اثربخشی آموزش مهارت های تنظیم هیجان بر اهمال کاری تحصیلی و انعطاف پذیری شناختی دانش آموزان با اعتیاد به فضای مجازی (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

زمینه و هدف: وابستگی به اینترنت دارای عواقب خطرناکی است و درکل جهان با سرعت هشداردهنده ای به خصوص در کودکان و نوجوانان رو به افزایش است. این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی آموزش مهارت های تنظیم هیجان بر اهمال کاری تحصیلی و انعطاف پذیری شناختی دانش آموزان وابسته به فضای مجازی انجام شد. روش: این مطالعه یک طرح نیمه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل دانش آموزان متوسطه یکم با اعتیاد به فضای مجازی ناحیه 2 شهر رشت در سال تحصیلی 1399-1398 بود. نمونه این پژوهش 36 نفر بودند که به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب و به طور تصادفی در گروه آزمایش و گواه جایدهی شدند (18 نفر در هر گروه). برای جمع آوری داده ها از آزمون اعتیاد به اینترنت (یانگ، 1998)، مقیاس اهمال کاری تحصیلی (سولومون و راثبلوم، 1984) و پرسش نامه انعطاف پذیری شناختی (دنیس و وندروال، 2010) استفاده شد. آموزش تنظیم هیجان طی 12 جلسه در گروه آزمایش اجرا شد و گروه گواه هیچ آموزشی را دریافت نکرد. داده ها با استفاده از تحلیل کواریانس چندمتغیره و با نرم افزار SPSS-23 تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که میانگین نمرات اهمال کاری تحصیلی و انعطاف پذیری شناختی پس از آموزش تنظیم هیجان، در گروه های آزمایش و گواه تفاوت معناداری داشته است (0/01P<). به عبارت دیگر، آموزش تنظیم هیجان به افزایش میانگین نمرات انعطاف پذیری شناختی و کاهش میانگین نمرات اهمال کاری تحصیلی در آزمودنی های گروه آزمایش نسبت به گروه گواه منجر شد. نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش حاضر، آموزش مهارت های تنظیم هیجان می تواند به عنوان یک مداخله مؤثر بر اهمال کاری تحصیلی و انعطاف پذیری شناختی دانش آموزان دارای اعتیاد به فضای مجازی مورد استفاده قرار گیرد.