تحلیل تأثیر باورهای محیط زیستی بر رفتارهای مشارکتی حفاظت از آب کشاورزان (مطالعه موردی: حوضه آبخیز تالاب زریوار شهرستان مریوان) (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

هدف این تحقیق توصیفی، تأثیر باورهای محیط زیستی  بر رفتارهای مشارکتی کشاورزان در حفاظت از آب بود. جامعه آماری تحقیق، کشاورزان سرپرست خانوار روستایی حوضه آبخیز زریوار بخش مرکزی شهرستان مریوان بودند (2097N=). حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 237 نفر محاسبه شد. افراد نمونه با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای تناسبی مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار تحقیق، پرسشنامه بود که روایی ظاهری و محتوایی آن با استفاده از نظرسنجی از متخصصان مورد تأیید قرار گرفت. روایی همگرای پرسشنامه با محاسبه مقادیر میانگین واریانس استخراج شده (AVE) و پایایی ترکیبی (CR) در حد مطلوب به دست آمد.  پایایی پرسشنامه، از طریق انجام آزمون مقدماتی و  محاسبه ضرایب آلفای کرونباخ  مورد تأیید قرار گرفت. برای تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزارهای AMOS و SPSS استفاده شد. نتایج آمار توصیفی نشان داد که بیشترین و کمترین مقدار میانگین مؤلفه های متغیر باورهای عمومی به ترتیب به مؤلفه های وابستگی متقابل انسانی (08/3 از 5) و مستثنا بودن انسان (78/1 از 5) اختصاص دارند. همچنین، میانگین محاسبه شده برای باورهای ویژه کشاورزان بالاتر از سطح متوسط (75/3 از 5) و برای رفتار مشارکتی کشاورزان در زمینه حفاظت از آب پایین تر از سطح متوسط (51/2 از 6) به دست آمد. یافته های تحقیق نشان داد که متغیرهای باورهای عمومی و ویژه کشاورزان تأثیر مثبت و معنی داری بر رفتار مشارکتی در حفاظت از آب آنها داشتند. به طوری که این متغیرها توانستند در حدود 29 درصد از واریانس رفتار مشارکتی  حفاظت از آب  را تبیین کنند.