چون ادبیات آینة تمام‌نمای روح یک ملت و منعکس‌کنندة تحولات اجتماعی هر عصر است؛ ادبیات جنگ به ویژه شعر آن نشان‌دهندة هشت سال دفاع و مقاومت ملت مبارز ایران است. در این مقاله سعی شده است انعکاس تحولات ناشی از جنگ بر موضوعات، مضامین و قالبهای شعر این دوره ارزیابی شود. برای تبیین این مسأله با مروری بر اشعار جنگ، ابتدا به بحث دربارة ویژگی‌های شعر جنگ و موضوعات و مضامین آن پرداخته، تحولات خاص هر قالب را بررسی کردیم. ضمن این بررسی آشکار شد تجلی و تأثیر جنگ بر ادبیات، موضوعات و مضامین تازه‌ای را که پیش از این در شعر جایگاهی نداشتند به عرصه شعر و شاعری وارد کرد؛ چنانکه این اشعار بیانگر عاطفه، تخیـّل و احساسات شاعرانة شاعران جنگ هستند. قالبهای شعر جنگ نیز بسیار متنوع است و شاعران از تمامی قالبهای کلاسیک و نو با زبانی ساده و عاری از تکلف برای بیان موضوعات و مضامین مورد نظر خود استفاده کرده‌اند اما فراوانی غزل، مثنوی، رباعی، دوبیتی و قالبهای نو چشمگیرتر از سایر قالب‌هاست، همچنین قالبهای غزل و رباعی در شعر جنگ صبغه‌ای خاص دارند.
