذعان دارند که حوزه عملکرد و سهم آنها در تأمین منابع آب جوّی ایران به شدت دستخوش تغییر و نوسان بوده است. گفته می شود این تغییرات و نوسانات در عصر ما بیشتر ناشی از عملکرد بشری است و پیامدهای آن از هم اکنون دامنگیر ما شده است. براساس پژوهش های متعدد، میزان تغییرات دما در ایران رشدی بسیار بیش از متوسط جهانی دارد. در این مقاله سعی شده است ضمن تعیین سهم نزولات جوّی ایران از سامانه های مدیترانه ای - خزری، سودانی - خلیج فارس و موسمی - عمانی با روش تحلیل داده های متوسط بارش ایران در طول یک دوره آماری 50 ساله، سهم منابع آبی ایران از سامانه های جوّی نشان داده شود. یافته ها نشان می دهد: از 415 میلیارد متر مکعب بارش ایران، بیشترین سهم رطوبتی واردشده مربوط به سامانه مدیترانه ای - خزری با 240 متر مکعب، سپس سامانه سودانی- خلیج فارس با 152 متر مکعب و فقط 5/22 متر مکعب بارش ها مربوط به رطوبت تزریق شده از دریای عمان و سامانه های موسمی است. ناهمواری ها، چکادها و چاله ها در ایران توزیع سرمایه های آب جوّی را دستخوش دگرگونی و مدیریت تاریخی منابع آبی را نیز کنترل کرده است. گرمایش دمای ایران در چند دهه آینده اگر بر سهم آبی سامانه های جوّی بی تأثیر فرض شود، قطعا میزان ظرفیت ذخیره سازی طبیعی آب در پهنه سرزمین ایران در برابر افزایش دما تا یک سوم فعلی کاهش خواهد یافت و این تغییرات، موجودیت مدنی را در ایران مرکزی با خطری جدی روبرو خواهد ساخت.
۱۵.

کارکرد فناوری و رسانه در راهبرد گروه های تروریستی حاضر در خاورمیانه

تعداد بازدید : ۴۳۱ تعداد دانلود : ۲۴۸
تروریسم مفهومی کهن در ادبیات سیاسی محسوب می شود. این مفهوم گرچه قدمت طولانی دارد اما در دهه اول قرن بیست و یکم اهمیت جهانی یافت. با وقوع حادثه تروریستی در سال 2001 عده ای از تروریست های وابسته به گروه القاعده حادثه تاریخی 11 سپتامبر را رقم زدند. از این زمان به بعد تروریسم با مذهب پیوند عمیقی یافت و گروه های اسلامی، از سوی افکار عمومی جهانی که عمدتاً از رسانه های غربی سیراب می شدند، بعنوان تروریست شناخته شدند، رسانه های غربی با سوء استفاده از این موضوع اسلام را بطورکلی متهم به ترویج آموزه های تروریستی نمودند. امروزه با گسترش فرایند جهانی شدن و توسعه رسانه ها و ارتباطات، بعنوان یکی از ابزارهای بسیار مهم در گستره سیاست است. در این میان امکانات رسانه ای جدید (اینترنت و فضای مجازی) تأثیرگذاری بر افکار عمومی را که تاکنون فقط در انحصار دولت ها بوده است، برای افراد و گروه های دیگر نیز ممکن کرده است. هدف این مقاله، پاسخ به این پرسش است که، اینترنت و رسانه های مجازی چه تأثیری بر گسترش افکار عمومی و جذب گروه های تروریستی داشته است؟ با این فرضیه، گروه های تروریستی پیش از داعش نیز برای دستیابی به هدف های خود از شبکه های ارتباطی استفاده کرده اند، برخلاف گروه های پیشین، داعش به خوبی توانسته است از امکانات رسانه ای موجود، برای دستیابی به هدف های خویش بهره برد. در مقاله حاضر تلاش شده است ضمن بررسی مباحث نظری کارکرد رسانه در عصر اطلاعات و پیوند آن با سیاست، پدیده تروریست و بهره گیری از شگردهای گوناگون رسانه ای برای پیشبرد هدف های خود در منطقه خاورمیانه تبیین کند. این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای و اینترنتی انجام شده است.
۱۶.

موضوعات مذهبی در نقاشی های مدرن و پست مدرن( مطالعه موردی پُل گوگَن- فرانسیس بیکن- میمو پالادینو- رابرت گابر)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدرنیسم پست مدرنیسم مذهب گوگَن بیکن پالادینو گابر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۴۰ تعداد دانلود : ۳۹۳
یکی از زمینه های پژوهش های میان رشته ای در حوزه فرهنگ، مطالعات مربوط به نسبت دین و هنر است. به واقع می توان دوره هایی در تاریخ هنر مشاهده کرد که نقطه امتزاج مذهب و هنر هستند. هرچند این درهم آمیختگی هنر و مذهب همیشه در یک سطح نبود، اما بی شک مذهب یکی از بسترهای مهم خلق اثر هنری محسوب می شد. در دوران مدرن و پست مدرن اوضاع تغییر کرد و مذهب و هنر دیگر همسو نبودند. دراین بین هنرمندانی بودند که نشانه ها و یا روایت های مذهبی را موضوع کار خود قرار دادند. هدف این پژوهش بررسی تحلیلی، تاریخی و اجتماعی هنر مدرن و پست مدرن است که به چگونگی نسبت هنر و مذهب در آثار چهار هنرمند مدرنیسم و پست مدرنیسم (پُل گوگَن، فرانسیس بیکن، میمو پالادینو، رابرت گابر) می پردازد. سؤال اصلی آن است که رابطه هنر مدرن و پست مدرن با آموزه های دینی، سیاسی و اخلاقی چگونه است و گزینش و چیدمان عناصر بصری به چه ترتیبی است؟ هنر مدرن می خواهد خود غایت خویش باشد نه وسیله تبلیغ و ترویج و تحکیم آموزه های سیاسی، دینی و اخلاقی. آنچه در اندیشه پست مدرن مطرح می گردد این است که باید از عقل ها و بینش ها و اندیشه های متکثر، بدون تلاش برای تأثیرگذاری، سخن به میان آورد. این تحقیق با استفاده از رویکرد پژوهش کیفی انجام شده است و داده های مورد نیاز آن از طریق اسناد و مدارک کتابخانه ای گردآوری شده است و محقق نسبت به توصیف و تحلیل جامعه آماری پژوهش با مطالعه آثار نقاشی پُل گوگَن، فرانسیس بیکن، میمو پالادینو، رابرت گابر، به اهداف مورد نظر دست خواهد یافت. نتایج نشان می دهد، اثر هنری در خلأ خلق نمی شود، بلکه برآیندی از زمان، مکان و آگاهی دوران خالق آن است. در آثار هنریِ دوران مدرن اشارات مذهبی ریشه در نقد خردباوری دارد. آثار پست مدرنیسم ثمره سرهم بندی خودپسندانه عناصری است که فقط به سبب ظاهر بصری شان در کنار یکدیگر قرار می گیرند و یا انتقادی رادیکال به آموزه های مذهبی دارند.  
۱۷.

نقش صنایع دستی در کارآفرینی زنان و توسعه اقتصادی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: اقتصاد کارآفرینی روستا صنایع دستی فن آوری بومی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۲۴ تعداد دانلود : ۱۰۹۶
در این مقاله به بررسی و شناخت عملکرد صنعت قالی بافی در توسعه اقتصاد روستایی در منطقه وزوان (استان اصفهان) پرداخته شده و در این راستا نقش گسترش صنایع دستی به عنوان اقتصاد پایدار مورد توجه واقع شده است. اهمیت این فعالیت و نقش آن در توسعه اقتصادی و فرصت های شغلی ایجاد شده با الگوی اجرایی در کشورهای در حال توسعه مانند هندوستان و چین مطابقت داده شده است. توسعه اقتصادی در کشورهای فوق الذکر با تکیه بر دانش و فن آوری بومی و نقش آن در فرآیند توسعه، محوریت موضوع را به خود اختصاص داده است. لذا در این پژوهش توصیفی وتحلیلی به عنوان نمونه فعالیت زنان روستایی بخش شمال استان اصفهان (میمه، وزوان) در نظر گرفته شده است. تجزیه و تحلیل نظرات و ارایه راهکارها و الگوهای کارکردی از اهداف اصلی این پژوهش است. نتایج حاصل نشان می دهد، برنامه کارآفرینی این زنان در حوضة قالی بافی موجب توسعة اقتصاد روستایی شده و حدود هشتاد درصد در توسعه و گسترش صنایع دستی نقش مهی را ایفا نموده است. این روند منطبق بر الگوهای کارکردی می باشد که در هندوستان و چین سبب بالا بردن موقعیت آنها در اقتصاد جهان شده است.
۱۸.

نگاهی به شیوه های شکل گیری نگاره های شاهنامه رشیدا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: مکتب اصفهان شاهنامه رشیدا نگارگری ایرانی شیوه اجرایی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی هنر و معماری هنرهای زیبا هنرهای تجسمی طراحی، نقاشی ایران و اسلام نقاشان
  2. حوزه‌های تخصصی هنر و معماری هنرهای زیبا هنرهای تجسمی طراحی، نقاشی ایران و اسلام سبک ها
تعداد بازدید : ۱۸۶۵ تعداد دانلود : ۹۱۴
شاهنامه رشیدا با 93 نگاره بدون رقم، متعلق به قرن یازده ه.ق محفوظ در موزه کاخ گلستان، یکی از شاهنامه های مهم دوره صفویه به شمار می رود. خوشنویسی و نگارش زیبای آن به عبدالرشید دیلمی منسوب بوده؛ ازاین رو به شاهنامه «رشیدا» معروف شده است. به دلیل اینکه این شاهنامه امضا و شناسه ای ندارد، این مقاله به بررسی شیوه های شکل گیری در نگاره ها پرداخته و همچنین هنرمندان آن را شناسایی و معرفی کرده است. سؤال اصلی پژوهش این است که نگاره های این شاهنامه، هویتی مشخص از مکتب نقاشی اصفهان دارند یا می توان از شیوه اجرایی نگاره ها به شناسایی هنرمندان آن پی برد؟ این پژوهش با روش بررسی تحلیلی و تطبیقی آثار به جامانده از هنرمندان مکتب اصفهان با نگاره های شاهنامه رشیدا به این نتیجه دست یافته است: نقاشی های این نسخه از منظر ساختار تصویری، رنگ بندی، پیکره نگاری و شیوه اجرایی با نقاشی اصفهان و ویژگی های بصری آثار دو تن از نقاشان این دوره، یعنی محمد یوسف و محمد قاسم انطباق دارند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان