واکاوی رویکردهای فقهی به اعتبار جنسیت در شهادت (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
اعتبار شهادت زن در فقه اسلامی از دیرباز تاکنون همواره عرصه ی مباحث متعددی در این حوزه بوده است. با این حال قدمت موضوع، مانع از تازگی پرداختن به انتقادات مطرح در این قلمرو و واکاوی نگرش های مختلف پیرامون این موضوع، با هدف نزدیک ترشدن به نظر شارع نخواهد بود. در این زمینه دو رویکرد قابل طرح است. نخست؛ رویکرد جنسیت محور که با استناد به برخی دلایل نقلی و عقلی، معتقد به تنصیف ارزش شهادت زن می باشد. در مقابل، رویکرد دوم، در بستری تاریخ مند، از طریق بازتفسیر مواضع اتخاذ شده در رویکرد سنتی و واکاوی دلایل استنادی آن، به تعدیل نگرش هایی می پردازد که می تواند منشأ سوءفهم های احتمالی شود و با توجه به اقتضائات زمانی و مکانی و نواندیشی های فقهی حقوقی امکان گذر از رویکرد سنتی را فراهم کرده و زمینه ساز اتخاذ رویکردی نو در زمینه موضوع شهادت زن می شود. رویکرد اخیر، با اعتباربخشی به شهادت زن آن را به عنوان موضوعی خرد در جریان پویایی فقه اسلامی می داند که خاصیت همگامی با تحولات زمانی و مکانی را در خود می بیند.Juridical Approaches Analysis based on Gender in Testimony
The credibility of women’s testimony in Islamic jurisprudence has been controversial. Although it is not a new subject and it has been proposed for a long time but this cannot avoid us not to address the new comments on this issue and not to consider different attitudes toward it in order to understand legislator’s opinion better. Two approaches can be proposed in this field. First, gender-based approach which treats a woman’s testimony as half of a man’s based on rational and narrative reasons. On the other hand, the second approach, in the historical context, attempts to adjust the attitudes which can be the cause of misunderstandings, through reinterpretation of situations in traditional approach and the analysis of citation reasons and provide the possibility to bypass the traditional approach based on time and space requirements and juridical-legal modernity in order to pave the way for a modern approach towards women’s testimony. The latter approach through accreditation to women’s testimony, assumes women’s testimony as a small issue in dynamism of Islamic jurisprudence, so that it can keep pace with time and space changes.