پژوهشی در زندگانی، آثار و اندیشه جمالی تبریزی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
جمالی تبریزی از شاعران گمنام خمسه پرداز سده های هشتم و نهم هجری است. از این شاعر ناکام خمسه ای مشتمل بر پنج منظومه به نامهای « تحفه الابرار»، «مهرونگار«، «محزون و محبوب»، «هفت اورنگ» و «انوشنگ نامه» باقی مانده که یگانه نسخه شناخته شده آن در موزه بریتانیا نگهداری می شود. تعداد ابیات باقی مانده در این نسخه 19648 بیت است. جمالی همّت خود را مصروف تقلید از روش خمسه نظامی گنجوی کرده، با این تفاوت که زبان او در این خمسه ساده و بی پیرایه است. از زندگی و احوالات شخصی شاعر جز این خمسه در هیچ منبع شناخته شده ای، اطلاعی به دست نمی آید. او چهار منظومه اول خمسه خود را به امیران تیموری و منظومه آخر خود را به یکی از امرای قراقویونلو تقدیم کرد؛ امّا نتوانست مقبولیّتی در نظر ایشان پیدا کند. این عدم مقبولیّت، دلیل اصلی ناشناختگی و به حاشیه رانده شدن خمسه او بوده است. در این پژوهش، کوشیده ایم با جستجو در «خمسه جمالی تبریزی» به اطلاعاتی درباره شاعر آن دست یافته و ضمن ترسیم طرحی از زندگی و احوال او، منظومه های وی را نیز معرّفی کنیم.Jamali Tabrizi, a Khamsa Storyteller and Poet
Jamali Tabrizi is one of the eighth and ninth century’s unknown Khamse storytellers who had written five Masnavis in response to Nezami Ganjavi. There is little information about his life and a part of our knowledge about his birthplace and family is from what was mentioned in his works. From his works, it can be inferred that he was born in the second half of the eighth century and lived until 828 AH. The Khamse of Jamali Tabrizi has 19648 verses and contains Masnavis "Tohfat-ol Abrar", "Meher -o Negar", "Mahzoun -o Mahboub", "Haft Awrang" and "Anoushang Nameh". The only known version of Khamse Jamali is a Manuscript number "1284" in India Office which is held in the Great Britain Museum. The first poems of Khamse are dedicated to Timurid rulers, and the last poem is dedicated to one of Qara-qoyunlu monarches. Unfortunately, the rulers did not pay attention to him and he was one of the unknown and disappointed poets of Iran.
تبلیغات
