تکنولوژی و تغییرات فرهنگی دینی
آرشیو
چکیده
این مقاله میزان تغییرات صورت گرفته در حوزه دینی و مراسم و رفتار دینی را در دوره جدید و با تاکید بر نقش و اثرگذاری تکنولوژی چون اتومبیل مورد تحلیل قرار می دهد. افراد جامعه ایرانی تجربه خاص دینی به لحاظ ذهنی و عینی در سطح مناسک و مراسم دینی دارند که حاصل اموخته ها و رفتار انها می باشد. تغییرات ایجاد شده در این تجربه طی یک دوره تاریخی بیشتر نشان داده می شود. در اینکه تغییرات چه ماهیتی دارند و چگونه صورت می گیرند, توافق نظری وجود ندارد. یکی از راههای دست یابی به معنای نسبتا نزدیک به یکدیگر, تمرکز بر نقش تکنولوزی بر رفتار و مناسک دینی است. بدین لحاظ می توان مدعی شد بخشی ار تغییرات در اثر نفوذ تکنولوژی بر جامعه دینی و به خصوص مراسم فهمیده می شود. به نظر می رسد زندگی دینی و مراسم مذهبی بیش از گذشته در معرض نفوذ تکنولوزی و عوامل متفاوت ان قرار گرفته است. مطالعه رابطه بین تکنولوژی و مراسم مذهبی از منظر مطالعات فرهنگی نیز مهم است . سوال ان است که چگونه مراسم دینی با ورود تکنولوژی دچار تغییرات و دگرگونی های متعددی شده است؟ این سوال به سوالهای دیگری قابل تقسیم است. ایا تکنولوژی مدرن می تواند با نمادهای مذهبی گذشته مراسم همذات پنداری نماید و قادر باشد به عنوان یک محصول .مدرن جانشین یک محصول فرهنگی و دینی قرار بگیرد؟ آیا تکنولوژی (با استفاده از علائم و نمادهای دینی در قالب شعارها و تصاویر) می تواند در خدمت دین قرار گرفته و شیی چون ماشین جایگزین دیگر ابژه های دیگر شود؟ به نظر می رسد یک ابزار تکنولوژیکی مثل اتومبیل در عین حال که کارکرد اقتصادی دارد می تواند به گونه ای موقتی با توجه به زمینه ها و ظرفیتهای متفاوت ان، کارکرد دینی نیز بیابد. به عبارتی توجه به وجه نمادین و تولید معنای جدید به لحاظ قرار گرفتن در فضای دینی می تواند برخی از محصولات و کالاهای عادی را به سوژه های نمادین تبدیل سازد. در بیان رابطه بین تکنولوژی و تغییرات دینی، ضمن اهمیت دادن به مشاهده مشارکتی، از عکس برداری و نشانه شناسی تصویری استفاده شده است. با فراهم نمودن تصاویر متعدد و تحلیل نشانه شناسی از شیی مادی مثل اتومبیل و استفاده از آن به عنوان نماد و نشانه دینی به تحلیل پرداخته شده است. در این راستا شعارهای دینی (و احتمالا تبلیغاتی) بر روی اتومبیل به عنوان ابژه ای مادی که ظرفیت جانشینی نماد مذهبی در مراسم را دارا می باشد، مورد توجه بوده است. جمع آوری داده ها و مشاهدات انجام شده در سطح شهر تهران, مصرف نمادین از اتومبیل و انبوه مصداقهای آن در مراسم دینی نشان می دهند که اگرچه اتومبیل ساخته طراحان، تولیدکنندگان و دست اندرکاران تکنولوزی مدرن می باشد، اما به سبب کارکرد های متفاوتی که در حین مراسم دینی پیدا می کند می تواند موجب تقویت یک تجربه دینی جدید و ایجاد حس زیباشناختی در مراسم نیز شود.Technology and religious - cultural changes
In this article we have tried to talk about cultural and religious changes which made by using the new technologies in the modern time. On the other hand, it can be seen that using the new technology such as automobile in the religious ceremonies is caused some changes in religious behaviors in Iran. It is the writer's main claim, which is based on our late experiences during in the two decades of religious ceremonies in Iran. These ceremonies are somehow different by the previous ones because of using the new technologies. Most of the Iranian people have gained objective and subjective experiences from these religious ceremonies, which are understood when looking at these changes. There is no doubt in how these changes are made, however technology has a main role in religious behaviors. In this article, we have tried to show the interaction between technology and religious changes in Iran as a religious society. In other words, we can follow the changes by taking a great look at technology. Therefore, we can raise our questions as follow: how have religious ceremonies changed with the influence of technology (riding a car and using cultural symbols in a slogan from and pictures) ? The method, which I have used to gather and analyze the data, is semiology: taking the pictures, observing the society, and analyzing the symbols and signs, which are related to the social and cultural facts in the society. The data gathering and studies was done in Tehran in a two decades period. The results show that: although automobile is a modern technical object, but it also has a symbolic and aesthetic role in religious ceremonies. It has presented the religious ideas instead of animal (camel and horse)
تبلیغات
