تحلیل بازتاب نقشمایه های تزئینی محراب مسجد جامع اصفهان در تزئینات رحل ایلخانی موزه ی متروپولیتن (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
محراب اولجایتوی مسجد جامع عتیق اصفهان و رحل منسوب به حسن بن سلیمان الاصفهانی موجود در موزه ی متروپولیتن هر دو از آثار دوره ی ایلخانی هستند که دارای نقشمایه های زیبا و اصیل ایرانی- اسلامی هستند. غنای نقوش تزئینی دو اثر و تاریخ ساخت مشترک آنها، ضرورت انجام پژوهش را ایجاب کرده است. شناسایی انواع نقوش تزئینی رحل ایلخانی و محراب اولجایتو و وجوه اشتراک و افتراق و شناخت تأثیرات و بازتاب نقوش تزئینی در دو اثر، اهداف پژوهش حاضر است. سؤالات پژوهش چنین است: .1چه نوع نقوشی در تزئینات دو اثر رحل ایلخانی و محراب اولجایتو وجود دارد؟ .2چه وجوه اشتراک و افتراقی در بین نقوش دو اثر وجود دارد؟ در پژوهش پیشرو اطلاعات کتابخانه ای و اسنادی با رویکرد توصیفی- تحلیلی و تطبیقی مورد مطالعه قرار گرفته است . نتایج پژوهش نشان میدهد که نقوش تزئینی محراب اولجایتو شامل نقوش گیاهی اسلیمی و ختایی، هندسی و خطی است و نقوش تزئینی رحل ایلخانی شامل درخت سرو، گلدان، محراب، اسلیمی، ختایی، هندسی و خطی است. به طورکلی نقوش رحل ایلخانی از تنوع بیشتری برخوردار است نقوش رحل ایلخانی متأثر از نقوش تزئینی محراب اولجایتو بوده است و این امر نشان دهنده تأثیر متقابل هنر معماری و هنر صناعی چوبی در دوره ایلخانی است.An Analysis of Effects of Decorative motifs of the Altar of Isfahan Jami’ Mosque (Oljayto Altar) in the Ornamentation of Ilkhanid Qur’an Stand of the Metropolitan Museum
M aking Qur’an stand is an old type of Islamic art and Ilkhanid Qur’an stand (attributed to Hassan Ibn Suleiman al-Isfahani) is a valuable and exquisite sample that is held in the New York Metropolitan Museum. This art object has a lot of motifs rooted in Islamic and Iranian tradition. These motifs are very important in terms of mythological symbols and Islamic concepts. The other significant Islamic art of Ilkhanid period is altar-making in the mosques. Also Plastering is one of the arts that Islamic artists and Muslim Craftsmen’s have used in decorating mosques and altars. Oljayto altar of Isfahan Jami’ Mosque is one of the Ilkhanid altars which has excellent and beautiful decorative motifs. In other words, Ilkhanid architecture and handicrafts are very beautiful and full of magnificent and decorative elements. Therefore, the purpose of this research is to identify the decorative motifs of the Ilkhanid Qur’an stand of Metropolitan Museum and the altar of Isfahan Jami’ Mosque (Oljayto altar). Classifying the similarities and differences makes possible to acknowledge the influences of the Oljayto altar decorative motifs in the making of Ilkhanid Qur’an stand. In other words, the present study is done to answer these questions: 1- What kind of decorative motifs are there in the ornamentation of two art works of the Ilkhanid Qur’an stand and the Oljayto altar? 2- What are the similarities and differences between the decorative motifs of the Ilkhanid Qur’an stand and the Oljayto altar? It should be noted that this research is based on descriptive-analytical method while having a comparative approach. The results show that the decorative motifs of Oljayto altar of the Isfahan Jami’ Mosque include the herbal motives (including Arabesque and Khatei motifs and elements), Geometric patterns and Calligraphy motifs and the decorative motifs of the Ilkhanid Qur’an stand include the Cedar motif, vase design, Altar pattern, Arabesque and Khatei motifs, Geometric patterns, cross design and Calligraphy motifs. In short, the decorative motifs of the Ilkhanid Qur’an stand are more varied than the Oljayto altar, while the Calligraphy motifs in the Oljayto altar are more varied than the Calligraphy motifs of Ilkhanid Qur’an stand. Therefore, it seems that the design of Ilkhanid Qur’an stand motifs was influenced by the decorative motifs of the Oljayto altar, and this shows that the architecture and the art of wood carving in the Ilkhanid period are significantly interrelated.
تبلیغات
