نظریه توافقی شدن کیفر حدی مبانی فقهی و چالش های اجرایی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
در فقه اسلامی «حدود» گروه مهمی از مجازات های غالباً بدنی هستند که پس از پیروزی انقلاب اسلامی مورد استقبال قانونگذار کیفری ایران نیز قرار گرفته و بیش از سه دهه اجرا گردیده اند. در طول این سال ها اجرای برخی از کیفرهای حدی به خصوص قتل و سنگسار مشکلاتی را برای کشور فراهم نموده است. یک تدبیر مفید جهت کاستن از بار منفی اجرای کیفرهای بدنی ، استفاده از واکنش های توافقی است. چرا که در این راهبرد، مجازات بدنی همچنان در متن قوانین باقی مانده و در همین اندازه هم می تواند هدف ارعاب انگیزی مجازات ها را تأمین نماید؛ از طرفی در موارد استثنایی با صرف نظرکردن از اجرای کیفر بدنی و استفاده از مجازات توافقی می توان بزه کار را به انجام رفتارهای مثبت و سازنده ، ترمیم خسارت و ادای دین خود به بزه دیده و جامعه درک بدی رفتار خود و در نهایت اصلاح و بازسازگاری جسمی و روحی و روانی سوق داد و تشویق نمود. با توجه به ظهور نظریه توافقی شدن عدالت کیفری، این پرسش مطرح می شود که آیا امکان استفاده از مجازات توافقی در جرائم مستوجب حد وجود دارد؟ در مقاله حاضر ضمن تأکید بر وجود مبانی فقهی و عدم غفلت از چالش های اجرایی، امکان پذیری اجرای موردی نظریه در جرایم حدی - با این قید که وجود و اعمال کیفرهای حدی یک اصل است و مجازات توافقی استثنایی بر اصل و تنها شامل موارد خاصی می شود که وجود مصلحت مهمتر، ترک مفسده، مقتضیات زمان و مکان و اموری از این دست اجرای آن را توجیه نماید - نتیجه گرفته شده و پیشنهادهایی در این زمینه ارائه شده است.Theory of Agreement on Hadd (Prescribed) Punishments, Religious Jurisprudential Principles and Executive Challenges
In the Islamic jurisprudence, "prescribed punishments (Hudud)" are an important group of the punishments that are often physical; they have also been taken into consideration by the Iranian criminal legislator after the victory of the Islamic Revolution of Iran and have been executed for more than three decades. During these years, the execution of some hadd (prescribed) punishments especially the murder and stoning to death has caused some problems for the country. A useful strategy to reduce the negative consequence of executing the physical punishments is to use the agreed reactions. Because based on this strategy, the physical punishments also are in the texts of the laws and can equally fulfill the horrendous target of the punishments. On the other hand, ignoring the execution of the physical punishments and using the agreed punishments in exceptional cases, the criminal can be encouraged to perform the positive and constructive behaviors, to compensate for the damage to the victim and the community and to make up the past, to understand his/her bad behavior and ultimately to improve and to rehabilitate physically and mentally. Regarding the emergence of theory of having an agreement on criminal justice, the question is arisen that is it possible to use the agreed punishments for the crimes that deserve hadd? In the present article, in addition to emphasizing the existence of religious jurisprudential principles and non-negligence of the executive challenges, the possibility of the case execution of the theory in the hadd crimes has been concluded.
تبلیغات
