آشنایی با آرای سنت گرایان در باب هنر و معماری اسلامی با نقد نظرات «تیتوس بورکهارت» (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
اکثر سنت گرایان، متفکرینی با مشی اسلام صوفیانه و با تأکید بر رمز و راز هستند که به حقیقتی فراطبیعی مشترک و جهانی در بطن سنت های دینی باور دارند. این جریان با رنه گنون آغاز و با بورکهارت، شوان، کوماراسوامی، لینگز و... تداوم یافت و بر دین شناسی تطبیقی معاصر تأثیرگذار بود. این امر در جهان اسلام با نحله های عرفانی و از طرفی دیگر با آیین های شرق دور گره خورده است. این طیف از نظریه پردازان آرای خود را در قالب معماری و هنر اسلامی بیان کرده و با مباحث غیرمنطقی و احساسی چنان ایجاد شبهه و ابهام نموده اند که سالیانی است جامعه فرهنگی-هنری ایران را دچار سردرگمی و پریشانی کرده اند. نقد آرای بورکهارت در زمینه مبانی نظری هنر و جلوه های هنر و معماری اسلامی، پرده از تقدس گرایی و گریز از عقل گرایی برداشته و تلاشی برای معرفی و ارزیابی واقعی و منطقی در زمینه هنرهای جهان اسلام است. سنت گرایان با تأکید بر خرد جاویدان، معتقد به سنتی ثابت و مقدس و رمزآلود درتمامی ادیان بشری هستند و اسلام، مسیحیت، یهود و آیین های شرقی آسیا را دارای سنت مشترک می دانند. متأسفانه تعریف ایشان از سنت با تعریف سنت در اسلام و قران کریم خلط شده که انحراف فاحش از همین جا سرچشمه یافته و منجر به تعبیر و تفسیرهای غیرعلمی و خلاف واقع در زمینه های مختلف و به ویژه هنر و معماری اسلامی شده است.An Introduction to the Views of Traditionalists on Islamic Art and Architecture through the Critique of Titus Burckhardt
Most traditionalist thinkers, influenced by Sufi Islam and emphasizing the mystical aspects, believe in a shared and universal supernatural truth inherent in religious traditions. This intellectual movement, initiated by René Guénon and carried forward by figures such as Titus Burckhardt, Frithjof Schuon, Ananda Coomaraswamy, and Martin Lings, has significantly influenced contemporary comparative theology. Within the Islamic world, it intertwines with mystical currents and Eastern religious practices. These theorists express their views through Islamic architecture and art, employing illogical and emotional arguments that have led to confusion and disorder in Iran’s cultural and artistic community for many years. Critiquing Burckhardt’s views on the theoretical foundations of art and the manifestations of Islamic art and architecture reveals a tendency towards sanctification and a retreat from rationality, aiming to offer a realistic and logical assessment of the arts in the Islamic world. Traditionalists, emphasizing perennial wisdom, hold a belief in a fixed, sacred, and esoteric tradition across all human religions, perceiving a common tradition in Islam, Christianity, Judaism, and Eastern Asian religions. Unfortunately, their definition of tradition diverges significantly from the Islamic understanding found in the Holy Quran, leading to gross misinterpretations and unscientific interpretations in various fields, particularly in Islamic art and architecture.