فرضیه درون زایی تعرفه: مطالعه ای موردی برای ایران (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

بر اساس فرضیه درون زایی تعرفه، تعرفه به صورت درون زا و بر اساس مجموعه عوامل اقتصاد سیاسی تعیین می شود. مطالعه حاضر، با به کارگیری مدل خودرگرسیونی برداری هم جمعی طی دوره زمانی 1350-1389 و در چارچوب فرضیه درون زایی تعرفه، عوامل تعیین کننده حمایت تعرفه ای ایران را بررسی کرده است. بر اساس نتایج تحقیق حاضر، اگرچه درباره اثر نرخ بیکاری و نرخ نفوذ واردات در شکل گیری سیاست های حمایتی شواهدی به دست نیامده است، ولی اثر معنادار تولید بدون نفت، سهم بخش صنعت، سهم درآمد نفتی و نرخ واقعی ارز در سیاست های تعرفه ای ایران نشان دهنده اهمیت فضای اقتصاد سیاسی و شاخص های اقتصادی در شکل گیری حمایت در ایران است. در مجموع، فرضیه تحقیق حاضر تأیید شده است و بر این اساس توصیه می شود، ضمن کاهش اتکا به نفت و اندازه دولت، توجه بیشتری به عوامل مؤثر در درون زایی سیاست های آزادسازی اقتصادی به عمل آید تا موفقیت و امکان تداوم این سیاست ها افزایش یابد.