بررسی و تحلیل قالیچه های طرح محرابی بلوچ از منظر انسان شناسی هنر (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
قالیچه ها، یکی از مهم ترین مؤلفه های هویتی و فرهنگی قوم بلوچ و از برجسته ترین ساحت های مستعد مطالعه و واجد بررسی و تحلیل در منظومه انسان شناسی و رویکرد انسان شناسی هنر می باشد. در این میان، معرفی قالیچه های محرابی(جانمازی، سجاده ای) ایشان به عنوان هویت هنری و مصداق های تصویری از نظام بافندگی و هم چنین شناخت و رسیدن به فهم و درک معنای فرهنگی طرح ها و نقش های قالیچه ها از منظر و دیدگاه آفریننده این نقوش و ارتباط آن ها با مؤلفه هایی چون فرهنگ، اساطیر، عقاید و باورها، آداب و رسوم که مقصد و منظور انسان شناسی هنر است، هدف این پژوهش است. چه این که محتوای قالیچه های بلوچ در سایه و با تکیه بر درک، اندیشه و باور بافندگان آن ها معنا و مفهوم می یابد. بر این مبنا پرسش اصلی این است که قالیچه های محرابی بلوچ از دیدگاه انسان شناسی هنر، دارای چه ویژگی ها و شاخص هایی هستند و چگونه می توان از گذار این دیدگاه و زمینه-های فرهنگی به فهم معنایی و زیبایی نقوش این قالیچه ها پی برد؟ برخی از یافته های پژوهش چنین است. این قالیچه ها در ساحت کارکردشناختی دارای ظرفیت کاربردی، نمادین و تزئینی است. در بُعد معناشناختی، بازنمایی نقوش با شیوه غیر شمایلی(البته بر مبنای ارجاع به گذشته و مصداق بیرونی) صورت گرفته و مفاهیم و نقوشی هم چون محراب(دروازه و درگاه بهشت)، درخت زندگی[مقدس](نماد جاودانگی و معاد) و طاووس، بر کیفیت هرچه بیش تر این بُعد، افزوده است. در وجه زیباشناختی نیز، بافنده با بهره گیری از سبک هندسی(انتزاعی و تجریدی) و آفرینش نقوش انتزاعی و تجریدی با رنگ های گرم، تند و تیره، تشخص و هویتی خاص به فضای قالیچه ها بخشیده است. این پژوهش از نوع کیفی و بنیادین و روش تحقیق توصیفی-تحلیلی است.Study and Analysis of Baluch Altar Rugs Based on the Anthropological Approach of Art
One of the most important identity and cultural assets of the Baluch people, and one of the most well-known areas susceptible to study and analysis in anthropology and the anthropological approach to art, is carpets. Accordingly, presenting their altar rugs as artistic identities and visual examples of the weaving system, as well as recognizing and understanding the cultural significance of rug designs and motifs from the perspective of the creator of these designs and their connection with objects such as culture, myths, beliefs, customs that the anthropology of art refers to, is the purpose of this research. At the same time, the content of the rugs finds meaning and significance based on the understanding, thought and belief of their weavers. Therefore, the main question is: what are the characteristics of Baluch altar rugs from the perspective of the anthropology of art, and how can we understand the meaning and beauty of the designs of these rugs through this perspective and cultural context? Some research findings are as follows: These carpets have a functional, symbolic and decorative capacity in cognitive functional hours. In the semantic dimension, the representations of the motifs are in a non-iconic way (of course, based on references to the past and external examples) and concepts and motifs such as the altar (gate and gate of heaven), the tree of life (symbol of immortality and resurrection) and the peacock, It has added the quality of this dimension as much as possible. In the aesthetic part, the weaver has given a special personality to the space of the rugs, using the geometric (abstract) style and creating abstract patterns with warm and dark colors. This research is of qualitative and basic type and the descriptive-analytical research method and the data collection method is the library.
تبلیغات
