ابوعلی رودباری: عارف جوانمرد (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
یکی از عارفان گمنام قرن سوم و اوایل قرن چهارم هجری، ابوعلی رودباری است که با القابی همچون «حافظ حدیث، ادیب، فقیه، امام قوم، ائمّه و شاعر صوفیان»، در کتب تذکره و انساب از او یاد شده است و مشایخ و بزرگان بسیاری چون «ابوعلی کاتب، ابویعقوب نهرجوری و خواجه عبدالله انصاری»، از وی به نیکی یاد کرده، تقوا و اخلاق و دانش و هنر شاعری و حافظه شگرف او را در حفظ احادیث، ستوده اند. با وجود این، شخصیّت، اندیشه ها و میراث تصوّف رودباری، بسیار مهجور و ناشناخته مانده و در نوشته های معاصر، گاه کوچک ترین اشاره ای به وی و دیدگاه های عرفانی و سلوک جوانمردی اش، نشده است. این در حالی است که با کمترین تأمّل در زندگی و سلوک عرفانی ابوعلی و حکایت های منقول از وی -بویژه در زمینه فتوّت و جوانمردی- به نتایجی شگفت و بدیع در زمینه پیوند میان «تصوّف و فتوّت» می رسیم و صفات و اخلاق جوانمردانه رودباری را شایسته تحسین می یابیم. در این مقاله کوشش شده است که در دو قسمت مجزّا(سخنان و رفتار)، برای نخستین بار، اندیشه ها و رفتارهای جوانمردانه رودباری به عنوان «عارفی جوانمرد» بررسی و بیان شود؛ سخنان و رفتارهایی همچون: ارکان سه گانه فتوت، اهمیّت شرم و حیا در سلوک جوانمردانه، رفق و مدارا با درویشان، اهمّیّت سپاس-گزاری، جوانمردانِ پاکباز، گذشت و چشم پوشی از لغزش های دوستان و دشمنان، ضیافت ها و مهمانی های پرهزینه و سرانجام بذل و بخشش بدون قید و شرط بی منّت به فقیران.Abu Ali Roodbari: A Mystic of Chivalry Manner
Abu Ali Roodbari is among the least known mystics from beginning of the fourth century (AH). He is more known with titles such as scholar, jurist, Imam, Imam of Sufi, and Sufi poet in biographical studies. A number of great people such as “Abu Ali Kateb, Abu Yaghoob Nahrjuri, and Khajeh Abdollah Ansari have praised his virtue, morality, knowledge, art of memory, and his prodigious memory in memorizing knowledge. Furthermore, the character, beliefs, and Sufi heredity of Roodbari have been unknown and sometimes the slightest attention has been paid to his mystic views and chivalry manners . While with the slightest reflection on his life and his mystic manners, a careful and meticulous reader discovers wonderful and new consequences in the realm of correlation between chivalry and Sufism and praises his morality . In this article, an effort has been made to analyze the beliefs and chivalry manners of Roodbari such as “chivalrous mystic” in two separate parts. And behaviors such as triple pillar of generosity, the importance of modesty in conduct of chivalry, tolerance with Dervish, the importance of gratitude and integrity, ignorance over the slip of friends and enemies, costly banquets and parties, giving and unfailing kindness and forgiveness to the poor are stated.
تبلیغات
