حوادث اتمی و اصول مسؤولیت مدنی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
توسعه و تحول علم و فناوری و پیدایش مداوم صنایع جدید مهمترین عامل تحول حقوق مسؤولیت مدنی است. صنعت انرژی اتمی از این جهت تأثیر عمده ای داشته است. طبیعت خاص فعالیتهای اتمی و ویژگی های منحصر به فرد خسارات ناشی از آن به نحوی است که قواعد عام حقوق مسؤولیت مدنی نمی تواند پاسخگوی مسائل مربوط به آن باشد. لذا نظام خاصی نیاز است تا بر این مسائل حاکم باشد. چنین نظامی در بسیاری از کشورهای دارای صنعت اتمی و همچنین در قالب کنوانسیونهای متعددی در سطح بین المللی، پذیرفته شده است. نظام خاص مسؤولیت مدنی اتمی تقریباً در برابر اکثر قواعد عام مسؤولیت مدنی، دارای قواعد خاص است. قواعدی مانند اصل مسؤولیت محض، اصل کانالیزه کردن مسؤولیت به طرف بهره بردار، اصل محدودیت مسؤولیت، اصل تضمین مالی (بیمه) اجباری، اصل مداخله دولت در جبران خسارت و اصل وحدت دادگاه صلاحیتدار، از جمله قواعد مسؤولیت مدنی اتمی هستند. همچنین نظام مذکور در بحث ارکان و آثار مسؤولیت، مقررات خاص دارد. در کشور ما قانون خاصی در مورد مسؤولیت مدنی اتمی وجود ندارد و لذا نظام خاص مذکور در نظام حقوقی ما وارد نشده است. قواعد عام حقوق مسؤولیت مدنی هم توانایی برآورده کردن نیازها و اقتضاآت جدید در خصوص مسائل اتمی را ندارد. بنابراین حقوق ما در زمینه مسائل مربوط به مسؤولیت مدنی ناشی از حوادث اتمی کاملاً ناقص است.Nuclear Incident and Principles of Civil Liability
Development and change in science and technology and continuous advent of modern industries, is the most important factor of change and development in tort law. Atomic energy industry, in this respect, has had a main effect. Special nature of the nuclear activities and unique characteristic of nuclear damage is in manner that the general principles of civil liability can not answer its particular problems. Thus it needs a special regime governing these questions. Such regime has been accepted in many countries having nuclear industry and also in various conventions in international level. The special regime of nuclear civil liability has, vis-à-vis most of general principles of tort law, a particular rule. Such principles as strict liability, channeling of liability to operator, limitation of liability, compulsory financial security (insurance), state intervention in compensation and unity of competent court, are amongst nuclear civil liability principles. This regime is, also in elements and effects of liability, of special rules. There is no particular law in respect of nuclear civil liability in our country. Therefore, the special regime has not come to our legal system. Neither general rules of civil liability can meet modern necessities and exigencies with respect to nuclear questions. Therefore, Iranian legal system, in respect of questions relating to nuclear liability, is deficient.
تبلیغات
